|
2000
|
|
|
Iraganeko eskemetan ainguraturik dago eta Miarritzeko Herriko Etxean duela hamar urte bizi izan genituen gertaeren eskemekin eta klabeekin jarraitu nahi du Abeberrik.
|
Ezin dugu
1990ko gertaera partikular batek eragin zuen egoeraren ondorioekin bizi betirako; Abeberriren gustuko egoeran beti bizi alegia. 1990ean gertatu zena behin-betiko finkatua geratzea nahi du berak.
|
|
|
Alta, barnealdean krisialdi ekonomikoak ohiko jaiotza-kontrol tikia zabaldu zuen, hainbat sendagilek ere bultzatua (Gebara, 1599).
|
Ezin dugu
ahantzi, era berean, ama nahiz jaioberrien heriotza eguneroko kontua zela, krisialdi-gose garaia zelarik honelako gertakari latzak ugalduz (P. Moreda, 1980) eta ondorengo belaunaldietan" uhin-efektua" islatuz.
|
|
|
Azter ditzagun barnekoa eta kanpokoa, begiak ongi irekita, ez itsumustuka.
|
Ezin dugu
onartu, zerutar omen zen kulturaren ordezkari sutsu batek (euskaldunizan zena, S.I.) luzatu zuen aholkua arrazoizkoa denik: –guk zuria ikusi eta Elizakbeltza dela esaten duena, beltza bezala hartu behar?.
|
|
|
-Zer axola niri zientzia, jende hori egon, badago, bai, eta kitulis.
|
Ezin dugu
errealitate hori ezkutatu.
|
|
|
Zailtasunak etorkizunaren inguruan datoz, aurresatearekin.
|
Ezin dugu
etorkizuneko gertakarien inpresiorik eduki, baina badirudi horietako gertakari batzuk nabariak direla, adibidez, eskua sutan sartzen badugu erreko garela. Zerk laguntzen gaitu horrelako inferentziak egiten?
|
|
|
Baina honek etorkizuna eta iragana antzekoak edo berdinak direla aurresuposatuko luke, eta hau ezin da frogatu. Zeren posible litzateke, bere kontingentzian, suak ez erretzea —bururatu daiteke eta, gainera, ez da kontraesankorra—
|
Ezin dugu
erakutsi, hortaz, etorkizuna iragana bezalakoa izango denik, ez baitago inolako arrazoirik hori uste izatera eramaten gaituena. Alabaina, egia da uste hori badugula:
|
|
|
Argia iruditzen zait pentsatu edo esan dezakegun ezer ez litzatekeela izango gauza hori.
|
Ezin dugu
idatzi berez sublimea dena eta beste gai guztien gainetik dagoena gaitzat izango lukeen liburu zientifikorik. Nire irudikapena hurrengo metaforaren bidez bakarrik deskriba dezaket:
|
|
|
Norberaren bizitza antolatzeko eragozpenak nagusitzen ari dira.
|
Ezin dugu
geure eskura gauza handirik eduki; ez liburu, ez arropa eta ez horrelako asko, noiz aldatuko ote gaituzten zain gaudelarik. Alde batetik besterako bideetan trasteak galtzea, desagertzea edo dena apurtzea eguneroko kontua dira.
|
|
2001
|
|
|
Gainera ikusi da arrakasta handia izan duela formula horrek.
|
Ezin dugu
sekulako leherketa espero, baina nahiko matxinada iruditzen zait musikan horrelako zutabe batzuk ikustea.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu berrikuntza guzti hauek sektore deskapitalizatu batek egin behar dituela eta, beraz, kanpo finantziazioa ezinbestekoa duela. Egoera honetan diru laguntzak ez dira aski izaten.
|
|
|
Zertan gabiltza gure eskualdean bertan ur litro batek esne litro batek baino gehiago balio duenean?
|
Ezin dugu
ahantzi duela urte gutxi arte, hamar-hamabi bat, zenbait hiltegik aratze dopatuak eskatzen zituztela, eta abeltzainei erakusten zieten dopatzeko modua.
|
|
|
Agian, batzuei interesatzen zaie horrela agertzea, traineru hoberenak izan garelako denboraldian.
|
Ezin dugu
tranpa horretan erori. Pasaiako traineruak eta galiziarrak ere hor daude, oso indartsuak».
|
|
|
Nolanahi ere, ondorio horiek oso iragankorrak izango dira.
|
Ezin dugu
ahaztu, pertsona kopuru beldurgarria galdu arren, Amerikako produkzio egiturak ez duela urraturik jasan. Gainera, dio Sebastianek, Amerikako ekonomiaren politikak nahiko maniobra aukera duela, monetaren nahiz zergen arloan, eskariaren esparruan astinaldi iragankor bati aurre egiteko.
