|
2000
|
|
|
Abertzale munduan ari direnek irabaziko dute etorkizuna bai Zuberoan nahiz Iparraldean. Mundualizazioa aipatzen da, baina erroak atxikitzen baditugu
|
orain
arte bezala, datozen belaunaldiak antzinekoak baino indartsuagoak jinen dira
|
|
|
Euskal kantutegi zaharreko doinuak (hala nola, «Triste bizi naiz eta», «Begiak parrez parre», «Maitetxu itsasoan dago», «Egun da Santi Mamiña», «Itsas mutila», «Katalintxu» edo «Aitorren hizkuntz zaharra») aurki ditzakegu diskoan, erdarazko beste kantu klasiko batzuen artean («Cuando sali de Cuba», «Los niños del Pireo», «Marina», «Cuando sale el comboy de Santa Fe» eta «Adios en el corazon», besteak beste). Hau da Goio Garaialderen lehen diskoa, eta
|
orain
artean ez du kantu propiorik asmatu, beti jo izan baititu lagunartean eskatu izan dizkioten kantuak. Eta hori da disko bitxi honek ekartzen diguna, kanturako eta festarako giroa.
|
|
|
Erretratu ezaguna
|
orain
artekoa, aurreikusitakoa, eta prestatutakoa gainera. Lehen ere horrela zen baina oraingoan ia hamazazpi hilabete pasatu dira ETAk Manuel Zamarreño Errenteriako PPko zinegotzia hil zuenetik.
|
|
|
Orain arte nagusiki indar abertzaleen mugimenduek desblokeatu dituzte bideak eta aurrerantzean ere hala izango bide da. Abertzaletasunaren aurrean pareta izatea izan da PP eta PSOEren
|
orain
arteko funtzioa eta, gatazkaren konponbidearekiko bien arteko desberdintasunak desberdintasun, hori izaten jarraituko dute; «Ermuako izpirituaren itzulera»ri luzatutako gorespenak dira horren erakusgarri.
|
|
|
Noiz sortu zuen Ibaizabalek «Ingelesez irakurtzen dut» ipuinen bilduma eta nolako lana egin da
|
orain
arte?
|
|
|
Fiskaltzak, honetan ere, gogor jo zuen bizirik atera zirenen aurka, haien zoritxarra areagotuz. Ni soziologian erabilitzen diren hainbat teknika estatistikez baliatu naiz eta
|
orain
arte zeuden zenbait datu hutsune konpondu ditut. Zergen bidez populazioaren zenbaki galduak berreraiki ditut.
|
|
|
Administraziotik laguntzak eta bideratu izan dira, baina txikia da
|
orain
artean egindako lana. Literaturak bere bidexka jarraitzen du, zenbait udalek antolatzen dituen lehiaketei esker.
|
|
|
Herrialde hauen artean, dagoeneko, 17 milioi sinadura bilduak dira ekimen honen alde, eta horri Espainiako Estatuan bildu diren milioi bat sinadura inguru gehitu behar zaizkio. Euskal Herrian kanpaina honek oihartzun gutxi izan du
|
orain
artean. Hil honetan hasi da era antolatu batean funtzionatzen.
|
|
|
Tarteka igoal pentsatzen duzu: ez da sortuko, aurten ez dit inork deituko, baina
|
orain
arte bizitzeko lain lortzen dut. Ez da erraza.
|
|
|
Pilotaren inguruan dabilen jendea heziketarik gabe dabil, bai teknikariak, epaileak eta baita klubetan zuzendaritzan ibiltzen dena ere. Gehienak bolondresak izan dira
|
orain
arte. Orain gero eta profesional gehiago dago klubetan.
|
|
|
Iazko azterketen emaitzak jakin bezain pronto(% 52,2k baino ez du lortu lehen hizkuntz eskakizuna eta% 45ek bigarrena), sistema aldatu beharra dagoela esan dute sindikatu guztiek. UGTk eta CCOOk Hezkuntza Sailean aldaketa proposamen batzuk egin dituzte, baina Jaurlaritzak ez ditu ontzat eman eta Iralek
|
orain
arteko jardunari eutsiko diola adierazi du.
|
|
|
Ikasle Abertzaleak taldeak Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) errektorearen dimisioa eskatu du, besteak beste,
|
orain
arte euskararen inguruan erakutsitako jarrerarengatik. Errektorearen azken erabakia urtero ikasleek antolatzen duten Euskararen Eguna debekatzea izan da, hainbeste jaik unibertsitateari" itxura txarra" ematen diotela argudiatuz.
|
|
|
Josune Ariztondok EAJko EBBko kide hautatu zutelako utzi du kargua. Aizpurua Kultura Saileko koordinaziorako eta Euskara Sustapenerako zuzendaria izan da
|
orain
arte.
|
|
|
Niri kontatzea merezi duen istorioa iruditzen zait-eta". Horrela deskribatzen du Alessandro Baricco egileak antzerkigintzari egin dion bere ekarpen bakarra,
|
orain
arte" Seda" edo" Oceano, mar" ipuinen bidez egin baita ezagun.
