Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 92

2000
‎zeltar, erromatar, bisigodo eta arabiarrekin. Horregatik, Herri horiek utzitako aztarnak ohorez hartzendituzte. Aldiz, bertokoak diren euskaldunak, ez konkistatzaileak?
2002
‎Historiak utzitako aztarnetan oparoa den beste hiri bat Haugesund dugu. Eskualde honetan, iraganaren era guztietako arrastoak topa daitezke.
2003
‎Urek lortutako mailari dagokionez informazio gehiago, denboran zeharluzeagoa, izaten da ur emariena baino, iraganeko uholdeek utzitako markek iraunegiten dutelako zelan edo halan (eraikuntzetan utzitako aztarnak, margoak, dokumentu zaharretako aipuak...). Pragan izan badira hainbat leku, historian uholdeenerreferente izan direnak, Charles zubia (Karluv Most), esaterako.
‎Nire etxera bisitari datozen apurrek bederen dantza pauso nagi batzuk egin ohi dituzte gehienez, pozik daudela agertzeko edo, loaren aztarnak aurpegian dituztela ohetik altxatzen direnean. Bainuontzia urez betetzen jartzen dute eta, barruko arropa ñimiñoekin jantziak edo erabat biluzik ere bai, ispiluaren aurrean egon ohi dira loaren mamuak edo maitalearenak aurpegian utzitako aztarnak aztertzen, ezpainak kristal hotzaren kontra pintatu edo, pintza bat eskuetan, galdera ikur batek bezala begiak inguratzen dizkieten bekainen marrak borobiltzen, eta tarteka, ordu batzuk lehenago gozatutako uneak ebokatuz edo, dantza geldi baten pauso nagiak edo imintzioak egiten dituzte, gorputza emeki eta malgutasunez mugituz, agertokiren batera atera behar duen aktore urduriaren antzer... Nik zeharka eta oharkabean ate zirriztutik begiratu ohi diet, eta horrela, hanka puntetan zutik, ipurmasailak tente dituztela, izaki guztiz arrotz eta urrunak iruditu ohi zaizkit eta lanak ematen dizkit une batzuk lehenago nire altzoan edo besoen artean eduki ditudanik sinesteak, baina jarrera horretan zerbait erakargarria, zerbait emakumezkoa dutela iruditu ohi zait.
‎Gretak bazuen usaina. Urteek utzitako aztarna. Eta Sararen likoreek.
2005
‎Mapa handi batean, munduko Euskal Etxe guztiak ageri dira, eta baita euskara irakasten duten atzerriko unibertsitateak ere. Gure hizkuntza ohiko mugetatik kanpo ibilitakoaren adierazle, azkenik, antzina Ternuara joaten ziren euskal arrantzaleek bertako toponimian nahiz hizkuntzan utzitako aztarnak erakusten ditu panel batek.
2006
‎Dagoeneko ez dago indiarrik Aruban, 1862an hil baitzen indiarren azken ondorengoa. Alabaina, uhartean indarrez dirau indiarrek utzitako aztarnak... Parkeko mendi mazela honetan dagoen etxetxo zuria dugu adibide.
‎Wignacourteko dorrea da Maltako zaldunek uhartean utzitako aztarna bakarra.
2007
‎Portugaleteko Zubi Esekia aintzat hartua izan dadin lortu dugu eta orain dinosauroek Penintsula Iberikoan utziriko aztarnekin ari gara lanean.
‎4 Aspaldiko urak utzitako aztarnak. Buztinen eta silikatoen berri bereziki.
‎Tarteka, ibiltariak jauregitxo, gaztelu edo leku interesgarriak aurkituko ditu, hala nola Zamorako Moreruelako monasterioa edo Galisteoko udalerri berezia. Ibilbide horri esker, kultura erromatar, arabiar eta kristauek utzitako aztarnak ikus daitezke. Done Jakue Bidea bezala, gehienek oinez egitea erabakitzen duten arren, batzuek bizikletaz edo zaldiz ibiliz aukeratzen dute.
2008
‎Aiztogile, Zapatagile edo Errementari. Erdi Aroko karrika hauetan barrena gabiltzala, Errenazimentuak utzitako aztarnak aurkituko ditugu, familia nobleek egindako jauregi dotore bihurturik: Kordoi etxea, Eskoriatza Eskibel jauregia, Villa Suso jauregia, Doña Otxanda dorretxea… Gehienak museo edo eraikin publikoak dira gaur egun.
‎Sabana zenean utzitako aztarnak
‎Beharbada oraindik bazekien inoren baitan sartu eta zauriak atzematen, zalantzak sumatzen, beldurrak irakurtzen. Edo beharbada Nadiaren musuek nire masailean, Nadiaren hortzek nire belarri gingilean utzitako aztarnak arakatzen ari zitzaidan, besterik gabe, emakume baten aitzin jolasak errepikakorrak direla egiaztatzeko. Edo Nadiarekin igarotako arratsalderen bat etorriko zitzaion gogora.
