|
2000
|
|
|
Ikerketa sozio psikologiko askokiradoki izan du hizkuntza eta identitateaelkarri lotuta agertzen direla: hizkuntzaren erabilpenak eragina dutalde identitatearen sorreran, eta
|
talde
identitateak eragina duhizkuntz jarrera etaerabilerarako ereduetan (1)
|
|
|
Bestalde, Berry-k eta bere kolaboratzaileek (Schmookler 1984; 1986; Berry1980; 1984; 1990; 1997) gutxiengo egoeran dauden
|
taldeen
identitatearen eta estatuaren arteko erlazioak lotzeko eredu teorikoa garatu dute: Gizarte Anitzetan daudenKultur Erlazioen Eredua.
|
|
|
ii) Integrazioa, norbere kultur
|
taldeko
identitateari eutsiz eta gizarte zabalagoaren partea izateko nahia azalduz.
|
|
|
iii) Bereizte, separazio edo independentzia, norbere kultur
|
taldeko
identitateari eutsiz gizarte zabalagoaren kide nahi izan gabe; hau da, gizarte zabalagotik bereiziz, izate independientea izateko nahia azalduz.
|
|
|
GUTXIENGO EGOERAN DAUDEN
|
TALDEEN
IDENTITATEA ETATALDEARTEKO GATAZKA
|
|
|
gure identitate sozialaren zatirik handiena gure partaidetza taldeetan errotzen da, eta identitate sozial positiboadesiratzeko joera dugu, eta motibaturik aurkitzen gara talde positiboen kideak izateko. Era honetan, gutxiengo egoeran dagoen talde baten identitatea bi eratakoaizan daiteke, gehiengo egoeran dagoen
|
taldearen
identitatearen aurrean: Tajfel en (1978) araberako identitate ziurra edo identitate ez ziurra.
|
|
|
status quoaren ilejitimitatea etainestabilitatea (Ikus Valencia 1991). Orduan izango da posible, gutxiengo egoerandagoen taldeak gehiengoan dagoen
|
taldearekiko
identitate ziurra sortzea, eta, gehiengoan dagoen taldeari abantaila ateratzeko, edozein gauza egitea (Moscovici& Paicheler, 1978). Gainera, gutxiengo egoeran dagoen taldearen eta estatuarenarteko erlazio horretan, taldearteko erkaketak futsezko zeregina betetzen du (Tajfel, 1978).
|
|
|
Ondoren agertuko ditugun bi ikerketa enpirikoekin, aurreko bi prozesuakilustratzen saiatuko gara bakarrik. Hain zuzen ere, lehen ikerketan, gertakizun historikoek gutxiengo egoeran dauden taldeak
|
talde
identitatea sendotzeko estrategiadesberdinetara nola eramaten dituzten aztertzen saiatuko gara: batzuk estatuarekinindentifikatzen dira eta beste batzuk estatutik bereizten dira, honela, taldeen kokapen horiek beren talde identitatearen autoestimarako funtsezko funtzioak betetzendituztelarik.
|
|
|
Hain zuzen ere, lehen ikerketan, gertakizun historikoek gutxiengo egoeran dauden taldeak talde identitatea sendotzeko estrategiadesberdinetara nola eramaten dituzten aztertzen saiatuko gara: batzuk estatuarekinindentifikatzen dira eta beste batzuk estatutik bereizten dira, honela, taldeen kokapen horiek beren
|
talde
identitatearen autoestimarako funtsezko funtzioak betetzendituztelarik. Bigarrenean, aldiz, Berry-ren identifikazio estrategiak ikusten saiatukogara, horren ondorioz azalduz ezen berezko hizkuntza duten gutxiengo egoerandauden taldeek identitate estrategiatarako funtsezko tokia beteko dutela gatazka egoeretan, hain zuzen ere, norbere eta beste taldearekiko identifikazio eta estereotipoetan.
|
|
|
batzuk estatuarekinindentifikatzen dira eta beste batzuk estatutik bereizten dira, honela, taldeen kokapen horiek beren talde identitatearen autoestimarako funtsezko funtzioak betetzendituztelarik. Bigarrenean, aldiz, Berry-ren identifikazio estrategiak ikusten saiatukogara, horren ondorioz azalduz ezen berezko hizkuntza duten gutxiengo egoerandauden
|
taldeek
identitate estrategiatarako funtsezko tokia beteko dutela gatazka egoeretan, hain zuzen ere, norbere eta beste taldearekiko identifikazio eta estereotipoetan.
|
|
|
1 Ikerketa: Estatuen eta gutxiengo egoeran dauden
|
taldeen
identitateak
|
|
|
Arestian esan dugun moduan, prozesu historiko sozialek eraman dituzte gutxiengo egoeran dauden taldeak, batzuek estatuarekin identifikatzera, horrela asimilazio estrategia erabilirik, beren talde autoestima areagotzeko? eta beste batzuek, aldiz, estatuarekiko identifikazioaren aurrean beren
|
taldeko
identitatea areagotzera,, horrela bereizte estrategia erabilirik, beren talde autoestima areagotzeko?.
|
|
|
Hitz batean esanda, Frantziako balizko historiaren irakaskuntzak, arestian erabilitako hitzak kasu honetara egokituz, frantses nortasuna eskaintzen du, Frantziako historia identitate frantsesaren isla litzateke eta nazioaren (Frantzia) eta herritarren (herritar frantsesen) arteko lotura ezarriko luke (Breully k aipatzen duen autorreferentziazko sinbolismoa), talde nortasuna nazioaren inguruan indartuz80 Antzeko zerbait esan genezake geografiaren irakaskuntzari buruz; Iraultza frantsesak lurraldea nazioaren gorputz modura hartu zuen eta lurraldea batzeaz baino lurralde berri baten produkzioaz hitz egin genuke; Korinman ek eta Ronain ek dioten moduan, frantsesei frantses kontzientzia eman baino areago, iraultzaileek, forjan un espacio de representación que coagula en el topónimo Francia? 81 Hau da,, l' Hexagone? Estatu Nazioaren Frantziaren nortasun elementua,
|
talde
identitatearen errepresentazio bilakatu zen, honen guztiaren oinarrian Estatuaren mugen zilegitasuna indartzeko helburua egonik. Beraz, geografiaren irakaskuntzak ere zeregin garrantzitsua beteko zuen ideologia nazionala sustatzeko momentuan:
|
|
|
Espainiarra den lurraldea nazio espainiarraren gorputza izango litzateke; arestian, l' Hexagone, z hitz egin dugunez, orain. Zezen Larrua? Estatu Nazio espainiarraren nortasun elementua dela esango genuke, eta espainiarrak (omen) diren horien
|
talde
identitatearen errepresentazio bilakatzen dela. Zer esanik ez, aurrez aurre dugun apustua Estatu espainiarraren mugen legitimitatea indartzearena da; Frantziaren kasuan gertatzen zen bezala, hemen Espainia bat eta zatiezinaren irudi, naturala?
