|
2000
|
|
|
Eta aipatu berri dugun ACBko lan istripu horrek ere horixe erakusten du. Langile horrek berak, bizitzaren makurkeriak, arazoaren muina agerian
|
utzia
zuen lanean hil aurretik: " Langile urritasunak ezbehar larriren bat ekarriko du egun hauetako batean".
|
|
|
Bestalde, 1983kotik 1990eko narrazioetara bilakaera izan deneko hipotesiaren aldeko azaltzen da Azkorbebeitia, jadanik aipatua dugun kronotopo indeterminatuetatik determinatu eta errealagoetarako norabidea, beti ere denboraren urruntasuna mantenduz. Lehenengo bi narrazio liburuetan narrazio maila ezberdinekin jokoan dabilela, ametsa eta irudimen jokoak narrazio askoren zutabe direla ikusten badugu ere, azkenekoan, aldiz, joko hori alde batera
|
utzia
du. Horregatik, bat dator Azkorbebeitia Kirmen Uriberen garapen ikuskerarekin:
|
|
|
Pertsonaiek beraien artean dutenean, egileak bere buruz hitzegin dezaten
|
uzten
ditu, ez du hizkunerik erabiltzen, kontalariaren ausentziari esker, gertakariak eskenatokian egongo bailiran suertatzen dira, arintasuna emanez. (Egan 49)
|
|
|
Egunkari nafarrek, bai Diario de Navarrak eta baita Diario de Noticiasek ere, bazterrean
|
utzia
dute euskara. El Correo bilbotarrarekin eta Periodico de Alava gasteiztarrarekin batera, egunkari nafarrak dira euskararik gutxien erabiltzen dutenetakoak, gure artean.
|
|
|
Otsailaren bian Guardia ZibilakDantxarinean atxilotu zuen eta Iruñean kartzelaratu gure ikastetxeko bigarren irakaslebat, Kristiana Etxalus, ETA laguntzen zuelakoan. Egun zenbait lehen, istripu batenondorioz, beribila Elizondoko garaje batean
|
utzia
baitzuen antolatzeko, haren bilajoana zen lagun batekin, eta itzultzean mugan geldiarazi zuten. Lehergai ttiki bataurkitu omen zioten:
|
|
|
Ordea, ilunaldiak zetozkionean, ohiko Mattin argiak eta ohiko Mattin ahaltsuak bertze Mattin goibel hari egiten zion leku, ez ahalik eta ez buru-argitasunik zuenari, ez eskurik eta ez botererik, Jainkoak mila donu suertez dotatu zuena donurik gabe
|
utzi
balu bezala.
|
|
|
Baina, arrazoinak arrazoin, larrialdi haietarat ni baino ohituagoa zegoen, zinez, azpian nuen emaztekia, zeinak, kalapita hasi orduko eta oihu haiek aditu orduko, aingira labain batek bezala egin baitzidan ihes gorputzaren behealdetik, are nahastuago eta noragabetuago uzten ninduela... Baina nahaste borraste hura ere ez nuen betiko, zeren, ezustearen ondotik eta lehen beldurraren ondotik, bizi-nahiak eta iraun nahiak hartaraturik, suspertu eta areagotu baitzitzaidan injenioa, piztu zitzaidan buruan argi bat, eta abiatu nintzen, halatan, aulkiaren gainean
|
utziak
nituen beztimenden bila, erdi haztamuka... Hura ustekabekoaren gaineko ustekabekoa, jaun André!
|
|
|
taberna nire adintsuko aita amez beterik zegoen, jan edanari edo eleketari trankil demonio emanak. Udagiroaren lasotasunaz profitaturik eta erlojuaren eta kanpo arriskuen kezkarik gabe, seme alabak ateaz haratago
|
utziak
zituzten, beren gisara molda zitezen, beraiek zurtzaldi laburraz profitatu ahala profitatzen ziren bitartean. Urrikalgarriak iduritu zitzaizkidan denak:
|
|
|
Ttipik panpina handi bat zirudiela, kasurako, telebista programa jasangaitzetan agertzen diren sabeliztun edo bentrilokuo asasinagarriek baliatzen ohi dituzten horietarik. Edo soineko traje italiarrean —bulego berean, astebete lehenago nirekin elkartzean zeraman bera— kopetatik eroritako odolak ildo bakarra
|
utzirik
zuela, jakaren lepoaren ezkerraldean. Baita ahoa zabalik zeukala ere, eta begiak, sabaiari so iduri, gure ezpainetatik handikeriaren bat aditzen zueneko keinua berritzeko prest balego bezala.
|
|
|
Luze joko zukeen nire adiskide zaharrek —Ttipi barne— zenbat aldiz
|
utzirik
ninduten errekan.
|
|
|
Gure Ximurrak kontuan izan ote zituen inoiz gisako xehetasunak? Jadanik hogei urteak gibelera
|
utziak
genituela, Marokora lekutu zitzaigun oporretan, karrerako ikaskide batzuekin batean. Itzulitakoan, amak zer atzemanen motxila husterakoan, eta berrogeita hamar gramoko haxix mokorra.
