2000
|
|
EUSKO Jaurlaritzaren Taxiaren lege proiektuaren aurka egin dute PPk eta PSOEk, Ibarretxeren Gobernuaren aurka
|
daramaten
eraso estrategian, baina azkenean lege proiektuak aurrera egin du Euskal Herritarrok taldeko parlamentarioek ekimenari emandako babesagatik. Proiektu hau Legebiltzarrean aurkezten den bigarren lege proiektua da.
|
|
EGUNGO garaian, herri anitzen askapen mugimenduek borrokan dihardute inperialismoaren aurkako frontea osatuz. Egun, herrien aurkako gerra
|
daramaten
Estatu Nazioek osa tzen dute inperialismoaren aldeko frontea; eta haien artean artikulaketa hierarkikoa osatu dute. Artikulaketa horren gailurrean, Estatu Batuetako inperialismoa dugu, baina inperialismoaren bilakaera gero eta anitzagoa izanez, zenbait bigarren motako gailur ere agertzen da:
|
|
Honek fokalizazioaren bidez hiru pertsonaia ezberdin hauen sentimendu eta egoeren berri emango digu. " Autorearen komentarioei esker haien ekintzak, ideiak eta eritziak objetiboki jakitera ematen zaizkigu, eta horrela ezohizko bizimodua
|
daramaten
istorioaren protagonistak pertsona arruntak bezala ikusi ahal ditugu." (Belaunde: Egunkaria)
|
|
Horrela, alderdi abertzaleen arteko adostasunak zein desadostasunak lehengo kolpez identifikatu ahal dira. Alderdi abertzaleek
|
daramaten
abiadura kontuanizanik, dokumentu arras garrantzitsua eta interesgarria izan daiteke mahai ingurua.Gainera, mahai inguru hori osatzeko ABren ekarpena ere jaso dugu, hori ere P.Iparragirreren eskutik. Eta aurreko hiru ikuspegiak objektibotasunez aztertzen etaerkatzen dituen EZBAIKA elkartearen artikulu labur bat ere badator, azken bosturteotan gure artean bizi izan den Gerardo Trujano behatzaile mexikarrak egina.
|
|
Gaur egun, herri anitzetako askapen mugimenduek borrokan dihardute, inperialismoaren aurkako frontea osatuz. Eta herrien aurkako gerra
|
daramaten
Estatu Nazioek osatzen dute inperialismoaren aldeko frontea; eta horien artean artikulazio hierarkikoa osatu dute. Artikulazio horren gailurrean Estatu Batuetako inperialismoa dugu.
|
|
elkarloturik. Trauma eta gatazkahauek, konzientzia hartze jarraitu batera
|
daramaten
ariketa eta eszenaratzeazdinamizatzen dira. Prozesu honetan sortzen diren fenomeno transferentzialakaztertu eta hitzez adierazteak, unean uneko aldaketa baimenduko duen iragantasuna ematen diete bizipen hauei.
|
|
Buru egin nuen sarreraraino, ama semeak gibelean, eskutik lotuta. Unaik hiltegira
|
daramaten
bildotsa ematen zuen.
|
|
Aurrena goiko pisuan egon gara eta zinez ikustekoa zen dantzariek gehienak hego amerikarrak, gehienak kolore ilunez jantziak zein serio eta lizun hartzen zituzten salsaren konpas bihurriak. Luis, ordea, irri malizios batekin inguratu zait dantza eskatzera, baina erantzuteko betarik eman gabe neure burua deabruzko erritmo batean ikusi dut, Luisen gorputzari ezin itsatsiago eta, hala ere, askatasun sen  tsazio ikaragarri batekin (begirada jaso dudan istant batean, Ruben ere ikusi dut, hiltegira
|
daramaten
bildotsaren begiekin). Luisekiko saioa amaitutakoan, Rubenengana jo, eta dantzara atera nahi izan dut, baina bera haitza baino geldiago egon da, eta behin eta berriro uko egin dio, kasik indarka, nire gonbitari.
|
2001
|
|
Baina biek ala biek, ehundik gora urteko lanaren ondoren, arazoak gainditzen eta bere lanari eusten asmatu dute; hasiera batean artisau eran egiten zena gaur egun goren mailako teknologiarekin eginez, beren arloko munduko enpresarik handienekin lehian aritzeko adinako gaitasuna bereganatu dute giza baliabideetan nahiz alderdi profesionalean eta teknologikoan. Horren adierazgarri ezin argiagoak dira CAFen izena
|
daramaten
bagoiak, trenak eta metroak, eta Irizar izena daramaten luxuzko autobusak.
|
|
Baina biek ala biek, ehundik gora urteko lanaren ondoren, arazoak gainditzen eta bere lanari eusten asmatu dute; hasiera batean artisau eran egiten zena gaur egun goren mailako teknologiarekin eginez, beren arloko munduko enpresarik handienekin lehian aritzeko adinako gaitasuna bereganatu dute giza baliabideetan nahiz alderdi profesionalean eta teknologikoan. Horren adierazgarri ezin argiagoak dira CAFen izena daramaten bagoiak, trenak eta metroak, eta Irizar izena
|
daramaten
luxuzko autobusak.
|
|
desioa, debekua eta abismoaren amaieran dagoen heriotza. Misterio edo fantasiazko narrazio askotan bezala, argazki baten azterketak erakutsiko dio heriotzaren ikurra lepoan
|
daramaten
emakumeok debekatutako desioaren ikurrak direla.
