|
2004
|
|
|
—Baina, Soeur —ekin zion berriro Rubiok, taldean buru egiten zuenak—
|
Ezin
gaituzu kanpoan utzi. Inguru guztian mendia besterik ez dago, eta beldur gara.
|
|
|
Pauline Bernardettek duda egin zuen. Buruak ezetz esaten zion,
|
ezin
zituela desobeditu komentuko erregelak, eta gainera ez zela hainbesterako, inguruetan ez zegoela hainbeste mendi, Altzuruku bera ere ez zela urruti gelditzen; baina bere bihotz guztiek, bere hamar txintxarriek, kontrakoa esaten zioten, babesa emateko mesede eskean etorritako jende hari.
|
|
|
Gai hartaz
|
ezin
nuela inorekin hitz egin, hori zen pena. La Vachek ez zuen gure tratabidearekin jarraitzeko asmorik erakusten.
|
|
|
Ukuiluko saiateraz kanpora, iluna besterik ez zen ikusten; izarren bat, denez ere. Eta La Vache qui Ritek ere
|
ezin
zuen ezer handirik ikusi, nahiz bera ukuilu ateko zirrikitu batetik saiatu. Belarriz jakindakoarekin konformatu beharra zegoen.
|
|
|
Copine ginenez gero, pasa egiten nizkion denak. Jakina, horrek
|
ezin
zuen iraun. Azken batean, ez zen zuzena, ez zen justiziakoa, desberdintasun handia zegoen kontu hartan, zeren berak pagatzen ez zuen prezioa pagatu beharra baineukan laguntasunagatik.
|
|
|
|
Ezin
nituen hitz haiek burutik kendu, eta zenbat eta gehiago pentsatu, hainbat eta arrazoi gehiago aurkitzen nien. Izanez ere, zein zen nire bizitzan ezagututako behi bizkor bakarra?
|
|
|
Troia izeneko hiria hartu nahi zuten. Baina urtea joan eta urtea etorri, eta
|
ezin
zituzten hiri hartako murailak zeharkatu. Akilesek berak ere ezin izan zuen.
|
|
|
ez dut kontatu ustez kontatu behar nuena, eta iritzi askok ez dute nireak ematen. Esaterako, ahala eduki eta Balantzategira itzuliko nintzatekeela idatzi nuen hasieran, eta aitorpen faltsuagorik
|
ezin
dut imajinatu. Balantzategira joan?
|
|
|
Ordea hegogabea naiz eta
|
ezin
dut gorputzik mugitu ezpada lurraren gainean lau hankak ondo jarri ondoren, eta orduan ere nahiko nekez, zeren onenak emanda bainago. Hain zuzen ere, eta txori kontuak alde batera utzita, horrexegatik ez naiz itzultzen Balantzategira, daukadan sasoi kaxkarragatik; sasoirik banu, ez nuke hego beharrik izango, bihar bertan aterako nintzateke bidera.
|
|
|
Oso mihi dotore eta leunekoa da nire barruko hori, eta dirudienez
|
ezin
du munduko gehienek bezala hitz egin, belarrari belar deituz eta lastoari lasto; beragatik balitz, belarrari" ama lurrak guretzat sortu zuen elikagai osasungarria" esan litzaioke, eta lastoari berriz" elikagai ez hain osasungarria, elikagai osasungarria lehortu eta udazkentzen denean erabiltzekoa". Bai, holaxe hitz egiten du nire barruko ahotsak, eta ondorioz ikaragarri luzatzen da zerbait argitu nahi duen bakoitzean, eta ondorioz oso aspergarri egiten dira bere kontu gehienak, eta ondorioz pazientzia hartu behar da berari entzuten jarri eta marruka ez hasteko.
|
|
|
—hasi nintzen begiak arrozaren txuritik kendu eta La Vache zegoen tokira begiratuz. Kopeta kiskaltzen neukala iruditzen zitzaidan,
|
ezin
nuela logikaz areago pentsatu. Esaldia Setatsuak buka zezan nahi nuen.
|
|
|
Eta halere, iraindu egiten ditu behiak haren izenean. Ez dakit,
|
ezin
dut konprenitu, segur aski memento txarren batean dago. Nolanahi ere, denbora asko daramazue abioi puska horien ondoan etzanda, eta oraindik ez zarete gaian sartu.
