|
2002
|
|
|
Benthamen Panoptikoa a Dorrea, begirale zentrala b Dorrera
|
daraman
eskaileraren hasiera c Dorrearen eta eraikin nagusiaren arteko espazioa d Presoentzako ziegak e Eraikinaren eskailera nagusia f Eraikinerako sarrera g Galeria baitiogu. Presoen sailkapenaren printzipioa, diziplina eta beste hainbat aspektu lantzerakoan eredu arkitektonikoak bere eragina badu ere, Panoptikoaren gobernuaren administrazioan sakonago landuko ditu jurista ingelesak.
|
|
2003
|
|
|
Zezenketaren aurretikoak eta ondotikoak dira. Â Batean, adibidez, zezen plazara
|
daramaten
eskailera zabal horiek berak ageri dira. Gizon koadrilla handi batek toreroa darama airean, eskaileretan behera, tarrapataka.
|
|
|
Unerik larrienetan ere Jesusen hitza entzuten eta zenbait irudi ikusten jarraitzen zuen, horien artean askotan errepikatzen zitzaion Jakoben eskaileraren irudia: Bernandak astiro astiro, mailaz maila, igo zuen zerura
|
zeraman
eskailera hura.
|
|
2006
|
|
|
Ordu arte begirada nigan jarria izan bazuen, liburu dendako beste nonbait zeukan orain. Goiko pisura
|
zeramaten
eskaileren erpinera begiratu nuen. Umbertoren adin bertsuko emakume bat zegoen bertan, zorrotz begira.
|
|
2007
|
|
|
Balio horren lekuko nabarmena da bertako piramidea. Tontorreraino
|
daraman
eskailerak 120 maila ditu, eta harrigarriro zabala da oinarrian: karratuaren aldeak 439 metro.
|
|
2008
|
|
|
Bestalde, lan txikiago batzuk eginen dituzte. Esaterako, santutegira
|
daraman
eskaileran barra bat jarri behar dute, jendea heltzeko. Eta etorkizunean oztopo arkitektonikoak ezabatu ahal izateko proiektu bat zabaldu dute Nafarroako Kutxan, zeuk erabaki, zeuk aukeratu ekimenean.
|
|
2009
|
|
|
Mundu apartekoak dirudite Getxoko parte horrek eta argazkilari korearraren iruditegiak. Etxetxu plazatik moilara
|
daramaten
eskaileretan behera egin ahala, berdera egiten dute Ho Leeren zuhaitzek, eta handik aurrera begirada luzatzean, elkarren gainean jartzen diren hiru paisaia bistaratzen dira: irail hasierako eguzki oraindik larriak dir dir jarritako garabi eta itsasoa, argazkilari korearrak atzealdean lagatako berdegune eta zeru lau eta perfektua, eta lehen planora ekarritako zuhaitz berde eta hostotsua.
|
|
2010
|
|
|
Une horretan praka beltz laburrez eta kolore bereko kamiseta tirantedunaz jantzitako neska marokoar bat lokaleko bigarren pisura
|
daramaten
eskaileretan gora abiatu da, niri zeharka begira.
|
|
2012
|
|
|
Oihu egitear egon zen. Atzera begiratu eta gizon garai kaskamotz bat ikusi zuen, goiko solairura
|
zeramaten
eskaileretatik ateraz. Ez zen atea jo ohi zutenen estilokoa:
|
|
|
Eskuak sikatzen dagoela, etxeko goiko aldera
|
daramaten
eskailerei begira geratu da. Ezin bere jakin mina ase gabe utzi.
|
|
2013
|
|
|
Horren ordez, kupularantz abiatu zen pauso arinez. Atarira
|
zeramaten
eskaileretara ailegatu zirenean, poliki irakurri zuen Amaiak:
|
|
2015
|
|
|
Zugana hurbilduta, begirasun mesfidatia egin dizu, eta eskuinaldera seinalatu du bere atzamar luzearekin. Goiko pisura
|
daramaten
eskailerak daude bertan. Handik behar du hogeita lauak.
|
|
|
Apenas egiten du dir dir oraindik sikatu gabeko lur berde ilun bustiak. Beheko solairura
|
daramaten
eskaileretara jotzeko eskuinera jiratu bezain agudo, ondoko zeldatik heldu den zaratak geldiarazi zaitu. Hogeita bosgarrenaren atean Telmo dago idatzita klarionaz.
