|
2000
|
|
|
Hasierako uste ustela baztertuz, 1936an
|
hasitako
gerra hura galdu egin zutela ere ikasi behar izan zuen, jakina, hamabi edo hamahiru aste haietan, eta berpiztu berritan ikusi zuen ertzain autoa ez zela inondik ere bera hil ondoan bizirik geratutako burkideen garaipen heroiko baten ondorio. Gerra hura faxistek irabazi zutela ikasi behar izan zuen; Jose Antonio Agirre Euzko Jaurlaritzako lehendakaria erbesteko Euzko Jaurlaritzako lehendakaria baino ezin izan zela 1937ko abuztutik aurrera; etsaien burua, Francisco Franco caudilloa, ohean hil zela 1975ean, Euskal Herria eta euskara ahal izan zuen bezain zapalduta utzirik eta ondorengotzaren inguruko kontuak ahal izan zuen bezain estu loturik.
|
|
2001
|
|
|
Hortik, Gorde nazazu lurpean liburuak barneratzen dituen gizajo, galtzaile edo zorigaiztokoak.
|
Hasi
gerrak mixeria erdiragarrienak erakutsi zizkieten gudari zaharrengandik, edo maitatzeko ezintasun ia patologikoa duten Juan Martin edo entziklopedia saltzailearekin jarraituz, oraingoan ere bizitza" erromantizatu" egin digu egileak. Horren ondorioz, literatur lan onetan soilik soma daitekeen begirada gizatiarra, irakurleari egia ezkutukoenak azaleratuko dizkiona, gailentzen da liburuan.
|
|
2005
|
|
|
Madrilgo teknopop talde horren hasieratik jarraitzen duen partaide bakarra Biovac N desizenaz ezagutzen duguna da —Servando Carballarren izen kodifikatua— Beste Vac bat, Multivac, Isaac Asimovek
|
hasitako
gerra bat irabazi zuten teknologoen ordenagailuaren izena zen —ikus" The Machine that Won the War", 1961, The Magazine of
|
|
|
Une larri batzuk bizi izan genituen. Eusko Gudariak entzuten
|
hastea
gerra oihua zen gehienetan. Berehala agertzen ziren guardia zibilak, non ezkutatzen ziren ez genekiela, eta harriak eta barrikadak eta ke poteak eta pilotak, dena ezerezetik sortzen zela ematen zuen.
|
|
2008
|
|
|
73 Eibarko herriari dagokionez, orain dela gutxi aurkitutako dokumentu batek Ingalaterrarekin
|
hasitako
gerraren ondorioz hartu ziren neurriak azaltzen dizkigu: «Y consiguientemente acordaron el
|
|
|
Abuztuaren hasieran, Hego Osetia dela-eta Georgia eta Errusiaren artean
|
hasitako
gerraren ostean, Medvedeven adierazpenek giroa gori gori jarri dute. Bai nazioarteak eta baita Georgiako presidente Mikhail Saakashvilik berak ere gogor gaitzetsi dute erabakia.
|
|
|
Hau (bizia, arrazoia, bihotza, politika...) ezin erabaki dut gerra den edo jolasa den. Dakidana da gerran hasitakoa jolasean bukatzen dela askotan, eta jolasean
|
hasitakoa
gerran bukatzen dela maiz. Erabakitzen dut umeak ematen dugula.
|
|
2009
|
|
|
Agirre lehendakariaren biografia politikoa,
|
hasi
gerraren amaieran eta harik etaheriotzara artekoa.
|
|
|
1936an
|
hasitako
gerra 1937an amaitu zen Hego Euskal Herrian, frankista, falangista eta errekete osteak Bilbon sartzearekin batera. Francoren erregimenak beste urte bi behar izan zituen Espainian gailentzeko, baina behin 1939az geroztik erabateko agintea erdietsi zuen.
