|
2000
|
|
|
Donostian jaiotako honek txikitatik erakutsi baitzuen bere nortasuna edonoren aurrean eta ondorioak alde batera baztertuz. Ume zelarik Zurriolako eskolan maistra kastilanoa suertatu eta Salegi euskaraz mintzatzen zen eta gazteleraz oso gaizki hitz egiten zuela
|
hasi
omen zitzaien maistra hura esanez basatiak zirela ez zekitelako Cervantesen hizkuntzan hitz egiten... eta Salegi umeak orduan pupitreko tintontzia hartu eta bota egin zion. Maistrak Aldamar kaleko lotu egin zuen eta Jesukristo bezala gurutzatuta utzi zigor gisan.
|
|
|
—Ez omen zakik deus. Zazpietako txandan
|
hasi
omen duk lanean, eta gauekoa arratseko hamaikak arte ez omen duk itzuliko. Eta ea zergatik ez dudan polizia deitzen —bisaia destainaz zimurtu zitzaion— Badiat bertze lanik!
|
|
|
—Txantajeaz, jakina. Borondatezko bezeroak urritzen
|
hasiak
omen zituan eta gogoz kontrakoak bilatzeari lotu omen zitzaioan. Enpresa munduko hizkera erabiltzera, bigarren negozio lerro bat.
|
|
|
Eta lehen harridura horretaz mintzatu gara, nire GMI ren kalterako, platerak kasik ahantziak genituela: Segoviako beraren familia sinestuna, erabakiaren gogorra, teologia ikasketak...; zazpi lagun
|
hasi
omen ziren apaizteko asmotan, eta ikasketak bik bakarrik amaitu dituzten arren, horietatik bera bakarrik da apaiztekoa.
|
|
|
Dagoen lekuan dagoela, aulkian eserita edo ohean etzanda, oreka galarazten dio sindromearen larrialdiak. Oka
|
hasten
omen da, izerditan, inon ezin egonik. Aulkian eserita badago, erori egiten da larrialdiak emanez gero...
|
|
|
Bazkalostean patiora joaten ikusi dut Antxon, gu kafea hartzen geratu garen bitartean. Zutik eta geldi egonda, laster
|
hasten
omen zaio gerriko mina; erosoago omen dabil paseatzen, ibilian. Hernia lunbarrak ez du bakean uzten, eguraldia hotz eta heze dagoenean batik bat.
|
|
2001
|
|
|
DONOSTIAK Goi Mailako Musika Kontserbatorioa hartuko duela jakin ondoren, joan den astean, Nafarroako Gobernuko Kultura eta Hezkuntza kontseilari Jesus Lagunak aditzera eman zuenez, Iruñeko Pablo Sarasate kontserbatorioaren egoitza berria aurten eraikitzea espero du. Udalak oniritzia ematen badio proiektuari berehala
|
hasiko
omen dira lanak Nafarroako Unibertsitate Publikoko campusaren ondoan dagoen orube batean. Eraikin berriak Pablo Sarasate Orkestraren egoitza ere hartuko luke.
|
|
|
Haurtzaroan (jaioberritan, ahal dela) aldakaren malformazio luxatzailearen prebentzioa egiteak garrantzi itzela du: sendagileek diotenez, koxartrosiaren arazoa sehaskan, umea jaiotzean,
|
hasten
omen da.
|
|
|
Beti kontsideratu da hazkunde aldia egon zela ekonomian garai honetan, merobingiar garaiarekin konparatuz. Ekonomia osoaren hazkundea VIII. mendearenbukaeran
|
hasi
omen zen9 Baina iritzi hori matizatu beharra dago.
|
|
|
Aditua izanen duzue zer gertatzen omen zaigun gizasemeoi adinhorren iraulieran: exekutibo korbatadunak bat batean hippy bilakatu nahi izatenomen du, eta aita familia fidel eta seriosa goizetik arratsera hogei urteko neskapinpirinen ondotik
|
hasten
omen da, lerdea dariola. Nitaz den bezainbatean, ez dutneure burua ikusten gure hiriko azoka txikian neronek egindako larruzko pultseraksaltzen, ezta Alaitz eta Maiderren jarraitzaile bilakatua, triki popak eta triki popekxarmaturik, plazaz plaza eta herriz herri.
|
|
|
Txiru, eskolako mutilik guapoena konkistatu zuen gure Trinik eta, futbol zelai zaharrean autoa aparkatuta, hantxe egin zion Trinik estreinako felazioa Txiruri. Esan zigunez goragalea etorri zitzaion zakila ahoan sartu eta ia eztarriraino iritsi zitzaionean, baina gero, Txiruren hasperen eta deiadarrak entzunda, bera ere eszitatzen
|
hasi
omen zen eta, mutila hustu zenean, espermaren zaporea berak uste baino gozoagoa zela konprobatu zuen. Nazka pixka bat eman zigun Trinik kontatutakoak eta, egia esan, inork ez zuen inbidiarik izan.
