|
2000
|
|
|
Zabalik
|
utzi
nuen bart logelako leihoa
|
|
|
fetuen bolumenak
|
utzitako
labirintoak,
|
|
|
|
Utziko
nizuke, oroigarri,
|
|
|
Eldarnioaren zurrunbiloan
|
uzten
zaitut,
|
|
|
Zure ointxoek lurrean
|
utzitako
sakonuneetan
|
|
|
Behinola, atezainak
|
utzi
egin zidan
|
|
|
Aho zabalik
|
utzi
ninduen.
|
|
|
– Ingalaterran
|
utzi
nuen itsasontzia. Arroxelan utziz gero, frantsesek Francori itzuliko zioten.
|
|
|
– Ingalaterran utzi nuen itsasontzia. Arroxelan
|
utziz gero
, frantsesek Francori itzuliko zioten. Ingalaterrara eramanez gero, Errepublikari emango zioten.
|
|
|
Zaputzaldi inpresioa
|
utzi
zidan Parisko 68ko maiatzak, frustrazioarena; gauza txikia izan zela, alegia, izan zitekeenaren ondoan. Maiatz hartan autoritate eta agintari guztiak gainezkatu egin zituen gizarte mugimenduak; armada eta polizi indarrak ere larritu egin zituen tupusteko iraultza hats hark, eta egoera goren hura beste apur batez luzatu izan balitz, gehixeago iraun izan balu, urrunago iritsiko ziren ondorioak.
|
|
|
Berrogeita hamar urte nituen kartzelara sartu nindutenean; adinaren zama sentitzen hasten den sasoi hori, beraz, eta komisaldegiko tortura egunak igaro ondoren are gehiago. Baina kartzelak ez dizu bakean bizitzen
|
uzten
, nahiz eta zaharra izan eta jubilatzeko garai hobean egon.
|
|
|
Trapu zaharra nintzen. Enfermerian, gose greba
|
uzteko
eta uzteko esanez aritzen zitzaidan sendagilea. Whisky botila bat eskaini ere egin zidan sendagile hark, sendagileen zuzendariordea zenak, gose greba uztearen alde.
|
|
|
Trapu zaharra nintzen. Enfermerian, gose greba uzteko eta
|
uzteko
esanez aritzen zitzaidan sendagilea. Whisky botila bat eskaini ere egin zidan sendagile hark, sendagileen zuzendariordea zenak, gose greba uztearen alde.
|
|
|
Whisky botila bat eskaini ere egin zidan sendagile hark, sendagileen zuzendariordea zenak, gose greba uztearen alde. Ez nuen
|
utzi
! Baina... greba amaitu ondoren aipatu egin nion whisky botila; eta baita ekarri ere.
|
|
|
Bazeuden bakailaoa prestatzeko hirurehun errezeta! Harekin ikasi nuen bakailaoa txuri txuri
|
uzteko
trukoa, esnetan bustita, alegia.
|
|
|
Urteetan egon nintzen ohean ezkerreko aldearen gainera etzan ezinik, min ematen zidalako. Galeriatik behera, zentrora jaitsi eta Guardia Zibilaren esku
|
utzi
gintuzten. Eta guardia zibilek furgoira, jakina.
|
|
|
Pikoletoek ostikadak ematen zizkiguten, oinak atzeragotu genitzan. Ez zizuten
|
uzten
libre zenuen eskua hormaren kontra ipintzen. Azkenean, pikoletoen eskuetatik kartzeleroenetara pasa eta arakatuak izan ondoren, usategira!
|
|
|
Usategian bazen preso sozial bat zazpi hilabete zeramatzana eta ekonomatoan erosketak egiten
|
uzten
ziotena. Hari ematen genion nahi genituen gauzen zerrenda eta dirua, eta tabakoa edo zena zelakoa erosten zigun.