|
|
|
Didaktika alorraren egoerari garrantzi berezia eman zaio joan den asteburuko mintegian eta berrikuntza ugari ipiniko da abian hemendik aurrera. Horrek ez du esan nahi
|
orain
arte esparru horretan ahaleginik egin ez denik. 1995ean didaktikaren inguruko lehen tailer nazionalak egin zirenetik planteamentu didaktikoak bateratu eta zehaztu egin dira.
|
|
|
Irakasleen formakuntzari dagokionez honako puntuak dira lortu beharrekoak, didaktika taldeak osaturiko txostenaren arabera:
|
orain
arteko oinarrizko prestakuntza (Glotodidaktika I eta II ikastaroak) sistematizatu eta berritu; egungo diplomaturaren ordezkoa abian jarri; herrialdez herrialdeko 3 urteko planak osatu; lan talde nazionala sortu; jardunaldien eta bileren bidez formaziorako testuinguru egokiak sortu; espezializazioa bultzatu; eta didaktika foroetan parte hartu.AEK k bere kurrikulu propioa garatzeko asmoa du eta hor...
|
|
|
Baina eztabaidarako gogorik eta jarrerarik ez dagoenean, izenen eta zenbait kontzepturen inguruko eztabaidetan erortzeko arriskua dugu. Espainiarrengandik
|
orain
arte daukaguna, ezetzaz aparte, Konstituzioa eta Estatutua da. Eta zer da Estatutua egokitzea?
|
|
|
1984an
|
orain
artean izan den lehen eta azken Arabako Txapelketa jokatu zen," Txinotxu" izan zelarik garaile. Gero, Bizkaiarekin batera egin izan da txapelketa, nahiz eta hemendik aurrera ez den hala izango.
|
|
|
Hemendik aurrera Jon izango da proiektu estrategikoen eta berrikuntzen zuzendaria. Paul,
|
orain
artean Burtsan egin baitu lan, konpainiako zuzendari nagusia izango da eta Unai, honen aurretik Irizar konpainiako erosketetarako zuzendari izandakoa, salmenta eta marketing burua izango da.
|
|
|
International Data Corporation enpresa amerikarrak emaniko datuen arabera, 2000 amaierarako 160 inguru bilioi pezeta mugituko ditu Internetek sortutako ekonomia berriak. Horrek esan nahi du
|
orain
artean negozio bakar batek ez duela gisa honetako hazkunde erraldoirik bizi izan.
|
|
|
Eta momentu honetan horrelako programa anbizioso bat edukitzea, eta gainera euskaraz, kualitatiboki garrantzitsua da. Momentu historiko batean gaudela iruditzen zait,
|
orain
arte administrazioaren aldetik inoiz ez delako horrelako programa bat egiteko asmo tinkorik egon.
|
|
|
ETB1en adibidez, kolore sendoak aukeratu dira, hau da, gorria eta beltza, irudi ausarta eta kementsua ikusle gazte eta hiritarrengana iritsiko delakoan," hori da gure ikusleria potentziala, 25 urtetik beherako gazte gehienak elebidunak baitira". ETB2k berriz,
|
orain
arteko goiburuari eutsiko dio, hots, telebista orokorra adin mota guztiei zuzendua. Honenbestez, logoa ere finagoa da, urdin eta berdea erabiliz.
|
|
|
Ez dirudi berehala ebazteko auzia euskalkia eta herrialdeen arteko mugak gainditzearena. Bizkaiko mugen barruan berriz, oso garrantzitsua izan da Bizkaia Irratiak
|
orain
arte jorratutako lana, etengabe kazetal hizkera izan baitu euskalki landu hori. Zalantza barik, formalizazioan egon daitezkeen proposamen eta eztabaiden gainetik, irrati horrek eta" Bizkaia" k eguneroko jardunean ezarritakoek berebiziko garrantzia izango dute bizkaiera mintzatu eta idatzirako orduan.
|
|
|
Baina oraindik luze joko duen eta jorratzeko asko daukan gaia da. Besteak beste,
|
orain
arteko irakasle berrietatik asko ere ez baitaude bizkaieraz alfabetatuta.
|
|
|
Politikoki zuzena izatearen sasoiotan, bizkaiera berbaren erabilera mugatu dute. Mendebalde Alkarteak ere zuzentasun horri erantzunez hartu zuen izena, eta azken aldian badirudi
|
orain
arte bizkaiera deitu zaionari mendebaleko euskalki izena dagokiola. Koldo Zuazo hizkuntzalariak ere erdialde eta mendebaleko euskalkiak deitu ditu orain arte gipuzkera eta bizkaera bezala ezagutzen zirenak.
|
|
|
Mendebalde Alkarteak ere zuzentasun horri erantzunez hartu zuen izena, eta azken aldian badirudi orain arte bizkaiera deitu zaionari mendebaleko euskalki izena dagokiola. Koldo Zuazo hizkuntzalariak ere erdialde eta mendebaleko euskalkiak deitu ditu
|
orain
arte gipuzkera eta bizkaera bezala ezagutzen zirenak.
