|
2000
|
|
|
Ikasle Abertzaleak taldeak Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) errektorearen dimisioa eskatu du, besteak beste,
|
orain
arte euskararen inguruan erakutsitako jarrerarengatik. Errektorearen azken erabakia urtero ikasleek antolatzen duten Euskararen Eguna debekatzea izan da, hainbeste jaik unibertsitateari" itxura txarra" ematen diotela argudiatuz.
|
|
|
Horregatik, orain aipatuko direnak nolabaiteko behin behineko iritzi batzuk izango dira bakarrik, eztabaidagarri gertatzekoasmoarekin. Azken helburua litzateke
|
orain
arteko euskararekiko zientziagintzareneztabaida eta ebaluazioa egitea eta, ondoren, nondik norako ibilbideak jorratu beharkoliratekeen, eta nolako premiarekin, proposatzea. Hona hemen iritzi batzuk:
|
|
2001
|
|
|
Animaziozko Pelikula Onenarentzako saria eskura dezaketen lau hautagaien artean, aipaturiko hiru euskal filmak daude, eta" El gran secreto" pelikularekin ariko dira lehian. " Karramarro uhartea"
|
orain
arte euskarazko film batek inoiz izan duen arrakasta komertzialik handiena lortu duen animaziozko filma da. Inazio Mujika, Joxean Muñoz eta Txabi Basterretxeak zuzendu eta Irusoinek ekoiztutako pelikula hau 11.000 lagunek ikusi dute jada.
|
|
|
Eremu mistoa aspalditik da Nafarroako euskararen aurkako indarren helburu. Dekretu honek bete betean iraultzen du
|
orain
arteko euskararen arautzea administrazioan, eremu mistoa ia ez euskalduna bihurtuz eta euskalduna mistoa. Ondorengo ibilbide historikoan dira garapen hori ulertzeko klabeak.
|
|
|
Areago joanez, euskaraz egiteko gai direnen artean, aldagisoziodemografiko eta soziolinguistikoek, edo testuinguruak aldagai psikosozialekbaino eragin gehiago dute, pertsona horien euskararen erabilera azaltzeko lortu deneredu psikosoziolinguistikoak adierazten duen bezala. Azken emaitza hori bat dator
|
orain
arte euskarari buruz egin diren ikerketa gehienetan lortutako emaitzekin.
|
|
2002
|
|
|
Beharbada. Izan ere, unibertsitateetan euskaraz aurkeztutako doktore tesiak ugarituz omen doaz, alabaina, zertarako balio digu, baldin eta, bidenabar, euskara orain arte nagusi izan den lurraldeetan euskaraz jardungo duen iturgin, hargin, tabernari, dendari, e.a., hots,
|
orain
arte euskaraz burutzen ziren jarduerak, erabilera eremuak, oharkabean etengabe galtzen baditugu, euskara nagusi izan den eta gainbeheran datozen garai bateko lanbide tradizionaletatik gaurkoetara igaro eta nonahi euskararen erabilera ahalbidetzeko lan poltsa berrietan tokia hartu eta indarberritu dadin egiatan ahalegintzen ez bagara?
|
|
2005
|
|
|
Bigarren solairuan Mediategia dago. Euskararen Interpetrazio Zentroko arduradunak
|
orain
arte euskaraz ekoiztu den software guztia batzen ahalegindu dira, eta lortutakoa bisitarien esku ipini dute. Mediategia, azken batean, mahai luzexka batzutan paratuta bederatzi ordenagailu dauzkan gela da, momentuz (asmoa daukate hemendik laburrera gauza gehiago eskaintzeko).
|
|
|
dituzte ifrantses mutil 1 mutil frantses). Hortaz,
|
orain
arte euskaraz tasunez
|
|
2006
|
|
|
Fitxa egin ondoren, eta ordu batzuk igaro ostean epailearen aurrera eraman dute Gernikara. Honek jakinarazi dio autoa (lehen aldiz,
|
orain
arte euskaraz idatzita zegoen lehena). Honek, nahi dutenean, beraiek erabakitzen dutenean tramiteak euskaraz egiteko baliabideak, egon badaudela adierazten du.
