|
2001
|
|
|
" Bestalariak" eta" Les Corsaires" izenekoak. Bestalde," Biltzarra" izena
|
darama
haurrez osaturiko dantza taldeak eta mila bat lagun ari dira Eskual Etxearen inguruan burutzen diren pilota ekitaldietan. Pilotaren karietara burutzen diren ekitaldietan mantentzen da euskal giroa.
|
|
|
Sekula ez
|
eraman
haurra besoetan.
|
|
|
Polizia Dilipen amarekin harremanetan jarri zen. Amak esan zien Punen zuen osaba batengana
|
eramateko
haurra. Osabak etxean hartu zuen.
|
|
2002
|
|
|
Mikel Zuluetak txikitatik maite duen Nati Lasari Iparraldera laguntzen dio abortatzera. Natik barruan
|
zeraman
haurra Felix Artetxe ETAkidearena zen. Bisitaldi honek poliziaren susmoak pizten ditu eta Mikel atxilotu eta torturatu egiten dute.
|
|
|
Sekula ez
|
eraman
haurrak besoetan.
|
|
|
Bagoia erdi hutsik doa, aurrealdean dagoen emakume gazteak begirada leihoaren iluntasunean galdurik dauka, magalean
|
daraman
haur lokartua besoekin goxotasunez inguratzen duen bitartean. Honantzago eseri diren lau gaztek, ikasleak antza, liburu lodikoteen aurrean begiak itxi ez dakizkien etengabeko borroka batean dihardute.
|
|
2003
|
|
|
Orain ordu baino orduago da hitzetarik obretara pasatzeko. Adibidez, lan handi bat badugu
|
eramateko
haurrekin, lehenik etxean barnean, transmisioaren hobeki segurtatzeko, bai eta ere eskolan edo eskolatik kanpoko aisialdietan euskararen sarrarazteko. Baina adierazpen artistiko desberdinetan ere, forma berriak ediren ditugu, euskararen baloratzeko eta, ber denboran, ahal bezain publiko zabalari gure hizkuntzaren eta kulturaren maitarazteko.°
|
|
2004
|
|
|
Haurgintza minetan zegoela ikusten zuen berak. Ez zuen igarketarik aurreratu baina, eta itxura batez nobelako ustezko pertsonaia nagusia, Amaia, azkenean, ez dakigu non dagoen, eta ez dugu jakingo erditzeko
|
zeraman
haurra jaio egin zen ala galdu egin baldin bazuen ere: "... geroko geroaren geroak esango dit" idatzi zuen azken lerroetan.
|
|
2005
|
|
|
Gezurretan ari da! . Baina ezin dut
|
eraman
haurrak negarrez ikustea".
|
|
|
Jendeak izanagatik, aitaren partetik nola nahi ere jendea jende zela maiz aditzen zuten arren, fedezko urratsak orokorrean ongi seinalaturik
|
zeramatzaten
haurrak segur ziren begi bistan zeukaten buhame saldoak ez zuela arras segitzen giristinotasun trinkoaren ildoa. Familia bien artean halako distantzia bat bazela nabaritzen zen, leize bat.
|
|
2006
|
|
|
Hogei dira denera, eta beren ezaugarri nagusia errealismo gordinenera lerratzen den izaera fantastikoa da. Jesukristo II.a mundura ekartzea bere esku izan zuen sendagile hari suertatutakoak; jaio zenetik bizitako hiria desagertu eta haren ordez baso zoragarri bat aurkitu zuenaren ezinegona; barruan
|
daraman
haurra ezertxorengatik utziko ez duela zin egin duen neska gaztearen larrialdia; ETBko kameraren aurrean ezarri behar izan zuen mutilari gertatutakoa; bere ametsetako neska «kendu» egin diolako lagun minaren etsai amorratua bilakatuko den gizonaren arazoa; amaren sabelean gozo gozo dagoenaren gogoetak...
|
|
|
Segurtasun uhala
|
daramaten
haurrak
|
|
|
Oriol, berriz, Mediterraneo itsasertzekoa zen, eta elur lapatxa besterik ez zuen ukitu bere bizitza osoan. Lehenengo elurra botatzearekin batean, Oriol basurdeari barruan
|
zeraman
haurra atera zitzaion, eta jolasean ibili zen leher egin arte. Ni lehenago aspertu nintzen, eta etxera erretiratuta leihotik begira geratu nintzen.
|
|
2007
|
|
|
ALSPAC (Avon Longitudinal Study of Parents and Children) ikerketa taldeak hamarkada bat baino gehiago
|
darama
haurren osasuna eta garapena optimizatzeko estrategiak identifikatzen. Joseph Hibbeln, Bethesdako Osasun Institutu Nazionalekoa (AEB), talde horren azterketa berri baten zuzendaria da.
|
|
2008
|
|
|
IKERNEk eta RAKELek paseatzen jarraitzen dute. Orain IKERNEk
|
darama
haur kotxea.
|
|
|
Ez duzu pentsatzen zenbat jende egon ote den zure alabaren ondoan hilabete haietan guztietan. Eta ez duzu pentsatzen, aurrerago bai baina ez kartazala ireki eta argazkia ikusi ondorengo minutuetan, ama batek presa baten ondoan utzi zuela bere alaba, zure alaba, eta pertsona batek, kontu handiz eta apur bat beldurtuta ziurrenik, lurretik hartu zuela eta poliziari hots egin ziola, eta polizia batek bere magalean hartu zuela eta ospitale batera
|
eraman
haur negarti hura, zure alaba, eta ospitalean artatu zutela eta handik hiriko umezurtz etxeko arduradunei abisua pasatu zietela, han bazutela presa baten ondoan utzitako ume bat eta joan zitezela bila, ahalik eta azkarren, eta zaindari bat ospitalera hurbildu zela eta handik eraman zuela neskato hura, zure alaba, umezurtz etxera. Eta ez duzu pentsatzen, pragmatikoak izaten badugu eskarmentu nahikorik, pertsona batzuek zaindu egin zutela haur hura, bere osasunaz arduratu zirela, eta arduradun batek erabaki zuela ume hura egokia izan zitekeela adop  zioan emateko eta zerrenda batean sartu zuela.
