|
2003
|
|
|
Aurreko artikuluak arautu ez dituen kasuetan, Fiskaltzak egindako eskaria eta adingabearen letraduak aurkeztutako alegazio idazkia
|
ikusita
, epaileak hurrengo erabakietatik bat hartuko du:
|
|
|
Jarduna
|
ikusi
ahal izango dute, eta eskatu eta erabakitako eginbideak jakinaraziko zaizkie.
|
|
|
Jarraian, epaileak entzun egingo die Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, frogaren balioespenari buruz, horren kalifikazio juridikoari buruz eta proposatutako neurrien egokitasunari buruz; azken puntu horren inguruan, talde teknikoari ere entzungo zaio. Azkenik, epaileak adingabeari entzungo dio, auzia epairako
|
ikusita
utziz.
|
|
|
Euskararen dinamismoa eta gure hizkuntzak Justizia Administrazioan duen sarbidea ukaezinak dira, egun eskura ditugun baliabide berriak, besteak beste adingabeen erantzukizun penalari buruzko lege hau,
|
ikusita
.
|
|
2004
|
|
|
Aipatu beharra dago lege honek ez duela erabiltzen gora joatzeari atxikitzea deituriko kontzeptua, kontzeptu horrek hainbat zalantza sorrarazten baititu. Haatik, lege honek nabarmendu eta zehazten du zer nolako eginkizuna betetzen duen, beste alderdiaren gora jotzea
|
ikusita
eta hasieran gora jotako alderdia izanik, errekurtsoaren aurka jartzen denak, horrek, aldi berean, jadanik gora jotako autoa edo epaia aurkaratzen badu, auto edo epai hori ezeztatzea edo onuragarriagoa den beste batekin ordeztea eskatuz.
|
|
|
5 Abokatu eta prokuradorearen parte hartzea manuzkoa ez denean, profesional horien zerbitzuez baliatu ez den alderdiari kostuetarako kondena ezartzen bazaio, profesional horiengatik sortutako eskubide eta zerbitzu sariak baztertuko dira; salbuespenez, halakoak ere ordaindu behar dira, auzitegiak ausarkeria
|
ikusten
badu kostuak ordaintzera kondenatua izan den alderdiaren jokaeran, edo alderdi ordeztu eta defendatuaren egoitza eta epaiketaren izapidetza zein lekutan egin eta leku hori ezberdinak badira. Azken kasu horretan, lege honen 394 artikuluaren 3 paragrafoan aipatutako mugak aplikatuko dira.
|
|
|
Alderantziz, erregela berezien adibide gisa aipa daiteke kexa errekurtso guztien lehenespeneko izapidetza, bai eta demandak onartu ez dituztentsoen lehenespeneko izapidetza ere. Es auto batzuen aurkako gora jotze errekurgo
|
ikusiko
den moduan, bereziki arautu du honako egoera hau: errotikako deuseztasuna dakarren defentsarik eza egon, eta, hori eragin unea dela eta, ezin zaio horri aurre egin ez errekurtsoak jarriz, ez auzitegiak bere arioz jardunez.
|
|
|
4 Auzitegiak kasuari dagokionez bere burua nahiko jakitun
|
ikusten
ez badu, aurreko paragrafoetan aipatu ondorioztapen eta txostenei begira, orduan hitzamazioa eman dezaten, auzitegiak beha emango die alderdiei, alderdiok inforrrezko jotzen duen beste aldiz, eta berak adierazi arazoen inguruan.
|
|
|
1 Prozesu adierazleetan, lehen auzialdiko kostuak ezarriko zaizkio bere uzi guztiak baztertuta
|
ikusi
dituen alderdiari, salbu eta auzitegiak aintzat hartu duenean, hala arrazoituz, kasuak egitezko edo zuzenbideko zalantza larriak zituela.
|
|
|
Auzitegiak ulertzen badu eskaeraharrezkotzat jo den unean jarduna gauzatzeko, betiere hori epaiketa edo
|
ikus
oinarriduna dela, hori onartuko du, eta probidentzia bitartez xedatuko du betaldia gauzatu aurretik izango dela.
|
|
|
2 Izapide gehiagorik gabe, auzitegiak kontuan izango ditu froga baloratzean narrioa eta horren balizko ukatze edo gezurtatzea, eta, hala denean, aurkeztuko du aurreko paragrafoan xedatu narrioaren oinarririk ezaren adierazpena, probidentzia bidez. Narrioan prozesuko ausarkeria edo desleialtasuna aintzat hartzen badu auzitegiak, narrio hori nola arrazoitu den edo noiz aurkeztu den
|
ikusita
, alderdi erantzuleari ezar diezaioke, alderdi horrek esan behar duena entzun ondoren, 60 eurotik 600 eurorako isuna.
|
|
|
Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko
|
ikusten
du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «protzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
|
2 Adostasunik lortu ezean, bat ez etortzea ebatziko da, beste ikustaldi baten bidez, aurreko ikustaldira joan ziren magistratuak, gehi beste bi bertan agertuz, bakoitia izan bada bat ez datozenen kopurua, eta gehi beste hiru, bikoitia izan bada hori. Halakoetan, honako hauek bilduko dira; lehenik, sala edo ataleko burua, lehenago bertan izan ez bada; bigarrenik, auzia
|
ikusi
ez duten eta sala berekoak diren magistratuak; hirugarrenik, audientziako burua; eta, azkenik, gainerako sala zein ataletako magistratuak, jurisdikzio ordena berekoek lehentasuna dutela, gobernu salak erabaki hurrenkeraren arabera.