|
|
2007
|
|
|
Hasiera batean, eztabaida helburuetan kokatze horrek oso oso agerian utzi ditu euskararekiko erdi ezkutuan zeuden zenbait jarrera, besteak beste,
|
orain
arte euskararekiko atxikimendu eta konpromiso eskasa erakutsi duten sindikatu eta hedabide batzuena, euskarekiko maila gehiegizkoa ez ezik euskara ikas/ irakaskuntzaren hizkuntza nagusia bihurtzeak gaztelania bazterrean uzten duela nabarmendu dutenean. Ez dituzte, ostera, gaztelaniarekiko ez eta ingelesarekiko xedeak auzitan jarri.
|
|
|
Zuen" Yakin" ori alde batetik oso zait atsegin:
|
orain
arte euskeraz esan ez diran gauzak esaten saiatzen zeratelako. Asmo au ongi dago zalantzarik gabe.
|
|
2008
|
|
|
Hori dena, Filologia aldetik edo hizkuntzaren historia aldetik ez da bate re gauza erraza jakitea nondik edota noiztik dugun hitz horiek euskaran bizirik eta hori ia kasu guztietan agertzen zaigu. Baina, esan bezala,
|
orain
arte euskararen biho tzeraino (esan nahi dut, mamiraino) zer bidetatik sartu diren ezin izan dugu argitu ezta kronologiaren xehetasunetan sartu ere.
|
|
|
tunek biak balio banaz erabiltzen dituzte, baina beste leku batzuetan, ordea, horietako bat besterik ez dakite, eta bakar hori esangura bietan erabiltzen. Kasu hauetan, zeini bere esangura zehatza ematen ez bazaio, azkenean bikoteko bata nagusi geldituko da, aspaldian egur, > jolastu, > laino> eta edo rekin gertatzen hasi den bezala, zur, > jokatu, > hodei> eta ala> jatorrak ia erabat baztertzeraino heldurik,
|
orain
arteko euskara aberatsagoaren kaltean.
|
|
2009
|
|
|
Beti eskueran edukitzea merezi dutenen artean, armiarma.com (ez azkenorduekin topo egiteko; alderantziz:
|
orain
arteko euskarazko literatura guztiarekintopo egiteko baizik), edo Sareko argia, euskal gaien nondik norakoari erreparatzeko. Aipamena merezi dute zenbait aldizkari digitalek ere:
|
|
|
Fundazioaren asmo nagusietako bat da sarean euskaraz dauden aplikazio eta materialen bilgune izan eta berauek hedatzen laguntzea; ildo horretan kokatu behar da, adibidez, Mediategia egitasmoa: euskararen multimedia gordailua izango da Mediategia, eta
|
orain
arte euskaraz argitaratu den material guztiarekin. CDak, disketeak, DVDak, artxibo multimedia osatzea du xede.
|
|
|
Euskaraz publizitaterik ezin zitekeela lortu uste zenean, urtebetean bide horretatik hogeitaka milioi lortu dituen astekaririk sortu zaigu, eta badira banaka batzuk diru iturri nagusitzat dutenak. Euskarak ere saltzen du, nahiz eta
|
orain
arte euskara baztertuta egon den publizitatearen munduan.
|
|
|
Lau afixa mota prestatu ditu EEPk hiriko publizitate guneetan eta autobusetan ezartzeko. SNCFko geltokietan ere ezarriko dituzte afixa horiek;
|
orain
artean euskarari ateak itxi izan dizkio SNCFk.
