2001
|
|
Amaitzeko, hona hemen
|
orain
arte esandakotik atera genitzakeen zenbaitinplikazio metodologiko (Manchon al., 1993; Perez Basanta, 1995):
|
|
Hona hemen adibide bat,
|
orain
arte esan dugun guztia liburuan agertzen denbezala ikus dezazuen. Gure helburua, begirada bakar batez jakin beharreko guztiaeskura izatea izan da.
|
|
Kasetea jarri dut, apunteak hartzen eta ibili gabe, lasai egoteko. Elkarrizketa bat egitea zen asmoa; berak
|
orain
arte esandakoari jarraituz, eta haria galdu gabe, elkarrizketa informal eta ahal denik naturalena egitea. Bere berbetan aritu gara, gure herriko berbetan, nik berarekin, beti, egiten dudan moduan.
|
|
Nekatu nintzen beren panparroikeriez eta arrandiez, ez nuen beren gustu txarreko umore matxista aintzat hartu, eta gizarte zibilaren nagusitasun morala erakutsi beharrez, solemneki aldarrikatu nuen Kolko Mitxoletarengana iristeko delibero irmoa hartua nuela, kosta ahala kosta, hitz hauek erabiliz nire asmoen berri emateko: ...apartaren txinpartak, eta esan gabe doa ez dudala zalantza txikienik ere egiten zuen ausardiari, kalipuari, adoreari, kemenari eta bizkortasunari dagokienez; alabaina, eta bere jokabide horretatik inolako ezbeharrik eta deserosotasunik sortuko ez zaizuelako uste osoan, apo nazkagarri honek, zuen zapaten zola garbitzeko ere duin ez den zomorroide, perguta, afrusa, hankabiko arrunt honek erabaki du,
|
orain
arte esandakoaren kalterik gabe, Euskalgintza Orokorraren Batzar Nagusiak (EOBN) era orokorrez, eta Arantzazuko fraideek partikularzki emandako agindua betetzea, zeina baita Marlon, barkatu, Kolko Mitxoletaren altzora bildu eta bere jakinduria agortezinetik eskuratu orain gure salbamendurako ezinbestekoa eta guztiz beharrezkoa omen den kanon delakoa.
|
|
– Ondo da. Dakizkidan xehetasun guztiak kontatuko dizkizut, baina ez pentsa, gero,
|
orain
arte esandakoa baino askoz gehiago izango denik.
|
2002
|
|
Zuek
|
orain
arte esandakoetan oso garbi sentitzen da zuen egoera gizartearen barruan duela hogei urte baino okerrago ikusten duzuela, krisian sentitzen zaretela...
|
|
ROSA RAMOS. Ados
|
orain
arte esandakoekin. Batez ere garrantzitsua iruditzen zait kontestualizatzearena.
|
|
Nafarroako Foru Erkidegoko autonomia fiskala eta EAEkoa oso antzekoak dira. Oinarriak eta eduki gehienak berdinak dira; beraz,
|
orain
arte esandako gehienabaliagarria da baita NFEko kasuan ere. Historian, aldiz, zenbait berezitasun izanditu Nafarroaren eta Administrazio Zentralaren artean hitzartutako itun edo hitzarmen ekonomikoak.
|
|
Arrazoi horiekaipatzen dira, beraz, ekoizpenaren alde egiteko. Oso azaletik bada ere, finkatutagelditzen dira, bada, elebitasunaren eremutik
|
orain
arte esandakoak; hona hemendidaktikari begira atera diren ondorioak:
|
|
Eta, beste adibide bat ematearren, nago Karlos Linazasoro idazle tolosarrak ere horrela pentsatzen duela, esan bezala, Kafkaren miresle handia baita; haren edozein ipuin liburutan aurki daiteke umore beltzaz ondo hornitutako narrazio bat baino gehiago. Eta, bide batez,
|
orain
arte esandakoa biribiltzeko izugarri ondo egokitzen diren Linazasororen beraren hitzak dira ondoko hauek:
|
2003
|
|
Hala ere, Saguntoko mendatearen eta Valentziakoaren artean hirigintza makroproiektu bat dago aurreikusita, itsasertzetik 20 kilometrora zabalduko dena, eta, Caballeroren arabera, eskualdeko kostaldeko azken hezeguneak suntsituko dituena. Murtzian, berriz,
|
orain
arte esan zitekeen gure kostaldeko zatirik zabalenak zituela, eta ez zela oso jarduera zirraragarririk egin, batez ere Arranoen eta Cartagenaren artean, eta, Mazarrongo portua izan ezik, hurrengo asteetan Itsasertzeko Turismoa Garatzeko Plana onar zitekeen, 25.000 hotel plaza inguru sortzea aurreikusten baitu. Caballerok azaltzen duenez, “11.000 hektarea birjin inguru dira, Plan Hidrologiko Nazionala onartu baino lehen Batasunaren Intereseko Leku gisa babestuta eta proposatuta zeudenak, baina orain hektarea horien herenak 34 hotel, zortzi golf zelai, bi kirol portu eta 4.000 apartamentu plaza izango ditu”.