|
|
|
Fiskaltza ados ez badago, aurkakotasuna eztabaidatu eta ebatziko da, intzidenteei dagozkien izapideen bidez, aurreko artikuluko 2 lerrokadan ezarritakoa
|
ikusita
.
|
|
|
Aurreko artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, epaileek dekretatu ahal izango dute, adingabea zaintzeko behin behineko neurria, interesdunak hori eskatu gabe, baldin eta
|
ikusten
badute hari hori egitea ezinezko zaiola.
|
|
|
Lekukoren bat edo batzuk hil badira edo absente badaude, besteei galdetuko zaie haiek sinadura eta izenpekoa jartzen
|
ikusi
dituzten; eta, gainera, hildakoaren edo absentearen sinadura eta izenpekoa ezagutzen dituzten beste bi pertsona aztertuko dira, horiek agirian jasotakoekin duten antzekotasunari buruz.
|
|
|
Agiriaren irekiera eta testamentuaren irakurketa
|
ikusi
ahal izango dute, komenigarri izanez gero, testamentugilearen ahaideek, uste bada horretan interesa dutela; ez zaie baimenduko, alabaina, eginbidea gauzatzearen aurka jartzea inolako arrazoien ondorioz, geroagoko beste testamentu bat aurkeztu arren.
|
|
|
Fiskaltzak
|
ikusten
badu lekukoak ezagutzea ez dela 1984 artikuluan ezarri moduan egiaztatu, edo bestelako akats nabariren bat antzematen badu, horiek guztiak ongitzea eskatuko du. Eskatu ahal izango du, berebat, bere ustez komenigarri diren eginbideak gauzatzea, horiek beharrezkoak badira graziazko eskaera zein egitatetan oinarritu eta egitate horien kalifikazio egokia egiteko; eta pertsona zehatzei zitazioa egitea ere eskatu ahal izango du, pertsonok, hura ematearen aurka jartzeko interes legitimoa izanik, zitazioa une egokian hartu ez badute, nahiz eta 1983 artikuluaren arabera hori beharrezkoa izan.
|
|
|
Fiskaltzak
|
ikusten
badu espedientearen izapidetza eginda dagoela, irizpena emango du, negozioaren edukiari buruz.
|
|
|
Doktrinarismo itxura ere saihestu da. Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko
|
ikusten
du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «prozesu» terminoak sinonimo gisa erabiltzeari; eta, batzuetan, «uzia» edo «uziak» hitzak darabiltza, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
|
Aipatu lehenengo liburuko V. tituluan egindako beste berrikuntza adierazgarri bat da, besteak beste, ikustaldiak egin aurretik berriro ere data zehaztea, ikustaldion etendura ahalik eta gehien saihesteko; eta, halaber, auzien botazio eta epaitzari dagokienez, esangura hertsiko hur hurrekotasuna bermatzeko ezarri arauak. Arauon ariora, eta zentzuzko salbuespenak gorabehera, epaia eman behar dute epaiketan edo ikustaldian gauzatutako frogak zein epailek eta magistratuk
|
ikusi
, eta horiek beroriek.
|
|
|
Une egokia iritsi da Konstituzioaren 53.2 artikulua oinarri hartu eta
|
ikusteko
lege honetan zer nolako tratamendua jaso duen, prozesu zibilaren esparruan, anitza izan arren, modu bateratuan aintzat hartu beharreko gai batek, alegia, oinarrizko eskubideen gaiak.
|
|
|
Agirian ezarritako baldintzen araberakoa izateagatik onartzeko moduko proposamena aurkeztuz gero, epaileak onartu egingo du hori, bai eta eskaintza hobetzeko geroago egiten direnak ere. Ekitaldia amaitu ondoren, errematea eskaintzaile bakarrari edo onenari adjudikatuko dio, salbu eta enkantea egitea eskatu duenak hori onartzeko eskubidea beren beregi bere buruarentzat gorde duenean; kasu horretan, espedientea
|
ikusiko
da, hiru eguneko epean, interesatzen zaiona eska dezan.
|
|
|
Epaileak, jarduna
|
ikusita
, autoa emango du, bidezkoa dena ebatziz, eta eginbideak artxibatzeko agindua emango du, interesdunei eurek eskatutako zatiaren lekukotza emanez.
|
|
|
Epaileak erabakiko du, aurkeztutako idazkia eta agiriak
|
ikusita
, fidantza bidezkoa den ala ez; baiezko kasuan, fidantza hori zehaztuko du itsasontziko kapitainak erreklamatutako zenbatekoan eta kalitatean.
|
|
|
Epaileak aginduko du, adituen adierazpena
|
ikusita
, bi iragarki argitaratzea, eta horiek jasoko dira ohiko lekuetan, eta probintziako aldizkari ofizialean eta herriko oharren egunkarian, halakoa izanez gero, eta horietan ontziko kapitainaren uzia eta adituak finkatu duen kopurua labur jasoko dira.