|
|
|
Bokarta olioaren arrasto mehe bat distiratzen zen haren ezpainpean eta, aho itxitik, asots apal batzuek haren mihiaren borrokaren berri ematen zuten haginen arteko zirrituetan pausaturiko urdaiazpiko hondarren baten aurka. Piper beteek ere beren lorratza
|
utzirik
zuten: tanta borobil nabarmen bat, gorri beltza, blusa baporetsuko hirugarren botoiaren ondoan.
|
|
|
Negar egiteko puntadan ematen zuen, eta nik ez dut pairatzen inork nire aitzinean negar egiterik. Unaik berak ere zer egin ez dakidala
|
uzten
nau negarrez hasten zaidanean. Zoo bat erosiko nioke horrelakoetan, lehoiak eta guzti erosi ere, malko zurruztari langa eman diezaion.
|
|
|
Arazo horietan, Estatuaren esku hartzea ezin
|
utzizkoa
dugu, behar beharrezko baita baten bati oinorde izateko eskubidea ematea eta zatiketa modua ere finkatzea. Jabearen heriotza dela eta, ondasun jabegabe horietan ez da ikusten, lehen so batean bederen, bestelako jaberik Estatua baino.
|
|
|
Margaren gutunaz eta haren amaierako oharraz oroitu berria nintzen. Harrizko piramidearen aurrean izandako ezusteko topaketak eragindako asalduraren ondorioz, ahaztua nuen Margak inguru hartan akaso bere arrasto bat aurkituko nuela esan zidala gutunean, eta halakorik ba ote zen miatu gabe
|
utzia
nuen parajea.
|
|
2001
|
|
|
ez dut haurtzai beharrik. Lehenbiziko haurtzaroa aspaldi atzean
|
utzia
dut; eta bigarrena ikusiko dutan ez dakit. Ez dut, gainera, besterenaz jabetu nahi; lapurreta da.
|
|
|
Ikastaroak, izena ematen duen ehuneko handiak gainditzen ditu. Uzten dituztenek, ordea, lanpetuegi daudelako
|
uzten
dituztela uste du Eusko Ikaskuntzako ikastaro birtualen arduradunak.
|
|
|
Juan Bautista ez beste guztiak Ikastetxekoak ziren eta batxilerreko laugarren kurtsoaren atarian zeuden. Juan Bautista besteak baino urtebete zaharragoa zen eta estudioak
|
utziak
zituen, laugarren urtea errepikatzen ari zela bota baitzuten, eta hamasei urte noiz beteko zain zegoen aitarekin lanean hasteko.
|
|
|
Hamabietarako libre utzi gintuzten eta, Kalaportu inguruan bizi zen jendea etxera joan zen artean, internoek bertan geratu behar genuen. Klasearen atzealdean
|
utziak
genituen maleta beteak jaso eta, zurezko eskaileretan gora, pasillorik pasillo geletaraino eraman gintuzten.
|
|
|
Eta gainerakoen gain, gorago eta barrenago, gure izaera osoa biltzen  eta barrentzen duen hizkuntza, barrengo mintzabeharrari hitz iturri luzea ematen diona. Hizkuntzaren guretzako balioa, berriz, zein gurea, zein ezin
|
utzizkoa
dugun ezin jakin gure artean bezala hildako ala bizitako ote dugun zalantzan gaudenean baizik.
|
|
|
Ez da miresteko lanerako gogoak bulkatzen duen norbait zalan  tzan luzaroan egotea, zeri ekingo. Duda mudak
|
utziak
ditu Altunak, Â berak aitortzen digunez, bai ahozko eta bai izkribuzko jardunean, eta begiz jo eta hautetsi duen sailari, berari entzun diozue, Euskal filologia deritza: " Nik neure aldetik hitz ematen eta zin egiten dizuet, Jainkoak osasun eta indar eman nahiko didaino, eginahalean saiatuko naizela zuekin batean egiteko hori burutan ateratzen.
|
|
|
et quod tentabam dicere uersus erat, esan zezakeen andoaindarrak ere. Hitz batean, eta hitz neurtua izan dadila hemen neurri, ikasiak ziren orduko zenbait lapurtar, ez bat edo bi gero, eta bikainki ikasiak gainera, lehen letren nekea urruti
|
utzia
zutelarik. Bazen han, zabal nahiz mehar, élite argi bat.
|
|
|
Baita ni ere, nahiz ez haren pareko izan. Eta nor ez, gibelaldean
|
utzixe
ditugun urte ilun hauetan. Ez naiz, gainera, Unamunok hain gogoko zituen strip tease saio haien aldeko izan sekula bizian.
|
|
|
" Alice had not the slightest idea what Latitude was, or Longitude either, but she thought they were nice grand words to say". Nik bederen, zorigaiztoan, neskatxa horren adina urruti baino urrutiago
|
utzia
dut, eta orduko usadioak ere baztertu behar izan ditut (K.M.O.).
