|
2000
|
|
|
Urteak, eta mendeak, daramatzagu instrumentalizazio ideologiko horri aurre egin beharraz mintzatzen, eta behin eta berriro horretantxe erortzen. Bizitzan gertatzen diren pasadizo gogorrenetan bezalaxe, artearen balio unibertsalaz diharduten borondate onez egindako diskurtsoez gain, denboraren joana izan da
|
orain
arte aurkitutako antidoto eraginkor bakarra. Urteak pasa ahala, eta gertaera historikoak atzean utzi eta ahaztu egiten diren neurrian, orduan itzultzen da artearen benetako balioa lehen planora.
|
|
2003
|
|
|
Zientziari buruzko nire ikuspuntuei Kuhn irakasleak egiten dien kritika
|
orain
arte aurkitu ditudanen arteko interesgarriena da. Ukaezina da badaudela gutxi gorabehera garrantzizkoak diren eta gaizki ulertu edo interpretatzen dizkidan puntu batzuk.
|
|
2004
|
|
|
AEBetako zientzialariak.'
|
orain
arte aurkitutako intsektu fosilik zaharrena aurkitu dute
|
|
|
Zientzialari estatubatuarrek duela 400 milioi urte bizi izan zen intsektu baten hondakinak aurkitu dituzte,
|
orain
arte aurkitutako intsektuetatik zaharrena, aurreko hamarkadaren hasieran Eskozian lurpetik ateratako fosil batean. Aurkikuntza horrek frogatzen du hegoak zituzten intsektuek uste baino 80 milioi urte lehenago eboluzionatu zutela.
|
|
|
Paleontologo talde batek historiaurreko hegazti baten fosilak aurkitu ditu Las Hoyas probintziako Behe Kretazeoko aztarnategian. Ezagutzen diren dinosauro txikienetako bat da, eta Europan
|
orain
arte aurkitutako krokodilorik primitiboena. “Bi aurkikuntza garrantzitsu dira, hegaztiarena bereziki; izan ere, oilasko txikia da, eta informazio garrantzitsua emango du Lurrean agertu ziren lehen hegaztien hazkunde prozesuei buruz”, azaldu zuen José Luis Sanzek, ikertzaile taldearen arduradunak.
|
|
|
Beraz, Nekazaritza Ikerketako Institutu Nazionaleko (INRA) ikertzaile horiek metodologia bat garatu zuten bakterioen profil genetikoa lortzeko, eta emaitzak erreferentziako datu base batekin konparatu zituzten, 150 bakterio ingururekin. Analisiek gazten barrualdearen eta kanpoaldearen arteko desberdintasunak erakutsi dituzte (kanpoan bakterio espezie gehiago daude), eta
|
orain
arte aurkitutako espezie batzuk ez dira inoiz identifikatu gaztan ohiko metodoekin. Bakterio populazioa gaztaren eremuetatik bereizten bada, ez da harritzekoa.
|
|
2005
|
|
|
Zientzialari batzuen ustez,
|
orain
arte aurkitutako aztarna bakarrak pigmeoarenak edo mikrozefalia duen gizaki batenak ziren.
|
|
2006
|
|
|
Hil honen hasieran Physical Review C aldizkarian argitara eman zituzten egindako ikerketekin lortutako azken emaitzak. Bertan diotenez 118 elementua topatu dute eta antza
|
orain
arte aurkitutako elementurik astunena da. Elementuen pisua atomoen gunean dagoen protoi kopuruak adierazten du.
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun, Espainiako Ozeanografia Institutuko ikertzaileak (Santiago Lens) esan zuenez, hainbat proiektu daude abian eta irtenbideak aurkitzeko “aukera onak” daude. Hala ere, onartu zuen
|
orain
arte aurkitutako formulak “oso garestiak” direla. Hala, zetazeoak ohartarazteko seinale akustikoak igortzen dituzten aparatuak erabiltzearen kostua arrantzarena bera baino handiagoa izan daiteke, zehaztu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Irudia: CSIC “GJ 436 c”, zientzialariek esan duten bezala,
|
orain
arte aurkitutako Lurraren antz handiena duen planeta estrasolarra da. Izan ere, gurea baino bost aldiz masa handiagoa du.
|
|
|
Ribasek eta haren taldeak espero dute aurkikuntza horrek etorkizunean planeta are txikiagoak atzematea ahalbidetuko duela, Lurraren gero eta antzekoagoak diren munduak aurkitzeko. ‘GJ 436’ izarra orbitatzen du, Lurretik 30 argi urtera CSICen arabera,
|
orain
arte aurkitutako 280 planeta gehienak, gutxi gorabehera, Jupiterren tamainako gas erraldoiak dira, nahiz eta batzuk ezagutzen diren Lurrarena baino 10 aldiz masa txikiagoak dituztenak. Planeta mota horiei, Lurraren masa halako bat eta 10 arteko planetari, “supertierrak” deitzen zaie.