|
|
|
Euskal ikasketak aztergai izango dituen kongresua Euskal Ikasketen Institutuak egindako lanaren fruitu da. Elkarte hori
|
orain
arte birtuala izan dela esan dezakegu, Internet sarean sortutako egitasmoa baita. Hainbat kidek hala ezagutu zuen, Interneten nabigatzen ari zirela.
|
|
|
Anbotoko magalean dagoen eskualdean euskara hutsean jardungo duen herri telebista sortu gura dugu bertako euskara elkarteok. Eixu!, Gurien bai, Barriketan eta Berbaro euskara elkarteok Durangaldeko Herri Komunikabideak elkartearekin bat egin, eta komunikazio arloan dagoen hutsunea bete gura dugu ekimen honekin, izan ere, gure eskualdean aldizkarigintza" Eraz" baino ez dugu jorratu
|
orain
arte, eta uste dugu badela ordua komunikazio arloa sendotu eta osatzeko.
|
|
|
Tailer literarioek
|
orain
arte hemen fama txarra izan dute. Hemen ez dago literatura egiten edo idazten ikas daitekeneko ikuspegia.
|
|
|
Denok entzun dugu noizbait, gaur egun arte mantendu dituzten padura eremu zabalen ondorioz, Urdaibaiko itsasadarra edo Txingudi badia balio ekologiko eta natural handiko lekuak direla, baina inork gutxik daki ezaugarri berberak dituztela Donibane Lohizune, Orio, Zumaia, Lekeitio, Plentzia edo Barbadungo itsasadarrek. Txango honetan zehar,
|
orain
arte ustekabean igaro den Plentziako itsasadarran barrena ibiliko gara, Bizkaiko paraje eder honen txoko izkutuek itsasadarren balio naturalak eta ekologikoak ezagutu eta ulertzeko aukera paregabea eskaintzen baitute.
|
|
|
Dantzaldietan orduak betetzeko horrelakoak behar direlako eta jendeak eskatzen dizkigulako. Baina
|
orain
arte beti saiatu gara besteetatik bereizten disko guztietan geure geureak diren kantuak sortuz. Azken honetan aurrerapauso bat eman dugu, lan guztiak originalak baitira.
|
|
|
Presioa, norbere buruarekiko jartzen diren mugen araberakoa da. Nik, hamasei urterekin eta
|
orain
arte, nahiko lasai hartzen ditut gauzak, eta kanpotik ez dut uste edonork presio askorik sartu diezadakenik.
|
|
|
Aro nahiko konplikatua tokatu zaigu baina
|
orain
arteko gure egitekoa baikorra da. Lekukoa hartu eta treguaren etenaren berri astebetera ezagutu genuen.
|
|
|
Ez dakit zein maila daukaten, asteburuan ikusi. Baina bai,
|
orain
arte eman dudana nahiko ona zen, bai. Non dagoen sekretua?
|
|
|
Eta garrantzia, honexegatik dauka:
|
orain
arte Behe Paleolitoko kultura han hemenka, bakanka Iruñea inguruan, Hiriberrin, Lizarra inguruan, Baionan, Bidarten... tresna batzuk bakarrik azaldu direlako ezagutzen genuen. Itxuraz eta tipologiaz oso zaharrak dira, baina ez dira azaldu bere lekuan, lekuz kanpo baizik, estratigrafiarik gabe, testuingururik gabe.
|
|
|
Nahiz eta historiaurregile ez izan, jendeak sarrera izango du, ez da zeharo itxiko. Ondo zainduko da,
|
orain
arte bezala. Ekainek ez du inongo arriskurik, oso ondo mantendu da eta mantentzen da, hain zuzen neurriz egiten direlako bisitak.
|
|
|
Gutxienez 30 urte daramatzat arkeologia museo bat eskatuz. Kasurik ez didate egin
|
orain
arte. litzatekeela uste dugu.
|
|
|
Aurrera begira mugimendu euskaltzaleak kalitatezko eskaintza erakargarria luzatu behar dio gizarteari
|
orain
arte egin duen bezala. Etengabe aldarrikatu behar ditugu gure eskubideak, ez dagoelako askatasunaz hitz egiterik eskubide hauek bermatzen ez diren bitartean.
|
|
|
Marihuanak gosea eragiten duenez, gizentzeko joera handiagoa dakar eta berau erretzeak bronkitisa eragin dezake (birika minbizirik, ostera, ez da
|
orain
arte frogatu ahal izan). Psikopatologiarik ez da sortzen kontsumo jarraituagatik, baina erabiltzaileak aurretik duen gaixotasuna areagotu dezake.
|
|
|
23 urte. Atxabalta Telebistako aurpegia izan da hasieratik
|
orain
arte eta hemendik aurrera berak emango ditu Aretxabaleta, Eskoriatza eta Leintz Gatzagako berriak.
|
|
|
Esanda daude, nire ustez, esan beharrekoak, potoloenak bai bederen, Espainiako gobernuak testu liburuen deskontu librea indarrean jartzeko uda aurretik hartu zuen erabakiari buruz. Laburbiltze aldera, bi multzo nagusitara ekar daitezke
|
orain
arte erabilitako argudio sendoenak: kultur ekoizpenak guztiz berezkoak dituen ezaugarriak ahaztuta, jokabide makroekonomiko neoliberalak lehenetsi izana, batetik, eta, bestetik, gezurra dela, Erresuma Batuan eta Frantzian aspaldian frogatu zenez, kontsumitzailearentzat onuragarria gertatuko denik Espainiako gobernuak aitzaikia horrekin bultzatutako desregulazioa.