|
|
|
Azaroan
|
hasi
omen dira fabrikan lanean, eta otsaila arte jardungo dute hor:
|
|
|
Aurki, soineko patroi berria egiten
|
hasi
omen dute. Eta oraingoa ez omen da izango beraientzat.
|
|
|
Nafarroa aldetik zetozen erbiek, ordea, bazuten eskopetak baino arma hoberik. Orduantxe
|
hasi
omen zen gure lasterkarien lasterra; handik Oiartzunaino motelenak, arnasarik hartu gabe, eta bizkorrenak etxeraino. Eta, diotenez, Azken Juizioko egunean gertatuko den bezalaxe, azkenak izan omen ziren aurren eta aurrenak azken.
|
|
|
Utz ditzagun itxurakeriak lagunartean behintzat: ez dakit kanpotarrei ziririk sartuko diegun, kanpoetan ere jendea ernatzen
|
hasia
omen da?; etxekoei ez, behinik behin. Utz ditzagun kixotekeriak, zentzatzeko ordua badugu eta.
|
|
2002
|
|
|
Horietako bat zen Ezkio Itsasoko Igartubeiti baserria. Urtero dolarea abian jartzen zenean, baserria bera dantzan
|
hasten
omen zen. Orain, museo bihurtu dute etxea; sagardoa egiten ez zaio ahaztu ordea Igartubeitiri.
|
|
|
Hasi, ordea, urte batzuk lehenago hasi zen prozesua. 1996ko apirila maiatza aldera
|
hasi
omen ziren aukera horretan pentsatzen eta urte bereko azaroan egin zuten eskaera. Bidean zailtasun berezirik ez zutela topatu esan digute eta luzatu, lehen aipatutako arrazoiagatik luzatu zela.
|
|
|
Goitin dagoen ermita, hemen, Malaunen, egin beharra omen zen. Garai batean hemen
|
hasi
omen ziren hormak eraikitzen, baina egunez egindako lana gauez desagertzen omen zen eta hurrengo egunean berritatik hasi behar! Ermita gaur egun dagoen tokian agertzen omen zen Malaunen eraikitakoa.
|
|
|
1994an, planetario honetan bertan kongresu bat hastear geunden, Pseudozientziei buruzko Kongresu Nazionala izena zuena. Telefonoz hots egin ziguten, esanaz OHE bat ikusten ari zela jendea, Arabatik omen zetorren, Errioxan ikusia omen zuten jada, eta Lizarran
|
hasi
omen ziren ikusten... Planetariora deitu zuten, aireportura ere bai, polizia ere hoska ari zitzaigun...
|
|
|
Ezer gutxi dakigu bere bizitzari buruz. Oso goiz
|
hasi
omen zen antzerki munduan, aktore gisa ziurrenik, baina komediak idazten hasi zenean erdietsi zuen ospea.
|
|
|
Txistua entzun eta zintzilika zeuden odolki batzuk gora eta behera
|
hasi
omen ziren jauzika eta dardarka. Odolki haietan zegoen zakurra, eta berehala ezagutu zuen nagusi maitearen txistua.
|
|
|
Euskal Herriko zakur borrokak Araban
|
hasi
omen ziren eta handik Nafarroara eta Gipuzkoara zabaldu.
|
|
|
Han zeudenek ez omen zekiten zakurrak norenak ziren. Ustekabean
|
hasi
omen ziren zakurrak borrokan eta beraiek ikusliar hutsak zirela.
|
|
|
Alkoholizatuta zegoen emaztea auto istripu batean hil zitzaionean
|
hasi
omen zen goizean goizik ere edaten, baina nahiko itxuran eusten zion, eguerdi arte behintzat, irakasle jardunbideari: bere eskolak institutuko onenetakoak ziren, edanak eragindako kalaka totel motel eta guzti.
|
|
|
Astelehen goiz batez, Pertik asteburuko azken orduak kartzelan eman zituela jakin zuten ikasleek; nonbait, mozkor mozkor eginda zebilela, kontu eske joan zitzaion udaltzain bat jipoitu zuen. Zalaparta batean
|
hasi
omen zen klasea. Isiltasuna lortu zuenean, pertinentzia hitza hizpidera etorri, eta bere aurpegiaren adibidea  jarri omen zuen hitzaren esanahia argitzeko:
|
|
2003
|
|
|
Bi gau egin ditu ingresotan eta kartzelatik kartzelarako mugimendua hasi da. Orain, kexatzen
|
hasi
omen da, baina badaki pazientzia kontua dela.
|
|
|
Norbere buruan sinestea. Bat beti
|
hasten
omen da norbere buruan sinestuta. Oso arriskutsua omen da inorengan sinestu gabe amaitzea:
|
|
|
Egunean zeharreko esperientziak alde batera utzi, eta bidea egitera zerk bultzatu ote dituen jakiteko garaia iritsi da. Iturrioz azken urteetan Donapaleun egondako erromesek bultza eginda
|
hasi
omen da lan honetan," nire gorputz eta bihotzean haiek sentitzen zutena sentitu nahi nuen, nekea, izerdia, lo egiteko lekuak…". Biek komunean euren sinismen erlijiosoek bultzaturiko arrazoiak dituzte:
|
|
|
Bere biziko une gogor batean, politikaren sasitik apur bat urrundu beharrez, Zizeron idazle handia
|
hasi
omen zen Estatuaren eraikuntzaz zenbait gogoetaren harilkatzen. Gero, haatik, Kinto bere anaiari aitortu zion, uste baino, zailago eta dorpeago?