|
|
|
Baina esanak esan, eta haserreak haserre, ukuiluko behi gehienak ez zeuden beren kontura bizitzeko prest, eta egoera hark
|
ezin
zuen iraun. Ni seguru nengoen horretaz.
|
|
|
Gauzak hola, La Vacheri eta niri bi arazo sortu zitzaizkigun, bata grabea eta bestea oso grabea.
|
Ezin
genuela ia ezer taxuzkorik jan, hori zen arazo grabea. Ezin genuela ezer edan, hori zen arazo oso grabea.
|
|
|
Ezin genuela ia ezer taxuzkorik jan, hori zen arazo grabea.
|
Ezin
genuela ezer edan, hori zen arazo oso grabea. Ondorioz, errekara jaisten hasi ginen; Balantzategiko zubi azpian errekak zeukan putzu batera, zehatzago esateko.
|
|
2010
|
|
|
Benetan balio duena arrazoimen kalkulatzailea da. Horrek berdintzen gaitu, eta horrekin baizik
|
ezin
dugu jokatu gizarte integratua lortzeko, liberalismoaren ustetan. Komunitarismoak, ordea, gizakia ulertzeko testuinguru kulturala derrigorrezkoa jotzen du.
|
|
|
Okzitaniako Tolosako familia protestante bateko burua zen Jean Calas. Haren seme batek, Marc Antoinek,
|
ezin
zuen abokataritzan aurrerapenik atera, garai hartan lanbide guztietan katolikotasun agiria eskatzen baitzen. Bera protestantea izanik, ezin zuen lortu eta etsi etsian lagun bati esan zion bere buruaz beste egiteko zorian zegoela.
|
|
|
Haren seme batek, Marc Antoinek, ezin zuen abokataritzan aurrerapenik atera, garai hartan lanbide guztietan katolikotasun agiria eskatzen baitzen. Bera protestantea izanik,
|
ezin
zuen lortu eta etsi etsian lagun bati esan zion bere buruaz beste egiteko zorian zegoela. Esan eta egin, afalondoan ate batetik zintzilik agertu zen, txukun jantzita eta ilea ongi orraztua.
|
|
|
Argiago dago oraindik teoria filosofiko klasikoek ez dutela muga horren beharrik ikusten. Batek esaten dio materialista historiko bati bere munduaren ikuskera
|
ezin
duela argudio politikoetan erabili! Edo neoliberal bati bere gizakiaren kontzeptu atomista alde batera utzi behar duela besteen beharrak eta eskariak juzgatzerakoan!
|
|
|
pluralismo erlijiosoak eztanda egin eta milaka hildako zenbatu ondoren, egoera bideratzeko arrazoiak guztiz praktikoak izan zirela: odol isurketak
|
ezin
zuen jarraitu. Gero oinarritze teologikoak eta politikoak etorriko ziren eta, askoz beranduago, filosofikoak.
|
|
|
Erlijioen izaera bitxia da ikuspegi honetatik. Egia bakarraren jabea dela uste du, eta, barne kontraesanik sortu ezean,
|
ezin
du bestearen jarrera erlijioso alternatiboa onartu, erlijioak, berez, diferentearen baztertzaileak baitira, bekatari edo infidelaren kategoriapean jarriz. Abiapuntu honetatik abiatuz, gutxiengo erlijiosoen jazarpena erraz gertatuko da.
|
|
|
Nagusiki kezkatzen zuen akatsa hauxe zen: nonbait teoria gauzatu nahi izanez gero, guztien onarpenari derrigorrezkoa iritziz, bere teoriak
|
ezin
zuela halakorik erdietsi, teoria kantiarraren gonapean gehiegi zegoelako. Rawlsen proposamenak, ordea, edozein teoria metafisiko edo erlijiosoren adostasuna lortu nahi luke
|
|
|
egia ez dena gezurra da. Irizpide zorrotz hau aplikatzetik sortzen diren jarrera etikoak ez dira batere toleranteak, zeren egiaren jabe ez denak
|
ezin
bailuke trataera berdina merezi egiaren jabearen aldean. Egia bakarraren defendatzaileek ez dute zertan gezurretan bizi denari ezer aitortu, logika zibernetiko zapaltzailea erabiltzen baita:
|
|
|
Gauzak era horretara eginez gero, ondorengo txar eta eskasak derrigorrez joango dira ugarituz herentziaren legearen arabera, saihestu
|
ezin
duguna. Baldin eta banako akasdun horien emendioari, hemendik gure jokamolde humanitarioarekin itzuliko dugun banako herbalen andana gehituko bagenio, orduan belaunaldi batzuen buruan euskal arraza, oraindik ere zainart eta indartsua, banako endekatuez osotuko da, gizaki adorebako eta epelotzoez.