|
|
|
Eta bederatzi hilabete dira bi aldeek su etena sinatu zutela, nahiz eta, Kremlinek bere asmoak indartzeko baino baliatu ez duen barealdia. Izan ere, iazko abuztuan
|
hasitako
gerra amaitzea erabaki eta gero, Abkhazian eta Hego Osetian bere presentzia handitu du Dmitri Medvedeven gobernuak. Orain, bi horiek Georgiarekin dituzten mugen kontrola hartu du bere gain.
|
|
|
Calderonen gobernuan eraginik handien duen gizona da Garcia Luna. Presidenteak droga trafikoaren aurka 2006ko abenduan
|
hasitako
gerrako burua da. Segurtasun Publikoko Ministerioko erakunde guztiek hura dute beti gidari, presidentearen babesarekin.
|
|
|
2006ko abuztuaren 14an hautsi zuen Israelek NBE Nazio Batuen Erakundearen bitartekaritzarekin onartutako su etena. Orduan
|
hasitako
gerrak 33 egun iraun zuen. Hilabete bat aski izan zen, baina, Israelgo armadak 1.200 zibil libanoar hiltzeko; hildakoetatik herenak haurrak ziren.
|
|
|
Areago, egun bizi bizirik dela eta Pakistango mendietan dagoela uste du CIA Inteligentzia Agentzia Zentralak. Afganistanen
|
hasitako
gerrarekin Washingtonek ez zuen, beraz, justiziarik egin.
|
|
2010
|
|
|
Abertzale batzuek gerra sustatu zuten; gure nazioaren handitasuna, baina, ezadostasun hauen gainditzeko ahalmenean datza. Bushek Iraken
|
hasitako
gerra berak Afganistanen hasitakoarekin alderatu du. Al Kaedak gure aurkako azpijokoak prestatzen jarraitzen du Pakistan eta Afganistanen.
|
|
|
Barack Obama presidenteak, aldiz, gerraren ondorioz galdutako sostengua bereganatzeko itxaropenarekin, operazioak etxean eragindako galerak izan ditu gogoan. AEBek garesti ordaindu dute Iraken geroa bertako herriaren esku jartzeko
|
hasitako
gerra.
|
|
|
Qatarko telebistaren esanetan, 2003ko martxoan
|
hasitako
gerran zibilen aurkako tortura, irain eta hilketa kasu ugari izan zirela azaltzen dute dokumentuek.
|
|
2011
|
|
|
Larunbaterako, berriz, «gerra inperialistaren» aurka manifestazioa deitu dute Bilbon, arratsaldeko seietan, Arriaga plazatik abiatuta.Lurrean hildako hainbat pertsona irudikatzen zituzten bitartean, Libian egindako erasoek «interes ekonomikoen kontrolari eustea helburu» dutela azpimarratu dute deitzaileek. Haien arabera, Europako Batasunak eta AEBek NBEren oniritzi «hipokritarekin»
|
hasitako
gerra horrek, «beti bezala», populazio zibilarengan izango ditu ondorioak. Hala, aurretik emandako erasoak ekarri dituzte gogora, Irak eta Afganistan kasu, eta salatu gerra horien helburua ere «energia iturrien gaineko kontrola» mantentzea zela.
|
|
|
Kenyak
|
hasitako
gerrari erantzungo dio Al Shababek
|
|
2012
|
|
|
Beraz, jaun ohoragarri haren aginduak betetzearren, Orangeko Printzearekin sorturiko iraultzarena 99 kontatu nion, hots, Printze hark Frantziarekin
|
hasitako
gerra luzea, ondorengoak, egungo Erreginak, berriztu egin zuela, eta bertan kristau munduko indarrik ahaltsuenak sartuta egonik, oraindik ere jarraitzen duela; berak eskatuta, kalkulatu nuen milioi bat yahoo izan zitezkeela gerraldi osoan zehar hildakoak, eta beharbada ehun bat edo gehiago konkistaturiko hiriak eta bost aldiz gehiago erretako edo urperatutako itsasontziak.