|
|
|
* Artikulu honi buruz,
|
ikus
irailaren 21eko 776/ 1999 AGE, 5 oinarri juridikoa. Bertan indargabetzen da letra etzanez jarritako esamoldea, konstituzio aurkakotasunaren zioz.
|
|
|
Presako arrazoi egiaztatuak daudenean izan ezik, gaiak lan-orduetan aztertuko dira, lan-orduok jendeak
|
ikusteko
moduko lekuan iragarriko direla.
|
|
|
Isilpeko ezkontza zuzenean inskriba daiteke Erregistro arruntean, horren argitalpena eska dezaketenek hala adierazita, baldin eta, eskaeran, Erregistro Zentraleko arduradunak eginbidearen bidez aipatzen badu, hura inskribatzeko ziurtagiria edo akta
|
ikusita
, isilpeko ezkontza Liburu Berezian inskribatu gabe dagoela.
|
|
|
Idazkunak liburu egokitik kanpo egitea edo arretarik edo arauzko
|
ikus
onespenik gabe eratutako liburuan; edota idazkunok elkarren segidan edo tarte egokietan ez egitea.
|
|
|
Zuzendaritza Nagusiak adieraz dezake gaztelaniazko itzulpena ez dela beharrezkoa, baina itzulpen hori egin da, interesdunak hala eskatzen badu; ziurtagiriak beti luzatuko dira itzulita. Kasu horietan, itzulpena egingo du, espedienterik gabe, arduradunak edo aditu titulu egokia duen funtzionarioak, itzulpena Fiskaltzak
|
ikusita
.
|
|
|
Bidegabe zuriz dauden orrialdeak hutsegitea
|
ikustean
baliogabetuko dira, tintazko bi marrarekin gurutze bat eginda eta oharraren bitartez horren arrazoia adierazita.
|
|
|
Idazkuna geldiaraziko da arduradunak okerra
|
ikusten
badu idazkuna zein liburu edo foliotan egin eta horretan.
|
|
|
* Artikulu honi buruz,
|
ikus
irailaren 21eko 776/ 1999 AGE, 5 oinarri juridikoa. Bertan indargabetzen da letra etzanez jarritako esamoldea, konstituzio aurkakotasunaren zioz.
|
|
|
Xedapen horiek sakabanatuta zeuden, eta, orain, eurek barneratzen duten sistema jaso eta esperientziaren arabera hobetu da. Azaletik
|
ikusita
, arraro gerta daiteke zenbait zuzenketa motatan entzunaldia beharrezkoa izateaz gain, Fiskaltzak zuzenketaren alde emandako txostena ere beharrezkoa izatea. Kasu horietan, printzipiorik garbienak zorrotz aplikatuz gero, zuzenketa egi
|
|
|
Erregistro Zibileko idazkunaren zehaztugabetasuna epaitu aurreko arazo gisa gauzatu ahal izango da, edozein epaiketatan onarturiko ziurtagiria
|
ikusita
.
|
|
|
Atal bakoitza liburu desberdinetan egingo da, eta liburuok arauzko arreta eta
|
ikus
onespenarekin osatuko dira.
|
|
|
Alderdi bihurtutakoek, espedientea
|
ikusi ondoren
, euren alegazioak egin ditzaten.
|
|
|
* Artikulu honi buruz,
|
ikus
irailaren 21eko 776/ 1999 AGE, 5 oinarri juridikoa. Bertan indargabetzen da letra etzanez jarritako esamoldea, konstituzio aurkakotasunaren zioz.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, kontsumitzaile eta erabiltzaile gisa ditugun oinarrizko eskubideak Eusko Legebiltzarrean onartutako abenduaren 22ko 6/ 2003 Legean jaso dira; hau da, Kontsumitzaileen eta erabiltzaileen estatutuan (EHAA). Estatu espainiarreko beste Estatutuek bezala, honek ere kontsumitzaileen eskubideen babeserako, defentsarako eta sustapenerako oinarria izan nahi du(
|
Ikus
eranskina).
|
|
|
Arazo ugarirekin bada ere, apurka apurka elkarte hauek ugaritzen eta indartzen joan dira; hain zuzen ere, gero eta eraginkorragoak direlako, eta, ondorioz, kontsumitzaileek konfiantzaz
|
ikusten
dituztelako. Zentzu honetan, gogoangarria da espainiarren %62ak konfiantzaz ikusten dituztela.
|
|
|
Arazo ugarirekin bada ere, apurka apurka elkarte hauek ugaritzen eta indartzen joan dira; hain zuzen ere, gero eta eraginkorragoak direlako, eta, ondorioz, kontsumitzaileek konfiantzaz ikusten dituztelako. Zentzu honetan, gogoangarria da espainiarren %62ak konfiantzaz
|
ikusten
dituztela. Gainera, kontuan hartzekoa da 90 hamarkadaren hasieran konfiantza hau espainiarren %14an agertzen zela bakarrik (INC, 2004a).