|
|
|
Elebidun guztietatik gero eta gutxiago dira zonalderik erdaldunenean bizi direnak, eta hori ez da txarra; baina elebidun guztietatik gero eta gutxiago dira, alabaina, zonalderik euskaldunenetan bizi direnak, eta hori ezin ona izan. Beraz, bertako gizarte bizitzan euskara erabiltzeko aukera gutxien dagoen zonaldean, elebidun proportzio txikiagoa dago, eta hori ez da txarra euskararen erabileraren ikuspegitik, ez da txarra elebidun direnek euskara eguneroko bizitza sozialean euskaraz aritzeko dituzten aukeren ikuspegitik; baina gero eta elebidunen proportzio txikiagoa dago, ordea,
|
orain
arte euskara erabiltzeko aukerarik gehien eskaintzen zuten zonaldeetan, eta hori ezin positiboa izan euskararen erabilerari dagokionez, esan nahi baitu gero eta pisu txikiagoa dutela gizarte bizitzan euskara alde handiarekin nagusiki erabiltzen duten guneek.
|
|
2010
|
|
|
AztikerIkerguneaenpresak2008eta2009urteetanbostaldizkarirenirakurle etiritzieanikerketarentxostenakoinarrihartuta, tokiantokikobostaldizkariek euren hedapen eremuetan duten publikoa zein den eta irakurleek produktuei buruz duten iritzia azaltzea da artikulu honen helburua. Izan ere,
|
orain
arte euskarazko herri prentsa intuizioz aritu izan da bere irakurleen inguruan, frogatu gabeko pertzepzio eta usteei jarraituz.
|
|
2011
|
|
|
Eskertzekoa da Alberdania egiten ari den saioa
|
orain
arte euskaraz irakurtzerik ez zegoen liburu motak itzultzeko, baina badirudi kritikak ez diela jaramon handirik egiten. Edonola ere, euskal irakurleak leku askotan entzun duen Pijama marradunaz jantzitako mutikoa hori irakurtzea erabaki tzen badu, orain erdararen batean edo euskaraz irakurtzea erabaki dezake.
|
|
|
Unbertsitateak
|
orain
arte euskaraz ematen ari den irakaskuntza garatu egingo du. Irakasgai berriak euskaraz jartzea planen arauera egingo da, Ikastegi bakoitzeko Euskararako Batzordea kontutan izanik601 [beltzak gureak dira].
|
|
|
407«...
|
orain
arte euskarako ikastextuak zergatik prestatu ez diren nahiko argi dago: dagoen ikasle kopurua urriegia da oraingoz(...) zentzu komertzial arruntarekin jokatuz inolako liburu produkziorik aurrera atera ahal izateko.
|
|
|
Zuen" Yakin" ori alde batetik oso zait atsegin:
|
orain
arte euskeraz esan ez diran gauzak esaten saiatzen zeratelako. Asmo au ongi dago zalantzarik gabe.
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, bada kontu harrigarri bat. Jaurlaritzak
|
orain
arte euskara azterketak nazioartean horretarako irizpideak paratzen dituzten erakundeekin bat eginik diseinatu ditu, kalitatezko egiaztatze sistema bat lortu nahian: ILTA, ALTE eta EALTArekin, eta azken biekin batera Europako Kontseiluarekin.
|
|
|
Baina irakurketa osoa ez da ezkorra. Euskalgintzaren urtetako lan eta ahaleginak jokaleku ikaragarri bat zabaldu digu,
|
orain
arte euskararen gizarte mugimenduak izan ez duena: urtetan sortutako egitura eta egitasmoek beste askok nahi luketen azpiegitura eskaintzen digute; baina inpresioa dut azken urteetan arlo askotan (ez guztietan) goia jo dugula.
|
|
|
Asko egin dela eta nahikoa ote den jakitea, ezagutzea? Erantzunak ezagutu ahal izateko, konponbideak bilatzeko, beraiekin egon beharra dago, ikerketak egin, hitz egin eta, zergatik ez,
|
orain
arte euskararen normalizazioan egindako lan askoren berri eman, hots, jakin dezatela gaur egun dituzten aukerak aurreko urteotan egindako lanari esker lortu direla. Ikastolen, gau eskolen, euskara elkarteen... sorrera eta burututako lan eskerga ezagutu egin behar dute.
|
|
|
" Zuen ‘Yakin’ ori alde batetik oso zait atsegin:
|
orain
arte euskeraz esan ez diran gauzak esaten saiatzen zaretelako. Asmo hau ongi dago zalantzarik gabe".