|
|
|
ez du berak aitortzen, bainan jateko artetik sujet hori du gehienik aipatu. Eskualdun gazteria arrunt nahasten
|
hasia
omen da; funtsean Lafitte bera arras errebelatua dauka! Eskuarazko liturgia ez du zonbaiten gosearen tronpatzeko baizik akulatu:
|
|
|
Horrelaxe, gerritik helduta, eraman omen zuen bazter batean bikoteentzako apailaturik zeuden eserlekuetako batera eta han, bere ausardia kordokatzen hasia ikusi zuelako edo, edateko zerbait fuertea nahi zuela esan omen zuen. Orduan, edariari lehen bi tragoak jo eta gizonari entzuteko eserlekuan jarrera eroso bat aurkitu uste izan zuela adieraziz keinu bat egin zuenean,
|
hasi
omen zen gizona hizketan, eta denbora askoan isilik egon edo esan beharrekoa gehiegi pentsatu dutenek egin ohi duten bezala hasi omen zen, modu nahasi samarrean eta azkena esan beharrekoa aurrena esanez.
|
|
|
Horrelaxe, gerritik helduta, eraman omen zuen bazter batean bikoteentzako apailaturik zeuden eserlekuetako batera eta han, bere ausardia kordokatzen hasia ikusi zuelako edo, edateko zerbait fuertea nahi zuela esan omen zuen. Orduan, edariari lehen bi tragoak jo eta gizonari entzuteko eserlekuan jarrera eroso bat aurkitu uste izan zuela adieraziz keinu bat egin zuenean, hasi omen zen gizona hizketan, eta denbora askoan isilik egon edo esan beharrekoa gehiegi pentsatu dutenek egin ohi duten bezala
|
hasi
omen zen, modu nahasi samarrean eta azkena esan beharrekoa aurrena esanez.
|
|
|
–Behin eta berriz irakurri dut zure nobela –jarraitu zuen gizonak eta, lehenbiziko aldiz bere irribarre maltzurra ezabatu eta samurrago bat marraztuz, pasarte batzuk errezitatzen
|
hasi
omen zen presaka samar.
|
|
|
Berriro maitasuna egin omen zuten, ohea oraindik nahasiago utziz, eta, lo kuluxka baten buruan gizona esnatu zenean, gogoratzen hasi zela esan omen zuen pozarren eta, emakumeak ea zer gogoratzen zuen galdegitean, kontakizunaren jarraipena kontatzen
|
hasi
omen zen.
|
|
|
–Izugarri motza omen da tratuan. Ez omen da gauza auzoko eta ezagunekin hitz bi jarraian egiteko, eta igogailuan norbaitekin tokatzen denean txistua jotzen
|
hasten
omen da isilka, benetako piezak, pianorako idatzitako lan zailak esate baterako, eta baita lan sinfonikoak ere. Auzokoek kontatzen dutenez, hirugarren solairuan bizi delarik, pieza maiz bere ederrenean utzita ateratzen omen da, ezer esan gabe.
|
|
|
Auzokoek kontatzen dutenez, hirugarren solairuan bizi delarik, pieza maiz bere ederrenean utzita ateratzen omen da, ezer esan gabe. Blok txiki bat poltsikoan duela ibiltzen omen da eta tarteka, inork gutxien espero duenean, kale bazter batean edo zebrabidearen erdian geratu eta
|
hasten
omen da idazten. Orduan berdin omen dio inguruan zer gertatzen den, jendeak trumilka bultzatu edo lurrikara batek inguruko etxeak lurrarekin berdintzen dituen, ez omen da mugitzen bere esalditxoa blokean apuntatu arte, eta gero, etorkizuna erabakiko duen zerbait egin izan balu bezala, bozkarioak aurpegia argitzen diola jarraitzen omen du kalean barrena blok txikia esku batekin galtzen poltsikoan estutuz –jarraitzen zuen senarrak, emakumeak eraman handiz entzun itxurak egiten zituen bitartean.
|
|
|
Amak ez zion sinetsi, baina eskertu egin zuen semearen ausardia, eta, malkoak soinekoaren mahuka barrenarekin lehortu ondoren, bideari jarraitu omen zioten. Ameriketara ontzian itsasoz zihoazela,
|
hasi
omen zen mutikoa lehen marrazkiak egiten, eta behin eta berriz, etengabe, Gernikako kale eta bazterrak agertzen omen ziren marrazkietan.