|
|
|
Gainera, kontuan hartzekoa da 90 hamarkadaren hasieran konfiantza hau espainiarren %14an agertzen zela bakarrik (INC, 2004a). Hau da, hamarkada batean %77 igo da kontsumitzaileen elkarteak konfiantzaz
|
ikusten
dituzten espainiarren ehunekoa. Gainera, 2004ean INC k egin zuen ikerketa baten arabera (INC, 2004b), Espainiako biztanleen %68ak esaten zuen kontsumitzaileen eskubideak babesten dituzten erakunde eta antolaketak ezagutzen dituztela.
|
|
|
Hala ere, dena ez da arrosa koloretakoa. Kontsumitzaileen aldeko elkarteak sortu, sortu dira, eta lege mailan aurrerapausoak eman, eman dira, baina, hala ere, egunero
|
ikusten
ditugu kontsumitzaileen eskubideen aurkako erasoak. Alegia, teorian babestuta gaude, baina praxian kontsumitzaileen eskubideak amaigabe urratzen dira egunero.
|
|
|
2003 urteko abenduan Eusko Legebiltzarrak onartu zuen Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Estatutuan, publikora zabaldutako establezimenduetan euskaraz artatua izateko eskubidea aipatzen da VII. Kapituluan(
|
Ikus
eranskina). Kapitulu honen 37 artikuluak dioenarena arabera, kontsumitzaile eta erabiltzaileek honako hizkuntza eskubideak dituzte:
|
|
|
Hala ere, produktu askotan iraungitze data ez da behar bezala agertzen, osagaiei buruzko informazioa urria edo faltsua da sarritan, edota genetikoki aldatuta dauden osagaiei buruzko informazioa ezkutatzen da.
|
Ikusten
den bezala, etxe komertzial eta ekoizle askok arestian aipaturiko eskubideak urratzen dituzte inolako arazorik gabe. Osasunarentzako arriskutsuak diren produktu eta zerbitzuak kaleratzen dituzte, eta ez dute horiek sor ditzaketen arriskuen, ondorioen eta saihesteko moduaren berri behar bezala ematen.
|
|
|
XIX. mendearen bukaeran, Thorstein Veblen ek() argibilpenez gain, esanahi pertsonal eta sozialak dituztela. Kontsumo pro utzi zuen erosten ditugun gauzek, euren funtzio, berezitasun eta eraduktuak ikur gisa
|
ikusten
ditugu, eta, ondorioz, gure helburu psikologiko eta sozialak asetzeko erosten ditugu (Grubb eta Grathwohl, 1967). Are gehiago, pertsonalitate mota desberdinek produktuekiko iritzi eta jarrera desberdinak garatzen dituzte, eta horrek eragin zuzena dauka erosketa prozesuan.
|
|
|
Komunikabideek gure etxe barneraino sartzeko gaitasuna izan duten heinean, iragarkiak gure bizitzako eremu guztietan hedatu dira (Hamelink, 1994). Iragarkiz jositako hesiak gure hirietako eta auzoetako kaleen dekorazio arrunta bihurtu dira, albistegien erdian edozein motatako produktuen mezuak ugaritu zaizkigu, tarrilean, egunero 5.364; horrenbestez, urte batetik bestera 550 ira eta ohikoa da kirolarien jantzietan iragarkiak
|
ikustea
(Klein, 2001). Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera.
|
|
|
Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera. Mediaedge etxeak egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki
|
ikus
zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki gehiago ikus zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are gehiago, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da ikus entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka.
|
|
|
Gainera, iragarki kopurua handitzen doa urtetik urtera. Mediaedge etxeak egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki ikus zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki gehiago
|
ikus
zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are gehiago, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da ikus entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka.
|
|
|
Mediaedge etxeak egin zuen ikerketa baten arabera, 2001eko urtarrilean, egunean, batez beste, 4.814 iragarki ikus zitekeen Espainiako telebistetan; 2002ko urgarki gehiago ikus zitekeen egunero Espainiako telebista kateetan (Egunkaria,). Are gehiago, gaur egungo telebistaren eta, orokorki, komunikabideen helburu nagusia ez da
|
ikus
entzuleak informatzea eta entretenitzea, baizik eta publizitatea eskaintzea eta gure kontsumo portaerak bideratzea; eta, erreklamo gisa, filmak, lehiaketak eta antzerako ikuskizunak eskaintzen dituzte tarteka. Hasieran komunikabideen helburua zena, informatzea eta entretenitzea alegia, bitartekoa da gaur egun.
|
|
|
produktuen pertzepzio fisikoei buruzko iritziak gainditzen laguntzea.
|
Ikusten
diren berezitasunei buruzko pertzepzioak gainditu gabe, zaila litzateke produktuen artean ezberdintasunak sortzea, eta zailago oraindik sinboloen esparruan murgiltzea. Hau da, produktuei begiratuta ikusten dena baino urrunago eraman nahi gaitu publizitateak.
|
|
|
Ikusten diren berezitasunei buruzko pertzepzioak gainditu gabe, zaila litzateke produktuen artean ezberdintasunak sortzea, eta zailago oraindik sinboloen esparruan murgiltzea. Hau da, produktuei begiratuta
|
ikusten
dena baino urrunago eraman nahi gaitu publizitateak. Baquékafea edanez euskaldunagoak izango gara, Axe desodoranteak ligatzeko balio du eta Fontvella edanez argaldu egiten gara.