|
|
2001
|
|
|
identitate pertsonala. Identitate sozialaren teoriak dioen bezala, identitatea continuum batean(
|
talde
identitatea identitate pertsonala) koka daiteke (Tajfel, 1978, 1982; Turner eta besteak, 1987). Azurmendi, Romay eta Valenciaren (1996) IETPE lan horren aurrekari nagusia izango da.
|
|
|
3 Gizarte baten gizabanakoarteko harremanak honela uler daitezke teorikoki: 1) Continuum bat bezala: a) bi muturren artekoa, mutur batean nortasunaren ezaugarrietan oinarritutako gizabanakoarteko harremanak kokatukolirateke, eta, bestean,
|
talde
identitatean oinarritutako taldearteko harremanak (Tajfel, 1978); b) esklusiboak eta beren artean aurkakoak diren hiru muturren arteko continuuma: giza mailakoa, taldeartekoa eta gizabanakoa (Turner, 1987); taldearteko mailak gizabanakoen arteko harremanak definitzendituenean, despertsonalizazioa sortzen da, eta, horren ondorioz, harremanak homogeneoak izaten dira; eta gizabanako mailak pertsonen arteko harremanak definitzen dituenean, aldiz, gizabanakoen ezaugarriak mantentzen dira eta harremanak heterogeneoagoak dira; c) lau muturren artekoa: gizabanakoa (taldearen partaideen motibazio eta ezaugarri pertsonalak), taldekoa (taldearen sinesmenak eta helburuak), (pertsonenarteko interakzioaren ondorioz sortzen diren rol informalak) eta taldeartekoa (gizabanakoei esleitutako rol sozialak) (Ayestaran, Martrnez Taboadaeta Arrospide, 1996).
|
|
|
Fenomeno horien eta identitatearen artekoharremanak elkarmenpeko zirkularrak eta dialektikoak dira: talde identitateakposible egiten ditu fenomeno hauek eta, aldi berean, hauek identitatea sendotuegiten dute; talde jarduerak arrakasta duenean, identitate positiboa lortzen da; halaere, fenomeno horien bitartez ez bada emaitza onik lortzen
|
,
talde identitatea ez daderrigorrez ahultzen: –el caso de los nacionalismos puede ilustrar este punto?
|
|
2003
|
|
|
Galdera baloratzaile guztietan bezala, honi ere modu deskribatzailean erantzuten zaionean(" euskaldun ona izatea hau eta hau da"), azpian inplizitua du modu arau-emailea(" euskaldun onak honelakoa eta honelakoa izan behar du"). Horrela,
|
talde
identitateak sortzera zuzenduta dauden diskurtso eta praktika guztiek gutasun baten narrazioa egin behar dute lehenik eta behin; elkarte berezi bat irudikatu, eta besteei kontrajartzen zaien talde ezberdin horren ezaugarriak eta historia harilkatu, egokitu, eta narrazio trama zentzu emaile baten barruan kokatu behar dute. Hemen eta leku guztietan, talde identitate sendoak osatzeko erretorika modu eraginkorrena identitate horren jatortasuna, naturaltasuna, berezkotasuna, antzinatasuna edota jainkotiartasuna azpimarratzea izan da.
|
|
|
Horrela, talde identitateak sortzera zuzenduta dauden diskurtso eta praktika guztiek gutasun baten narrazioa egin behar dute lehenik eta behin; elkarte berezi bat irudikatu, eta besteei kontrajartzen zaien talde ezberdin horren ezaugarriak eta historia harilkatu, egokitu, eta narrazio trama zentzu emaile baten barruan kokatu behar dute. Hemen eta leku guztietan,
|
talde
identitate sendoak osatzeko erretorika modu eraginkorrena identitate horren jatortasuna, naturaltasuna, berezkotasuna, antzinatasuna edota jainkotiartasuna azpimarratzea izan da. Horrek zeharo legitimatuko luke bizimodu hori.
|
|
|
Hala, ia berrehun urtean euskal jendearen elizkoitasuna eta moraltasun zorrotza bere
|
talde
identitatearen ezaugarri  tzat  jo izan dira. Azken lau hamarkadetan, ordea, zeharo behea jo du identifikazio ardatz horrek, eta beste berezitasun batzuek hartu dute orain haren pisua diskurtso abertzalean.
|
|
|
adiskidetasuna, lana, dibertsioa, e.a. Taldearen eginkizuna da kideari laguntzea, taldea osatu duen topalekua eratzen duen aspektu bakoitzean. Talde horietako bat, gizabanakoari
|
talde
identitatearen izaera ematen diona, herria edo nazioa da, eta horixe da lehentasunez Europako testuinguruan aztertuko duguna. Hona hemen talde horrek bere kideei ematen dizkien aspektuak:
|
|
2004
|
|
|
Asier Mendizabalek, objektu, argazki eta bideoz osatutako instalazioa aurkeztu du, Iñaki Garmendiak aldiz, bi pantailaz osatutako bideo proiekzioa. Bai batak zein besteak,
|
talde
identitatearen gaia lantzen dute lan hauetan. Azkenik, D.A.E. k iragana berrikusteko proposamen bat zuzentzen digu, Nestor Basterretxeak 1963an zuzendutako Operacion H filmaren proiekzioaren bidez.