|
|
|
Santutegiko liburutegia 1997tik bisitarientzat irekia dago. Loiolako Egoitzak ere merezi du begiratua, 1713an eraikia, Kristo Erregeren Ahizpak ordenaren komentua izan da
|
orain
arte. Gogo jarduneko etxea ere gune honetan ikus daitekeen eraikuntza da.
|
|
|
Senatore erradikalaren esanetan: " Canal Vasco ren emisioek herrialde honetako euskaldunen eta beren jatorriko lekuaren arteko lotura sendotzeko balio izango dute, batez ere,
|
orain
arte euskal kultura, tradizio, historia eta gizartearen garapenari buruzko informazioa jasotzeko zailtasunak zituztenei begira".
|
|
|
Baina hedabideei dagokienez, ofizialtasun gabeko hizkuntza gutxitua izateko ez dauka gutxi: bideak ia guztiz itxiak izan ditu
|
orain
arte, baina teknologia berriei dagokienez Interneten foro eta plataforma sendoak daude, agerkari inprimatuak ere badira batzuk," Les Noticies" astekaria tartean.
|
|
|
Berriz ere, sektore guztiak biltzeko espektatibak zabalduko balira, Nafarroan Batzarrerekin eman zen esperientziatik pasa litzateke. Hura izan zen
|
orain
arte Euskal Herrian eman izan den batasun indartsuena. Ez bere emaitzengatik, baizik eta suposatu zuen signifikazio sozialarengatik.
|
|
|
Arrazoi faltan ez, antza. " Zuk irakurle bear bada usteko duzu Euskal Erriko erri txikietan beintzat, kale eta baserriak iya bat egiten duten erritxoetan, meza eta elizkizunak euskeraz izango dirala,
|
orain
arteko latiñ aspergarriaren ordez". Baita zera ere, maitea!
|
|
|
Bideo berritzailea izango da,
|
orain
arte ez baita horrelakorik egin. Joxe Mari Auzmendi Hik Hasiko koordinatzaileak azaldu digunez," erronka berri bat da guretzat.
|
|
|
Gidoia egiten Joxe Mari Agirretxe (Porrotx), Aiora Zulaika (Pirritx), Alex Tetuan, Mertxe Rodriguez eta Harritxu Troitiño jardun dira, eta beraiek izan dira bideoko pertsonaia nagusiei bizitza eman dieten aktoreak. " Guretzat ere esperientzia berria izan da,
|
orain
arte egin ditugun bideoak zuzeneko emanaldietan oinarritu baitira, eta hau film antzekoa izan baita" adierazi du Joxe Mari Agirretxek.
|
|
|
Baina ordubeteko iraupena duen film bat egin duten lehen aldia izan da. Urbek dioenez," guztiontzat apustu handia izan da, zerbait berria delako,
|
orain
arte egin ez den zerbait. Egindako lanarekin oso gustura gelditu gara denok, eta ziur gaude arrakasta izango duela".
|
|
|
Irtenbidea abertzaleen arteko konponbidetik etorriko bada,
|
orain
arteko saioetatik ikaspen batzuk behintzat aterako zenituzten.
|
|
|
Horren ondorioz, horien zerga guztiak, ekonomi jarduerarenak, sozietatearenak, BEZarenak eta abar euskal Ogasunari ordaindu behar izan dizkio. Horrela, adibide bat jartzearren, 1999ko ekitaldian,
|
orain
arteko azkenean, Iberdrolak 129.803 milioi pezetako (5.192 milioi libera) mozkinak izan zituen, zergak ordaindu aurretik. Beraz, sozietateen zergari dagokionez, mozkin horiengatik 50.357 milioi pezeta (2.014 milioi libera) ordaindu behar izan zizkion Bizkaiko Foru Ogasunari.
|
|
|
Hori
|
orain
arteko emisioari dagokionez, Jon Zurutuzak azaltzen digun bezala, aurrera begira ekimen berriak dituzte eta: " Kirolak Berri izeneko programa bat egitera goaz, igandean izaten diren kirol albisteak jarraitu (kazetari eta teknikari bana), eta gero astelehen gauean eskaini, 21:30ak aldera.
|
|
|
Batzuek uste dute azken operazio hauetan EAJren interesekin bat egin duela Prisak. EAJ aspalditik baitabil EAEn El Correori aurre egingo dion komunikazio proiektu enpresariala antolatu nahian, baina ezin esan,
|
orain
arte behintzat, arrakasta handia izan duenik horretan. Zurrumurruek, hain zuzen ere, hemen kokatzen dute aipatzen ari garen albistea:
|
|
|
Javier Bustoren" Ave Maria" obra izan da
|
orain
arte Tolosako lehiaketan obra behartuen artean oihartzun handiena izan duena. Hondarribiarrak obra aspalditik idatzia bazuen ere, Tolosan kantatuarazi zenetik ia koru guztiek abestu dute.