|
|
|
Jakina, darwinismoak Euskal Herrian eduki izan duen aurrerakada nekosoa ulertu ahal izateko, batetik, Frantziako eta Espainiako egoera eta baldintzak ezagutu genituzke ondo. Bestetik,
|
ezin
ditugu ahaztu Euskal Herriak zirkunstantzia oso bereziak zituela, kasurako, karlistaden ondorioak Hegoaldean, edota ezelako unibertsitaterik ez izatea. Edozelan ere, asko laburtuz guk geuk ortodoxia bi elkarri kontrajarriak pairatu izan direla azpimarratuko dugu.
|
|
|
Bestetik, populazioen tamaina egonkor mantentzen da denboran zehar, salbu eta urteko fluktuazioetan.
|
Ezin
dugu ahaztu, hirugarrenik, mugatuak direla baliagai eskuragarriak. Hiru egitate horietatik, Darwinek lehen inferentzia bat egin zuen:
|
|
|
Testuinguru horretan,
|
ezin
dugu ahaztu Frantzian sortu zela positibismoa eta eragin sakona zuela bertako inguru zientifikoetan, hau da, datu enpiriko zehatzak hobesten ziren edozein espekulazioren aurretik. Alde horretatik, jatorri ei buruzko kontuak lekuz kanpokotzat jotzen ziren zenbait zirkulu akademikotan.
|
|
|
|
Ezin
dut gogoratu noiz ezagutu nuen Leon Uthurbururen figura, eta ez ere zer dela-eta, baina erakargarria suertatu zitzaidan lehen momentutik. Leon Uthurburu Barkoxen jaio zen 1801ean, eta hanka egin zuen gazte gaztetan soldadutzatik ihes.
|
|
|
Artxipelagoaren kokapena, bestetik, balio estrategiko apartekoa bihurtu zen, Panamako kanalaren proiektuak aurrera egin zuen neurrian. Gaur egun kanala estatubatuarren menpe dago, baina
|
ezin
dugu ahaztu lehenago Frantziak ekin ziola lanari Ferdinand de Lesseps ospetsuaren eskutik, alegia, Suez kanala arrakasta ikaragarriz gauzatu zuen ingeniariaren ardurapean. Beraz, Frantziak irla horiek bereganatu gura zituen, baina Ekuadorren erresistentzia ikusita aitzakia diplomatiko xelebre batez baliatu zen:
|
|
|
Eta hein batean diogu zeren eliza katolikoaren orduko ortodoxiagatik ez baitzuen, beharbada, guztiz esplizitatu luze eta sakon, gogoan zerabilena.
|
Ezin
dut jakin noraino hertsatuta aurkituko zen Armand David, baina inpresioa dut bere burua isiltasuna gordetzera behartu zuela, bere baitan aterpetzen zuen darwindarra isildu arazi zuela.
|
|
|
Aipagarria da, bestalde, Barandiaranen pasarte hori, kronologiaren aldetik eliza katolikoaren arorik antieboluzionistenari dagokiola. Ziurrenez, planteamendu zientifikoez landara, elizaren ortodoxiak ere bere pisua edukiko zuen apaiz ataundarraren idazlan horretan, zeren,
|
ezin
dugu ahaztu, une horretan Gasteizko apaizgaitegiko zuzendaria baitzen Jose Migel Barandiaran. Edozelan ere, bere diarioetan eta egiazta daitekeenez, urte horietan prentsako polemiketan endredatu zen, eta hainbat eskutitz antieboluzionista bidali zituen Heraldo Alaves egunkarira.