|
|
|
" Zuen ‘Yakin’ ori alde batetik oso zait atsegin:
|
orain
arte euskeraz esan ez diran gauzak esaten saiatzen zaretelako" esan ondoren, bere kezka bizia agertuz bertako euskara eredu garbizalearen aurrean, batetik, eta aldizkariko gaiei buruz, berriz, informazio gehiago eskatuz, iritzi zehatzagorik eman aurretik.
|
|
2013
|
|
|
Iruditzen zaidana da proposatzen diren aldaketak aurreko Framing eredutan, indartsuagoak direla Framing Aldarrikatzailea ereduarekiko bestean baino, Framing Berrian gizartearen aldekotasunak" diskurtso onargarria eta lasaigarria" (67 or.) izan dezan, nahiz eta jakin
|
orain
arteko euskararekiko aldekotasun handia behar izan dela iritsi garen egoeraraino iristeko. Galdera litzateke:
|
|
|
Iruditzen zaidana da proposatzen diren aldaketak aurreko Framing eredutan, indartsuagoak direla Framing Aldarrikatzailea ereduarekiko bestean baino, Framing Berrian gizartearen aldekotasunak" diskurtso onargarria eta lasaigarria" (65 or.) izan dezan, nahiz eta jakin
|
orain
arteko euskararekiko aldekotasun handia behar izan dela iritsi garen egoeraraino iristeko. Galdera litzateke:
|
|
2014
|
|
|
Bestalde,
|
orain
arte euskara ikasten ibili diren funtzionarioek euren lanean izan duten hizkuntza erabileraren inguruko jarraipenik ere ez da egin, ezta gaiaren inguruko inolako kontrolik ere. Finean, ehunka pertsona euskaldundu dira, baina lanpostuak ez.
|
|
|
Jakin badakigu Euskal Herrian badirela corpusen lanketan aditu diren hainbatlantalde, eta badirela corpusak lantzeko zenbait tresna. Gure kasuan, baina, horiguztiori alferrikakoa zen;
|
orain
arte euskaraz garatu diren lanabesak euskaraestandarrerako garatu dira eta ez dute balio gurea bezalako testu corpus batentzat (euskalkikoa ez ezik, ahozko ezaugarriak dituena). Hortaz, bi bide har genitzakeen: 1) ikertzaileen zain egon, gurea bezalako corpusak ere automatikoki aztertzeko gaidiren tresnak sortu arte (jakin badakigu egunen batean lortuko dela); edo 2) guk geuksaiakera txiki bat egin, emaitza ez hain onak baina azkarrago emango lituzkeena, alegia, teknologia baxuko lana, neurri batean, eskuzko lan handi samarrarekin, bainalehenengo emaitzak emango lituzkeena eta corpusaren baliagarritasunaren printzakemango lizkigukeena.
|
|
|
Artikulu honen oinarria
|
orain
arte euskarazko publizitatea aztertu duten lanak dira. Zer esan, orduan, euskarazko publizitateari buruz?
|
|
|
Gutarik batek edo bertzeak itzuli du lehenik irakurgai bat, kasu handiena eginez nola idatzia den grekaz edo Vulgatean, baliatuz ere jakintzunen lanak. Behatu diotegu ere
|
orai
arte eskuararat eginak izan diren itzultze aipatueneri. Bai eta gorago aipatu dugun ‘Lectionnaire’ liburuari.
|
|
2015
|
|
|
lehenbizikoa, Nafarroak euskaraz bizi nahi du izenburupean, hilaren 29an eginen da, euskalgintzaren esparruko hainbat eragilerekin. Kontseiluko, AEK ko eta IKAko ordezkariak izanen dira mahaiaren inguruan, Nafarroako Gobernuak
|
orain
arte euskararekin izan duen jarreraz, hizkuntza politika berri batek izan lituzkeen ezaugarriez eta etorkizuneko erronkez solastatzen.
