2007
|
|
Beraz, seko, xutitzen haiz erranez: " hala bedi" eta burraso geiak, kontentaturik, bisita pagatzen die eta doatzik irus ustez hik iragartu dukala
|
berek
suhetatu sortzea izanen dutela.
|
|
... eta, ez aipa gehiago zuri ta belzez ilestatuak diren xakur aihartu txar horiek, arrotzak gainerat leku hotzetarik baiderabila, ardietaz ni bezala (ez, ez arras ni bezala ez!) arduratzen baitira, beti nagusiaren zangopetan, hunek aintzin
|
berek
aintzin, hunek gibel berek gibel, buztana beheiti, dirudi herrestan ibiltzen direla, alde guzitarat so, ez jakin zer eta nola egin, xanpaka ez baitute ikasi ere, iledun izakiak iziturik atxikiz hain dira faltsuak, ixilak, zitalak, ustelak, aurpegi biko eta xanpa zuri, beren bi hankadun jabeari kausitzeko... hobeko baitzuken, hunek, labrika xume eta bizi bat ezinez eta" colley" bastart z...
|
|
... eta, ez aipa gehiago zuri ta belzez ilestatuak diren xakur aihartu txar horiek, arrotzak gainerat leku hotzetarik baiderabila, ardietaz ni bezala (ez, ez arras ni bezala ez!) arduratzen baitira, beti nagusiaren zangopetan, hunek aintzin berek aintzin, hunek gibel
|
berek
gibel, buztana beheiti, dirudi herrestan ibiltzen direla, alde guzitarat so, ez jakin zer eta nola egin, xanpaka ez baitute ikasi ere, iledun izakiak iziturik atxikiz hain dira faltsuak, ixilak, zitalak, ustelak, aurpegi biko eta xanpa zuri, beren bi hankadun jabeari kausitzeko... hobeko baitzuken, hunek, labrika xume eta bizi bat ezinez eta" colley" bastart zikin horietan konfidantza e...
|
|
Edozoin gisaz, amak uste zuen xerbitxari pasarte horrek ene arrebari" bizitzen ikasiko ziola laster" gehituz gainera" etxeko lanak lehenak eta bortitzenak dituk, hire arrebak ez dik sekulan galtzerdi baten betatxatzen ikasi ere, arraultze baten erretzen oraino gutiago, dik ba hortaratu, nahi edo ez! Eta gainera, aberatsak besteak baino hastielagoak dituk,
|
berek
sekulan egin nahi izan ez dutena bester eginarazteko aiher dituk, pobreak baino zikoitzagoak, bortitzak, jeloskorrak! Kasu paira dezaken ene alabak!".
|
|
Ez zen ez gaitz izan taula puska zonbaiten biltzea: seila hartu eta tiraka, bihurdika, ostikoka hautsi zuten eta, gelditzen ziren taula puskekin, egin zituzten lau lerra
|
berek
behar bezalakoak. Gaitzago izan zeien, haatik, heien estekatzea oski ferratuetan.
|
|
Gaitzago izan zeien, haatik, heien estekatzea oski ferratuetan. Sahetseko zerragailu batean harrapatu zuten
|
berek
behar baino alanbre gehiago eta horra, gure" elhurgizonak" ongi apainduak laster eskolarat joaiteko. Plantatu ziren biak, bidean," arroltze" moduan (argazkietan ikusirik bazakiten nola egin!) urritz makila pare bat bakoitzak eskuan eta" Avomar!
|
2008
|
|
Egia dena da, Bittorrekin konpondua dela isilean, hiru hilabeteren mantenu osoaz. Bi mutikoak
|
berek
dazkiten tokietan elkarretaratzen dira. Mikeleren gain emana da Peio amerikanoa hurbildik barrandatzea, hau egun oroz ostatuetan izanki eta.
|
|
Nehork ez ditu elkarrekin ikusten. Alta,
|
berek
dakiten toki batean, bi soldado lagun hauek eraikia dute plangintza bat, Peio amorosaren aurka, mixteriozko sorginkeria baten itxuran eta beha ezazu nola: Peio eta Marie Leonak elkarretaratzeko hautatua duten arats zoragarri horretan, bi sorginak hertzain jantzietan agertuko dira eta hurbilduko Porroxkeneko itzulira aratseko hamaikak baino lehenago.
|
|
Han erosiko dute zigarro puro paketa bat, Peiok erretzen dituenen berdinak. Berek dakiten xoko batean eta
|
berek
dakiten moldean ezarriko dituzte paketako hamar zigarroen barnean paperezko ontzi txiki bedera, bolbora pikor bat erhauts beltz batez orhaturik. Bittorri doakio hauetaz arduratzea.