|
|
|
Baina joango nintzaiola, egingo genuela hitz. Egia, noski, beste bat zen: ez neukala hotelera igotzeko gogorik, eta
|
ezin
nuela, nahiz errudun sentitu, neure burua bortxatu eta harako bidean jarri. Ez Martinengatik.
|
|
|
sortzen zitzaidan zalantzan —Virginiarekin istant batez egon, Teresarekin bi ordu luze pasa hizketan— beti Virginiaren aldera lerratzen nintzen. Denboraren errotarriak
|
ezin
zuen atxikimendu hura desegin. Aitzitik, alea —maitasunaren hazia— gero eta handiagoa zen.
|
|
|
Alde egin nahi nuen. " Jostundegian
|
ezin
duela erre esaten digu. Arropak tabako usaina hartuko lukeela."" Jakina", esan nion.
|
|
|
" Okik hemen gelditu du.
|
Ezin
dut pisura eraman", esan zuen. Argi bat piztu zen bere etxean, sukaldekoa.
|
|
|
Baina polizia narrazioen lexikoarekin adierazita— froga gehiago behar nituen. Eta
|
ezin
nituen lortu.
|
|
|
Ez hemen, David. Hemen
|
ezin
duk horrelakorik egin oraindik. Baina Miarritzen edo
|
|
|
Sendatu bitartean irakurritako liburuez hizketan aritu zen denbora guztian, niri tarterik utzi gabe: tontor bat zeukala gelako mesanotxean, baina Herman Hesseren nobelak eskuan hartu zituenez gero
|
ezin
zuela beste ezer irakurri. " Zergatik dago nigandik urruti zoriontsu izateko behar dudan guzti guztia?", errezitatu zuen.
|
|
|
Eguberrietan unibertsitatera joateko aukera izango du." Ahalik eta modurik normalenean hitz egiten ahalegindu nintzen: " Eta
|
ezin
du bukatu Donostiako frantsesetan?". Teresaren kolegioa zen.
|
|
|
Kemenez ebaki nuen esaldia, eta berak burua atera zuen tapakien azpitik zer aurpegi ote neukan ikustearren. "
|
Ezin
dut begi aurrean ikusi —jarraitu nuen— Etxean pasa dudan azken bolada honetan konturatu naiz ondo. Ahal bezain azkar Iruainera itzuliko naiz." Nire hitzak gorabehera, orduantxe hartutako erabakia zen.
|
|
|
" Hil ezak arkume bat eta markatu ategainak eta alboak gorriz haren odolarekin, hartara aingeru suntsitzaileagandik libratzeko".
|
Ezin
zuen, beraz, inongo aterik jo. Ez behintzat arriskurik gabe.
|
|
|
Soldaduek ezezkoa eman zioten:
|
ezin
zuten, bilaketarekin jarraitzeko ordena zeukaten.
|
|
|
3, 4 Afaria: 2, 4" Marmitak hustutzear zeudela,
|
ezin
zuela gehiago eta Juan berriro azaldu arte ezer ez jatea erabaki zuen. " Gosaria:
|
|
|
Egoera berrian, diru premia arazo larria bihurtu zitzaien berehala. Ez zeukaten negozioetarako bururik, ez zikinetarako eta ez garbietarako;
|
ezin
zuten, beren kultura gutxiagatik, postu altu samarrik lortu gobernu enpresetan, ezinezkoa zitzaien, bestalde, beren burua estanko batean edo taxi batean imajinatzea, eta segituan ukatu zuten Don batek zentzu horretan egindako eskaintza.
|
|
|
Bera konturatzen zen ondo: Txanberlain eta biak ez zeuden jada 1936an edo 1937an, ezta 1938an, 1939an edo 1940an ere, eta urte haietan izandako zerbait falta zitzaien orain —" korsu patentea" esan izango zion bere buruari eskolatuagoa izatera—
|
Ezin
zuten aurreko garaietan bezala hil. Are eta gutxiago Le Roi du Champagne bezalako pertsonaia bat.
|
|
|
Zergatik etorri dira nire bila?"" Soinua jo behar zenuen eta ez duzu jo. Baina
|
ezin
zaituzte kartzelara eraman horregatik."