|
|
|
Hala ere, agertuko balira,
|
orain
arteko euskara hutsezko aldizkariak nahiko deuseztaturik eta ahuldurik geratuko lirateke. Politika eta ideologia mailan, aldizkari hoik onuragarri izan daitezke, gaur egun datorkigun prensa mota horretara horren atxikia den jendea erakartzeko, baina, era berean, bertako euskarazko prensak ez luke, agian, konpetentzia hori aguantatuko.
|
|
|
–Euskara hutsez emititzearen kontua eztabaidatu da geroztik Gure Irratian. Baina
|
orain
arte euskara hutsez egiteari eusten zaio. Alabaina Lapurdin, eta bereziki Baiona Angelu Biarritze esparruan, euskaldunak %5 inguru dira, eta zailtasun asko dira irrati baten funtzionarazteko euskara hutsez!
|
|
|
Hemen, fakultatean adibidez, ingelesez klaseak emateko irakasle kopurua betetzeko eskatu dira ordezkapen batzuk. Hor sartu diren irakasle gehienak elebidunak izan dira [euskara gaztelania],
|
orain
arte euskaraz ematen ari zirenak. Orduan, horrek alde positiboa du, eleaniztasun hori ondo dago.
|
|
|
Baina hanhemenka, Hezkuntza Nazionalarengandik berrikitan emanak izan diren erantzunek gure dudak eta kezkak ez dituzte batere ohildu edo urrundu. Beraz,
|
orain
arte euskararen alde egin diren urrats guziak ez daitezen suntsituak izan eta hemendik aitzina euskararen irakaskuntzak etorkizun argia izan dezan neurri erabakigarriak eskatzen ditu Euskaltzaindiak. Euskarak bere tokia eskolan ongi arautua izanen duela segurtatu behar du erreformak.
|
|
2016
|
|
|
edozein gazte ari da ingelesezko serieak ikusten. Bestetik,
|
orain
arte euskararen bilakaerari buruz aritu garenean asko begiratu diogu ezagutzaren hobekuntzari; irakaskuntzari, azken batean. Leku batzuetan badago zer hobetua oraindik, batez ere Nafarroan eta Iparraldean, eta EAEko hainbat eremutan?, baina leku batzuetan nahiko mugara iristen ari gara. Gipuzkoan eta Bizkaiko alderdi euskaldunetan?.
|
|
|
Frantziako Estatuko lurraldeetako hizkuntzen egoera kezkagarria da, ez baita egiten lege, diru eta langile egokiz hornituriko hizkuntza politika publiko eraginkorrik.Euskararen Erakunde Publikoaren sortzearekin batera, hizkuntza politika publikoa 2006an egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herri mailan, herri mugimenduaren lana osatuz. Bizkitartean,
|
orain
arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.Egoera larri hau iraulezina ez bada ere, baitezpadakoa da hizkuntza politika berri eta ausarta gaurdanik egiten hastea eta, orobat, transmisioan, erabileran, motibazioan e... Hortaz, Euskaltzaindiari eta Euskal Konfederazioari iruditzen zaie garai ezin egokiagoa dela hizkuntza politika berri hori garatzen hasteko.Erakunde publiko bakoitzak ardurak bere gain hartu baditu ere, Euskal Elkargoak euskara indarberritzeko hizkuntza politika horren bultzatzaile nagusia izan du, euskararen eremuan lanean ari diren elkarte eta erakundeekin elkarlanean.
|
|
|
Proiektuari buruz kritiko agertzen direnek uste dute Aroztegiko biztanle berriek beren haurrak ez lituzketela euskaraz eskolatu nahiko. Beraz,
|
orain
arte euskara nagusi bada ere Baztango gazteen artean, gerta daiteke geroan erdarak leku handiagoa hartzea. Halaber, biztanle berriak jendarte bizitzan sartuz bezala, karrikako hizkuntza erabileran ere eragina izanen luke horrek.
|
|
2017
|
|
|
Zumaiako onenaren saria, berriz, Angel Gallo Fernandezentzat izan da, XANT JAUNAREN AZKEN BORROKA ipuinagatik. Ausardiaz jokatu duela iritzi dio epaimahaiak eta
|
orain
artean euskaraz apenas landu gabeko genero bat jorratu du zientzia fikzioaren barnean kokatzen den steampunk azpigeneroa hain zuzen. Epaimahaiak adierazi duenez, Ipuina berritzailea eta originala da, egitura zaindua du eta amaiera ere originala du.