|
|
desioa, debekua eta abismoaren amaieran dagoen heriotza. Misterio edo fantasiazko narrazio askotan bezala, argazki baten azterketak erakutsiko dio protagonistari heriotzaren ikurra lepoan
|
daramaten
emakumeok debekatutako desioaren ikurrak direla. Ezin da ukatu nobela honek ikutu melodramatikoak dituena, David Lean ek zineratutako Zhivago Doktorea hartan bezala, tentsioa areagotzeko trebetasunez erabiltzen direnak.
|
|
desioa, debekua etaabismoaren amaieran dagoen heriotza. Misterio edo fantasiazko narrazio askotanbezala, argazki baten azterketak erakutsiko dio protagonistari, heriotzaren ikurralepoan
|
daramaten
emakumeak debekatutako desioaren ikurrak direla. Ezin daukatu nobela honek ikutu melodramatikoak dituena, David Lean ek zineratutakoZhivago Doktorea hartan bezala, tentsioa areagotzeko trebetasunez erabiltzendirenak.
|
|
Galdera horrek erabat ezkutatzen du arazoaren egiazko izaera. Gaur egungo mundu errealean, herrialdearen kanpo zorra
|
daramaten
egoiliarrek beti kanpo monetak eskuratu behar dituzte, beraiek ordainduz; inoiz ez dituzte kosturik gabe lortzen, zeina nahikoa baita gure puntua frogatzeko. Hegoak sakrifizioak jasaten ditu, bere kanpo zorra bikoiztuz.
|
|
Euskal Herrian euria egiten duela frogatzeko, ibaiek eta errekek
|
daramaten
ur emaria besterik ez da ikusi behar
|
|
Ez da asko falta, laguna, Oklahomara iristeko. Eta han doaz denak, bakoitza bere mundu axolagabean eta, batbatean, han goiko mendi horien ostertzean luma bat ikusi da, buruan
|
luma
daramaten indio errebeldeak zelatan daudelako.
|
|
Bestetik, berriz, Ferekoak, Elizaren izena daramatenak: zein eskubidez
|
daramaten
, bestek esan beza. Hauek ez dute fitsik ere galdu nahi indarkeriaren indarkeriaz sakelaratu dutenetik.
|
|
Beste zerbait ziren, ordea, garai hartako askorentzat eta batez ere orduko beati possidentes zirenen  tzat: nolabaiteko bizimodu nabarmena
|
daramaten
arlote alprojak(" Hoa, har ezak lizunkeriazko emaztea eta sor itzak lizunkeriazko seme alabak"), oihu eta garrasi herriz herri dabiltzan bazter nahastaileak.
|
|
bere aldeko eta aldiko giza giroan. Lehengoan elkarrekin berdindu nituen Axularren" Iracurtçailleari" eta Mogelen Eracusaldiac
|
daramaten
hitzaurrea. Hor mintzatu nintzaizuen gauza aski ezagunez.
|
|
Hedabideek egun euskal gatazka politikoaren aurrean
|
daramaten
politika dementziala aldatzea, gure gizarteari dagokion arazoa ere bada, bi zentzutan behinik behin:
|
|
Zientzia modernoak oinarri seguruekin aurrerantz era emankorrean garatzeko zuen gaitasun hori bera zen harrigarria beretzat. Emaitzetan ikusten da arrazoimenaren eremuko ezagutzek zientziaren ibilbide segurua
|
daramaten
. Eta zer esaten dute emaitzek?
|
|
Bego... Eta noizbait hegoalde haizetsuko mortuetan nabilela, galtzarpa sorbaldan zintzilik
|
daramaten
artzainen inmaterialitate hurbilak, zakurra saihetsean, makila eskuan, bost edo seiehun ardiko saldoak zaintzen mirets ditzaket, bihotza hunkiduraz apur. Ikuskizun horren aldean, Hollywooden asmatu aurrekontu animaleko ekoizpenik ez dezaket estima:
|
|
jendeak behingoz zera esan dezan: hara, lurpera
|
daramaten
morroi hura bazen norbait.
|
2002
|
|
Limpias, Ampuero eta Rasines iragan ondoren Barcenan desbideratuko gara Karrantza aldera. El Mazo eta Ranero arteko haitzpitarte harrigarria igaro ondoren, Anbasaguaserako bidean bertako kobazuloetara
|
daramaten
seinaleak ikusiko ditugu. Agian geroago bisita dute.
|
|
Sutea itzaltzea lortu zen eta ez zuen kalte pertsonalik eragin. Erasoari dagokionez, zinegotzi honek eta bere taldeak etxebizitza politiketan
|
daramaten
lerroarekin lotu dute. Kontua da Balear Irletako parlamentuak ezin izan zuela gaitzespen mozioa onartu, PPk bere alde egin ez zuelako.
|
|
Arratsaldean, «Bonanza» ikusi aurretik, igandeko bezperak. Eta eskuetan erramilete bana
|
daramaten
neskak hasiko zaizkio kantari urrezko distirak barreiatzen dituen kustodia zaharrari: «Aingeruzko lirio txit eder garbia»...
|
|
Nekrofilia, heriotzarekiko zaletasunari eta irrikak hilotzekin asetzeko joerari esaten zaio, eta grina horien menpe bizi dira nobela honetako pertsonaia nagusiak. Ustez bizimodu arrunta
|
daramaten
hiritarrak izan arren, hildako gazteak dituzte gustuko, eta edozein gauza egiteko prest daude haien gorpuez jabetu eta etxera eraman ahal izateko. Gauaz lapurtu ohi dituzte eritetxeetatik edota hilerritik.
|
|
Guztira, 11.000 disko konpaktuetatik gora zituen prest pirateriako sare honek banatzeko. Hauetako batzuk, merkatuan astebete baino gutxiago
|
daramaten
diskoen kopiak ziren. Diskoetaz gain, grabaziorako aparatuak, mila karatula baino gehiago eta dirua aurkitu du Poliziak San Frantzisko kaleko hainbat etxebizitza arakatzean.