|
|
|
Hiru film horiek fundazioak filmategiari 1998ko urriaren 28an utzitako beste hamar filmi gehitu zaizkie,
|
orain
arte aurkitu diren Barandiaranek berak filmatutako dokumentuen corpusa osatuz. 16 milimetrotan grabatutakoak dira hiru zintak, eta bi eta hiru minutu artean irauten dute.
|
|
2009
|
|
|
Antigorputz berri hauek
|
orain
arte aurkitu diren guztien artean indartsuenak dira, eta ikertzaileen ustez, txertoaren garapena erraztuko dute. 1981ean deskubritu zutenetik, HIESak 25 milioi lagun hil ditu.
|
|
|
Antigorputz berri hauek
|
orain
arte aurkitu direnetatik indartsuenak dira, eta ikertzaileen ustez, gaixotasunaren aurkako txertoaren garapena erraztuko dute, adierazi du Dennis Burton Ikerketarako Scripps Institutuko immunologiako irakasleak.Orain, antigorputzak neutralizatzeko gaitasuna duen txertoa garatzeko aukerak areagotu egin dira, erantsi du Burtonek.Bestalde, Wayne Koff IAVIko ikerketa eta garapenerako presidenteordeak...
|
|
|
“Baliteke goji zukua
|
orain
arte aurkitutako zahartzearen aurkako elikagairik ahaltsuenetako bat izatea”. Halakoxea da Earl Mindell en produktu horri buruzko adierazpena.
|
|
2010
|
|
|
Baina zuzenagoa litzateke soldadu estatubatuarren eskutik txiklea Europara itzuli zela esatea. Izan ere, duela urte batzuk
|
orain
arte aurkitutako txikle arrastorik zaharrena topatu zuten Suedian. Urki erretxina zati bat da, 9.000 urte ditu eta Harri Aroko gizaki baten hortz haginen markak dauzka.
|
|
|
–Dena oso harrigarria da. (...) Ezin dut taldearen esperientzia zientifikoa zalantzan jarri,(...) baina gustatuko litzaidake jakitea
|
orain
arte aurkitutako inperioko material paleografikoetan ba ote dagoen barbaroen hizkuntzetatik grafia latinora egindako transkripzioen adibiderik, onomastikaz aparte. Nola da posible materiala denboraren kapsula batean III. mendetik babestuta egotea, eta bakarrik lotura gabeko hirurehun zati aurkitzea?
|
|
|
Ia segurtasun osoz, HD 10180 izarraren inguruan biraka dabiltzan zazpi planetak osatzen dute. Lurretik 127 argi urtera dago, eta zientzialariek
|
orain
arte aurkitutako planeta gehien dituen sistema dela uste dute. Eguzki sistemarekin parekatzen den beste antzekotasun bat da planeten eta izarraren arteko distantziek ere eredu erregularra dutela, eta horrek arrastoak eman ditzake planeta sistemak eratzeko prozesuari buruz.
|
|
|
Oso zaila da itxaropena galtzea; itxaropentsu iraunarazten digute
|
orain
artean aurkitu ahal izan ditugun mutiko guztiek. 2009 urte amaieran, topa egitera gindoazela, urte berri haren alde topa egin behar genuela esan nion Estela Carlottori Amonen Elkarteko presidenteari, hurrengo urteak izan behar zuela eta gure urtea, nahiz eta artean ez genekien ezertxo ere.
|
|
2011
|
|
|
Nafarroan aurkitutako hobi guztiak ireki dituzte jada.Dena den, oraindik ere hobi komun ugari aurkitzeke daudela iritzi dio Paco Etxeberria Aranzadiko presidenteak. Izan ere,
|
orain
arte aurkitu dituztenak hildakoen eta desagertuen senideen ekimenei esker edo «ezustean» topatu dituztela dio Etxeberriak. Horregatik, atzo Espainiako Gobernuak ezagutarazitako mapa eta Eusko Jaurlaritzak 2010eko urrian plazaratutakoa «lehenengo argazki bat» dela ohartarazi du, eta «etengabe» gaurkotu dutela gaineratu du.BERRIAri eginiko adierazpenetan, Espainiako Gobernuak eginiko mapa «izugarria» iruditu zaiola esan du Etxeberriak, mapa «puntuz beteta» dagoela iruditu zaiolako.
|
|
|
Ikertzaileek susmoa zuten gizaki modernoa orain dela 42.000 urte, gutxienez, iritsi zela Europara, hala iradokitzen baitute hainbat lekutan aurkitutako tresnek (Homo sapiens ek bakarrik egin zitzaketen halako tresna konplexuak). Europan
|
orain
arte aurkitutako giza aztarna zaharrenak, ordea, orain dela 37.000 urtekoak ziren, gutxi gorabehera. Hori dela eta, eztabaida handia izan dute ikertzaileek, argitzeko zenbat denbora egon ziren batera Europan gizakiak eta neandertalak (duela 30.000 urte desagertu ziren).