|
|
|
langileak kaleratzea.
|
Ezin dugu
ahaztu Gamesa Aeronautica bezalako hainbat enpresa oso errentagarriak izan direla I -11 bitartean. Horrela, Grupo Gamesak, (aeronautikako saila horko partaide izaki), 127.000 milioi pezetako (5.080 milioi libera) fakturazioaren bidez, 2000 urtean, 15.216 milioi pezetako (609 milioi libera) irabazi gordinak lortu zituen, hau da, 1999 urtean baino %18 gehiago.
|
|
|
Egilearen kontaketa objektiboa eteten duten egunkari, gida turistiko, kanta edo kaleko iruzkinek, nobelaren ahots aberastasunaz haratago, garaiko giro politiko bortitza gogorarazten digute.
|
Ezin dugu
ahaztu, euskararen egoera diglosikoa salatzen duten pasarteez gain, garaiko errepresio politikoa eta euskal izaera kultural oro ukatzen duen erregimena daudela oinarrian, eta horregatik, ezin da ukatu, nobela honetan ere garaiko egoeraren oihartzun ugari kausi dezakegula. Horrela ulertu nahi genituzke, ikastolen hastapenak gogorarazten dizkigun Xabiertxo (1925) liburuari egindako erreferentziak, edo nobelaren zenbait kapitulutan errepikatzen den kantak:
|
|
|
|
Ezin dugu
idatziz ezer frogatu eta bide judizialetik aurrera egitea merezi ote duen jakin nahi nuke.
|
|
|
|
Ezin dugu
dirutza hori inbertitu suntsipenean eta defentsa militarrean eta, zentzu horretan, izutu egiten nau Bushen nuklearren aurkako ezkutuak.
|
|
|
4 Ahozko eta idatzizko kodeak ezberdinak dira.
|
Ezin dugu
hitz egiten dugunbezala idatzi, ezta idazten dugun bezala hitz egin ere. Elkarrizketek berenarauak dituzte, hiztunak kooperanteak izaten saiatzen dira, eta informazioa taxuzematen da.
|
|
|
Egilearen kontaketa objektiboa eteten duten egunkari, gidaturistiko, kanta edo kaleko iruzkinek, nobelaren ahots-aberastasunaz harago, garaiko giro politiko bortitza gogorarazten digute.
|
Ezin dugu
ahaztu, euskararenegoera diglosikoa salatzen duten pasarteez gain, garaiko errepresio politikoa etaeuskal izaera kultural oro ukatzen duen erregimena daudela oinarrian, eta horregatik, ezin da ukatu, nobela honetan ere garaiko egoeraren oihartzun ugari kausidezakegula. Horrela ulertu nahi nituzke, ikastolen hastapenak gogoraraztendizkigun Xabiertxo (1925) liburuari egindako erreferentziak edo nobelaren zenbaitkapitulutan errepikatzen den kantak:
|
|
|
(2) sarrerak ordainketa horren emaitza adierazten du, barne-errenta 100 bilioi dolarretik 98 bilioi dolarrera murriztua izanik.
|
Ezin dugu
ahantzi ezen H herrialdearen barnean saltzeko den etxeko outputaren prezio makroekonomikoa 100 bilioi dolarrekoa dela. Izatez,, prezio-diferentzial?
|
|
|
Orain arte perfumeei buruz egindako aipamen gehienak frantziarrak izan dira, Frantzia izan delako aitzindaria eta maisua, perfume fin-finak bertan sortu direlako eta perfumegile ospetsuenak frantziarrak izan direlako.
|
Ezin dugu
ahaztu Grasse bailarak izandako eragina. Dena dela, horrek ez du esan nahi Frantziatik kanpo beste inon perfumerik sortzen ez denik
|
|
|
Usaina bera deskribatzeko, hiztegi-gabezia nabarmena dugu hizkuntza guztietan, eta sarritan usainaren deskribapena baino zehatzago den usainaren jatorria edota beste ezaugarriren bat erabili ohi da horretarako; esate baterako, esne errearen usaina sukaldean.
|
Ezin dugu
errazki usaina bera deskribatu, baina nolakoa da usain hori. Ostera, erreferentzia hori ematean zerbait, piztu?
|
|
|
Zahar batek zioen bezala: "
|
Ezin dugu
goi kastakoen kontra hitz egin. Xehatu egingo gintuzkete".
|
|
|
Gure herrian euskararen orainaz eta geroaz dugun adostasun soziala, kulturala eta politikoa sakondu nahi badugu, zubi lana egin beharra dago, elkarrizketa zabal bat antolatu beharra dago, gure egoera ulertzeko, ezagutzeko eta lantzeko loturak sortu beharra dago.