|
|
Taktika berria zera da: «terroristak» edo «lapurrak» herri batean dauden aitzakian, sarekadak egiten dituzte burua estalita
|
daramaten
kontraktnikiek. Ezin konta ahala ugaritu dira biktimak horrela, eta militarrak ez dira sekula esku hutsik etxeratzen.
|
|
Bat gatoz I. Aldekoarekin (1998), esaten duenean eleberri hori, A. Lertxundiren Hamaseigarrenean aidanez eleberriarekin batera, 1980ko hamarkadako onena dela. Lau hizkuntzatara itzuli duten eta orain arte hamahiru edizio saldu dituen Bi anai eleberriak Paulo eta Daniel anaiek Obabako ingurune bihozgabean
|
daramaten
bizitza kontatzen du. Baina ziur aski lorpen handiena zenbait narratzaile erabiltzea da (txoria, katagorria, sugea eta antzarak), narratzaileok indartu egiten baitute errugabearen sakrifizioaren narrazio tragikoa.
|
|
EHUko gure ikasgeletan ordenagailu ahaltsuenak erabiltzen ohituak gara, etaaurrerakuntza informatiko esañguratsu guztiek gure geletan beren isla izaten dute.Ordenagailu programekin ere antzekoa gertatzen da, bertsio aurreratuenak ez dirafalta izaten; izan ere, bertsio zaharkituagoek berekin
|
daramaten
efizientzia galerasaihesteari erabat egokia irizten diogu. Eta ondo dago hala izan dadin; bistandeñez, gure ikasleentzako onena nahi baitugu.
|
|
Seinale barik ez dago komunikaziorik. Berbak seinaleak dira, berbak informazioa
|
daramaten
seinaleak dira, berbak apropos sortu dira informazioa garraiatzeko; komunikatzeko helburu zuzena duten seinaleak dira berbak. Oro har, seinaleek forma desberdina dute:
|
|
Gauza bera gertatzen da eraikin baten funtzionamendu txarrak edo kanpoko eraikin batera joateak hirugarren bati eragiten dionean. Kasu honetan, mota guztietako aseguruei itsatsita
|
daramaten
erantzukizun zibilari buruz ari da. Istripu bat izan daiteke eskaileretan, edo terraza, fatxada edo pisu bateko porezeria erori, eta hortik pasatzean arropa hondatu du.
|
|
Ez berotu janaria behin baino gehiagotan eta nahastu hondarrak elikagai freskoekin. – Ez probatu inoiz hondarrik kalterik egiten ez duela ziur ez badakizu edo zenbat denbora
|
daramaten
gordeta. Bota berehala luzaroan kontserbatutako edozein elikagai, edo itxura edo usaina zalantzazkoa dutenak.
|
|
Bestalde, Genzyme Españako zuzendari nagusi Fernando Royok esan zuen esperimentazio fasean dagoen botika hori eraginkorra dela entzima defizitarioaren funtzioa ordezteko, nahiz eta egia den ez duela gaixotasuna sendatzen. Azaldu zuenez, farmakoa jasotzen denbora gehien
|
daramaten
pazienteak, lau urte, ondo erantzuten ari dira kasu gehienetan. Orain, farmakoa merkaturatu aurreko faseak, Lucas txikiaren bizitzarako aukera eman duenak, emaitza onak lortzea besterik ez da falta.
|
|
Prozedura berriarekin, segurtasun zerbitzuek, ontziratuko diren bidaiari eta eskuko ekipaje guztiak kontrolatzeaz gain, izpien eskanerrekin eta metalak detektatzeko arkuekin kontrolatuko dituzte, eta, ausaz, bidaiari edo ekipaje arinen bat eskuz ikuskatuko dute. Kontrol mekanikoetan nahiz eskuz egiten diren ikuskapenetan, gainean edo ekipajean
|
daramaten
edozein objektu kenduko zaio bidaiariari, baldin eta aireko segurtasunerako erregelamenduek arriskutsutzat edo debekatutzat jotzen badute. Araudiaren bidez, aireportuen eta aireontzien segurtasun maila handitu nahi da, eta hegazkinen sotoetan fakturatzen eta bidaiatzen diren ekipajeen %100 ikuskatzeko urrats osagarria da.
|
|
Eta alferrik jarriko duzu aurpegi hori, zera. Hiltegira
|
daramaten
bildotsa ematen duzu.
|
|
Hori horrela, justiziak nahas mahas halako bat izaten bukatzen du, beste batzuek baino erru txikiagoa ordaindu behar dutenek beharrezkoak baino zigor zorrotzagoak pairatu behar izaten baitituzte. Gainera, neurri latzok herio mantso batera eramaten dituzte presoak eta zigorrak, horrela, zigor kapital baten pareko bilakatzen dira, nahiz ez
|
daramaten
izen hori. Ondorioz, bada, botere exekutiboak botere legegileak onartzen ez dituen neurri zorrotz eta latzetara makurrarazten baditu presoak, esan daiteke horien heriotza haien esku geratzen dela; baina, ostera, legegileak neurri zorrotz eta latz horiek onartzen baditu, nahiz kondena horrek heriotza mantso batera eramango dituen ezinbestean, ez dago esaterik presoak heriotza zigorrera kondenatu dituztenik; nolanahi ere, argi gera bedi neurri horiek zorrotzegiak iruditzen zaizkigula, urte askoan presoek pairatu beharreko sufrimendu luzea bidegabea baita, zalantza izpirik gabe.