|
|
|
Baina hura ez zen ametsa izan: guardiak zeuden ikur zuriko ate hartara
|
zeramaten
eskaileretan. Eta Maisua egunero jaisten zen sotoetara.
|
|
|
Buru keinu batez harreraren ezkerraldeko garitan zegoen Maddi agurtu eta aurrean genuen atera ziztu bizian gindoazela, kolpetik gelditu bainintzen. Aretoko sarreraren eskuinaldean, goiko solairuko logeletara
|
zeramaten
eskaileren txokoan, Arantxa nuen nire zain.
|
|
|
Urteak zituen etxeak, jakina, XVII. mendekoa edo izango zen seguruena barnetegi bihurturiko landa jauregi hura, eta nabari zitzaion gelen soiltasunean edo alfonbrarik gabeko zur iluneko zoru higatuetan. Behean, halletik goiko solairuetara
|
zeraman
eskailera kiribilduak ezartzen zuen simetria ardatzaren ezkerraldean, ikasgelak zeuden, haiek ere luxu handirik gabeak. Izkina batean, egurrez elikatzen zen burdinazko estufa txiki bat; hormak biluzik, Frantziako mapa horitua salbu; eta lau errenkadetan antolatutako egurrezko pupitreak, tintontziarentzako bere zulo eta guzti, nik Donostian haurtzaroan ezagututakoen anai arreba bikiak.
|
|
|
Te narras hartatik bazihoazelako pozik, esaneko alde egin zuten lurrezko sotora
|
zeraman
eskaileran behera. O' KeeJek linterna bati eusten zion bitartean, Jimek eta Stanek ehunka koiote larru ikuskatu zituzten, dorre itzel bat osatzeraino txukun txukun metatuak.
|
|
2016
|
|
|
Giampi tiratzaile bikaina zen. Piazza Travagliotik bastioi gainera
|
zeramaten
eskailerak atzean utzi bezain azkar, tiro postu batean geratzera gonbidatu gintuzten lehia handiz, eta zalantzarik gabe, gizon sendo eta garaia izanik, dotorea uda hasieratik janzten ikusia nion krema koloreko jaka saharatar ondo lisatuarekin, patxada osoz apuntatzen zuelarik kontxazko betaurrekoetan barrena, zirrara eragin zion postu hartako neska toskanar pintatu eta lotsagabeari, lekuko erregi... Malnatek tiro egiten zuen bitartean, neskak ez zuen beldurrik izan berari kutsu lizuneko lausengu ziriak esateko, bai eta berak ateraldi onekin erantzun ere, gaztaroko lehen urteetako hainbat ordu burdeletan igaro dituenak izan ohi duen patxada lasaiaz.
|
|
|
Jadanik batere urduri ez zegoela konturatu zen Joseba. Aitzitik, halako baretasun harrigarri bat jabetua zen bere gorputzaz, areto nagusiaren inguruko barne korridore zabalean aurreraka, irteerara
|
zeramaten
eskailera handiak jaisteko Iratiren parean jarri zenean.
|
|
|
4rak akorde gogor pare bat joko du eta 2ttorrek saltoa emango du sustoa hartuta. Sotora
|
daramaten
eskaileretatik behera desagertzen da. 4rak misterio doinu bat joko du.
|
|
|
Carlosek sukaldea zeharkatu zuen han lanean ari ziren guztiei Doro, Laura, Nuria, Maria Teresaagur soil bat eginez, eta apartamentura
|
zeramaten
eskaileretara atera zen inori ezer esateko astirik eman gabe. Nahiz eta goseak egon, ez zeukan banketera biltzeko batere gogorik.
|
|
2017
|
|
|
Donkey Kong ek Pauline
|
darama
eskaileratan gora ohiuka:
|
|
|
KONPAINIAKO lehenengo solairura
|
naramaten
eskailerak oinez igotzeak nire kuadrizepsak indartuko dituelakoan nago, besterik ezean. Tam Tam erabili nahi nuke sherpa bezala, baina ni baino askoz ere lehenago helduko zen lanera.
