|
2000
|
|
|
|
hasi
zen zorua txinpartaka.
|
|
|
zeru sabaiaren golkoa zimurtzen
|
hasten
denean.
|
|
|
egun
|
hasi
berriak
|
|
|
Laster, olatu bi
|
hasiko
dira nahas mahasean korrika:
|
|
|
Poema baten germena hozitzen
|
hasten
denerako,
|
|
|
Halako zerbait amestu izan nuen beti; halako zerbaiten premia gorria ikusten nuen; baina etsiak jotzen ninduen Donostiako giroak. Gerora, ETA lortzen ari zen oihartzuna ikusirik, apur bat ilusionatzen
|
hasi
nintzen, nahiz eta itxaropen berezirik ez izan, EAJrekiko nuen mesfidantzarengatik batik bat.
|
|
|
Amesgaizto baten ondoren gertatzen den antzera, beraz, gerraoste luzearen tabua, autozentsura eta mututasun beldurtia puskatu egin zen behin betiko, eta errealitate ezberdin baten bidea ireki. Orduan
|
hasi
zen ETA gerora izango zuen garrantzia eta legitimitatea bereganatzen.
|
|
|
Nire egoera eta animo pertsonala aldatuxea zen jadanik; hobeto nenbilen, Paristik itzuli ondorengo larriak eta apur bat baretzen
|
hasita
. 1970eko azken aldera abiatu nintzen Venezuelara.
|
|
|
Kroaziar batekin harremanetan ipini ninduen. Parque Central Simon Bolivarren kontratua zeukan kroaziarrak, eta subkontratista moduan
|
hasi
nintzen pisuak papereztatzen. Subkontrata horretan 45 pisuko 8 eraikuntza neuzkan, eta pisu bakoitzak 15 apartamentu bikoitz zituen.
|
|
|
Txangurro bat ematen zuen, Donostiako tabernarik onenetan pintxoen artean lotsarik gabe ipintzekoa. Tarantulak inportatzen edo nonbaiten hazten
|
hastea
gomendatuko nieke Arzak, Argiñano eta horiei.
|
|
|
Zintzo zebilen askok ere pentsatuko zuen, une horretan amaitzen zela aurreko erregimenaren zama, eta bide demokratikoetatik, hauteskunde formal batzuen bitartez, aldaketa orokorra etorriko zela, demokrazia eta nahi beste iritsiko zirela. Eta horrela, konpintxeo lotsagarrian, ezkerra eskuinarekin tratuetan
|
hasi
zen, mahai inguru lotsamangarrietan konponketak egiten. EAJ bide posibilista horretan abiatu zen, eta Euskadiko Ezkerra ere bai.
|
|
|
Antxon, beti txapela buruan, aljeriar batekin berriketaldi luzean
|
hasi
da. Aljeriako gerraz, harkiez eta auskalo zer gehiago.
|
|
|
Nire aurrean eserita egoten zen txakur bat, eta begiak ixten edo lokartzen ikusten ninduen bakoitzean ostikadaz esnatzen ninduen. Egunak joan ahala, nekea eta suntsipena gailendu ahala, aluzinazioak izaten ere
|
hasi
nintzen. Zomorrotegi bihurtzen zen ziega haietan ikusten nuen itzal oro:
|
|
|
Komisaldegiko egun haietan, tortura haiek gehiago ezin jasanda, harmaila batzuen ertzaren kontra bota nuen neure burua. Zauri itzela egin nuen bekoki gainean, odol jarioa
|
hasi
zitzaidan. Txakur batzuek ospitalera atera nahi ninduten, baina arduradunak ezetz, berak konponduko zidala hura, eta ez ninduten inora atera.
|
|
|
Gatibatu eta hilabete batzuetara
|
hasi
ziren epaiketak. 1983ko irailean egin zidaten azkena.
|
|
|
Gora joan ginen, galeriara, ziegetara, eta leihotik patiora begira jarri ginen. Handik ikusi genuen, taldeka zeuden presoak nola hurbiltzen zitzaizkion patio erdian bakarka zebilenari, eta nola
|
hasi
zitzaizkion denak labanak eta zorrozkiak aterata ziztaka, gorputz osoan: hanketan, sabelean, saihetsean sartzen...