|
|
Sailkapenaren printzipioari dagokionez, ez dirudi Benthamek proposaturikoa egun betetzen denik. Presoak ez dira burututako delitu, arriskugarritasun, espetxean
|
daramaten
denbora edota osasunaren arabera sailkatzen. Herrialde gehienetan preso populazioak gainezka egiten duela kontuan hartuta, espetxeetan ez dago egitura nahikorik bereizketa hauek egiteko.
|
2003
|
|
«Public Citizen» (Herritar Publikoa) izena
|
daramaten
erakunde eta buletinean MMEari buruzko ikerketa eta informazioen arduraduna da Lori Wallach, eta afera hauetan aditu nagusienetako bat izateko ospea du.
|
|
«Bi belaunaldi gara, gora egiteko gogo bera dugunak». Odolak eta odolean
|
daramaten
automobilismoak elkartzen ditu.
|
|
Egunero ikusten ditugu telebistan 906/ 806 aurrezenbakia
|
daramaten
telefono zenbakietara deitzeko iragarkiak, lehiaketak eta bestelako zerbitzuak. Letra txikian agertu ohi da, ordea, dei horien prezioa.
|
|
jende gazte xumea, etorkizunetik zerbait espero eta nola edo hala bizirik iraun nahi duena, gerrak berarekin dakarren ankerkeriatik ihes eginez. Etsaiak jadanik bere esku hartutako hiri bateko" zuloan" gorde den gizon ezkertiarra, hari lagunduz falangistek atxilotu eta fusilatzen duten emakumea, mendian babesa nola aurkitu asmatu ezinean dabilen beste gazte errepublikarra, inguru haietako baserri batean bere senar erreketea noiz itzuliko zain bizi den emakumea, Bizkaiko frontera
|
daramaten
milizianoak bere ardurapean dituenak nola hiltzen dituzten ikustean sentitzen duen etsia... Haien guztien barnean dagoena agerian uzteko orduan, elkarren artean gurutzatzen diren hiru istorio nagusi irudikatu ditu Iñaki Egañak bere bigarren nobela honetan.
|
|
Gure gorputzean ezin konta ahala bakteria ditugu. Gorputzean meningokokoak dituzten denek ez dute Meningitisa izaten, edo Koch en baziloa
|
daramaten
denek ez dute Tuberkulosia izaten. Badira bakteria eramaile sanoak.
|
|
Gazteak dira patrikan
|
daramaten
diru kopurua gehien ugaldu dutenak: %42k dio lehenago baino diru gehiago daramala gainean.
|
|
Bainaherri ekimen horrek badu ezaugarri nagusi bat, Hemen eta Munduan erakundearenetorkizunaz hitz egiterakoan aipatu beharrekoa: euskaldunek, eta are gehiagoglobalizazioaren aurkako mugimendu horretan diharduten pertsonek, aldarrikatzenduten nazio nortasunaren eta aurrera
|
daramaten
diskurtso globalaren arteko gatazka egoera bizi dute barruan. Globalizazioaren aurkako Euskadiko mugimenduaaztertzean, horixe da antzematen dugun ezaugarrietariko bat, besteekiko bereiztenduena.
|
|
Gatazka etaikuspegi desberdin horiek aldatzen ari dira, etengabe, eta ez bakarrik euskal gizartean dagoen banaketagatik (gizartearen zati batek bere burua nazionalistatzat jotzen du eta beste zati batek ez du bere burua horrelakotzat jotzen) baizik eta joerahoriek, itxuraz egonkorrak izanik, politika neoliberalen arazo berriek eraginda, krisian sartuta daudelako, eta egitez Euskadiri atzerritik begiratzen diotenentzatnahiz euskal herritzarrentzat oso panorama politiko, kultural eta sozial konplexuasortzen dute. Horrela, nazionalisten joeren artean badira globalizazio neoliberalaosagai positiboa dela uste dutenak, hazkundearen eta garapenaren aginduaren izenean eta munduan nagusia den ereduaren izenean; badira, berriz, globalizazioekonomikoa Espainiar Estatuak eta Frantziak Euskal Herrian
|
daramaten
esplotazioaren beste alde bat dela diotenak.
|
|
Hala ere, Rodríguez Menések ohartarazten du gaixoa hasi behar dela eskatzen ezarritako protesiari buruzko txostena eman diezaion, serie zenbakia eta fabrikazioari buruzko informazio guztia barne. “Paziente askok ez dakite zer
|
daramaten
jarrita medikuek ez dietelako ematen informazio hori duen txostenik”.
|
|
Hotzeria sukarrik gabe gertatzen da, nahiz eta kasu batzuetan 38 gradura ere irits daitekeen.Sintoma horiek gripearen antzekoak izan arren, badira zenbait desberdintasun haien artean, batez ere, sukarra zenbait egunetan, eztul larriagoa, buruko mina, artikulazioetako eta muskuluetako mina eta ahultasun sentsazio nabarmena. Hobe da prebenitzea… Hotzeria erraz kutsatzen den gaixotasuna da, eta birusa
|
daramaten
jariakinekin kontaktuan egotean kutsatzen da. Oraindik ez da txerto eraginkorrik eman, urtero eritasuna eragiten duten birus mota asko aldatzen baitira.
|
|
Horien artean, ministro agindu bat atera zen, orain Estatu Kontseiluan aztertzen ari dena. Horren bidez, merkatuan hamar urte baino gehiago
|
daramaten
sendagaien prezioa jaitsi nahi da, eta ikerketa gastuak amortizatu dituzte. Botikarien desadostasuna Bestalde, Espainiako Enpresaburu Farmazeutikoen Federazioak (FEFE) atzo adierazi zuen ez zegoela ados Espainiako herritarren automedikazio indizearekin, zeina 2001eko Osasun Inkesta Nazionalak (astelehenean aurkeztua) islatzen baitu.