‎Bidea bihurria eta ez ezagugarria zenez Gorrailen gordagia nekez aurkitu zuen. Lehenik, urratsek utzi aztarnak ongi ageri ziren oihan hareatsu bat zeharkatu zuen, ondotik ote eta iratzez estalitako larre batean murgildu zen eta gero hosto eta ziriz emokatu xendara zenbaitetan sartu, han ez baitzitekeen arrastorik ere ikus: gorda lekua ongi hautatua zuen Gorrailek!
2009
‎Bidean geldialditxoak egiten dira dena den. Hala, Mioñon bainua har daiteke, eta baita meatzaritzak bertan utzitako aztarnak bisitatu ere. Hirugarren bidaia aukeratuz gero, Santurtzitik Bilbora joango gara, kantan bezala.
‎Greziarrak, feniziarrak, turkiarrak, austriar hungariarrak... ugari izan dira hemendik igaro diren herriak. Horiek guztiek eragin nabarmena izan dute, eta haiek utzitako aztarnak oraindik ere bizirik gordetzen dira. Kroaziaren historia osoa kultur ondarearen bidez ezagutzeko aukera dago.
‎Bero egiten zuen, zero gradu,, beroegi Eigerren ipar horma izateko?. Rote Fluh zatia eskalatu nahi zuten eremuan urak utzitako aztarnak ikus zitezkeen. –Irristakor egongo zela pentsatuta, saiatzeak merezi ote zuen pentsarazi zigun?.
‎Geroago Trotskiren bunkerreko bortak hertsiak zirela ohartu ziren. Leon gaizoa erail zuteneko tiroketek horma hitsetan utzi aztarnak erakutsi zizkion Iztak. Arturo Ripsteinen filmetako pertsonaia bailitzan sentitzen zen, eta karriketan lili ubeletan handiosturiko jakaranda arbolen kaskoetan dilingatu zuen pentsua.
2010
‎Gero erbeste garaian, Frantzian, Belgikan, Danimarkan, Hungarian eta Ingalaterran ibiliko zen kongresu, kurtso eta bileretan parte hartuz. Izan zen toki gehienetan gainera eta ahal izan zuen neurrian, estudio teorikoen ondorioz, gizakiak utzitako aztarnen bila ikertzen ari zen nekaezineko lan iraunkorrean.
‎Galdetzen diot zergatik, eta bahituta izan zuten zuloan bere aitari etengabe jartzen ziotelako esaten dit. Osaba ez zuten orduan akabatu, baina bahiketak utzitako aztarna traumatikoengatik bizitza asko laburtu ziotelakoan nago. Ezin zuen lo egin.
‎Esate bateko, Iruñeko kartzelatik atera ondoren nor bere herrira bueltatu ote zen? Hala egin bazen, geroztik nork bere herrian utzitako aztarnak han ageriko baitira udal edo eliz artxiboetan. Horrexegatik zirikatu nahi nuke herrian herrikoa, baldin gai honek liluratuko balu, harimuturrok lotzen segi dezan.
‎pour travaux. Bertan ari direnak ez dira igeltsero eta argiketariak ordea (horiek geroago deituko dituzte agian, herioaren ikustaldi labur bezain eraginkorrak utzitako aztarnak ezabatu behar izatekotan), auzi mediku eta poliziak baizik, berezko arrazoiek eragindako heriotza dela baiesteko mandatuz.
‎Gurpil aulkiaren atzealdean kokatutako haga batetik zintzilik zegoen gazurezko poltsatxoa besoko zainera orratz batekin lotuta. Pijama urdina soinean, galtzen eskuineko aldea altxatuta zekarren, hankan operazioak utzitako aztarna odoltsuak agerian.
‎Ipar Euskal Herrian gutxi dira erromanikoak utzitako aztarnak. Gehiago izan zen arren, erlijio gudek hura deuseztea ekarri zuten.
‎Gizakiak mendeetan utzitako aztarna ikusgarria bada, are ikusgarriagoa da Artziniega inguruko natura ondarea. 600 metro inguruko mendiek ixten dute harana, baina nabaria da Garobel mendilerroaren itzal luzea.
2011
‎Urak utzitako aztarnak luze dirau, hilabete igaro bada ere azaroaren 5ean eta 6an hainbat tokitan denborale bortitza izan zenetik, eta eurite hark kalte material andana eragin zuenetik. Gipuzkoa astindu zuen gehien, baina Araban ez beste herrialde guztietan nabaritu zuten euri jasa eta haren ondorioa.Espainiako aseguru etxeen partzuergoko zuzendari Alejandro Izuzkizak jakinarazi duenez, partzuergoak 3.755 eskaera jaso ditu, eta horietatik 346 adituek aztertu dituzte jada.
‎Korrika nindoan neskak utzitako aztarnak segituz, eta kexu murmurio urruna entzun nuen.