|
|
|
Orduan ere bake une handirik gabea zen gure kolektiboaren bizitza. Berrogeita hamar urte nituen kartzelara sartu nindutenean; adinaren zama sentitzen
|
hasten
den sasoi hori, beraz, eta komisaldegiko tortura egunak igaro ondoren are gehiago. Baina kartzelak ez dizu bakean bizitzen uzten, nahiz eta zaharra izan eta jubilatzeko garai hobean egon.
|
|
|
Hogeita hamasei eguneko greba amaitu ostean, ezjakinaren kontuak edo obsesioarenak, jaten
|
hasitakoan
ez nuen ederki pasa. Iruditu zitzaidan idiak adina jan nezakeela, eta halaxe hasi nintzen.
|
|
|
Hogeita hamasei eguneko greba amaitu ostean, ezjakinaren kontuak edo obsesioarenak, jaten hasitakoan ez nuen ederki pasa. Iruditu zitzaidan idiak adina jan nezakeela, eta halaxe
|
hasi
nintzen. Barazki purea prestatu ziguten lagunek, eta tragoan hartzen hasi nintzen puretik egundoko ontzikada.
|
|
|
Iruditu zitzaidan idiak adina jan nezakeela, eta halaxe hasi nintzen. Barazki purea prestatu ziguten lagunek, eta tragoan hartzen
|
hasi
nintzen puretik egundoko ontzikada. Ondoezik jarri nintzen berehala.
|
|
|
Zilarrezko paperean bilduta gorde nuen, greba bukatutakoan usterik biziotsuenarekin jateko. Eta halaxe, grebaren ondoren apur bat susperturik,
|
hasi
naiz lehengusuaren gazta preziatua ateratzen, papera kentzen, eta... dena ustelduta! Jateko moduan ez behintzat.
|
|
|
Marfilezko plaketa batzuk aurkitu zituzten, launa zulorekin, eta haiekin egindako zapi zatiak; hortik atera zuten nola egindakoak ziren, zer marrazkirekin eta abar. Hura irakurriz
|
hasi
nintzen burua astintzen, tentatuta. Baina gose greban ez neukan indarrik ezeri ekiteko, ez launa zuloko xaplarik ez bestelakorik.
|
|
|
Motina
|
hasterako
, giltzak kendu genizkien kartzeleroei. Preso sozialak euren ziegetan zeuden.
|
|
|
Sopleteaz ordea, su hartu zuten guk pilatutako zaborrontzi gomazkoek. Sutan eta ketan
|
hasi
zen kautxoa. Ito behar genuela zirudien.
|
|
|
Kitxu, Jokin Santxo, Raul eta Ramon. Futbolean jokatzen
|
hasi
dira preso batzuk; berehala egin dituzte taldeak, inon aurki daitezkeen internazionalenak. Talde bietan daude marokoarrak, ginearrak, nigeriarren bat, italiarrak, espainiarren bat edo beste, nafarra omen dena ere bai...
|
|
|
" Zeukan izenik gogora ekarri ere nahi ez dudan Manchako basa herri batean, orain denbora asko ez dela, aiton seme bat bizi zen, arma tokian lantza gordetzeko, eta ezkutu zaharra, zaldi argala eta galgo zakur korrikalaria zeukaten horietatik bat". Horrelaxe
|
hasten
da On Kixote liburua. Bada, Herrerako orduko erregimenak zeukan izenik ez dut gogora ekarri nahi; ezagutu egin behar zen hura zelakoa zen sinesteko.
|
|
|
Zer gertatzen zitzaidan galdezka.
|
Hasi
zitzaizkidan lotsagabekeria eta burlaize galantarekin. Baina kontua da, hamaikagarren egunean eman egin zidatela txapela, eta orduan jaitsi nintzen patiora.
|
|
|
1984ko otsailean
|
hasi
genuen txapeoa, zenbat iraun zezakeen jakin gabe; hori ez zegoen asmatzerik. Txapeoari ekin genion goizean, egunero bezala, errekuentoa egiten hasi ziren kartzeleroak.
|
|
|
1984ko otsailean hasi genuen txapeoa, zenbat iraun zezakeen jakin gabe; hori ez zegoen asmatzerik. Txapeoari ekin genion goizean, egunero bezala, errekuentoa egiten
|
hasi
ziren kartzeleroak. Galeriako lehena zen nire txaboloa; neu kontatzen ninduten lehenengo, eta jarraian gainerakoak.