|
|
|
Gutxitan gertatzen da hori eskolan, eta Anttonek ere ezin zuen eskola gustagarri bihurtzeko aukera galdu. Halaxe
|
hasi
omen zen, bada, eskutitz gehiago idazten, orain esku artean zuen mordoxka osatu arte. Kattini barkamena eskatu eta berriz adiskidetzeko eskariarekin hasi, eta gainerako guztia agertzen da, beraz, eskutitzotan:
|
|
|
utzirik. Horrela zuzendu zitzaien Areso Zaragozako Sos herriko biztanle mesfidatuei (eta mehatxu honen aurrean, herritarrak, ikaraturik, txintxo txintxo
|
hasi
omen ziren misiora joaten):
|
|
|
Horren ondoren afaltzen
|
hasi
omen ziren, baina Sokrates ez zen agertzen. Horren ondorioz Agatonek askotan bidali nahi zuen bere bila, baina berak ez zion uzten.
|
|
|
Lehenengo, diodan bezala, Fedro
|
hasi
omen zen horrelako zerbait esanez: Maitasuna jainko handia zela eta harrigarria gizaki eta jainkoen artean, beste arrazoi askoren artean batez ere bere sorreragatik.
|
|
|
Horren ondoren Sokrates horrela
|
hasi
omen zen gutxi gorabehera:
|
|
2004
|
|
|
Eta Internet sartu zela pare bat urte baino ez da. Orain
|
hasi
omen dira Merkataritzako Mundu Erakundean sartu ala ez pentsatzen. Munduarekiko mesfidantza ez da hazi baizik egin azken hamarkadan globalizazioak hartu duen abiadurarekin.
|
|
|
Lagun batek dioen moduan, espainiar trantsizioa bi hitzetan laburbildu daiteke: hasi, Carrero Blancoren aurkako ekintzarekin
|
hasi
omen zen. Bukatu berriz, Maria San Gilek PPren azken kongresuan egindako adierazpenekin:
|
|
|
Nahiko berandu, 15 urterekin, hasi zen korrika. Neska urduria zen eta lasaitu beharrak bultzatuta
|
hasi
omen zen. Lagun batek aupatuta talde batean sartu zen; taldeko lehenengo neska korrikalaria zen.
|
|
|
New Scientist aldizkariak uste du urrezko ziklo hori bukatu eta amesgaiztoa gainean dutela Argentinako nekazariek. Espero ez ziren konplikazioak
|
hasiak
omen dira azaltzen. Kontuak ateratzen hasita, denborarekin soja transgenikoa erabiltzen dutenek, bestelako soja arrunta ereiten dutenen bi halako pozoi erabiltzen dutela salatzen hasi da zenbait aditu, Roundup famatuak akabatzen ez dituen belar txar erresistenteak galduarazteko.
|
|
|
Euskararen gaitasun auziak jasan duen higadurak ez bide du harresirik eta bertsolarien munduan bertan errotzen
|
hasia
omen dago.543 Xabier Euzkitze behinik behin iritzi horretakoa dugu, bertsolari gazte batzuen aho mihietan dabilen euskarak ez bide du eredu baliorik: –Bertsolari artean darabilgun euskararen maila arras jaisten ari da, euskara degradatzen, zabartzen, erosionatzen ari da eta erremedio bat jarri behar zaiola pentsatzen dut?. 544 Ahozkotasunaren iturri joriena agortzen hasita baldin badago, zer ez da gertatuko alde guztietatik erdal munduaz itota bizi den hiztunaren kasuan?
|
|
|
Euskaraz, gaztelaniaz edo frantsesez, ondo dakien? belaunaldia omen datorkigu, ingelesaren erronka itzelari aurre egiten
|
hasi
omen garen honetan. Horrelakoak esatea gauza ederra da, pozgarria, pozarren egoteko ziorik eta arrazoirik dagoenean.
|
|
|
Geure buruak hizkuntza eta ohitura arrotzetara lotzeko gehiago balio zigun lokarri zaharkitu hark, geurez bizitzeko baino. Aginterik gabe, itzalik gabe, ezerezaren pare, kulturaren izaria politizatzen
|
hasi
omen ginen. Euskararekin ere beste horrenbeste, dagoeneko hor nonbait arakatua dugun bezala.
|
|
|
–Inoizko astindurik handiena jasan izanaren zantzu guztiak ditugu euskal kulturarekin era batera edo bestera lotuta gauden guztiok?. 413 Halakoa lurrikara! Epelak ere
|
hasi
omen ziren berotzen egun haietan: –Epeletik gora egin behar luke euskal gizarteak ere, herri honen eraikiera zinez zein hizkuntzatan eta ze modutan ehundu nahi duen argi adieraziz.
|
|
|
Ez dakit orduan zertara datozen Baroja idazlea euskal unibertsoan sartzeko ahalegin hauek: . Zestoako egonaldi laburrean, bere burua euskaldun sentitzen
|
hasi
omen zen. Gogoko izan zuen beti Euskalerria, bere lurra eta jendea.