2012
‎Lasaiago nengoen. Neure irudiari erreparatu nion ispiluan; zurbiltasun hits batek biltzen zidan aurpegia, nabariak ziren loezinaren estirak utzitako aztarnak. Begiek, ordea, itzal ilun batek inguratuta bazeuden ere, harro eta gupidagabe distiratzen zuten.
‎Espezie guztiak zenbait alderdiren arabera zehazten dira; hona zein diren alderdi horiek: elikatzeko erabiltzen dituzten iturriak (bizirik irautea), baldintza ekologikoak (moldatzea), beste harrapariekin borrokatzea (hautespen naturala) eta, espezie batzuek, batez ere gizakiak, tresnak asmatu dituzte (hizkuntza tresna horietako bat da); horregatik, kulturen historian utzitako aztarna gehienak kapitalizatu egin dira. Lan planetan oinarrizko ideia edo indar ideia haiek etengabe agertzen badira ere, egunerokotasunaren eta taldeen fisionomiaren eraginez bakoitzak bere irizpidearen arabera tratatzen dituenez, askotan, ikasgela batetik bestera eta urte batetik bestera aldaketak sortu ohi dira.
‎Herritik oso gertu, esaterako, Andelos erromatar hiria dago. Kristo osteko IV. mendera arte bizi izan zen bertan erromatar talde bat, eta azken urteotan haiek utzitako aztarnak berreskuratu guran dabiltza.
‎Nola hala nire burua txukuntzen saiatu naiz, bi asteotako erasoaldi literarioak utzitako aztarnak mozorrotzen, militante baten jokabidea berreskuratzen, hutsalki.
2013
‎Joxe azken gerra karlistaren erdian jaio zen, eta Juan Kruzek bost urte zituen gatazkaren danbadak baserriaren inguruan lehertu zirenean. Karlisten eta liberalen arteko XIX. mendeko gerrek utzitako aztarnak luzaro iraun zuen Euskal Herri osoan, baita Zapiraindarren etxean eta Altzako biztanleen artean ere. Gertu gertutik bizi izan zituzten alderdi haietan azken karlistadaren gorabeherak:
‎elementu kulturala. Edo beste era batera esanda, gizakiak bere eboluzioarekin batera naturan utzitako aztarna. Aztarna horiek era askotakoak izan daitezke, leize zuloetako margolanak, Vatikanoko Done Petriren katedrala, Guggenheim museoa, Segoviako akueduktoa edo pinu landaketa bat edo errepide bat, adibidez.
‎“Ondarea berreskuratu behar dugu, jendeak ikus dezan. Gure aurrekoek egindakoa, haiek utzitako aztarnak bistaratu behar ditugu, gal ez daitezen”. Larraulen, su egurra auzolaneanNegua iritsi aurretik, sutarako egurra auzolanean prestatzen du larrauldarr talde batek.
‎Aurrekoarekin alderatuta, diskurtsoak protagonistarekiko hartzen duen ikuspegia hurbilagoa denez istorioa lehenengo pertsonan kontatua egonagatik, narrazioa askozaz intimoagoa da. Indarkeria psikologikoak biktimarengan utzitako aztarnek marka fisikoek baino denbora luzeagoz iraun (bizitza oso bat, hain zuzen) eta are mingarriagoak izan daitezkeelako erakusgarri da kontaketa.
‎Salvador Dalik idatzitakoa behin betiko baztertu, eta sukaldariak utzitako aztarnen ildora zuzendu nituen begiak. Markatutako pasarteetako bat bereziki interesgarria zen:
‎—Zergatik ez da inor saiatu lapurrak harrapatzen? Ez ote du inork aztertu utzitako aztarna edo zantzurik?
2014
‎Beste dorretxe baten aztarnak ere badaude, baina hura, Arantzate ez bezala, armarririk gabe. Bestalde, ez da iraganak utzitako aztarna bakarra: 300 metro gorago, XVIII. mendeko labeak ikus daitezke oraindik.
‎Hori gutxi balitz, turkiarrek izurria eraman zuten Bartzelona Berrira, eta bizirik iraun zuten bakanek hiritik alde egin zuten. 1808an sute batek hiriaren arrastoak erraustu zituen eta, egun, katalan horiek utzitako aztarna bakarra zeta harrak elikatzeko landatutako masustondoak dira
‎Baina alemanen politika hori bihar euren kontra bihur liteke: gaur Alsaziari aplikatu nahi badiote,, nork ziurta dezake etnografiaren ikurra hain gora altxatu duten alemaniarrek ez ote dituzten ikusiko gero eslaviarrak Saxonia eta Lusaziako herrixketako izenak arakatzen, Wiltzo eta Obodritarrek utzitako aztarnen bila eta beren aitona amonen artean Ototarrek (sic) burutu zituzten egundoko salmenten eta sarraskien kontuak eskatuz? 1808 Gainera etnografiako emaitzak ez dira seguruak, zentzubakoa litzateke politika haien gorabeheren dilindako jartzea: –etnografian, ikasketa guztietan bezala, sistemak aldatuz doaz(?).