|
|
Beste bakterio fekal batzuekin gertatzen den bezala, haien presentzia hutsak ez du adierazten gaixotasunik dagoenik, eta horrek zaildu egiten du haiek hautematea eta kontrolatzea, eta, aldi berean, oso erraz sakabanatzen da. Izan ere, bakterioa
|
daramaten
pertsonek eta animaliek ez dute beti patologiaren sintomarik izaten, agerpenaren seinale garbirik. Aitzitik, batez ere neurri higieniko pertsonalak huts egiten badute, kutsadura sor dezakete eta infekzio arriskua areagotu.
|
|
Mendi eta duna herdoilduek osatutako paisaia da zabortegia. Likido zikin eta uherra
|
daramaten
errekastoak nonahi, suge bideak eraikitzen han eta hemen. Txatarra, ezertarako balio ez duten tresnak, pertsona anonimoen bizitza pusketak pilatzen dira bazterretan.
|
|
Zezenketaren aurretikoak eta ondotikoak dira. Â Batean, adibidez, zezen plazara
|
daramaten
eskailera zabal horiek berak ageri dira. Gizon koadrilla handi batek toreroa darama airean, eskaileretan behera, tarrapataka.
|
|
Bestalde ere, horra Jainkoaren eta lagun hurkoaren maitasuna, gizabanakoari ezinbesteko zaiona, gizartearen eratze bidean,... erlijioa bera ere bai, horixe baita haren lege guztien bilketa eta bizitza horretara
|
daramaten
argia eta bidea baino ez dena; eta, azkenez, lege nagusia, erlijioaren espirituak, on goren hori bilatzeko eta maitatzeko agindua ematen diona, hara joan behar baitu bere indar guztiekin, espirituz eta bihotzez, bi biok osatuak baitira on hartaz jabetzeko. (Legeen Tratatua, I, 4, 5, 6)
|
|
4, 5, 6 Gizakiak duen Jainkoaren itxuratze horrek ezagutarazten digu zer den haren izaera, zer haren erlijioa, eta zertan duen oinarri haren lege lehenak: haste hastekoa da Jainkoaren itxuran heztea, eta bizitza eta zoriontasuna izan behar duen on gorena edukitzeko gai izatea; erlijioa bera ere bai, horixe baita haren lege guztien bilketa eta bizitza horretara
|
daramaten
argia eta bidea baino ez dena; eta, azkenez, lege nagusia, erlijioaren espirituak, on goren hori bilatzeko eta maitatzeko agindua ematen diona, hara joan behar baitu bere indar guztiekin, espirituz eta bihotzez, bi biok osatuak baitira on hartaz jabetzeko.
|
|
gorritasuna
|
daramaten
moduan,
|
|
Badira eurengan argia
|
daramaten
pertsonak,
|
|
itxura progrea
|
daramaten
eta puntualki
|
2004
|
|
Parlamenteko Ernest Benach presidentea gure bake prozesua laguntzeko eta errazteko prest dago. Nahiz eta egoera ezberdinak izan, katalanek
|
daramaten
prozesua bereganatuko bagenu, izugarri aurreratuko genuke Madrilera begira, estatu nahiz nazioarte mailan eragiteko pausoak emango genituzke, halaber.
|
|
Beti soinean
|
daramaten
botoi bat sakatu beste lanik gabe, aiton amonek edo ezintasunen bat duten pertsonek etxean jasotzen dute laguntza.
|
|
3) Zalantzagarritasuna eratxikitzen zaion alderdiak agiri pribatuek
|
daramaten
letra edota sinadura epaiketan aitortzea.
|
|
Kontzeptuen arteko mugarri argiak ezarri dizkigute kulturaren eta politikaren artean. Ulertzekoa da, nola ez, mendebaldeko euskaldunon zabarkeriaz kexu izatea, Nafarroaren historian helduleku politiko sendoa daukagulako, eta horren kontzientziarik ez zitzaigulako piztuko
|
daramaten
ekimen tematia ez izatera. Ikus dezagun, bada, zer zeri dagokion:
|
|
Zer esatea nahi duzue, ordea? Bada, hori guztia egin beharreko lan txalogarria dela, baina elkar gainka dabiltzan hizkuntzen eta hiztun herrien arteko erabilera arauak iceberga norabide jakin batean
|
daramaten
indar sozial ikusgaitzen logikapekoak direla.
|
|
dauden estatu bakanak salbuetsiak daude, aniztasunera egokitu behar izatetik?. Hortxe dago hain justu beren izaeraren sustraietan barneratua
|
daramaten
izaera totalitarioa. Hortxe bestelako hizkuntza herriekiko herra eta jazarpena.
|
|
Malgutasunerako prozesuarekin uztartuta zenbait ondorio esanguratsu nabaritu behar ditugu10 Lehen ondorioa, fabrikazioan erabilitako informazioarenhazkundea dugu. Ordenagailuak gidatzen dituen fabrikaziorako programak edokontrol numerikoa
|
daramaten
makinen gehitzea, lehen ondorioaren adibide ditugu.
|
|
Iraultza mikroelektronikoak emandako lan tresna edo teknologia berriak produkzioprozesuan sartzerakoan (material berriak, kontrol numerikoa
|
daramaten
makinak,, transfer lineak, fabrikazio malguan oinarritutako sistemak, automata programagarria, industria errobota, telematika, kudeaketarako sistema informatizatua eta abar) produkzioa eta kudeaketarako sistemak aldatu ziren.