|
|
|
Neurriz gainekoa, esango nuke. Eta
|
ezin
zuen kamioiaren kontu hura sufritu. Lotsagarria iruditzen zitzaion, jendea animaliatzat hartzea.
|
|
|
Viene a este apartado rinconpara ensayar con elacordeon". Ahalegin handia egiten zuen dotore hitz egiteko, baina
|
ezin
zuen azentua disimulatu. Gainera, errima baldarrak ateratzen zitzaizkion etengabe:
|
|
|
Nire bi anaienak berak erdi ezabatuta daude. Bai, Angel, arrazoi dik koronelak, gehiago zaindu behar genian plakarena.""
|
Ezin
dugu gauza horietan huts egin, Angel", ekin zion koronelak. " Eta ez dugu huts egingo —esan zuen Angelek— Dena erabakita dago.
|
|
|
eragiten nien doi pedalei, eta atzean geratzen ziren gurasoen etxea eta kirol zelaiko obrak; jarraitzen nuen pedalei eragiten, eta auzune berria eraikitzen ari ziren aldea zeharkatzen nuen; berehala, hurrengo bidegurutzean, Alaska hoteleko Teresarekin eta Martinekin biltzen nintzen, eta handik aurrera elkarrekin jarraitzen genuen hirurok. Tren geltokira zortziak laurden gutxi aldera iristen ginen, eta gurekin bateratsu Obabako beste ikasleak, Adrian, Joseba, Susana eta Victoria; baina haiek Adrianek
|
ezin
zuelako ahalegin fisiko gogorrik egintaxi batean.
|
|
|
Ez zuen builarik nahi kaperan. " Ulertu beharra daukazu,
|
ezin
dugu gure artean eduki. Beste ikasleen gurasoek ez lukete onartuko", adierazi zion Angeli.
|
|
|
Komunera sartu orduko, don Pedrok zartako bat eman zion bere buruari. Inbentarioaren datuek bere buru hartan jarraitzen zuten —bost olio zahagi, hamaika ardo zahagi, hamasei gaileta kaxa— bertan erantsita gelditu izan balira bezala, eta
|
ezin
zituen uxatu. Zartakoarekin ere ez zuen lortu.
|
|
|
" Etorri gurekin!", egin zidaten oihu. Inertziaz, edo beharbada jakin minez,
|
ezin
nuelako buruan zerabiltena imajinatu, aldapan gora abiatu nintzen ni ere.
|
|
|
Azkeneko hitzek ustekabean harrapatu ninduten. " Zer esan nahi duzu, Adela?"" Badakizu, David, jendeari murmuratzea gustatzen zaio, eta batzuek esaten dute Juanek ez duela gehiago hona etorri nahi, eta baserria eta pabiloia saldu nahian dabilela, baina
|
ezin
dituela saldu. Norbaitek su emanez gero, asegurua kobratzeagatik izan dela zabalduko litzateke segituan.
|
|
|
" Zuk erabaki, David. Nik
|
ezin
dut besterik egin."
|
|
|
Begiak igurtzi zituen betaurrekoak kenduta. " Bakarrik utziko zaitut —esan zidan—
|
Ezin
dut minutu bat galdu. Bestela ez ditut festetarako eginkizunak bukatuko."" Soineko berri asko aurten, ama?", esan nion.
|
|
|
Bere gelako ohean eserita itxarotea? Virginiak
|
ezin
zuen holakorik egin. Bera Obabakoa zen, nekazari zoriontsuen tartekoa.
|
|
|
" Soinujoleok obeditu egin beharra daukagu —esan nion Virginiari— Hala ere, hau kastigu bat da.
|
Ezin
dugu elkarrekin dantza egin." Harrotuta nengoen, iruditzen zitzaidan Virginia pozik zegoela. " Egingo dugu gero, orkestinarekin", esan zidan naturaltasunez.
|
|
|
" Ikara ematen dit", esan zidan Virginiak. " Niri ere bai."
|
Ezin
nituen begiak laino beltzetik kendu. Batzuetan harrotu egiten zen, eta kiribilduz egiten zuen gora.