|
|
2009
|
|
|
Eta gure arteko eraztunaren zigorra, zurezko koilarearena bihurtu zen Galesen: zurezko kutunaren koilarea zeukan haurrak, gaeleraz hitz egiten entzuten zuen beste haur bati pasa ziezaiokeen, eta honek berebat beste bati, eta abar; eta horretara, azkenekoz koilare hura
|
zeraman
haurra, makilatu egiten zuen eskolako maisuak. Jokabide demokratikoa omen" 14.
|
|
|
Osasun eta higiene kontrol egokia daukala garbi ikusten ez badugu, ez
|
eraman
haurra igerileku horretara, infekzio eta gaixotasun larriak har ditzake eta.
|
|
|
Etxe ingurua esploratzen ari dela, Smuel izeneko haur poloniar judua ezagutuko du. Marradun pijama
|
daraman
haurrak erbesteratzearen eta kontzentrazio eremuko bizi baldintza gogorren berri emango dio. Segituan haurraren lagun egingo da eta aldiro bera bisitatzera joango da.
|
|
|
Egia zen: sabelean
|
neraman
haurra ez zen maitasunaren fruitua. Sinpleagoa zen hori baino:
|
|
|
–Ez, gaur ez diot bularrik emango!
|
Eraman
haurra nire begi bistatik!
|
|
|
Eskolarainoko tartea txikien ohiko marmar etengabeak bete du. Jendeak eskolara
|
daramatza
haurrak, ogia erosten du, elkarri diosal azkarra egiten dio.
|
|
|
Odol hodi horrek hemorragia geldiezin bat eragin zuen. Barruan
|
zeraman
haurrak bizirik segitzen zuen, baina 26 aste eta kilo bat pisatuta, gutxi gorabehera, ezin zen zesarea egin bizia salbatzeko. Orduan, emakumea zaintzen zuen mediku taldeak uste zuen guztia ez zegoela galduta.
|
|
|
Dena den, teknika hori lehendik ere erabiltzen zen, baina soilik animalietan. Esperimenturako bere burua eskaini zuen emakumeak 30 urte inguru zituen, eta zortzi urte
|
zeramatzan
haurra izateko ahaleginetan.
|
|
|
Hala ere, agian hasieratik hasi genuke eta galdetu: guztiok al
|
daramagu
haurra barnean?
|
|
|
–Aitak seme alabekin dituen harremanak eta amak haiekin dituenak ez dira berdinak. Ama batek bederatzi hilabetez
|
darama
haurra bere barnean, eta horrek sortzen duen lotura ezin da beste ezerekin alderatu?.
|
|
|
–Ez, gaur ez diot bularrik emango!
|
Eraman
haurra nire begi bistatik!
|
|
|
Ananda, badakizu barru argitzea zer den, zuk zeuk ezagutu duzu zeure baitan; orduan, zertarako nire laguntza?, edozerez harago iristeko ahalmena duzularik, zergatik ba sufritu zure atzetik jarraitzerik nahi ez dudala eta?, ez zenuke inoren laguntzarik behar zure betegintzarre espirituala lortzeko; eta kontu horiek guztiak ipuin huts balira, zer?, zer da ba Kailas mendi sinboliko hori, zer Cervino Materhon gailurraren pareraino lebitatzea?, neuk ere ikusi zintudan lebitatzen Kumbamelan, egia da, lurretik hamar bat zentimetrora, baina orain ez nago erabat ziur, agian ilusio optiko hutsa izan zen; zer da energia zurrunbilo konikoen kontu hori, hor zehar irakurri duzun literatura merke hutsaren emaitza, horixe, lelokeria lelokeriaren atzetik, gaizkiulertuaren atzetik, paranoia paranoiaren atzetik, bai, Ananda, ez zara jabetzen ez zaudela zeure onean, hitzez hitz hartzen dituzula sinboloak; zer diozu, Sara, zuk zeuk ikusi zenuen nola lebitatu nuen Kumbamelako santoi haren aurrean, zuk zeuk ikusi zenuen; berriro esango dizut, Ananda, ilusio optiko hutsa izan zitekeen, beste ezer ez, eta, gainera, eman dezagun lebitatu zenuela, eta zer, argidun bihurtzen ote zaitu horrek, jeloskortasun soil bat gainditzeko gauza ez zara eta, ea konturatzen zaren behingoz segurtasun faltaren konplexuz beterik zaudela, amaren eza nozitzen duzula, zeuretzat bakarrik nahi nauzula, arnasa hartzen ez uzteraino, maite zintudan eta maite zaitut oraindik ere, Ananda, bizitzan gertatu zaidan gauzarik onena zaitut, baina gure harremana itotzen ari zara, ez didazu arnasa hartzen uzten, ez didazu arnasa hartzen uzten, ulertzen, ostia; ez esan hitz zatarrik, Sara; titietatik ateratzen zaidana esango dut, ostia, ostia, ezin dut arnasarik hartu, zu eta zure paranoiak, eman dezagun benetakoa dela zuk esaten duzun hori guztia, orduan bihotz zabala izan zenuke, lasaia, eta zer ipuin da beste hori ere: ..., bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik
|
zeneraman
haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabile... nire laguntza behar omen duzula argitze iraunkor bat biontzat lortzeko, nola jar dezakezu horrelako proiektu baten oinarrian ni zuri loturik eusteko behar konpultsibo hori, ez al zara jabetzen ama galdu zenuen bezala ni galtzeko beldur zarela; ez jarraitu, Sara, zital hori, erotu egingo nauzu; ikusten nola galtzen duzun kontrola, Ananda, ez erantsi eskurik niri, ostia, nazkaturik nago zure mehatxuez, a zer kaka argia zurea, ez ukitu ni gero, ulertzen, bortxatzailea, ama putaren semea; ez hitz egin horrela, Sara, dena zikintzen duzu, dena pikutara bidaltzen duzu; pikutara bota zer, Ananda, zure paranoiak?, Iñigo eta Xabierren ustekeriak?, nik bizitza bizi besterik ez dut nahi, behin batean ezagutu nuen gazte ezti eta jakintsu haren ondoan, berrogei urteko asko baino helduagoa eta tinkoagoa zinen, segurtasuna eskaintzen zenidan eskalatzen ari ginela, yogako klaseak antolatzen ari ginela, diru arazoren bat gertatzen zenean, hantxe eusten zenion lasai, neurritsu, neba Kandidorengandik eta haren jokabide bortitz eta intoleranteetatik babesten ninduzun, desarmaturik uzten zenuen zeure ahots harmoniatsu horrekin, zer ostia gertatu zaizu, orduan bai zinela maisu handia niretzat, argiduna, ez al zara konturatzen zeu izan zarela dena kakaztu duena, eman dezagun zuk adierazi bezala direla gauzak, bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagun hau guztia, ez nazazu besarkatu, ez ezazu negarrik egin, ostia, ume puta, aska nazazu, kendu zeure aho hori nire tititik, aska nazazu, ume gaixo bat besterik ez zara, ez ezazu negarrik egin, tira, zatoz, jarri hemen, kulunkatu egingo zaitut, baina ez jo ni berriro, ez didazu minik egiten, baina umiliatu egiten nauzu, ez didazu minik egiten, baina egunen batean kontrola erabat galduko duzu, zatoz, ez egin negar, maite zaitut, laguntza bilatu behar dugu, espezialista batengana jo, ez begiratu horrela, ongi, ez gara joango, ez baduzu nahi ez gara joango, ez zaitut inoiz utziko, ez izan beldurrik, ez zaitut utziko, maitekorra izan behar duzu nirekin, fidatu nitaz, leial natzaizu, beste inorekin ez nintzateke oheratuko inola ere, non aurkitu zu bezalakorik, galduta nengoen, nerbio arazoekin, bizitzan aurrerabiderik gabe, kaka hutsa nintzen, eta zu ezagutu eta eraldatu egin nintzen, bai, zuri zor dizut dena, buruz ongi samar jantziriko emakumea bilakatu nauzu, eskalatzaile bikaina, yoga irakaslea, eta bizi gogoa dut orain, ez nazazu hain estu hartu beraz, ez ezazu ito nigan jaioarazi zenuen ilusioa, zu ezagutu zintudanean erabat aldatu zen nire bizitza, orduan bezala jarraitu nahi dut, ongi dago, saiatuko gara beste urrats bat aitzina egiten, baina emadazu denbora pixka bat, ulertu egin nahi dut, ez diozu beldurrik izan behar ni galtzeari, heldutasun eta jakinduria handiko pertsona zara, ez utzi ezeri gure harremana zapuzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean bezala, halakoetan sokaren buruan jartzen uzten didazu batzuetan, utzidazu orain ere bidea urratzen, jomugara heltzeko denbora gehiago behar badugu ere, maite zaitut, bizitzan ezagutu dudan pertsonarik onena zara, gure artekoa konpondu behar dugu, konponduko dugu, egin negar, hartu titia, har ezazu behar duzun kontsolamendu guztia.
|
|
|
nire laguntza behar omen duzula argitze iraunkor bat biontzat lortzeko, nola jar dezakezu horrelako proiektu baten oinarrian ni zuri loturik eusteko behar konpultsibo hori, ez al zara jabetzen ama galdu zenuen bezala ni galtzeko beldur zarela; ez jarraitu, Sara, zital hori, erotu egingo nauzu; ikusten nola galtzen duzun kontrola, Ananda, ez erantsi eskurik niri, ostia, nazkaturik nago zure mehatxuez, a zer kaka argia zurea, ez ukitu ni gero, ulertzen, bortxatzailea, ama putaren semea; ez hitz egin horrela, Sara, dena zikintzen duzu, dena pikutara bidaltzen duzu; pikutara bota zer, Ananda, zure paranoiak?, Iñigo eta Xabierren ustekeriak?, nik bizitza bizi besterik ez dut nahi, behin batean ezagutu nuen gazte ezti eta jakintsu haren ondoan, berrogei urteko asko baino helduagoa eta tinkoagoa zinen, segurtasuna eskaintzen zenidan eskalatzen ari ginela, yogako klaseak antolatzen ari ginela, diru arazoren bat gertatzen zenean, hantxe eusten zenion lasai, neurritsu, neba Kandidorengandik eta haren jokabide bortitz eta intoleranteetatik babesten ninduzun, desarmaturik uzten zenuen zeure ahots harmoniatsu horrekin, zer ostia gertatu zaizu, orduan bai zinela maisu handia niretzat, argiduna, ez al zara konturatzen zeu izan zarela dena kakaztu duena, eman dezagun zuk adierazi bezala direla gauzak, bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik zeneraman haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabilez, potrorik baldin baduzu, eta amaitu dezagun hau guztia, ez nazazu besarkatu, ez ezazu negarrik egin, ostia, ume puta, aska nazazu, kendu zeure aho hori nire tititik, aska nazazu, ume gaixo bat besterik ez zara, ez ezazu negarrik