|
Ezin dugu
luzaro iraun mintzabiderik gabe elkarren artean: barkaezina da erdaldunek gure berri gehiago eta maizago ez izatea.
|
|
|
Bestalde, hemen Dialektikako akats orokorra ere islatzen da, hau da, esperientziaren eremuan gertatzen den baldintzen katea azkenean era transzendentean ulertzen dela.
|
Ezin dugu
esperientziaren eremua utzi eta espazioaz eta denboraz at dagoen kausa batera jo. Kausalitatea esperientzian soilik balio duen printzipioa da.
|
|
|
Espazioa ez da gauzen ahalgarritasunaren baldintza, baizik eta agerpenen edo objektuen ahalbidearen ezinbesteko baldintza.
|
Ezin dugu
espazioa ahaztu eta gauzak zuzenean begiratu, espazioa baita objektuak begiratzeko baldintza orokorra! Begiratzen dugun heinean, gauza hasieratik objektu bilakatu zaigu.
|
|
|
Ezin dira zalantzan jarri, gizakia ari den orotan maitatzen ari delako, hau da, ezagutzen eta hobesten.
|
Ezin dugu
ispilu aurrera joan begiek bidea erakutsita, ikusmena ote daukagun ikustera.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu, bestalde, maitagogoaren jardunak moteldu egin ditzaketela gizakiaren gaixotasunek, bai soinaren eta bai psikologiarenek, eta bai bienak batera direnean. Ahuldu egiten da maitagogoa, bai gogoko zaiona nabaritzeko eta maitatzeko, baita ere sasigogoak uxatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Desobedientzia zibila definitzerakoan eskatu ohi ditugun baldintzak ez dira sarritan ematen historikoki gauzatu diren kanpainen ildotik, baizik eta desobedientzia zibila juridikoki justifikatu beharretik.
|
Ezin dugu
ahaztu teorizatze modu hau oso modernoa dela, desobedientzia zibilaren beraren historian eman den definizioarekin alderatzen badugu. Hau da, desobedientzia zibila definitzeko Antigonarengandik abiatzen bagara, ez zaigu halako baldintzarik agertzen, ezta Thoreauk berak idatzitakoan ere, bere izkribuetan «desobedientzia zibilaz» mintzo bazen ere.
|
|
|
Baina handik aurrerapena lortuko genuela ziur naiz.
|
Ezin dugu
esan zer gertatuko zen denborarekin, baina garbi esan dezaket batasun handiago bat baimendu zuela euskaltasunaren inguruan, eta horrek beste lekuetan garrantzia izan bazuen, hemen sekulakoa.
|
|
|
Jon Gaminderen ustez, etorkizun bat izateko erromeriek ere egokitze bat izan behar dute, garaiaren arabera: "
|
Ezin dugu
beti aspaldiko garaietara begira egon, jakin behar dugu erromeria giro hori gaur egunera moldatzen, eta jendeari dantza eginez gozatzeko aukera eman, baina gaur egungo testuinguru batean".
|
|
|
Hala ere, aurreko esperientzietatik ikasi behar dugu eta helburuak lortzeko pausuak nola eman ondo pentsatu beharko dugu.
|
Ezin dugu
, berriz ere, esaterako, kontsulta bat burutu, irudikerietan gelditzeko. Lizarra-Garaziko Akordioaren bidean ez genuen asmatu, eta ez genuke, berriz ere, halako kontsulta bat zapuzgarria izatea nahi.
|
|
|
Ordea, aukera hura bat-batean zapuztean-erantzule zuzena ETA izan zelarik-jendea eta herria lekuz kanpo geratu zen, eskema hautsi zen, nolabait.
|
Ezin dugu
amore eman, hala ere. Ez dakit trantsizioa den, agian prozesu bat bezala ikusi beharko genuke, tunel baten barruan gaudela, argia beste muturrean dagoela eta argi hori topatzera irits gaitezkeela pentsatu.
|
|
|
Solidariotasun pertsonal eta militantearen beharra dago.
|
Ezin dugu
onartu estatu batek, hala nahi duelako, disidentzia politikoa era horretan zapaltzea. Beste gauzetan elkartzen ez garenok kasu honetan elkartu beharra dugu
|
|
|
Garai batean azentuazioaren sistema Bizkaiko iparraldean mantentzen denaren antzerakoa izango litzatekeela diote Hualdek eta Elordietak: "
|
Ezin dugu
esan hori fosil bat zenik eta hala zela lurralde guztietan, baina argi dagoena da hori konplexuagoa dela besteak baino, eta normalean gauzak sinplifikatzera jotzen dugunez,[+ 2] eredua berriagoa dela".
