|
2000
|
|
|
ez
|
dutelako
ezagutzen
|
|
2001
|
|
|
–Gure esnearekin egiten dituzten gasnak biziki ontsa saltzen dira, tira ederra
|
dutelako
, eta guri esnea ez digute pagatu nahi; ez gara bada debaldetan ariko: nor ari da lanean kitorik mende honetan?
|
|
2002
|
|
|
Bost axola ingelesei zer den Jarrai (Fionari moda eta Picasso interesatzen zaizkio). Eta harritzekoa da, behin baino gehiagotan ikusi
|
dutelako
izen beldurgarri hori paper britainiarretan. Beharbada ingelesei ez zaie kanpokoa ardura (ez al dira Bill Blass diseinadore amerikarra eta Guernica nahikoa kanpotar?), edo beharbada zuek behar ez diren tokietara zabaltzen dituzue zuen kezkak eta penak.
|
|
2003
|
|
|
hitzen esanahia ere xahutzen
|
dutelako
.
|
|
|
gaur egunerako balio izatearekin nahastu
|
dutelako
.
|
|
2004
|
|
|
daukaten pixarra jokoan paratu nahi ez
|
dutelako
.
|
|
2005
|
|
|
– Ez ditugu diruz eta ontasunez gose direnak lehiatu behar. Aberatsak halaber Jainkoaren haur izanki, agian pobre larru hasak baino anitzez gehiago pleinitzekoak dira, gaurko mendean hedatzen ari den pikarraitzea garatzen ikustean, sekula ukan ez duten kontzientzia txarra jasaten
|
dutelako
, aberats izateagatik. Onartuko duzue horrelako bazterketa bidegabekoa dela!
|
|
|
Azkenean galdu egin dituzu begiak Arraiturretik behera datorren errekaren uretan, eta ohartu egin zara ez dela ageri goroldiorik, ez alferrikako belarrik bertan. Errekastoan eta bere alboetan ageri diren landare guztiak berariaz daudela lekuan jarrita eta, hondoko harri bakoitza ere, halaxe nahi izan
|
dutelako
dagoela hortxe. Ez duzu aurkitu ez zapataririk ez eta bestelako intsekturik ere.
|
|
|
" Zauritua dagoela esan badute, hil egin
|
dutelako
da".
|
|
|
Horregatik heldu zen Francisco Franco bidez gurera, iragaten zen bazterretan" Hara, hor doa gure Kaudilloa!" esan zezaten, bere presentziaren ohorea eman nahi zion errebal xume osoari, edo beharbada, zu ere irakurria egonen zara horrelakorik, diktadore guztiek" oldean murgildu" behar omen
|
dutelako
noizetik noizerat. Idurika ezazu Francisco Franco egun Euskadi Etorbidea baina orduan Avenida del Generalisimo zen horretan barrena bere auto agerikoan zutik eskuaz agur egiten duela batera eta bestera, herritarren oihuek, megafoniaren ozenari gain harturik hemen ere, sukar patriotiko betean biltzen dutela.
|
|
|
Legearen ostean ibiltzeak horrelakoak dakartza, ezagutu behar ez duzun jendea ezagutzen duzu, ez dakizu nork galduko zaituen eta beldurrak bizi zara zenbat galduko dituzun zuk, legearen ostean dabilena sarean bilduko
|
dutelako
goiz edo berandu. Sasian, gerran bezala, inork ez du aukeratzen ahal laguna, etsaiak agintzen du norengana, nor hartu duzun aliatu taktiko, edo zeinen ondoan egin dituzun bi, zazpi, hamabi, hogei urte otzaran.
|
|
2006
|
|
|
ikusi
|
dutelako
|
|
|
gustura ari naiz lanean, ondo moldatzen naiz lankideekin. Baina batzuetan inbidia diet futbol jokalariei, ez diru asko irabazten
|
dutelako
, taldearen aldeko beren ahalegina gorputzez, fisikoki, adierazteko duten aukeragatik baizik. Gorputza azken muturreraino behartuz eta bihurrituz errematatzen saiatu ondoren –gola sartu edo ez berdin dio, hori da gutxienekoa–, inertzia zoragarri batek darabil futbol jokalaria, airean noraezean lehenik, belar gainean kontrolik gabe bueltaka gero.
|
|
|
Nik ezin dut. Beharbada lana amaitu ondoren etxean norbait zain
|
dutelako
lotzen zaizkio hain estu lanari. Beharbada nik ere lanean jarraitu ahal izango nuke gero norbait zain izango banu.