|
|
|
Hari ematen genion nahi genituen gauzen zerrenda eta dirua, eta tabakoa edo zena zelakoa erosten zigun. Patioan ezkutatuta
|
uzten
zuen tabakoa, teilatu ertzean, ahal zuen tokian, gu irtendakoan eskura genezan. Irratiak eta, aldiz, bizitza normala egiten ari ziren lagunek uzten zizkiguten bisitetako kabinetan, eurek bisita egiten zutenean.
|
|
|
Patioan ezkutatuta uzten zuen tabakoa, teilatu ertzean, ahal zuen tokian, gu irtendakoan eskura genezan. Irratiak eta, aldiz, bizitza normala egiten ari ziren lagunek
|
uzten
zizkiguten bisitetako kabinetan, eurek bisita egiten zutenean. Irratia neurtuan erabili behar zenuen, berriak entzuteko doi doi; behin pilak ahituz gero, ez baitzeneukan besterik erosterik.
|
|
|
Beraien kalkulua eta xedea zen, zalantzarik gabe, kolektiboa suntsitzea, birrintzea. Atsedenik gabe setiatzen gintuzten, sosegurako tartetxorik
|
utzi gabe
; txaboloan bezala galerian eta galerian bezala patioan edo jangelan. Jazarpena eta oldarra!
|
|
|
Goizean jaiki orduko, leiho ondoan jarri zenuen zutik, esku ahurrak aurrera begira, errekuentoa pasatzeko. Gosaria, bazkaria... hamar minututan; txaloa jotzen zutenean, dena bertan
|
utzita
jaiki. Galerian lagunekin hitz egitea debekatuta zegoen.
|
|
|
Hiru hilabetera desagertu zen Herreratik. Geroago jakin genuen, beste kartzeleroren batek esanda, urdaileko ultzera bat sortu zitzaiola eta alde egin beharra izan zuela lan hura
|
utzita
.
|
|
|
Begi bistakoa da egonezina lortu nahi dutela presoarengan, antolatu ezina, ezertara jarri ezina. Inor eta inon bakean ez
|
uztea
da euren xedea, ez ikasketak egiteko, ez deuserako.
|
|
|
arropa gehienak, liburuak, eskulanak... Castellonen
|
utzi
nituen, agentzia baten bitartez hona bidaltzeko, ezin naitekeelako ibili traste guztiekin hara eta hona. Ba, orain ez omen daude Castellonen, eta ez omen daude hemen ere.
|
|
|
– Asmatuko nuke, zerekin egina baneuka –erantzun diot– Idazmakina Bonxen
|
utzi
nion Joxeri. Hemen ordenadorea sartzeko baimena eskatu dut, baina auskalo noizko izango den hori.
|
|
|
txokolatea eta gazta biribila, bolazko gazta gorri hori, Holandakoa edo omen dena. Trena
|
utzita
, oinez egin genuen pasoa Cerveratik Port Boura, uste dut. Figueresera gero, eta han astebete egin ondoren, Olotera.
|
|
|
Tren geltokian bertan eman genuen gaua. Egunkariak, aldizkariak eta horrelakoak saltzen zituen emakumeak
|
utzi
zigun txoko bat lo egiteko, mostradore moduko baten abaroan. Hurrengo egunean hartu genuen trena Bartzelonan, etxerantz.
|
|
|
Batzuk burusoildu egin gara, beste batzuei zimurrak ageri zaizkie aurpegian, edo ileak eta bizarrak urdindu zaizkie... Denoi
|
utziko
zigun arrastoren bat urte hauen joanak.
|
|
|
Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta etxeko gauzak zeuzkan zeuzkanean
|
utzita
irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan.
|
|
|
Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan. Bere eskuturreko erlojua ere gau mahaiaren gainean
|
utzi
zuen gure amak, eta janzkiak armairuan. Amaren aita geratu zen Ordizian.