|
|
|
Sektore berrietara zabaltzekotan, beraiekin partekatuko den diskurtso aglutinatzaileagoa eraiki behar da, aurretik datozen inertziak gaindituz. Denok dugu horretan, baina batez ere
|
orain
arte euskararen alde gutxi egin dutenek, mugitu dutelako.
|
|
|
language socialization edo hizkuntza sozializazioa izenekoa. Bere aburuz
|
orain
arte euskararen inguruan egindako ikerketa soziolinguistikoek hutsune batzuk izan dituzte eta paradigma honek hutsune horiek bete nahi dituela dio.
|
|
|
Euskal Elkargoak urte bat bete du, sailak antolatzen hasiak dira eta hizkuntza politikako lehendakariordea izendatua dute. Lanean ari bitez, eta Euskal Elkargoak sortu zuen itxaropena egitate bihur bezate,
|
orain
arte euskararen berreskurapenean buru belarri aritu direnekin batean.
|
|
|
Euskaltzaindiak
|
orain
arte euskararen eremu osoan eramaten duen lana nahi luke jarraiki, Ipar Euskal Herriari dagokionez, lan hori molde ikusgarriago batez egin behar du, lan hori indartuz, euskararen egoeran ikus dadila jauzi kuantitatibo eta kualitatiboa ematen ari garela. Erran gabe doa Euskaltzaindia ez dela izanen egin beharreko indar joko horren oinarri bakarra; Euskaltzaindiak dudarik ez du beste erakunde eta aktoreekin akomeatuko dela arazorik gabe, bereziki kultura eta hizkuntza eremuetan.
|
|
|
Euskararen Erakunde Publikoaren sortzearekin batera, hizkuntza politika publikoa 2006an egituratzen hasi zen Ipar Euskal Herri mailan, herri mugimenduaren lana osatuz. Bizkitartean,
|
orain
arte euskararen salbatzeko bideratu baliabideak eta neurriak ahulegi izan dira; ondorioz, euskal hiztunen kopurua eta euskararen erabilera gero eta apalagoak dira, inkesta soziolinguistikoek agerian eman dituzten datuen arabera.
|
|
|
Eta Ipar Euskal Herriaz zer erran? Euskaltzaindiak
|
orain
arte euskararen eremu osoan eramaten duen lana nahi luke jarraiki baina, Ipar Euskal Herriari dagokionez, lan hori molde ikusgarriago batez egin behar du, lan hori indartuz, jauzi kuantitatibo eta kualitatiboak eginez. Zer egin duen eta zer egin dezakeen ikus dezagun, beraz11 Corpusaren alderdi ezberdinak aztertuko ditugu banan banan, adibideak emanez, exhaustiboa izan gabe.
|
|
|
Lehenik eta behin,
|
orain
artean euskararen bizirik atxikitzeko eta garatzeko lanetan ari diren egiturak. Seaska, AEK, Euskal Irratiak, bestelako euskarazko hedabideak..., nabarmen gehiago sustatu eta diruz lagundu behar liratekeela iritzi diot.
|
|
|
Are txarrago, elebitasun faltsu horren izenean, gainerat,
|
orain
artean euskarak zeuzkan «eremu gerizatuetan», gero eta gehiago frantsesa ere sarraraztea galdeginik da! Hori da zenbaitsuren iritzirako elebitasuna, hots, euskaraz orain arte egin dena frantseserat ere ezartzea!