egin, tira, zatoz, jarri hemen, kulunkatu egingo zaitut, baina ez jo ni berriro, ez didazu minik egiten, baina umiliatu egiten nauzu, ez didazu minik egiten, baina egunen batean kontrola erabat galduko duzu, zatoz, ez egin negar, maite zaitut, laguntza bilatu behar dugu, espezialista batengana jo, ez begiratu horrela, ongi, ez gara joango, ez baduzu nahi ez gara joango, ez zaitut inoiz utziko, ez izan beldurrik, ez zaitut utziko, maitekorra izan behar duzu nirekin, fidatu nitaz, leial natzaizu, beste inorekin ez nintzateke oheratuko inola ere, non aurkitu zu bezalakorik, galduta nengoen, nerbio arazoekin, bizitzan aurrerabiderik gabe, kaka hutsa nintzen, eta zu ezagutu eta eraldatu egin nintzen, bai, zuri zor dizut dena, buruz ongi samar jantziriko emakumea bilakatu nauzu, eskalatzaile bikaina, yoga irakaslea, eta bizi gogoa dut orain, ez nazazu hain estu hartu beraz, ez ezazu ito nigan jaioarazi zenuen ilusioa, zu ezagutu zintudanean erabat aldatu zen nire bizitza, orduan bezala jarraitu nahi dut, ongi dago, saiatuko gara beste urrats bat aitzina egiten, baina emadazu denbora pixka bat, ulertu egin nahi dut, ez diozu beldurrik izan behar ni galtzeari, heldutasun eta jakinduria handiko pertsona zara, ez utzi ezeri gure harremana zapuzten, gure bide espirituala eteten, egin negar, egin negar, badakit, uste duzu ez dudala ezer ulertzen, zuk dena argi duzu, badakizu nondik jo behar dugun betegintzarrea lortzeko, mendiak eskalatzen ditugunean ..., bizimodu argitsu eta zoriontsu bat dugula zain, zuk eta zure lagun berri horiek seinalaturiko bide horretan barrena, baina ezin dut itsu itsuan aurrera egin, Ananda, zugan soilik fedea dudala, jainko ahalguztiduna bazina bezala, eta areago Iñigo eta Xabierrengan fidaturik, horiek ez daude burutik sano, ezin dut, ikusten baitut argi eta garbi nora zoazen, horra non agertu zaizun barruan gorderik
|
zeneraman
haur abandonatu eta beldurtia, eta nik ezin diot jarraitu esklabo egin nahi nauen ume apetatsu horri, amaren hutsunea betetzeko baino ez nau-eta behar; nor zara zu nire amaz mintzatzeko, urdanga, ezta hitz erdi bat ere hari buruz, edo bertan hilko zaitut, entzun?; hil nazazu, ez duzu potrorik, hil nazazu, aurpegian zartako bat emateko baino ez zara gauza, ume negarti baten pare, jo nazazu ukabile...
|
|
2010
|
|
|
Usurbilgo haur eskolan urteak
|
daramatzate
haurrei jaki ekologikoak ematen. Gurasoak, haurrak eta arduradunak oso pozik daude horrekin.
|
|
|
12 urte
|
daramatzat
haurrekin eta gurasoekin lanean, eta ziurta dezaket, jarraibide horiekin, gurasoek hobera egiten dutela.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, kontrario da dontzeila, behiala dontzeila izandako andere triste hori. Anderea Presebalek besoetan
|
daraman
haurrarekin, hirurak abiatu dira ezkutuan gaztelutik lekora ilunarekin eta zaparradarekin batera.
|
|
|
Elebitasun kentzailea justu kontrakoa da. Eskolan ikasitako hizkuntzak etxekoa baztertzera
|
darama
haurra. Halakoetan, noski, kenketaren bidez galtzen dena ez da bakarrik etxeko hizkuntza, baizik eta norberarekiko estimua, talde nortasuna eta kultur nortasuna ere.
|
|
|
Baina ez ote dago modurik fluido hori bere ibilbidetik saihesteko? Irène Némirovskyren eleberrietan, Goldertarrak, Daguernetarrak, Asfartarrak, Sinnertarrak, eurek ere, beren patua desbideratzeko asmotan abiatuak, azkenean beren baitan
|
daramaten
haurrak garaituko ditu, haur horrek etengabeki exijitzen baitu berari dagokiona. Alferrik al da hortaz norberaren patuari erronka jotzea?
|
|
2012
|
|
|
|
Eraman
haurra dentistarengana.
|
|
|
Kontua zera da, protagonista nagusia hizkuntza izango den giroa sortzea: ahalbidetu eta bultzatu haur guztiek hitz egin dezaten; mintzamena gero eta urrutirago
|
eramatea
haurra hezitzailea interakzioaren bidez, haurrak daukan errepertorio guztia jokoan jarraraziz eta aurreko egiturak etengabe gaindiaraziz.
|
|
|
Txosten horren ondorioz, tutoretza etetea edo kentzea proposatzen du, gutxienez hiru aldiz, autoetan babes sistema egokia ez betetzeagatik edo ez erabiltzeagatik seme alabak hil edo larri zauritu direnean. Hau da, dagokion “aulkitxoa” ez
|
eramatea
haurraren adinerako egokia den moduan. Adingabeen Fiskaltzak babes neurriak hartzea baloratuko du, babes zaintza edo tutoretza etetea kasu.
|
|
|
Hori zen barrena jaten ari zitzaion harra. Amaren bigarren eskutitza jasotakoan, biharamunean bertan jaitsiko zela herrira bi txekeak kobratzera erabaki zuen; duintasunak duintasun, ez beragatik, sabelean
|
zeraman
haurragatik baizik.