|
|
|
Neure izena ikusi nuen haien artean, Palenciara hurbilduko nindutela. Eta Itziar (Bonxen zegoen hau ere) Avilara, bere lagun Errota lehengo lekuan
|
utzita
eta, era horretan, elkarrengandik bananduta. Gure lekuak betetzeko, Galiziara, Bonxera alegia, beste bi hurbilduko zituzten, Valenciatik bata eta Herreratik bestea.
|
|
|
Gure ama aski pentsamolde irekikoa zen hala ere. Beti
|
utzi
izan zidan neure kasa ibiltzen. Mezatara eta joatera ere ez ninduen egundo behartu.
|
|
|
Tabako hartatik gehiena saldu egiten nuen taberna batean, eta bestea neuk erre, Abadie papertxoarekin zigarroa eginda. Orduan hasita, berrogeita zortzi urte inguruan jarraitu nuen erretzen, duela zortzi
|
utzi
nion arte.
|
|
|
Arropa eta janzki gehienak Castellonen
|
utzi
zituen, bidaian ez ibiltzearren traste guztiekin tatarraka. Bera baino lehen helduko zela hona han utzitako paketea, esan omen zioten, baina egunak eta asteak aurrera doaz eta paketerik ez da agertzen inon, eta hemen fresko samar egiten du goizetan eta gauetan, hotz ere bai behe lainoa sartzen denean.
|
|
|
Arropa eta janzki gehienak Castellonen utzi zituen, bidaian ez ibiltzearren traste guztiekin tatarraka. Bera baino lehen helduko zela hona han
|
utzitako
paketea, esan omen zioten, baina egunak eta asteak aurrera doaz eta paketerik ez da agertzen inon, eta hemen fresko samar egiten du goizetan eta gauetan, hotz ere bai behe lainoa sartzen denean. Batari eta besteari galdezka jarduna da, baina sorbaldak jasotzen dituzte hemen.
|
|
|
" Bi orratz ikusi al dituzu inon?", galdetzen zidan batzuetan amak. Hartutako lekuan
|
uztea
ahaztu egiten baitzitzaidan.
|
|
|
Hauxe, hain zuzen ere: ...amarrekoak; etxean untxiak edukitzen genituen, eta haiek gobernatzea aitonaren zeregina edo nirea izango zen seguru asko; behin batean bururatu zitzaidan, estazio ondoko akazia haien hostoez egingo niela untxiei egun bateko gobernua, eta baita joan ere, zakua hartuta; akazia buruxketara igo eta soildu nizkien neguan inausi ondoren uda bitartean botatako kimu edo adaska guztiak, zotzak bertan tente
|
utzirik
, batere hostorik gabe, nire zakua ongi beteta; nola edo hala, Patxi Handik jakin zuen nork egin zuen egiteko modu hura, eta Inspekziora eraman ninduen.
|
|
|
Denari baietz esaten diote tailerretako arduradunak eta hezitzaileak. Dena da erraztasun itxura batera, baina ez da fio, ez du fidatu nahi, Castellonen ere ganorazko lanabesik edukitzen
|
utzi
ez ziotelako.
|
|
|
Koldo ere eskulanak egitera joaten hasi zen lehengo astean, baina ezezkoa eman diote gaur; ezin daitekeela joan, zerrendan ez dagoelako. Karlos da joaten
|
uzten
dioten bakarra. Ondorengo egunetan ikusiko dugu zer asmorekin dabiltzan.
|
|
|
Zutik eta geldi egonda, laster hasten omen zaio gerriko mina; erosoago omen dabil paseatzen, ibilian. Hernia lunbarrak ez du bakean
|
uzten
, eguraldia hotz eta heze dagoenean batik bat. Castellondik honako bidean ere, furgoietan erasan omen zion ederki, eta oinazez iritsi.
|
|
|
Su etenaren aurretik atergabeko prediku sorgorgarrian aritzen zitzaizkigun denak, esanez: armak
|
utziz
gero, su etena emanez gero, dena izango da posible, edozertaz hitz egin ahal izango da, edozer konpon liteke; beraz... zertarako luzatu! Orain, ETAren su etena eta urtebetera, hurbilketa egin digute preso politikooi.