|
|
|
Goazen azken hitza apezpiku bati ematera, eskubide mota desberdinen arteko doitze kontuak sakon hausnartuak dituen gizona dugu-eta José María Setien. Eskubide geruzen arteko ikuskera osagarria irudikatuko digu,
|
talde
identitaterik gabeko banakoaren nortasunik ezin baita izan inon: –Lo primero sería tratar de definirnos y, entonces, yo diría que efectivamente Euskal Herria tiene derechos colectivos.
|
|
|
Oker ez banago, identitate ereduaren eta euskara erabileraren arteko lotura harremanaz ari zaigu hemen idazle donostiarra. Hain zuzen, ikaslearen
|
talde
identitatea erdalduna denean horrek ez luke euskarazko hizkuntza komunitatean integratzeko joerarik erakutsiko, eta, horrenbestez, euskara erabili ezean, ez luke behar adinako gaitasun komunikatiborik bereganatuko. Ikasle eredu horren erre ferentzia gune soziokulturala eta sentimentala espainiarra edo frantsesa izango litzateke soil soilik.
|
|
|
Bigarrenik,
|
talde
identitatea partekatzen duen ikasle mota ager dakiguke euskalduntze prozesuan. Honen sozializazioan bi nazio identitateetako erreferentzia guneak daudenez, bi hizkuntzekiko leialtasun mekanismoek dihardute lanean testuinguru soziolinguistikoaren arabera:
|
|
2005
|
|
|
Hamasei urtetik gorako 4.000 pertsonari egin zaie inkesta; Iparraldeko 1.610i, Nafarroako 1.008ri eta Euskal Autonomia Erkidegoko 1.204ri. Horrez gain, probintzia guztietako pertsonez osatutako sei eztabaida
|
taldek
identitatearen eta kultur praktiken inguruan hausnartu dute. Guk azken horiei eskainiko diegu arreta.
|
|
2006
|
|
|
Bizitzaren munduaren erreprodukzio kulturalak(?) tradizioaren jarraipena ez ezik, eguneroko praktika komunikatiboari kasuan kasurako aski izango zaion jakintzaren koherentzia ere bermatzen dio(?). Bizitzaren munduaren integrazio sozialak,(?) legitimoki erregulaturiko harremanen bitartez, ekintzen koordinazioa zaintzen du eta, era berean,
|
taldeen
identitateari jarraipena ematen dio(?). Bizitzaren munduko kideen sozializazioak(?) hurrengo belaunaldiei ekintzarako gaitasun jeneralizatuak eskuratzea bermatzen die eta bizitza indibidualak biziera kolektiboekin sintonizatzeaz arduratzen da (Habermas, 1992:
|
|
|
Orduan lantzen baita, norberak bere nortasun propioa zainduz, bi taldeen arteko elkarrizketa eta bizikidetza. Horren adibide Hizkuntza eta Kultura Portugesaren Programa dugu, gutxiengo
|
taldearen
identitatea indartu eta gehiengo taldearekin harremanetan jartzen delako.
|
|
2007
|
|
|
Aisialdia eta ekintza ludikoak uztartzen ditu eta, era berean, partaideek talde baten babesa sumatzen dute.
|
Talde
identitatea lantzeko aukera eskaintzen dute ekintza osagarri bateratuek.
|
|
|
Taldearen eginkizuna da kidearilaguntzea taldea osatu duen topalekua eratzen duten aspektu bakoitzean. Taldehorietako bat, gizabanakoari
|
talde
identitatearen izaera ematen diona, herria edonazioa da, eta horixe da lehentasunez Europako testuinguruan aztertuko duguna.Hona hemen talde horrek bere kideei ematen dizkien aspektuak: giza elkartasuna, kohesio sozio-ekonomikoa, hizkuntza, berezko kultura (historia, legeak, ohiturak).
|
|
|
|
Talde
identitateen auzian Smith-ek egiten duen lehendabiziko zehaztapenahonako hau da:
|
|
|
Horrek esan nahi du, besteak beste, komunitatenortasuna ez dela eraikitzen eduki ekonomiko hutsez, Europatik irits dakigukeendiru laguntza soilez. Era horretako
|
talde
identitateak erabatekoak dira, osoak, bizitzaren munduaren zentzua eta esperientzia hornitzen duten iturriak. Ekonomiaeta legeria bizitzaren atal batzuk besterik ez dira.
|
|
|
|
Talde
identitateen auzian Smith-ek egiten duen lehendabiziko zehaztapenahonako hau da:
|
|
|
nazio estatuak hala irudikatuzuen, herria lehenago, gizartea geroago. Eta horrela irudikatu ziren giza identitateakzientzietan, bai
|
talde
identitatea, bai norberaren identitatea. Esanak esan, kontuanhartu behar dugu eskaera horren jatorri politiko eta modernoa.
|
|
|
Ez dago baldintza mentalik identitate duintasunen kontu intelektualak aintzat hartzeko. Hala eta guztiz ere, bizitza ekonomiko orori dario norbanakoaren eta
|
talde
identitatearen auzia, identitatearen kontu hau ez baita bizitza berabaizik. Bizitzaren eta bizimoduaren ispilurik zintzoena identitatearen problematikada, garenaren lekuko delako.
|
|
|
Eliz hierarkiako jendea, leku ezberdinetakoak elkartzen direnean kontzilio batean adibidez, edo estudianteria unibertsitateetan biltzen denean Europa osotik, hizkuntza edo nazioka taldekatzen eta organizatzen dira. Elizan eta estudianterian ez dago estamento edo herronka diferentziarik, eta
|
talde
identitatearen seinale ageriena hizkuntza da. Hala ere, nazioaren eta hizkuntzaren berdinketa ez da beti estriktoa (nazio germaniarrean txekiarrak sar daitezke, etab.).