|
|
2013
|
|
|
Versus izen bat baino ez da, ihintzaren memoria, iturburu guztien urdintasuna. Ez daki deus Versusek barruan
|
daraman
haurraz, haur etzanaz, zeinak oroimen minduei atzera bakea eta lasaitasuna eta bizigarri berriak ekartzen baitizkie... Versus istripu bat da, ordainik gabeko kaltea, inork nahi ez duen legenaren negarra.
|
|
|
Raissa erreparo handiarekin joan zen, egia erran, guztiz jarrera defentsiboan? ia urtebete
|
baitzeraman
haurrik izan gabe, eta bai baitzekien nola begiratuko zion herriko jendeak susmo txarrez: ez zebilen oker?
|
|
|
Herri txikietan, aldiz, abantzu ezinezkoa zen. Anitzek nahiago izaten zuten, ahal izanez gero, bertze norbaitek
|
eramatea
haurrak ikastolara. Bederen horrela ez zuten atentatu arriskurik.
|
|
|
German kontuan eduki gabe? hiretzat eta sabelean
|
daraman
haur horrentzat onena zer den pentsatuz?
|
|
|
Raissa erreparo handiarekin joan zen, egia erran, guztiz jarrera defentsiboan... ia urtebete
|
baitzeraman
haurrik izan gabe, eta bai baitzekien nola begiratuko zion herriko jendeak susmo txarrez: ez zebilen oker... edo hala iruditu zitzaion berari, hain zegoen hisiak itsututa; are gehiago:
|
|
|
Haurdun gelditu nintzen[...] sabelean
|
neraman
haurra ez zen maitasunaren fruitua. Sinpleagoa zen hori baino:
|
|
2014
|
|
|
Bernedon, Abaigarren eta Goñin antolatzen diren Euskal Udalekuek ia 50 urte
|
daramatzate
haur eta gaztetxoei euskal kultura, naturaren zaintza eta nazio eraikuntzaren konpromisoa transmititzen. Gainontzeko udalekuek bezala aisialdirako gunea eskaintzen duten arren, badute zerbait berezia:
|
|
|
Adituen gomendioa da eguzkitan ez jartzea eta beti itzalpean edukitzea. Urte erdia baino gehiago
|
daramaten
haurrek krema babesleak erabil ditzakete, baina «haurtxoaren azalarentzat berariaz formulatu direnak». ‘Larruazala zaintzeko gida’ k trinkotasuna duten produktuak gomendatzen ditu, modu uniformean aplikatzeko eta kontserbazio sistema segurua izateko.
|
|
2015
|
|
|
X hegazkinean doa, lan bidaia batean, eta nik etxean geratu behar izan dut. ...askara puta ahoan jartzea eta sentitu du birikak bete zaizkiola baina badaki denbora gutxirako dela, hil aurretik Iberiakoek egiten dizuten opari txiki bat, lasaiago hil zaitezen, agian maskaretatik doan airean orfidal apur bat disolbatu dute, eta orduan sabela ahotik atera zaio X ri, ze hegazkina derrepente ezerezera erortzen hasi da eta maskara barruetan hiltzen diren garrasiak eta maskararik ez
|
daraman
haur txiki baten txilioak bere ama zorabiatuta egongo da pentsatu du X k eta ingurura begiratzen du eta dena da kaosa eta jendeak hegazkinetik kanpo soilik puztu behar diren salbamendu jakak puztuta daramatza eserlekuetan ezin kabituta eta orduan konturatu da nik arrazoia nuela nire aieruekin eta nitaz akordatu da baina ez luzaz hegazkineko alarma zarataka ari delako eta lurretik maletak whiski b...
|
|
|
Martinek ez du emakumea bakarrik utzi nahi, arriskuan egon daitekeelako, eta bidaia luzeak kalte egin diezaiokeelako sabelean
|
daraman
haurrari. Hizkuntzaren mugak eta ageriko desadostasunak trabatuta, nola halako erabaki bat hartu dute:
|
|
|
Gainera, bi arrazoi ezin hobe dauzka orain baleazale atzerritarrak laguntzeko: bere biloba eta sabelean
|
daraman
haurra.
|
|
|
Optimizazio jarduera LHko bigarren ziklora moldatzean, kontuan hartzen da zeintzuk diren jarduera hori aurrera
|
eramateko
haurrek behar dituzten aldez aurreko ezagutza finkatuak. Ezagutza finkatuak izango dira, esate baterako, zenbaketa eta gainazalen gainezartzea, konparaketa eta ordenatzea.
|
|
|
EAPNren arabera, 2013aren amaieran, pobreziak 16 eta 30 urte bitarteko gazteei eragiten zien batez ere(% 33), eta, ondoren, haurrei(% 31,9). . Haurren pobreziari aurre egiteko sinadurak UNICEFek eta Save the Children ek urteak
|
daramatzate
haurren pobrezia. Biek zerrenda bat egin zuten haurren baldintzak hobetzeko bost proposamen haurren aurkako indarkeria prebenitzea, krisiak haurrengan eta haien familiengan duen eragina arintzea, haurren ongizatearen eta eskubideen aldeko arauak onartzea, haurren eskubideak indartzea. Haurren Behatokia eta lankidetza garatzea haurtzaroko gaien tratamendu integralarekin.
|
|
|
" Winter" liburuko atal batean gizon batek bizkarka
|
darama
haur bat.
|
|
|
Bizkarka
|
darama
haurra eta hanketatik eusten dio.
|
|
2016
|
|
|
Saltzaileak harrituta begiratu zion soineko urdin motadun bat jantzita eta ilea txirikordatuta zuen ume beltzari, plastikozko oinetako txuri itsusi batzuk
|
zeramatzan
haurrari.