|
|
|
Eta zer esanik ez kartzelaz kartzela aldatuz bazarabiltzate, adiskide batzuk erabili dituzten bezala. Ezertarako patxadarik ez dizute
|
uzten
... Eta kalbarioa da senideentzat.
|
|
|
ezer gabe
|
utzi
ninduen
|
|
|
Nork ez ditu bide bazterrean
|
utzi
lekuko barik
|
|
|
Alabaina, ez ginateke ausartuko lana
|
uztera
;
|
|
|
aztarnak
|
uzten
dituztenak
|
|
|
Perfume lurrinduak
|
utzitako
arrasto batez lagundurik,
|
|
|
bateraezintasun aitorpenak oro bertan behera
|
utzita
|
|
|
Nork
|
utzi
digu berritasun hori guztia
|
|
|
garaipena agerian
|
uzten
duten horiek,
|
|
|
Lauaxetak erreka ertzean egin zuen bizarra, Araxesen ura baliatuz. Niri ere eskaini zizkidan bere trepetak, baina nik ezetz esan nion, bizarra
|
uzteko
asmoa nuela. Bizarra egin ondoren, inguruan artean ere jenderik ez zela baliatuta, gerritik gora biluztu eta errekako urarekin soina freskatu eta garbitu zuen Lauaxetak.
|
|
|
Banekien, horrenbestez, Ulizar mendiaren tontorretik nahitaez pasatu beharrik ez genuela, baina, desbideratze handirik ere egin behar ez zenez, iruditu zitzaidan merezi zuela, eta ez zitzaiola gaizki irudituko pistola mediante bidaia buru eztabaidaezin genuenari. Neu txartelak
|
uzten
ibilia naizenez, mendi tontorretako buzoi barruak miatzeko ohitura dut. Ulizarkoan, Santurtziko bost mendizalek egun batzuk lehenago utzitako txartelarekin batera, bestelako orri bat zegoen, goma mehe baten bitartez hiru lilirekin uztartuta zegoen orri txiki bat.
|
|
|
Neu txartelak uzten ibilia naizenez, mendi tontorretako buzoi barruak miatzeko ohitura dut. Ulizarkoan, Santurtziko bost mendizalek egun batzuk lehenago
|
utzitako
txartelarekin batera, bestelako orri bat zegoen, goma mehe baten bitartez hiru lilirekin uztartuta zegoen orri txiki bat. Taupada bizian larritu zitzaidan bihotza:
|
|
|
– Hik Poliziaren esku
|
utziko
al nindukek ahal izanez gero? –galdetu zion zorrotz neskak.
|
|
|
Zahatoa lagun genuela gazta puska bana jan genuen hirurok, une hartako distentsioa baliatuta, eta gero pistola galtzen atzealdean gordea zuela abiatu zen bidean aurrera Goizeder, ordura arteko beilaritza zorrotza baztertu eta gutaz arduratzeari
|
utzita
. Gorritiko herrigune nagusitik pasatu gabe, Uitziko mendaterantz jo genuen, Guratz mendiaren magaleko baso sarri abegikorraren babesean.
|
|
|
Ibiltzeari
|
utzi gabe
, sorbaldak altxatuz adierazi zion Goizederrek nahi zuena egiteko, ez zitzaiola axola.
|
|
|
Zerbait esan nahirik baina zer esan ezin asmaturik geratu zen Lauaxeta, eta ezintasun haren indarrak une batez ibiltzeari ere
|
uztera
behartu zuen.
|
|
|
Ilbete zen. Hotz zegoen baina garbi ikusten ziren izarrak zeruan, edo inguratzen gintuzten pagoek agerian
|
uzten
zizkiguten zeru tarteetan bederen. sartu aurretik, su txiki bat piztu eta haren ondoan eserita zerbait jan, zahatotik edan eta Goizederrek prestatutako porro batzuk erre genituen.