|
|
|
Lehenbiziko egin dugun, eta beti egin behar dugun galdera, atzera xamar
|
utzia
dugu. Zer dio?
|
|
|
Euskaldun eta euskaltzale guztiok eta euskalduntze lanetan dihardugunok euskararen aldeko gure inplikazioa interes politiko alderdikoietatik at dagoela argi
|
uzten
badugu, aurkakoa frogatzera bideratutako kanpaina zekenak besterik gabe desegingo dira.°
|
|
|
Goizeko hirurak eta hamalauko Lapsus Tempo delakoak bristadan iratzarrarazi ninduen. Zabalik
|
utziak
nituen leihoetarik ganbaran buhaka haize epelegia sartzen zela ohartu nintzen. Bat batean lotsak ninderoan:
|
|
|
Gaueko bertze lanak bezalaxe, hura ere
|
utzixea
genuen bolada hartan, baina aitak gustukoa baitzuen, ibaiari begira orduak eta orduak pasatzen zituen, eta errana zidan nontsu sumatu zuen berriki izokinaren mugimendua. Gauez paratu genuen sarea eta biharamun goizean bildu.
|
|
|
Kanpotik ere aditzen ahal baitzen, eta ez zuen nahi berriz ere militarren bisitarik hartu. Kartarik gabe geldituko zen Belinda, itsasoaren bertze aldean
|
utzia
zuen bere maitea, harentzat baitziren idazten zituen guziak. Bular handiak omen zituen," como dos lunas llenas".
|
|
|
Etxeko atarian edukitzen genituen karroa eta zamariak kanpora atera eta dena garbi garbia
|
utzia
zuten emakumeek. Mahaiak errelduan, bata bertzearen ondoan, eta haien gainean, denak estaltzen zituela, mantel zuri gorria.
|
|
|
Musean ari ziren Mines eta Garzia, Joxebeltx eta Mañueltxoren kontra. Pezeta bana
|
utzia
zuten tapetearen gainean. Mahaiaren bueltan, zutik, Sadaba, Kasinoan denbora hartan zegoen apopilo bakarra, eta bi baserritar, goialdekoak.
|
|
2002
|
|
|
Intsumisioak gizarteari bakezko baloreak dituen mezu bat helaraztea lortu du, baina horrek ez du esan gura milia bertan behera
|
uztea
zuela helburu bakarra, ezta bakarrik ejertzitoak kentzea ere, baizik eta sistema demokratiko batean dauden disfuntzioak gainditzeko desobedientziaren ideia kontzientzia sozialean sartzea. Hau da, ideia horrek gizartearen nahiz herriaren erreibindikazioak bideratzeko balio duela, eta giza eskubide guztiak errespetatuz, balio duela ere demokraziaren kontzeptuan sakontzeko.
|
|
|
LOLA Eguren, Foru Legebiltzarreko lehendakari ohi sozialistak ere iragarri berri du PSN utzi duela eta bere alderdi ohia noraezean ikusten duela, batez ere Batasunarekiko jarreran. Lola Egurenek bere parlamentari kargua
|
utzia
zuen jada duela hilabete batzuk eta Victor Manuel Arbeloak joan den astean egin bezala, PSN utzi duela iragarri du. Arbeloak, gainera, egungo Nafarroan bere ideiak ondoen defendatzen dituen alderdia UPN dela jakinarazi zuen.
|
|
|
Nolanahi ere, lerro hauek idazten ari ginenean, Batasunak soilik zuen ofizialki adierazia sindikatu abertzaleek ekainaren 19rako deitutako greba orokorrarekiko atxikimendua. Bien bitartean, Eusko Jaurlaritzak alde batera
|
utzia
zuen deialdia, nahiz eta Lan Sailak langabeziaren erreforma salatu. Hirutariko gobernutik, artean, IU alderdia bakarrik zen greba orokorrarekin bat egindakoa, hain zuzen ere, CCOO eta UGT sindikatuek ekainaren 20rako deitutakora atxikitakoa.
|
|
|
Olezaren aburuz, literatura espainiarrean 1980ko hamarkadan hasi ziren ildo errealistak ugaritzen, narratibari dagokionez. Urte batzuk lehenago
|
utziak
zituen espainiar poesiak esperimentalismoaren edo kulturalismoaren bideak, esperientziaren poesiari bide eginez.
|
|
|
Datu horiek argi
|
uzte
dute Euskal Unibertsitaterako bidean zeregin handia dagoela liburugintzan. Goi mailako irakasgaietan ingelesezko liburuak erabilgarriakdiren arren, eta askotan gomendagarriak?, zalantzarik ez dugu oinarrizko terminologia finkatzeko hiztegiak ez direla aski, eta testuliburuak behar direla.