|
|
|
Besoetan denbora asko
|
daramaten
haurrek negar gutxiago egiten dute, autoestimu handiagoa garatzen dute eta gurasoekin harreman emozional sendoagoa sortzen dute
|
|
|
Markak
|
zeramatzaten
haurrak zaharren aurrean eramaten ziren, eta tituluak ematen zitzaizkien, bizitza osorako iraungo zizkietenak.
|
|
2017
|
|
|
Eritegiko enfermera bat ezagutu huen nonbait handik pasatutako azken aldian, eta harengana joatea erabaki duk ea zer edo zer egiterik duen. Gero eta ezkutuanago
|
daramak
haurra, estalki modura erabilitako berokiaz gain ia besapean sartuta daramaala. Subertsioaren aurpegia daramak begietatik zintzilik.
|
|
2018
|
|
|
Gerla bururatu eta, soldaduak herrira itzultzean, laster berriz etxera buruz igorriak izan ziren, esker gutirekin. Anitz alarguntsa gelditu ziren, pentsatzekoa da bihotzeko penaz gain, zenbat borroka behar izan zuten
|
ereman
haurren altxateko eta bi sos egiteko. Urteurren huntan, gutitan aipatu da emazteen lekua zer izan zen, alta hauek ere merezi ukanen zuten ohoratuak izaitea.
|
|
|
Gizonarekin urrutiko oporretan izan zituen oheko harremanetan, inoiz ez bezala, etorkizuneko zorionean esperantzaturik, ordurako ongi ikasia baitzen, algara eta zizpuru handiak egin zituen; astinaldi haiei esker sinestaraziz senarrari aldean
|
zeraman
haurra berea zela. Hargatik edo, ez zuen hark orduan zalantza txikienik ere erakutsi.
|
|
|
Horretarako ondo hausnartu, definitu eta inplementatutako estrategiak dituztela frogatu dugu». Katherine Lopezek (Bogota, 1980) dozena bat urte
|
badaramatza
haur eta nerabeen errekrutatzea aztertzen eta gerratik ateratako gazteei laguntzen. Kaleratu berri du Una guerra sin edad txostena (Adinik gabeko gerra). Ideia topiko bat:
|
|
2019
|
|
|
Hogei urte baino gehiago
|
daramatza
haurrekin lanean. " Halabeharrez" hasi zen, baina bidean ikusi dituen" emaitza harrigarriek" ikertzera eta ikerketan sakontzera bultzatu dute oriotarra.
|
|
|
Ez duzu pentsatzen zenbat jende egon ote den zure alabaren ondoan hilabete haietan guztietan. Eta ez duzu pentsatzen, aurrerago bai baina ez kartazala ireki eta argazkia ikusi ondorengo minutuetan, ama batek presa baten ondoan utzi zuela bere alaba, zure alaba, eta pertsona batek, kontu handiz eta apur bat beldurtuta ziurrenik, lurretik hartu zuela eta poliziari hots egin ziola, eta polizia batek bere magalean hartu zuela eta ospitale batera
|
eraman
haur negarti hura, zure alaba, eta ospitalean artatu zutela eta handik hiriko umezurtz etxeko arduradunei abisua pasa zietela, han bazutela presa baten ondoan utzitako ume bat eta joan zitezela bila, ahalik eta azkarren, eta zaindari bat ospitalera hurbildu zela eta handik eraman zuela neskato hura, zure alaba, umezurtz etxera. Eta ez duzu pentsatzen, pragmatikoak izaten badugu eskarmentu nahikorik, pertsona batzuek zaindu egin zutela haur hura, bere osasunaz arduratu zirela, eta arduradun batek erabaki zuela ume hura egokia izan zitekeela adopzioan emateko eta zerrenda batean sartu zuela.
|
|
|
maiz agertzen den beste jarrera bat abnegazio masokista da, aurrekoa bezain kaltegarria haurrarentzat; ama batzuk seme alaben esklabo bilakatzen dira, bihotzeko hustasuna konpentsatzeko eta bere burua zigortzeko aitortu nahi ez duten etsaigo horregatik; antsietate morbido bat lantzen dute etengabe, eta ezin dute
|
eraman
haurra urruntzea; uko egiten diete plazer guztiei, bizitza pertsonal guztiari, eta, hala, biktimarena egin dezakete; sakrifizio horietaz baliatzen dira haurrari independentzia modu guztiak ukatzeko; uko egite hori aise ezkontzen da menderatzeko borondate titaniko batekin; mater dolorosak arma bihurtzen ditu bere sufrimenduak, eta sadikoki erabiltzen du arma hori; etsimenduzko bere erakustaldiekin... sesio bortitzak baino ere kaltegarriagoak dira halakoak.
|
|
|
–Eta harrezkero beren alaba balitz bezala zaintzen naute, barruan
|
daramadan
haurra gal ez dadin, esan orduko jabetu da Leixuri ordura arte ez diola lagunari haurdun dagoela esan.
|
|
2020
|
|
|
Bai, orokorrean gurasoekin izaten ari naizen kontaktuetan hori jaso dut; esaten didate uste zutena baino hobeto
|
daramatela
haurrek, kontuan hartuta zein garrantzitsuak diren beraientzat jolasa, lagunak, mugimendu askea, hustutzea... Askok komentatzen dute, orain dela hilabete eta erdi esan izan baliete horrela egon genuela, haurrek ez luketela aguantatuko esango genukeela.
|
|
|
Zakur pare bat hauek ere ez dira westy. Errealeko kamisetarik ez
|
daraman
haur bat. Pertsona bat atezaina, atariko udaltzainarekin hizketan.