|
|
|
abertzaleok agintea lortu, hiztegia eskuan gauzei izena aldatu (kaleetako plakak bezelaxe), eta kitto: euzkotarrak euskaldun, herri osoa euskeraz jator
|
hasiko
omen, eta hizkuntzaren hauzia betirako konpondurik. Erreza, alajaiñetan!
|
|
|
Nolabait esateko, eta hauek Estiren hitzak dituk, Harakinek ez dik onartu nahi Down sindromedun semea duela, eta ihes egiten omen dik. Berriz ere jo eta su
|
hasi
omen duk militatzen, eta gero eta lan gehiago egiten omen dik harategian ere. Hitz batean, gaizki; eta Estik ez zekik zer egin".
|
|
|
" Lehengoan reportaje batean, esan zuen, esan zuten txerriek gauza asko erakutsi digutela. Hara, txerriekin
|
hasi
omen ziren zesareak egiten, gero, dena ondo zihoala eta, emakumeekin probatu zuten. Hik ba al henkien hori?...
|
|
|
‘Non nago? Non nago? ’
|
hasi
omen zuan. Hori beste behin Irulegiren koltxonerian edredoiak osten harrapatu zitean."
|
|
2005
|
|
|
Aurkezle lanerako castingak egiten
|
hasi
omen zen lagunek eta familiak animatuta eta hartu ahala kameraren aurrean jarri eta lan egin. Nahikoa estuasun ba omen zuen kameraren aurrean jarri zen lehenengo aldian.
|
|
|
Tartean, neska euskaldun hiru. Haietako bat, bi poliziek helduta interrogatoriotik zekartena kantari
|
hasi
omen zen. " Giltzapian sartu naute poliki poliki, negar egingo luke gure amak baleki".
|
|
|
Autobusez etortzen zen jatetxera, eguerdi aldera, eta bertan jaten zuen; gauean, sarritan, neronek eramaten nuen etxera jatetxea itxi eta gero. Asko aspertzen zenez, bizpahirutan joana zen osagilearengana alta eskatzera; zerbait egin beharra omen zuen, bestela buruan zituen arazoei bueltak ematen
|
hasten
omen zen, eta horrelakoetan ez omen zitzaion ezer onik otutzen.
|
|
|
Auzoan bazen, bestalde, komunista bat, eta, hain zuzen, harexekin konpontzen zen gaizkien Marroren aitona; auzoko tabernan kalapita sutsuak izaten zituzten politikaren gainean, tabernan egiten baitziren urte nahasi haietako eztabaida politikoak. Aita gaztetxo zen orduan, eta ez zuen oroitzen ondo zeri buruzko eztabaida atera zuten halako egun batean Marroren aitonak eta komunistak; ia
|
hasi
omen ziren mutur joka, eta komunistak, bi gizonen artean kanpora ateratzen ari zirela, mehatxuka egiten omen zuen oihu; Marroren aitonak lasai zirauen, edo lasai itxuran behintzat, aulki bati heldurik, komunistaren irainengatik aztoratu gabe, baina haren begiradak paretak zulatzen omen zituen. Komunistak, kaletik, duelu erronka bota zion errepublikarrari," baldin bahaiz" amorruz betea; bai eta Marroren aitonak erantzun ere:
|
|
|
Manez, karlos errea, Arbidera joana zela ondorioztatu zuen, arrebarengana, hala baitzegien ez ontsa zenean. Hargatik hiru egunen buruan, Ttaleren arabera, bazterrak arranguratzen
|
hasi
omen ziren:
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, Ibarbengoako geltokia bukatuta egon arte, pasonibela" ezin" izango dutela estaltzen hasi jakinarazi du duela egun gutxi partzuergoak. Gauzak horrela, datorren urteko bukaeran
|
hasiko
omen dira Ibarbengoa egiten eta 2008an ekingo liokete Maidagango pasagunea lurperatzeari. Hori dela eta," arazoa ahalik eta lasterren konpontzea" eskatu du Arruek," ikastetxeak, zaharren egoitzak eta gero eta jende gehiago dagoelako inguru horretan".
|
|
|
Maiatzaren 8an jipoitu omen zuten, bere lagunak bisitan joan eta haietakoren bati garagardo botilaren bat harrapatu omen zioten. ' Txapi' ri lagunekin egotea galarazi ziotenean
|
hasi
omen zen eztabaida, eta azkenean lau funtzionarioen artean jipoitu eta ziega batean bakarturik egon omen da preso azpeitiarra astebetean, eta oraindik ez omen zaio minik arindu.
|
|
|
Begira, behin Getariatik Zarautzera bitarteko bidean, istripu txiki baten ondorioz, Ertzainak kaltetu batekin paperak zuzentzen ari ziren bitartean, haiengana inguratu eta bere lagunari hasi zitzaion, enterauko hitzekan zer atentau eon dan Gernikan>, eta hori entzun orduko, Ertzainak paperak betetzeari utzi, eta galdetu omen zion, zer gertatu da ba?>, ba, arbolie motoserriekin moztu debela>. Eta Ertzaina berehala telefono mugikorra hartu eta basea deika
|
hasi
omen zen, eta bien bitartean arpa jotzaileak ospa!, eta gustura aspaldiko ametsa bete zuelako.