|
|
Gure bi sorginek aztatzen dute
|
berek
egin lanaren ondorio okerra! Hau astokeria to!_ Zer derasazu. Utz nezazu!, dio Peiok, izitua, ez dut astirik hemen egoiteko, auto gidaria haiduru dagokit eta. Astia hartu duk, xehetasun zerbait guri eman gabe ez haiz hemendik higituko, puttikoa!
|
|
Gomitak ukanak dituzte beren nahiaren arabera, edo igandeko, asteleheneko eta astearteko ere. Besta egun bakoitxa berezia izanez
|
berek
hautatuz edo pilota partidako, bertsu saioetako edo dantzaldietako.
|
|
— Zurrumurru txarrak daude zure famagatik. Zure begiek
|
berek
lotsarazten naute!
|
2012
|
|
...zuen ere zuhur hitz aspaldikoa bainan ezpata nagusi eta kultur eragile eta dozier apainekin jujatua oi juje ezpalitz igela gure arno kantariaren ura nabari diruak usteldu jendartea moltsa hanpatua eredu eta hobeki erran zure akzio portefulla lantegiak desegiten duen sistemaren ateharri Mosoeletako fonderiak Ruwelleko zirkuitu imprimituak ezdeusaren heinera ekarri emazte eta gizon langilea haurrek
|
berek
ez gehiago estimatua eskoletara bidaliek boterearen kultura etxerat ekarriz aita umiliatuz ama ixilean ehortziz badira deiadarrak itotzen direnak eta itotzen ez direnak burua galarazten duten sistemak beren burua urkatu dutenak alkolean lerratuz perrekatu direnak etxea beren garun xokoan utziz leihor urrunetaratuak Picassoren Gernika postal batean zintzilikatuz etxeko sukaldean badira hemen egon ...
|
|
Horregatik, biolentzia iraultzaileaz iraultzaileek
|
berek
ukan dituzten jarrera etiko edo moralen agertzea izan zen lanaren xede nagusia. " Iraultzaile" terminoa erabili nuen eta gaur ere erabiliko dut.
|
|
Denboraren distantziarekin so eginik, ohartzen naiz hori gure aldetik sektakeria hutsa izan zela. Baina guk bakarrik ez, espainolistek
|
berek
ere aski jarrera sektarioa izan zuten, esaten baitziguten, onarturik nonbait abertzaleak askatasun demokratikoen alde ari ginela, gure jarrera burgesia handiaren jokoa egitea zela, zertarako eta langile klasea erdibitzeko eta iraultza galarazteko. Guzti hori ez zen inorentzat onuragarri, baina egin genuen hala ere, eta ni nahiko lotsatua naiz.
|
|
Zoriontsua kausitzen nintzan ezagutuak nituen euskaldun batzuen aldean. Haiek ez zuten,
|
berek
ziotenez, etxekoen berririk. Ez iduri ere hain maluros zirenik.
|
|
bere bizikotz emaldier ezartzen zuela. Erran gabe doa haurraren aitaamak
|
berek
jasan ahalako zorigaitzean justiziari dei egin zutela. Lege gizonek afera hortan beren sudurra sartu zutenean ohartu ziren hamabi ihiztarietan bat bakarrik zela aseguratua (garai hartan ez zen oraino naialaezkoa) bat hura zen:
|
|
Galerna arrazakoa. Beren sor lekuari ainitzez atxikiak dira, bainan
|
berek
diotenaz lur alde hunek, aberastasun handien sor tokia izan arren, aisez ere aberatsagoa behar zukeela izan gaur egun, bainan, Gordonek dionaz, herri alde huntako politika gizonak alferregiak omen dira. Behazu bada: ene gazte aroan, 1905ean, Saskatchewan, probintzia soru zutelarik lurraldeko bixtanleak 92 000 ziren orotara.
|
|
Piru meheak dauka naski gu bakoitxaren bizia! Hala ere, bizi pindarrek
|
berek
omen dute egiten herioarekin borroka. Dei eginen dugu beraz beti, Izpiritu gorenari, bizi pindarren eskale.
|
|
Azkarki zira defendatu. Abilki jokatuko da erranez horren kideko zaretela, zuek egin txekeek
|
berek
ekartzen baitiote lekukotasuna... Ohoin bat da! Bai eta ni zozo ahul bat, deus ez besterik!
|
|
Lacroix, Camino, Recatume, Reclusa, Etcheverria, Cuiburu, Guiroy, Lecouona eta beste... Gaur egun, hauen haur eta arrahaurrek
|
berek
mundu ttipi bat egiten baitute hemengo ingurumenean. Ambares en euskaldunen elkarte hori sortu zutenen gogoan bizirik zegoen beren arbasoeri hemengoek egina zieten ongi etorria.