|
|
|
Ordura arte guztiz debekatuta geneukan leihoetatik elkarrekin berriketan aritzea. Eta gu txaboloetako leihoetatik elkarrekin hitz egiten
|
hasi
ginen, alde batekoak bestekoei deika, txantxetan... Egun osoan txaboloan geunden; ez genuen errebistarik pasatzen, ez ginen jangelan jaikitzen, ez kristorik.
|
|
|
Agintzea maite zuen, plazer hartzen zuen, aski nabarmen igartzen zitzaionez. Gaixotu egin zen txapeoa
|
hasi
eta bere aginduei jaramonik ez geniela egiten ikusi zuenean. Nonbait ezin zuen ulertu nola ausartzen ginen bere manu sakratuei kasurik ez egiten, bere agintea aintzakotzat ez hartzen.
|
|
|
Horien artean gogoratzen dut gose greba bat, nik gaizki pasa nuena lehen egunetan, botaka eta urik edan ezinik. Gogoratzen ditut bi txapeo luze samar, lauzpabost hilabetekoak; hauetako bat 87ko hasieran, Herreratik beste kartzela batzuetara lagunak sakabanatzen
|
hasi
zirenean. Protestan, atea jotzeko zerbait behar eta, txaboloko zokaloa, baldosa zatia harrotu nuen, eta harexekin jotzen.
|
|
|
Auskalo zenbat pintura geruza zeuzkan ate hark, lehenengo emandako minio geruzaren gainean. Bada, kolpatzen nuen lekuan pintura jauzaraziz eta minioa bistaratuz, zerbait marrazten
|
hasi
nintzen. Egunean hiru lau aldiz joko genuen atea, eta joaldi bakoitzean bost minutu edo izango ziren.
|
|
|
Tartetxo horietan soilik kolpa nezakeen atea, joaldi horiek bakarrik neuzkan nire marrazkia lantzeko. Emakume baten aurpegia marrazten
|
hasi
nintzen kolpez kolpe, aldirik aldi. Ate jotze saioaren ostean ohean etzaten nintzen, eta begira egoten nintzaion, hurrengoan non kolpatu, non luzatu marra, bekaina norantz egin pentsatzen...
|
|
|
Preso sozial batzuk gu erasotzera bultzatu zituzten
|
hasteko
, ordainetan mesedeak eskainita. Hala ere, etsaiaren kaltetan gertatu zen eta gertatzen da, preso arriskutsuenak, lehen graduan eta guztiz jazarrita edukitzen dituzten preso sozialak alegia, ez baitira izaten kartzeleroei mesede egitekotan.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, kartzeleroengandiko jipoiak sakabanaketaren ondoren
|
hasi
zirela batik bat; talde txikitan edo bakarka geundela ikusirik, horretaz baliatu ziren basakeriak eta gehiegikeriak egiteko, eta berdin jarraitzen dute gaur egun ere. Ez soilik presook suntsitzeko, baita senide eta lagunak umiliatzeko ere.
|
|
|
Argi zegoen preso sozialekin nahastu eta haiekin parekatu nahi gintuztela, haien artean urtu, nolabait esateko. Baina, aldi berean, gurekin harremanetan edo lagunartean ikusten zutena begitan hartuko zuten berehala; laster
|
hasiko
ziren kartzeleroak hari jarraipen berezia egiten. Gurekin mintzatzearren bakarrik sartzen zizkieten parteak eta zigorrak.
|
|
|
Sei urte eta erdi igaro genuen horrela, eta ordutik aurrera
|
hasi
ziren tarteka moduluz aldarazten, bat hona eta bestea hara, trukatzen bezala. Eta ziegaz ere aldatzen gintuzten, hiru lau asteko tartearekin, hutsik egin gabe aldatu ere gainera.
|
|
|
Astirik gabe dabil ezertarako, ezin geldi egon; eta tartetxoren bat daukanean, paseatzera joan ohi da patiora. Ipurtarinaren irudia ematen du horrela esanda, baina gizon patxadatsua dugu, adinak emandako tenplearekin luzatzen da berriketan
|
hasten
denean. Kontalari ona da; badu ezpala.
|
|
|
Bidearen albo batean lagata zegoen kamioia, erdi iraulita, matxura edo istripuren baten kariaz. Nola ez!, miaketan
|
hasi
nintzen. Zurezko kaxez bete bete zegoen kamioia, eta zurezko kaxetan terrailak, itzela terraila piloa!