|
|
|
Autobus geltokian emakume bat hurbildu zitzaidan eta musu neutro bat eman zidan ezpainetan. " Aita" deitu zidan hiru urte inguruko eskutik
|
zeraman
haurrak.
|
|
|
" Barruan, gure senideak inoiz baino isolatuago daude", ohartarazi dute agerraldian. " Kanpoan, otsailaz geroztik gurasoak ikusi gabe
|
daramatzaten
haurrak eta adineko pertsonak; eragozpen berriei, segurtasun ezari eta urduritasunari aurre egin ezin dietenak".
|
|
|
Utz iezaiozue zuen ondoan ibiltzen, eseri dadila mahaian erratzak kontatzeko eta garaipenak banatzeko, doala festara bizikletaz, igo eta jaitsi dadila herri busean, dabilela ezkutaketan parkean barrena, har beza zabuan lo, esna bedi hirurogei urte geroago; segi dezala eskutik
|
daramazun
haurra izaten.
|
|
|
Kosta egin zitzaion loak hartzea, baina, handik puska batera, neska azkenean lo gelditu zenean, Martinak esna ote zegoen galdetu zion Tomasari, eta, baiezkoa entzunda, aitorpen latza xuxurlatu zion: bentan ere aldian behin suertatzen direla halako gizon gaiztoak, eta, hain zuzen ere, susmoa zuela orain dela hilabete batzuk pairatutako bortxaketa baten ondorioa dela sabelean
|
daraman
haurra. Ordura arte beste inork ez zekien kontu mingarria zen hori.
|
|
|
Oraintxe bertan balitz bezala gogoratzen dut noiz eta non esan zigun: igande batean gure lorategiko putzuaren aurrean jakinarazi zigun berak ez zuela maitatuko sabelean
|
zeraman
haurra. Bera Indietara joango zela Juan Idiakezekin ezkontzera. Jagobek etenaldi txiki bat egin zuen, txistua irensteko?.
|
|
|
Beharbada pilota barrenean bazegoen bizi bat, gurearen pare; bere itsaso eta hondartzekin, uretan pilota urdinekin jostatzen ziren haurrekin eta ertzetan paseatzen zen jende nahigabetuarekin. Beharbada gurea zen horietako pilota bat, higatua, apar zikinetan noranzkorik gabea, aspaldiko erresaka batek
|
eramana
haurren eskuetatik. Berriz hartzean, sumatu nuen plastikozko zati bat besterik ez zela; hara zihoan bueltan haurrengana plastikoan itxitako aire burbuila.
|
|
|
Egia zen: sabelean
|
neraman
haurra ez zen maitasunaren fruitua. Sinpleagoa zen hori baino(...) Olaetako kalabozora bisitan joan nintzaion umetatik ezagutzen nuen Kantoietako mutil bati, eskumuinak eta zigarroak eramatera.
|
|
|
Zer
|
daramate
haurrek?
|
|
2021
|
|
|
Gainera, kitak lokarri bat eta beste bi eranskailu ditu, bata historia klinikoari buruzkoa eta bestea amaren eta haurraren osasun identifikaziorako dokumenturako. Jaiotzen den unean, eskumuturrekoa eta emakumea
|
daraman
haurra bereizi egiten dira, eta jaioberria eskumuturrean edo orkatilan jartzen da, gurasoen aurrean. Era berean, dagokion pintza haurraren zilbor hestean jartzen da.
|
|
|
Harrez gero ez dugu bisik egiteko aukerarik izan. Horren ordez bideo deiak jarri dizkigute berriro… eta ia… ez dira berdinak.Boltiok urte bete
|
darama
haurrak ikusi gabe. Haurrak aitarik gabe daude.
|
|
|
Autofikzioaren inguruan aholkurik ez zidan eskatu nire lagunak, baina, inork eskatuko balit, zera esango nioke: zeuk eman diezu irakurleei eta kazetariei zure antza duen eta zure izena duen eta zugan inspiratuta edo oinarrituta dagoen pertsonaiari buruz galderak egiteko eskubidea; beraz, pentsa galdera horiek egingo dituztela eta pentsatu zer esango diezun eta zer ez, egin duzun literatura defenditzeko, irakurle bezala dituzten libertateak errespetatzeko eta zeure barruan
|
daramatzazun
haurraren bihotz taupadak zaintzeko.
|
|
|
Oso aste berezia izana zen guretzat. Bi urte
|
generamatzan
haur bat ekarri nahian. Azkenean, klinika batera jo behar izan genuen.
|
|
|
Neure burua bi hitzetan aurkeztu eta oinez hasi ginen, haritz, ipuru eta erkametz artean. Aldi berean, bera, urduri, orgatxoan
|
zeraman
haurra lasaitzen saiatu zen.
|
|
|
Preciados kalea pasarela bat izan zitekeen, baina guztiz kontrakoa da: erakusleihoek edozein modelo ikusezinduko lukete, erdi erorian ibiliko litzatekeena eskaleen, eskuetan beti zerbait jausteko zorian
|
daramaten
haurren, haien gurasoen, ilaren, terrazen, kale musikarien, GKEetako kaptatzaileen, kale saltzaileen... artean. Ondo begiratu behar da norantz zapaldu.
|
|
|
Ezin dut sinetsi gizon hetero eta ezkongabeak egunero esklusiban ikusten duzuna eta barruan
|
daramazun
haurra sortu zuenak sortu zuela Loner.