|
2004
|
|
Bat batean, Imanol Esnaolari gauza bat eskatu nahi genioke: gure
|
orain
arteko esanak gorabehera, glotopolitikaren bi irizpide nagusi horiek bereizteko guk baino modu argi eta zehatzagoan. Esnaola bera ere ez da ari hemen bere kabuz, besteren iritzietara baizik.
|
|
–Kasualitatea ere bada, astegorriko jaiegunean nekaturik egotea... –esan zuen aitak, ironiaz– Eta jakin al daiteke zergatik ez didazuen
|
orain
arte esan?
|
|
Gizakiok egiten eta bizitzen dugun oro balioesteko joera dugula, alegia. Begira dezagun geldiroago puntu hau,
|
orain
arte esandakoaren argitan.
|
2005
|
|
Eta baliabideak eta, aldiz,
|
orain
arte esandakoak. Zuzena, beroa, intonazioaren erabilera egokiak eta erritmoak ere komunikazioari indar handia ezartzen diote.
|
|
Irratiaren lengoaiaren osagarriak zeintzuk diren
|
orain
arte esan ez badugu ere, bi dira: soinua (hitza, musika, soinu efektuak eta giro soinuak) eta, horrekin batera, isiltasuna.
|
|
Lau hilabete behar izan ditut Leonen lanak beste era batera begiratzen hasteko, artista handia dela onartzeko. Damu naiz
|
orain
arte esan dizkiodan guztiez, arinkeriaz eta ezjakintasunez bota dizkiodan hitzez.
|
2006
|
|
Ezker abertzaleak
|
orain
arte esandakoak bete egin ditu eta Nazio Eztabaidagunean ere azken bi urteotan planteatutako helburuak betetzen ari dira, Oinarrizko Hitzarmen Demokratikoak (OHD) oso urrats garrantzizkoak eman ditu nazioarte mailan. Alderdi eta sindikatuen artean lortutako komunikazio politikoa ikusita, gero eta gertuago ikusten dut alderdien arteko mahaiaren sorrera.
|
|
The New England Journal of Medicine aldizkarian argitaraturiko azterlan batek egiaztatu duenez,
|
orain
arte esan izan denaz beste aldera, bakteriodun substantzia hautsetan do animalietan datzana, adibidez gehiagoren erdian bizi diren haurrek asma nozitzeko arrisku txikiagoa dute.
|
|
Hirugarrenez, baina
|
orain
arte esandakoaren besteko garrantzia izanda, poztu egin behar naiz aurkezten dudan lan honengatik, bertan arautzen den gaia batera datorrelako merkataritzan bide erakusle izan zen beste lan batekin. Egin eginean ere, Bilboko Hiriaren Unibertsitate eta Kontratazio Etxe Ohoretsuaren Ordenantzek abenduaren 2an eta 1814ko ekainaren 27an onetsitakoek «Hamar eta Zazpi»garren kapituluan jaso zuten arauketa hori:
|
|
Publizitate subjektu hori aztertzeak gure gizartean arrakasta handiko bi hedabide aipatzera garamatza, batetik, telebista, eta bestetik, Internet. Bi horiek
|
orain
arte esandako guztia errespetatu behar badute ere, haien ezaugarri berezi batzuk ere kontuan hartu dira. Batetik, publizitatearen euskarriak direla eta, PLOren 2 artikuluan jasotzen den bezalaxe, hartzaileek publizitate mezua irakurri, entzun edo ikus dezakete edozein aurkezpen mota erabilita (PLO 2 art.). Bestetik, publizitate agentziekin gertatzen den bezala (baita gure inguru hurbilean ere), Europan hedabideen arteko berdintasunik ezak publizitate, marketin eta komunikazio politiketan arazoak sortzen ditu, eta, lurraldeen arabera, ondorio desberdinak eragiten ditu publizitatearen eraginkortasunean eta kostuan (Espinosa, 2001:
|
|
Ez dugu inor engainatuko. Ez gara gai, gainera,
|
orain
arte esandakoari funtsezko ekarpenik egiteko. Besterik gabe, ezagutu ditugun aldeko eta aurkako argudioen inguruko ñabardaduraren bat azaltzen saiatuko gara, argudioen kateak etenik ez duela eta beti galdera berriak sortzen direla adierazteko.
|
2007
|
|
Nik besoa mugitu eta atzeko pantailan zerbait gertatu". Pantaila
|
orain
arte esan ez badugu hauxe da une egokia, ezinbestekoa baita, izan, Logelaren emanaldi batean.
|
|
Gobernu Zentralaz gain, erregelamenduak emateko ahalmena dute baita ere, euren eskumen esparruaren barruan? autonomia erkidegoetako gobernuek (EKren 152.1 art.). Autonomia erkidego horietako estatutuei eta horien garapen legeei erreparatu behar zaie, baina oro har,
|
orain
arte esandakoa aplikatzeko modukoa da. Autonomia erkidego horietako erregelamenduak Konstituzioaren, Autonomia Estatutuaren eta bertako Parlamentuek emandako legeen mendekoak dira.
|
|
Prentsa bulegoaren definizio hori eta
|
orain
arte esandakoa ez datoz guztiz bat.Antonio Lopez-en definizioak zerikusi handiagoa dauka, guk, lanean hasi ginenean (ni 1982an hasi nintzen), martxan ezagutu genituen Gobernu Zibilaren prentsabulegoekin.