‎usapalak elurretan utzitako aztarna arinenak ere
2015
‎Heraklitok utzitako aztarnarekin batera, Parmenidesenik aurki daiteke liburuan. Hona hemen adibideak.
‎Antzinako zibilizazioak ikertzen dituen zientzia da Arkeologia. Gizaki haiek utzitako aztarnetan
‎Artez irakurtzen jakin behar da, besterik ez. Adierazleak dio zein den adierazia, zeinu guztiak dira erakusle edo seinale, zentzua den kausak utzitako aztarna. Horrela, bada, Sartreren zerbitzaria ez da zerbitzari diharduen laguna, zerbitzaria" zerbitzaria" da:
‎Abaitua gertatu zaionaz eta narratzaile anonimoa Abaituaz eta honen testuinguruaz dakienaz. Edozein gisaz, Apalategiren ustez benetan balio duena ez da La Vasconia lentzeria dendari dagokion xehetasun historiko zehatza, baizik eta Abaituari egun hartan jazo zitzaionaren zentzu sakona, hau da, pasadizoaren oroitzapenak harengan utziriko aztarna. Karlos Linazasorok zehaztu du memoria aztarnaren izaera:
Utzi aztarna unibertsoan.
2016
‎Hamar urte dira Oiasso museoa k ateak ireki zituela. Erromatarrek Irunen utzitako aztarnekin osatutako erakusketa iraunkorra aldian aldiko jarduerekin osatzen dute, helburua" jendea itzultzea" baita.
‎Beharbada emazteak berak adierazi dio keinu batekin ni non nagoen eta beste keinu batekin isiltasuna agindu dio eta eraman behar dituen gauzak biltzen hasi dira, nahiz eta ez dakidan nik zer izan daitezkeen. Maitaleek harremana mozten dutenean utzitako aztarna guztiak ezabatu nahi izaten dituzte, idatzitako gutunak erre, opariak desagerrarazi eta beharbada gisa horretako erritualen bat hitzartu dute. Ez dut nik mutil hau gutunak idazten irudikatzen, baina lurrin garestiren bat erosten bai, edo bere disko kutunenak, edo beharbada harremanak iraun duen hilabete hauetan jostailu sexualak oparitu dizkio eta orain oroigarri gisa eraman nahi ditu, nahiz eta ez zaidan iruditzen legezkoa maitalea abandonatu eta gainera emakumea kontsolamendurik gabe uztea.
‎Kontuan hartzekoa da euskal identitatea izan zela hastapenetik Larzabalen kezka. Pentsa daiteke haurtzaroan ezagutu apaizak bere baitan utzi aztarna zitekeela abiapuntua. Dena den, bitan bederen aipatzen du apaiz karlista bere idatzietan, eta horren eragina kontuan hartzekoa da.
‎Antzinako zibilizazioak ikertzen dituen zientzia da Arkeologia. Gizaki haiek utzitako aztarnetan oinarritzen da ikerketa horiek egiteko; hala nola, tresnak, armak& Indusketa metodoen bitartez aurkitutako objektuak zein fosilak testuinguruan jarri, eta, laborategian aztertu ondoren, zein garaitakoak diren esaten digute. Horrela osa liteke jakintza historikoa.
‎Thatcher edo Reagan antzinako kontuak direla uste dugu, baina beraiek eta beste zenbaitzuek defendaturiko sistema ekonomikoa gure gizartean bere lekutxoa lortu du. Ez dugu merkatu librea defendatzen duen teoria azalduko, adituak ez garelako gehienbat, gure gizartean utzitako aztarnez arituko gara eta nola gizarte eragileen aurkako jarrera mesfidatia hedatu den. Neoliberalismoa ez da soilik dirua ematen ez duten zerbitzu publikoen desagertzea sustatzen duen sistema, bere helburu nagusietarikoa borroka ideologikoan dauka.
‎Mundu dolmenikoan, bailara bakoitza kosmos txiki bat da, kosmos izateko behar dituen guztiak ditu eta ez da beraz bailaratik kanpo ezertara irten behar, ez dago horren premiarik. Norberaren bailaran daude, naturaren indarrak sartu eta irteten diren leize zuloak, norberaren bailaran jentilen lan eskergek utzitako aztarnak, norberaren bailaran jentilek hil ondorenerako eraikitako trikuharriak. Kosmologia hau sustraien kosmologia da, kosmos txiki itxiak eratzen ditu han eta hemen; bertan gizakiak lur horri, bailada horri lotzen zaizkio eta berdintasunezko eta elkartasunezko harremanak eratzen dituzte euren artean.