|
|
Gizon hauek beren sor lurreko biziaren maitale ziren. Hor, biziak emana zioten erakaspenaren erakasle baketsuak zeuden,
|
berek
uste ukan edo ez. Pentsamolde bat zuzena agertzen denean ez dioke ukan adierazpen baketsua baizik.
|
|
Karrikan, harat hunat kurri, ikusten dira Amerindianoak beren ohizko jantzietan, buru gaineko estalgi lumaduna eta esku batean ezpata xingolatsuekin. Hauek ere
|
berek
jakinean edo ez, hor dira iragan ixtoriaren sinboloak. Quebec-eko amerindianoekin badute arrazan ezberdintasuna; handiago dira eta aurpegiz gorriagoak.
|
|
Ala boteredunen erakaspenari zeuden itsutuki? Ala zuten jitezko zintzotasuna haurreri ez emaiteko
|
berek
sobera ulertzen ez zutenetik?
|
|
Mendiko sor etxean, goizeko iratzar gaiak; behien xilintxak, ardien marrakak, oilar kukurruku, xakur zainga, xori kantu eta holakoak ditut. Karrikakoan aldiz, ezkilaren botz eztia bai eta ere Benat Amede eta Damatit Dagorreten arotztegietarik martailu ingudeen dingak, edo berdin Manex harakinaren tutak edo Pierre Etchexuri ogilearenak. lanerako gutizia pizten zuten
|
berek
.
|
2014
|
|
Menperatua, bainan ez digute erraten zenbat diren esklaboak eta zenbat lan hori
|
berek
aukeratua dutenak. Eta ofizioa berek aukeraturik ari diren horietan zenbat diren horretara behartuak izanak mila arrazoiengatik eta zenbat beren zoriona hor aurkitzen dutenak.
|
|
Menperatua, bainan ez digute erraten zenbat diren esklaboak eta zenbat lan hori berek aukeratua dutenak. Eta ofizioa
|
berek
aukeraturik ari diren horietan zenbat diren horretara behartuak izanak mila arrazoiengatik eta zenbat beren zoriona hor aurkitzen dutenak. Ez ote luke mende bat eta erdi munduko estatu guzietan esklabotza debekatua dela?
|
|
Jesusek erraten baitzuen farisauetaz,
|
berek
jasaiten ahal ez zituzten zamak ezarri nahi zituztela besten bizkarrean, arraza hori ez dago itzalirik orainokoan!
|
|
Alemanian 200.000 sortze falta dira urteko hilen ordaintzeko. Ondorioz, eskua zabal, jakin arazi dute mugak idekiko dizkietela, teknikalari, ingeniari eta beste eskolatuei" beren ongizatea segurtatzeko"
|
berek
diotenaz.
|
|
Elizan aspalkiko denboretan badute eskubide hori: serora kongregazioneetan, serorek
|
berek
dituzte hautatzen beren zuzendariak, bozkatuz. 19 mendean gaitzeko gorakada izan baitzuten serorek, horren arrazoia, adituen arabera:
|
|
Eza eman duten zenbat ezagutzen dute? Elizaren lehen mendeetan girixtino elkarteek zituzten
|
berek
hautatzen beren apezak, bat behar zutelarik. Gizon eta girixtino seriosak izatea zitzaien eskatua.
|
|
Frantsesezko zenbat? Euskaldunek ez dezakete meza bat entzun beren mintzairan, beren herrian, oren normal batetan,
|
berek
Elizari eman apezetarik zenbaitek kantaturik?
|
|
Esklaboak aipu dira frangotan Testamentu Zaharrean. Juduak, Egiptoko faraonen esklabo egonak ziren, bainan libratuak izan ondoan,
|
berek
ere esklaboak izan zituzten. Garai haietan ez zitekeen, gaur sehi bat izatea baino gaizkiago ikusia.
|
|
Bainan bahi sari bat pagatuz geroz, libratzen zituzten gehienetan. Fraide ordena bereziak sortu ziren esklabo horien libratzeko, batzutan fraidek
|
berek
hartuz esklaboaren tokia, dirua bildu arte.
|
|
Alde batetara egiten zena, bestera ere haizu zen: Euskaldunak esklabo izan bazitezkeen,
|
berek
ere esklaboak izan zitzaketen. Gizarte hartan gauza normala zen oraino.