|
|
|
Zein erabaki? Bada," bat batean, Indian
|
orain
arte pribilejioz beteta bizi izandu diran 279 marajak, beste edozein erriko seme bezala begiratuak izango dirala Gobernuarengandik". Eta hori eginez, Z. ARGIArentzat," Indira Gandhik bere Erria justiziaruntz eramateko asmoa agertzen du, eta Indiako aro berezi bati bukaera ematen dio".
|
|
|
Modu aztertu eta oso landu bat bilatu da nondik jo behar den ikusteko. Hori
|
orain
arte bakoitzaren arabera utzi da.
|
|
|
Egun bertsolaritza mugimendu autoantolatu eta eraginkorra da. Kamaleonikoa,
|
orain
artean bezala etorkizunean baldintza klimatologiko berrietara egokitzen jarraitu du bizirik eta zutik ekiteko, edo bestela fosildu egingo da. Egun ikusten da jada haize berriak bultzaka datozela:
|
|
|
Egunekoa bi hiru matrimonio, haien umeak eta hiru lau aiton amonentzat geratu da zenbait herri txikitan. Bertsolaria bietara iristen ari da
|
orain
arte: gaueko festara eta egunekora.
|
|
|
Arazo tekniko hauek saihesteko badago hirugarren aukera bat: Quiero TB. Honek bere burua munduko lehen lurreko telebista euskarri digital gisa aurkezten du, hots,
|
orain
arte betidanik erabili izan dugun kable analogikoa erabiltzen du. Horrenbestez, ez dugu zertan antena paraboliko edota kableatu berririk egin behar; dekodagailua betiko antenara lotu eta kito.
|
|
|
Ikuspuntu honen muturrean, kultura eta nortasuna jadanik espazio jakin bati loturik ez daudela defendatzen dute batzuek. Hauen iritziz,
|
orain
arte kultura eta nortasuna (salbuespenak salbuespen) lurraldeari atxikirik egon badira, gaur egungo teknologiari esker askatu egin da erlazio hori, posiblea izanik, adibidez, ia erabat txinar izatea Londresen bizi izanik: etxean txineraz hitz egin, lankide txinarrekin aritu auzune txinarrean, gustuko dituzun jaki txinarrak erosi, Txinako telebista irratia egunkariak ikusi entzun irakurri, eta seme alabak eskola txinarrera bidali.
|
|
|
Nortasun propioari eusteko tresna ala globalizatutako ereduetan murgiltzeko bidea? Erantzunak erantzun, honelako gertaeren ondorioz kultura, nortasuna eta lurraldearen artean
|
orain
arte egon den lotura beste dimentsio batzuk hartzen ari dela bistan da, eta horri buruz zer pentsatua badugula
|
|
|
Esan ere egin behar dut" Euskaraz Mintza" programak" Euskaraz Bizi" rekin kontestu bertsuan ikusten dudala baino aipatu lez inoiz ere ez lehian. Euskaraz Bizi esperientzia
|
orain
arte behintzat Ikastolen Elkarteak eskaintzen zuen zerbitzuen artean egon da eta eskola publikoek ez dute parte hartzerik izan. Egoera hau gainditze bidean dagoela uste dut eta denontzat pozgarria izango da.
|
|
|
Lehenik eta behin, hazkunde eta garapen krisi natural bat izan badago. Euskararen aldeko lanak, gizartearen sektore esanguratsu eta zabal batek burutua, arrakasta handia lortu du
|
orain
artean. Arrakasta hezkuntza mailan islatu da batez ere, baina beste alorretan ere hainbat lorpen erdietsi dira:
|
|
|
Nago garapen honetan Nafarroako Administrazioek izan duten jarrera usu uste duguna baino garrantzitsuagoa ez ote den izan. Gehiegi inplikatu gabe, bainan ekimen ugariri babesa emanaz eta,
|
orain
arte ia beti, aldeko jarrera erretorikoa hartu baitu.
|
|
|
Psikologia aldetik euskaltzaleongan, oro har, nabari dira
|
orain
arte sentitu ez diren ziurgabetasun, zalantza eta asaldatzeak. Egoera politikoak gainditu egiten gaitu eta desilusio sakon bat jabetzen ari da, poliki poliki, geure asmo eta gogoez.
|
|
|
Euskararen aldeko lana Nafarroan gizarte zibilaren lana izan da nagusiki. Orain urte batzuk baino askoz ere egoera hobeagoan gaude; beraz lehen eginbeharra da
|
orain
arte lortutakoari eutsi eta aurrera jarraitu irabaziak ditugun posizio horietatik.
|
|
|
Hizkuntzaren berreskurapen prozesua orain dela mende bat baino gehiago hasi zen Nafarroan. Izan dira
|
orain
arte eta izanen dira etorkizunean egoera zailak, gora eta beheranzko aldaera eta joerez beteak. Pazientzia behar dugu beraz, eta ongi jakin gaurko gizartean aurrera egiteko jendearen borondatea irabazi behar dela eta hiritarren gogoak erakarri; hori lortuko dugu bakarrik, guziekiko begirune haundiz, jakinduriaz eta guztiz jarrera demokratikoen bidez jokatzen badugu.