|
|
2008
|
|
|
|
Taldearen
identitate kolektiboa legitimoak diren beharrengatik mobilizatzen denean komunikabide, hezkuntza eta komunitate taldeen bidez, ekintza planak sor daitezke bizindar instituzional formala hobetzeko. nenteko biztanleria osoaren %1 baino zertxobait gehiago besterik ez dira, eta, beraz, frantsesa galtzeko arriskuan dago. Frantses hiztunen lurraldeeremua Quebeceko probintziatik Kanada osora pasatuz, eta gero Ipar Amerikako kontinente osora pasatuz, badirudi Quebeceko frantses hiztunak benetako gutxiengo egoeran daudela, eta horren ondorioz, Quebeceko gehiengo frankofonoaren bizindar posizioak txikiagoa ematen du.
|
|
|
Aplikatzeko modua, behean aipatzen den moduan, taldea barne hartzen duen gobernu egitura motaren eta haren izaeraren baitan egon liteke.
|
Taldearen
identitate kolektiboa da komunitate— edo taldeproiektuen izaeraren eta helburuaren oinarria (Breton, 1983). Identitate kolektibo sendo bat izan ezean, proiektuen helburua mugatua izan daiteke eta baliteke loturarik ez izatea mobilizazio plan orokorrago bateko beste osagai batzuekin.
|
|
|
Identitate kolektibo sendo bat izan ezean, proiektuen helburua mugatua izan daiteke eta baliteke loturarik ez izatea mobilizazio plan orokorrago bateko beste osagai batzuekin.
|
Taldearen
identitate kolektiboa legitimoak diren beharrengatik mobilizatzen denean komunikabide, hezkuntza eta komunitate taldeen bidez, ekintza planak sor daitezke bizindar instituzional formala hobetzeko. Identitate kolektiboa ahula denean eta jomugarik ez duenean, berriz, ekintza kolektiboak oztopatua izan daiteke.
|
|
|
Gu ere ados gaude Fishmanekin, hau da, guk ere uste dugu familiartean H1erabiltzea eta auzokideekin eta komunitate taldeko beste kide batzuekin harremanak H1 hizkuntzan izatea maiz kultura autonomiaren eta talde bizindarraren oinarria dela. Osagai horri" hurbiltasun sozial" izena eman diogu, oinarrizko sozializazioa gutxiengodun taldearen hizkuntzan (H1) egiten dela adierazten duelako, eta oinarrizko sozializazioa behar beharrezkoa da hizkuntza eta kultura belaunaldi batetik bestera transmititzeko, bai eta hizkuntza
|
taldearen
identitatea garatzeko ere. Horrez gain, hurbiltasun sozialaren loturak taldeko kideak lurraldean era egokian kontzentratuta egotearen garrantzia azpimarratzen du.
|
|
|
Kultura autonomiaren ereduko hiru osagaiek, aurrez aipatu dugun moduan, elkarri eragiten diote eta elkar indartzen dute kultura autonomiaren prozesuan. Osagai bakoitzak
|
talde
identitate sendoagoa izaten laguntzen du. 2 irudian adierazten den moduan, hurbiltasun soziala sendoa bada, taldearen erakunde kultural eta sozialetan komunitateak parte hartze handiagoa izango du.
|
|
|
Buruzagitza horrek babes instituzional handiagoa (esaterako, osasunzerbitzuetan, komunikabideetan) sortzea ekar lezake, eta horrek, aldi berean, komunitatearen parte hartzea bultzatuko luke. Hurbiltasun sozialaren osagaiak (hau da," etxe familia auzo komunitate" loturak) eta kontrol instituzionalaren osagaiak bi norabidetako elkarren dependentzia izate horrek
|
taldearen
identitate kolektiboa kaltetu ere kalte dezake, eta sinergia handiagoa eragin dezake ekintza kolektiboan.
|
|
|
Komunitateko kideek erakunde pribatuen portaera eta jarrera linguistikoetan ere izan dezakete eragina, gutxiengoaren hizkuntzan ematen diren zerbitzuak eskatzen dituztenean. Zerbitzu horiek emateak indartu egiten du bizindar subjektiboa eta
|
taldearen
identitate kolektiboari positiboki laguntzen dio.
|
|
|
Ez da nahikoa hizkuntza eskubideak lortzea (Bourhis, 2003b).
|
Taldeak
identitate kolektiboaren nolabaiteko maila izan beharra du gutxienez ekintza kolektiboari ekiteko (Breton, 1983), eta ekintza horrek era estrategikoan antolatuta egon behar du eta bizindarraren alderdi garrantzitsuenetan jarri behar du arreta (Fishman, 1991, 2001). Baliteke taldeak komunitate mobilizazioak antolatu behar izatea, bai eta partaide garrantzitsu guztien lankidetza osoa hobetuko duen gobernamendu egitura asmatu behar izatea ere.
|
|
|
Hemen
|
talde
identitateak ditugu mintzagai eta auzi, ez gizabanakoaren nortasun berezia. Ez gara ari pertsonen nortasun aberastasunaz, etnien edo herrien edo nazioen iturriko izaeraz ari gara:
|
|
2009
|
|
|
I.2
|
Taldeko
identitate kontzientziaren aztarna batzuk
|
|
|
Lehenengo eta behin, esan beharra dago herrien
|
taldeko
identitate kontuari heltzea ere korapilatsua izaten dela historialariontzat arrazoi ezberdinengatik. Lehenik, eta erran dudan bezala, nahiz eta zenbait ezaugarri objektibotan oinarritu, edozein kontzientzia arazo, berez, fenomeno subjektibo hutsa dugu, hau da, kolektibitate bateko kidea izatearen sentimendua.
|
|
|
Horrela bada, lantestuingurua norberaren identitate positiboa irabazteko eremu esanguratsua da. Lantestuinguruko portaera positiboak negatiboak baino abstraktuago deskribatzeannorberaren
|
taldearen
identitatea babestea lortzen da (Tajfel eta Turner, 1979). Etxeko testuingurua, berriz, pertsona arteko harreman hurbilekin lotzen da. Eremupribatuan emakumeen eta gizonen arteko elkarrekintzak, talde arteko mailan lankidetzakoak izanik, ez dute norberaren identitate soziala babesteko motiborik ematen.