|
|
|
Beste batzuetan errege batek beste bati erasotzen dio, honek berari erasoko ote dion beldurrez. Batzuetan baliteke arerioa indartsuegia delako
|
hastea
gerra, eta beste batzuetan ahulegia delako. Batzuetan auzokoek guk dauzkagun gauzak nahi izaten dituzte, edo guk nahi ditugun gauzak dauzkate beraiek, eta borroka egiten dugu haiek gureak eraman arte edo berenak guri eman arte; bidezko kausa izaten da gerrarako beste herrialde bat inbaditzea jendea goseak suntsitua, izurriak deseginda edo bere arteko taldekeriez nahaspilaturik dagoenean.
|
|
|
Edozein eztabaida serio egiterakoan berehalaxe aipatu litzateke mundu osoan Ameriketako Estatu Batuek duten lekua, beren aginte militarra, beraiek
|
hasitako
gerrak eta beraiek hildako milaka eta milaka pertsona. Eta badakigu mundua, gaur egun, politikoki horrela baldin badago, AEBen indarra eta eraginagatik dela.
|
|
2014
|
|
|
Sogou Explorer eta Ubuntu Kylin, Microsoft en mende ez egoteko Txinako administrazioak debekatu egin du Windows 8 Ubuntu alde Nahiz eta Microsoftek Txinako agintariekin harreman onena duen mendebaldeko enpresa den, behin baino gehiagotan talka egin du Gobernuak erabiltzaileei eta enpresei buruzko informazioa etengabe eskatzen duelako. Orain dela gutxi Estatu Batuek eta Txinak
|
hasitako
gerra komertziala, Bill Gatesek sortutako enpresari begira dago. Hori dela eta, Pekinetik hainbat zerbitzu sustatu dira, nabigatzaile baztergarriak (adibidez, Internet Explorer) edo sistema eragileak (Windows, adibidez) utz ditzaketenak, baina, hala ere, ez dute erabili beharrik, administrazioko ordenagailuetan izan ezik, Aebko konpainia baten mendekotasuna saihesteko.
|
|
|
Baina, batez ere, adin txikikoak babestu behar dira, eta, batez ere, liskarren ondorioak ordaindu eta, jakina, ahal den guztia egin. «Haurrak ez dira inoiz
|
hasten
gerretan, baina hiltzen ari dira, mutilatu, traumatizatu, etxeak utzi, izutu eta etengabe izutu», esan du Save the Children Save the Children.
|
|
2016
|
|
|
Frantziako lehendakari sozialista geroztik jakin denez gerra nahi zuten oligarka eta jeneralek urrundik kontrolatutako nazionalista frantses batek tiroka hil zuen 1914ko uztailaren 31n. Jaures ahalegintzen ari zen nola edo hala saihesten hiru egun lehenago
|
hasitako
gerra hura, artean ikusten zituen aukerak.
|
|
|
Fidan Yuksedag HDP Herriaren Alderdi Demokratikoko presidentekideak estatu kolpe saiakeraren ondorenean Kurdistanen dagoen egoera azaldu zuen atzo Turkiako Parlamentuan, salaketa kutsu nabarmen batekin. Izan ere, duela urtebete
|
hasitako
gerrari eutsi dio Recep Tayyip Erdogan presidentearen gobernuak, eta ez dago argi gatazkak norabide horretan jarraituko duen, edo Ankarak jarrera aldatzeko itxaropen izpi bat sor daitekeen. Atxilotutako kolpisten artean, Kurdistanen gerra krimenak egitea egotzitakoak daude, eta Yuksedagek aldarrikatu du, kolpearengatik ez ezik, krimen horiengatik ere epaitu lituzketela.