|
|
Aitzitik, horrek ez al du csan nahi Sokrates beraPlatonen errepublikaren sormenaren azpian dagoela? Bada, neurri batean bai, lehenengoeikarrizketa guztietan auziek Sokratcscn seinalea
|
daramaten
heinean bederen. Eulifronen, csatcrako, jainkotasuna eta forma lotu nahi ditu Sokratesek gauza jainkotiar anitzen azpian, cdo gainean, idatzia dcn legeaz harago zer forma dagoen jakin nahian dabilcncan.
|
|
esaldian gertatu legez. Atributu horiek guztiak izatearen inguruan Aristotelesen espekulazioetara bera
|
daramaten
bideak dira nolanahi ere, harentzat logika eta metafisika ezbaitira bereizten erabat. Topikoen helburua edozein arazoz argudiatzea da, probabilitate handiko premisetatik hasirik.
|
|
Sistema linfatikoa inbaditzen duen zizare mikroskopiko batek zabaltzen du infekzioa. Pertsonek eritasuna harrapatzen dute parasitoa
|
daramaten
eltxoen ziztaden bidez. Eskualde endemiko askotan, infekzioak 4 eta 6 urte bitarteko haurren %25i eragiten dio, baina horien ondorioak ez dira berehalakoak, eta biktimak nerabezarora iristen direnean bakarrik agertzen dira lehenengo deformazio zeinuak. GlaxoSmithKlinek eritasunaren aurkako borroka babesteko konpromisoa hartu du.
|
|
Adituek ohartarazi dutenez, urteko garai honetan arreta berezia jarri behar da kontserbazio baldintza onik gabe egiten diren eta gordinik jaten diren produktuekin. “Intoxikatzeko arrisku handiena duten elikagaiak dira arrautza
|
daramaten
saltsak, bereziki maionesa, gordinik edo gutxi prestatuta jaten diren itsaskiak eta artisau izozkiak”, azaldu du José Luis Vázquez Coruñako Juan Canalejo ospitaleko Digestio Aparatuaren Zerbitzuko buruak eta Digestio Patologien Espainiako Fundazioko lehendakariak. Izozkiei dagokienez, Vázquez doktoreak ohartarazi du “markakoak” bakarrik direla osasungarritasun berme osoa eskaintzen dutenak; izan ere, artisauak arrautzarekin egiten dira eta ez dira beti hotz baldintza onenetan kontserbatzen.
|
|
“Jasaten ari garen estres basatia da gure bizimoduaren ezaugarri komuna. Familiako medikua izan naiz 40 urtez, eta ikusi ahal izan dut jendea anbulatoriora
|
daramaten
arazoetako asko psikosomatikoak direla. Norbaitek erlaxatzen badaki, nahiz eta oso lanpetuta egon, eta estresetik ihes egitea lortzen badu, ez du minik hartuko.
|
|
Zimurrak, jadanik zein bide jarraitu ez dakitela, pilatzen zaizkio aurpegian. Noizbehinka begiak ixten ditu, aitaren tristura bera
|
daramaten
begiak dirudite. Garai batean eginiko lana irudikatzen duten eskuak belaun gainean jarririk.
|
|
Utz ditzagun nehorat ez
|
daramaten
bideak. Esan dezagun goratik:
|
|
ia guztiak 600.000 eurotik gorako tartean daude, eta milioitik gorako aurrekontua dute gehienek. Segmentu honetako telebista batzuen eta besteen artean antzeman daitezkeendife rentziek, telebista bakoitzak diharduen inguruare kinbaino lotura duten taldeekin eta martxan
|
daramaten
denborarekin dute zerikusia. Horrela urte batzuk daramatzatenak eta Vocento edo Localia taldeekin lotura dutenak dira aurrekontu handienak dituztenak, milioi t’erdi euro ingurukoak.
|
|
Argi eta garbi adieraziko digu giza arrazoimenaz baliatzeak ez gaituela beste gizakien gainetik jartzen errebelazioari dagozkion gauzetan behintzat: baina ikasi nuen, gauza oso segurua bailitzan, bidea ez dagoela itxiagoa ezjakinentzat jakintsuentzat baino eta bertara
|
daramaten
egia errebelatuak gure adimenaren gainetik daudela, eta honegatik ez nintzen ausartuko egia horiek nire arrazoiketen ahuleziaren menpe jartzera.30
|
2005
|
|
Zer da, baina, Euskal Unibertsitatea? Ezagun da aurretik euskal hori
|
daramaten
kontzeptu guztiek buruhauste ugari eragin ohi dutela, batzuek Euskal Herriko bezala ulertzen dutelako eta, beste batzuek, berriz, euskarari zuzen zuzenean lotzen dutelako. Nire ustez, Euskal Unibertsitate batean pentsatzen hasi zenean, eta ordutik aurrera urte askoan, euskal horren barruan alde biak batzen ziren:
|
|
Nabaria da era berean Nafarroakoek Lingua Navarrorumekin
|
daramaten
jokabidea. Agintari nagusiak duela gutxi esan zuen euskararen arazoa Nafarroan konpondurik dagoela eta bide onetik doala.
|
|
Ez dut uste gaur egun inork zalantzarik txikiena ere edukiko duenik: tabakismoa gutxitzea da biriketako minbiziaren intzidentzia tasak azken urteotan
|
daramaten
izugarrizko eta etengabeko hazkundeari buelta emateko gai den estrategia bakarra. Eta politika sanitarioek erretzeko ohitura kaltegarri horren gain dituzten eragin erreal eta positiboak baloratzeko datuak aztertzen ditugun bitartean, dirutza inbertitzen da minbizi mota horren kontrako terapeutika egokiak eta garaiz detektatzeko metodoak garatzeko.