|
|
|
|
Ezin dugu
aipatu gabe utzi publizitatearen indarra, erabakigarria izan baita emakumeetan ohitura hau sortzen eta mantentzen.
|
|
|
Zoritxarrez, etorkizunari buruzko 1.3 atalean aipatu dugun moduan, nahiz etaosasun-zientzietako zentro guztietan ikasleriaren eskariak gora jo, euskararenplangintzaren geldotasunak blokeo-egoera batera garamatza, eta, beraz, gauregungo egoera asko aldatuko ez dela uste dugu.
|
Ezin dugu
jakin ere zer eraginaedukiko duen barruti bateratuak eta LRUren aldaketarako legeak, baina ezin duguitxaropentsu izan azaldu diren proposamenekin.
|
|
|
3 Bake-ikasketen eta gatazka-konponbidearen inguruan AEBetakounibertsitateek duten nagusitasuna kezkagarria da.
|
Ezin dugu
inolazere ahaztu gaur egun munduan dauden gatazka askoren atzean AEBetakoenpresen eta Gobernuen interesak suma daitezkeela. Bestalde, horrek munduko beste unibertsitateen gabezia uzten du agerian.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu gizarte-harremanetan duten garrantzia, eta, gure ustez, euskararen normalizazio-prozesuan eragin handiko esparrua da. Agente-eragileakizateaz gain, faktore biderkatzaileak ere izan baitaitezke.
|
|
|
Azken urteotan Ernesto GarcfaFernandez eta Miguel Larrañaga Zulueta aritu dira problema historiko hori argitzen.
|
Ezin dugu
ekarpen horien balioa gutxietsi, baina ez dira oraindik nahikoaElizaren historiaz ikuspegi orokor bat izateko.
|
|
|
Baikortasuna agertzeko arrazoirik egon arren, saihets dezagun dena ontzatjotzen duen eklektizismoa, eta baita triunfalismoa ere.
|
Ezin dugu
garapenarengarrantzia ukatu, baina ekimen guztiak ez dira kalitate edo interes berekoak izan.Ekarpen historiografiko batzuk berritzaileak izan dira; beste batzuk, ordea, ez dituzte lanbide honen muga tradizionalak gainditu. Era berean, iritzi politikoak etaeztabaida ideologikoak, normala eta desiragarria da gauzak horrela gertatzea, uste baino eragingarriagoak izan dira.
|
|
|
normalizazioa oso aurreratua baita, baina ez erabatekoa.
|
Ezin dugu
ahaztu
|
|
|
-
|
Ezin dugu
bikote normal bat osatu? -Ezpainak dardarka zituen-.
|
|
|
Hala ere, aurrera begira oraindik arantzaz jositako eginbide luze bezain latza dugula argi daukagu.
|
Ezin dugu
ahantzi zein kontestutan mugitzen garen, zein den gureUnibertsitateen errealitatea, bi Estatuko legedi arrotzen menpe, hiru Administraziotan zatikaturik, batzuk publikoak, besteak pribatuak, bi hizkuntza boteretsuen erdi-erdian... Errealitate honek behetik gorako lan nekeza egitera eta, inertzia zein patxada direla medio, indar korrelazioaren eskasiagatik edo, etengabeko errebindikazioan murgiltzera eramaten gaitu.
|
|
|
Ildo honetatik esparru publikoan campus euskalduna, Ikasgu izan zenaren ildotik egon litezkeen mugimenduak, UEUk udazkenean egingo duen Biltzarra, Uniekimena, barruti bakarraren proposamenak... horren lekuko ditugu.
|
Ezin dugu
, ordea, horretan bakarrik geratu; horrek guztiak oskola beharko du: hain zuzen, gizarte eragile, sindikatu, alderdi politiko eta, azken finean, instituzio publikoen oskola, sinesgarritasuna eta egingarritasuna izan dezan, bere marko juridiko eta guzti.
|
|
|
Zeren jokoan dagoena ez baita EU1 eredua, EUrenzentraltasuna Berrikuntza ren Euskal Sisteman baino, hau da, jakintza eta praktika sortze, hedatze eta erabiltze prozesuak ahalbidetzen duten edonolako ezagupenek, berr ikuntzek eta erakundek osatzen duten multzo konplexuan.
|
Ezin dugu
EUren egingarritasuna eta iraungikortasuna aztertu berau testuinguru horretatik isolatuz. Eta hemen irtenbideak eta erantzunak baino zalantzak areagotzen zaizkigu.
|
|
|
Beraz, ezin dugu hitz egin zibilizazioen arteko gatazkaz, baizik eta eredu totalitario baten inposaketak sortzen dituen eragin eta erreakzioez.