|
|
|
Munduaren beldur balitz bezala. Goiz goizetik
|
hasi
omen zen munduaren beldur izaten. Goizegi, pentsatu du Nereak.
|
|
|
Hainbeste predikutan erabilitako indarrak herriko jauntxoak kutsatu zituen, eta hantxe
|
hasi
omen zen –jarraitu esan genuke, bi urteko gerrak eta hiru urteko deserriak egindako tartea kontuan hartuz– Kolonbiako kafearen aurrerako bidea.
|
|
|
1932 urtean Rasputin izeneko filma egin zuen MGM etxeak; Felixek eta Irinak diru ordainak eskatu zituzten beren irudiei egindako kalteengatik, eta 25.000 libra eskuratu –zenbaki handia ordurako– Felix ez zen kezkatzen hiltzaile gisa agertzeagatik, filmean Irina emaztea Rasputinen maitale gisa agertzen zelako baizik. Auzi horren ondoren
|
hasi
omen ziren Hollywoodeko filmetan jartzen" ikusi duzuna fikzioa da, edozein gertakizunekin edo hildako nahiz bizi diren pertsonaiekin duen antzekotasuna kasualitate hutsa da". Ez dut uste Romanovtarrek liburu hau irakurriko dutenik, baina, badaezpada ere, ingelesez, inolako zalantzarik gera ez dadin, adierazi nahi dut istorio hau fikzioa dela:
|
|
|
Ibai albotik egin zuten bidea, ikusten zintuztela, baina ezer egiteko aukerarik gabe. Halako batean, ordea, igeri
|
hasi
omen zinen, ordura arte korronteari eramaten utzi bazenio lez. Aurreratu egin ziren biak, estuguneren bat ezagutzen zutela eta.
|
|
|
Beste bat hartu eta eskaintzera zihoala, berriro ximeldu omen zitzaion. Gure amak sorgindu zuela buruan sartu eta egun hartatik
|
hasi
omen zen erresumintzen Pontedourokoa –begiak itxi zituen– Amarekiko lilura eta aitarekiko bekaizkeria nahastu zitzaizkion, eta gure aitaren lurrei erasoka hasi zen.
|
|
|
Kontatzen zuen, behin, festaren batean, erretzeko gonbitea egin ziotela berari, artean mutil kozkor, eta berak, besteak baino gutxiago ez izatearren, onartu.
|
Hasi
omen zen eztulka, eta ezin buelta eman. Txorabiatzeraino.
|
|
|
Ezin nuen Elena nire pentsamenduetatik kendu. Markelekin ibiltzen
|
hasia
omen zen. Zergatik ordea?
|
|
2007
|
|
|
Eta ez gara ari katarroa sendatzeko hartutako jarabeaz eta eliteko kirolariez. Kirolari profesionalak imitatzen
|
hasiak
omen gara, jakinda, hainbat produktu modu ilegalean erosi ditugula, dopin kontrolean positibo emango genukeela eta osasunarentzat arriskutsua izan daitekeela.
|
|
|
Juan Mari Beltran zu entzunda
|
hasi
omen zen alboka jotzen.
|
|
|
Kontatzen duenez, egun batean joan da Donostiara eta ikusi nau ni alboka jotzen. Eta egun hartan ni ikusita
|
hasi
omen zen alboka jotzen, gustatua edo. Nigana etorri eta esan zidan berak ere ikasiko zukeela hori, alboka jotzen ikasi nahi zuela.
|
|
|
Luzaz hitz egin dut gaur Ibonekin, telefonoz. Adiskidetu omen da, ahal zen neurrian behintzat, taldeko buruekin, eta datorren astelehenean
|
hasiko
omen da berriro, etxera itzulita, entrenatzen. Ezeren okerrik ez dela, Espainiako Vueltan lehiatzeko prestatuko da, aurretik Burgosko Itzulian, Donostiako Klasikoan, Urkiolako Igoeran eta beste karrera batzuetan parte hartuta.
|
|
|
Baina kontua da, esate baterako, erromantikoentzat berentzat (Fr. Schlegel-entzat, izendatuki, bera baita anaia zaharragoarekin mugimenduaren teoriko inportanteena) poesia erromantikoa trobalari proventzarrekin
|
hasia
omen dela255 Esan gura du, beraiek historiaren eta modernitatearen bestelako kontzeptu batekin zihardutela, ez gure eskoletako historiaren lau aroekin. Herder eta Hegel-ek ere bezalaxe?, euren aroaren hastapenak eta erroak Erdi Aroan ikusiz, eta modernoa mendebaleko Europa osoaren aro bat bezala, Estatuen axolarik gabe. Horregatik elkarlotu zitzaketen arazorik gabe trobalariak eta Calderon256, Shakespeare eta amonaren sutondoko ipuinak, eta denak erromantikoak kontsideratu.