|
|
|
Baina berehala errudun sentitzen naiz fantasiazko biolentzia hori guztia emakume koitaduarekin xahutzeagatik; ze ni emakumeen aurkako indarkeriaren kontrakoa eta parekidetasunaren aldekoa naiz ezbairik gabe; horregatik pentsatzen dut ostiak ezker eskuin eta ar eme banatuko nituzkeela, eta, egoera berdintasunetik orekatu aldera, haren senarrarekin antzeko zerbait egingo nukeela. Hari, konpotaren ordez, Bagdaden lehertutako azken auto bonbaren metraila zatitxoak emango nizkioke jaten, platerkada osoa janaraziko nioke, eta gero 2003an
|
hasitako
gerraren lehen uneetan hil zituzten zibilen etxeen gainera bota eta miragarriki lehertu ez zen misilen bat berreskuratu eta uzkitik sartuko nioke hondoraino, fist fuckinga egingo nioke metalezko ukabil erraldoiarekin, eta barru barruraino sartutakoan, gozamen odoltsuaren gailurrean egon eta «dame más, dame más» eskatu ahala, detonagailua zanpatuko nuke, klik. Eta txakurra hilda, «se acabó la rabia».
|
|
2017
|
|
|
Argumentua gertakari historikoen oinarrian eraikita dago,
|
hasteko
Gerra Zibileko garaian kokatzen gaituelarik. Gudaroste abertzale errepublikanoak Bilbo defendatzeko borroka galtzear daukala, protagonistak, Kepa Zenika euskaldun abertzaleak, Alderdiaren agindua jaso du Errusiara joateko, gerraren ezbeharretatik aldendu arren bertara bidaliko diren ehundaka haur euskaldunen arta hartzeko.
|
|
|
jardueran
|
hasitako
Gerra Hotzeko gertakarien taula betetzen jarraituko dute.
|
|
|
5 Aurkeztu elkarri zuen gertakaria. Talde batek aurkezpena egiten duen bitartean, entzuleek lehengo jardueran
|
hasitako
Gerra Hotzeko gertakarien taula betetzen jarraituko dute.
|
|
2018
|
|
|
–1980ko hamarkada horretan, heriotzarainoko tortura kasuak izan ziren: Joxe Arregi 1981ean, Lasa eta Zabala 1983an, Mikel Zabalza 1985ean, eta aurreko hamarkadan
|
hasitako
gerra zikinarekin segitu zuen Espainiako Estatuaren makineriak Hegoaldean, eta baita Iparraldean ere errefuxiatuen kontra.
|
|
|
Nik ez nuen
|
hasi
gerra hau.
|
|
2019
|
|
|
Homs hirian jaio ziren eta badira ia hiru urte Nafarroako Mutiloan bizi direla, gurasoekin eta beste bi anai arrebarekin batera. Turkiatik zuzenean etorritako errefuxiatuak dira, Udaberri Arabiarraz geroztik
|
hasitako
gerraren biktimak.
|
|
|
–Ez naiz
|
hasiko
gerra justifikatzen, beti da soluzioetan txarrena. Mundu basa honetan samurtasuna, ordea, ez da denon eskura dagoen luxua.
|
|
2020
|
|
|
Puntu honetan, 1936an
|
hasitako
gerra luzearen ideian sakonduz, errepresioaren eta gerra egitearen arteko beste lotura bat aipatzeko modukoa da. Antzeman daitekeen moduan, bai prozesatu gabeko presoen artean, baita jada prozesatuen artean ere, bortxazko lanaren egitura eta funtzionaltasuna eremu militarraren barnean garatzen zen.
|
|
2021
|
|
|
Enpresa elektrikoen gehiegikeria edo elektrikek
|
hasitako
gerra aipatu izan dituzue. Zer dago auzi horren atzean?
|
|
|
Luis Arana Goirik Egileorri zuzenduriko gutuna sinatu zuen egunetik urtebete igarota
|
hasitako
gerrak ere argudio barik utzi zuen hura. Faxistak ez zetozen bat hark alarguntsarekikoan zeuzkan iritziekin.
|
|
|
Tira, lasai. Ez gara orain
|
hasiko
gerraren kausei buruz eztabaidatzen, zioak zio, kontua da gerra honekin bukatzea.