|
|
Hurrena, Kupoaren kalkuluan, konpentsazioak datoz eta hauek hiru arrazoigatik egiten dira. Badakigu,
|
orain
arte esan denarekin, estatuak zenbait diru iturri beretzat gordetzen dituela eta beraz, EAEn, bide honetatik, sarrerak ere erdiesten dituela. Orduan, logikoa da, Kupoa kalkulatzerakoan kontuan izatea eta berauen balioa kalkulatzea gero konpentsatzeko.
|
|
Lehenik eta behin, eta euskal hezkuntzaren perspektibatik, begirada bat botako diogu —nagusiki" etika komunikatiboaren" gidaritzapean— hezkuntzaren etikaz eta hizkuntz pedagogiaren etikaz
|
orain
arte esandakoari. Hasteko, aipatutako etikaren —eta, honekin, baita etika pedagogikoaren— printzipio antropologiko eta linguistikoak ekarriko ditugu gogora:
|
2008
|
|
Egoera horrelakoa izanda eta
|
orain
arte esandako guztia kontuan hartuta, IKASYS proiektuaren aplikazioaren bidez, IKTek eskaintzen dituzten baliabideak, ikasgelan testuinguru egokian kokatuz eta modu naturalean integratuz, ikasleei eta irakasleei sortzen zaizkien zailtasunak gainditzeko benetako tresnak izan daitezkeela frogatu nahi da. Ezin da ahaztu gaur egun gure gazteek teknologia berriak erabiltzerakoan erakusten duten trebezia.
|
|
Egoera horrelakoa izanda eta
|
orain
arte esandako guztia kontuan hartuta, IKASYS proiektuaren aplikazioaren bidez, IKTek eskaintzen dituzten baliabideak, ikasgelan testuinguru egokian kokatuz eta modu naturalean integratuz, ikasleei eta irakasleei sortzen zaizkien zailtasunak gainditzeko benetako tresnak izan daitezkeela frogatu nahi da. garatzeko bidea ere eskaintzen baitiote ikasleari. Eta ez da ahaztu behar, jakina, proiektuaren aplikazioa ahalik eta gehiena heda dadin, behar beharrezkoa dela baliabide teknologiko horiek hainbat baldintza betetzea:
|
|
Hizkuntza gaitasunari eta hedabideen kontsumoari buruz
|
orain
arte esandakoa laburtzeko, hiru ideia nagusi emango ditugu:
|
|
Hizkuntza gaitasunari eta hedabideen kontsumoari buruz
|
orain
arte esandakoa laburtzeko, hiru ideia nagusi emango ditugu:
|
|
Ez nuke, ordea, umezurtz utzi nahi artikulu hau, eta aurreikus dezakedana oso gutxi gorabeherakoa bada ere, ondorio apal batzuk aurkeztu nahi nituzke lan hau amaitzerako. Egia da datu zehatzagoak nituzkeela behin betiko ondorioetara iristeko; hala ere,
|
orain
arte esandakoek hipotesi bat osatzen lagun dezakete:
|
|
Guztiok dakigu, ordea,
|
orain
arte esanek ez dietela hiztegigintzako behar guztiei erantzuten. Tradizioko hitzen ondareaz jardun dut, hitz berriak alde batera utziaz.
|
|
Ipuin bildumak, ahozkotik eta idatzitik jasoak eta haien azterketa sakon edo arinagoak ugariak dira gure artean eta beste hizkuntzen kultur altxorraren bildumetan. Zer esan dezakegu guk
|
orain
arte esan ez denik. Ikus dezagun:
|
|
sagartzazu> modukoetan (t) zu> da periferikoa, axalekoa101; aldiz, abartzuza> modukoetan (t) za. Are gehiago (eta
|
orain
arte esandakoa baino garrantzitsuago izan liteke hori): atzizki batzuek ez dute, itxuraz, bestelako multzo atzizkiekin konbinatzen102 Hala gertatzen da, bereziki, gaurkoan aztergai dugun A > alde> eratorpen edo elkarte zaharrekin.
|
|
Irakurlea
|
orain
arte esan dugun guztia galdu gabe eta aspertu gabe jarraitzeko gauza izan bada, erraz asko ulertuko du Ilunbeko arazo zikin honen atzean Udalaren apustu garbia dagoela. Inoiz aurrera atera behar ez zuen azpiegiturari kosta ahala kosta eutsi nahi dio.
|
|
Baina
|
orain
arte esandakoaz gain, immigranteen kolektibo horiek, euskara ez den beste hizkuntzaren bat eta euskalduna ez den beste identitate bat duten horiek, bi arazoak beren arazoak ere badirela sentitzeko, nahitaezkoa litzateke guk geuk ere haien arazoak gureak ere badirela sentitzea. Analisigileek, kultura aniztasuneko bizikidetzari buruzko azken eztabaidetan," aitortze politikak" deitzen diote horri.
|
2009
|
|
Josune Martirena. Ados nago
|
orain
arte esan dituzuenekin. Baina nik gaia gure eredu sozioekonomikoan kokatuko nuke, zeinak ondorio guzti hauek eragiten dituen.