|
|
|
Narraziogintza honen bilakaeran, Aitzpea Azkorbebeitiaren iritziz, lehenengo narrazio liburutik bi berriago hauetara leku denboren koordenadei dagokienez egileak determinazio gehiagorantz eta errealitaterantz egin du: " Badirudi, beraz,
|
orain
arteko indeterminazio joera aldatu egin dela, lekutasunari dagokionez bederen. Aieru honek bat egingo luke, honela, Sarrionandiaren narrazio bildumetan narrazio fantasiatsu eta irrealetatik errealagoetarako garapena gertatu delako Kirmen Uriberen hipotesiarekin." (J.S.
|
|
|
Giro hau islatzeko hizkera bizia eta aberatsa erabili ditu. " Hizkeraren aldetik, euskarak
|
orain
artean behintzat oso berezkoak izan ez dituen giro ilun eta gordinenetara egokitzeko saio orekatua egin du Edorta Jimenezek, nola araztasun garbiegitik hala zabarkeria lotsagabetik ihesi." (Egunkaria I)
|
|
|
Hala ere, 1992an Europako hizkuntza gutxituen alde Europako Kontseiluan aurkeztu zen Eurogutun hura
|
orain
arte onartzeke egon da, Frantziak betoa jarri ziolako. Baina, Frantziako Estatua ez ote zen ba izan ONUren agiri hura bultzatu zutenetakoa?
|
|
|
Handik laster jakin genuen, berriz ere, gure eta Europaren Batasun eta bakebidearen zoritxarrerako, hizkuntza gutxituen aldeko gutunari Frantziak betoa jarri ziola. Eta
|
orain
arte hor jarraitu izan du, onespenaren faltaz eta europarron ahalkegarri. Jokaera maltzur hori aldatu beharrekoa iruditzen zait beranduegi izan baino lehen.
|
|
|
KINTANA, Xabier: Linguistika
|
orain
arte. Donostia, 1970.
|
|
|
Gure asmoa ez da ordea euskalnortasunaren egoeraren analisi sakona egitea, ezta urrunetik ere, nortasun horrek oinarri ezberdinakdituela erakustea baizik. Beti ere
|
orain
arte azaldutako hipotesien arabera.
|
|
|
DIARIO DE NAVARRAk,
|
orain
arte aipatu ditugun bi kazeten antzera, herrialdebakarrean zentratzen du bere bezeria. 63.803 ale kaleratuz egunero (OJD), ForuKomunitateko indartsuena da, gainera, alde ederra atereaz besteei.
|
|
|
Euskal Herrian ere konstituzionalismoak
|
orain
arte ia urratu gabe egon denbidea irekitzen du abertzaleontzat. Nazionalismoa erronka berrietarako berregituratu behar bada eta erronka zaharretarako bere burua indartu behar badu, hortxe daukaaukera bat (ez bakarra, noski).
|
|
|
bideratzen dute. Internet en inguruko eztabaida ere aipatu genuke, zeinak batzuentzako informazioa demokratizatzeko aukera historikoa ekarri duen; baina, gero eta gehiago, herritarrak kontrolatzeko
|
orain
arte ezagututako sistema sofistikatuenaren gisa agertzen zaigu.
|
|
|
Agiri honek helburu testimonialabaino gehiago, helburu erabat pragmatikoa du: norbanakoaren identifikaziorakoerabilgarri izatea, hots,
|
orain
arte bestelako identifikazio agiriek bete duten funtzioabetetzea, eta baita euskal nortasuna formalki bermatzea ere. Hau dela eta, behin etaberriro azpimarratzen da agiria erabiltzearen garrantzia, bai maiztasunaren aldetik, eta baita erabile kopuruaren aldetik ere, erabileraren poderioz gizarteratua eta bermatua izan dadin.
|
|
|
Haatik, ENAren inguruan sortutako eztabaidak desobedientzia zibilarenildora garamatza. Batetik,
|
orain
arteko DNI eta Carte d, identiteren ordez dokumentu ofizial gisa erabiltzeko aukera ematen duelako. Bestetik, dokumentu ofizialaren inguruko eztabaida sortzeko bidea ematen duelako.
|
|
|
edota, naziotasuna? bezalako kontzeptuek apenasjaso duten oihartzunik
|
orain
arte, gai zabal bezain aberats honen inguruan egindakoikerketa ugarietan. Zenbaitek berriki salatu badu ere (Neveu, 1997; Stolcke, 1996; Leizaola, 1999), egoera hau ez da antropologiara soilik mugatzen, besteak beste, soziologia politikoan ere arreta txikia eskeini izan baitzaie horrako kontzeptu horiei.Zientzia politikoetan, oro har, Marshall en hiritartasunari buruzko azterketa klasikoaalboraezina bada ere, sarritan kontzeptuari baino gehiago beraren aplikazioari erreparatu izan zaio.