‎Ideia baten eta haren itzalaren historia da, mundu ulergarri baten ezin zedarrituzko eta neurtuzko hatsaren aberastasuna, arnasa hartu eta botatzeko ahala baizik eskaintzen ez duena. Gizakiek bertan uzten dugun oinatza, nahitarat eta adeitasunez utzi aztarna ala ahantzi nahi ginduken orbaina... Irudimenean barna egiten dugun bidaia, atzeraka bideratuz bere oldez dabilan haurtasun hauskor eta, batzutan, mamuz josia den haurtzaroraino..." Horra Thomas Loyatho eta Luc Medrinal lankideek zer dioten Bardozeko erakusketarako eraman duten lanaz.
‎79 urtemuga beteko da aurten, eta Gerediaga elkarteak eta udalak gertakari haiek gogoratzeko ekintzak antolatu dituzte, “oroimen hori bizirik mantentzeko asmoz”, Aitziber Irigoras alkatearen esanetan. Nobedade lez, bonbardaketak utzitako aztarnak zinemetan erakutsiko dituzte.
2017
‎Txori gaztea, urtxintxak utzitako aztarnetan lau pauso eman eta hegan hasten da.
‎Lehenengo omoa, buruhezurrari tente eusten diona... Eta ondo begiratzen badiok, hor goiko aldean ikusiko dizkiok txerria hiltzeko erabili ohi diren ganibet horietako batek utzitako aztarnak, begira honako marruskadura hauei...
‎Ondoko erkidegoetako eragina eduki arren, Errioxako sukaldaritzari nabaritu egiten zaio Erdi Aroan musulmanek utzitako aztarna. Mahatsondoez gain, Ebroko ibaiertzak eta Cameroseko mendiek sor markadun produktu oso famatuak ematen dizkiote.
‎Erdi Aroan musulmanek utzitako aztarna nabaritu egiten zaio Errioxako gozogintzari: Arnedoko fardelejo deritzon hostorea, mazapan arineko pastaz barrubetea; Soto de Cameroseko mazapanak, eta Santo Domingo de la Calzadako mollete izeneko hartzitu gabeko opila, besteak beste.
‎2016ko azterketak emandako datuak oinarri hartu eta erabilerak dituen erronken gainean hitz egingo digute. ...k izan luketen harremanez hitz egingo digu, balore etikoetan oinarritu behar diren harremanez.Gai nagusi horretatik harago, hainbat artikulu irakurtzeko aukera eskaintzen digu zenbakiak: Literatura arloan, Beñat Sarasolak euskal literaturan izan diren literatura konparatuari buruzko lehen saiakerez idazten du. Gema Lasarte eta Amaia Serranok maskulinitate berriek euskal haur eta gazte literaturan utzitako aztarnetan arakatu dute. Jon Kortazarrek, aldiz, Gabriel Arestiren lehen argitalpenen inguruan izan ziren hainbat kontu argituko ditu. Gema Lasartek, kasu honetan Letizia Diezekin elkarlanean, eskolatan sortzen ari diren atsotitz berrien gainean egindako ikerketaren datuak aurkezten ditu.Sierra de Toloño, nexo de la Montaña y la Rioja AlavesaIkerketa honen oinarria, egilearen esanetan, sierra d... Bere ustez, esan gabe doa Sierra de Toloño edo Sierra de Nabarra direla forma zuzenenak.
‎Erakusketa proiektu horrek gogoeta espazio bat proposatzen du, artistaren obran ikusten den naturaren eta eskulturaren arteko harremanaren inguruan. Horretarako eskulturak, autorearen argazki originalak eta dokumentuak aurkezten ditu, 60 elementuko sorta bat guztira, XX. mendeko 40ko hamarkadan zehar garatu zituen lanekin eskultorikoa berrikusteko eta eraldatzeko prozesuan parte hartu zuen Ferranten obran naturalak utzitako aztarnaren erakusgarri.
‎Korapiloa askatzen hasi izanak eragindako ausardiak bultzaturik, banan banan so egin zien: gizaki arruntak, inork ez luke pentsatuko barnetik eraman izan duten guztia, mundua ez dela justua bat batean ikasi izanak utzitako aztarnei erreparatzeko arretaz begiratu behar zen, eta hala ere, nekez ziren aurkitzen: begietako bustidura gehiegizko bat, dardara antzeman ezinezko bat, zigarroa erretzerakoan halako inpazientzia keinu faun bat, gorputzaren presentzia zurrunetik barnera zerbait ezkutatzen deneko seinale ahulen bat.
2018
‎Bizibideaz jardunda, hasieran azaldu du gidariak arrantzak Zumaiaren ekonomian eta familietan izandako pisua, ondorioz, kofradian du bisitak azken aurreko geldialdia. Arraina saltzeko modua ez ezik, arrantzale euskaldunek nazioartean utzitako aztarnak plazaratu ditu gidak. Ternuara joandakoan Apaizac hobeto zeudela esaten zuten garaia ekarri du gogora, gerora bertako toponimian geratutako zenbait hitzekin batera.