|
|
Espainiako 18 hiritan hiri hondakinak nola biltzen eta kudeatzen dituzten aztertu du CONSUMER EROSKI k, eta
|
orain
arte esandakoak nabarmendu litezke ondorioen artean.
|
|
Egia da, halaber,
|
orain
arte esandakoa ezin dela orokortu, denok ez dugula berdin jokatzen; baina barne hausnarketa egiteko arau garrantzitsu bat izan daitekeela uste dut. Zerk mugitzen gaitu gutariko bakoitza jokatzen dugun bezala jokatzera?
|
2010
|
|
Baina
|
orain
arte diot, ematen baitu hori aldatzera doala: Alberdaniak erruletako jokalari ausartarena egingo du eta irabazi dituen fitxak berriz jarriko ditu mahai gainean.
|
|
DVDan egunokaz jarriko ei dute salgai. The Idiot Cycle, bigarren titulutzat daramana" Kantzerraz
|
orain
arte esan ez dizutena".
|
|
La conversión de Magdalena liburuan irakurleari eskaintzen dion hitzaurrean badago atal luze samar bat hemen aurkeztu nahi dudana,
|
orain
arte esandakoetan bere testuingurua duena; idazleak kasik odol beroz idatzitako pasartea da. artikulu honen eranskin gisa jasoko dut, baina ongi etorriko da hori ohar batzuez horniturik ematea45 gaztelaniaren baliagarritasunaren eta kultur erabilpenaren aldeko manifestua dela esango nuke. Jakitate teologikoak latinez eman behar zirenean, unibertsitate munduak ohikoa hori zuenean, bigarren hautabide bat urratu nahi du Malon etxaide unibertsitate irakasleak, jada aipatu ditugun zenbait idazleren konpainian. ugari dira testu horretan hizkuntzaren inguruko gai eta arazoak:
|
|
Hor arazo garbi bat dago: Zapaterok bere txaketari erabat buelta eman dio, aldatu du eta
|
orain
arte esaten zuen langileekin zegoela baina, banku eta espekuladoreen menpe jarri da. Berak suizidatu nahi badu suizidatu dadila.
|
|
Azken datuen arabera, putzuak 4,9 milioi petrolio upel adina isuri ditu Mexikoko Golkoan, eta munduan inoiz izan den hondamendi natural handiena da, eta ez AEBetako handiena soilik,
|
orain
arte zioten moduan.
|
|
guztiok ere alde ilun bat genuela, eta alde hartan lotan genituela zoro bat, lapur bat eta kriminal bat, noiznahi esna zitezkeenak, beren egitekoak egiteko; gero, esan zuen: . Badago euskaraz esaldi bat, ezin hobeto laburbiltzen duena
|
orain
artean esandakoa: izan ere, mundu honetan, bakoitza bere zoroak bizi du, bere lapurrak bizi du eta bere kriminalak bizi du?; nola irauli zizkidan erraiak irakaslearen esaldiak, zuri Barojarekin bezala!; hori baitzen kontua:
|
|
guztiok ere alde ilun bat genuela, eta alde hartan lotan genituela zoro bat, lapur bat eta kriminal bat, noiznahi esna zitezkeenak, beren egitekoak egiteko; gero, esan zuen: " Badago euskaraz esaldi bat, ezin hobeto laburbiltzen duena
|
orain
artean esandakoa: izan ere, mundu honetan, bakoitza bere zoroak bizi du, bere lapurrak bizi du eta bere kriminalak bizi du"; nola irauli zizkidan erraiak irakaslearen esaldiak, zuri Barojarekin bezala!; hori baitzen kontua:
|
|
Bide beretik, kanpoko manua arrazoimenaren antolamendua da, alegia, arrazoimenak emana. Zehaztapenaren gainerako osagaiak desberdintasun moduan gehitzen dira, eta horretan sartzen dira legearen osagaiak; bidenabar geratzen da hori,
|
orain
arte esan dugunarekin.
|
2011
|
|
«Thank you very much», Cameron, oso erabaki kontsideratua. Ez naiz zinismoetan sartuko eta
|
orain
artean esan dituzten guztiak berriro errepikatuko. Ezkontza eta horren inguruan sortu den folklore eta parafernalia guztia britainiar izatearen epitomea dela esateraino iritsi dira batzuk.
|
|
«Sinestezina da bertsio hori», dio epaiak.Jimenez: «Ez genuen pagatu»Auzitegiaren sententziak erabat egin dio aurka Espainiako Gobernuak
|
orain
arte esandakoari. Behin eta berriro ukatu du dirua jarri zuela Bermeoko ontziko marinelak askatzearen truke.
|
|
Zazpi kapitulu dira guztira, eta
|
orain
arte esandakoari gehituko nioke, sukalde lanetan aritzeko ere lagungarria suerta daitekeela liburuak dakarren afrodisiakoen zerrenda: dela baratxuria, dela zainzuria, azafraia, ginsenga, jenjinbrea, mertxika, melokotoia, kalabaza…
|
|
Datuon arabera eta, oro har,
|
orain
arte esandakoaren arabera, nerabeen gizarteratze prozesuan musika entzuteak badu garrantzia berezia. Izan ere, gazteen praktika kulturalen artean musikarena da nagusienetakoa.