|
|
|
Baquékafea edanez euskaldunagoak izango gara, Axe desodoranteak ligatzeko balio du eta Fontvella edanez argaldu egiten gara. Publizitateak produktuari begiratuz inoiz
|
ikusiko
ez genituzkeen pertzepzioak sartzen ditu erosketa prozesuan.
|
|
|
Azkenik, aipatzekoa da kontrastea bilatzeko iragarkien tamainarekin jolasten dela. Toki guztietatik
|
ikusteko
moduko iragarkiak jartzen dira kalean edo orri osoko mezuak sartzen dira aldizkari eta egunkarietan (itxura denez, iragarkien tamaina handitzearen prozedura bereziki eraginkorra da produktua berria denean merkatuan). Iragarki handiak eginez konpetentziatik bereizi nahi da.
|
|
|
Telebistako publi-erreportajeak horren adibide argiak dira. Iragarkiei iheska dabilen kontsumitzaileari programa arruntaren itxura duen iragarkia eskaintzen zaio, telebistako programazioa
|
ikusten
jarraitzen duela pentsarazteko, eta iragarkia ikustera behartzeko (Eusko Jaurlaritzak trafikoari, larrialdiei eta inguruneari buruzko publi-erreportaje ugari sartzen ditu Teleberrien erdian).
|
|
|
Telebistako publi-erreportajeak horren adibide argiak dira. Iragarkiei iheska dabilen kontsumitzaileari programa arruntaren itxura duen iragarkia eskaintzen zaio, telebistako programazioa ikusten jarraitzen duela pentsarazteko, eta iragarkia
|
ikustera
behartzeko (Eusko Jaurlaritzak trafikoari, larrialdiei eta inguruneari buruzko publi-erreportaje ugari sartzen ditu Teleberrien erdian).
|
|
|
50eko hamarkadan Vance Packard ek idatzi zuen Propagandaren forma ezkutatuak (1959) liburuak iragarki subliminalei buruzko ikerketa batzuk aurkezten zituen. Hau da, era kontzientean
|
ikusten
edo entzuten ez direnak, baina kontsumitzaileen inkontzientean eragin zuzena duten iragarkiak.
|
|
|
Picnic filma ematerakoan Coca Cola eta palomiten fotogramak sartu zituzten segundomenta %18an eta palomitena %58an handitu zirela esan zuten. Begie batzuetan, eta, ondoren, filma
|
ikusi
zutenen artean Coca colaren salkin ikusi ere egiten ez ziren fotogramek eragin zuzena zuten kontsumoan.
|
|
|
Picnic filma ematerakoan Coca Cola eta palomiten fotogramak sartu zituzten segundomenta %18an eta palomitena %58an handitu zirela esan zuten. Begie batzuetan, eta, ondoren, filma ikusi zutenen artean Coca colaren salkin
|
ikusi
ere egiten ez ziren fotogramek eragin zuzena zuten kontsumoan.
|
|
|
Gure paisaia iragarki handi bat da, eta egiten duguna egiten dugula, ezin diogu publizitateari ihes egin. Kalean paseatzen, tabernan garagardo bat hartzen edo telebista
|
ikusten
publizitate pila irensten dugu.
|
|
|
Iragarkiak toki, modu eta momentu berezietan jarriz, publizitatea
|
ikustera
behartzen gaituzte, askotan gu konturatu gabe. Aurrera egin dezan muturren aurrean azenarioa jartzen dioten astoari bezala, guri ere mila eratako iragarkiak jartzen dizkigute sudurraren parean, gure kontsumo portaera bideratzeko.
|
|
|
bezalako kontzeptuak nagusitzen dira, produktua gizonentzako zein emakumeentzako izan arren. Era berean, oraindik ere entzuten eta
|
ikusten
dira Es cosa de hombres, A por todas edo Con las endrinas bien puestas bezalako esaldi erasokorrak. Horrez gainera, emakumea objektu gisa erabiltzen duten iragarkiek emakumearen balio intelektualak ahanzten dituzte, emakumeak gizartean duen arrakastaren oinarri bakarra edertasuna dela azpimarratuta.
|
|
|
Zentzu honetan, nire iritzia da publizitatea gizartearen atzetik doala, gehienetan. Eta hau arazo larria da, zeren iragarkien bitartez igortzen zaizkigun balio eta estereotipoak eragin handia dute gure pentsamoldeetan eta balioetan, eta, beraz, baita gure gizartea eta mundua ulertzeko eta
|
ikusteko
moduetan ere. Publizitatea giza errealitatearen adierazlea dela esaten dutenen aurrean, nire ikuspuntua da gaur egun egiten den publizitatea errealitatearisti, 2005).
|
|
|
Publizitatearen bidez egiten den kontsumitzaileen eskubideen urraketa azaltzerakoan, lehen aipatu dugun publizitate subliminala izan behar dugu kontuan; hau da, era kontzientean
|
ikusten
edo entzuten ez dena, baina kontsumitzaileen inkontzientean eragin zuzena duena. Modu askotan egiten da publizitate subliminala:
|
|
|
Beste batzuetan, etxe komertzialek diru asko ordaintzen dute telebista programenetan zein filmetan euren produktuak agertzeagatik. Izan ere, badakite filmetan edo telebistan nahi gabe
|
ikusten
diren produktuek, imajinek eta markek eragin zuzena dutela gure kontsumo portaeretan.