|
|
|
B k begiratu zuen berriz milioi bat aldiz milioi bat modutara begiratutako hodei mutaezin hura, eta hasperen egin zuen, arrazonamendua burutzeko ezindurik; une batez damua sentitu zuen, berak ez zeukalako lagun bat hari esateko, aizan, aizak, hiltzen ari nauk, naun, topa dezagun azkenekoz, ez zuelako ezer berezirik egiteko beharrik sentitzen, ez zeukalako alaba bat, zeinari azken gutun luze eta hunkigarria idatzi (Alaba maitea, bihotz bihotzekoa: ...du da nire azken eguna, heldu da zu zeu zerk sortu zintuen zerorrek jakiteko eguna, nahiz eta letra hauek irakurtzen dituzunean neu jada urruti, oso urruti, izango naizen...), ez zeukalako bere azken egunei zentzua emango zien egitekoen zerrenda luze bat; inbidia eduki zien pertsona arruntei, horrelakoetan beren aferak konpondu eta dena ongi eginda utzi behar izatearekin, edo dena ongi eginda utzi
|
dutelako
ilusioarekin, beren heriotzaren hurbila, nolabait bada ere, ahaztera iristen diren horiei. Berak ez baitzuen harrei eman beharreko gorputz bat, gorputz hura, berea, besterik.
|
|
|
– Bai... Hi, konpreni ezak gauza bat; saiek ez ditek animalia bizirik ehizatzen eta jaten ezin
|
dutelako
, ez gustukoa ez dutelako. Aukera edukiz gero...
|
|
|
– Bai... Hi, konpreni ezak gauza bat; saiek ez ditek animalia bizirik ehizatzen eta jaten ezin dutelako, ez gustukoa ez
|
dutelako
. Aukera edukiz gero...
|
|
|
guk, aberatsok, munduko pobreak izorratu ditugu, eta elkar hiltzera bortxatu, eta ondorioz haiek ezin digute ezer egin. Eta zerbait egiten ahal digutenek, egin egiten digute, ez beren burua defenditu nahian, munduan nagusi, gure ordez, izan nahi
|
dutelako
baizik, begi bistakoa denean gu munduan nagusi izatea –gu, mendebaldetarrok, gizonok, kristauok, zuriok– gauzen ordena berezkoa dela. Ezta Gurutzadetako garaian bageunde ere!
|
|
|
– Latexa gorroto
|
dutelako
, edo latexari gorrotoa diotelako, odian el latex –erantzun nion Edith hari.
|
|
|
zuloetarik ihes egiten
|
dutelako
da!
|
|
|
ankerrak dira baina sufritu egiten
|
dutelako
da
|
|
|
Azkenik labezomorroek hartua
|
dutelako
inor ibiltzen ez den parke batean egin du lo.
|
|
2007
|
|
|
Egun osoa korrika... eta ahaztua neukan. Gabriela hil da, Edurneren etxepekoa, eta baten batek aita berarekin nahastuko zuen, izenek antza
|
dutelako
. Horrela sortzen dira zurrumurruak.
|
|
|
Edozein etxetan bizi izan dela ere, Saioa beti egon izan da prest harrikoa egiteko, aitzakia eta xextra guztietatik urrun. Ez du inoiz konpartitu jendearen nagikeria ontziak garbitzeko, beretzat harrikoa beti izan da une intimo eta gozoa, etxean amak eta berak egin
|
dutelako
beti agian.
|
|
|
Arduradunak errieta egin die gehiegi hitz egiten
|
dutelako
, baina ez zaie axola.
|
|
|
bikinia, dieta, udako kantua, adina. Miren ernegatuta dago oporren gaia oraindik itzali ez
|
dutelako
, eta inork okerrik pentsatu aurretik, komunetik irten behar duela deliberatu du.
|
|
|
bat egingo
|
dutelako
fede itsu hori
|
|
2008
|
|
|
nutella ogitartekorik ez
|
dutelako
|
|
2009
|
|
|
– Eta badira, noski, letrak batez bestekoaz azpitik daudenak, dena delako zama bat
|
dutelako
erori egiten direnak, x altuera horretatik beherantz jausten direnak, adibidez j, edo y, edo p.