|
|
Izendatze hori Estadoeri kentzeko du, noizbait, bere gain hartu Erromak, bainan lehenago girixtinoek
|
berek
, eta gero apezek zituzten beren apezpikuak hautatzen. San Leon Handia aita sainduak zioen:
|
|
Gaur egun Euskal Irratiek meza zabaltzen dute igande oroz parropiek erabaki orenetan, 9:30 tarik 11ak arte, entzuleek
|
berek
ez dakitela zuzen noiz den. Eta petizio bat egin dugu ETB ek bere tenorea ez aldatzeko!
|
|
Bosgarren zenbakitik harat formatu horren erdia izanen du, eta Baionan inprimatuko da. 1972an bigarren (edo hirugarren eskuko) offset bat erosi baitzuten harekin inprimatu zuten
|
berek
57 zenbakitik harat. Inprimatu denetik ale bakotxak 2848 orrialde egiten du, noiz nola.
|
|
Hortakotz, hor erabili eskuarak behar du izan aski legun, aski errex, irakurlea edo kantaria ez dadin behaztopa. Eta hitzek
|
berek
badute beren musika, itzultzaleak ahantzi behar ez duena. Lan hortan beharrik hor ginuen gidari Iratzeder, nehork baino hobeki dakiena pondu horren berri." 34
|
2016
|
|
Guk xantza izigarria izan genuen. Gure tenienteak alemana bazekien alemanek
|
berek
bezain ongi. Klasa 15ko mutikoa zen.
|
|
Guk xantza iziarri ukhan ginien. Gure azpirantak alemana bazakien alemanek
|
berek
bezen untsa. Klasa hamoosteko muthiko bat zen.
|
|
Maisuak ere apaizekin ongi ziren garai haietan. Maisuek
|
berek
galdezkatzen gintuzten askotan. xerbitxu eta geo batere etxerat gabe harat phartitiak. Ba giniin ba zerbeit ikhusirik.
|
|
Errientak ere aphezekin untsa ziin ordian. Errientek
|
berek
errezitaarazten zaukuten frangotan. Zer jaten zinuten?
|
|
Trena geldiarazteko zirrinta gider hura tiratzen, mozkortu eta beirak apurtzen eta... Alta,
|
berek
pairatzen zuten, hala hala ibiltzen baitziren askotan batere beirarik gabe, neguan, mozteko haizearekin.
|
|
Treña geldiarazteko zirrinta gider hura tiratzen, mozkortu eta mitrak hausten, eta... Alta
|
berek
patitzen zixien, hala hala ibiltzen baitziren frangotan batere berinarik gabe, negian mozteko haiziarekin.
|
|
Badute biek zenbait inaurkin gurdi mozturik. Eta
|
berek
ekartzen etxerat. Haurrak oraino koskor txikiak eta haiekin mendirat, belar epaiterat belar ilara ederrak eramaten haiek.
|
|
Haiek sega mehatzen zuten, gazte hauek egiten duten baino hobeki. Zenbait hirusta eta luzerna gurdi ekartzen zuten
|
berek
mozturik. Ez da esaten ahal nola zen.
|
|
Badute biek zonbeit zonbeit orga ithei phikaturik. Eta
|
berek
ekhartzen etxerat. Haurrak oraino koxkor ttipiak eta haiekin otherat, belhar epheiterat eta naia ederra eremaiten heek.
|
|
Heek tailia mehatzen zuten, gazte hook egiten duten baino hobeki. Zonbeit trefla eta luzerna tornu ekhartzen zuten
|
berek
phikaturik. Ez da esplikatzen ahal nola zen. Urik ez zinuten etxen.
|
|
Bitxikeria oraino hilen erdian bizitzearen bortxaz iduriz gogortuak ziren gazte horiek, obuza zati bat ixterrean sartua eta aintzina kurritzen ziren horiek, ebakuntza egiteko lokartzeko partez, ahoan horiek; ebakuntza egiteko lokartu gabe, ahoan trapu bat tinkatzen zuten horiek
|
berek
, negar egiten zuten lagun bat hiltzearekin. Lasai etxean bizi zen Paristar haiek ofizial alemana hilen zutelarik, zenbait minutu lehenago parrean zeukan soldadoa hartaz errukitzen zela.
|
|
Baina nork asmatuko zuen zenbat pairatu duten zorrien aldetik
|
berek
esan ez baligute. Egarriaren aldetik beren edo zaldien pixa edateradino?
|
|
Hauetan gehiengo handiak ez duke soldadu deitzen zuen paperño hura ikusi ere. Non ziren karteroak Argentinako Panpan edo Nebadako trapu bat tinkatzen zuten gazte horiek
|
berek
, nigar egiten zuten lagun bat hiltzearekin. Goxoan etxen bizi ziren Paristar haiek aintzindari Alemana garbituko zutelarik, zenbait minuta lehenago parrean zeukan soldadoa hartaz urrikaltzen zela.