|
Ezin dugu
pentsatu kultura biren arteko gatazka (Islama vs Mendebalde anglofonoa) baliabide aztertzaile bakarra denik, kultura anitz eta ezberdinen osotasuna zehazten delako bi kontzeptu nagusi sinplifikatzaile horietan. Ezin dugu, azkenez, pentsatu gatazkaz ikuspegi horizontalean, argi dagoenean Ipar-Hego kontzeptua dela nagusitzen dena, istilu guztien oinarrizko gako bezala.
|
|
|
Ezin dugu pentsatu kultura biren arteko gatazka (Islama vs Mendebalde anglofonoa) baliabide aztertzaile bakarra denik, kultura anitz eta ezberdinen osotasuna zehazten delako bi kontzeptu nagusi sinplifikatzaile horietan.
|
Ezin dugu
, azkenez, pentsatu gatazkaz ikuspegi horizontalean, argi dagoenean Ipar-Hego kontzeptua dela nagusitzen dena, istilu guztien oinarrizko gako bezala.
|
|
|
|
Ezin dugu
atzera egin honezkero:
|
|
2003
|
|
|
Laburbilduz, diote batzuek eta besteek," lege honek ez ditu kontuan hartzen funts komunitarioen banaketa, aduana zerbitzuak eta konexioak.
|
Ezin dugu
ontzat eman-gaineratzen dute-ontziaren gaineko tasa garestitzea; liberalizazioak berekin izan behar du, nahitaez, gestionatzeko autonomia". Bestalde, jarraitzen dute," zerbitzuen kalitatea eta enplegua ipintzen ditu kolokan, eta zehaztugabeko marko laboral horrek arazoak sortuko ditu"
|
|
|
Asteburuetan zikloturistekin aritzeari utzi diot, ez baitute ulertzen badela jendea astean zehar entrenatzeko aukerarik ez duena eta asteburuan soilik aritzen dena.
|
Ezin dugu
lehiakortasuna existituko ez balitz bezala jardun; lehiakortasuna badago eta gaizki ulertutako lehiakortasuna ere bai. Inkestan, noski, jendeak kirola osasunagatik egiten duela erantzungo dizu.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu bi eremu horiek (bezeroen nahia asetzea eta langileak pozik izatea) EFQM kalitate-eredu europarraren baitan lantzen diren esparruak direla. Bistan da, beraz, euskararen aldeko oraingo planteamendu hori guztiz bat datorrela enpresa aurrerakoien ikuspuntuekin; historiaren haizeekin, hain zuzen.
|
|
|
Boroako zentral termikoaren egitasmoaren kasuan erakundeek erabilitakooutput hori oso erabakigarria izan da.
|
Ezin dugu
esan ahula izan denik, baina, aldiberean, ez da indartsua izan ere, ez behintzat eraginkorra izateko baldintzetan. Adjektibo bat erabiltzekotan, esan beharko genuke erakundeek jokatu duten rolazalantzatia izan dela, askotan ez arre, ez iso jarreretan mantendu dena, eta horregatik lortu du ZBek arrakasta garrantzitsua bere mobilizazioetan.
|
|
|
Nahiz etadermio hibrido horrek esanahi ugari izan guri burura ekartzen digu behin eta berrizhemengo indar globalizatzaileen jokabideak.
|
Ezin dugu
ahaztu non bizi garen etanola. Gure enpresa energetikoak, kasu honetan, munduko indartsuenetarikoak diraeta globalizazioaren eta liberalizazioaren garaian berton eta atzerrian ari dira haienetekinak ahalik gorenera eramaten.
|
|
|
Droga sintetikoek bizitzak suntsitzen dituzte.
|
Ezin dugu
onartu gazteen artean sortzen duten estragoa, ez eta delitugileei muga nazionalen atzean protesta egiten uztea ere”. Holandak Europan kontsumitzen diren mota horretako drogen% 75 hornitzen du.
|
|
|
Han egon behar duzu, Kattin, inolako zalantzarik gabe.
|
Ezin dugu
aukera hori galdu. Denontzat izango da ona.
|
|
|
Testuinguru horretan, eta gizakiaren bilakaeraren bidegurutze honetara, azterketarako elementuak ekartzeko asmoz, pertsona ren aberastasuna aztertu dugu gizabanakoa den aldetik eta gizarte taldean partaidea den aldetik.
|
Ezin dugu
itxurarik egin pentsatuta guk mundu mailakoordena harmoniatsurako eredua dugunik —ezta Europa mailakorik ere—; baina, nire iritziz, baditugu elementuak geure izaeraren onena berritzeko, gizakiaren garapen indibidualaren eta sozialaren azterketa eguneratu batetik abiatuta.