|
|
unibertsitate munduko profesionalek ere, batez ere zabalkunde handixeagoko artikulurik idazterakoan, diglosiaren gure arteko formulazio popular, zabalduenera jotzen dute maiz. Adibide bakar bat erantsiko diogu
|
orain
arte esandakoari, beste askoren erakuskari. honela zioen Jon kortazarrek, hain aspaldi ez dela, Antón Figueroaren 1988ko lan ezagunetik abiatuz diglosiaz eta euskal literaturaz ari zelarik (erdaraz): " pienso que los procesos literarios son históricos, de manera que en una literatura que va poco a poco normalizándose irá limitando los efectos que la diglosia produce dentro de su sistema" (kortazar, 2008). ekuazioa ezin argiagoa da:
|
|
Lehenengo hiruretan zentratuko gara hortaz, hori baita azterlan honi hurbilenetik heltzen diona. esana daukagu, gainera, language maintenance ren azpimultzotzat hartu ohi duela hainbatek RLS (tartean kontzeptu bien sortzaileak, Fishman-ek berak). Sinplifikatu egin liteke beraz
|
orain
arte esandakoa. A eta B hiztun elkarte edo hiztun talde bik elkar jotzen dutenean aukera bi baizik ez daude funtsean:
|
|
. Baina ezin gauzatuzko asmo edo ideia hori, gizakien buru bihotzetan sakon errotua badago, orduan izan dezake aukera utopia izateari utzi eta errealitate bihurtzeko; formulatu den momentuan ezinezko zirudiena errealitate bihur daiteke horretan benetan sinistu eta etsi gabe lan eginez gero. Nolanahi ere,
|
orain
arte esan dudana, utopia izenaren lehen esanahiari, lehen adierari dagokio.
|
|
Izotzgeruza polarrak
|
orain
arte esandakoa baino azkarrago urtzen dira
|
|
–Eta zer dela eta ez diguzu
|
orain
arte esan buruan zer zeneukan?
|
|
• Akademiek modu dogmatikoan
|
orain
arte esandako gaitasunez gainera badira beste batzuk ere gure organismoan (mirari egileak, trebezia harrigarriko sendagileak, ulertezintzat jotzen dugun horren atzean dagoen oro...). Horrelakoetan, organismo fisikoa bide bat baino ez da, eta organismo hori erabiltzen dugu hiru dimentsioko mundu honetan beste zerbait erreal bihurtzeko.
|
2012
|
|
Ulertuko duzue,
|
orain
artekoa esanda, zergatik idatzi dudan testu honen lehenbiziko esaldia. Xorak kontuan hartzeko moduko apustua dauka atzean eta esango nuke egileek asmatu dutela Jainkoak sortzen… eta desegiten.
|
|
Ñabardura garrantzitsu bat egin behar zaio, dena den,
|
orain
arte esandakoari: Atez ateko sistema aipatzen dutenean, herritarrak ez dira ari benetako sistemaz (udal langileak etxez etxe ibiltzen dira, eta egun bakoitzari dagokion hondakin mota biltzen dute), tamaina handiko hondakinak biltzen dituen zerbitzuaz baizik.
|
|
Jaume Matasen defentsak, Antonio Alberca abokatuak, Auzitegi Gorenean helegitea aurkeztuko duela iragarri du, epaia oso gogorra dela eta
|
orain
arte esandakoarekin bat egiten ez duela iritzita.
|
|
Frogatu dugu datatutako labar arte zaharrena uste zena baino 10.000 urte zaharragoa dela. Hain zuzen,
|
orain
arte esaten zen zaharrenak duela 30.000 urte ingurukoak zirela, baina guk erakutsi dugu batzuek 40.000 urte dituztela gutxienez. Zehazki, 40.800 urte baino gehiago dituzte El Castillo izeneko haitzuloan dauden disko gorriek; hau da, Europako labar artearen adibide zaharrenak dira.
|
|
Uste dut ez dudala
|
orain
artean esan: beilatokia industriagune batean kokatua dago.
|
|
Testuinguru horretan, hala ere, erresistentziazko lekunea okupatzen saiatzearenarriskuetako batzuez ohartzeko, beharrezkoa da aipatzea Estibalitz Ezkerraren«Basque people, s other literatures: apostillas a las literatras de los vascos» artikulua? 2011ko Euskal Literaturaren Historia zarratuko duena hain zuzen ere?. Lehenengo begirada baten ikuspuntu kritikoa hartzea ahalbidetuko luketen tresneierreferentzia egingo badie ere (aipatuko duen lehenengo autore teorikoa Spivakizango da),
|
orain
arte esandakoarekin pentsa dezakegu estatu nazioen diskurtsosubordinatzaile berdina hartzen duela artikuluak. Artikuluak estatu naziorikgabeko testuinguruan pentsatuko du euskara gaztelaniaren eta frantsesaren artekolurraldea.