|
|
Bainan nork asmatuko zuen zenbat pairatu duten zorrien aldetik,
|
berek
erran ez baligute. Egarriaren aldetik, beren edo zaldien pixa edateradinokoan?
|
|
1513ko idatzian, agotek
|
berek
, pairatzen duten bereizkuntzaren arrazoia ematen dute: Tolosako Raimundo Kondearen aldekoak izan zirela beren arbasoak, baina berak giristino onak zirela.
|
|
" gafo" edo" mesiello" deitzen zituzten eta horiek omen dira agoten lehen izenak. Behin eta berriz, 14 mendetik aurrera, toki desberdinetan, Tolosatik hasita Aragoiaraino, medikuek egin zituzten miaketek erakutsi zuten agotek ez zutela legenaren arrastorik, ezta beste eritasun kutsagarririk.1390ean, Aragoian, agotek
|
berek
galdeginik egin zieten mediku ikerketaren ondoren, agertu zen agotak ez zirela eri. Honek frogatzen du agoten osagarriaz idatzi direnak ez direla egiak.
|
|
Frantzian gerlak izan ziren protestanteen eta katolikoen artean, baita Iparraldeko hiru probintzietan, sarraski handiak eginez, hala nola protestanteek Donibane Garaziko eliza erre zuten 1570ean. Dokumentatua den hipotesi bakarra katarrena da, agotek
|
berek
1513an, Aita Sainduari idatzi bai zioten Tolosako Erramun Kondearen aldekoak izan zirela beren arbasoak. Pentsa daiteke, Leon X. ematen dituen xehetasunen arabera, arbaso horiek eskumikatuak izan zirela, baita haien ondokoak katoliko bilakatu zirela.
|
|
Badakigu garai horietan ez zela dirurik etxaldeetan, gauza gutxi saltzen zutelako eta oraindik gutxiago erosten. Ekoizten zuten gehiena
|
berek
kontsumitzen zuten, autarkian bizi zirelako.
|
|
Badakigu agotek
|
berek
galdeginik 15 mendetik aurrera, izan ziren mediku azterketek, Tolosatik hasita Aragoitik pasatuz erakutsi dutela, agotek ez eta beren ondokoek, ez zutela legenaren arazturik, edo beste eritasun kutsagarririk. 20 mendeko ikerketa antropologikoek odol azterketan oinarrituak (Nafarroako Bozaten, baita Biarnon) garbi utzi dute agoten oinordekoek ez dutela deus berezirik beste herritarrekin konparatuz.
|
|
Agoten bereizketaren jatorria 16 mendeko bi dokumentuetan idatzia da. Agotek
|
berek
diote 1513an Tolosako Raimundoren aldekoak izan zirela, aldi bakarra da beren etorkia aipatzen dutela, eta hori baieztatzen du Aita Sainduak 1515ean. Beraz interesa140 tuen eta Erromako Elizaren hitzak dira!
|
|
2005ean, Kioton, Burakuminen Sujin auzoa eta erakustokia bisitatu nituen itzultzaile batekin. Auzokideek
|
berek
muntatua zuten museo xume bat non bereizketa ez zen inon aipatua. Soilik erakusten zituzten horien bi ofizio:
|
2017
|
|
Jainkoek
|
berek
ere kale egin ohi dute
|
|
Nahiz ez duen oraino arras menderik beren arbasoak hor kokatu zirela. Eta funtsean, jakinik ere etxe ala etxalde hortan beste odol bateko egoiliarrak izan diren aitzinagotik, etxearen atxikimenduak elgarretaratzen bezala egiten ditu lehengoak eta ondokoak, harri
|
berek
gerizatu baitituzte, lur bera landu baitute, zuhaitz berdinen itzulian jostatu baitira denak haurtzaroan... Aroztegikoen kasuan, eta lehenago aipatu izan dugu Basaberri paper huntan, publikatuak izan dira hogoigarren mende aitzineko zortzi belaunaldien gorabeherak, etxalde hortan egon zen Aroztegi anderetik abiatuz 1670eko itzulian.