|
|
|
Jadanik planteatuta
|
utziz
ditugu hiriaren azterketa arkeologikoak dakartzan arazoaketa berezitasunak. Orain tokatzen zaiguna, azken proposamen batzuk botatzea da, etorkizunari begira gaur egungo egoera hobetu guran.
|
|
|
Alkateraren aurrean lehenengo aurkeztu zena, Mattin Ozpin, herriko sukaldari potola izan zen. Behin baino gehiagotan
|
utziak
gintuen itzelezko beruzkoagaz herri bazkarian, haren errezeta berezi horietako baten erruz, baina, hain egoera desatseginean, denok onartu genuen haren proposamen xelebrea. Herritar guztioi ozpina bota zigun ulera, zorriak akabatzeko asmoz.
|
|
|
9 G bilerek dute zurikerian ardatza, hori dela ta protesta askok
|
utzia
dute lorratza, askatasuna ezberdintasun lazgarri batean datza, bake bidean urratsa, elkartasunezko hatsa, (bis) Seattle, Genova, Praga, Salzburgo... bizirik da esperantza, denon artean alda dezagun gure pausoen norantza. (bis)
|
|
|
–Motxilak nonbait
|
uzterik
bagenu... –esan zuen Irenek.
|
|
|
" Artean kuartel  barruan zeudelako", amaitu zuen gogoeta, juxtu sarrerako guardiak ostera atetzarra ixten ari ziren momentuan. Atzean
|
utziak
zituela oharturik, herrenarena egiteari utzi, eta lasterka hasi zen, Ezkurdi Plazara bidean zeuden eskaileretan behera.
|
|
|
Ikasketak edota lanbidearena, kasu. Solasaldian zehar gure kideko hauei ezin izango genien inola ere igarri zertan ziharduten, artean Unibertsitatean ikasten jarraitzen zuten ala ez, ikasketak amaiturik ala bertan behera
|
utzirik
zituzten, lanik egiten zuten ala ez. Hauekiko solasak oso bestelako hizpidea hartuko zuen beti.
|
|
|
Zeremonia derrigorrezkoa zen beretzat, ia errituala. Kai inguruko buiak, sokak eta ontziak atzean
|
utziak
zituzten aspalditik, baina Joseluk etengabe jiratzen zuen burua branka aldera. Mentxuk suposatzen zuen ez zela erreka laino itsutik tupustean sor zitekeen arriskuagatik.
|
|
2003
|
|
|
Hortaz, 5/ 2000 Legearen aurrekaria, eredu zaintzaileari eusten ziona, adingabeari buruzko irudi zaharkitutik eta, aldi beran, Estatu demokratiko eta zuzenbidezkoarekin bateraezina zen iruditik abiatzen zen, gazteen delinkuentziaren gaineko lege aldaketa are premiazkoago bilakatuz. Arlo hau berritzeko premia, gainera, Espainiako Konstituzio Auzitegiak berak ageri agerian
|
utzia
zuen 1991ko otsailaren 14ko epaiak aldarrikatu zuenean 1948ko legea (36/ 1991 zenbakiaz 1991ko martxoaren 18ko EAOn argitaraturikoa) zatika konstituzioaren aurkakoa zela.
|
|
|
Bigarrenez, lege hau vacatio legis aldian zegoela, 7/ 2000 eta 9/ 2000 LOak onartu ziren, eta orain arte egindako balorazio positiboa erabat auzitan utzi zuten, zeren eta aipatu bi leten, terrorismo delituen edota zenbait delitu astunen kasuan eman beharreko erantzuna nabarmen gogortzearen bitartez. Adingabeak esandako delitu hauek eginez gero, ez du erantzungo bere berezitasunak kontuan hartuz, helduari ematen zaion logikaren arabera baizik, delituaren astuntasunak gaztearen inguruko diagnostikoa etenda
|
utziko
balu bezala. Horrezaz gain, 18 eta 21 urte bitartekoei Adingabeen Zigor Zuzenbidea ezartzeko aukeratik kanpo utzi zitzaien 5/ 2000 LO indarrean jarri aurretik (hasiera batean 2003ko urtarrila arte? 9/ 2000 LO?
|
|
|
Geroztik, ordea, Europako Batasunak izozturik bezala
|
utzia
du Jugoslavia zenaren arazoa. Noiz arte bada?
|
|
|
Hala ere, nehork ez zuen egoera molde berean ikusten. Burasoek poz handia senditzen zuten beren herrirat itzuliko zirelako, eta han
|
utzia
zuten familia guztiarekin berriz elkartuko baitziren. Derya aski zainetan zen abentura berri horrek ipiztatzen zuelako.
|
|
|
Ez da posible, Ameriketatik alde egin dut bakardadearengandik ihesi eta sorterrira ailegatu, eta hemen ere bakarrik. Lurrean belaunikatuta, maletak alde batean
|
utziak
ditudala, begietarik malkoak, bat bertzearen gibeletik erortzen zaizkidala sentitzen dut. Orduan, norbaitek eskuarekin sorbaldan jotzen nauela konturatzen naiz, burua, mantso mantso bueltatu eta... Ilezuria duen gizon bat da, aurpegia zimurrez beterik duena.