|
|
|
Mary Annek bezala, ni idazle izatea nahi luke Donaldek. Nire memoriala ikusi zuenean haserretu egin zen pittin bat nirekin" inork ulertu
|
ezin
zuen hizkuntza batean zegoelako". Mary Annek belaunarekin jo du, eta ez du gaiarekin jarraitu.
|
|
|
Beldur da ez ote zaidan txartuko berak eta bere lagunek —kontrako asmoarekin, noski, ni entretenituta edukitzeko— asmatu dituzten ekitaldiekin. " Gogorra izan da alde batera —esan diot— Iragan nazkante hori
|
ezin
dugu bistatik kendu. Ateratzen dugu eulia zopatik, eta handik gutxira, begiratu berriro eta hantxe jarraitzen du euliak.
|
|
|
Etxeberriak, berak batez ere,
|
ezin
zuen portaera hura eraman, bera beste modu batekoa zelako erabat, oso anarkikoa, eta bileretan" Super" deitzen hasi zitzaion," supermilitante" esan nahiz bezala: " Superrek kontatu duen bezala"," Superren iritzia beste bat bada ere", eta dena hola.
|
|
|
Jakina, ezizen berriak ez zion batere graziarik egin Carlosi, eta hortik etorri zen lehen eztabaida. Eta aurreneko hari beste asko jarraitu zitzaizkion, gero eta bistakoagoa zen
|
ezin
zutela biek elkar ikusi.
|
|
|
Errespetu handiagoa behar huke familiaren erdia Gernikan galdu zuen kidearekiko". " Zuekin
|
ezin
duk!", esan zuen Carlosek zakartuta, eta alde egin zuen bileratik.
|
|
|
Hain da txikia Euskal Herria non ez den espaziotik ikusten." Vladimirrek penaz begiratu zidan: " Hori bai
|
ezin
dugula konpondu, adiskide. Baina barneko begiekin begiratuz gero, dena ikusiko duzu.
|
|
|
" Honek guztiak ikara ematen zidak —esan nion— Gainera Virginiarekin egon nahi diat. Hik
|
ezin
duk ulertu." Joseba maldizioka hasi zen. " Bazekiat hik baino esku gutxiago daukadala emakumeekin.
|
|
|
Nolanahi den, Lizekin gertatzen zaidanak sakondu egiten du maitasunari buruz dudan ezkortasuna. Ororen gain jarri nahi dugu guk, baina
|
ezin
dugu. Ez gara aingeruak.
|
|
|
Besteak, handiak", esan die. Hain serio ikusten zuten enplegatuek,
|
ezin
zuten adarra jotzen ari zitzaielako errezeloa finkatu. " Normalak iruditzen al zaizkizu sekuoia horiek?", esan dio haietako batek azkenean.
|
|
|
Goizean bainu bat hartu dugu Kaweahko putzuan, eta Joseba ikaraz jarri da uretan ikusitako zain bat hartzen hasi eta zainak ziztu batean alde egin dionean.
|
Ezin
ditu sugeak sufritu. Eskola txikian genbiltzan garaietan ukuilu batera joan ginen sugeak behi bati esnea nola xurgatzen zion ikustera, eta halako batean bera garrasika hasi zen orkatilan" gauza likits baten korapiloa" sentitu zuelako.
|
|
|
" Zer du Toshirok, Maribel?", galdetu zion. " Esango nizuke, baina
|
ezin
dut. Inori ez esateko eskatu zidan berak." Misterio txiki harekin joan ginen gau hartan ohera.
|
|
|
Zigarro asko erre behar izan genituen gure gelako leihoan ustekabe hura irensteko. Nik esan nien egia zirudiela gure organizazioak defenditzen zuena, Leninen edo Troskiren jarraitzaile batek ere
|
ezin
zuela baztertu nazio jakin baten kultura. Imajinaezina zela Ondarroako edo Hernaniko troskista batek gauak belauniko pasatzea.
|
|
|
Baina abuztuaren lehen astean oreka hautsiko zuen zerbait gertatu zitzaidan.
|
Ezin
dut bestela adierazi: aldaketa bat sumatu nuen nire nortasunean.
|
|
|
Panikoa. Goizean jaiki naizenean harrizko oinak neuzkala iruditu zait, hain astunak non
|
ezin
nituen telefonoraino eraman. Mary Annek Rabinowitz doktoreari deitu dio, eta, haren aginduz, Dablen dosi bikoitza hartu dut.