|
|
Ezagutzen dugun jendarte huntan, batzu besten alderako karitatea eta elkartasuna adierazten dira frangotan nekezian bizi direnen izaitea eta egoera hobetzeko. Hainbeste indar egiten dute herritarrek
|
berek
denentzat aterbearen eskaintzeko edo gosearen ezeztatzeko. Hementxe doatzi zenbait lerro munduaren anda bitxia erakusten dutenak, guhaurk beste hosto batean berriki agertu ditugunak:
|
|
Egun hortako erosle guziak aho zabalik gelditu dira omen feria berezi horri begira. Kutxazain andereak, zainen lasaitzeko hain segur, elgarren artean irriz, bainan harrituak ikusteaz
|
berek
ere hain gostukoak zituzten hainbeste janarik badituztela beraz OGMak.
|
|
Aipatu gabe hezearen hezez azpitik hondatzen hasi diren entsalada ondo eta gaineratekoak. Biperrondoek
|
berek
atseginekin hartzen dituzte uztaileko iguzkialdi bakan hauk!
|
|
Merke gostaia nunbait, bizkitartean ikaragarriko arrakasta bildua omen du Maliko sukalde arruntenetaraino. Ba omen zen alta bada han berean sukaldeko behar zena, emazteek
|
berek
tokiko landareak baliatuz biltzen zutena, bertute gehiago zuen zopa gaia. Egina prestik heldu den mirakuluzko Maggi Kub horrek aldatzen ditu jateko ohidurak, indartzen kanpotikako menpekotasunak eta desegiten tokiko irabazbideak.
|
|
Baina jakina," nos ancetres les Gaulois" ez ziren frantsesez mintzo, ez eta galo erromatarrak ere. Haien eremua aberritzat hartuz, eta bertako biztanle guziak frantziar ikusiz
|
berek
nahi ala ez, ideologia ofizialak lurra oinarritzat aldarrikatu du.
|
|
De facto, Franzia nazio txikiz osaturiko nazio handia da. De jure, nazio bakuna bilakatu da, edo nahi luke, menekoak ukatuz eta,
|
berek
nahi ala ez, horien ezabatzera lehiatuz.
|
|
Beste maisu batzuek tokiko hizkuntza familian begi onez ikusten dute, baita etxean erabiltzera bultzatzen ere, beldurrez han frantsesez gaizki ikas dezaten. Badira tolerantzia urrunago erematen dutenak, eskolan ez entzunarena eginez, edo
|
berek
erabiliz, pedagogiaz bederen Eta egia da, gainera, testu ofizial batek bederen, Jules Ferryren sinaduratik, ate txiki bat irekitzen dietela, nahiz gutik erabili duten:
|
|
Elkarrekin ezkondu behar dute, mutikoek hogei urteetarako berantena, neskek hamasei urteetarako. Bestela isun astuna jasango dute gurasoek, edo solteroek
|
berek
. Alderantziz hamar haur bederen dituzten bikoteek 300 liberako saria jasoko dute.
|
|
Laster musulman gerlari ohiak aljeriar iraultzaren kuadroak izango ziren. Bigarren mundu gerla horren ondotik,
|
berek
egin zuten lanaren saria espero zuten: Aljeriako sistema kolonialaren erreforma, hango apartheidaren bukaera, batzuek independentzia.
|
|
Gisa batez beharrik
|
berek
hasi dutela, ezen bestela ez zen sortuko. Baina gobernariek jende xehea gehiegi bazter utzi dute, lehenik argitu gabe, gero gezurrean elikatuz.
|
|
Baina gobernariek jende xehea gehiegi bazter utzi dute, lehenik argitu gabe, gero gezurrean elikatuz. Maiz" gure" politikari gorenek gaizki zoatzin aferak oro, bereziki ekonomiako nekeziak," Bruxelles" mitiko baten bizkar eman dituzte, han
|
berek
harturiko erabakien ardura Europako funtzionariei botatuz. Gero nola harritu behar da populua Europari hain hotz egon dakion?
|
|
Hurbilago, horien dirua onartzen dute Paris St Germain futbal ekipa pagatzeko edo Rafale ezinsalduzko hegazkinak erosten dituztelarik. Egia da horiek
|
berek
Daech laguntzen dutela diruz eta harmaz. Bainan ezin ukatua:
|
|
Hamar Españoletarik batek aire kutsatua irensten du. Orokorki
|
berek
dioten baino %20 ez bada %50 CO2 gehiago botatzen dute beribilek. Eta zin egiten dute, buru beharri ari direla, airea ez kutsatzeko.
|
|
Filipinetako erizainetan %85 herrialde aberatsetarat joana da, bertako ospitaleetan erizain bat daukatelarik hirurogei erirentzat! 40.000 mediku Indiar Estadu Batuetarat joanak dira,
|
berek
60 mediku dituztelarik 100.0000 jenderentzat eta Amerikarrek 280!