|
|
2022
|
|
|
Gauerdian jaikitzen dira mandoa gobernatzeko, han dute ohetik bi urratsera; gero lotara doaz berriz eta goizeko hiruretan jaikitzen dira ostera ere eta lanera egiten dute zazpi edo zortzi edo bederatzi kilometrora dagoen sorora. Emakumeek bizkarrean
|
daramatzate
haurrak eta ogi pixka bat eta babak jateko; gauez etxeratzen direnean akituegi egoten dira janaria prestatzeko eta, beraz, ez dute ezer prestatzen; lan asko dagoen garaian ez dute sekula ezer prestatzen; neguan pasta pixka bat goizez, oratu eta almendra oskol itxura emanda; gauez ezer ez, ogia edo babak jaten dituzte. Guztiz gehienak maizterrak dira eta aleka ordaindu behar duten saria garestiegia da, maiz biltzen duten uzta baino garestiagoa; orduan zorpetu egiten dira; errentan duten soroko sail mehar batean babak landatu eta horixe jaten dute.
|
|
|
Aurretik ez zuten
|
eraman
haur eskolara, eta une oro oso kontuz ibili behar izan zuten semearekin. “Arnas aparatuko gaixotasunik ez hartzea komeni zela esan ziguten medikuek, gripe garaian ere kontuz ibiltzeko… Eta, noski, ezinezkoa zen haur eskolara eramatea, ez Sion eta ez Ekhi”.
|
|
|
Nerabezaroan sartzetik, egon egin behar duzu, utzi. Eta zein zaila den urteak
|
daramatzazunean
haurrarentzako egiten eta haurrarekin egiten.
|
|
|
Inbidiaz begiratzen diot hasieran, merkatuan bera seinalatu nuenean ondoko panpina denek begiratu zioten bezala ziur aski. Hain dago tarte estua inbidiatik gorrotora, non sabel barruan
|
daraman
haur bakoitza madarikatzen dudan, horietako bakoitza nahi nukeelako, horietako bakarra, horiek denak. Beranduegi gogoratzen dut ni bezain hutsik dagoela, beti daramala hutsune bat azal azpian, hutsunez betetako barrua baino ez dela.
|
|
|
Badira erizainak mantalak xuri eta eskuak hotz, eta anestesistak, anestesia piramide maietan hazten diren huntz batzuen fruitu ubel batzuetatik destilatzen dela azaltzen. Sabelean
|
daramadan
haurra ez da zurea. Baina haren aita izan nahi ote zenuen galdetu dizut eta baietz esan didazu.
|
|
|
Zakur pare bat, hauek ere ez dira westy?. Realeko kamisetarik ez
|
daraman
haur bat. Pertsona bat, atezaina??
|
|
2023
|
|
|
Zer
|
eraman
haur baten bidaia maletan: ezinbestekoak
|
|
|
Test positibo bat, lehen botagurak eta emagin eta ginekologoarekin izan beharreko hitzordu zerrenda luzea. Haurdunaldiaren jarraipenak bai baititu zenbait mugarri, zeinetan sabelean
|
daramazun
haurraren egoera behar bezala aztertzea ezinbestekoa den, aurrera begira. Une horietako bat da 20 asteko ekografia:
|
|
|
Mikel Larretxik (Gasteiz, 1990) hamar urte baino gehiago
|
daramatza
haurrekin lanean, irakasle. Ipuinak eta malabarak dira haren inspirazio iturri.
|
|
|
Hamar urte
|
daramatzat
haurrekin lanean. Liburuak beti izan dira tresna erabilgarriak eta oso aberasgarriak haurren sormenerako:
|
|
|
Nik salatu nuenean, entrenatzaileak 40 urte inguru
|
zeramatzan
haurrak entrenatzen. Lagun asko zituen, harremanak Poliziarekin, politikariekin… Nola salatuko nuen gizon hura halako boterea bazuen?
|
|
|
Egon den azkena pediatra zen, baina aurretik zegoena, berez ez zen pediatra. Urte asko
|
zeraman
haurrak artatzen, baina, berez, bera ez zen pediatra. Nik entzun dudanez, eta ez dakit zergatik, pediatrek ez omen dute Altsasura etorri nahi.
|
|
|
" Aita Mauritaniako armadarako ari zen lanean, eta amonarekin eta amarekin egin genuen ihes. Amak sabelean
|
zeraman
haurra galdu zuen". Ume koskorra zen, baina garai hartako une batzuk ez ditu sekula ahaztuko.
|
|
|
Bila joan zekiela. Berari eta barrenean
|
zeraman
haurrari. Sufrikarioa arin ziezaiola.
|
|
|
Baina ez du batere argi ikusten. Etorkizuna sabelean
|
daraman
haurra besterik ez da, eta orainaldia, berriz, pintura altxatzen zaion horma bat, igogailurik gabeko etxebizitza txikia, eta lan prekarioa. Plan handirik ezin egin.
|
|
|
erabat erruduna naiz zuen Errege eta aberriaren legeen aurrean. Erruduna gerra batetik ihes egiteagatik, erruduna Halima eta sabelean
|
daraman
haurrarentzat etorkizun hobea bilatzeagatik, erruduna lanpostuaren alde borrokatzeagatik, erruduna emakume beltzaranari laguntza eskaintzeagatik, erruduna, azken finean, mundu hobea ekarriko lukeen iraultza bat nahi izateagatik. Bakunin bezala, bai, edo Louise Michel, Piotr Kropotkin, Lucy Parson, Sail Mohamed, Bixintxo Arrieta...
|
|
|
Elkarrizketa hau Baratzan bertan egin dugu, entsegu gela batean bueltaka, Garazik bularrean pegatuta
|
daraman
haurra lokarrarazten duen bitartean. Ibileraren mugimenduak, umea lasaitzeaz gain, dinamismoa ematen dio gure konbertsazioari, eta pentsamenduen joan etorriak erritmo bat hartzen duela sentitzen dut, dantzatzen ariko bagina bezala.
|