|
|
|
Pertsonak zoratzen, burua galtzen hasten direnean ere, gauza batean igartzen omen zaie gehien: pertsona zoroak
|
hasten
omen dira egunez lo egiten eta gauez paseatzen, elizan dantza egiten eta dantzatokian errezatzen, zopa sardexkarekin eta xerra koilararekin jaten. Gauza horien erruz zoratzen omen dira pertsonak.
|
|
|
Irratiak dio hamazazpi urteko mutil bat atxilotu dutela bere amari eraso diolako. Dirua eskatu eta ez dionez eman, kolpeka
|
hasi
omen da amaren kontra. Porrot egin du egungo hezkuntzak, ez dago mugarik, ez errespeturik.
|
|
|
Igantzi Bera errepide zatiko lanak laster
|
hasiko
omen dira
|
|
|
1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 3.1 eta 3.2 Aurten diru laguntza kobratzeko eskubidea daukatenak 3.1 eta 3.2 mailakoak izango dira; menpekotasun handiena dutenak. Datorren urtetik aurrera, berriz, 2.2 mailakoak
|
hasiko
omen dira laguntzak jasotzen. Oraindik, 2.2koen laguntza zenbatekoa izango den ez dakigu".
|
|
2008
|
|
|
Gertakizuna ikertzera inor heldu ez bazen ere. Macarenaren eta bere senitartekoen posizioari eta begiruneari esker?, susmoaren lurrina berehala zabaldu zen lau haizetara. Ordura arte sekula arazorik izan ez zuenak gaixotasun arraroa izan zuela, bitamina misteriotsu batzuk hartuz
|
hasi
omen zela, bolobolo zabaldu ziren esamesak, inork ez jakin nondik eta nola. Denboran desagertu ez baziren ere, lurrundu egin ziren zurrumurruak.
|
|
|
Magia horri besterik gabe antzematea kosta egiten da, haizerik ez dabilela baino ez da sumatzen, ez Afrika mendebaldeko dozenaka bide fisiko eta izpiritualek hemen bat egiten dutela. Maiatzean izaten dira iniziazio ospakizunak, baina artatxikiaren jaialdiak
|
hasiak
omen dira honezkero zenbait herritan. Oskolezko eta tximino edo zaldi larruz eginiko maskara eramaten dute eta arantzurde arantzak sudurrean ehiztariaren adorearen erakusle.
|
|
|
Bitxikerien artean protokolozeremonia aski klerikalak ezarri izana aipa liteke. Hola, adibidez, batzar bakoitza honako hitzekin
|
hasiko
omen zen:
|
|
|
ANDONI: Jakin dudanez, detektibeetara jolasten
|
hasi
omen haiz.
|
|
|
Pertsonaiak berak eta gertakariak gidatu naute, eta, batez ere, idazkuntzak berak; idazkuntza ezagutza eta bestearengana hurbiltzeko modua den aldetik. Hala, emakumearen ibilbidearen bukaeran, hau da, emakumeak eragiten duen hilketan, orduan
|
hasi
omen zen emakume haren sufrimendua, ez arrazoiak, beste begi batzuekin ikusten. Muturreko egoeran dagoen emakumearen sufrimendua erakusteko ahalegin zintzoa da liburua, jakinarazi du Lertxundik.
|
|
|
.......... (Aurrekoaren jarraipena) Gure artean boladatxo bat zeramatenean, orduan ohartzen
|
hasi
omen ziren amankomunean ditugun hainbat eta hainbat gauza modu ezberdinean egiten genituela, eta horrek bere eragina izaten zuela haien bizimoduan, baita gurean ere.Gauza sinpleak, errazak, ustez edo hasiera batean garrantzi handiegirik gabekoak ziruditenak: agurrak, ahots doinuak hitz egiterakoan, elkarrizketa bat jarraitzerakoan begietara begiratzea edo ez begiratzea.................... Keinu ñimiñoak diruditen hauek, izugarrizko" txokea" edo talka suposatu omen zien familia honi bere bizimodu berriko hasiera haietan, eta gaur egun ere bi kultura ezberdinen arteko topaketan ere aurkitzen omen dituzte hainbat talka:
|
|
|
Belarretan etzatera zihoazela, autoraino joan zen argiak itzaltzera, baina ez Tomasen begiradak kikiltzen zuelako, autoren bat ager zitekeelako baizik. Belarretan etzan eta bueltaka
|
hasi
omen ziren. Ero, neurririk gabe.
|
|
|
Ez ba. Orduantxe
|
hasi
omen zaizkio" prolema esistentzialak". Jakina (edo ez hain jakina):
|
|
|
letretan jartzea, hobeki ulertzen dudana da. Hiru urterekin
|
hasi
omen nintzen idazten. Bidean aurkitu nuen eragozpenik haundiena izan omen zen r eta s letrak nahasi egiten zitzaizkidala, baina, saiatuaren poderioz, iritsi nintzen azkenean behar bezala bereiztera.