|
|
|
herria eta lurraldea, espazio fisikoa eta giza espazioa mami mamian identifikatzen dira.
|
Taldearen
identitatea lurraldeari lotzen zaio.
|
|
2010
|
|
|
Klasikoek erakutsi bezala, bizirik dagoen jendartea, sortzeko eta garatzeko gai dena, boterearen inguruan pizten den gatazkatik elikatzen da. Gaurko gaiari eutsiz,
|
taldearen
identitatearen interpretaziorako bitartekoen kontrola izango litzateke botere kulturala. Botere horren egikaritzan egongo dira jokoan gure mundu ikuskerak eta ikuskera horiek belaunaldiz belaunaldi transmititzeko erabiltzen diren tresnak, hizkuntza barne.
|
|
|
Abertzaletasunean kapital kulturalak pasa den hamarkadetan gabezia ikaragarriak erakutsi ditu, baina, gainera, jeltzaleek ez dute nehoiz burgesia nazional bat bezala jokatu, hala sinbolo abertzaleak mobilizazio kognitiborako eta ekintza kolektiborako sinbolo bilakatzeko erantzukizuna bazterreratuz. Abertzaletasuna mende hartua dago, indarrik gabe
|
talde
identitatea sortzeko eta definizio alternatiboak eragiteko, baina koakzio fisikoari, politika hutseko aurkakotasunari eta botere itsuaren erasoei ez ezik, esplikazioa borroka ideologikoan eta abstrakzio errealean ditugun gabeziei ere zor zaio, aporia liberalen eraginpean. " Ez da gure esku zegoen guztia egin" aitortzen da orain, halarik ere, itxuraz behintzat liberalismo atzerakoiena geratzeko asmoz etorri da; irakur bitez hizkuntza politika indibidualista, bizitza kulturalaren merkantilizazioa edota neurgailu teknokratikoen orokortasuna, guztia erabateko fintasunarekin, bezeroa desirak kilikatuz erakartzeko (sic).
|
|
|
• gaztelania" guaya" da ikusten denez, arrazoiak askotarikoak izan daitezke. alde batetik, adina bera eta helduen eta erakundeen kontra jotzeko nahia: nerabeak menderakaitzak dira, bihurriak; helduen eta erakundeen (kasu honetan eskolaren) ereduen kontra jotzen dute, euskara askotan eskolarekin, irakasleekin, helduekin lotzen baitute. bestetik, nerabezaroan euskara ez da" guaya", ez omen dauka erdarak daukan bizitasun eta baliabide adierazkor ugaritasuna eta haien
|
talde
identitatea adierazteko ez dietela balio iradokitzen da. gainera, euskara irakasgai batekin, eskolarekin eta gazteentzat erakargarriak ez diren beste irudiekin lotzen da: azkenik, gazteek gizarte beste auzietan ere ei duten konpromiso falta dago:
|
|
2011
|
|
|
Izan zaitez diferente, euskaldun, baina zeure etxe zuloan. Espainolismoak ez du toleratzen
|
talde
identitate diferenterik, ez daki aniztasunaren balioa zer den. Eta arrazoi batengatik edo bestearengatik toleratzen baldin badu, hizkuntzazko bere hegemonia segurtatuta dagoen neurrian onartuko dizu.
|
|
|
Baina, jakina, identitate kolektiboen auzia horrela planteatzea, gizabanakoaren eta subjektuaren ikuspegitik behatzea da. (?) Komunitateak eta
|
talde
identitateak banakako kidez osaturik egonda ere, errealitate horiek ezin ditugu elementuen ezaugarri batuketa soil hutsera murriztu eta mugatu. Nazio identitatearen dimentsioa askoz ere handiago da, partekatzen ditugun balio eta arauak, oroitzapen eta mitoak, gogoan hartzen baldin baditugu behintzat?.
|
|
|
–Hiztun
|
taldearen
identitatea eta nortasuna ere taxutu behar da, ezen, hiztun talde batek bere buruaz duen irudia hizkuntza horren bitartez bereganatzen baitu. Ondorioz, dena delako hizkuntza zapalduta gertatzen denean, taldearen izaera bera ere zapaldu egiten da.
|
|
|
Horrela, autonomo xamarrak diren pertsonek lagun taldearekiko mendetasun pixka bat sumatzen dute, baina mendeko nortasunaren nahastea duen nerabea familiako mendetasunetik lagun taldearen mendeko izatera pasatzen da.
|
Taldearen
identitate kolektiboan edo lagun kuttunarekiko harreman estuetan murgiltzen da sarritan mendeko nerabea (Marcia, 1993; Hartup, 1999). Hots, familiaren mendeko izatetik taldearen mendeko izatera pasatzen da.
|
|
|
Mendebaldeko gaurko giro kulturalak banakoen identitatea, arrakasta eta edertasuna azpimarratzen ditu,
|
taldeko
identitatearen aurretik. Kultura kolektibistetan niaren mugak iragazkorrak dira, norberaren garapena taldeko beste kideen garapenari estuki lotua baitago.
|
|
2012
|
|
|
Esan zitekeen hiru aste horietan zehar erakusketa eraikiz joan zela, taldeko partaide askok lan bereziak osatu zituztelako proiekturako, eta hainbat gairen ikuspegien zehazketa eztabaida horien bitartez eratu zelako. Azken finean, komisarioek ulertu ulertzen zutelako
|
talde
identitatea ez dela pertsona bakar batek zehaztu dezakeen zerbait; bazekitelako identitate nazional bati buruz hitz egiteak nahi eta nahi ez arazoak sortzen dituela, horren barne eta horren kanpo sentitzen diren pertsonen artean; eta argi zutelako, identitate hori anitza eta aldakorra den heinean, anitza eta aldakorra izan behar zuela horri buruz hitz egiteko prozesuak ere.