|
|
Oro har, baina, ez dira aurrekoak bezain erasokorrak izango. Gertaera errealei, ez horregatik objektiboagoak, egilearen ikuspuntutik emanda baitaude, uzten zaie barnean
|
daramaten
mezu esanguratsua azaltzen. Kritikak zeharkakoagoak izango dira eta irakurleei keinu gehiago egingo zaie mezuetan inplikatzeko.
|
|
Horrelako eta halako komisioaren buru izateko? Mundu hori ongi ezagutzen duen lagun batek erraten zigun ezin sinetsia dela nolako bizia
|
daramaten
: 35 ordutako lan astearen alde baldin badira ere, ehun orduz petikakorik ez dute ezagutzen berek.
|
|
Oviedoko garraio publikoan eskaintzen zaizkie ezinduei (baita ume karroa
|
daramaten
pertsonei ere) erraztasun handienak, bertako autobus guztiak baitaude egokituak, Murtzia, Madril, Bartzelona, Malaga, Alacant eta Zaragozako autobusen %80 bezala: sarbideko arrapala, plataforma jasotzailea edo sarbide beheratua daukate horrelakoek.
|
|
Taxietan egoera dezente hobe daiteke, orokorki, Alacanten batik bat (egokituriko eurotaxirik ez baita bertan); A Coruña, Bartzelona, Malaga, Valentzia, Sevilla, Zaragoza eta Madrilen, esate baterako, taxi guztien %1 baino gutxiago daude gurpil aulkian doazen edo ume karroa
|
daramaten
pertsonei sarbidea errazteko moduan.
|
|
Kirol berri horiek nolako baldintzetan praktikatzen diren aztertu du CONSUMER EROSKI k; zehazkiago esateko, arrisku faktoreak noraino kontrolatzen diren eta, sektore horretan, Espainian hogei urte baino gutxiago
|
daramaten
enpresa horiek eskaintzen duten zerbitzuaren kalitatea nolakoa den zehaztea zen kontua.
|
|
Kirol berri horiek nolako baldintzetan praktikatzen diren aztertu du CONSUMER EROSKI k; zehazkiago esateko, arrisku faktoreak noraino kontrolatzen diren eta, sektore horretan, Espainian hogei urte baino gutxiago
|
daramaten
enpresa horiek eskaintzen duten zerbitzuaren kalitatea nolakoa den zehaztea zen kontua.
|
|
Teknikarien kidegoko plazak igoera zorrotzaren bidez hornitu behar dira nahitaez, eta laguntzaileen azken plaza txandaka hornitu behar da, batzuetan zuzenbideko lizentziadunen arteko oposizio askearen bitartez eta, besteetan, karguan bost urte baino gehiago
|
daramaten
jabetza erregistratzaile eta notarioen arteko merezimendu lehiaketaren bidez; azken horiek plaza lortuz gero, eszedentzia egoeran geratzen dira euren jatorrizko lerrundegian, egoera horri datxezkion eskubideekin.
|
|
Behin behineko inskripzio liburuek irekita
|
daramaten
epearen bikoitzean erregistratzaileek ez badituzte liburuotako idazkun guztiak lekualdatu, eta ez badute aipatu lekualdatze hori oztopatu duen arrazoi zuzenik, diziplina zuzenketa izan dezakete.
|
|
18 Australiarrak astindu egiten dituzte, bizkarrean
|
daramaten
polena lapurtzeko eta loreetatik alde eragiteko.
|
|
...renbarrenera begiradauden tradiziozkojarreraberdintzaile etakonbergenteekikohiztunak nolako kokaguneahautatzen duenazterdaitekeen gauzada.Horretarako, gizartearen barrenekosareketan norbanakoakdituen hartu emanetaerlazioak nolakoak diren etaerreferentziatzatzein talde jotzen d (it) uen ezagutzea baitezpadako baldintza da; norbanakoarenhizkera jardueranoinarriturikjoereketanorabideekberekin loturik
|
daramaten
prestijioarenarabera hiztunak bereburua non kokatzen duen edo non kokatu nahiko lukeen antzeman dezakegu2. Ezin ahantzi dugu prestijioaren ifrentzuanestigmaizpiak edota hainbat hiztunen ziurtasun linguistikorikezasumaditzakegula; ikerketa xeheekerakutsi dutenez, hiztunokhizkuntzarenbaitakoautogorrotorainoedotaprosodiarenaldetikako ahoko giharreendoitze kulturaledogizartezko etarainoiritsgaitezke; horretaz jabetzea ezlegokegaizki: hizkerarekikojarrerarenikuspegi kognoszitiboan, sinesteak, estereotipoaketa perzepzioaksar ditzakegu eta alderdiafektiboan, zirrarak etasentimenduak.
|
|
ko atzizkia
|
daramaten
izenlagunekin nahasten dituzte38. Beste azalpen bat
|
|
ere izan lezake, ordea, gertaera honek. Izan ere, tar
|
daramaten
adjektiboak euskarak dituen erreferentziazko adjektibo bakarrak dira, izenarekiko beste lako harremanak daudenean izen elkartuak erabili ohi baititugu. Horrelako adjektiboak izenaren ezker zein eskuinean joan daitezke (bilbotar mutila 1 mutil bilbotarra) eta laguntzen duten izenarekiko antzeko harremana duten erreferentziazko adjektibo mailegatuek ere, bi kokagune horiek onartzen
|
|
39 Dun
|
daramaten
adjektiboek ere bi kokaguneak onartzen dituzte. Edonola, Sarasolaren (1997a) arabera, hauek, tar daramatenek ez bezala, tradizio hobea dute eskuinean.