|
|
|
Beste egoera batean bagina, erantzungo ziokeen zerbait Lauaxetak neskatoaren suminaldi absurdu hari, modu arrazoizko batez erantzun ere. Baina, ardoaren eta haxixaren ondorioz, Lauaxetaren arrazoimena guztiz moteldua zegoen ilbetearen eraginpeko sutondo hartan, eta Goizederren hitzek emandako zartadak K.O.
|
utzi
zuen arrazoimen ahuldu hura, puska baterako elbarritua. Neuk ere izango nukeen akaso zer esanik beste egoera batean, baina orduko hartan Goizederren hitzak poeta handi batenak iruditu zitzaizkidan.
|
|
|
Odola zakileratzen zitzaidala sentiturik, ménage à trois zoragarri bat irudikatzen hasi nintzen. Lauaxeta lo
|
utzirik
, Goizeder niregana etortzen sentitu nuen gero, begiak erabat itxita nituela, esna nengoela igar ez zezan. Musu leun eta gozo bat eman zidan masailan.
|
|
|
Arrapalada batean traste guztiak bizkar zorroetan sartu eta errepiderantz abiatu ginen lasterka. Lauaxetak geroko
|
utzi
zituen bere eguneroko txukuntze lanak.
|
|
|
– Leitzara jaistea izango dok onena –erabaki zuen deblauki, txikikeriak
|
utzita
, nire galderari erantzun gabe– Herrira jaitsita, zer jazo dan jakiteko aukera izango juagu. Nik ezin juat mendian jarrai, ezer jazo ez balitz legez.
|
|
|
Eta nik ez zaukaat batere gogorik orain pikoletoei esplikazioak ematen hasteko. Nola azalduko diet ba zertan nabilen, paraje hauetan eta itxura honekin, hire ondoan, lana eta etxea
|
utzita
, bidez bide baina ibilbide jakinik gabe, oinez beti, Gorbeiapeko sagasti baterantz. Eta ni baino askoz ere okerrago hago hi inori ezer azaltzeko.
|
|
|
Berriketa antzu haiek argi
|
utzi
zuten gauza bakarra egun hartan Leitzako parke eolikora igoko ginela izan zen, Aritz eta Zuparrobi mendietara, aerosorgailuak bertatik bertara ikusita nolakoak diren jakitera. Nik ere urrutitik baino ez nituen ikusiak ordura artean.
|
|
|
Aerosorgailuz aerosorgailu egin genuen aurrera. Aerosorgailuen kanpoaldeko pareta kurbatu zurietan jendeak
|
utzitako
idatzizko arrastoak zeuden: ETAren aldeko zein aurkako aldarrikapenak, maitasun aitormenak, lizunkeria gordinak...
|
|
|
Alkandorako sakelatik atera eta aerosorgailuaren ondoan
|
utzi
nituen bezperan Ulizarko buzoian jasotako liliak. Lehortzen eta zimeltzen hasita zeuden.
|
|
|
Ez zegoen meteorologian aditu handia izan beharrik aurki euriaren eskuek igurtziko gintuztela igartzeko. Euria hasi baino lehentxeago, Loitzate mendiaren hego mendebaldeko mazela batean, Zumarresta errekaren ondoan, borda zaharkitu batean babestu ginen Lauaxeta eta biok, eta luzaz egon ginen hantxe, paraje guztiz bakarti hartan, geldirik eta isilik, atetik zehar euriaren zirri zarra etengabeak baso lehendik ere guztiz hezea nola mela mela eginda
|
uzten
zuen begira. Mundutik urrun, oso urrun, guztiz aparte.