|
|
2014
|
|
|
Espainiako estatuko talde linguistikoen arteko harremanak aztertu zituzten, identitate etnolinguistikoaren teoriaren esparruan. Identitate soziala aztertzeko, identitate kengarriko indize zeritzona osatu zuten, berezko
|
taldearen
identitatearen (autonomia erkidegokoa) eta espainiarraren arteko aldea oinarri hartuta. Ikusi ahal izan zutenez, erlazio positibo nabarmena zegoen identitate kengarriaren eta berezko hizkuntza erabiltzeko lehentasunaren artean, bai eta hizkuntza horrekiko sentimenduei dagokienez ere.
|
|
|
Casalsek bere tesian adierazten duenez, glosak alegia, katalanezko ahozko inprobisazioak,
|
talde
identitatea sortzeko gaitasuna du, alde betatik, eta norbanakoen identitatea eraldatzeko gaitasuna, bestetik: " la glosa, partint del seu caràcter lúdic i recolzada en una funcionalitat ineludible, s’ha mostrat com a generadora d’identitats grupals i de modificacions en les identitats individuals" (Casals, 2010:
|
|
|
Emakume izendatua izatea aurrebaldintza izan daiteke zenbait elkartasunmota gertatzeko. «Emakumeak» edo «amak»
|
taldeen
identitate bat eraikitzen dutenerretorika politikoek, akaso, arbuioa sor dezakete helburu zituzten talde agerikoengan.Hortaz, Lacanen formula ezagunari, alegia, ez dagoela subjektu bilakatzerik aldezaurretik pairatu gabe dagokion subordinazioaren puska bat, honako hau gehigeniezaioke modu apur bat baikorragoan:
|
|
|
Zentzu horretan, itun irmo bat idatzi zen 2013an. Eta, arian arian, etengabe, KOEMaren alorra osatzen duten aurkintzak eta objektuak ugaritu izanaren lekuko izan gara; halaber, ikusi dugu UNESCOk gero eta interes nabarmenagoa azaltzen duela
|
talde
identitatearen eta erkidego aniztasunaren iturri den KOEMaren alde. Ongi bidean, KOEMa «munduko ondarearen zerrendan sar liteke, kultura ondarearen edo natura ondarearen baldintza beretan» (Origet du Cluzeau, 2004:
|
|
|
Horrela, ikasketa gela berriak, lanerako espazio partekatu zabala eta zentrala, taldeen erabilerarako txoko perimetralak eta erabilera anitzeko zenbait espazio uztartzen ditu. Horretaz gain, Mondragon Team Academy eta ikasle
|
taldeen
identitatea uztartu eta errespetatzeari begira, espazio berriak, irudi korporatibo ezberdinen oreka zaintzeaz gain ikasleen gustura dekoratzeko zenbait espazio gorde ditu, aurrerago osatuak eta apainduak izan daitezen. Erabiltzaileen arteko harremanetan konfigurazio berriak izan duen emaitza ez da oraindik neurtu, baina erabiltzaileengan jadanik jabekuntza eta identifikazio prozesu bat eman dela esan daiteke.
|
|
|
14). Tokian tokiko materialak erabilita baliabideen ekonomia ardatz zuten auzolanetan antolatutako prozesuak ziren askotan, haien autonomia eta
|
taldearen
identitatea eraikitakoan islatzen zelarik.
|
|
2015
|
|
|
Ateratako ondorioak honela laburbiltzen ditu egileak berak: alde batetik, ikastetxetik kanpo gertatzen diren aldaketek pisu handiagoa hartzen dutela ikusi du, ikastetxean gertatzen direnek baino, bestetik baieztatu du kode aldaketarako joera oso handia dagoela nerabeen artean, eta, azkenik, euskarari uko egitearen fenomenoan
|
talde
identitateak garrantzia handia duela.
|
|
|
bete taulak,
|
taldearen
identitatea eta gatazkaren elementuak identifikatzeko.
|
|
|
|
taldearen
identitatearen taula eta gatazkaren elementuena bete behar izan ditut, zegoekien
|
|
|
|
taldearen
identitatearen taula eta gatazkaren elementuena bete behar izan ditut, zegoekien
|
|
|
Ariketa kognitibo horrek ondorio zenbait ditu. Adibidez, maila bateko kategoria bat aktibatuz gero beste mailakoak gutxitzen direnez, talde arteko mailan norberatasuna galtzen omen da, edo
|
talde
identitatea homogeneizatzera jotzen da eta prototipo baten inguruan trinkotu. Ondorioak sakon ikertu dira eta ez dira beti teoriak aurreikusitakoak egiaztatu.
|
|
2016
|
|
|
Bertsoa eta
|
talde
identitatea.
|
|
|
– Iñaki Martinez de Luna euskaraz jakinda ere, erdal komunitatean dihardute eta horren kide sentitzen dira; ez euskararen komunitatekoak. Kasu horietan, zalantza jarri daiteke hizkuntzaren ezagutzak
|
talde
identitatea bermatuko ote duen:
|
|
|
Horietako batzuk zerrendatuko ditut: izaera oso instituzionala edukitzen dute normalean, (nahiko) kanpotik/ goitik bultzatzen da, lehia handia du (mezuz zein irudiz osatutako itsaso zabal batean bizi gara), taldeari(
|
talde
identitateari) oso begira dago... Euskal hizkuntz komunitatea (hau egituratzea, sendotzea...) du, bereziki, helmuga.
|
|
|
Izan ere, hizkuntza bat baino gehiago dagoen ingurune batean, komenigarria da ezagutzea hizkuntza ezberdinek nolako kokapen, irudi, pisu edota esanahi dituzten. Komunikazio funtziorako tresna ez ezik, hizkuntzek atxiki dituzte norbanako eta
|
talde
identitateari zein estatus sozioekonomikoari beste hainbat balio eta ezaugarri ere. Hortaz, askotariko gizarte egoerak ongi ulertu eta kudeatu ahal izateko, beharrezkoa litzateke hizkuntzen dimentsio horiek ongi ezagutzea.