|
|
|
–Bere esku
|
utziak
nituen argitaletxearekiko harremanak. Bereak balira bezala kudeatzen zituen nire lanen eskubideak eta bere izenez izenpetzen zituen hitzarmenak.
|
|
|
Egon ezinik, zerbait egin behar eta, eserlekutik altxatu  nintzen. Ekipaje tokian
|
utzia
nuen berokiko sakelan Herioren kantua nobela hunkigarria eta mendazko txikleak haztatzen ari nintzela, emakumearen orrialdeei erreparatu, eta nola hala lerrokatuak zituen azken hitzak irakurri ahal izan nizkion: ez itzuli.
|
|
|
Nasan, atzera aurrera, lurrun jario eta begi etsituekin ikusi nituen erretiratuen antzeko sentitu nintzen. Baimen labur batekin egun  gutxi batzuetarako
|
utzia
nuen Darocako ziegan baino okerrago sentitu nintzen. Teresa:
|
|
|
 Nazkagarria zen hargatik. Ildo komandoko lau mutikoak ez ziren jateko eta garbiketa egiten ohituak, lan hori beren amen gain
|
utzia
zuten, klandestinitate hein batean sartu ondoan ere: arropak zuritzera etxera ekartzen zituzten.
|
|
|
Lehenengo erasoaren alarma adarrak eguerdi eguerdian jo zuen. Ordurako Elena joaten
|
utzia
nuen. Senarra non zuen galdetu gabe.
|
|
|
Jendearen barreen artean. Horretara behintzat gizona, Gure Gizona, une batez baketan
|
utzia
zuten. Zutik berriro, odolik ez zeriola ikusi nuen.
|
|
|
Begiekin bere autoa
|
utzia
zuen lekua erakutsi zidan. Ez dut gogoan zein markatakoa zen.
|
|
2004
|
|
|
Uste nuen bestelako alorretan baino sendagileago izan nintekeela honela, gizarteak
|
utzien
duen alorrean jardun nahi nuen eta.
|
|
|
–Eta gainerakoen gain, gorago eta barrenago, gure izaera osoa biltzen eta barrentzen duen hizkuntza, barrengo mintzabeharrari hitz iturri luzea ematen diona. Hizkuntzaren guretzako balioa, berriz, zein gurea, zein ezin
|
utzizkoa
dugun ezin jakin, gure artean bezala hildako ala bizitako ote dugun zalantzan gaudenean baizik?. 10
|
|
|
Artearen esperientziarckin erlaz.ionaturiko pentsamenduak, hausnarketak eta portaerak, ez beste ezerk, konlrolatzen zituz.tela indibiduoarenegoera psikologiko partikularrak esaten zen. Artearen teoria berriak, berriz, baita aitearenespcrientz.iaren teoriak ere, jarrera estetiko zaharkitu horrctaz harago zihoazen, hura ukatuela gero, z.eren teoria berriaren arabera az.pidoinu ezagutza (backgrottnd) baita! an estetikoaren ezaugarriak eman diezaz.kigukeena, 1960 urterako dagoeneko bertan behcra
|
utzia
zuten artearen izaera esentzialari buruzko gogoeta teorikoa. Danto cta Mandelbaum filosofoek aurrez. aurre ekin zietcn, bigarren1 Wittgensteinen eta horren jarraitzaileen ideia estetikoei, eta ondoren artearen teorianbide berri bat ireki zuten.
|
|
|
Azken aldiz itxi ditu begiak osabak. Bizitza osoan gainean eramandako harria lurrean
|
utzi
balu bezala. Irribarre triste batez agurtu nau.
|
|
|
Udaletxea herritarron gainean aurkitzen zen aginte gunea izatetik herritarrokin, parez pare, herria eraikitzen lanean arituko den instituzioa izatera bihurtuko zen esperantza. Bestalde, herritarrok behin eta berriz eskatu eta Udalak txoko batean
|
utziak
zituen proiektuak behingoz gauzatzen hasteko eskaera ere mahai gainean jarri zuten herritarrak azken hauteskundeetan. Udala herritarrengana hurbildu eta herriarentzako ezinbestekoak diren proiektuak gauzatu.
|
|
|
Berdin ere," ezen"," bada" eta" baldin" en alde. Auek arbuiatzen ba dira, literatura guzia, eta euskalkirik bizienak batez ere (baxenabarrera eta xuberera), alde batera
|
utzi
bearko genituzke. Eta au gehiegi iruditzen zait.
|
|
|
Ibiltzen hasi nintzen karrikan gora, geldo geldo hurbiltzen zitzaidan autoari ez begiratzen saiatuz. Gogoratu nuen pistola Frau Streicherrenean
|
utzia
nuela, zuhurrago iruditu baitzitzaidan aldean eramatea baino. Autoa nire parean igaro eta segundo batzuk geroago, motorra itzaltzen zela entzun nuen.