|
|
|
Estatuaz gaindiko egitura eta erakundeaksortzearekin bat. Europar Batasuna da, agian, gertuen dugun honelako adibiderikgarbiena?, lotura mota hau berrikusteko omen dago, baldintza berezien menpegelditzen baita. Hala ere, egindako aldaketak gutxietsi gabe, eta ahaleginak egin omendiren arren, zail dirudi epe laburrean hiritartasun europearra
|
orain
arte estatuek lortuduten moduko atxikipen sentimenduarekin lotzea (Shore eta Black, 1994).
|
|
|
Bere hitzetan, Frantzia, Ingalaterraeta Ipar Amerikako tradizio politikoetan uztarketa semantiko hori naziotasunarendefinizio politikoaren adierazlea da horietan estatua, nazioa eta herri burujabeagauza bera baitira (Brubaker, 1992: 50). Argi dago, beraz, eta nabarmen ageri da nazio estatu delakoen bilakaerari erreparatuz gero, estatua izan dela
|
orain
arte loturajuridiko honi atxikipen sentimendua bermatzen interesatuena, naziotasuna, nazionalitatea eta hiritartasuna bateratuz eta elkarren pareko egin nahiz.
|
|
|
Antzeko konplexutasuna agertzen da euskarazko herritartasunaren inguruan.Azterketa luze eta sakonagoa lukeen arren, honen inguruko azaleko zenbait arlo besterik ez ditut ukituko hemen. Azken boladan inoiz baino gehiago erabiltzen den kontzeptua dirudi, batetik euskal herritarra Euskal Herriko biztanleriaizendatzeko zabaldu den esamoldea delako(
|
orain
artean gehientsuenetan euskalduna erabili izan da; zenbaitetan, baskoa), eta bestetik politikagintzan agerpen nabarmena egin duelako. Gogora dezagun talde politiko jakin batek izenean bere eginduela ere:
|
|
|
Erabilerari erreparatzen badiogu, baina, eta horretarako Euskaldunon Egunkariaren hemeroteka hartuko dugu irizpide gisa, hiritartasuna eta nazionalitatea hitzekin alderatuz, herritartasuna gutxien erabilia dena dugu oraindik7.Duen esanahi sinboliko potentzial handiagatik(, herria? delako kontzeptuak berebaitan laburbiltzen dituen esanahi ugari eta adierazkorrak kontuan hartuz), ordea, ezlitzateke harritzekoa erabilera politiko eta herri mailakoan
|
orain
artekoa baino zabalera handiagoa izatea epe laburrean, jendearengan atxikipen sentimendua oso errazpizten baitu.
|
|
|
Euskal Herrian,
|
orain
arte estatuek jaulkitako Espainiako Documento Nacional deIdentidad (DNI) eta Frantziako Carte d, identite eta estatu hauei dagozkien pasaporte eta gainerako dokumentuez gain, hau da, agiri, ofizialez, gain, nortasuna bermatzeko agiriak sortzeko zenbait ekimen izan dira.
|
|
|
Elkarteko kideen esanetan, datu zehatzak eskuratzea zaila badaere,, egunero 400 bat bider inguru erakusten da dokumentu hau? (Alaña, 2000). Horien artean, esanguratsuena, dudarik gabe, hiritartasunari dagokion eskubide gorentzat jotzen den bozkatze garaian ere jada ENA erabili izana izatea da, azken hauteskunde europarretan gertatu den bezala (Euskaldunon Egunkaria,). Onarpen bidean,
|
orain
arte zortzi udalek agiria ontzat eman dute ofizialki identifikatzeko prozeduretan. Berriki, euskara eta ENAren erabilera tarteko auzitaratutakokasuan, epaiak agiria balekotzat jo du pertsonak identifikatzeko.
|
|
|
Izendapen hauek fikziozkoak dira nik dakidala;
|
orain
arte ez dut inoren ahotan horrelakorikentzun. Alabaina, sarritan batez ere erdarazko testuetan, honen antzekoak diren izendapenak aurkiditzakegu, identitate konplexu baten adierazle baino gehiago (zenbaitetan hala dira, W.
|
|
|
Horrek aldaketak ekarriko ditu, ziur, nahiz eta nihaurez ados egon prozesu horieramaten ari den moldearekin. Gero eta gehiago,
|
orain
arte estatuen mailanfinkatzen ziren konpetentzia ekonomikoak Europanfinkatuko dira. Eta horrekbere ondorio politikoakizanen ditu.
|
|
|
Eskemaren azpialdean bakarrik da identifikagarria, esan badaiteke, identifikazioz terapia egiteko lekuan dagoen heinean; baina ez da identifikagarriaeskemaren goialdean, hots, duen boterea arbuiatzen duen lekuan. Eta hori da, hainzuzen ere
|
,
orain arte Estatuarentzat ulergarri izan ez den paradoxa. Grafoaren bisolairuen dikotomia bi diskurtsoen kontrakotasunean aurkitzen dugu berriro, hauda, nagusiaren diskurtsoan eta analistaren diskurtsoan.
|
|
|
Holmes ek (1996) azpimarratzen duen bezala,
|
orain
arte, AtxikimenduarenTeoriaren aplikazio klinikoak pisu txikiagoa izan du ikerkuntza paradigma moduraduen kontsiderazioak baino. Dena dela, ikerkuntza horiei esker, atxikimendu ez seguruaren arrazoiak eta ondorioak garbi agertzen zaizkigu.