|
|
' Alde hatera utziko ditugu esparru honetan gertatzen diren ezabaketa guztien kontu ezin interesgarriagoa. Areago, lan honetatik kanpo geratuko dira era berean erabilera nagusian ezinbestez ezabaketa
|
daramaten
kideak ere (ez ezik edo baizik kasu). Ikus halaber Euskaltzaindiaren lokailuetatik oso urrun egon ez arren nahiko desberdin jokatzen duten hau da, hots, alegia, hain zuzen, adibidez eta batez ere bezalakoak, Zabalak (1996b} tes tuan iruzkinak sartzeko duten funtzioaren ikuspegitik aztertu dituenak.
|
|
Gaztelaniaren Akademiaren hitzetan (1973: 147), argudioa adierazten duenperpausaren aurreanbipuntuakjardaitezke.Berez, puntuazioikurhau, pu' ntuarenordezerabililiteke11.saileko (7a) koargudioaeta (8a) kokausaere adieraztekounean, bainaareago, bipuntueknabarmen hobetukolituzkete koma
|
daramaten
(13a) ko ondorioztapenareneta (13b) ko ondorioarenadie razpenak.11.sailhorretako (6) koaurkaritzak, bestetik, aukeramodura onar ditzakebi puntuak.Kontzesioa, emendiozkoharremanak etahautakari harre manakezdiraeskuragarriakerahonetara.
|
|
Lokailurik gabeko alboratuek bezala, lokailudunek ere ez dute erabat debekaturik koma, baina azpimarratzekoa da Euskaltzaindiak ematen dituen (literatur) adibide gehienak puntu baten bidez antolaturik daudela13 Koma eta lokailua
|
daramaten
alboratu hauek lokailugabeak baino are desbideratuagoak direla dirudi, testu jaso berezituetan behintzat 14 Bestalde, ez dago kontzesio
|
|
Laburtzeko egun Beltran-en gudua deitzdeari egiten zaizkion kritikak hauek dira: alde batetik gudu hitzak beharbada jatorri germanikoa duela, eta itsatsirik daraman a artikulutzat har daitekeela, hots, euskarak erromantzetik jasotakoa26 Bestalde deitu aditzari dagokionez, ez dirudi hitzak euskal jatorria duenik, latinezkoa baizik (dictum), tu
|
daramaten
aditzak ez baitira normalean euskal jatorrikoak. Horretaz guztiaz gainera, euskaraz tzd kontsonante multzorik ez da ezagutzen.
|
|
33 Artikulu ez originalak hogeita hamar baino gehiago dira (%10etik gora). Baina datua ezin zehaztu daiteke asko gehiago, beti ez baitago jakiterik data zahar bat
|
daramaten
artikuluak aldizkariak berak beste nonbaitetik jaso zituen ala egileek eurek bidalitako artikulu argitaragabeak ziren.
|
|
Hau da, haienegin/ nahiaren aurkako egin/ behar batek definitzen ditu, ezarri zaien inposizioa nabarmenduz. El Diario Vascoren errelatoan emakumeek apenas kontrolatzen dituztengatazkaren haria
|
daramaten
gertakariak, gehiengo tradizionalistaren eta bere ordezkarien menera dabiltzan bigarren mailako pertsonaiak dira. Emakumeek lehenaldiz parte hartzen duten Alarde ofizialean, 1997koan, Alardeari buruzko albisteekhorren berri ematen dute.
|
|
Emakumeak, hortaz, bidegabeko egoera baten biktimak dira, gatazkaren bilakabidean emakumeek subjektuaktibo bezala duten ekimen eta egiletasunari protagonismo informatiboa apalduzaio. Bestela esanda, badirudi El Paisek garrantzi handiagoa ematen diola emakumeeskopetadunek pairatzen duten bidegabekeriari, horiek egoera iraultzeko aurrera
|
daramaten
ekimenari baino («Emakume hauen aurkako oldarren mailak hain gora jodu non heldu den ostiralean desfilatzeko modurik edukiko ez duten beldur baitaude», 2000ko irailaren 7an). Beren aldarrikapenen alde emakumeek daramatenborrokaren irudia bitartekaritza instituzionalaren menean utzitakoarena da, horilehenesten da maila testualean subjektu aktibo gisa gertaeren bilakabidean izanlezaketen eragiletza apaltzean.
|
|
Haurrei dagokienez, ESAk gomendatu zuen eguzkitako betaurrekoak %100eko babes ultramorearekin erabiltzeko, eta inoiz ez jostailuzkoak, “erradiazioek gehiago eragiten baitiete begiak erabat garatuta ez izateagatik”. Halaber, “CE” marka
|
daramaten
eguzkitako betaurrekoak eros ditzatela gomendatu zien kontsumitzaileei, “Europar Batasuneko segurtasun estandarra betetzen dutela bermatzen baitu”, eta optiketan eta baimendutako establezimenduetan saltzen direla. Kalkuluen arabera, Espainian urtero saltzen diren hamalau milioi eguzkitako betaurrekoen %70 inguruk ez du betetzen Europako segurtasun araudia.
|
|
Andaluziak interpretazio zentroak ditu parkeen %80an; Madrilek, Aragoik, Extremadurak, Gaztela eta Leonek eta Errioxak, berriz, parke guztietan dituzte. Ezinduen egokitzapenean gutxiegi Parke Naturalak mugikortasun murriztua duten erabiltzaileen, gurpil aulkian doazen erabiltzaileen edo haur kotxea
|
daramaten
familien beharretara egokitzea ez da batere egokia: bi parketik batek bakarrik dauka bere azaleraren zati bat ezgaitasuna duten pertsonak edo haur kotxeak garraiatzeko gaitua bai bere kabuz, bai egokitutako bidezidorra dagoelako, bai autoan, Parketik igarotzen den errepidea dagoelako.
|