|
|
|
Alergia ugalduz doa. Hainbeste higiene eta asepsiarekin, gorputza ez da nonbait zailtzen ezeren kontra eta, indarrak nolazpait enplegatu beharrez, bere buruaren kontra
|
hasten
omen da; kanpoko zikinik ezean, barrua zikintzen da. Horra alergia:
|
|
|
Beldurtzeko moduko horietakoa. Adiskide haietako bat bat batean gelditu omen zen eta belaunikaturik, oinetakoak erantzi eta lasterka egiteko oinetako berezi batzuk janzten
|
hasi
omen zen. Haren adiskidea, harriturik hari beha, hola mintzatu omen zitzaion:
|
|
2009
|
|
|
Alemaniako eta Frantziako BPG Espainiakoa baino lehenago hasi zela erortzen gaineratu du, hori dela eta
|
hasi
omen dira Espainiakoaren aurretik suspertzen. Hala ere, bi ekonomia horien hazkundea Espainiarentzat albiste ona dela uste du, atzerrira zuzendutako sektorearentzat batez ere.
|
|
|
Gaineratu duenez, 2007 urtean zinegotzi aukeratua izan ondoren, Arenzana Nafarroa Bai rengandik desmarkatzen
|
hasi
omen zen eta UPN ren botoekin bat egiten. Hori, orain, erabat argituta gelditu omen da, Jimenezen ustez.
|
|
|
esan zuen Florey doktoreak lau saguak hil zirela jakin zuenean. Chain, berriz, ia dantzan
|
hasi
omen zen, eta gainerako taldekide guztiak ere aztoratuta zeuden. Aurreko egunean,
|
|
|
esan zuen Florey doktoreak lau saguak hil zirela jakin zuenean. Chain, berriz, ia dantzan
|
hasi
omen zen, eta gainerako taldekide guztiak ere aztoratuta zeuden.
|
|
|
Eutimiok ez zuen sekula ezer erosten. Oraindik fabrikan ari zen arren, laster
|
hasiko
omen zen itsasoan, eta, bitartean, mandatuak egiten ibiltzen zen moilan: honi berniza ekarri, hari amuak erosi, ondokoari garnata prestatu, atzekoaren emazteari enkargua eman?
|
|
|
Sakelakoa, jakina. Eta gero garbantzuak fiuka
|
hasi
omen direla, eta sukaldera korrika; irratiak notiziak emateko minutu bakarra falta dela, transistore zaharraren ondora arrapaladan; elizako kanpaiek hamabiak jo dituztela, Ikerren bila ikastolara. Eta ni neure barruko labirintoan galduta, lasai asko.
|
|
|
–Orthezen
|
hasiak
omen dira Akademia berreraikitzen. Lanak heldu den urtean bururatzekoak dira.
|
|
|
Orduan
|
hasi
omen zen:
|
|
|
Ikus daiteke, beraz, Colá y Goiti baino lehenago, «amu» haien kontrako iritzi zabala zegoela prentsan; emigrantea, berriz, nekazari arrunta zen, sineskorregia eta agentearen «biktima», ehiza eta ehiztaria ditugu, beraz. Esan bezala, hau guztia emigranteari emigratzeko ideia bururatzen zitzaionean
|
hasten
omen zen. Euskal Herriko prentsaren arabera, emigranteak ideia oker bat zuen Amerikari zegokionez; gazteek Amerika lurralde oparoz beterik zegoela uste zuten eta bertan aberats egitea arras erraza zela ere, baina prentsak zioenez, han ez zuten miseria besterik aurkituko.
|
|
|
XX. mendean aurrera egin ahala, ugaritzen den beste notizia mota bat Amerikako gobernuek immigrazioari jarritako trabak dira, bertan gauzatzen diren krisiak eta lan falta aitzakiatzat harturik, immigrazioari murrizketak egingo dizkiote eta kasu askotan immigrante osasuntsu eta egokienak hartu nahi izango dituzte, bakarrik hori da behintzat Euskal Herriko egunkariek bertaratzen dutena: ...ideologiaren araberako bereizketa bat ere egitea erabaki omen zuten, ideia erradikalak zituztenak baztertuz76, politikarekin zerikusia zuenik ere ez zuten onartzen eta funtsean «extranjeros indeseables que albergan propósitos de hacer propaganda sediciosa», Diario de Navarrak 1935ean Peruko Gobernuak kaleratutako dekretu bati buruz esaten zuen bezala.77 Emigrantearen irudiari baldintzak jartzen
|
hasiak
omen ziren beraz; aipagarria da, zenbait artikulutan penintsulako «iparraldeko» emigrantearen eta «hegoaldeko» emigrantearen arteko konparaketa bat nola egiten zen, lehenak langileak eta sufrituak ziren bitartean, bigarrenek bizi zalekeria eta arazoak ekartzen omen zituzten, El Pueblo Vasco k zioen bezala, «hidalgo espainiarraren» izaera alferra omen zuten haietako askok78. Beste pasarte ho...
|