|
|
|
Begietan neuzkan oraindik aurreko egunetako gertakizunak: ...ende aldra hartuta, heriotzaren aldeko erakustaldia egiten, eguzki lokaztuaren banderak Ategorrietako Frontoian, Brau, Elizegi, Mardura eta Takoloren arteko partidan, Tolosako prozesioa Jainkoari hiltzaile hobeak izateko errezoka, eta diru biltzeetarako paskinak –" español leiala zeran partetik, gure naziyua atera dediñ garailari"," ostu nai digue, indarrez geiago dirala uste
|
dutelako
, gure islarik aberatsena, Españaren perlik ederrena"," ixilduko ditugu oien arrokeriyak" –.
|
|
|
iraultza
|
dutelako
xede
|
|
|
– Bezeroak bizkar-zainekin garraiatzen ditugu –zerasan taxilariak–, segituak eta bahituak izateko beldurra
|
dutelako
, batzuetan imajinatzen dut jaunkillot politikoak eta kaid ak daramazkidala. Maioriak pobreziaren neurriaren azpian datxizkaten herrialdeetako gutxiengoaren altxorra da izua, eta menturaz –horrela bukatu zuen–, finantza krisiarekin lotsa areagotuko zaie, azken finean gerla zibila atitxatuz.
|
|
|
– Indioak orain –artekatu zen Izta– San Jose sudurra baino urrunago doaz arrantzara, Estatu Batuek Colorado ibaiaren delta lehortzea lortu
|
dutelako
. New deal aren garaian barrakia eraiki zuten eta dagoeneko uholderik ez dator bazter hauen bustitzera.
|
|
2010
|
|
|
Nolatan orduan 200 metro furgoiz egiteko lau ordu? Bada furgoira iritsi aitzin eta medikua ikusi aitzin eta kontsulta ondoren ere, gure ziegara itzuli aitzin, presozainek presookin Itxaronziegen Jokoan aritzea maite
|
dutelako
.
|
|
|
Idazketa berrosatzen ari naizela, antzerki ekoizlea kexu irudikatzen dut, Euskal Herrian horrelako antzerki lanik ezin dela muntatu, doinu etsiz esanez. Irudikatzen ditut antzezleak purrustaka, bezperako testua zuzentzerakoan bospasei ahapaldi berri txertatu dizkiedala-eta, berriro ere testu guztia buruz ikasten hasi
|
dutelako
; irudikatzen ditut atrezzokoak erotu beharrean, dekoratzaileak izerdi patsetan dekoratu berriak egiten; irudikatzen ditut ikusleak lozorroan antzerkia sekula ez delako bukatzen. Edo sekula ez delako hasten.
|
|
|
Musikariek eskubidea zaukatek nahi duten musika egiteko, dela rocka dela bakailaoa; baina guk ez zaukaagu eskubiderik zarata hori kaka dela esateko? Pairatu bai, baina ezin diagu kexatzeko oihurik egin, agian bihar geuk egiten duguna kritikatuko
|
dutelako
: ederra panorama.
|
|
|
Zergatik? Ez
|
dutelako
testuarekiko kezkarik, bolumenarekiko baino.
|
|
|
– Eguna telebista aurrean pasatzen
|
dutelako
. Ongi dakit, adin horretako biloba daukat eta...
|
|
|
Horrek ematen die gaizkile izateko parada: ihes egingo
|
dutelako
sentimendu gozoak. Gaizkile itxura balute, nekez onartuko lituzkete diruzain, eta ez lukete izango diru hori guztia argi neonezko etxezulo bateko beltzaran baten titien gainean gastatzeko tentazioa.
|
|
|
Kamera beherantz jarri du, eskuen mugimendua harrapatzearren. Argazkilariei eskuak ateratzea gustatzen zaie, ez
|
dutelako
begien keinu zehatza noiz azalduko itxaroten egon nahi. Zabarrak dira.
|
|
|
– Batzuek Estatuaren bermea
|
dutelako
eta besteek Jaurlaritzarena. Horrez gain, alderdi politikoek babesten dituztelako; eta batez ere, ezjakintasunetik sostengatzen dituzten milaka herritar boto emaile dituztelako.
|
|
|
– Dirua dutenei kendu eta ez dutenei emateko lana hartzen
|
dutelako
lotsatzen zara. Zer gura duzu, denbora eskaparateei begira ematea?