|
|
|
Gari ta burni itzak Mussoliniren itzak. ¡ Entzun gura neukez entzun geure aberri onetan!" Baina, Lauaxetaren atzerakoitasun jeltzaleari 60 urteko tirakada emateko indarrik ez nuela iritzita, kontu horiek beste baterako
|
utzi
eta isilean euriari begira geratzea hobetsi nuen.
|
|
|
Polizia auto batzuen uluek moztu zuten bat batean Lauaxetak hasitako sermoia. Aulkietatik altxa, errezelak baztertu eta leihotik begira jarrita, auto berde bat ikusi genuen plaza nagusian etengabeko jira-biran, Goizederrek bezperan Orexara eramandako auto gorria hango plazan
|
utzi
zuen bezalaxe, eta Guardia Zibilaren bost lanrober plazara orduantxe puntuan Leitzako aldetik heltzen, uluka eta argi urdin birakariak piztuta. Guardia zibil batzuk autoetatik jaitsi eta mendi aldera abiatu ziren.
|
|
|
Berehala ohartu nintzen pilotan zuen trebetasunaren laurdenik ez zuela Lauaxetak musean eta, neu ere batere iaioa ez izan arren, aise hartu nuen mendean. Kartak
|
utzi
genituenean Lauaxetak egunkarien irakurketan sakondu zuen eta ni, nahiz eta ostatukoek soinurik gabe jarria zuten –diskogailuan jarritako musika entzuten baitzen aretoan–, telebistari begira geratu nintzen. Ordura artean ikusi gabea nuen beste iragarki bat ikusi nuen, telebista marka batena.
|
|
|
– Ez –esan nion, erabakiaren irmotasuna agerian
|
uzten
zuen doinu seguruz, Lauaxetari– Ez diagu loturarik behar. Ez zaukaagu Goizuetara itzuli beharrik.
|
|
|
Bultza egin genion autoari eta mutilak, kostata, hainbat ahaleginen ondoren, autoaren motorra abian jartzea lortu zuen. Bizkar zorroak autoaren atzealdean
|
utzi
eta barrura sartu ginen Lauaxeta eta biok ere. Hura atzealdean eta ni aurrean, mutilaren ondoan.
|
|
|
Irarkurle bat!", pentsatu nuen, sekulako aurkikuntza bitxi eta harrigarria egin banu bezala. Esertokia libre
|
uztearren
egunkari alea eskuetan hartu nuenean, harekin batera hiru liburu ere bazirela ohartu nintzen: Edorta Jimenezen Baleen berbaroa, Harkaitz Canoren Telefono kaiolatua eta Jokin Muñozen Joan zaretenean.
|
|
|
Afarira joan aurretik, Mikelengandik gordean, Lauaxetak afarirako bizkar zorroan zuen gorbata janztearen egokitasunaz galdetu zidan, eta nik esan nion hobe zuela gorbata bizkar zorroaren zokondorik ezkutuenean gordeta
|
uztea
, barregarri agertuko zela bestela Mikel eta bere lagunen aurrean.
|
|
|
Lorcari buruz mila nobela, film, saiakera, antzezlan eta perfomance egin da, baita kantak eta diskoak ere, haren alderdi ugari aztertuz, eta horien artean homosexualitatea nahikoa sarri. Euskaldunok, aldiz, alferrik galtzen
|
uzten
ditugu geure pertsonaia interesgarri guztiak.
|
|
|
Arantxak eta Jean Louisek ez zuten ezetzik esan, nahiz eta gu autoan sartzeak ekarriko zuen ondorioetako bat aurretik susmatzeko modukoa izan: atzeko eserlekua txerri eginda
|
utzi
nuen botaka egin eta gero.
|
|
|
Pantera batena zirudien, bai, begien aurrean zuen itsasoaren narru nabarrak. Pena sentitu zuen aurreko bizitzan idatzi gabe
|
utzitako
poesia guztiagatik. Bazekien horrek ez zuela erremediorik, berpiztu ondoko bizitza berrian guztiz ezindua sentitzen baitzen poesiarako.