|
|
|
Hizkuntzak norberaren zein komunitate izaera eta identitateei hain loturik egonik, giza harremanen kudeaketa egokirako oso lagungarri gerta daiteke, esaterako, hizkuntza ideologien eraHizkuntza bat baino gehiago dagoen ingurune batean, komenigarria da ezagutzea hizkuntza ezberdinek nolako kokapen, irudi, pisu edota esanahi dituzten. Komunikazio funtziorako tresna ez ezik, hizkuntzek atxiki dituzte norbanako eta
|
talde
identitateari zein estatus sozioekonomikoa ri beste hainbat balio eta ezaugarri ere. Hortaz, askotariko gizarte egoerak ongi ulertu eta kudeatu ahal izateko, beharrezkoa litzateke hizkuntzen dimentsio horiek ongi ezagutzea.
|
|
|
Hizkuntzak elkarrekin harremanetan sartzeko eta gure ideiak, emozioak, ezagutzak, oroipenak eta balioak adierazteko tresnarik garrantzitsuenak dira. Hizkuntzak nahitaezko bitartekoak dira kultur adierazpenerako eta ondare kulturala transmititzeko, eta beharrezkoak dira gizakien eta gizarte
|
taldeen
identitaterako zein aurrerabiderako. David Crystal (2000) hizkuntzalariak zioen bezala,. Hizkuntza batek herri baten oroimena, sentimenduak eta historia gordetzen ditu?.
|
|
|
|
Talde
identitatea ez zuten bakarrik juduek sortu, ostera, Erdi Aroan, herrialde kristauetan, komunitate itxietan bizitzera derrigortuta zeudenez herri bereizi bat osatzen zuten ideia zabaldu zen. Hortik abiatu zen talde erlijioso bat baino zerbait gehiago diren ideia, eta judua nor den inguruko eztabida (De Lange, 201:
|
|
|
Herritarren adierazpen tresna bat da; norbanakoen eta
|
taldeen
identitatea indartzen laguntzen du, eta adierazpen baliabideak eskaintzen.
|
|
|
a) Lauko taldetan, rolak taldeen artean banatu ondoren, zuen taldeari buruzko informazioan oinarrituta, bete taulak,
|
taldearen
identitatea eta gatazkaren elementuak identifikatzeko.
|
|
|
|
taldearen
identitatearen taula eta gatazkaren elementuena bete behar izan ditut, zegoekien
|
|
|
|
taldearen
identitatearen taula eta gatazkaren elementuena bete behar izan ditut, zegoekien
|
|
|
Gaztetxoek gaztelaniaz hitz egitea
|
talde
identitatearekin baino heldu sentitzearekin lotu dute.
|
|
2017
|
|
|
Enkante publikoak hartu zuen dimentsioaren jakitun Reggianak uko egin zion parte hartzeari eta Italiako enpresa handi eta multinazionalek hartu zuten parte.
|
Taldearen
identitatea errespetatzearen truke eta futbol zelaia goitik behera aldatuko zuen inbertsio plan bat aurkeztu ostean, 2013an Giorgio Squinzik zuzentzen duen Mapei multinazionalak irabazi zuen enkantea. 15 urteren buruan autogestioren oinarrietan eraikitako futbol zelaia Italiako enpresa indartsuenetako batek erosi zuen.
|
|
|
Mondragon Unibertsitateko humanitate eta hezkuntza zientzien fakultateko 1.mailako ikasleak ulertzeko gakoak hortaz gain, hizkuntza portaera azaltzeko, identitatearen garrantzia jaso da beste hainbat lanetan (giles, 1977; bourhis, 1979, giles eta Johnson, 1971, 1987; Sachdev eta bourhis, 1990; Clément eta noels, 1996; liebkind, 1999, azurmendi, 1999 in garcia, 2001; iztueta, 2016). iñaki garciak (2004), euskararen erabilera azaltzeko eredu psikosozialean, bi faktore nagusi bereizi ditu: ...soziala ahalbidetzen dutenak. horrela bada, sare honek eragina izango du pertsona baten identitatearen eraketan, jarreretan eta motibazioetan. horregatik, subjektu baten sarean euskararen ezagutza eta erabilpena zenbat eta handiagoa izan, orduan eta jarrera positiboagoa eta motibazio integratzaileagoa izango du subjektu horrek euskararekiko. horrenbestez, identitatea continuum batean koka daiteke,
|
talde
identitatea eta identitate pertsonalaren artean (garcia, 2001).
|
|
|
Ibai Iztuetak gizartearen eta herriaren arteko bereizketa egiten du: gizartea administrazioak zehaztutako espazioa osatzen duten hiritarrekin lotzen du; herria, aldiz, identitate batekin identifikatzen diren herritarrek osatzen dute. gizartea (gesellschaft) bereizi zituen (Martinez de luna eta Jausoro, 1998). bi gizarte horietan hizkuntza eta nazioa lotuta daude, baina modu desberdinean. lehenengoan," hizkuntza eta berezko
|
taldearen
identitate kulturala bat datoz eta, bestean, komunikatzeko tresna preziatuena estatuaren hizkuntza da, ez hizkuntza minorizatua" (Joly eta uranga, 2010: 193). lengoaia arruntean, euskara euskaltasunarekin identifikatzen da. etimologikoki" euskaldun" hitza euskara duena edo euskal hiztuna esan nahi baitu. halere, gaur egun, euskal herriari dagokiona izendatzeko ere erabiltzen da (az...
|
|
|
Baieztatu da EAEko gazteek beste taldeek baino kontzientzia gutxiago dutela euskararen eta gaztelaniaren egoeraren inguruan. ...subordinatu izan zaio gaur egun arte. hizkuntza identitatearekiko eta identitatea hizkuntzarekiko, bi erlazio hauek bereizten ditu. lehenengoaren kasuan, identitatea eztabaidaren muinean jartzen du, eta euskal herriko hiru hizkuntzak baliokide bihurtzen direla dio, horrek praktikan euskararen ezagutza eta erabilera hautu pertsonal izatera subordinatzen du. bigarrenean, ordea, euskaraz egiten duen
|
taldearen
identitatearen normalizazioa hobesten du, hortxe baitago hizkuntzaidentitateari subordinatu gabeko bidea (iztueta, 2016).