|
|
2011
|
|
|
ez dakit oinaze ikaragarria
|
dutelako
zoro ote dauden
|
|
|
Joango haiz amarengana eta esango diok jakin duala, kanposantuko obrak behartuta familiaren panteoia mugitu
|
dutelako
, aita ez zela sekula bere hilobian izan eta ea hortaz ezer argi diezadakeen. Orduan berak begiratu egingo dik eta hik ez duk, lehenengoan behintzat, begirada ulertuko.
|
|
|
Gutxi dira oraindik etorkinak Espainian, nahiago dute Frantzia magrebtar eta subsahararrek, etorkin gutxi horiek bataiatzeko" etorkin" hitza asmatu ere ez da egin izatez, erlojuak saltzen dituzte eta pitxiak, gutxiengoa direla uste dugu, exotikoak direla, hain xaloak gara, hain urrun dago Kamerun eta hain urrun bizitakoa denbora errealean kontatzeko antsia. Ibaiek gainezka egin
|
dutelako
erditze asko aurreratuko diren arren 83ko uholdeetan, oraindik etortzeko dago benetako oldea, olde afrikarra, patera hitza eta cayuco hitza ez ditu inork entzun. Etsaia etxean dago eta udan meloiak saltzen dituztenak ijitoak dira oraindik.
|
|
|
Ezteiek eztei berriak eta hiletek hileta berriak egiten dituztelako. Anestesia gero, beste gauza askoren arrazoia zure larruan bilatuko
|
dutelako
askok urte askoan. Adrenalina eta anestesia, akaso biak aldi berean.
|
|
|
– Zeure kasa erretiratzea espero
|
dutelako
.
|
|
|
Txema, neskari kaoba koloreko ilea laztantzen dion bitartean, ile zuri bat topatzen saiatu da Idoiaren ilaje ederrean, eta topatu ditu hiruzpalau, txeloa jotzeko arku erabiliegietan nola apurtzen diren hariak, horixe dakarkio emakumearen ilajeak gogora, umearen buruan zorri bila dabilen ama itsua da Txema orain," ea ba, ile leun hauen artean topatzen dudan soka desafinatu gehiago"; alferrik, ukimenak ez dio hainbesterako ematen. " Detaile inperfektu horiek, gure zahartzaroa eta endekatzearen lagina erakusten dutenak, detaile horiek gehiago gozatzen lagundu izan didate beti ohean", pentsatzen du Txemak," benetakoago bihurtzen
|
dutelako
estasi abstraktukoa den une ez hain beste une batzuekiko ezberdina...". Baina akaso hobe ile zuririk gehiago ez haztatzea, bat topatuz gero beste baten bila segitzen baitu.
|
|
|
Gorrotatu egiten ote nau oraindik, deus esan gabe utzi nuelako, desagertu egin nintzelako bere bizitzatik?". Burutan ibili du ezagutu duela, egunkarietan ikusita jakin behar duela derrigor ze itxura duen orain, baina ezikusiarena egitea erabaki duela egoeraren deserosotasuna saihestu nahi duelako, emakumeak azkarrak direlako halako gauzak detektatzen, festak garaiz uzten abilezia berezia
|
dutelako
emakumeek, desaparizioaren artea inork ez bezala menperatzen dutelako. Baina itsusia deritzo bestalde hori egiteari, hain gertu daude, eskutik hel diezaiokete elkarri nahi izatera, elkar usaintzen dute, agian hori da kontua, deserosotasuna da kontua eta berak ere maite duela da beharbada kontua; bestela natural diosal egingo zion eta senarra aurkeztu, elkarren presentziaz jabetu orduko," hau Fernando da" edo" Fidel", edozein delarik ere emakume eskuraezin horiek senartzat dituzten ergelen izena.
|
|
|
Gorrotatu egiten ote nau oraindik, deus esan gabe utzi nuelako, desagertu egin nintzelako bere bizitzatik?". Burutan ibili du ezagutu duela, egunkarietan ikusita jakin behar duela derrigor ze itxura duen orain, baina ezikusiarena egitea erabaki duela egoeraren deserosotasuna saihestu nahi duelako, emakumeak azkarrak direlako halako gauzak detektatzen, festak garaiz uzten abilezia berezia dutelako emakumeek, desaparizioaren artea inork ez bezala menperatzen
|
dutelako
. Baina itsusia deritzo bestalde hori egiteari, hain gertu daude, eskutik hel diezaiokete elkarri nahi izatera, elkar usaintzen dute, agian hori da kontua, deserosotasuna da kontua eta berak ere maite duela da beharbada kontua; bestela natural diosal egingo zion eta senarra aurkeztu, elkarren presentziaz jabetu orduko," hau Fernando da" edo" Fidel", edozein delarik ere emakume eskuraezin horiek senartzat dituzten ergelen izena.