|
|
|
Fernando Conde Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko irakasleak 2004ko Donostiako Udako Ikastaroetan zioen bezala: «Egun, hozkailuen iragarkietan ez dugu produktuaren barnealdea
|
ikusten
. Garai hartan (50eko eta 60ko hamarkadaz ari da), ordea, iragarkietan garbi ikusten zen zenbat jakietarako lekua zuen.
|
|
|
«Egun, hozkailuen iragarkietan ez dugu produktuaren barnealdea ikusten. Garai hartan (50eko eta 60ko hamarkadaz ari da), ordea, iragarkietan garbi
|
ikusten
zen zenbat jakietarako lekua zuen. Produktuaren erabilgarritasuna, alegia.
|
|
|
Horrekin nahi dena zera da: produktu horiek erosteko denda guztia zeharkatzea, ahalik eta produktu gehien
|
ikusi
eta erosi ditzagun, baita premiazkoak ez direnak ere.
|
|
|
Noizean behin, gainera, lekuz aldatzen dituzte produktuak, gauzak bilatzen denbora gehiago egin dezagun, eta dendan zehar ahalik eta kilometro gehien egiteko; behar ditugun zein behar ez ditugun produktuak
|
ikusteko
eta erosteko. Gauzak lekuz aldatzearekin, beste alde batetik, dendara produktu berriak etorri diren itxura eman nahi digute.
|
|
|
Dendan zehar kartel erakargarriak jartzen dira produktuen berezitasun eta prezioekin, neurri edo kolore oso nabarmenez. Baina horrek ez du esan nahi salneurria beheratua dagoenik beti, nahiz eta kartela
|
ikustean
hori pentsatzeko joera izan.
|
|
|
Modu berean, merkataritza zentroetara sartzeko, beste denda askoren erakusleihoak
|
ikusi
behar izaten ditugu, nahitaez. Erakusleihoz eta dendaz beterik dauden pasabide dotoreetatik pasarazten gaituzteteko, marka ezaguneko jantziak, lurrin garestiak, eta beste mila pro guk nahi dugun dendan sartu aurretik.
|
|
|
Erakusleihoz eta dendaz beterik dauden pasabide dotoreetatik pasarazten gaituzteteko, marka ezaguneko jantziak, lurrin garestiak, eta beste mila pro guk nahi dugun dendan sartu aurretik. Ogia, barazkiak eta okela erosduktu
|
ikusi
behar izaten ditugu. Saltzaileek badakite zenbat eta gehiago ikusi, gehiago erosten dugula.
|
|
|
Ogia, barazkiak eta okela erosduktu ikusi behar izaten ditugu. Saltzaileek badakite zenbat eta gehiago
|
ikusi
, gehiago erosten dugula.
|
|
|
Salneurriekin jolasteko estrategia honen baitan, oso ohikoa da BEZik gabeko salneurriak iragartzea. Zergarik gabeko prezioak
|
ikusita
produktuak merkeagoak direla pentsatzen dugu, eta errazago hurbiltzen gara erostera.
|
|
|
Jaurlaritzak kontsumitzaile eta erabiltzaileei ondasun eta zerbitzuak eskaintzen dizkieten erakundeen jarduketen eremuan euskara erabil dadin sustatzeko egoki
|
ikusten
dituen neurriak sustatu eta beharrezko bitartekoak jarriko ditu eskura.
|
|
|
Hamarkada honetara arte, kontsumitzaile euskaldun zein espainiarren eskubideak eta hauen aldeko elkarteak imajinatu ere ez ziren egiten. Egia esan, kontsumitzaileek, agintariek zein ekoizleek ez zituzten behadara arte, Espainiako ekonomiak ekoizpenean, eta ez salmentan, oinarrezkotzat
|
ikusten
. Izan ere, Frankoren diktadurapean, kultura politikoa herritartzearen balioa, demokrazian sakontzearen ardura edota gutxiengoen eta kontsumitzaileen eskubideak bezalako gaiak ezin ziren planteatu, modu agerian ez behintzat?.
|
|
|
Idazkuna sinatu baino lehen zuzendu gabeko edozein oker antzeman denean, honetara ongi daiteke: «Idazkun hau alderatzean,
|
ikusi
da, lerroan,?
|
|
|
Elkar komunikatzeko sarearen bitartez, erregistratzaileek jabetza eta merkataritzako beste erregistratzaile batzuek eginiko ohar soilen inguruko eskabideak jaso ditzakete. Halakoetan, eskabidea jaso behar duen erregistratzaileak
|
ikusi
behar du informazioa lortzeko interesik dagoen, eskatzailearen identitate datuak artxibatuko ditu, eta eskaera bidaliko dio informazio hori eman behar duen erregistratzaileari. Horrek eskabidea jasotzean, bere lurralde eskumena egiaztatuko du, bidalitako datuen eta Erregistrokoen arteko bat etortzea konprobatuko du, batez ere, informazioa noren inguruan eskatu
|
|
|
Ordutegia aldatzen bada, aldaketa indarrean jarri baino zortzi egun lehenago Zuzendaritza Nagusiari jakinarazi behar zaio, eta, ediktu baten bidez, bulegoan jendaurrean azaldu behar da,
|
ikusteko
moduko lekuren batean.