|
|
|
1991n, azkenik, Familia Terapiaren Elkarteen Federazio Espainiarraeratu zen, aipatu elkarteek eratua; handik laster Elkarte Andaluziarra, Galiziarra, Kanariarra, Gaztela Leondarra eta Kantabriarra erantsi zitzaizkion, eta gaur egun850 kide ditu. Familia Terapiaren aldizkako lehen argitalpena 1987ko urtarrileanhasi zen Espainian, J.A. Rios Cuadernos de Terapia Familiar (Familia TerapiarenKoadernoak) argitaratzen hasi zenean; hori da
|
orain
arte agertu den bakarra, etagaur egunera arte 20 zenbaki kaleratu ditu. Gainera, Psikiatriako eta PsikologiaOrokorreko aldizkarien zati handi batek, azken urteotan, Familia Terapiari buruzkoartikuluen kopuru ederra argitaratu du.
|
|
|
Objektuarekiko harremanari eta barne objektuak subjektuaren eraikuntzan dueneragin erabakiorraren teorian kokatzen diren autoreek barne taldea hartzen duteabiapuntutzat, talde psikoterapia analitikoaren teoria eta teknikarako. Eta barne taldearen kontzeptuan funtsezkoa da batetik
|
orain
arte aipatu dugun barne objektua eta bestetik lotura. Ikus dezagun ondoren zer den lotura eta zer denbarne talde hori.
|
|
|
Duela zenbait hilabete lagun batzuek beren asmoaren berri ematera hurbilduzitzaizkidanean, besterik gabe, baietz esan nien segidan, ezertxo ere pentsatu barik, ezezkoak berak lotsaraziko ninduen beldurrez edo. Nola ezetzik esan, gero etazorpetuago bizi nahi ez banuen,
|
orain
arteko zorra kitatzeko gaitasunik ez nuelajakinik ere?
|
|
|
Horregatik, bihotzezopa diot, itxuraz opa behar ez niokeena: bizi bedi luzaro
|
orain
arte bezala, aitorpenofizialik gabe, kontsentsu euskaldun berria finkatu arte bederen, hori berori zuzendabilela adieraziko duen seinalerik onena izango baita.
|
|
|
Mundu berria sortzen ahalegindu da gure adiskidea eta horrek etena ekarri du.Etena, ez iraganarekin berarekin, iraganeko kontsentsu suntsitzailearekin baizik.Txillardegik behin eta berriro salatu du
|
orain
arteko kontsentsu integratzaile horrenarriskua eta behin eta berriro azaldu ditu disentsuko jarrerak, gure kontzientzien barnean ezarri nahi zen kontsentsu hori bere artikulu latzekin arrakalatuz eta sasi irtenbideen sendotasun itxurazkoa pitzatuz. Hitz batez, etena ekarri du, eta aurreko egoerarekiko etena aldarrikatu du, eten horretan parte hartzera deituz.
|
|
|
artikuluari kontrapuntu kritikoak jarri beharrean aurkitzenda: . Berriro ikusten dugu harrituta, normalkuntzarako bidean oso garrantzitsu direnHezkuntza, Osasuna eta Ertzaintzaren alorrak,
|
orain
arteko Plangintzatik at utzidirela. Zergatik?
|
|
|
–Erredakzio batzordean Finlandiari buruzko dossierra egitea erabaki genueneanbi helburu bete nahi genuen. Batetik nazioartean gertatzen ari zenari buruzko dossierren sailarekin jarraitzea, eta bestetik, zuengana hurbiltzea
|
orain
artean arrasarrotza izan zaigun prozesua, gure herrian suomiera normaltzeko prozesuak guretzatikasgai ugari zuelakoan? (30, 7).
|
|
|
BAT Soziolinguistika Aldizkaria k hamar urteak bete berriak ditu(). Hasieratik eta
|
orain
arte Jose Luis Alvarez. Txillardegi, izan da horren zuzendaria.
|
|
|
Bi kultura ezberdinen adierazle dira mantentzen direnjarrerak. Bi bandoen tradizioa, emakumearen eskubideak eta giza harremanak tartedirela, lehentasuna bati edo besteari emanez gero, ateratzen diren diskurtsoenondorioak makilaka erabakitzen ari dira
|
orain
arte, inolako erakunderik gauza izan ezdela oraindik guztien adostasuna biltzeko.
|
|
|
Balioek estaltzenduten esparrua kultura batena baino zabalagoa da, zibilizazioarena. 2.000 urtearenhasieran ikus dezakegu
|
orain
arte zibilizazioaren gorputzaren baitan odola arrosatzenizan ditugun balioak sakonki aldatu direla. Hitzak, balioen izenak, mantendu egitendira oraindik, baina esanahia ez da berdina.
|
|
|
Hautua ez da teorian ematen, praktikan baizik, Euskal Herriko beste biztanleen kasuan bezala. Euskal kulturarenaltxorraz jabe izaten dira (ez jaun eta jabe,
|
orain
arte saiatu diren gisan, ezagutuz etabere eginez baizik) ala euskal hiritarrak izango dira baina ez euskaldunak.
|