|
|
2012
|
|
|
Trintxerpen bizi dela esan zion Manuelek aurrekoan, Noraren etxetik hurbil, eta elkarrekin joatea proposatu dio Norak. Biek dute interesa, beste inor aurrean egon gabe hitz egin nahi
|
dutelako
. Manuelek, Josuri buruz:
|
|
|
Aurrezkiak xahutzen ari dira. Laster ez dute hileroko gastuak ordaintzeko dirurik izango, eta Herrerak die gurasoei eskatu, emateko zeukatena hiru seme alaben artean banatu
|
dutelako
jadanik. Nola ahaztu?
|
|
|
Metodoa eta hiztegia eraman ditzakedala esan didate. Kexu dira, beste norbait ekarri arte musean
|
dutelako
egin.
|
|
|
Mutilak mahonezko arrantzale galtzak ekarri dizkit, nireek atzealdea saretua
|
dutelako
eta dioenez alboetako poltsikoekin oso itxura militarra dudalako. Ez diot ondo ulertu baina iruditu zait bizarra egiteko aholkatu didala baita ere.
|
|
|
Bizitzan horrelako hotza pasatu gabea nintzen. Hiri erdigunetik oinez etorri behar izan dut, errepidea izoztu eta autobus zerbitzua bertan behera utzi
|
dutelako
. Ni ere ozta ozta ibili naiz, bizkarrean ekarri dudan arropa garbiz betetako kirol poltsa handiarekin irrist egin eta lurrera erori ez naizenerako!
|
|
|
Orain ordea, apartamentua azken aldiz ikuskatzen ari denean, bere hustasunean nahi baino arrasto gehiago utziko dizkiola etsaiari jakinaren gainean, badaki ozeano gaizto baten ur azalean mantentzen den naufrago baltsa hondoratzen hasia dela honezkero: bizirik dago bizirik nahi
|
dutelako
.
|
|
|
Hauek nahiago ditut, ez
|
dutelako
apaingarririk.
|
|
|
neurtzeko sistema instalatu
|
dutelako
.
|
|
|
txistu eta karranka egiten
|
dutelako
|
|
|
ereiten
|
dutelako
,
|
|
|
atzeratu
|
dutelako
.
|
|
2013
|
|
|
Ez ditut balentria horiek ahaztuko, beste aro baten hastapena markatzen
|
dutelako
. Zer izango da hurrena?
|
|
|
Bigarren aldiz jausi da aurten, eta gero eta aberia handiagoak egiten ditu. Eztabaidan aritu gara, zaharrek ez
|
dutelako
nahi etxera zaintzailerik ekarri. Aita sumindu egiten da gomendioren bat ematen diodan bakoitzean.
|
|
|
GKEen arabera, baliabideak ez dira nahikoak, ezta hurrik ere, laguntza eske doazen ilarei arreta egiteko. Badira aitona amonen etxera bildu diren familiak, haien pentsioa beste diru iturririk ez
|
dutelako
.
|
|
|
Ez dakit nora alde egin duen nire urrumen hileta soinuak. Ez dut ezer esateko beharrik nabaritu, ez hitz samurren bat eztarrian trabatuta geratzeko beldurrez, lehenago bezala, ezpada ze esanek enbarazu egiten
|
dutelako
balioa egite hutsari eman nahi diozunean.
|
|
|
Bai, oraindik ere badaude errebaletan zuhaitzetara igotzen diren umeak. Eta debekatua
|
dutelako
igoko dira bihar ere, erorikoaren beldur barik. Horrela kutsatzen digute ezinbesteko eritasun hori, gure hunkiduraren izena:
|
|
2014
|
|
|
larregizko pisua
|
dutelako
|
|
|
berdin hotz helduko da zopa lehen maila horretarat. Sukaldari gaizoek hiruzpalau kilometroz eraman tupina horien xerka joan behar
|
dutelako
soldaduek gibelerat, platerak edo godaletak eskuetan, eta berriz itzuli su hegirat. 49.ak baditu sei kozina eder eta garbi, beti sekulako usain ona barreiatzen dutenak, baina ezin asmatu jakien bero atxikitzen.