|
|
|
Ni iritsi naizenean, lehengo asteazkeneko irakurketaz ari ziren; baina Donald, tartetxo baten ondoren, nire Obabako lehen amerikanoa famatzen hasi da, eta ipuinaren irakurketa proposatu du. Nik
|
ezin
nuela esan diot, irakurtzeko berak hala nahi bazuen.
|
|
|
Kanpora denok! Zu aurrena!" (Utzi egiten diot idazteari,
|
ezin
dut jarraitu, hunkitu egiten naiz gogoratzean eta kordea galtzen dut, nire onera zerbait etorri eta ohean etzan naiz, gero idazten hasi naiz berriro).
|
|
|
Don Mauricioren ahotsa entzun dut: " Korri zuek, nik
|
ezin
dut eta! Hil nazatela hemen!".
|
|
|
Ateratzera doazenean, basoan aurkitu dudanari Frantzia aldera eramaten banau lau duro zilar emango dizkiodala jakinarazi diot. Berak dio
|
ezin
duela, eta urrutiko mendi bat seinalatzen dit eskuaz, joateko harantz, mendi haren bestaldean dagoela Frantzia.
|
|
|
" Iruditzen zait artzain horiek ez nautela salatuko, baina oker nago, bidean noala herria agerian gelditu zait han behean, eta halako batean bi auto ikusi ditut plazatik ateratzen, eta nire bila datozela pentsatu dut, eta halaxe da, ni nagoen aldera jo dute. Korrika hasi naiz berriro, aldapan behera nire karga guztiaren laguntzarekin oso azkar noa, batzuetan erori eta zilipurdika egiten dut, eta hola ordubete edo gehiago, lehertuta nago,
|
ezin
dut jarraitu, eta erreka txiki baten ertzeko sastraketan gorde naiz. Jabetu naiz orduan ibar batean nagoela, eta etxeak daudela nire aurrean, lerroan jarrita bezala, erreka txikiaren alde batean edo bestean.
|
|
|
" Atera egin behar ditut zulotik esan nion neure buruari Mamousine utzi genuenean— Espainiako diktadurak
|
ezin
du luze iraun. Amnistia egongo da egoera politikoa aldatzean, eta une horretan kartzelan suertatutakoak kanpora aterako dira.
|
|
|
Amak jarritako baldintza bakarra zen: egon Villa Lecuonan ala egon Iruainen,
|
ezin
nituela klase haiek huts egin. Garrantzi handia ematen zion berak Pariseko hizkuntza jakiteari.
|
|
|
Frantseseko klaseko hiru kide azaldu ziren handik gutxira, haiek ere Adrian ikustera; Joseba ez ezik Susana eta Victoria izeneko neskak. "
|
Ezin
ditut pelikula hauek ikusi. Gorroto ditut gerrak", esan zuen Victoriak sofan esertzearekin batera.
|
|
|
"
|
Ezin
dut sufritu Martinen baldarkeria. Nola eduki dezake Genevievek horrelako semea?", esan zuen Josebak.
|
|
|
" Uste dut beste begi batzuk dauzkagula aurpegiko horien ondoan, gauekoak direnak, gehientsuenetan irudi larrigarriak erakusten dizkigutenak. Horregatik diot beldurra gauari,
|
ezin
dudalako Bigarren Begi horiek erakusten dutena sufritu". Arrazoi zuen.
|
|
|
" Baina, zergatik?
|
Ezin
dut arrazoia sumatu", galdetu zuen. " Ez zara gogoratzen?
|
|
|
" Ez da kapritxo bat, David. Gauza sakona da.""
|
Ezin
dut ezetz esan, noski."" Ez, ezin duzu."" Ondo, Teresa. Inaugurazioko ospakizunean akordeoia joko dut, eta zuk argazkiak egingo dizkidazu." Musu eman zidan.
|
|
|
" Ez da kapritxo bat, David. Gauza sakona da."" Ezin dut ezetz esan, noski."" Ez,
|
ezin
duzu."" Ondo, Teresa. Inaugurazioko ospakizunean akordeoia joko dut, eta zuk argazkiak egingo dizkidazu." Musu eman zidan.