|
|
Testuinguru horretan, hala ere, erresistentziazko lekunea okupatzen saiatzearenarriskuetako batzuez ohartzeko, beharrezkoa da aipatzea Estibalitz Ezkerraren«Basque people, s other literatures: apostillas a las literatras de los vascos» artikulua? 2011ko Euskal Literaturaren Historia zarratuko duena hain zuzen ere?. Lehenengo begirada baten ikuspuntu kritikoa hartzea ahalbidetuko luketen tresneierreferentzia egingo badie ere (aipatuko duen lehenengo autore teorikoa Spivakizango da),
|
orain
arte esandakoarekin pentsa dezakegu estatu nazioen diskurtsosubordinatzaile berdina hartzen duela artikuluak. Artikuluak estatu naziorikgabeko testuinguruan pentsatuko du euskara gaztelaniaren eta frantsesaren artekolurraldea.
|
|
Publizitate subjektu hori aztertzeak gure gizartean arrakasta handiko bi hedabide aipatzera garamatza, batetik, telebista, eta bestetik, Internet. Bi horiek
|
orain
arte esandako guztia errespetatu behar badute ere, haien ezaugarri berezi batzuk ere kontuan hartu dira. Batetik, publizitatearen euskarriak direlaeta, PLOren 2 artikuluan jasotzen den bezalaxe, hartzaileek publizitate mezua irakurri, entzun edo ikus dezakete edozein aurkezpen mota erabilita (PLO 2 art.). Bestetik, publizitate agentziekin gertatzen den bezala (baita gure inguru hurbilean ere), Europan hedabideen arteko berdintasunik ezak publizitate, marketin eta komunikazio politiketan arazoak sortzen ditu, eta, lurraldeen arabera, ondorio desberdinak eragiten ditu publizitatearen eraginkortasunean eta kostuan (Espinosa, 2001:
|
|
Hau guztia premiazkoa eta lehentasunezkoa dela ikusi luke hurrengo Jaurlaritzak, eta hori da, hain zuzen ere eskatzen eta eskatuko duguna. Beraz,
|
orain
arte esan dugun guztiagatik, inongo aitzakia barik, abenduaren 1ean denok Donostiara, “euskaraz bizi nahi dugulako”. Euskaraz bizi herrixka globaleanMikel Irizar eta Jasone Mendizabal Topaguneko presidentea eta zuzendaria hurrenez hurren GlobalizazioaOso urte gutxitan planetakoak bihurtu gara.
|
|
Hau guztia premiazkoa eta lehentasunezkoa dela ikusi luke hurrengo Jaurlaritzak, eta hori da, hain zuzen ere eskatzen eta eskatuko duguna. Beraz,
|
orain
arte esan dugun guztiagatik, inongo aitzakia barik, abenduaren 1ean denok Donostiara, “euskaraz bizi nahi dugulako”.
|
|
Urteen poderioz aldizkariak hainbat aldaketa izan zituen, baina, orokorrean, esan dezakegu
|
orain
arte esandakoa gorde egin zela. Aldatu ziren, besteak beste, ilustrazioak, arte plastikoei, musikari eta zinemari publikazioaren barruan eman zitzaien garrantzia, 10 liburu berrien komentarioak handitu ziren, irakurleei haien iritziak bertan biltzeko espazio bat eskaini zitzaien...
|
|
Adibide batzuk jarriko ditut
|
orain
arte esandakoa hobe ikus dadin, baina ez euskal literaturatik hartuta (ez gara, ba, gauden baino gehiago haserretuko!). Euskarazko itzulpenen bat ezagutu duten idazle atzerritarren liburuak hartuko ditut adibidetzat.
|
2013
|
|
Bost gauza baino ez dira eskatzen: ...inbat manta, zuri, gorri, marroi, hondartzako toalla bat, hanka batzuk azpitik denen bistan?; minarekiko errespetua, biktimen familiakoak korrika batetik bestera, beren onetik irtenda, laguntza exijituz desesperatuki?; hizkera desegokia, hara, hizkera aski egokia erabili zuten, are kazetariak atentatuaren hipotesia errotik baztertu ez zuenean?; eta sentsazionalismoa, ezer gehiago gehitu behar zaio
|
orain
arte esandakoari??. Ba hori.
|
|
Urretabizkaiak
|
orain
arte esandako guztia iraultzen du. Emakume adindunak hartu ditu pertsonaia nagusitzat.
|
|
Arrasateko Udalak
|
orain
arte esandakoa
|
2014
|
|
exotikoa izanagatik, beti erakargarria ez den autore galegoaren etiketarekin joango dira, eta leku egin dute babes handiago duten izenburu maremagnum baten erdian. Baina hortxe daude Manuel Rivas edota Suso de Toro,
|
orain
arte esandakoa zapuztera datozenak. Motiboa?
|
|
Pragmatikoek diotenez, entzuleek ematen baitiote esanahia esandakoari, etahorrek ere baldintzatuko du komunikazioa eraginkorra izatea ala ez. Beraz, etairakaslegaien diskurtsoaren lanketara
|
orain
arte esandakoa laburbilduz, irakasleekez dute diskurtsoa zuzen, egoki eta koherente eta kohesiodun egin behar soilik, jasotzen dituzten diskurtsoak ere entzuten eta egoki interpretatzen ikasi behar duteeta horretarako aurrerago aipatuko ditugun estrategia diskurtsiboak eta trebetasunsozialak ere klaseratzen ditugu gure ikasleak komunikazio gaitasunean trebatzean.