|
|
|
Fite ezkutatu da Luro, hobe kasu ez ematea deitua izan ez den lekuan. Obus bat zapartatu eta, bertze orduz, hasi dira zenbait egunentzat etxerat joateko permisioneak ematen soldaduei; berriak eragin du poz bat gaitza, aste batzuen buruan epeltzen joan dena, permisioneak ez direlako nahi bezain fite heltzen, erreximendua ez hustekotan soldadu guti batzuek baino ez
|
dutelako
hartzen ahal permisionea aldi berean, eta nehork ez dakielako segurki zein irizpideren arabera ematen dituzten permisione horiek. Obus bat zapartatu eta, bertze orduz, Leon Iturri kapitainak galdegin ditu bi gizon, Manex Donetxek eta Martin Etxegaraik eskaini baitute beren burua.
|
|
|
Obus bat zapartatu eta, bertze orduz, heldu da goreneko aitzindarien manu bat, debekatzen baititu permisioneak 49.eko gizonentzat: orai artean permisioneak erabili dituzten euskaldun zenbaitek iragan
|
dutelako
muga, gibelerat ez itzultzeko. Desertoreak direla kausa, beraz, permisionerik gabe geldituko da erreximendu guzia, eta tabu bilakatu da hitz hori, desertorea, ezin dena erran norbait irakiten ezarri gabe.
|
|
|
Bihotzaren iluntzeko baizik balio ez duen albiste horrekin tristatu da Luro, baina, holakoetako gordetzen baititu Maitenak azken hilabeteetan igorri dizkion letrak, mokanes ttipi batean bildurik, atera ditu barneko patrikatik, eta horiek irakurtzera eman da, zigarreta bat piztuz, anaiarengatiko zorigaitza Maitenarekiko zorionarekin ordezkatu nahiko balu bezala. Aldi honetan ez du letrarik jaso Joseph Ameztoik, familia oraino anaiaren heriotzaz inarrosia izanen delako segurki, eta ez
|
dutelako
asmatuko zer erran Joseph gaizoari. Jean Salaberrik ere ez du etxekoen berririk gaur, eta arratoi ehizara emana da, Josephekin eta bertze hiru soldadurekin.
|
|
|
Aitak beleez errana gomutatu zaio Lurori, eta eskerrak eman ditu su zelai horretan belerik ez dabilen begi horien ebasteko. Manatu lekurat heldu direlarik bi konpainiak, aitzindariak kexu dira ezin
|
dutelako
eremua ezagutu, erasoa gaitza delako eta botxeen lerroak non diren ere ezin dutelako ezagutu, nahiz mapak zehaztu 500 metrotan behar luketela. Manuak eta espantuak nahastekatzen dituzte aitzindariek:
|
|
|
Aitak beleez errana gomutatu zaio Lurori, eta eskerrak eman ditu su zelai horretan belerik ez dabilen begi horien ebasteko. Manatu lekurat heldu direlarik bi konpainiak, aitzindariak kexu dira ezin dutelako eremua ezagutu, erasoa gaitza delako eta botxeen lerroak non diren ere ezin
|
dutelako
ezagutu, nahiz mapak zehaztu 500 metrotan behar luketela. Manuak eta espantuak nahastekatzen dituzte aitzindariek:
|
|
|
Guztiak hartzeko esan die, ixtiarren bizirik. Anaiek kasu gutxi andreari, guztia hartuko
|
dutelako
berdin berdin emakumea hil eta gero ere. Berdin die, ez die berdin beharbada, baina amak agindu die, the perils of obedience, berriro ere.
|
|
|
Armada utzi behar izan zuen orduan, uztera behartu zuten beharbada. Askotan entzuten izan da, armadatik botatzen dituztela, ez
|
dutelako
soldadu mailaturik nahi. Apur bat mailatuta beharbada bai...
|
|
2015
|
|
|
Aldiz, Saizarbitoriaren protagonistak, oro har, eta Bi bihotz, hilobi bat eko Entziklopedista, zehazki, mendekatiak dira, besteak beste, ezin
|
dutelako
ahaztu. Ez direnez une egokian eta ganoraz erantzuteko gai izaten, iraina irentsi egiten dute eta aurrerantzean irainean finkatuko dute beren sentimendua, inoiz ez dute iraina ahaztu ahal izateko moduko ihardukirik joko.
|
|
|
Bilobatxoak ez dio halako deusik inoiz erran, baina gurasoek katiximara ibiltzen
|
dutelako
susmoa dauka.