|
|
|
Lehenagotik
|
hasiko
naiz, gerraren hasieratik. Asturiasko CNTkoak etorri ziren laguntzera, eta gure aita ere CNTkoa zen.
|
|
|
Kosta egin zait ordutegia ikastea, noiz goazen txaboloetara, noiz jaitsi, nola den bisiten kontua... Oharkabean joan dira egunak, eta oharkabean
|
hasi
naiz leku berriko trikimailuak ikasten. Irrati txikiarekin ezer gutxi hartzen dut.
|
|
|
Ziegak itxiko dituztela adierazi dute bozgorailutik. Ordu erdi baten buruan
|
hasten
dira gosaria ematen, eta ilaran jarri gara geu ere. Kafesne modukoa ematen dute, eta ogia, gurina eta mermelada poto txikietan.
|
|
|
Koldo, Antxon eta hirurok eseri gara mahaian. Kontu kontari
|
hasi
da Antxon gosaldu bitartean. Gauean harilkatu dituen oroitzapenak dakartza, tolesturarako astirik gabe.
|
|
|
Gerra
|
hasi
zenean mugimenduak izan ziren gurean. Aita, behintzat, gerrara joana zen etxeko eskopetarekin.
|
|
|
Baina Zumaian ikusten zen iheslari asko ginela. Esango nuke orduantxe
|
hasi
zela ihesa, lekuak huste hura; jendeak orduan hartu zuela atarramentuaren kontzientzia. Ume, zahar, emakume... jende zibilaz ari naiz, eta gure ikuspegiaz eta sentsazioez.
|
|
|
Aita hildakoan
|
hasi
nintzen lanean, hamabi urterekin. Goenaga kutxilleriako ugazabaren emaztearekin adiskidantza zuen gure amak.
|
|
|
Julian Goenaga zen ugazaba, eta Barandiaran emaztea. Adiskidantza hori bitarteko
|
hasi
nintzen kutxillerian, bazterrak garbitzen, enkarguak egiten eta horrelakoetan. Baita hango langileei euren zereginean laguntzen ere.
|
|
|
Koskortutakoan
|
hasi
ginen Tolosara joaten. Han ikasi genuen dantzan.
|
|
|
Argazki harekin etxeratutakoan zeharo aztoratu zen gure ama. Bizitzako lanak eta planak antolatzen
|
hasi
gabea, artean gaztetxoegia nintzela pentsatu bide zuen.
|
|
|
Tabako hartatik gehiena saldu egiten nuen taberna batean, eta bestea neuk erre, Abadie papertxoarekin zigarroa eginda. Orduan
|
hasita
, berrogeita zortzi urte inguruan jarraitu nuen erretzen, duela zortzi utzi nion arte.
|
|
|
Urteak dira aurrez aurreko bisitarik egin ez duela Antxonek. Herreran horrelako bisitarik ez zegoelako, eta Castellonen arazoren batzuk jartzen
|
hasi
zitzaizkielako denei eta gehiago eskatu ez zuelako. Kontua da bere arrebaren biloba txikiak, adibidez, inoiz ez dituela besarkatu.
|
|
|
Ortiz y Abellan tailerrean
|
hasi
nintzen Donostian. Leku horretan lanean hastean, ordea, medikuarengana bidali ninduten, Don Emiliano Eizagirrerengana.
|
|
|
Ortiz y Abellan tailerrean hasi nintzen Donostian. Leku horretan lanean
|
hastean
, ordea, medikuarengana bidali ninduten, Don Emiliano Eizagirrerengana. Aztertu ninduen, eta tuberkulosia neukala esan zidan.
|
|
|
eltzekaria, fruta... Fabrikako nire bajarekin eta osabaren etxeko gorabeherekin zer gertatzen zen ohartutakoan
|
hasi
zen zuzenean fabrikara joan eta baja kobratzen. Horri esker eramaten zizkidan jakiak.
|
|
|
Berrogeita hamabian sinatu zuten blokeoaren azkena Franco eta Eisenhowerren artean. Geroxeago estreptomizina iristen
|
hasiko
zen.