|
|
|
Bi paper ziren. Paperetako bat Lauaxetak
|
utzitako
ohartxoa zen. Mezetara joana zela eta eguerdirako itzuliko zela zioen, eta bere oharraren ondoan zegoen beste papera ate ondoan aurkitu zuela, norbaitek ate azpitik sartu balu bezala.
|
|
|
Gorbeiapeko sagastian altxor bat nuela zain otu zitzaidan geroxeago, eta altxor hura eskuratzeko Margak bidean
|
utzitako
mapak bilatu eta interpretatu nituela. Pausoz pauso, urratsez urrats egin nuen bidaia hura, etapaz etapa, geltokiz geltoki, eta izen ederrak izango zituzten geltokiek, Urolako trenbide zaharrekoek zituztenak bezalakoak esaterako:
|
|
|
Margaren gutuneko beste hitz batzuk ekarri nituen gogora. "
|
Utzi
eraman zaitzaten zuk hartu nahi ez zenituen bideei", zioen Margaren gutunak. Neure baitako oinaze zahar batekin lotutako bihotz borroka bat iradoki zidaten hitz haiek.
|
|
|
Neure buruari kontzienteki aitortu gabe, Lizartzara joateko ideia buruan bueltaka aspaldidanik nuela jabetu nintzen bat batean. Ausartuko al nintzen, ordea, hartu nahi ez nuen bide hari eraman nintzan
|
uzten
–
|
|
|
–
|
Utzidazu
esaten, nolanahi be, ez deutsodala bidezkoa irizten hiru izan ginala esateari. Loramendi be aitatzen dau Gabriel Arestik, gugaz batera, Euskal harria n, eta olerkari gehiago be baziran gure garaian:
|
|
|
Hiruzpalau egunkari erosi zituen Lauaxetak kiosko batean. Hasieran ez nion
|
utzi
nahi izan, nik bidaia egunkaririk batere gabe egitea bainuen erabakia. Baina, eztabaida txiki baten ondoren, amore eman behar izan nuen, gizon harentzat egunkariak ezinbestekoak zirela jabetuta.
|
|
|
– Ikusten diat ez duala denbora alferrik galtzen Egunkaria
|
utzi
duanetik –komentatu zidan, nire diosalari erantzun eta nire parera heldurik, egun batzuk lehenago arte nire zuzendari izandakoak– Ez haiz leku txarrera etorri gosaltzera, alajaina!
|
|
|
Pixka bat geroxeago ausartu ginen bebarrutik irteten, autoen zarata entzuteari
|
utzi
genionean. Urrutira alde eginak ziren autoak ordurako.
|
|
|
Kirol denda batean Lauaxetarentzako eder bat erosi ondoren, Tolosa
|
utzi
eta Lizartzarantz abiatu ginen oinez. Margaren gutunak, neure gogoarekin guztizko harmonian," txaretatik, zelaietatik, soroetatik, basoetatik, mendietatik, herrietatik" pasatzeko agindurik zidanez, zuzenean joan beharrean Altzo herritik eta Otsabio menditik barrena joan ginen Lauaxeta eta biok Lizartzarantz, bidea luzatzeko beldurrik gabe.
|
|
|
Esate baterako, esnearen prezioarena arazo larria da. Esneki enpresek gero eta gutxiago ordaintzen dute litroko eta baserritar askok esnea ekoizteari
|
utzi
beste erremediorik ez du.
|
|
|
Denbora soberan genuenez, Lauaxetarekin pilota partida bat jokatzea bururatu zitzaidan. Altzon hamar koadroko frontoi estali bikaina zegoen, Santa Barbarako ermitaren ondoan, eta hara joan ginen, beraz, tabernan
|
utzi
ziguten pilota eskuan hartuta. Ez nuen dudarik egiten irabazi egingo niola, baina harritu egin ninduen Lauaxetaren sasoiak eta trebetasunak.