|
|
|
Aita gizon bakartia zen, bakarrik zegoena eta bakarrik egotea atsegin zuena. Garai batean Reich osoan zehar ikastaro eta hitzaldi anitz ematen bazituen ere, gero eta
|
utziagoak
zituen jendaurreko jarduera gehienak. Urte luzetan buru belarri antolatzen ibilia zen Bayreuth jaialdian laguntzeari ere nekagarri irizten zion.
|
|
|
|
Utzia
nuen futbola, baina ez nintzen egoera berrira ohitzen, ez egokitzen.
|
|
2005
|
|
|
Ene aitaren eraginez gehienik, aita euskalduna izanik ez zen euskaraz mintzo, eta beraz, arrazoi politikoengatik izan zen nolazpait errateko. Azkenean, bidea gibelera egin behar izan dut, berrikasteko bidea korritu, eta bi urtez aritu izan naiz euskara ikasten, baina Parisen aski zaila egiten zait, eta
|
utzia
dut.
|
|
|
Preso. Zenbait hilabetetako haurra etxean
|
utzia
zuelarik. Libertatea bera ez da beraz baitezpadakoa zorionarentzat?
|
|
|
Lur honen hobetzea ez da Jainkoaren lana, gure esku
|
utzia
du Kreatzaileak: " Bete lurra eta izan haren nagusi.
|
|
|
ilobaren bataiora zoan, amatxi baitzen. Argia baino lehen
|
utzia
zuen etxea, ilunarekin, senarrak joatera utziko ez zuelako beldurrarekin! Zorion iturri zen ezkontza hori?
|
|
|
220.000 Frantzia osoan. Adina gatik lana
|
utzia
duten laikoak ikusten dira lizeo batetako apezlana beren gain hartzen, batere apezik gabe. Secours Catholique laguntza batasunean beste 75.000 ari dira lanean, urririk Frantzian.
|
|
|
Gurasoak lanean dabiltzan bitartean, haurrak helduen ardurapean uzteko aukera bakarra haur eskola pribatuetan
|
uztea
dute, beraz.
|
|
|
Ezer gutxi
|
utzia
zuten hozkailu barnean: bertan hilabeteak zeramatzaten azenario zimel batzuk, kolorez aldatzen ari zen haragi xerra eta esne apurren bat.
|
|
|
Jatetxean lana ugaltzen ari zen eta nik ez nuen askorik laguntzen. Ez nintzen konturatzen, baina Anderren kontuekin eta Irantzuren arazoarekin erabat
|
utzia
nuen negozioa, egunero jaten ematen zidana, eta nahiko ondo gainera.
|
|
|
Neure kotxea (Peugeot zahar bat egun hartan, Frantzian matrikulatua), Errobi ibaiaz bestaldean aparkaturik
|
utzia
nuen, Euskal Erakustokiaren parean.
|
|
|
ETA politiko militarrak armak
|
utziak
zituen, eta ezkerreko aukera abertzale demokratiko bat bultzatzera deliberatua zen; Euskadiko Ezkerra sorturik, sakabanatuta zebiltzan iraultzaile asko bereganatu zituzten.
|
|
|
Idoiarekin neraman bizimodua etengabeko abentura zen; inoiz ohartu gabeko aldeak erakusten zizkidan, inoiz begiratu ez nuen amildegietara begiratzera bultzatzen ninduen, beldurragatik ikusi gabe
|
utziak
bainituen zirenik eta ikuspegirik ederrenak amildegiaren beste aldean. Idoiak zauriak zabaldu egiten zizkidan, trapua kolpetik kenduta, eta beldurrik gabe haiei begiratzeko esa  ten zidan, gauzak diren bezala direlako eta orbainak ere dauden lekuan daudelako.
|
|
|
Gure arteko harremana oso xaloa zen artean, ez ginen-eta ausartzen elkarri eskua emanda ibiltzera baino. Aurrerantzean, are gutxiago egoten nintzen Adelarekin; hark batxilergoko ikasleentzat arratsaldero ematen zituen eskolak bertan behera
|
utziak
zituen, ikerketa eta berrikuntza pedagogikoan buru belarri sartzeko, Kataluniako Rosa Sensat taldekoekin zeuzkan harremanen bidez; Donostian, Adarra talde pedagogikoan ere ibiltzen zen, eta orobat irakasleen sindikatuetan; hara eta hona, ez zen geratu ere egiten: arratsaldeko bostak aldera bere 2 CVan irteten zen auzotik, eta ordu txikietan itzultzen zen maiz, Donostiatik, edo Iruñetik, edo Bilbotik...
|
|
|
|
Utziak
dituzu atzean Abiadura Geldoa eta Abiadura Handia, biak. Ez zara lehengoa bera.
|
|
|
Galdararen presioak balbulari sortzen dion gandua etorri zitzaion begietara. Lasterrari eman zion herri barrurantz lehen Karrika Askatasuna zioen plakak Armengod en gaseosa fabrikaren izkinan
|
utziak
zituen lau iltze herdoilduen azpitik.