|
2018
|
|
"... ikus dezazun gure etsaiak zekin tirokatzen tuzten gure aireko xoriak bainan baitugu guk ere hoik baino hobeak,
|
berek
ere badakite.."
|
|
Euskal herritarrak, aldiz, edertasuna jainkotu zuen. Kantabriarrek
|
berek
, jainkoaizunkeria zeltikoko mitoak onartuz, ez zuten ahantzi andereendako aldareak altxatzea. Aztiak bere bat bateko eta zentzudun hitzez zeruko argia adierazten badu; baldin, izpirituaz eta armez, munduko errege, egiazki lurreko izaki perfektua bada, zeinek merezi du gurturik izatea, Jainkoarekiko maitasunezko lokarriak, hots, emazteak baino gehiago?
|
|
36 Erromatarrek, Isidoro zaharraren lekukotasunaren arabera, Bizkaiari Cantabria izena eman zioten, Kantua bertako hiri nagusietariko batetik eta Ebro ibaitik. Erromatarrek
|
berek
Vasconia iritzi zioten Nafarroari, haren basoen aberastasunagatik eta bertako bizilagunen bizitza basatiagatik. Geografo greko eta latindarrek euskal herritarren deitura nazionalak baztertu zituzten.
|
|
Hiri anitzen izenek uren nasaitasuna adie34 Beti, ur razten dute, hala nola Urza, Urgoa, Il ur gi, Anastorgi, Ipaztorgi, Iriturgi, Iturriazko, Urbiaka, Urbion; eta euskal herritarren lehengo hiri hauen lekua ongi doa beren izen adierazgarriekin. Izen
|
berek
, Penintsularen iparralderantz joanez, gunez gune errepikaturik, iberiar leinuen ibilbidea aski ongi erakusten dute. Salduba(" zaldiaren hiria"), betikatarren Kartago izan zena, Ebroren bazterretara eraman zuten emigrante zenbaitek.
|
|
Bat batean, harrotasun dirdira bat agertu zen Ezpata Handiko Gizonaren begitartean. Sofistek
|
berek
miresten dute zure ospea, baina gehienetan zure bizkar ezartzen dena alferrikako hilketak dira. Alferrikako hilketak!, oihu egin zuen gerlariak, nahigabeko poza lehertzen zen halako kexu batean jaikitzean. Eta ezkerreko eskuaz ustekabean ezpata handia harturik, burdina distiratsua erakutsi zuen zorrotik erdi ilkirik.Hilketak!, errepikatu zuen, ber doinuan, ohartu gabe haren itxura beldurgarriak sen ankerra salatzen zuela.
|
|
Nahiz eta literaturaz guti jakin, idazki horretan behar bezalako indarra aurkitu diat, baina nahi nikek erregearen kuartelean gomendatze hobe bat egin dezaan. Zer nahi duzu erran? Nafarroaren independentzia ez da ezbaian jartzen eta Karlos V.aren idazle ofizialek
|
berek
euskal probintziei errepublika federatuen titulua ematen diete. Bai, segur, baina populuei hitz ematen diek Gernikako haritzaren adar banatze bat. Sinets ezak Gaztelako erregezaleek ez dutela hainbeste nahi Espainian zutik egon dadin libertatearen zuhaitza.
|
2021
|
|
Beste oharpen bat: hitz
|
berek
ez dute beti aditz bera ukaiten, han eta hemen. Bestea ongi konprenitzeko behar duzu, ez bakarrik haren hizkuntza jakin, bainan ere haren kultura ezagutu eta preziatu eta lan horrek ainitz denbora hartzen du.
|
|
15 ETAren komunikatua Hautsi n° 4, (1973) hiru atentatu errebindikatzeko, bat Galdakaon Ramon Atxutegiren liburutegiaren aurka, zeintaz erraten baitu" pertenece a la organizacion fascista para militar >Guerrilleros de Cristo Rey= y participo en la quema del coche del parroco". Dokumentua, beraz, ikertzen ari garen daten gerokoa da, baina aski hurbila denboran eta egile
|
berek
egina. Horregatik haren aipatzea egoki zait.
|
|
" Gero, gauzak aldatu ziren eta ekintza batzuek zinezko katastrofeak eragin zituzten. Eta gertatu zenean, horien egileek,
|
berek
, ondorioak pairatu zituzten hein pertsonalean.. ez lagunek, ez inork ez zituen epaitu, bakoitza egin zuenarekin konfrontatu behar izan zen. Normala denez". 163
|
|
Prentsaren arabera, bahitzaileek
|
berek
erran omen zioten bahiketaren helburu nagusia ETAren aurka ziren alderdiak beldurtzea zela.115
|
|
" Ez dago zalantzarik basakeria horren egiletzari buruz; hilketaren egileek
|
berek
senideen eta herritarren sentimenduarekiko elkartasuna adieraztea guztiz zinikoa iruditzen zait.
|
|
Hala ere, Julio Iglesias Zamora leiho batetik erori eta hilik agertuko balitz, lazo urdinekoek ez lukete gertakari horretan inolako ‘normaltasunik’ ikusiko, eta zuk eta nik ere ez. Julio Iglesias Zamora bihotzekoak jota hilik agertuko balitz,
|
berek
ez lukete bahitutakoaren heriotza' naturalean’ batere sinetsiko; eta guk eta nik, ere ez.
|
|
Hots, Gurutze Yantzi eta Xabier Kalparsororen heriotzak, poliziak' trato deferente’ emanagatik ere, guztiz ‘naturalak’ izan direla kondatzen digute
|
berek
. Baina berek ez dute horrelakorik sinesten eta guk ere ez.
|
|
Hots, Gurutze Yantzi eta Xabier Kalparsororen heriotzak, poliziak' trato deferente’ emanagatik ere, guztiz ‘naturalak’ izan direla kondatzen digute berek. Baina
|
berek
ez dute horrelakorik sinesten eta guk ere ez. Baina Espainiako legekeriaren defentsak gezur hori botatzea eskatzen du.
|
2022
|
|
De facto, Franzia nazio txikiz osaturiko nazio handia da. De jure, nazio bakuna bilakatu da, edo nahi luke, menekoak ukatuz eta,
|
berek
nahi ala ez, horien ezabatzera lehiatuz.
|
|
Ez litzateke harritzekoa, ikusiz 1813ko erretiroan, ber guneetan, horien ondokoek egin zituzten arpillerak eta desmasiak. Dena dela, 1794ko deportatuek ez zuten gero laguntza publikorik erdietsi
|
berek
jasandako kalteen ordainez.
|
|
Hiri guzia erre zen, salbu orain Abuztuaren 31koa deitzen den karrika, ofizieren egoitzak hor baitzituzten. Hauek ez bide zuten deus egin soldaduen zentzarazteko, alderantziz
|
berek
urdekerian parte hartu omen zuten.
|
|
Hegoaldeko laur euskal lurraldeak erdi beregain ziren, autonomia handia bazuten, bereziki beren finantzen antolatzeko. Zerga
|
berek
altxatzen zuten eta berek kudeatzen. Euskaldunek beste eskualdeetakoek baino gutiago pagatzen zuten, eta beren onetan ongi enplegatua ikusten, funtsean orain bezala.
|
|
Hegoaldeko laur euskal lurraldeak erdi beregain ziren, autonomia handia bazuten, bereziki beren finantzen antolatzeko. Zerga berek altxatzen zuten eta
|
berek
kudeatzen. Euskaldunek beste eskualdeetakoek baino gutiago pagatzen zuten, eta beren onetan ongi enplegatua ikusten, funtsean orain bezala.
|
|
Erromatarrek indartua eta
|
berek
Lapurdum deitua, Baiona portu zaharra da. Batetik itsasorantz itzulia, bestetik Aturriko arro guztiaren aterabidea, horren isuria ongi ustiatu du, ezen berriki arte, zehazki trenbideak nagusitu arte, garraio astunak urez egiten ziren.
|
|
Orduan Ugarreko partzuerek justiziako bidea hobetsiz, Nafarroako Estatuei dei eginen diete, eta horiek lekukoaren hartzea onartuko, auziari segida bat
|
berek
emanez. Bi urtez mugitu dute delibero baten erdiesteko.
|
|
Eiki urtero mutiko eta neskak ehunka desterratzen ziren frantses hirietara, bereziki Parisera. Beraz 1960ko hamarkadan batzuek beste hautu bat egin zuten, Euskal Herrian plantatzea gostaia gosta, Frantzia behere horri uko eginez, batzutan soldata onei ere bai, hemen lanaren bilatzeko edo
|
berek
sortzeko, lehenbiziko urteetan baldintza txarrak eta irabazi murritzak jasanez
|
|
Baina 1933ko azaroaren 19an, Gorteetarako hauteskundeetan, eskuineko indarrek gehiengoa lortzen dute orokorki. Abenduaren 21ean euskal autonomia araudigaia eskuetara dute, baina bi urtez goiti bazterturik atxikiko dute, izozturik,
|
berek
boterea duketeno. Azkenean galduko dute 1936ko hauteskunde orokorretan:
|
|
Handiek txipien aitzi/ haxitu gutue lazki Daigun aldi batez
|
berek
/ joan behar lukeie naski.
|