|
|
|
Gure ama Beasainen hil zen oraintxe bost urte, arrebaren etxean. Nieves ere Beasainen bizitzen
|
hasiz
geroztik ez dut uste hurbilduko zenik Ordiziako jaiotetxera. Ez du, nonbait, hango oroitzapen onik.
|
|
|
Bai Donostian, eta lehenago Ordizian ere bai, zinemara joaten ginen maiz. Pelikula
|
hasi aurretik
Francoren irudia azaltzen zen, eta kristo guztiak zutik jarri behar izaten zuen, besoa jasota, Cara al sol abesteko. Horretarako egoten zen zineman, eskolako maisua egoten zen moduan, txapel oker bikotea, gazteak esertzen ziren inguruan.
|
|
|
Dagoen lekuan dagoela, aulkian eserita edo ohean etzanda, oreka galarazten dio sindromearen larrialdiak. Oka
|
hasten
omen da, izerditan, inon ezin egonik. Aulkian eserita badago, erori egiten da larrialdiak emanez gero...
|
|
|
Ezin egokiago, beraz, eta horrelaxe abiatu ginen laurok. Santa Klaran ontzitik jaitsi eta ibiltzen
|
hasi
besterik ez genuen egin... lau neskarekin topo egin genuenean.
|
|
|
Bitxia izan zen, destinoak prestatuta, niretzat zain eduki izan balu bezala gertaera hura. Neskekin berriketan
|
hasi
ginen, bakoitza neska baten ondoan eserita. Eta zehaztasunik txikieneraino egongo zitzaidan patua halaxe prestatuta, nire izango zenaren ondoan esertzea egokitu baitzitzaidan, berarekin hasi bainintzen berriketan.
|
|
|
Neskekin berriketan hasi ginen, bakoitza neska baten ondoan eserita. Eta zehaztasunik txikieneraino egongo zitzaidan patua halaxe prestatuta, nire izango zenaren ondoan esertzea egokitu baitzitzaidan, berarekin
|
hasi
bainintzen berriketan. Han eta modu zehatz horretan elkartu ginen lau bikoteetatik hiruk aldarerainoko bidea egingo genuen gerora.
|
|
|
– Abade jauna –errespetuz erantzun nion–, zuk ezkontzen ez bagaituzu, bihar bertan ezkonduen moduan bizitzen
|
hasiko
gara.
|
|
|
jaunartzeko unean ostia atzamarretan zuela etorri zitzaidan, hura irentsaraztera. Bistan da, hura ez zen eztabaidan
|
hasteko
momentua; denen aurrean nik ezezkoa egin nion mutur aurrean jarri zidan ostiari, burua alde batera eta bestera jiratuz. Etsi egin behar izan zuen abadeak.
|
|
|
Irailaren lauan Parisera heldu eta bostean
|
hasi
ginen beharrean. Egundoko errebisioak egin zizkiguten sendagileek, bai iritsi orduko bai ondoren.
|
|
|
Kotxe aurreko jesarlekuan eseri eta bi kordoi horiek soldeatzen nituen; atzeko eserlekura igaro gero, eta han beste bi. Katearen hasieratik amaierara,
|
hasi
eta bukatu egiten zen autoaren karrozeria, eta handik pinturara joaten zen. Ez zegoen atsedenik, ezta komunerako ere.
|
|
|
Behin piper morroi gorri ederrak jaten ari ginela, mespretxuka
|
hasi
zen:
|
|
|
Ezin nuen ulertu nola bizi izan nintzen ordura arte bera gabe. Iruditzen zitzaidan berarekin
|
hasi
nintzela bizi izaten, bizitzen. Berari beste horrenbeste gertatzen zitzaion.
|
|
|
Urtero oporretan herri horretara joaten
|
hasi
ginen. Bigarren urterako bizkaitar batek jatetxea ipini zuen:
|
|
|
Restaurante Bizkaia, San Cristobal hondartzan. Urte batzuk geroago kanpotarrez betetzen
|
hasi
zen herria, eta orduko bi mila inguru biztanletik auskalo zenbatera igaroa den gaurdaino.
|
|
|
Eskutitza idazteari jarraitu zaio. Orri bat bete du eta bestea
|
hasi
. Orri biak tolestu eta sartzen ditu, eta arretaz itxi.