|
|
Edinburgoko nire ametsetako mutikoa bazara, zergatik ezin didazu
|
orain
arte esan?
|
|
Ezin izan dizut
|
orain
arte esan.
|
2015
|
|
Azken urteetan aldatu da joera hori ere:
|
orain
arte esaten ziguten, lana lana da, eta hortik kanpo garatuko duzu zure bizitza pertsonala. Orain aldiz, uste dut konturatzen ari garela pertsona bera garela arlo pertsonal, laboral, familiar edo politikoan.
|
|
Horrenbestez, pozik egoteko motiboak zituen Estebanek ere:
|
orain
arte esandako guztiak, eta gainera Olatz.
|
|
–Konforme, eman duzu azkenean amore?, baldin eta gai horri buruz nik
|
orain
arte esandakoa zehatz mehatz jasotzen baduzu, hau da, ez dudala sekula pistolarik eraman, ez dudala horretara behartzen nauen ardura politikorik, ez nagoela indarkeriarekin ados, eta elastikoa, azkenik, errefuxiatu politikoek Baionan daukagun komuna batean hartu nuela.
|
|
Konkista hori norbanakoaren eta giza duintasunaren aurkikuntza ere badira, eta gizakiaren duintasun moral eta artistikoaren kontzeptu berri baten aldarrikapena. Hau guztia kontuan izanik, bi ezaugarri hauetara bilduko genuke
|
orain
arte esandakoa: Antzinaroaren eta bizitzea egokitu zitzaien garaiaren arteko aldearen kontzientzia ernea, batetik, eta gizakiaren duintasunaren kontzientzia betea, bestetik, ez giza arimarena soilik, baita gorputzarena ere, gizakiaren dimentsio natural eta mundutarrarena.
|
|
3 Esana dut, konparazio hauek beste egokiagorik ez delako jartzen direla; kontuan har dadin, hemen ez dagoela gorputzaren oroipenik, gorputz hartan arimarik ez balego baino gehiago, espiritua soilik balego bezala baizik, eta espirituzko ezkontzan are gutxiago, bat egite sekretu hau arimaren barru barruko erdigunean, Jainkoa bera omen dagoen lekuan, gertatzen delako; nire iritziz, sartzeko aterik behar ez duen lekuan. Ez dela sartzeko aterik behar diot,
|
orain
arte esan den guztia, dirudienez, zentzumen eta ahalmenen bidez gertatzen baita, eta Jaunaren Gizatasunaren agertze honek horrela izan behar zuen; baina espirituzko ezkontzaren bat egitean gertatzen dena oso bestelakoa da: Jauna arimaren erdigunean agertzen da, ez irudizko ikuskariaz adimenezkoaz baizik, baina aipaturiko haietan baino era finagoan, Apostoluei atetik sartu gabe agertu eta. Pax vobis?
|
|
3 Otoitza dela-eta zer edo zer esan dezadala eskatu didazue, eta esango dudanaren ordainez, eskatzen dizuet,
|
orain
arte esana dagoena bete eta sarri irakur dezazuela gogo onez.
|
|
Inpresioak aspalditik baditugula uste dut, eta baditugun une honetan, herrietan etxebizitzak eraikitzeak zenbateko eragina izan duten, nolako etxebizitzak eraiki diren... Gauza bera industria guneei dagokienez, industria guneak ugarituko ziren, ez ziren, desagertukoziren enpresak, berriak sortuko ziren... Eginez joan gara, herria garatzen joan gara, eta
|
orain
arteez diogu horri erreparatu. Orain ondorioak dauzkagu esku artean.
|
2016
|
|
Errealitatea, ordea, egoskorra da. Egunotan, Bilboko Udalak behin behinean onartu du Urbanizazio Proiektuaren lehen zatia (bere fase eta desfaseekin), eta aurkeztu diguten dokumentua
|
orain
arte esan duguna berrestera dator: Erriberako bizilagunontzat, eguneroko bizitza bertan egiten dugunontzat, etorkizunak etorkizun izaten jarraituko du, “inoiz iristen ez den eta iristea espero ez den” hori, hain zuzen ere.
|
|
gure hizkuntza erabili izanaren erabakiaren ausartetik hasita ospea litekeenez bezainbatean bederen, gizaki gehienon sosa gutiziari hista eginez uxatzeraino iritsirik. Eta bestenaz, Aldizkari Ofizialak itzultzeaz nazka nazka eginda dagokeen zirikatzaile hari, egin dezala bere azkonen itu gisa garenok dagigun moduan, ea orduan, nahiz subjektiboki eta gaztelaniaz, itsuki salatzen duen euskal letretako diruz eraikitako bolizko dorrearenari berdin deritzon eta barka diezadan, otoi, ene erdal kutsua
|
orain
arteko esandakoan, izan ere, euskaraz pentsatu arren, betiere subkontzientearen jauntxokeriak agintzen baitu.
|
2017
|
|
Jon Alonsoren hitz lauzko lana bere adar anitzetan: narrazio, nobela, saiakera, horien arteko nahasketa posible guztiak balio segurua dela badiot, ez naiz
|
orain
arte esan gabeko ezer esaten ari. Besterik da hitz lauzko lan horren barne hierarkizazioa aldakorra izan daitekeela esatea.