|
|
|
" Ez gara horren erantzule. Atentatu hori PSOEk berak
|
hasitako
gerra zikinaren esparruan kokatzen dugu, KAS alternatibaren ospea zikintzeko, hilaren 26ko hauteskundeei begira. PSOE da atentatuaren erruduna".
|
|
2022
|
|
|
Nolanahi
|
hasitako
gerrak ez dira noiznahi bukatzen, ordea. Salaketak jaso zituenak mendekua mamitu zuen.
|
|
|
Eta gerra hau. Aspaldian
|
hasitako
gerra, baina astebetean gaiztotu dena. Kontua ez da Vladimir Putin zuritzea, noski, baina ezta NATO babestea ere, ezta Volodimir Zelenski bera, eta hark dituen bizkartzain ultrak.
|
|
|
Eta gerra hau. Aspaldian
|
hasitako
gerra, baina astebetean gaiztotu dena. Kontua ez da Vladimir Putin zuritzea, noski, baina ezta NATO babestea ere, ezta Volodimir Zelenski, eta hark dituen bizkartzain ultrak ere.
|
|
|
Bestalde, Antony Blinken AEBetako Estatu idazkariak Txinari eskatu dio «ardura hartu» dezala Errusiak beste bide bat hartzeko eta Ukrainako egungo gerra krisia iraultzeko. «Herrialde guztiak deitzen ditugu berriz ere, bereziki Errusian eragin zuzena dutenak, beren boterea erabil dezaten Moskuk
|
hasitako
gerra amaitzeko», esan du Blinkenek. AEBetako Estatu idazkariak, gainera, gogor jo du Pekinen aurka, Moskuren erasoa gaitzesteari «uko egin» diolako, eta egotzi dio Errusiako militarrei «zuzenean laguntzea».
|
|
|
Antony Blinken AEBetako Estatu idazkariak Txinari eskatu zion «ardura hartu» dezala Moskuk beste bide bat hartzeko. «Errusian eragin zuzena duten herrialdeei eskatzen diegu beren boterea erabil dezatela Moskuk
|
hasitako
gerra amaitzeko». Halere, Blinkenek gogor jo zuen Pekinen aurka.
|
|
2023
|
|
|
Orain 30 urte Bosnia eta Herzegovina artean
|
hasitako
gerra lazgarrian, aurrez aurre jarri ziren serbiarren, kroaziarren eta bosniaken —bosniar musulmanen— proiektu politiko nazionalistak. Eta proiektu horiek egokitze aldera, Daytongo Bake Akordioan «herri konstituziogiletzat» jo zituzten etnia horiek, eta kuota sistema bat sortu zuten kargu politikoak elkarren artean banatzeko.
|
|
|
Mexikora heldu aurretik banekien, edo uste nuen, militarrak oroitzapen mingarria zirela mexikarren oroimenean. Ikasia nuen 1958an
|
hasitako
gerra zikinak 1968ko urriaren 2an izan zuela adierazpenik ezagunena, ikasleen protestak odolez zapuztu zituztenean. Ez da soilik iragana.
|
|
|
Ukrainako errefuxiatuei, hain justu. Denera, uste da lau milioi errefuxiatu inguru bizi direla egun Europako herrialderen batean, iazko otsailean Errusiaren eta Ukrainaren artean
|
hasitako
gerratik ihesi.
|
|
|
Donald Trumpek AEBetako presidente zela Europako Batasunaren altzairuaren aurka
|
hasitako
gerra komertziala izoztua dago 2021 urteaz geroztik, eta hala jarraituko du beste hamabost hilabetez. Joe Biden Etxe Zurira iritsi ondoren lortutako su etena abenduaren 31n zen amaitzekoa, baina Europako Batzordeak iragarri du 2025eko martxoaren 31 arte luzatuko duela.
|
|
|
Aste gogorrak bizitzen ari ziren lubaki suntsituetan. Bederatzi hilabete lehenago Afrikan
|
hasitako
gerra bortitza aspaldi iritsi zen iparraldeko landetara. Geroztik, indarkeriak ez zuen etenik.
|