|
|
|
Euliak, uda hark behintzat argituko ez zituen hezetasun tatxetan euliak, euliak behiala urdina izandako pintura geruzari eginak zitzaizkion kontinente ezezagun gisako akastuetan euliak amorratuaren eskuak edo txapelak jotako lekuan
|
utziak
zituen euli zapaldu zikinetan pausatzen ziren euliak, goizero ezpainetaraino beteak ageri ziren bidoi erdietako gernuak zoratutako euliak," Viva" edo" Glorioso" edo" Caudillo" edo" Nacional" hitzen beltz higatu samarrean samaldaka pausatzen. Eta zer zitekeen inork itxurarik hartzen ez zion forma baten gainean zeukanez Don Arturok paratua atzamarra, eulien hegaldiak eramana zion noski haraino behakoa, nola bestela, 90 voltioko indarrak ozta suspertzen zituen ilintietan, letra txipi haiek bereizi.
|
|
|
Eta ohi ez bezala, hurbilenekoei" Tira, lanean hasteko ordua diagu!" agindu gabe jo zuen ate ondoan habe loditik dilindan zegoen karril puskan mailuarekin, kin kin kan kin, goizeroko morsea. Irteera aldera nagitzen zirelarik, Don Arturoren haserrearen nondikakoa ikusi behar zutenen multzo handia sortu zen, orduan jakin, ahoz aho zabaldu zen kasernan" Gora Euzkadi" zegoela margotua, arkatzez, moldiztegiko letretan margotua ez baina idatzia, hezetasunek akastuek zapalduek
|
utzia
zuten tarte garbi samarrean.
|
|
|
Chamberlain kapela lose!". Seta hori hartua zeukan, hankapean ikusi nahi zituen Euzkadi galtzen
|
utzia
zuten aliatuen hiriburu guztiak eta, esan diat, anitz euskaldun ginen ados.
|
|
|
Horrek areago durduzatu zuen gobernadorearen ohar hartan ozenki irakurri gabe
|
utzia
zuen esaldiak baino: egia zen hiltzerainoko etsaiak zituela justiziak, aitak hil eginen zuela baserriko baratzea sozializatzen utzi baino lehen.
|
|
|
Handik Londonera joan ginen trenez erdi gordean, paperak eman behar zizkiguten Euzko Etxean. Urte bi atzerago Lekeition
|
utzia
genuen Periko Beitia zegoen idazkari. Kapelua buruan, krabata saman, zulo bi aurrerago lotutako gerrikoa gilborrean, lanak ezagutzeko.
|
|
|
Iceberg beltz txikerra, baina zehaztasunez eta bezuza gogorrez betea. Eastbourne urrun
|
utzia
genuen estiborretik, Brighton parean izanen ginen. Jaurtitzen genuen lurrinagatik gintuzten atrapa noski, mastak baino lehen ikusten da kea, alferrik duk sigi sagan itsaskatzea.
|
|
|
Itsasbeherak agerian
|
utziak
zituen ibaiaren erraiak, basatza gris ilun ura, zerriaren hesteak hil berritan. Kiratsa zetorren arrotik, paperolaren gernu karmina fonderiaren berotasun itogarriari gain hartuz.
|
|
|
Uda hark argituko ez zituen hezetasun tatxa ilun, inoiz urdina izandako pintura geruzak hartuak zituen kontinente ezezagun gisako akastu eta amorratuaren eskuak edo txapelak jotako lekuan
|
utziak
zituen euli zapaldu haietan zehar, ibai troka mendi baso gainetik luzatutako trenbidearen antzera, bazter guztietarik ikusgarri," Gora Euzkadi" handia, beldur ematekoa.
|
|
|
Bazkalondoan, ikastetxeko Yellow Submarine zaharrak ekarri zituenean ez zegoen halakorik, Florenzio txoferrak ziaboga oso bat egina zuen erdiko masta luze haren inguruan gelditu baino lehen, eta han ez zegoen orain ageri zen piperpotoa. Haren orpoan
|
utziak
zituzten motxilak, Queiruga muturreraino igana zen zangoak gurutzatu gabe, zatar hura gero biratu zuen norbaitek, orientazio ikastaroa ematen ari ziren bitartean. Orain zeremonia egin behar zutela zirudien, eta abuztu oro moila trasatlantikoan atrakatzen zuen Hernán Cortés ko guardiakoak bezala ilunabarrean, kanpamenduko buruzagiak ziztu luze bat egin zuen aurrena, gero hiru labur, kapilauak soka askatu eta piperpotoa bien artean erriatzen hasi zirelarik.