|
|
|
Guk dakigula behintzat, ez dago estandarra ez den euskara sintaxi mailan aztertzeko/ arakatzeko ez corpusik ez eta baliabiderik ere eskuragarri. ...dugu artikulu honetan aurkeztutako bi baliabideak ekarpen interesgarriak direla gure hizkuntza komunitaterako, bai hizkuntzalaritzaren ikuspuntutik (euskal hizkeren azterketa sintaktiko diakronikoak egiteko, garai bateko eta oraingo egitura sintaktikoak konparatzeko, garai jakinetan erabiltzen ziren forma gramatikal ohikoenak ezagutzeko, etab.), baita HAPren ikuspuntutik ere (erronka berria baita
|
orain
artean euskara estandarrean eta estandarrerako egin den lan handia hizkeren azterketarako egokitzea, hau da, estandarrak ez diren egitura sintaktikoak aztertzeko gai diren baliabideak garatzea).
|
|
|
Baina, agian, hauetako bat da bilatzen duten erantzuna:
|
orain
arte Euskararen Herriak aro eta egoera berri guztiei egokitzeko izan duen ahalmena, identitatearen oinarria den hizkuntza mantenduz lortu dena.
|
|
2018
|
|
|
Patxik Euskaltzaindiari jaurtitzen dio hordagoa, zuzen: zuena da, bai euskaltzaleen eta bai euskaltzale ez direnen artean, historikoki prestigio eta autoritate handiena duen erakundea, beraz,
|
orain
arte euskararen corpusa planifikatzen egindako lanarekin batera, hartu estatusa planifikatzeko lana ere. Eskaera zuzena da, ausarta.
|
|
|
Hedabideek xede nagusi bezala beti izan baitute informazioa eta entretenimendua landu eta jendarteratzea”. Hori horrela, Esti Alkorta Eusko Jaurlaritzako euskara zuzendariak argi du aurtengo sariketarekin lortu nahi dutena; “Aurtengo edizioan
|
orain
arte euskarazko kazetaritzan egindako bidea saritu eta horrekin batera etorkizuna hauspotzeko baliatu nahi dugu”.Iaz saritua izan zen Goiena telebistako' Kulturrizketak' saioaren izenean, prentsaurrekoan izan zen Iban Arantzabal Goienako zuzendari nagusia. Rikardo Arregik berak behin aipatu omen zuen bere nahietakoa aurrekoarekin apurtzea zela, eta hori aintzat harturik, telebista saioarekin antzeko zerbait egin nahi izan zutela aipatu zuen.Aurtengo lehiaketaren oinarri nagusiakAzken hamarkadatako euskal kazetaritzan une jakin batean aitzindari edo mugarri izan den oro saritzea da xede nagusia.
|
|
|
Batzuetan atzerakarga handiko hitz ordenak hobesteko arrazoia ideologikoa izan da, eta ez zaio hainbertzeko arretarik jarri haren komunikazio balioari (Maia, 2014). Gure iduriko, ordean, euskal prosa logiko diskurtsiboaren helburu/ erronka nagusienetako bat da asmatzea nola lor daitekeen ahalik eta komunikazio efizientzia handiena, hartarako jokoan sarturik
|
orain
arteko euskarazko tradizio guzia, batetik, eta bertzetik ongi begiraturik zer ordenamendu liratekeen aukeran komunikazio efizientzia ahalik eta finena erdiesteko testuinguru bakoitzean. Gure ustez perspektiba izan behar da euskara oraindik garabidean dela, eta egokitzeko/ moldatzeko prozesu batean dabilela, bereziki eduki eta forma luze konplexuko prosa idatzia era (iki) tzeko zereginean.
|
|
2019
|
|
|
Hori izan da beharbada, hastapen hastapenetik hartua izan den lehenengo erabakia, oso inportantea. Alabaina, horrek ez du erran nahi instituzio guztien ardura hartu duela,
|
orain
arte euskararen politika gidatzeko eskumen hori baino ez duela hartu baizik. Horiek horrela, Euskal Elkargoaren lana, berau osatzen duten herriek egin izan dutenarekin konparatuz baloratu behar da.