|
|
|
– Ez daukagu zertan kezkaturik –desenkusatu nintzen– Ederki esanda
|
utzi
zuen Lizardik: " Bide berriak.
|
|
|
– Olerki bat bezain seme ederrik ez dagoela idatzi zenuen behin –esan nion, zuzenketari jaramonik egin gabe– Eta, ideia horrekin bat eginez, hemen poema batzuk
|
utzita
joan zinen, baina ez alabarik edo semerik.
|
|
|
Liburuek ez dute ezer balio, liburuak hilda jaiotzen dira, seme alabak dira benetan balio dutenak, benetako bizitza bizia; ondorengoak eta ondorengoen ondorengoak. Hori da benetan lorratza
|
uztea
, arrasto bizia, eta Lizardi hemen arrastoa utzita joan zen. Zuk utzitako arrastoa, aldiz, barkaidazu horren gordin esatea baina hala da, zuk utzitako arrastoa hutsaren hurrengoa izan zen, Estepan, hutsaren hurrengoa.
|
|
|
Liburuek ez dute ezer balio, liburuak hilda jaiotzen dira, seme alabak dira benetan balio dutenak, benetako bizitza bizia; ondorengoak eta ondorengoen ondorengoak. Hori da benetan lorratza uztea, arrasto bizia, eta Lizardi hemen arrastoa
|
utzita
joan zen. Zuk utzitako arrastoa, aldiz, barkaidazu horren gordin esatea baina hala da, zuk utzitako arrastoa hutsaren hurrengoa izan zen, Estepan, hutsaren hurrengoa.
|
|
|
Hori da benetan lorratza uztea, arrasto bizia, eta Lizardi hemen arrastoa utzita joan zen. Zuk
|
utzitako
arrastoa, aldiz, barkaidazu horren gordin esatea baina hala da, zuk utzitako arrastoa hutsaren hurrengoa izan zen, Estepan, hutsaren hurrengoa. Poemak, artikuluak, antzerki lanak...
|
|
|
Hori da benetan lorratza uztea, arrasto bizia, eta Lizardi hemen arrastoa utzita joan zen. Zuk utzitako arrastoa, aldiz, barkaidazu horren gordin esatea baina hala da, zuk
|
utzitako
arrastoa hutsaren hurrengoa izan zen, Estepan, hutsaren hurrengoa. Poemak, artikuluak, antzerki lanak...
|
|
|
Beharbada beti izan da beranduegi. Zu bezala galduko naiz ni ezerezean, arrastorik
|
utzi gabe
. Edo, tira, agian zu oraindik ere –irri eginarazi zidan bat bateko burutazioak–, zu oraindik ere...
|
|
|
– Bai, bai, baina ezkontzea, umeak ekartzea eta kontu horiek guztiak alde batera
|
utzita
, zu oraindik ere... Sasoiko zaude.
|
|
|
Ez al duzu aprobarik egin? Egin behar zenuke, lehenbailehen, geroko
|
utzi gabe
. " Gaur ezer ez dozak biarko liliak."
|
|
|
Bergaratik Andoaina, etxera, autobusean itzuli nintzen, gero eta normalago sentituz, inguruko errealitatetik gero eta gertuago banengo bezala. Baina aurrerantzean, egun hartaz oroitzearekin batera beti izango nuen ondoez absurdu haren ondoren nire barrenean zerbait aldatu zelako irudipen zentzugabea, Angiozarko kanposantuaren atarian zerbait, ezin jakin zer,
|
utzi
izan nuelakoa.
|
|
|
Jaun Ahalguztidun errukiorrak eskuineko sakelan
|
utzirik
zion diru mordoskari esker arazo ekonomikorik ez zuenez, Bilboko pentsio batean ostatu hartu eta hantxe bizitzen geratu zen Lauaxeta, Bilbori, Euskal Herriari eta mundu osoari buruzko erraldoi hura asetzera emana.
|