|
|
|
Donostiako gure lagunarteetan etsipen eta autozentsura giroa izan genuen. Ez nuen giro abertzalerik sumatu izan nire inguruan; arazo sozialez edo abertzaletasunaz hitz egiten
|
hasi orduko
gaitzesten zintuen albokoren batek. Edozein gogogabetzekoa zen.
|
|
|
Maiatza heldu baino lehen sumatzen zen bazetorrela zerbait. Esan liteke apirilean
|
hasi
zela 68ko maiatza. Ikasleek apirilean ekin zieten mobilizazioei.
|
|
|
Ikasleen artean abiatutako mugimendua gizarte osora hedatzen joan zen, kutsatzen. Mugimenduari bultzaka
|
hasi
zitzaion gizartea. Buruzagitza, eraketa, ahalmena eta dena gainditu zituen gizarteak.
|
|
|
Hura niretzat zer izan zen, zelako zartada mingarria eta zelako barru urraketa sufritu nuen, ez dago hitzez adierazterik. Ez naiz horretan alferrik
|
hasiko
.
|
|
|
Moja aizun haren ondoren, Antonio Hidalgo kontulariarekin
|
hasi
ginen eskolan. Bilore xaboi fabrikako zuzendari izango zen gizona aurrerago.
|
|
|
Hala ere, kolegioko ikasle zaharragoen artean bazen bat Lonbide zeritzana, begitan hartua nindukana eta joka aritzen zitzaidana. Eskolaren azpian frontoia zegoen, eta behin, pilotan ari ginela, bat batean joka
|
hasi
zitzaidan Lonbide hori; Munduate atera zen nire defentsan, Oreretako apaiz izango zena. Eskola sasoia amaitu ondoren ere, lanean hasita nengoela, berdin jarraitzen zuen Lonbide horrek.
|
|
|
Eskolaren azpian frontoia zegoen, eta behin, pilotan ari ginela, bat batean joka hasi zitzaidan Lonbide hori; Munduate atera zen nire defentsan, Oreretako apaiz izango zena. Eskola sasoia amaitu ondoren ere, lanean
|
hasita
nengoela, berdin jarraitzen zuen Lonbide horrek. Bere frustrazio eta zapuzkerien askabidetzat hartua nindukan, nonbait.
|
|
|
Halako batean ordea, han ikusi dut Rompecamisas deitzen genion baserritarraren zakurra gereziondoaren azpian. Rompecamisas hau, Iriarte baserritik Aramarako bidean zegoen baserri bateko nagusia zen; bereak izango zituen fruituak, eta oihuka
|
hasi
zitzaigun. Beldurtuta, nik lortu nuen ezkutatzea.
|
|
|
Beste egitekorik ez daukanez, hari batzuez eta kartoiez gerrikoren bat edo beste egiten aritu da. Koldo ere eskulanak egitera joaten
|
hasi
zen lehengo astean, baina ezezkoa eman diote gaur; ezin daitekeela joan, zerrendan ez dagoelako. Karlos da joaten uzten dioten bakarra.
|
|
|
Bazkalostean patiora joaten ikusi dut Antxon, gu kafea hartzen geratu garen bitartean. Zutik eta geldi egonda, laster
|
hasten
omen zaio gerriko mina; erosoago omen dabil paseatzen, ibilian. Hernia lunbarrak ez du bakean uzten, eguraldia hotz eta heze dagoenean batik bat.
|
|
|
Preso ohi haietako bat egun batzuk igarotzen geratu zen Ordizian. Baina ogia lortzeko eskean aritzea ez zen nahikoa izango, eta, zerbait egiten
|
hasita
, Ordiziako elizaren irudia egin zuen buztinaz, dotore egin ere; jateko zerbaiten truke eman zuen.
|
|
|
Poltsak jaisten
|
hasi
naiz. Koldo eta Karlos ere badatoz laguntzera.
|
|
|
Fraideak ere desagertuak ziren. Denborarekin, ordea, moja aizun baten etxean
|
hasi
nintzen eskolan. Txikienetik handienerainokoak elkartzen ginen gela hartan, denak batera.
|
|
|
orduan
|
hasiko
da lasaitasuna urrituz
|
|
|
hesi berria paratzen
|
hasi
baino lehen...
|
|
|
dagoeneko
|
hasi
da
|
|
|
Horixe esan neutson. Guda
|
hasita
zegoan. Ez dau ahaztu beraz.