|
|
|
Egia esan, ez zaio gustatu ilobak gailurrean paratu duen orratza. Lazkaomendin eraikitako udaborda hau ere zatarra egiten zaio, ekarri egiten
|
dutelako
etortzen da hain sarri lorategian erretako arkume txuletak jatera. Eta arkume txuletak debekatuak dauzkalako.
|
|
|
Abiadura egokitzen du bakoitzak, fite joan behar da, eskaini aterpea behin behinekoa eta feirosa baita eta edozein momentutan debaldekoa, noiznahi haize ufada batek bultzatu ziliportek aurpegia zipriztintzen digute-eta! Baina ez da sobera fite joan behar ere, urrats eta gorputz mugimenduek koordinatu behar
|
dutelako
, batera mugitu, bat egin uneko erasoei estuki, bestela, laster, ttantta izoztu zenbaitzuek lortuko lukete beste behin buru kaskotik, ileen artetik behera, lepondoan gaindi irristatzea, euriaren kontrako borroka txikia galaraziz.
|
|
|
Norbaiten desioa piztea ez zaio desatsegina Laurari, bere ametsek goxatu premia
|
dutelako
iritziak, ordea, sutan jarri du. Ez luke amorru horrek bere diagnosia baldintza dezan nahi.
|
|
|
Modu arin edo ozarrean tratatzen badituzu, irribarre neurriz kanpokoaz hitz egin edo begirada zuzenez behatu, malo!, gehiegizko konfiantzaz ari zatzaizkien susmoa hartzen dute. Eta herabe edo tonu uzkurrez jokatuz gero, are okerrago, ondo irabazia daukaten errespetuari muzin egin diozun inpresioa hartuko
|
dutelako
.
|
|
|
Hango lehoien iturria gustatzen zitzaidalako joaten nintzen hara. Asko preziatzen baititut iturriak, umetatik; ur txorrota konstante horrek, akaso, begiek jasotako irudi uholdea bideratu eta nire kontenplazioa errazten
|
dutelako
. Ematen dit halako sosegu bat existentziaren kronometroa dirudien ur jauzi etengabe horrek, unea betikotu eta espiritualtasun batean zintzilikatzen bainau.
|
|
|
Zalantza dauka, hala ere, alde egiten utzi izanaren arrazoiaz: ezagutu
|
dutelako
utzi diote joaten, edo, alderantziz, ezagutu ez dutelako. Madarikatutako lore sorta bat oparitzen duenak bezala, adineko emakume batek arrosa zuri zimelduak diruditen kleenex painelu zimurtuz gainezka dagoen autora sartzera gonbidatu du, baina esker onez errefusatu du gonbita Angela Merkelek.
|
|
|
Zalantza dauka, hala ere, alde egiten utzi izanaren arrazoiaz: ezagutu dutelako utzi diote joaten, edo, alderantziz, ezagutu ez
|
dutelako
–Madarikatutako lore sorta bat oparitzen duenak bezala, adineko emakume batek arrosa zuri zimelduak diruditen kleenex painelu zimurtuz gainezka dagoen autora sartzera gonbidatu du, baina esker onez errefusatu du gonbita Angela Merkelek.
|
|
2016
|
|
|
Talde eta joera asko dago alderdiaren baitan. Bigarrena, ultraeskuindarrekin ituna egin
|
dutelako
. Ezkerrekoa bazara ezin duzu ituna egin ultraeskuinarekin.
|
|
|
– Tren greba datorren astean, mozkortu eta bere trena beste baten kontra eraman zuen gidari bat kaleratu
|
dutelako
protestan. Gidari harekin lan egiten zuten gizonek hilabeteak omen zeramatzaten kexuka, baina inork ez zien kasurik egiten.
|
|
|
Hortaz, hiru lagun hil dira. Eta orain, mehatxuka ari da gizona kaleratu dutela-eta, lehen kexatzen zen jende bera, bestea kalera bota
|
dutelako
greba egingo dutela-eta.
|
|
|
– Zeharo harrituta dago Lekerika enbaxadore izendatu
|
dutelako
.