|
|
|
Alderdi psikologikoa ukatu gabe ere, identitateek gizartean eta historian kokatuta dauden bizimodu kolektibo jakinetan daukate beren euskarria. Beste modu batera esanda, nazio identitateek, bestelako
|
talde
identitateen antzera, kategoria eta irudikapen kolektiboak hartzen dituzte barnean, baita ohitura eta praktika sozialak ere.
|
|
|
aurreko urteko gertaerak, bizitzan zehar bizitako inflexio puntuak eta gertaera sozio historikoak; gainera pertsona guztiek bizi izandako ebaluaketa subjektiboak (i.e., galera, etekina, etab.) biltzen ditu. Emaitzak
|
taldeen
identitateak eta pertsonen ongizaterako inpaktua kontuan hartuta eztabaidatzen dira.
|
|
|
Gorputzaren teoriatik argudia daiteke edozein eraldaketa sozial zein politikok berarekin dakarrela gorpuztasunaren eraldaketa. Eta alderantziz, gorputzen berreratzeak eragiten dituela nahitaez mudantzak norbanakoan,
|
talde
identitateetan eta ekintza kolektiboetan.
|
|
2018
|
|
|
Kultura guztiek beren burua erreproduzitzea bilatzen dutenez, eta ahaide
|
taldearen
identitate sozial berezia gorde behar denez, exogamia ezartzen da, eta, exogamiari aurresuposatzen zaionez, baita heterosexualitate exogamikoa ere. Hortaz, intzestuaren tabuak, ahaideen arteko uztartze sexuala debekatzeaz gain, homosexualitatearen tabua ere badakar berekin.
|
|
|
Identitatea lurraldetik dator eta lurraldean agertzen da. Lurraldetasuna norbanakoen eta
|
taldeen
identitateen adierazpena da. Horregatik, familiek, komunitateek eta nazioek beren lurraldea eta lekuak babesteko beharra dute, horrek baitu zehazten beren identitatea.15 Babesteko behar horretatik dator lurraldearen dimentsio politikoa.
|
|
2019
|
|
|
Edo, beste hitzez esanda: Nola sortu edo berreraiki
|
talde
identitate berriak gure espazioan, jatorrizko kultura errespetatzen den aldi berean?
|
|
|
“ni arrazista ez naiz, baina ijitoek…”, “feminismoaren kontu horrekin pasatzen ari dira…”, “kanpotik etorri eta dena ematen diete…”. ...den aurreiritzien sendotzea, gertakari batzuen ordezkagarritasuna neurri gabe adieraziz.Izan ere, errealitatea subjektibotasunetik ikustera ohituegia gaude, iritziaren nartzisismoak egoaren gurtzea maila berri batera eraman du eta, askotan, nire/ gure ideiak, pisuzkoak, arrazoizkoak edota baliagarriak izateagatik baino, nire/ gure ideiak izate hutsagatik defendatzen ditugu, norbanakoaren edo intra
|
taldearen
identitatea indartu nahian, argudioen defentsa sutsuan, ideion kontrako frogak aurrean izanda ere, aurrerako ihesaldiari ekitea beharrezkoa dirudi askotan gainditzen gaituzten gaietan, nork bere buruari errealitatearen konplexutasunean biziraun ahal izateko, larrialdi neurri bezala.Nagikeria intelektual honi jarraikiz, egoaren orokortzera, konbentzimenduaren ilusiora eta (esperientzia indibidual ... Modu honetan, lehenago aipatutako esaldien ereduak adibide hartuta, behin ijito batzuek auto bat lapurtu zutela esan zidatela oinarri hartuta, etnia osoa (EAEn 14.000 pertsona!
|
|
2021
|
|
|
" Beraien lanketan etnizitatea ez da dagoeneko tradizioari lotutako adierazpena, ezpada Aro Modernoan nazio taldearen bizitza objektibatzen duen baliabide soziala. Horrela, elementu etnikoaren formulazio berriak
|
talde
identitatearen definizio gaurkotua ahalbidetzen du" (Larrinaga, 2007b: 150).
|
|
|
Hizkuntza" gu" zabalago baten parte gisa identifikatzen da, identitate kolektibo baten ikur gisa; paisaian dago eta kulturan oro har. Hizkuntza ospakizunekin, festarekin eta
|
talde
identitate horrekin lotzen da. Horren parte izan nahiak aktibatzen du hiztuna, egoera jakin edo berezietan, edo aurrean dauden pertsonek horrela eskatzen dutenean.
|
|
|
Diagnostiko horiek guztiak, gainera, pertsonen identifikazio berriak ere badira, etiketa berriak; eta, batzuetan, bazterketaren seinale.
|
Talde
identitateak krisian daudenean, medikuntza sailkapenak talde identitatea sustatzeko modu berriak izan daitezke. Horrela, diagnostikoen araberako harremanak egiten dira:
|
|
|
Diagnostiko horiek guztiak, gainera, pertsonen identifikazio berriak ere badira, etiketa berriak; eta, batzuetan, bazterketaren seinale. Talde identitateak krisian daudenean, medikuntza sailkapenak
|
talde
identitatea sustatzeko modu berriak izan daitezke. Horrela, diagnostikoen araberako harremanak egiten dira:
|
|
|
Ikusten zena zen, batzuentzat euren balioak deskribatzeko bideak zirenak, besteentzat balio lausoak zirela. Edo beraien materializazioa lausoa izatea zela gakoetako bat
|
talde
identitatea eraikitzeko.
|
|
|
Kultura indibidualizatuan, identitate sozial eta politikoen belaun arteko transmisioa ahultzen doa, arian arian. Gazteei
|
talde
identitateak helaraztea lehenago baino zailago bilakatu da gaur egungo testuinguru kulturalean. Ildo horretan ulertu behar da talde horretako gazteen lehen sozializazioa.
|
|
|
Aisialdi taldeak, nerabeen
|
talde
identitatearen lanabes gisa
|
|
|
Hezkuntza formaletik haratago eta bereziki
|
talde
identitate horren euskarri gisa hezkuntza ez formalak berebiziko garrantzia hartzen du nerabezaroan. Aisialdian antolatzen diren zenbait talde denbora libre hezitzailetzat1 har ditzakegu.
|