|
|
|
harrizkoa, zorrotza, triangelu formakoa. Gailurrera
|
daramaten
eskailera horiek ere bat datoz irudiarekin. Jaun andreok:
|
|
|
Une gorena, hala ere, ohol gaztelua bukatu ondorengo egunean iritsi zen. Neu bakarrik joan nintzen haren oinetara, autoan
|
eramandako
eskailera bat ezarri nion ondoan, eta hartan gora egin nuen teilatupeko ganbara gisako tarte txiki eta abegikorreraino. Aita zenaz oroituta, indartsu eta zoriontsu sentitu nintzen eskailera haietan gora, bide luze baten amaierara iritsi banintz bezala, barrua hustuta eta bakean.
|
|
2018
|
|
|
Ongi! pentsatu nuen, eta berokia eta aterkia hartuta, eta autoaren ateak giltzatuta, kanpo aldera
|
daraman
eskailerarantz abiatu nintzen.
|
|
|
Bere emaztea afaria berriro berotzera doanean, teilatura
|
daraman
eskaileratik igotzen ari den alabatxoa besoetan hartu du. Mingranondora darama, patioaren beste muturrera.
|
|
|
AMETSek eta MAIDER-ek. Ouija? (. Twister, eko ruleta dirudi, gezi eta guzti) eskulana
|
daramate
eskailera azpiko txokora.
|
|
|
Onartzen dut txikitan eta nire nerabezaroan ikusi eta entzundako gauzek, botere garailearen krimenek, eragina izan zutela nigan, baina zintzoki uste dut ez zidatela eragin mendekua eta Talion Legea, Begia begi truk, bilatzeko. Ez zen hori, okupatzaileez entzun eta ikusi genituen gauza haiek guztiek osa zezaketen arren herri mendekura, krimenera,
|
zeraman
eskailera baten mailaz mailakoa Txema Monterok15 zioen moduan, Ahuntz adarra filma bulgariarrak iradokitako artikulu batean" Hordagokoska!", 16/ 10/ 19, Deia), bulgariar herri laidotuaren erreakzioari buruz, Altsasun herriko gazteen eta espainiar guardia zibilen artean izandako liskar batekin alderatuz.
|
|
2019
|
|
|
Hori esan bitartean, goiko pisura
|
zeramaten
eskaileretan gora abiatu zen; hantxe zeukan bere langela, itsaslabarrera ematen zuten leihoez hornituriko gela argitsu bat.
|
|
|
Beste hitzik ez zuen erabiltzen bera han egotea azaltzeko," presakoa", atariko kaosak ageriko zorabioa eragina ziola, eta ia ia totelka zera zioen: " presakoa"," presakoa", makilaz armatutako bi nekazari
|
zeramatzala
eskailera tartean eskolta. Basagizon itxuragabe hura, eskale edo larbesteko artzain piltzarrez jantzia, kapela kendu eta aita nagusi jaun ia koronelaren eskua musukatzera joan zen, otzantasunezko belaunikaldi bat hasirik.
|
|
2020
|
|
|
...txorilanga zeharkatu dugu, alboetan garai bateko trepetak, konportak, eskuarak, laia pare bat, apaingarriak, orain Idoia da nire gibeletik datorrena, ez da giro bertan egoteko, ekia altuegia da oraino, patioak zati bat du estalia, hor da harrizko mahaia, bertan diren txolarreak uxatu ditugu, alde irekian, ezkerrean pikondo bat, heldu gabeko pikuz betea, eraikinean sartu, ezkaratza pasa eta sotora
|
daraman
eskaileran geratu naiz.
|
|
|
Ba ez da egia, en ninduen bere jaunaren aurrera eraman, bere zain baino. Bagaude etxearen atarian, motibo geometrikoak eginez eta bi kolore tonu nahastuz harri txiki lauez egindako zoruaren gainean, bigarren soilairuraino
|
daramaten
eskaileren aldamenean, Paternina jauna haren hiri inguruko lur jabegoetan egin ohi duen osteratik noiz bueltatuko. Agureak etxeko jabearen aurrean nola jokatu behar dudan irakasten dit;, hain gazte eta oies ematen dut-eta.
|
|
|
Etxean sartu eta familia agurtzera joan baino lehen, gora
|
zeramaten
eskailera zaharren azpian gorde nuen motxila. Dirua etxe barruan ezkutatu.