|
|
2013
|
|
|
Chromebook en gama topean, Chromebook Pixel modeloa dago. Googlek garatutako kontzeptu bat da, ordenagailu mota honetan
|
orain
arte aurkitu zirenak baino hardware ezaugarri hobeak dituen Chrome OS teknologian oinarritutako ordenagailu eramangarria erakusteko sortua. Diseinua ere zainduagoa da, eta merkatuko gama ertaineko eramangarriek baino puntu gehiagoko pantaila eskaintzen du.
|
|
2016
|
|
|
bere izarrarekiko ez gertuegi eta ez urrunegi. Eguzkia bezalako izar baten inguruko orbitan dabil Kepler 452b planeta, eta
|
orain
arte aurkitutakoen artean, Lurrarekiko parekotasun handiena duena da. Hara heltzeko, ordea, 1.400 argi urteko bidaia egin luke gizakiak.
|
|
2018
|
|
|
Handik autobus batek eraman zituen Donemiliaga Kukulara (Errioxa). Gune horretan,
|
orain
arte aurkitu diren euskarazko idazki zaharrenak ikusi ahal izan zituzten. Donemiliagatik Gesaltza Añanara (Araba) igan eta Barnealdeko bidea kontrako norabidean egin zuten Iruneraino (Gipuzkoa).
|
|
|
Bertatik, autobus batek Donemiliaga Kukulara eramango ditu abenturazaleak. Bertan,
|
orain
arte aurkitu diren euskarazko idazki zaharrenak ikusi ahal izango dituzte. Hain zuzen ere, bertan agertutako esaldietako bat (jizioqui dugu) da EuskarAbenturaren aurkezpen gutuna, Iker Goñik azaldu bezala," glosak ezagutzera emateaz gain egitasmoaren izpirituarekin oso bat datorrelako:
|
|
2020
|
|
|
41.000 urte dituela kalkulatu dute. Baieztatuz gero,
|
orain
arte aurkitutako zaharrena baino askoz ere lehenagokoa izango litzateke.
|
|
|
azaldu du. Baskoien lurraldearen bihotzean egon arren,
|
orain
arte aurkitu dituzten izkribuetan ez dute euskarazko hitzik aurkitu, Uxuen edo Lergan ez bezala. –Nolanahi ere, horrek ez du esan nahi etorkizunean ustekaberik izanen ez dugunik, indusketekin aurrera jarraituz gero?. Hiria Santa Criz muinoaren eta pareko mendilerroaren babespean eraiki zen.
|
|
2021
|
|
|
Eta, azkenik, plan bat prestatzen ari dira Aizpeako haitzuloan, Ariben, dagoen baliabidea ezagutarazteko. Izan ere, Nafarroan
|
orain
arte aurkitutako giza aztarna zaharrenak aurkitu ziren han.
|
|
2022
|
|
|
Medellineko metroan(
|
orain
arte aurkitutako txukunena... berrienetakoa ere bada), puntako orduetan, trenera sartzeko ilarak antolatzen dituzte nasan, bagoietako ate bakoitzeko bat. Ez da Japonian bezala, hemen ez daude Tokioko geltokietako oshiya edo bultzatzaileak; baina nasara iritsitakoan, gazte atsegin batek zein ilaratan jarri adieraziko dizu.
|
|
|
Jaime Velaz de Medrano, Velaz kapitain nafarra. Haren biografia ikertzen ari da Peio J. Monteano, eta
|
orain
arte aurkitutako informazioaren berri emango du.
|
|
2023
|
|
|
Arrasate ondoan (Gipuzkoa) bada Udalatx izeneko mendi bat, inguru hartan aurkitzen da Lezetxiki harpe ziloa, Euskal Herriko ondare arkeologiko garrantzitsua dena. Jose Migel Barandiaranek eta Jesus Altunak
|
orain
arte aurkitu diren Euskal Herriko giza aztarnarik zaharrenak han atzeman zituzten, duela 50 urte. Bertzeak bertze, Behe Paleolitoko Homo heidelbergensis motako emazte baten besahezurra kausitu zuten han, 164.000 urte segurik zituena.
|
|
|
Orduek aurrera egin ahala, geroz eta urriagoa da topatu gabeko ehunka migratzaile horiek bizirik aurkitzeko itxaropena, Greziako kostazainek aitortu dutenez. Gainera,
|
orain
arte aurkitu dituzten bidaiarietatik inork ere ez zuen ez salbamendu jantzirik, ez bestelako segurtasun ekipamendurik.
|
|
|
Orduek aurrera egin ahala, geroz eta itxaropen gutxiago dute topatu gabeko ehunka migratzaile horiek bizirik aurkitzeko, Greziako kostazainek atzo aitortu zutenez. Gainera,
|
orain
arte aurkitu dituzten bidaiarietako batek berak ere ez zuen salbamendu jantzirik, ezta bestelako segurtasun ekipamendurik ere. Greziako kostazainek herenegun goizean eman zuten hondoratzearen abisua.
|
|
|
Erakusketan nabarmentzen diren objektuen artean,
|
orain
arte aurkitu den artistaren irudi bakarraren kopia bat dago. Uste dute Emilio Pliego argazkilariak atera zuela irudia, 1883an, funanbulistak 30 urte inguru zituenean.
|