|
|
3.1 Komunikazio praktika bereizien erregistroak
|
orain
arte esandakoa adibide praktiko batez osatu nahi dugu. gutxi asko tesi nagusia bat aldeztu nahi izan dugu: (jende) kategoriak neurtu eta ebaluatu beharrean, (hizkuntza) praktikak neurtu eta ebaluatu behar orietatik hizkuntza praktiken erregistroetara:
|
|
Zer nolako erantzuna eman diogu, euskalgintzako jarrera bateratu batetik abiatuta? Bada,
|
orain
arte esandako guztiaren argitan ezegokia izan da gure erantzuna, maila mikroan gelditu garenez (Urkijo eta udal, txiki koitadu batzuk?) ez dugulako maila makroa (Espainiar Estatuaren hizkuntza ideologiak eragindako hizkuntza politika) ikusi, eta Urkijorekin tematu gara behin eta berriro. Aukera bikaina izan zitekeen elkarlan berriak sortu, sostengu berriak lortu eta erantzun berriak adosteko, baina pertsona bakar batek pizten zituen suak itzaltzen xahutu dira energiak.
|
|
Sarreratzat hartzen dut
|
orain
arte esandakoa. neure burua eta irakurlea denboran eta espazioan kokatzeko saiakera. Historiari begiradatxo bat emateaz gain, antzinateko hizkuntza egoerari buruzko teoria nagusiak azaltzen ahalegindu naiz, eta hizkuntzalariek eta beste aditu batzuek azken bi mendeetan burututako azterketa xeheagoak laburtzen ere bai, euskara, paleosardiniera, substratu mediterraneoa eta horrelako gaien inguruan.
|
|
Gaiaren inguruan
|
orain
arte esandakoaz laburpen zehatza egin ondoren, Vidalek berak lexikoan aurkitutako bat etortze berriak dakartza, 29 denera. Gure ustez interesgarrienak:
|
2018
|
|
Osabaren baratzean gorpuztu daitezke
|
orain
arte esandakoak. Osabaren baratzearen halako bat dago arkitekto ororen baitan, lur, harea aleen ehunduraz mintzo dena, belar, kresal usaina dariona eta noizean behin bederen, kontatu beharrekoa.
|
|
Kiroltasunaren aurkako edozein jokabide gaitzesten eta salatzen dutela azaldu dute bi presidenteek. Joan den zapatuan Idiazabalen gertatutakoaren aurrean,
|
orain
arte esandako guztiak berretsi nahi dituztela adierazi dute. " Guk esandakoa izan zen Idiazabalen gertatu zena", esan dute.
|
|
Beste bi liburu ere ekarri nahiko nituzke aipatuen zerrendara, agian
|
orain
arte esandakoaren ertzetan geratzen direnak. Horietako bat, ekaineko basamortu editorialean argia ikusi zuen Juanjo Olasagarreren Ia hemen (Pamiela, 2018), poesiarik argitaratu gabe eman dituen ia bi hamarkaden ostean heldu dena.
|
|
– Beraz,
|
orain
artean esan duzun guztia nik pentsatu dut?
|
2019
|
|
Baina liburu honek badauka atrebentzia, eta konpromiso bat agertzen du poesiarekin. Poesia bada hitzei esanaraztea
|
orain
arte esan ez dutena ordena aldatuz, esanahia sublimatuz, hau poesia da.
|
|
Huck,
|
orain
arte esan ez baduzu, aurrerantzean gauza al zara sekretu hori behar bezala mantentzeko?
|
|
Iparraldean datu horiek beheranzko joera agertu dute, eta,
|
orain
arte esandakoarekin kontraesankorra eman badezake ere, Nafarroan izan dira hobekuntzarik nabarmenenak.
|
|
Euskarazko testura itzuliz:
|
orain
arte esan dudanetik, pentsa liteke narratzaileak egiten duen estandarrak eta pertsonaienak bi mundu irudikatzen dituztela, bi konpartimentu hermetiko, baina jarri dudan adibidearen hasieran, narratzaileak dio hirugarren pertsonan eta hizkera estandarrean protagonistak zamarra jantzi duela, baina lipar batean bigarren pertsonan eta noka egiten dio bere baitako ahots bati(" saihets hezurrak ha... Halatan non narratzaile orojakile estandarizatuak nahiko sarri neutro izaera baztertzen duen eta noiznahi narratzaile oro kuxkuxero bihurtzen den, eta kontu eskalea, eta liskartia eta maiseatzailea.
|
|
Baina hiztun jantziak erdarakaden kontra jokatzen du gupidagabeen, ez du bat barkatzen, eta eskolatu gabeak esan dionean" zure ama ikusi dut kaletik", hiztun jantziak" kaletik ala kalean?" bota dio. Ez du, ordea, zoriondu
|
orain
arte esaten zuen" amari ikusi diot" zuzendu duelako. Hiztun eskolatu gabeak, pazientzia bildurik," zer moduz geratzen zait kamisoia?", galdetu dio;" kamisoia ez da geratzen!", erretxindu zaio hiztun jantzia.
|