|
|
|
Hucken amak, antza denez, semea goizean goiz jaiki eta gosaria mahaian utzita alde egina zela kontatu zuen merkatuan, eta harakinak" Badira bi orduan!" egin omen zuen labana zorrozten zuen bitartean, Tomen amak gauza bera esana izan behar zuen lehenago semearengatik. Bazkaritara azaldu ez zitzaionez, Tomen etxera joan zen, eta han ez zuten lasaitu, ez zeukaten bere semearen lagunaren berririk, eta orduan jakin zuen goizean ohea desegina azaldu zen arren semeak ez zuela etxean lo egin, amak bezperan atondu bezalaxe
|
utzia
zuen Tomek berea. Aita txalupa lantzera etorri zen, arratsalderoko ohitura, atoiontziko guardia amaituta, arratsaldeko seietan.
|
|
2006
|
|
|
X.L. Diputaziora sartu baino urte batzuk lehenago
|
utzia
nuen kantaritza. 1978 urtean hain zuzen.
|
|
|
Alderdi baten borondate aske eta soilaren bidez erlazioa bertan behera
|
uzteak
badu oinarria iraupen epea aipatzen ez den kontratu erlazioekin dihardugularik, alderdiek elkarrekiko duten konfiantzan oinarritzen baitira erlazio horiek. Eskumen hori borondate adierazpen batez egiten da, eta horrek fede onekoa izan behar du; horrenbestez, aldez aurretiko ohartarazpena eman ondoren, epe bat egongo da eta jarduerak tarte batez luzatu du beste alderdiak neurriak har ditzan.
|
|
|
Korrika gerturatu da bere amarengana eta salto egin dio altzora. Eskerrak kafearen kikara mahai gainean
|
utzia
zuela. Burua Nerearen kolkoan jarri du, amaren bihotzaren taupadak entzun nahiko balitu bezala.
|
|
|
Garai hartan gau anitz eman zuen bakarkako ikerketa usteletan, lapurreta harrigarri hartan parte hartu zutenen bila. Azkenean amets hura ere ahazten joan zitzaion, beste amets asko oroimenean margultzen
|
utziak
zituen bezala. Hala ere, amets haren aztarnek bere burmuinetako zoko mokoren batean iraunen zuten bizirik, zeren Geppertek telefonoa eskegi orduko Brissonek etsi etsian heldu baitzion Patuak botatzen zion soka mutur hari.
|
|
|
Termometroa zero azpitik asko jaitsi zen gau haietako baten ostean, jaiki goizean, zabaldu iturria, eta urik ez. Sukaldean bertan, bezperako afariko platerak garbitzeko alferrez harraskan
|
utziak
genituen, uretan, eta ur hura izotz bihurturik zegoen, kristalezko geruza zikin bat iduri.
|
|
|
Bizpahiru aldiz errepikatu nuen, ez oso ozen, baina lo sakonean zetzan hura. Besoa luzatu nuen, baina konturatu nintzen beso bateko tartea baino handiagoa
|
utzia
genuela bion etzalekuen artean. Antoisin bat neukan eskura, gauetan ur pixka batekin utzi ohi nuena; hango ura bota nion gainera, eta antoisina bera ere botako nion, aurretik bera itzarri ez balitz, ikara batean:
|
|
|
Txotxongilo baten eran luzatu nituen besoak, modu automatikoan, nire borondatea bere esku
|
utzia
nuela adierazteko bezala.
|
|
|
Ez nintzen harritu. Janaritegia hutsik zegoela
|
utzia
nuen gaztelua eta, are okerrago, Larrearen eta Arburuaren gidaritza ezdeusaren pean. Hamabi urte bete gabeko haurrak ere jakin izanen zuen Garrüzerenak eginen zuela laster baino lehen.
|
|
|
Bidean laborariekin kausitzen nintzen eta haiei ahalkerik gabe bidea galdetzen. Eguerdirako, Arrueta gibelera
|
utzia
nuen. Inguru handi bat egin nuen Eskoitzeko bideari eta, beraz, Biarnoko mugari berriz ere bizkarka.
|
|
|
Denbora eman genuen uretan. Carvalloren ustez
|
utziak
genituen Pontedourokoaren lurrak, baina haren zaldunak ez ziren besteenak errespetatzen zituzten horietakoak, eta ez zegoen fidatzerik. Edozein unetan Podíase levantar a lebre, esan zuen.
|
|
|
Bitartean, telefonoaz gogoratu nintzen. Lurrean
|
utzia
nuen eseki barik. Ostera ere, Reba larri samar hasi zitzaidan.
|
|
|
Aurkitu nituen, jakina, ahaztu zaizkidan beste gauza asko ere, baina Angeloren nortasuna edo bizitza argitzen lagunduko zidana, ezer gutxi. Azkenerako
|
utzia
bainuen ikusminik handiena sortu zidana, bazter batean erdi haustuta zegoen zurezko maleta baten aurrean makurtu nintzen. Hainbat europar hiritako izen eta ezkutuak baitzeramatzan itsatsita, irrikaz zabaldu nuen maleta, opera kantariaren ospe egunen eta Angelorekin izandako harremanen albiste emango zidaten kontu interesgarri asko aurkitzeko esperantzan.
|