|
|
|
Behin betiko ebaluazio orokorra egin zaio 2020ko lehen seihilekoan, eta urte horretan III euskara plana martxan jarri da derrigorrez. Lehenago aipatu den bezala,
|
orain
arte euskara planen sorkuntza eta ebaluazioa osakidetzako euskara zerbitzuaren esku egon dira soilik. etorkizunean, maila goreneko plan bat erdiesteko, diziplina anitzeko lan taldea eratzea gomendatu izan da, sinergia eraginkorrak ahalbidetuz, izan ere gai honen konplexutasunak elkarlanean aritzera behartzen du nahitaez. gauzak horrela, III. euskara planean estandarrak txertatzeko aukera dago, ba... Bestalde, aipatu den bezala, une honetan jabetza intelektuala hSo erakundearena da; irabazi asmorik gabeko entitatea izan arren, ezin dira kopiatu. euskal herriko edozein osasun erakundek eros ditzake, noski, bere jardunean txertatzeko asmoz, eta beste entitate baten kanpoko ebaluazioa
|
|
|
Bestalde, euskal herrian ere, profesional, kudeatzaile eta gizarte eragileen arteko elkarlana bultza dezakete. Izan ere, estandarrek interes talde ezberdinen ikuspegiak jaso dituzte, erabiltzaileen parte hartze aktiboa sustatuz,
|
orain
arteko euskara planek ez bezala. roberto manjonek, osakidetzako I. euskara planaren sortzaile eta kudeatzaileak, ongi azaldu duenez: " Normalizazioko teknikari batek ez du hizkuntza politika erabakitzen, ez du haren aplikazioa ebazten, osakidetzako administraziokontseiluak baino, eta" euskara plana" deritza erabaki horri.
|
|
|
2018an bezala, hizkuntza ohiturak aldatzea helburu, 2019an ere elkarlanean arituko gara Lautadako Euskararen Komunitatea eta Lautadako zortzi udalak eta Kuadrilla. Lautadako instituzioek diruz lagunduko dute Lautadako Euskararen Komunitateak aurkeztutako aurrekontuaren erdia; horretarako instituzioek ezohiko ekarpen ekonomiko bat egingo dute, hau da,
|
orain
arteko euskararentzako udal aurrekontua handituz. Lautadako Euskararen Komunitateak aurrekontuaren beste erdia lortzeko ahalegina egingo du autofinantzazio bideak jorratuz.
|
|
2022
|
|
|
Aldalur naturaltasunez mintzo da gaiaz: " Hizkuntza tresna bat da guretzat,
|
orain
arte euskara erabiltzen dugu nagusiki, baina lurraldearen arabera zonalde erdaldunak badira erabiliko dugu gaztelera edo frantsesa, euskararekin batera. Komunismoan hizkuntzak, euskara adibidez, humanitatearen ondare izango dira, ez gurea bakarrik; eta testuinguru horretan, munduko hizkuntza guztiak garatu ahal izango dira".
|
|
|
«Berez haiei bideratutako laguntzak enpresa handiek ere eskuratzea ahalbidetuko du. Hori oso larria da; izan ere, ekoizle independenteak izan dira
|
orain
arte euskaraz eta beste hizkuntza gutxituetan edukiak sortzeko apustua egin izan dutenak».
|
|
|
Euskadi Irratian askotan entzun izan dut, eta lehen aldiz aditu dut gaur gaztelaniaz hitz egiten, ETB2an. Axpe
|
orain
arte euskaraz aditu ondoren, zenbait burutazio eragin dizkit haren azalpenak espainolez entzuteak.
|
|
|
Historia lan honek nahiko luke ere albait gehien bistaratzea
|
orain
arteko euskarazko ekoizpen historiografikoa eta espezializatua. Euskarazko emaitzak lehenesteko, lehendabiziko baldintza da nabigatzailea eta bilatzailea euskaraz konfiguratzea; aldeak nabarmenak dira emaitzetan, Googlekoetan gutxienez53.
|
|
2023
|
|
|
konpletiboa eta erlatiboa nahastea, adibidez. Bestalde, nik neuk sumatzen dudana da badatozela beste batzuk,
|
orain
arte euskaraz horrela erabili ez direnak, baina, era berean, ez direnak gaztelaniaren eraginez sortuak, berez datozenak baizik, eta horiek aztertu egin dira. Adibidez:
|