|
|
|
Bestela konplizea nintzateke, beste norbaitek eginez gero –nire begiradari eutsi eta baietz egin zuen buruarekin. Eskuetan zeukan dirua motxilara itzuli, kremailera erabaki handiz itxi, motxila hartu eta sabaira
|
zeramaten
eskaileretan gora galdu zen.
|
|
2021
|
|
|
Bere aurrean desagertu zen zerbitzaria. Egongela handira
|
zeramaten
eskailerak jaitsi zituen Hélènek. Pozez gainezka egin zuen.
|
|
|
Poltsa hartu eta komunera
|
zeramaten
eskaileretatik jaitsi zen. Atea bultzatu zuen; Denise zutik zegoen ispiluaren aurrean, beloa kenduta zeukan, bere islari begira zegoen; betikotasunean izoztua zirudien, itxaropenik gabe galdezka.
|
|
|
Barneko ate kristaldunaren eskuineko orria eta ezkerrekoa zabaldu ditut, kanpoko burdinazko atea kanpora bultzatuta zazpigarrenean naiz. Igogailuaren ondoan goranzko norabide ezezagunera
|
daramaten
eskaileran esertzeko beharra izan dut. Behar baino denbora gehiagorik ez, igogailuaren makineria zure etxeko hormetara itsatsia dagoenez, haren gorabehera zaratatsuak kontrolpean baitituzu.
|
|
2022
|
|
|
Bilboko itsasadarreko ertzetan harrizko etxola txikiak daude. Geratokiak dira, eta, zati bat babespean badago ere, batik bat, itsasadarrera
|
zaramatzan
eskaileretarako pasabidea da. Bertan hartzen ziren Gasolino esaten zioten motordun baporetxoak.
|
|
|
Oinez jarraitu nuen. Izkina batean, behiala komun publikoetara
|
zeramaten
eskailerak ikusi nituen, eraikinaren azpian hondoratzen. Han egin zuen lan Josefa Goñik hainbat urtez, zerbaitek burua pixkanaka kutsatzen zion bitartean.
|
|
|
Goiko solairura
|
daramaten
eskailerek kraska egin dute polizia segizioaren pisuaren azpian. Sor Teresak amorragarriki motel daramatza, bere ajeen aitzakian.
|
|
|
Azkenean hirurok elkarrekin igo dituzte beste eszenatokira
|
daramaten
eskailerak, Siesta! ren kontzertua atzean utzirik. Jende gehiago dago bertan, baina ez dute arazorik izan lagunak topatzeko, oholtzaren ezkerraldean.
|
|
|
Emakumea lorategira begira dago orain, pinuen azpian dauden landareek zerbait esango baliote bezala. Saltzaileak aurrera egiten du, galeriara
|
daramaten
eskaileretan gora. Zerbait ikusi du bertan, baina ez dio erosleari ezer esaten.
|
|
2023
|
|
|
Tenplarioek Sastarrain utzi aurretik presaz egindako kartzela dirudi kobazuloaren atariak. Burdinazko barrotez egindako ateak bete ezin dituen tarteetan historiaurrerako leihoak daude, eta horiez gaindi isiltasunera
|
daramaten
eskailera herdoilgaitzak. Barrenak ez nau erasan, ez dut arbasoen hotsik entzun, baina ez da kasualitatea Desagertua haitzulo aurrean egon izana.
|
|
|
Argazkia egin beharra dago: mota guztietako turistek igotzen dituzte museora
|
daramaten
eskailera luzeak, hain zuzen ere, argazki bat ateratzeko.
|
|
|
Ordea, ez zuen denbora luzeegia izan nutrizioaren inguruko paradoxa haietan kulunkatzeko; bulegoko atera iritsi zenean emakume bat zain zeukan. Bere egitate fisikoa baino lehenago, Carvalhok antzeman zuen bulegoko atera
|
zeramaten
eskailerek beren egituran erabat ezin har zezaketen presentzia bat zegoela han, kaiola txiki geratu zaion piztia bat balitz bezala, eta sekula huts egiten ez zion sen zahar batek emakume hura ez zela bera bezala usatua gaztigatu zion. Alegia, emakume harentzat zoriontasuna ez zela, haurra zelarik, amak emandako azeitunez beteriko kukurutxo bat.
|