‎Esan bezala, testuak badauzka duela mende erdi pasatxoko ezaugarriak eta hizkuntz aberastasuna, eta seguru nago Harkaitz Canorentzat erronka polita izan dela euskaratze jaso hau burutzea. Nago, gainera, garai haietan horrelako testu trinkoak irratiz entzuteko gai baginen ere, orain nahiago genukeela paperean irakurri eta, hala ere, denbora genukeela poetak hitzetan eta lerro artean utzitako aztarnak, sakoneko kargak, biluztasun guneak eta errotiko emozioak behar den legez barneratzeko.
‎Lipar batez, ez nuen fitsik ere ulertu nire nagusiaren hitzetan. Orduan, ohartu nintzen zirto antzeko bat izango zela, eta, zegokion gisara, irribarre egitera lehiatu nintzen, baina nire txundidurak (hobe aztoramena ez esatea) utzitako aztarnaren bat sumatu uste izan nuen nire aurpegieran.
‎Orduan ez nekien Lindy Chamberlainen kasua benetakoa zenik, eta ez hori bakarrik, Australiako kronika beltzeko kasurik famatuena zela, eta dela, gaur egun ere. Baina argi dago ni izan nintzen umearengan utzitako aztarna sakona izan zela, gaur egun oraindik gogoratzeko gai naizenez gero eta dingo hitz berez alai samarrak nire ametsak pozoitzen jarraitzen duenez gero.
‎Toponimiaz aritzean esan dugun bezala, hizkuntza bat beste baten menpe txikitu edo galtzean arrastoak utz ditzake hizkuntza berrian: onomastikaz harago, hemen" hondarrak" deituko ditugunak ere badaude, hau da, hizkuntza galduak (guri dagokigunez, euskarak) eguneroko bizimoduan nagusitutako gaztelanian utzitako aztarnak, hala nola zenbait ahoskera edo hitz, mandarra, pachardn edo ciriquiar kasu. Hau zioen Borregok leonerak gaztelanian duen eraginaz:
2019
‎Emakume berria da. Bere eskutitzean boligrafoak utzitako aztarna sakona ikusi baino ez da egin behar haren indarra sumatzeko. Brailez idatzitakoa ematen du.
‎Handik aurrera, jakin minak akuilatuta, noiz izekoak utzitako aztarna bakanak aztertuz, noiz han hemenkako artxiboak eta ahaztutako argitalpenak kontsultatuz, begi aurrean duzun istorio honen gertakarien haria osatzera iritsi naiz. Edo, hobeto esanda, idazle lizentziaz baliaturik, marko berria ezarri diot margolan zahar bati, gure artera ekarri eta beste begi batzuekin ikusteko asmoarekin.
‎“Jakin behar dute txakurra bere erantzukizuna dela eta bere ondoan lasai egon behar duela, ezin zaiola hoteleko lorategian askatu, baimenduta ez badago eta gelan bakarrik utzi”. Azken finean, utzitako aztarna bat da aztarna ona, aukera berriei bidea ixten ez diena. Gainditu gabeko irakasgaien atalean, Fernándezek gogorarazi du erakundeek garraiorako eta instalazioak eskuratzeko laguntza behar dutela:
‎Argitu dugu sozialismoak eta errepublikanismoak bat egin zuten garaian, 1848 inguruko urteetan, marxismoa agertu zela fusio horren ondorio gisa. Dena den, lotura horrek marxismoan utzitako aztarna filosofiko politiko errepublikar demokratikoa azaltzea beharrezkoa da azken honen izaera ikusarazteko. Zentzu horretan, atal honetan, eta gainetik bada ere, Marx eta Engelsen pentsamendu errepublikarra —esplizituagoa batzuetan eta inplizituagoa besteetan— azalarazten saiatuko gara.
‎Euskal Herrian gizon emakumeek utzitako aztarnak kontuan hartuz. .. asmatutako eskema:
‎Gure barnean diren iluntasunak oihal zuriaren gardentasunean agertzen dira itzalak bezala, belaunaldiz belaunaldi traumak utzi aztarnak balira bezala.
2020
‎Eskoriatzan aurten Euskaraldiak utzitako aztarna erakusten zuen bideo batekin ireki zuten atzo arratsaldean Zaldibar antzokian egindako ekitaldia, eta ostean hartu zuen hitza Antton Telleria esatariak. Twitterreko kontuan dioen bezala," oro har, koldarra" dela dio berak, eta telebistak asko engainatzen duela:
‎Sakanan bi dira Ulibarrenak utzitako aztarnak: Altsasuko Sustraiak plazan zegoen intxaurrondoarekin egindako eskultura, eta Ziordiko Iruñeko Batalderri eskultura Iruñeko Erreinuaren sinboloa den arrano beltza.