|
|
|
Legearen 18 artikuluan ezarritakoaren arabera, erregistratzaileak ulertuko du inskripzioa eskatzeko erabiltzen diren orotariko agirien kanpo formak ez direla legezkoak, baldin eta akatsen bat badago, eta, agerkarien forma ezartzen dituzten legeei helduta, akatsok agirien baliozkotasuna ukitzen badute; betiere, izan behar dira agirien testuak ondorioztatzen dituen akatsak, edota agiria
|
ikusitakoan
antzeman daitezkeenak.
|
|
|
Kalifikatutako agiria erantsiko zaie horren jatorri diren autoei, eta epaile edo auzitegiak Fiskaltzari, hori alderdi izanez gero, eta gainerako interesdunei bidaliko die agiri hori hiru egunerako, kalifikazioa
|
ikusitakoan
antzeman dituzten akatsen ongitzea kudea dezaten, edo, bidezko baderitzote, errekurtso egokia eragin dezaten.
|
|
|
Epaile zein auzitegiek, negozio zibil edo kriminalaren gaineko eskumena izanda, erregistratzaileak premiatu badituzte idazkunen bat egin dezaten, eta funtzionario horien ustez idazkuna bidezkoa ez bada, erregistratzaileok kexa azal diezaiokete Audientzia eskudunaren presidenteari. Erregistratzailearen kexa
|
ikusita
, presidenteak txostena eskatuko dio berori eragin duen epaile edo auzitegiari, eta behin txostena hartutakoan, bidezko deritzon ebazpena emango du, Fiskaltzari entzun eta gero.
|
|
|
Hirurogei eguneko epe horretan zerga ordaindu ez bada behar bezala egiaztaturiko arrazoi baten ondorioz, epe-muga hori eteten da ordainketa egin arte, eta aurkezte idazkunean etetea agerrarazi behar da bazterreko oharraren bitartez; ohar hori egingo da kasuan kasuko agiri egiaztatzailea
|
ikusita
, erregistratzaileak ez badu ziurtasunik egitatearen inguruan.
|
|
|
Emandako edo bidalitako tituluak lege honen 249 artikuluko betekizunak gauzatzen dituen ala ez kalifikatu eta gero erregistratzaileak ezezkoa ematen badio eskatutako aurkezte idazkuna egiteari, titulu horretan oin oharra jarri behar du
|
ikusitako
hutsak eta horiek ongitzeko bideak aipatuz, eta inguruabar horren berri eman behar dio titulua eman edo bidali zuenari, egun horretan bertan edo hurrengo egun baliodunean.
|
|
|
|
Ikusitako
hutsegite edo arau haustea delitu gisa kalifika daitekeenean, erregistratzaileak epaitegi eskudunari igorriko dio autua, kasuan kasuko erruak argi daitezen.
|
|
|
...ska diezaioke finka kokatuta dagoen barrutiaren lehen auzialdiko epaileari, egitate horien inguruko egiaztapena onar diezaion; eta egiaztapen horretatik segitzen bada egitate horiek zehatz mehatz hala gertatu direla eta hipoteka askieza delako susmoa oinarriduna dela, epaileak jabeari probidentzia baten bidez aginduko dio zerbait egitea edo ez egitea, kaltea eragotzi eta konpontzeko egokia zer den
|
ikusita
.
|
|
|
Lurzoru urbanizaezinean finkak zatitu edo bereiztu direnean, eta, eragiketa horren ondorioz, gutxieneko labore unitatea baino txikiagoak diren lurzatiak sortu direnean, edota, betiere, handiagoak izan arren, zatiketaren edo ondoz ondoko bereizketen ondoriozko finken deskripzioa, neurriak, kokapena nahiz kopurua
|
ikusita
, aplikatu beharreko hirigintza antolamendu edo legeriaren arabera zentzuzko zalantza sortu denean biztanle gunea eratzeko arriskuari buruz, artikulu honetan ezarritakoaren ariora jardungo dute jabetza erregistratzaileek.
|
|
|
4 Adierazpena ezezkoa bada, baina finkaren deskripzioak ematen dituen zehaztapenak
|
ikusita
, bide zehatzei begira finkak duen kokapenaren arabera, edota 83 artikuluan xedatutakoaren ariora bidalitako agiriek eman ahal dituzten beste datu batzuk begiratuta, ondasun higiezina atzera eskuratze gunean dagoela ulertzeko zantzuak badaude, erregistratzaileak inskripzioa egin arren, udal eskudunari adieraziko dizkio, bai
|
|
|
Errekurtsoa eta, hala denean, aurkeztu diren alegazioak
|
ikusi ostean
, kalifikazioa egin zuen erregistratzaileak hori zuzen dezake idazkiok Erregistroan sartu eta hurrengo bost egunetan, eskatutako inskripzioa osorik edo zati batean eginez, eskatutakoaren arabera; erregistratzaileak errekurtsogileari komunikatu behar dio bere erabakia eta, hala denean, baita notarioari, agintari judizialari edo funtzionarioari ere, inskripzioa egin eta hurrengo hamar egunetan.