|
|
|
Erlatibizatzen ikasi dugula ematen du.
|
Ezin dugu
ekoizten den guztia ezagutu, eta badakigu, jakin, betiko lau izen handitara joz gero, lan interesgarri asko galduko dugula. Elorriagarekin gertatutakoa lekuko.
|
|
|
maila enpirikoan sekula ezin ditugu" oro" bezalako terminoak erabili, horrek dakartzan orokortzeak ezin baitira justifikatu.
|
Ezin dugu
" Bele oro beltza da" baieztatu, ez baitakigu etorkizunean, mutazio genetiko baten ondorioz apika, ez ote diren grisak izango. Eta hain zuzen ere" oro" terminoa da natur legeen giltzarria;" oro" terminoa gabe ez dago legerik, eta legerik ez badago bertan behera utzi beharko dugu zientziari buruz filosofian dugun irudia —80ko hamarkadan Bas van Fraassen filosofoaren proposamenak heldu arte, bederen—.1 Hortaz, zientziaren legeak osatzen dituzten enuntziatu unibertsalen forma logikoa ikusirik, inoiz ezin izango genituzke haiek egiaztatu.
|
|
|
Edo zein intsektuk jarri dituen arrautzak bertan begiratzea.
|
Ezin dugu
besterik.
|
|
2004
|
|
|
Guztira, 60.552 boto eskuratu ditu.
|
Ezin dugu
2000ko emaitzekin konparaziorik egin, orduan Aralar sortu gabe baitzen eta Batzarre ez zen aurkeztu. Abstentzioa eskatu zuen orduan ezker abertzaleak.
|
|
|
Pankarta urruti samar dago gugandik.
|
Ezin dugu
irakurri zer jartzen duen.
|
|
|
euskararen ofizialtasuna.
|
Ezin dugu
onartu gure lurrean frantsesa ofiziala izatea gure hizkuntzari espazio izpirik ezagutzen ez zaiolarik, inongo babesik ez duela edozein nahikari zapaltzaileren aitzinean. Asko gara, denek dugu horretan parte hartzeko aukera bat, nahikoa dela errateko.
|
|
|
|
Ezin dugu
inor ezertara behartu, helburua laudagarria izanda ere.
|
|
|
Memento horretan euskara bazter uzten dute, nik uste, ohartu gabe.
|
Ezin dugu
ezarri aita-amen bizkar, zeren eta behar bailukete beti hor egon, haurraren gibelean. Aita-ama batzuek azkar atxiki dute haurrarekin euskaraz mintzatzeko.
|
|
|
Hizkuntza-ekologiaren baitako sisteman lurraldearen eskakizuna axiomatzat hartu izan dugu guk.
|
Ezin dugu
imajinatu nazio-hizkuntzarik lurralde jakin baten barruti-sostengurik gabe. Besterik da, noski, esaterako, diasporaren fenomenoa:
|
|
|
Kike Amonarriz ere Goikoetxearen aburu berekoa dugu hizkuntzaren kalitate-kontuak garbitzeko unean: ?
|
Ezin dugu
pentsatu oso inguru erdaldunean bizi diren ikasle batzuk gero kalean euskara jaso eta zuzen batean mintzatuko direnik, soziolinguistikoki ezinezkoa da?. 571
|
|
|
Geure gizatasunaren izaririk behinenak huts egiten digu euskaldunoi euskaldun izateko.
|
Ezin dugu
geure izatearen giza esperientzia geure hizkuntzaren altzotik eraiki: idazle oriotarrak dotore asko dioskun legez, geure mundua irudikatzeko eta pentsatzeko behar dugun euskal diskurtsorik ezin dugu eraiki.
|
|
|
alegia, egunen batean, euskaldun gehiago izan gintezkeen hartan, euskararen erabilerak hartuko diola gaina egungo dinamika motelari, azkenean, dakitenen uhin handiak hitz egiteko aukerak biderkatuko dituelako edo.
|
Ezin dugu
gainditu iritzi oker hori, okerraren makurra gaur bertan ohargarri bazaigu ere.
|
|
|
–
|
Ezin dugu
onartu, uste du Koldo Izagirrek, kultura nazionala euskaraz idaztea eta espainolez edo frantsesez idaztea gauza bera direla dioen printzipio sasiberdinzaleetan oinarritzerik?. 735 Hemengo erdal idazle batzuek, ordea, printzipio horren ispiluan ikusarazi nahi dizkigute bi literaturak:
|
|
|
|
Ezin dugu
ezer egin, Takeshi?