|
|
|
– Kaka bat duk dena, behetik
|
hasita
goraino eta goitik beheraino buelta berriz ere, begiratzen zaion tokitik begiratzen zaiola, kaka bat dena. Beti izan duk hala.
|
|
|
Artean eguna argitzen
|
hasi gabe
zela esnatu nintzen biharamunean. Lauaxeta lo zegoen, haren zurrunga leunek salatzen zutenez.
|
|
|
Begiak erdi irekita, lo egoteko plantak eginez, Goizederrek Lauaxetarengana hurreratu eta musu arin bat ematen ziola ikusi nuen. Odola zakileratzen zitzaidala sentiturik, ménage à trois zoragarri bat irudikatzen
|
hasi
nintzen. Lauaxeta lo utzirik, Goizeder niregana etortzen sentitu nuen gero, begiak erabat itxita nituela, esna nengoela igar ez zezan.
|
|
|
Lilura betean geratu nintzen zakuaren barruan, aspaldian ibili gabeko plazer bideak urratzen, eskuarekin zakila astinduz eta begiekin zeru argitzen
|
hasi
berriari so. Hazia isurtzen hastearekin batera, tiro hots bat entzun nuen, eta pixka bat geroxeago, zakilaren azken astinaldiekin bat eginda, beste bat.
|
|
|
Lilura betean geratu nintzen zakuaren barruan, aspaldian ibili gabeko plazer bideak urratzen, eskuarekin zakila astinduz eta begiekin zeru argitzen hasi berriari so. Hazia isurtzen
|
hastearekin batera
, tiro hots bat entzun nuen, eta pixka bat geroxeago, zakilaren azken astinaldiekin bat eginda, beste bat.
|
|
|
– Hara gure belarri zorrotza! –Inguruetara begira
|
hasi
zen, zerbaiten bila bezala– Eta Goizeder. Non dago Goizeder?
|
|
|
Auto baten zarata entzun zen, Lekunberri aldetik gora igotzen. Lasterka
|
hasi
eta, errepidea zeharkatuta, bestaldeko basoan sartu nintzen ziztu bizian. Zalantzazko une labur baten ondoren, Lauaxetak ere lasterka jarraitu ninduen atzetik.
|
|
|
Edo akaso beste norbaitek hil dik, eta ez Goizederrek. Eta Goizederrek hil badu ere, litekeena duk bere burua defenditzeko hil izana, gizona Goizeder bortxatzen
|
hasi
delako. Guk ez zakiagu ezer.
|
|
|
Guk ez zakiagu ezer. Eta nik ez zaukaat batere gogorik orain pikoletoei esplikazioak ematen
|
hasteko
. Nola azalduko diet ba zertan nabilen, paraje hauetan eta itxura honekin, hire ondoan, lana eta etxea utzita, bidez bide baina ibilbide jakinik gabe, oinez beti, Gorbeiapeko sagasti baterantz?
|
|
|
Alkandorako sakelatik atera eta aerosorgailuaren ondoan utzi nituen bezperan Ulizarko buzoian jasotako liliak. Lehortzen eta zimeltzen
|
hasita
zeuden.
|
|
|
Ez zegoen meteorologian aditu handia izan beharrik aurki euriaren eskuek igurtziko gintuztela igartzeko. Euria
|
hasi
baino lehentxeago, Loitzate mendiaren hego mendebaldeko mazela batean, Zumarresta errekaren ondoan, borda zaharkitu batean babestu ginen Lauaxeta eta biok, eta luzaz egon ginen hantxe, paraje guztiz bakarti hartan, geldirik eta isilik, atetik zehar euriaren zirri zarra etengabeak baso lehendik ere guztiz hezea nola mela mela eginda uzten zuen begira. Mundutik urrun, oso urrun, guztiz aparte.
|
|
|
Bere antzezlan irri eragingarri bateko pertsonaia baten hitzak gogorarazi niezazkiokeen Lauaxetari une hartan, maltzur eta bidegabeki –testuingurutik kanpo, modu teknikoan esateko–, eta galdetu ea zer neurritaraino zegoen egilea pertsonaia harekin ados: " Artatxori batek buru geiago dauko gonadun pilosopa batek baño." Eta, behin hari horretatik tiraka
|
hasiz gero
, ez zatekeen nekeza izango beste kontu batzuetara ere jotzea. Langileei buruzko bere ikuspegira, adibidez:
|