|
|
|
Zernahi gisaz, indarreko testu bategina aldarrikatzean berrikuntza eta eraldaketa zeharo sakonak sartu zirenez gero, aurki
|
ikusi
zen erregelamendua behar zela, bai legearen manu berriak garatu eta legeak ahalmen erregelamendu emailearen menpe utzitako gaiak arautzeko, bai, aldi berean, lege testu berria eta aurreko legeriaren araberako erregelamendua aplikatzean nahitaez sortzen ziren arazo praktikoak konpontzeko; izan ere, erregelamendu zaharkitu horrek zatikako hainbat eraldaketa izan zituen ordurako.
|
|
|
Agiri horiek guztiak
|
ikusita
, epaile edo auzitegiak aginduko du hipoteka eratzeko interesa duten guztiak beraren aurrean agertzea, ahal izanez gero, hipoteka hori gauzatzeko moduari buruz bat etor daitezen.
|
|
|
Epaile edo auzitegiak ofizioz jardun behar duenean legezko hipoteka era dadin eskatzeko, erregistratzaileari aginduko dio aurreko artikuluaren bigarren erregelan aipatzen den ziurtagiria bidalbeharra duenari bertan agertzea agindu diezaion; ziurtagiri hori
|
ikusita
, epaile edo auzitegiak hipoteka eratzeko beteko dio, eta horri nahiz Fiskaltzari entzun eta gero, ezarritako izapideen arabera gauzatuko da epaiketa.
|
|
|
Lekualdaketa osoa burututakoan, erregistratzaileak ofizioa bidaliko dio epaileari, horrek zehaztutako egunean Erregistroko lokalean egiazta daitezen lekualdatutako idazkunak, eta
|
ikusten
bada idazkun guztiak ondo lekualdatu direla, halaxe agerraraziko da behin behineko liburu bakoitzean jarritako eginbidearen bitartez; eginbide hori itxiera eginbidearen ostean jarriko da, eta epaileak eta erregistratzaileak sinatuko dute berori. Behin hori egindakoan, liburuok Erregistroan artxibatuko dira.
|
|
|
Elkarri trukatu nahi dizkioten erregistroen emaitzak
|
ikusteko
, horietan erregistro eragiketekin eta Eskubide Errealen gaineko Zergen likidazioarekin lortutako emaitza osoak bakarrik izango dira kontuan, kasuan kasuko erregistroetako liburu ofizialetan azken bosturtekoaren inguruan agertzen diren datu estatistikoen arabera; era berean, ulertuko da bosturtekoa amaitzen dela, trukea zein urtetan eragin eta aurreko urtearen azken egunean.
|
|
|
Bulegoaren barruan, erregistratzaileei «jaun/ andre» tratamendua eman behar zaie. ...rrezkoa den egintzetan, zilarrezko plaka urreztatua erabili behar dute bereizgarri moduan, hirurogeita hemezortzi milimetroko diametroduna eta zortzi puntako izarraren formarekin; plaka horrek Espainiako ezkutua izan behar du erdian, urrez esmalteztatuta, eta horren azpiko aldetik bi zinta irtengo dira «Jabetza Erregistroa» dioen inskripzioarekin, eta euren lotunearen azpialdean liburu ireki bat
|
ikusi
behar da, «Prior tempore potior iure» leloarekin.
|
|
|
Onarpenak zein alderdiri kalte egin eta alderdi horrek onarpen horren aurka egin dezake, kasuan kasuko finka zein eskubidea Erregistroan inskribatuta dagoela egiaztatuz. Hori egindakoan, modu ez egokian onartu den agiria itzuliko zaio berori aurkeztu zuenari, horrek agiria Erregistroan inskriba dezan horretarako ematen zaion zentzuzko epean, eta, berriro aurkezten ez badu, edo inskribatu gabe aurkezten badu, ulertuko da ez dela berori
|
ikusi
.
|
|
|
Lizitazioa notarioak zehaztutako egunean egingo da, eskaintza hobetu zenetik bost eguneko epean. Lehenengo eskaintzariak bigarrenak egin duen hobekuntza
|
ikusita
eskaintza egiteari uko egin duela adieraziz gero, lizitazioa bazter utzi eta finka bigarrenaren izenean errematatu dela ulertuko da.
|
|
|
Kaleen eta eraikinen izenak nahiz zenbakiak aldatzen badira edo finken zehaztapena ukitzen duen beste edozein aldaketa gertatzen bada, alkateek horren berri eman behar diete erregistratzaileei. Aldaketa
|
ikusita
, erregistratzaileek aurkibideetan agerraraziko dute hori, eta inskripzio berria egiten denean, baita finken idazkunetan ere, baldin eta aurkezten den agiriak inguruabar berriak jasotzen baditu.
|
|
|
5 Onartutako oposiziogileen kopurua
|
ikusita
, Zuzendaritza Nagusiak bidezko deritzonean, lehiaketa berean hainbat epaimahai egon daitezkeela, ondoz ondoko zenbakiekin.
|