|
|
2017
|
|
|
Eta esan ahala Axik amorantea zuelakoa ezin sinetsizkoa egin zaio; eta gero, haserrea ez bakarrik Axirekiko baizik eta baita ere munduarekiko, mundua marikoien kontra dagoelako, marikoiak beraiek beren buruen kontra daudelako, “besteen” morala –deitu nagusi edo heterosexual– bere berean onartzen
|
dutelako
, Axik, moral berri hori utzirik, haien artekoa XIX. mendeko nobela baten argumentu ergel bihurrarazi duelako; haserrea laba uhalde baten moduan herra bilakatu da, eta gero gorroto itsu; eta azkenik, akidurak jota, tristurak hartu du. Eta orduan, tristuraren hegal geldoen bidez behartu ahal izan du bukatzear dagoen haien arteko bizitzaren ibilbidea, “denon ibilbidearen moduan”.
|
|
|
Ileak hortzarteetan sartzen saiatu da, entziak igurtzi ditu, arretaz so egin dio ispiluaren aurrean duen horri. Ohitzen hasita dago geldotasunera, gauzek uste baino denbora gehiago hartzen
|
dutelako
adakera nekeza egiten baldin bazitzaion ere, laztan baten abegikortasuna du orain. Amorantea!
|
|
2018
|
|
|
Gogoan izan ezagutza kokatuaren eta partzialaren teoria: objektibotasuna lortzen da aitortzean nondik ari zaren begira, besteek ulertu ahal
|
dutelako
nondik ari zaren begira, zein den zure optika. Kokotsarekin baiezkoa adierazita, aurrera egin du batek:
|
|
|
Kororekin. Edertasun mota hori preziatzen
|
dutelako
bere John Lennonen miope begiek, Gandhiren miope begiek, begi ttipi, begi hippie, begi irakurri, begi distiratsu, zinez negarti eta hunkibera horiek; begi nini kanalla horiek, bere buhame eta kinki begiek; maiteagoak, emakume heldu bipilaren gerria eta eskuak, eta haren eskuak bere gerrian. Emakumezko helduen besoetan baino gusturago inon ez, dotoreziaren zentzu hori du:
|
|
|
jakin gabe dakiguna. Bera denborarik gabeko parajean bizi da, doi doi daki zer den haztea eta, hori ere, bere inguruko helduek azpimarra berezia jartzen
|
dutelako
horretan. Bide bat markatuko diote.
|
|
|
Bide bat markatuko diote. Bera denborarik gabeko parajean bizi da, doi doi daki zer den haztea eta, hori ere, bere inguruko helduek azpimarra berezia jartzen
|
dutelako
horretan. Hori esan nahi duen begirakunetik edaten du haurrak, deus jakin gabe zer ari zaion ama edatera ematen:
|
|
2019
|
|
|
Zahartu ahala utzi izanaren arrazoiak zeintzuk diren... Agian utzi dute deitzen ez zietelako, interesa galdu
|
dutelako
txortagarritasuna galtzearekin batera. Ez dakit.
|
|
|
Beltzen artea, emakumeen artea, arte txikanoa eta gainerako arte subordinatu guztiak beldurgarriak dira honexegatik: objektibitatearen eta kriterio absolutuen ideia bera jartzen
|
dutelako
zalantzan”.
|
|
|
" Bertsokide emakumeekin sentitu izan dut besteek sentitu izan dutela ni baino gehiago zirela emakumetasunean. Nik sentitu izan dut emakumetasunean ni baino gehiago direla sentitu dutela horri buruz gehiago idatzi, hausnartu
|
dutelako
... emakume izatean gehiago balira bezala. Feminismoa gehiago landu izanagatik emakume izatean ni baino gehiago balira bezala.
|
|
|
Ez dira emakume bertsolari guztiak eroso sentitu diskurtso eta praktika feministekiko (ez
|
dutelako
identifikaziorik sentitu, kanpo sentitu direlako, epaituak sentitu direlako, praktika batzuekiko kritiko azaldu direlako...). Feminista izatea justifikatu behar duen bezala, ez feminista izatea, feminismoarekin kritikoa izatea, edo bestelako feminismo baten aldarria ere justifikatu egin behar du emakume bertsolariak.
|
|
|
Hori da modua, bestseller etik aparte geratzen den literatur sistematxo txiki horretan peaje hori ordaindu behar bagenu bezala. Erreakzio bat da, azkenean idatzi behar dugu ama abandonatzaileei buruz, destroia den jendeari buruz, zergatik eta gugandik espero
|
dutelako
pastelak egitea, ulerberak izatea eternalki eta inolako aurreiritzirik gabe, eta lañoak izatea, eta light. Uste dut hori baino askoz gehiago daukagula emateko”.
|
|
|
Haien gaineko ardurarik ez
|
dutelako
agian, espekulatzen du:
|