|
|
|
Eta oraindik ez zait oso ondo ateratzen", esan nion. " Eta zergatik joan behar duk faxista horien aurrean jotzera?"" Baiezkoa eman nuen, osaba, eta
|
ezin
dut atzera egin."" Eta zertan ari hintzen pentsatzen baiezkoa ematean!" Izugarri haserre zegoen. Ateari danbateko bat eman eta kanpora egin zuen.
|
|
|
" Ez al duk ikusten ezindua nagoela.
|
Ezin
nauk frontera makuluekin joan", esan nion nik. Hanka hautsia neukalako itxura egiten bainuen, eta ni bezala kamuflatuta zegoen mediku batek sinatutako dokumentua ere ez baitzitzaidan falta, lesion grave de menisco delakoa neukala zioena.
|
|
|
Bere belaunak ate aldera geratu ziren, bere burua nirearen ondoan. " Orain
|
ezin
dut erabakirik hartu." Ez zuen euriak baino ozenago hitz egin, justu entzun nion. Baina bere bi eskuek indarrez estutzen zuten nirea.
|
|
|
Isilik geratu zen, lo bezala.
|
Ezin
nituen bere pentsamenduak entzun.
|
|
|
Arropa lasto izpiz beteta ekarri nuelako, esan ere.
|
Ezin
haut ulertu. Hamahiru urte dituk eta oraindik ez haiz konturatu zer familia klasetakoa haizen." Adierazi nahi zuen familia aberatsekoa nintzela.
|
|
|
Opin ez duk, gero, kontrario samurra. Bestela
|
ezin
duenean eskuan ematen dik zartakoa. Golpe bajo." Eskua erakutsi zigun, handitu samarra zeukan.
|
|
|
Ezin nuen Adrianen jardunarekin burutu, eta kafetegiko bazterretan gelditzen ziren orrialdeak jasotzen hasi nintzen. Enbarazu egiten zidaten,
|
ezin
nituen ikusi. " Emaidak bat", eskatu zidan Martinek.
|
|
|
Gure lagun proxenetarekin eta Pantxo anormal horrekin pastelak jaten! Nahikoa duk!"
|
Ezin
zuen gertatutakoa irentsi. " Arrazoia ematen diat —esan nion— Zertan ari ginen pentsatzen zerrenda egin bitartean?
|
|
|
Orrietako bat poltsikoan neukan, aurreko gauean Virginiarentzat zirriborratutako mezua ere bazeukana, eta eskura eman nion zerrendaren aldetik. Baina betaurrekoak falta zitzaizkion,
|
ezin
zuen irakurri. Obabako bost neska politenen zerrenda zela esan nion," Miss Obaba" aukeratzeko modu bat, txantxetakoa.
|
|
|
Ea nongoa naizen galdetu didatenean beti jakin izan dut zer esan, unean uneko, gogoan gogoko, iruindarra, ollarigoa Tuterako edo Paternaingo txinurri barea., baina ene baitan badakit zer ez naizen, zer
|
ezin
dut izan, zer ez didaten izaten uzten, eta azkenean, ezer ez naizela asmatzen ari naiz identitate berriak ez gaitzen nauen identitategabetasun lazgarri hau izkutarazte aldera.
|
|
|
Itsas labarretik urrutira, haratago, haratago, itsasargi bakanduek gida dezaketenetik puskaz haratago, laguntzarik izan ez daitekeen horretan, heldulekurik nekez topa daitekeen horretan, ezerezak oro irensten duen beltz, ilun sakon horretan, bada, horretan berean nago oraintxe, eta zure irrifar fresko lagunkoiak, irrifar ausaz benetakoak gonbidatzen banau ere,
|
ezin
nauzu ni salbatu, ene itsas izugarriaren zurrunbiloak jada beretu nauelako.
|
|
|
Inork
|
ezin
du jakin, lukete ulertu...
|
|
|
Roberto, erabakiren bat hartu behar dugu.
|
Ezin
dugu horrela jarraitu.
|
|
|
Ba al daukat alderantziz jokatzerik? Ez jauna, Robertorekin
|
ezin
dut espekulatu.
|