‎Harizti bat da, aski argia, sastraka bakoa eta zuhaitzen arteko espazio aski zabalekoa. Bertan argi ikusten ziren hondeamakinek lurrean utzitako aztarnak. Begiz kalkulatuta, 30 metro luze eta 20 metro zabal zuen gainazal bat hartzen zuten aztarnek.
2021
‎Arkeologoa eta EHUko Ondare Eraikiari buruzko Ikerketa Taldeko kidea, Josu Santamarinak (Gasteiz, 1993) 1936ko Gerrak gure paisaian utzitako aztarnak ikertzen ditu, materialtasuna, memoria eta ondarea aintzat hartuta. Ekainean, Markina Xemeingo bigarren fronte lerroan edo Burdin Hesi Txikian esku hartuko du Ahaztuen Oroimena elkartearekin; bunker horietan borrokatu zuten errepublikarren" azalean" jartzeko balioko du ekimenak.
‎Ikusi zintuzten norabide honetan eta goizean zure zaldiak utzitako aztarnak oso garbi zeuden. Loreen infusioak on egin zion Habusi erabat osatuz eta hostoak, fruituak eta azal puskak erabilgarriak izan ziren.
‎Josu Urrutikoetxearen semea dela oroitarazi du, eta garai hartan anitzetan elkartu zela harekin. Hitzorduetara beste pertsona batzuek eraman izan zutela eta bidaia horietako batean utzitako aztarnak izan daitezkeela erran du.
‎Publikoak haren filmei egindako harreraz idatzi du Luis Alegrek, «apenas landu izan dena», Anguloren esanetan, eta Benito Perez Galdosen obrarekiko loturak aztertu ditu Arantxa Agirrek. Emakumeak haren obran duen lekua ikertu du Imma Merinok; Buñuelek beste zinemagileengan utzitako aztarnak Desiree de Fezek, eta espazioen erabilera, azkenik, Quim Casasek.
‎Zinematik irten ondoren, filma komentatzea gauza ederra da; liburu bat irakurri eta gero, burutazio edo galdera batzuk bota ohi ditugu; margolan baten aurreko zirrarei hitzak jartzen saiatzen gara. Artelanak bizirik jarraitzen du jaso duen pertsona bakoitzarengan eta gugan utzitako aztarnak araka ditzakegu.
‎Beraz, Damak nigan utzitako aztarnak partekatuko ditut hemen. Izugarri disfrutatu dut irakurketa barre eta negarren artean; hunkigarria da.
‎Tam eta Can Vietnamgo bertsioan, aldiz, amaordeak Cendrillon jazartzen segitzen du ezkondu ostean ere, eta Buda da hor heroiari laguntzen diona (Van Tuan, Guillon eta Hoffet Gachelin, 2013). Ikusi dugunez, ugariak dira bertsio guztietan lekuan lekuko erlijioek utzitako aztarnak, erlijio kristauarenak nagusiki, baina kasu honetan, budismoarena oso modu esplizituan.
‎Ahozko iturrira jotzea, ez bakarrik gertatu zena ezagutzeko, baita ere jakiteko zergatik gertatu zen, nola bizi izan zuten... Eta orduan gertatutakoek protagonisten oroimenean utzitako aztarna emozionaletara hurbiltzeko ere bai. Jaso ditugun testigantzek, bizi izandako gertaera eta emozioek, aukera ematen digute oroipen partikularrak ezagutzeko.
2022
‎Hortik, ene ustez, Mauleren izena: Mairüle, zubereraz/ Maüle/ ahoskatzen dena; Altzaiko Zuhure oihanean badago ber izen ho rretako gune protohistoriko bat, hots, mairuek utziriko aztarna bat. Maüle tik Maulera urrats erdi bat, errexa, Sohuta/ Sohütaren kasuak beste aldera egiten duguna, Sorhoetaz ahantzirik:
‎Lau aldiz ikuskatu zuten etxea, baina ez zituzten aurkitu. Epaileak jaso zuenez, «egongelan eta inguruko geletan bilatu bazen ere, ez zen jaurtigai gehiago aurkitu, ezta horiek utzitako aztarnarik ere». Gainera, hiru peritu txosten egin zituzten, baina Guardia Zibilak ondorioztatu zuen balen deformazioaren ondorioz ezin zela jakin zein armatatik bota zen.
‎Bai Errusiak baita Txinak ere erabiltzen duten ohiko argudioa da: hain handiak diren herrietan, hain historia gogorra dutenetan, demokraziak ez luke funtzionatuko; ez oraindik, iraganak utzitako aztarnak sakonegiak dira eta, denbora behar da eta.
‎" Baina isilik joanez gero, ez litzateke arraroa izango orkatzak ikustea, inguruan asko daudelako". Zoruari adi egonda, berriz, posible izango da ugaztunek paisaian utzitako aztarnak interpretatzea. " Bertako ugaztun ugarien arrastoak topatu ditugu:
‎Tinta urdinez idatzitako historia: Bergarako Algodonera de San Antoniok utzitako aztarnak. (Argitaragabea)
‎Harreman horiek sortu eta elikatu ditzaten, ale ehoek edo belarrek bagajea dakarte. Landarea hazi zen tokian utzitako aztarna nolakoa den, hor dago koxka. Inoiz zu eta edari beroa bakarrik baldin bazaudete, pentsa edabe xume horrek dagoeneko berarekin dakarren istorioa.