|
|
|
|
Ezin dugu
inolaz ere ahaztu Arizmendiarrietak bere bizitza osoan erakutsizuen jarrera, berau baita euskal lankidetzari bere izaera berezitua eratxiki diona: «utopia eta errealismoa osagarri egiten dituen jarrera», hau da, jarrera utopikoa etaaldi berean errealistaren arteko oreka dinamikoa lortu nahia (Udaondo et al., 2000). Horrek berebiziko eragina dauka egungo euskal lankidetzaren oinarrizkoprintzipio... Adrian Zelaia Ulibarrik, MCC-ko idazkari nagusiak, dioenarenarabera, «euskal lankidetza honako balio-multzoak zehaztuz joan da:
|
|
|
Patogenoak eta higienea Egia esan, higiene orokorra ondo ikasita dago gure herrialdean.
|
Ezin dugu
ahaztu Espainia dela garbiketan eta desinfekzioan erabiltzen diren produktuen Europako kontsumitzaile handiena. Hala ere, elikagaien inguruko garbiketa-edo desinfekzio-kontzeptu horiek lotu nahi ditugunean, gauzak nabarmen aldatzen dira.
|
|
|
Teknologia guztia mobilizatu eta hurrengo hamarkadan jardun behar dugu.
|
Ezin dugu
beste 50 urte itxaron neurriak hartu arte. Hurrengo hamar urteak izango lirateke orain hasten dugun milurtekoko erabakigarrienak.
|
|
|
Gure gizonetako bat hil duen agentea, gainera.
|
Ezin dugu
halakorik onartu. SDk ezin du onartu.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu idazkera alfabetikoari esker Grezian, K.a. 800 urtea ren inguruan, eman zela pentsamenduarenlehenengoetariko iraultza. Horri esker, pentsalariak, ahozko kulturaz harago, idatzizko kulturan murgildu ziren batik bat, eta hor testuak gailentasun gorena irabazi zuen.
|
|
|
Wittgensteinek tesi hau defendatzen du funtsean: "
|
Ezin dugu
adierazi adierazi nahi dugun guztia eta erabat mirarizkoa denari buruz esaten dugun guztiak zentzurik gabekoa izaten jarraitzen du" (64).
|
|
|
Zentzu honetan ulertu behar ditugu Wittgensteinen hurrengo hitzok: "
|
Ezin dugu
idatzi berez sublimea dena edo beste gai guztien gainetik dagoena gaitzat izango lukeen liburu zientifikorik" (59). Haatik, aitor dezagun, Wittgensteinentzat paradigma zientifiko gorena, bakarra ez esateagatik, zientzia fisiko-matematikoena da eta, hartara, bere hitzak zentzu hertsian hartu behar dira.
|
|
2005
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu, Atzerritarren Legea garatzen duen araudia PPren eta PSOEren artean hitzartutako lege haren jarraipena besterik ez dela, antisoziala eta demokraziaren aurkako legea. Beraz, oraindik, araudiak ere eskubideak ukatu egiten dizkie Europako Batasunaren mugetatik at sortu eta hona iritsi diren milaka pertsonari.
|
|
|
Gero, arrantza egiteko behar dira tresnak, sareak eta hori guztia (eta gizonak-emakumeak ez dirudi sekula ibili zirenik-)...
|
Ezin dugu
gure iragana eskuilatu. Sekula ez gara izan demokrata errubio, begi urdinak!
|
|
|
Hau da, ondorioa ondo dago baina zertaz hitz egin behar dugun ez da ondo zehaztu, zein festa motaz ari garen, alegia.
|
Ezin dugu
modu orokorrean hitz egin. Nola eboluzionatzen ari da festa?
|
|
|
|
Ezin dugu
oharkabean pasa oraintsu arte ipuin mota honek ez duela merezi izango zuen arreta guztia jaso. Behintzat azken urteetara arte euskal kritikak ez dio behar bezala heldu.
|
|
|
hitzez aditzera emango dugun mezua, lehendabizi ondo ulertu behar da.
|
Ezin dugu
, bestela, sekulan ondo intonatu. Irakurri edo ez irakurri, komunikatzen duguna ulertzea ezinbestekoa da intonazioaren bidez zentzua emateko.
|
|
|
"
|
Ezin dugu
zure ordez gidatu", 2005eko Trafikoari buruzko dibulgazio-kanpaina berria
|
|
|
–Eta oreina?
|
Ezin dugu
horrela utzi.
|
|
|
|
Ezin dugu
ahaztu Europako herrialdeetan ezarri duen menpekotasuna ekonomia jardueran eta kultura-hizkuntza azturetan.
|
|
|
[...] Putnamek ‘Jainko-begiaren ikuspuntua’ deiturikoa eduki beharko luke epaimahai horrek[...].
|
Ezin dugu
jarraitu epaimahaiaren ideia horri zentzurik ematen (Rorty 1999, 38 or.).
|
|
|
Horregatik hil zituzten Ellakuria eta bere lagunak El Salvadorren.
|
Ezin dugu
ahaztu Jesukristok sortu zuen erlijioan maitasuna dela nagusi. Hori behin eta berriz, nekatu gabe esan zigun.
|
|
|
– Birtuosismoa, partituraren irakurketa pertsonala egiteko ahaleginik gabe, errepikapen mekaniko eta hotza baino ez da –esaten zion irakasleak– Nocturne bat, Lucia, desberdina izango da, beti, zugan edo nigan.
|
Ezin dugu
jo milaka piano-jolek milaka aldiz jo izan duten bezala. Musikak, horrela, ez du merezi.
|
|
2006
|
|
|
|
Ezin dugu
denborarekin espekulatu. Eta denbora ez da bakarrik ezker abertzalearentzako kontzeptu klabea.
|
|
|
Alabaina, erran zuen ere Euskal Herriko lurra saldu zuen lehena euskaldun izan zela.
|
Ezin dugu
gure historia osoki Parisen gain ezarri, herrian dugu ere hori horrela izatearen ardura.
|
|
|
|
Ezin dugu
, nire ustez, gure kultur ekoizpenen kritika egin, munduko kultura erraldoien baitan ekoizten diren produktuak juzkatzeko erabiltzen ditugun parametroak erabiliz: ez ditugu ba gure enpresen azterketak egiteko Microsoft edo Boeing-en erreferentziak erabiltzen!
|
|
|
Antropologo honen aburuz, edozein ugalketa-jokabide, bai ugalketa gertatzendenean, bai ugalketa gutxitzen denean, eta bai ugalketari uko egiten zaionean, gizartean errotutako faktoreengatik esplikatu behar da.
|
Ezin dugu
esan ugalketaberezko prozesua denik, edozein ugalketa-jokabide gizarteak gestionatutakoa baita.Tabet-ek azpimarratzen du emakumeek ez dutela berez umerik edukitzen, gizonezkoekin harreman sexualak eduki behar dituztela eta harreman horiek noiz etanolakoak izan behar diren gizarteak arautzen duela beti. Horrez gain, gizakiakugalkortasun eskaseko animaliak gara eta historian zehar, herriek gizarte-mekanismo zuhurrak eratu dituzte ugalketaren inguruan:
|
|
|
Jartzen dugunbitartean atxilotu egingo gaituztela iruditzen zaigu oraindik.
|
Ezin dugu
sinetsi.Jadanik ez naiz hain apolitikoa baina ez zaizkit gustatzen politikaz mintzo direnliteratur lanak. Irakurtzen ditugun liburuak literatura espainiarrekoak dira orduanere, Garcia Lorca zoragarria da, eta Salinas, Valle-Inclan, Pio Baroja eta AntonioMachado.
|
|
|
140
|
Ezin dugu
ahaztu Armentiako apezpikutza.
|
|
|
73
|
Ezin dugu
imajinatu, adibide gisa, kirol-lasterketa bat errepikatzea, babestuaren kamisetan babeslearen izena jasotzen duen idatziak babesletza-kontratuan eskaturiko ikusgaitasun-baldintzak betetzen ez dituelako.
|
|
|
Adinarekin, gure arteriak zahartzen dira, eta infartua edo garuneko hodi-istripua izateko arriskua areagotzen dute.
|
Ezin dugu
erlojua gelditu, baina hondamena azkartzen duten arrazoi guztiak zuzentzen saia gaitezke. Tabakoa edo kolesterola deiturikoez gain, sabel irtena izateak erakutsi du arrisku kardiobaskularra gehien areagotzen duen faktoreetako bat dela.
|
|
|
Nahikoa dela aldarrikatu nahi dugu.
|
Ezin dugu
ahaztu, beste hiru lagun ere atxilotzeko agindua eman duela epaileak ekimen berean parte hartzeagatik. Hizkuntza Eskubideen Behatokiari ere egoeraren berri eman zaio, behar den prozedura zabaldu dezan.
|
|
|
Ezin daiteke elkarbizitza bat eraiki irabazle eta galtzaileen logika horretatik.
|
Ezin dugu
eraiki etorkizuna memoria alde batera utzita. Trantsizioan egin zen moduan, frankistei berriro aurpegia zuritu behar diegu eta gure gudariak alde batera utzi?", galdegin zuten Habeakoek.
|
|
|
–Baina ez da posible, izeko.
|
Ezin dugu
ama ospitaletik atera dagoen moduan. Ez duzu gogoratzen medikuak esandakoa ala?
|