‎Hor bukatu zen Berueteko Errosarioko Amaren irratiaren historia. Hark utzitako aztarnak bizirik jarraitzen du oraindik, dena den...
2023
‎Oporretan antzinako kulturek utzitako aztarnak patxadaz ikustea izaten dugu helburu, dosi handiagoetan seme alabek beren bidea hartu dutenetik. Lastozko kapelaren azpian betiere (aterkia ere eramatea pentsatzen nabil, txinatarrek eta bezala, berehala ikusiko duzue zergatik).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
utzitako 83 (0,55)
utzi 5 (0,03)
utziriko 3 (0,02)
Utzi 1 (0,01)
Argitaratzailea
ELKAR 18 (0,12)
Berria 11 (0,07)
Susa 10 (0,07)
Argia 7 (0,05)
Pamiela 7 (0,05)
Consumer 3 (0,02)
LANEKI 3 (0,02)
Chiloé 3 (0,02)
Alberdania 3 (0,02)
Euskaltzaindia - Liburuak 2 (0,01)
Euskaltzaindia - Sarea 2 (0,01)
goiena.eus 2 (0,01)
UEU 2 (0,01)
Uztaro 2 (0,01)
Guaixe 2 (0,01)
Jakin 1 (0,01)
Aldiri 1 (0,01)
Elhuyar Zientzia eta Teknologia 1 (0,01)
Ikaselkar 1 (0,01)
aiurri.eus 1 (0,01)
alea.eus 1 (0,01)
Euskalerria irratia 1 (0,01)
Maiatz liburuak 1 (0,01)
Labayru 1 (0,01)
Herria - Euskal astekaria 1 (0,01)
Open Data Euskadi 1 (0,01)
Amezti 1 (0,01)
Anboto 1 (0,01)
Hitza 1 (0,01)
Booktegi 1 (0,01)
Konbinazioak (2 lema)
Konbinazioak (3 lema)
utzi aztarna arakatu 3 (0,02)
utzi aztarna bakar 3 (0,02)
utzi aztarna bat 3 (0,02)
utzi aztarna erakutsi 3 (0,02)
utzi aztarna sakon 3 (0,02)
utzi aztarna bila 2 (0,01)
utzi aztarna ikusi 2 (0,01)
utzi aztarna ala 1 (0,01)
utzi aztarna ari 1 (0,01)
utzi aztarna arin 1 (0,01)
utzi aztarna aritu 1 (0,01)
utzi aztarna aurkitu 1 (0,01)
utzi aztarna aztertu 1 (0,01)
utzi aztarna bakan 1 (0,01)
utzi aztarna berreskuratu 1 (0,01)
utzi aztarna bisitatu 1 (0,01)
utzi aztarna bistaratu 1 (0,01)
utzi aztarna bizirik 1 (0,01)
utzi aztarna emozional 1 (0,01)
utzi aztarna erakusgarri 1 (0,01)
utzi aztarna erreparatu 1 (0,01)
utzi aztarna ezabatu 1 (0,01)
utzi aztarna filosofiko 1 (0,01)
utzi aztarna gehien 1 (0,01)
utzi aztarna guzti 1 (0,01)
utzi aztarna han 1 (0,01)
utzi aztarna ikertu 1 (0,01)
utzi aztarna ikusgarri 1 (0,01)
utzi aztarna ildo 1 (0,01)
utzi aztarna interpretatu 1 (0,01)
utzi aztarna kontu 1 (0,01)
utzi aztarna lau 1 (0,01)
utzi aztarna luzaro 1 (0,01)
utzi aztarna luze 1 (0,01)
utzi aztarna marka 1 (0,01)
utzi aztarna mozorrotu 1 (0,01)
utzi aztarna nabaritu 1 (0,01)
utzi aztarna nolako 1 (0,01)
utzi aztarna odoltsu 1 (0,01)
utzi aztarna ohore 1 (0,01)
utzi aztarna oinarritu 1 (0,01)
utzi aztarna ongi 1 (0,01)
utzi aztarna oparo 1 (0,01)
utzi aztarna oraindik 1 (0,01)
utzi aztarna osatu 1 (0,01)
utzi aztarna oso 1 (0,01)
utzi aztarna partekatu 1 (0,01)
utzi aztarna patxada 1 (0,01)
utzi aztarna plazaratu 1 (0,01)
utzi aztarna segitu 1 (0,01)
utzi aztarna trauma 1 (0,01)
utzi aztarna unibertso 1 (0,01)
utzi aztarna zinema 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia