2000
|
|
Alta, barnealdean krisialdi ekonomikoak ohiko jaiotza kontrol tikia zabaldu zuen, hainbat sendagilek ere bultzatua (Gebara, 1599).
|
Ezin
dugu ahantzi, era berean, ama nahiz jaioberrien heriotza eguneroko kontua zela, krisialdi gose garaia zelarik honelako gertakari latzak ugalduz (P. Moreda, 1980) eta ondorengo belaunaldietan" uhin efektua" islatuz.
|
|
Baina, esan bezala, ez diot deitu eta, beraz, ezin bada jakin bera zer moduz dagoen. Teresak, Dabid bihotzera tiro egin zidan gansterra dela oroitarazi dit (noski, Chicagon nagoelako esango zuen hori); berak ez dauka hori zertan oroitarazi, nik hainbeste badakit, baina aldi berean
|
ezin
dut ahantzi elkarrekin igaro ditugun urteak, urte gehienbat atseginak. Ez dakit:
|
2001
|
|
Zertan gabiltza gure eskualdean bertan ur litro batek esne litro batek baino gehiago balio duenean?
|
Ezin
dugu ahantzi duela urte gutxi arte, hamar hamabi bat, zenbait hiltegik aratze dopatuak eskatzen zituztela, eta abeltzainei erakusten zieten dopatzeko modua.
|
|
Gertatuko den hazkundeaz ari garela,
|
ezin
dugu ahantzi Errioxako herrietatik ere jendeak seme alabak egunero ekarri eta matrikulatu egiten dituela, ezta?
|
|
(2) sarrerak ordainketa horren emaitza adierazten du, barne errenta 100 bilioi dolarretik 98 bilioi dolarrera murriztua izanik.
|
Ezin
dugu ahantzi ezen H herrialdearen barnean saltzeko den etxeko outputaren prezio makroekonomikoa 100 bilioi dolarrekoa dela. Izatez,, prezio diferentzial?
|
|
Herri Batasunaren prentsa ohar batek() dei egiten zien profesional zintzoei haien aurkako" salaketa konpromisoa bete zezaten". Bistan denez, ezin da ezker abertzalearen inguruko hedabideen munta txikia gainerako hedabideen pisu handiarekin alderatu, eta
|
ezin
dugu ahantzi Egin eta beste antzeko hedabide batzuk poliziaren jazarpen onartezin baten pean bizi izan zirela etengabe. Baina beren eragin esparruan, polarizazioa eta sektarismoa bultzatu zuten hedabide hauek, gizarte elkarrizketa eta gertakarien ulerpen arrazionala mesedetu beharrean.
|
2002
|
|
Horren atzean dago, zalantzarik gabe, lizentziatu euskaldunak geroeta lehiakorragoak izatea munduan. Hala ere,
|
ezin
dugu ahantzi Euskal Herrikounibertsitateak ez direla oso erakargarriak izaten Espainia eta Frantziako doktoreentzat, eta EHUko lanpostu deialdi batera baino askoz jende gehiago aurkeztuohi dela, esate baterako, Bartzelonako Unibertsitatekoetara. –
|
|
Hala ere, aurrera begira oraindik arantzaz jositako eginbide luze bezain latza dugula argi daukagu.
|
Ezin
dugu ahantzi zein kontestutan mugitzen garen, zein den gureUnibertsitateen errealitatea, bi Estatuko legedi arrotzen menpe, hiru Administraziotan zatikaturik, batzuk publikoak, besteak pribatuak, bi hizkuntza boteretsuen erdi erdian... Errealitate honek behetik gorako lan nekeza egitera eta, inertzia zein patxada direla medio, indar korrelazioaren eskasiagatik edo, etengabeko errebindikazioan murgiltzera eramaten gaitu.
|
2003
|
|
8 Haatik, legeak
|
ezin
du ahantzi adingabeak eginiko ekintzaren ondoriozko kaltedun edo biktimaren interes berezia. Horretarako, prozedura berezia, arina eta formalismo gutxikoa ezarri behar da, hala denean, kalte galeren ordaina emateko.
|
2004
|
|
Azkenik,
|
ezin
dut ahantzi, euskal gatazkaren konponbidea ekarriko duen elkarrizketa alde anitzarekin batera, ezinbestekoa jotzen dudala abertzaleon arteko elkarrizketa eta adostasuna. Luxu handiegia baita abertzaleontzat erabili behar ditugun tresnen inguruan adostasunik ez izatea eta herriari eskaini behar diogun egitasmoaren inguruan gutxiengo adostasunik ez edukitzea.
|
2005
|
|
Bertan ahalik eta jende gehien sartzeko helburua du baina sektore zigortuenetako gizakiak
|
ezin
ditu ahantzi; hortaz, gehien jartzen dutenek gero ez dute etekina proportzio berean jasoko.
|
|
Alegia, kontsumitzaileak babes gabe dauden tokietan, kontsumoaren inguruko iruzurrak ugaritu egiten dira eta giza eskubideak ez dira errespetatzen; aldiz, kontsumitzaileen eskubideak errespetatzen direnean, demokraziak indartzen dira eta bizi kalitatea hobetzen da. Zentzu honetan,
|
ezin
dugu ahantzi Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren 25 artikuluak dioena: «Pertsona orok du bizimodu egokia izateko eskubidea, bai berari eta bai bere familiari osasuna eta ongizatea bermatuko diena...».
|
|
Hala ere,
|
ezin
dugu ahantzi iragarki subliminaletatik oso hurbil dauden teknika asko erabiltzen direla gure kontsumo portaerengan eragiteko: kirola egiten den estadioen ertzetan, autobus geltokietako markesinetan edo kirolarien jantzietan izen komertzialak subliminalki, hots, konturatu gabe irakurtzen ditugu, eta honek eragina izan dezake gurekekin kamisetak, bolalumak edo kartak oparitzen dituzten etxeak.
|
|
Azkenik,
|
ezin
dugu ahantzi marka oso ezagunak sortuz, multinazional handiek ekoizle txikiak alboratzen dituztela, eta monopolioak eta oligopolioak ugaritzen direla. Hau da, hedakuntza handia duten markak sortuz konpetentzia gutxitzen da, eta, ondorioz, kontsumitzaileen aukera murrizten.
|
|
Honekin lotuta,
|
ezin
dugu ahantzi 1968ko maiatzean, Frantziakotema ekonomiko, kultural eta politikoaren aurkako mugimendu kriti ikasleek beste era bateko gizartea aldarrikatzen ari zirela. 1968ko maiatzeko iraultza frantziarra gizakiak kontuan hartzen ez zituen siskoa zen.
|
|
Uka ezina da aldarrikapen hauek guztiak diktadurak sortzen zuen askatasun goseak eraginda zeudela. Dena dela,
|
ezin
dugu ahantzi Europan eta Ameriketako Estatu Batuetan 60 hamarkadan hasita lanean ari ziren mugimenduen eta presio taldeen kontzientziatze kanpainek ere nolabaiteko eragina izan zutela hemen.
|
2006
|
|
Asko gogoratzen da Paquita bere gazte garaiekin. Eta kalekoa, erdalduna etaetorkinen alaba izan arren,
|
ezin
du ahantzi baserriko seme zen Sebasekin ezkonduzen egunekoa.
|
|
Abadia handi horien artean, Errioxan kokaturiko Naiarakoa edota Donemiliaga Kukullakoa nagusiak ziren arren, Burgosko mendietako Oña monasterioa, Nafarroa Garaiko Leire, eta, Aragoi Garaiko San Juan de la Peñakoa
|
ezin
ditugu ahantzi. Izan ere, horiek guztiek X., XI. eta XII. mendeetan zehar indarra hartu zuten euskal lurraldeetan, eta nolabait, esparru geografiko horren banaketa gauzatu zuten, gaur egungo hiru probintziak orduko eragin esparruetan mugatuz:
|
|
Noble batek, bere garrantziaren arabera, aipatu diru sarreretako bat baino gehiago izan zitzakeen, edo bakar bat soilik. Izan ere,
|
ezin
dugu ahantzi nobleen estamentuaren barruan hierarkia oso markatua zegoela, baita askotariko errealitateak ere, eta beraiek zergarik ez ordaintzeko batzen zituen282.
|
2007
|
|
Hain zuzen, nazio identitatearen eremuko kultur jarduna botere indarren arabera eratutako gizarte gauzapenaizan ohi da, menderatzailearen eta mendekoaren arteko harreman asimetrikoetantxertatuta.
|
Ezin
dugu ahantzi gizarte hegemoniaren legeak determinatzen duelagure hizkuntzazko eta kulturazko jokabidea, gizartea kultura aniztasunari dagokionez denik pluralena izanda ere. Arazoa ez datza nazkatzeraino darabilgunpluraltasunaren leloan, hegemoniak ezarritako dinamikan baino.
|
2008
|
|
Eta argitu ahala herri euskaldunaren eta herri langilearen arteko leizea zenbaterainokoa den erakutsi digu. Langileen herria ere herri arrotza da gure herrian jatorrizko herriari dagokionez, eta hori
|
ezin
dugu ahantzi. Langileen hitza ere hitz arrotza da gure nazioaren mintzairan eta kulturan:
|
|
2) Orain arteko kezka nagusia literatura tradizioa biltzea izan bada ere, eta guztiz bidezko da, literatura tradizioan, idazle onenen erabileran oinarritu baita beste leku batzuetan ere hizkuntza estandarra,
|
ezin
dugu ahantzi gurean ahozko tradizioak duen pisua, eta hor dugun hitzen altxorra. Euskal> ko> Hizkuntza> Atlasa> egiteko, esaterako, ehundaka grabazio egin dira.
|
|
Euskalkia aintzat hartu eta landu nahi duen proiektu batean
|
ezin
dugu ahantzi eskolan erabili beharreko materialean egin liratekeen egokitzapenak. Gehienean, material didaktikoa hizkuntza eredu baten aldaera formalean egiten da, eta praktikan, sarritan, testu-liburua bihurtzen da eskolako curriculuma.
|
|
|
Ezin
dugu ahantzi, Europa, haren muga, akatsak eta guzti, historia garaikidean giza eskubideen eta gizarte eskubideen erreferentea izan dela.
|
|
Kontserbadoreen eta liberalen botoekin onetsi zen zuzentaraua, Europako talde sozialistaren sektore baten babes ulergaitzarekin, horien artean, Espainiako sozialistak, Rodriguez Zapateroren oniritziarekin.
|
Ezin
dugu ahantzi zuzentarauan paperik gabeko etorkinei hemezortzi hilabete arteko atxiloaldia ezartzeko aukera aipatzen dela, jaioterrira itzularazteko aukera aurreikusten duela, eta sendirik gabeko adingabeen deportazioa. Funtsean, herritar batzuei haien eskubideak kentzen zaizkie, eta gaizkileak bailiran tratatu.
|
2009
|
|
Bestalde,
|
ezin
dugu ahantzi, 86/ 1997 Dekretuak, bere lehen xedapen gehigarrian aurreikusitakoari jarraiki, plangintza orokorretik at geratu direla (euren izaera zehatza eta berezitasunak direla medio) osasun arloa (22.500), Ertzaintza (7.500) eta unibertsitate mailakoa ez den irakaskuntza arloko irakaslegoa (23.000). Hain zuzen, azken kasu honetan, 47/ 1993 Dekretuak, martxoaren 9koak, irakaspostuetarako hizkuntza eskakizunak eta derrigortasun datak zehazteko irizpideak finkatzen ditu, baita euren salbuespen araubidea eta euskalduntze plangintza ere.
|
|
Sailkapena estu estu dago eta Zaragoza menderatuko bagenu partida bateko aldea aterako genieke. Gol average a
|
ezin
dugu ahantzi.
|
|
Prentsan, oro har emigrantearen irudi kaxkar bat azaltzen den bitartean, gizarte iritzian eta geroago memorian, emigrante horren irudia arras ezberdina izan da, emigrantea aberastasun eta bizitza oparoarekin identifikatuz. Honen inguruan, hasierako hurbilketa batek kontradikzio nabarmena erakusten digu, gainera,
|
ezin
dugu ahantzi, emigrazioa ekiditeko prentsaren saiakera hauek guztiek ez zutela batere eraginik izan, ikerketa demografikoetan emigrazioak goranzko norabidea edo mantentzeko joera aurkezten baitu behin eta berriz. Horregatik beharrezkoa da gai honen inguruan sakontzea eta ikertzea zein izan zen prentsaren papera emigrantearen irudia sortzeko.
|
|
Langileen ustez, “prozesu guztia ixilpean egin dute, inork deus ere jakin gabe, ez langileek, ez, agureek eta ezta Baztango alkate juradoek.
|
Ezin
dugu ahantzi Baztan guztiko agureak zaintzen direla zahar etxean eta beraz denen ardura dela zahar etxe horren etorkizuna”.
|
|
Arrazoi berdinarengatik agertu dira kolore anitzeko politikariak manifestazioan. Hau
|
ezin
dugu ahantzi.
|
|
Ikastolena zen salbuespen bakarra. Baina, ikastolei ondo merezitako merezimendu guztiak aitortuta ere,
|
ezin
dugu ahantzi ikastolak bere indarraldirik handienean ikasle guztien %12 eskolatzera iritsi zirela, eta ez beti euskara hutsez. Euskara hazkunde bidean jartzekotan, beraz, nahitaez hezkuntza sistema osora hedatu behar zen elebitasuna, eta horrexegatik aitortu beharreko zorra diegu kontu honetan ere urte zail haietan buruargitasunez jokatu zuten guztiei.
|
|
Euskararen bilakaerari ertz ezberdinetatik botatzen ari gatzaizkion begiradarekin jarraituz,
|
ezin
dugu ahantzi heldu aroan euskara ikasten duten herritarren hazkundea. Gaur egun, erdaldun elebakarrak berrogeita bost urtetik gorako herritarren artean baino ez dira gehiengoa.
|
2010
|
|
Egungo elebidun gehienak hamar mila biztanletik gorako hiriguneetan eta hiriburuetan bizi dira, euskara erabiltzeko aukera gutxiago dituzten herrietan, eta hogeita hamabost urtez behetiko elebidun gehienek gaztelania dute lehen hizkuntza. Horrek guztiorrek zuzenean eta modu erabakigarrian eragiten du euskararen erabileran. ta ere,
|
ezin
dugu ahantzi ikastolak beren hedadurarik handienean ikasle guztien %12 eskolatzera iritsi zirela. euskara hazkunde bidean jartzekotan, beraz, nahitaez hezkuntza sistema osora hedatu behar zen elebitasuna, eta horrexegatik aitortu beharreko zorra diegu kontu honetan ere urte zail haietan buruargitasunez jokatu zuten guztiei.
|
|
Egun horrek biran hasitako elkarlanaren segida adieraziko duenez, Ipar Euskal Herriko gazte mugimenduaren potentziala erakusteko parada izanen dugu. Hori jakinik,
|
ezin
dugu ahantzi bertaratzea.
|
|
Baliteke. Baina, funtsean
|
ezin
dut ahantzi kolore berdea. Lintzura edo ibi inguruko meatze ur berdaxkari ote zegokion aurren berda hori?
|
|
Hala ere,
|
ezin
dugu ahantzi determinanteok arlo eta maila guztietan eta maila guztien barne interakzionatzen dutela bide konplexu eta dinamikoez populazioarengan osasuna ekoizteko. Beste aldetik, gauzak zailago bihurtzeko, osasunak berak determinante horiengan ere eragina du.
|
|
Otsailaren 22 hartan erakutsi genuen indarra erabili, eta justizia zela zioten horiek ea gorritzen diren.
|
Ezin
du ahantzi, halaber, beste egunkari bat ere itxi zutela: Egin ekin oroitzen naiz askotan.
|
2011
|
|
Gainera, oso tresna garrantzitsua izan daiteke jendea mugiarazteko. Dena den, noski,
|
ezin
dugu ahantzi hau oso serioa dela eta ez dela barregarria. Gure mezua argi eta ozen helarazteko garaia da.
|
|
–Iluna dator berriro, maite, eta
|
ezin
zaitut ahantzi...
|
2013
|
|
Gerla Handiaren garaian Eskualduna astekarian idatzi zuten euskal idazleak aipatzean, pisu handiko gizon bat ezin da aipatu gabe utzi. Eskualduna astekaria bera aurkezterakoan,
|
ezin
dugu ahantzi idazle horrek ukan zuen eragina. Manex Hiriart Urruti kalonjeaz dugu solasa.
|
2014
|
|
Arnasa galtzeraino huts egiten dit. Min ematen dit eta berak ez daki
|
ezin
dudala ahantzi. Laura ez dago eta ongi badakit ergelkeria dela beste inorengan bera bilatzea (Filippo Neviani, Nek, 1997ko San Remoko musika jaialdian).
|
|
Espainiako Pediatria Elkarteak (AEP) proposatzen du 1 eta 12 urte bitarteko haurren eguneroko elikadura. Hau da, hiru otordu nagusiez gain (gosaria, bazkaria eta afaria), adin txikikoek
|
ezin
dute ahantzi hamaiketako hamaiketakoa eta, nola ez, merienda. Irudia:
|
|
Esan bezalaxe, biztanleriaren parte hartzea modu askotan gauzatu daiteke, baina halabeharrez aldez aurretik esan beharra dago zein izango diren parte hartzearen jolas arauak, parte hartze dinamika frustrazio iturria izan ez dadin. Horregatik, partaidetza prozesuak hastapenetik muga politikoak zeintzuk diren azaleratu du, hots, udal taldeak eskubidea du parte hartzea kontsultarako soilik erabiltzeko(
|
ezin
dugu ahantzi prozesu parte hartzailea martxan jartzea borondate politikoaren ardura dela), baina argitasunez adierazi behar da zein izango den partaidetzaren balio politikoa.
|
|
Bikoiztasun hori gordin gordin ezagutu eta bizi izan nuen neronek abade egin berritako 60ko hamarkadan Zeanurin izan nintzenean. Asturiar milizianoen talde kontrolgabe batek gerra garaian tiroz eraildako parrokoaren ondoren parroko izendatutakoak kargu horretan jarraitzen zuen, eta, artez egia esateko, herritarren eta eliztarren gehiengoak
|
ezin
zuen ahantzi ez disimulatu parroko hark gerraoste hurbilean kartzelan zeuden eta batzuk heriotza zigorrazherritarren kontrako informe politikoak gerra irabazleen eskariz idatzi eta bidali izanak sortutako egoera mingarria. Ezta ere geroagoko urteetan, eliz zein herri gaietan, izan zituen jarrera eta jokabideak.
|
|
Etien jin eta bertze hilabete eta erdi eginen dute toki horietan, Suitzatik 50 kilometrorat. Orai, su hegia utzi eta, kantonamenduetarat daramate 49 erreximendua, eta Lurok
|
ezin
du ahantzi zeinen gertu duten Suitzako muga: han ez da gerlarik izanen batere.
|
2015
|
|
En total, la redacción está compuesta por 65 personas, el 98% de ellas procedentes de Egin? (
|
ezin
dugu ahantzi, hala ere, Egineko behargin dezente egitasmo berritik at geratu zela).
|
|
Badira, hortaz, mendeko ele gutxietsiak eta ele nagusi goretsiak, eta halaber badira horretan ere eleanitzak eta elebakarrak.80
|
Ezin
dugu ahantzi, egitura identitatea ezagutzea, abagune bakoitzeko identitate egokia hautematea, besteei identitateak egoztea, nork bere burua identitate errepertorio zenbaiten arabera jokatzea eta halako gaitasunak identitate baliabideak direla: nor bereizteko, nor banatzeko, edota kategoria batean multzokatzeko balio dutenak.
|
|
Horrenbestez, badirudi euskal Zerak iraun duela Identitatea izatearekin tematu delako, hala liteke, baina
|
ezin
dugu ahantzi, eta nik huraxe nahi dut nabarmendu, euskal anomaliak kulunka bizi behar izan duela mestizaia praktikoaren eta bakuntasun idealaren artean. Identitate monologiko nazionalak eraikitze orduan nahasketen kontra sorgin ehiza ikaragarria zabaldu zen Europa osoan.
|
2016
|
|
Geroak esango digu oraina trinkoa denentz.
|
Ezin
dugu ahantzi, gainera, horrelako protokolo motak Errioxa eta Aragoiko gobernuekin ere onartuta daudela. Hau da, auzotarrekin, familia artekotasunik ez dutenekin.
|
|
–Arratsalde on, jaun andereak, aste berezia dugu, eta
|
ezin
dugun ahantzi gure populuak jasandako genozidioak ekarri gaituela hona. Gaur egun oroigarria dugu, deuseztatze kanpamenduaren askapenaren eguna baita, eta hori beti gogoan zizelkaturik izanen dugu.
|
|
egun horretan (azaroaren 11n) egiten zuten mutil edo morroien aldaketa?. Era berean,
|
ezin
dugu ahantzi, baserri askorentzat gaur asten zela urtea: errentak ordaindu, txerrikiak gorde eta abar? 6.
|
|
Gazte batzuk sortua duten sozietatea da I Ener, energia berriztagarria hemen berean ekoizteko xedearekin, bereziki panel fotovoltaikoaren bidez. 2016 huntan, lehen energia ekoizpen instalazioak gauzatuko ditu. Haatik, I Enerekoek dioten bezala," energia ekoiztea ongi da, baina
|
ezin
dugu ahantzi energia garbiena kontsumitzen ez duguna dela". Ondorioz, I Ener hasia da nola energia kontsumoa murriztu dezakegun gogoetatzen bai eta ikertzen.
|
2017
|
|
Haatik
|
ezin
ditugu ahantzi 1609an Henri IV.aren manuz Senperen" sorginei" eginiko auzi lazgarriak, 1620an Louis XIII.aren" Edit d’Union" delakoa, Nafarroa Behereko erreinua Frantziari lotzen zuena (nahiz osoki desegin gabe), ez eta Lapurdik eta Zuberoak laster jasan zuten domestikatzea, edo 1730ean Zuberoako" Zinbideta" edo Biltzararen deuseztatzea.... Villers Cotteretsko erret legea ere hor zegoen, 1539tik frantsesa hizkuntza publiko bakartzat inposatzen zuena:
|
2018
|
|
[Eta egiazki beldurra duzu euskara galtzea?] E... ez. Ez dut erabiliko, baina,
|
ezin
dut ahantzi euskara... e... ez da posible. (Nahia)
|
|
Federikoren prosa, aldiz, aberatsa bai baina euskalki ezberdinetako hitzez josia zen, eta berritasunak maiz zaharkeria arkaiko eta ia ia ulertezinekin nahasirik agertzen ziren, irakurlearen estutasunerako. Bere ideologia ezkertiarra adierazten duten obrez gainera. Nueva Vasconia (1979), Computer Shock Vasconia (1984) edo Los gitanos vascos (1986)?,
|
ezin
ditugu ahantzi bestelako literatur lanak: Garaldea (1978), Belatzen baratza (1979) eta Ekhaitza (1980), adibidez Edonola ere, argi itzal hauen artean, euskaldunok garbi ikusi genituzke bere denboran F. Krutwigek egindako urrats handiak, gerra ondoko oskurantismo giro hartan oso ausartak.
|
|
|
Ezin
dugu ahantzi toponimo bat, kontserbatzaile izateaz gain, kontrakoa ere izan daitekeela, eta hizkuntzarekin berarekin ere aldatu, esaterako sareo zena sario bilakatuz. Baina une batetik aurrera euskara galtzen bada eta toponimoa geratu, toponimo horrek euskara galdu ondoren aldaketak jasaten baditu, aldaketok erdararen arauen barruan eginen dituela ezin da ahaztu, eta, beraz, bilakabide horiek ere informazio gutxi emanen digutela euskarari buruz.
|
|
|
Ezin
zaitut ahantzi zure armarekin soldadu haurtxoa Nork kondenatuko ditu zure haurtasuna lapurtu dutenak. Hotzikara sartzen zait zuri pentsatuz nere ezintasunean
|
2019
|
|
Protagonistak, ikusi batera, inpunitatea lortu du eta, bere abokatuaren iritziz, krimena beste norbaiti leporatzea lortuko du. Baina, Beltranek bezala, maite zuena urrundu/ hil izanagatik, konturatuko da
|
ezin
duela ahantzi ez utzi.
|
|
Eta kontatu zion nola ikusi zuen auzo judura joan zen hartan; kexuka esan zion ez zekiela nola gertatu zitzaion,
|
ezin
zuela ahantzi, gau eta egun burutik kendu ezinik zebilela; eta hitzez deskribatu zion gatibaturik zuen aurpegi hura; eta errabino handia konturatu zen enperadoreak Esther ikusi zuela, Mordechai Meislen emaztea, ederretan ederrena.
|
|
–Nire jaun gorenak aitortu zidan behin zergatik ez zuen ezkondu nahi: garai bateko maitearen zain omen zegoen, hura itzultzeko esperoan;
|
ezin
zuen ahantzi, ezin zuen burutik kendu. Hitz ilun eta nahasiekin mintzatu zitzaidan hari buruz, eta ezin izan nion garbi ulertu.
|
2020
|
|
Egoera honetara, gainpopulazioak, turismo masiboak, eta sostengagarria ez zen mugikortasun eredu batek ekarri gaitu. Estatuaren esku hartzea nabarmenki handituko bada ere,
|
ezin
dugu ahantzi egun hegemonikoa den platform economya oraindik erauzpen eredu guztiz neoliberalaren pean eraikia dagoela. Eta oraindik ere latzagoa dena:
|
|
Hori gutxi balitz,
|
ezin
dugu ahantzi gure herria, Euskal Herria, une historiko honetara, eginahal asko eginda ere, egoera zaurgarrian iritsia zela: kulturalki zarpaildurik, linguistikoki gutxiagoturik, hiru administraziotan ba natuta, eta bere DNAn zentralizazioa hain errotuta duten Espainia eta Frantziaren menpe oraindik ere.
|
|
Inolaz
|
ezin
dut ahantzi
|
|
Inolaz
|
ezin
dut ahantzi
|
2021
|
|
‘bezpera aitzin (atzo arratsaldea) eman zitzaien arratsaldea libro hartzeko baimena’; ‘mozkorra iratzarri baino lehen joan zen eguna’; ‘bigarren botila bukatu aitzin kontatu zituen denak mozkorrak’; ‘Mertxe eta Jesus Mari urte bat lehenago hasi ziren ikastola horretan irakasten’; ‘Brown jaunak lanak aurrez egin zituen’; ‘lehenago adiskidetze harremanak egin zituen Gernikak’ Alabaina, perifrasi horiek ez, baizik eta [tu+ izan/* edun] adizki analitikoa agertzen da maiz auzoerromantzeek pluskuanperfektua erabiliko luketen testuinguruan ere: ...ka entzun zuen elkarrizketarena Lupini kontatzea gustatuko zitzaion, Blackek bere aita amei traizio egin ziela esatea (I. Mendiguren); Inolako frogarik gabe sinetsi genuen komunistaren edo juduren baten boikotagatik joan zela argia (Lertxundi); Biharamunean izugarrizko ajeaz esnatu nintzen, bezperan edan genuenagatik eta Marik eman zidan gauagatik (Iturralde); Bezperan ikusi zuen neskaren aurpegia
|
ezin
zuen ahantzi (R. Etxeberri); Bezperan aitarekin izan nuen portaeraren ondoren, barrenak eskatzen zidan emateko poz hori aitari, baina ezin nuen (Lertxundi).
|
2022
|
|
Bizia bere bidetik aitzina joan zaigu. Haatik ene amets bitxi hura
|
ezin
dut ahantzi, ez eta endelgatu. Zer motako lotura zuen lehentxeago gertaturiko istripuarekin?
|
|
Txertaketen bidez erietxeetan egoera gehiegi ez korapilatzea lortu bada ere, egoera epidemiologikoa «oso kezkagarria» dela esan zuen, eta erne jarraitu behar dela. «Oraindik ere
|
ezin
dugu ahantzi pandemia batean gaudela». Nabarmendu zuen litekeena dela apurka apurka «endemikotasunera» hurbiltzeko aukera egotea, baina ezin dela azkarregi joan.
|
|
«Pandemiaren bilakaera itxaropentsua da», adierazi du Castexek; «halarik ere,
|
ezin
ditugu ahantzi gure osasun sisteman dauden tentsioak».
|
|
Dudarik ez da, neurrietako batek izan behar du gaitza endemikoa den Afrikako toki horietan txertoa jartzea. Horrek ez du esan nahi ez dugunik arduratu behar hemen gertatzen denaz, baina
|
ezin
ditugu ahantzi gaitza endemikoa den gune horiek, lehengoan bainago: ez da arazo natural bat zeinaren gainean ezin baiten batere neurririk hartu.
|
|
Gainera, zuk zorte gaiztoa izan duzu emakumeekin. Datu hori
|
ezin
dugu ahantzi. Ahantzezina da.
|
|
Haatik
|
ezin
ditugu ahantzi 1609an Henri IV.aren manuz Senperen" sorginei" eginiko auzi lazgarriak, 1620an Louis XIII.aren" Edit d’Union" delakoa, Nafarroa Behereko erreinua Frantziari lotzen zuena (nahiz osoki desegin gabe), ez eta Lapurdik eta Zuberoak laster jasan zuten domestikatzea, edo 1730ean Zuberoako" Zinbideta" edo Biltzarraren deuseztatzea.... Villers Cotteretsko erret legea ere hor zegoen, 1539tik frantsesa hizkuntza publiko bakartzat inposatzen zuena:
|
2023
|
|
Bururatzeko,
|
ezin
dugu ahantzi Niko Etxart kantaria: 1970 hamarkadan, Parisetik heldu zelarik, Rock' n Roll musika euskaraz egitea zuen helburu eta Errobi taldearekin abiatu zen, Euskal Rock' n Rollaren leherketari hasiera emanez.
|
|
Baina ez dugu baieztatu ez zegoela. Antzerkia Frantzian XII. mendean sortu zela erraten delarik, ahozkotasuna ezabatzen da, antzerkia testua baino gehiago baita eta bat batekotasuna urrunagotik heldu dela
|
ezin
baitugu ahantzi. Dena den, ikerketak falta dira oraindik, baina denborak gehiago erakutsiko digu, dudarik gabe.
|
|
Gizakiak justifikazioa sinesmenaren bidez lortzen zuela aurkitu bitartean, Jainko zigortzaile baten ideiak estutu zuen Lutero.
|
Ezin
zuen ahantzi erruduna zela eta kondenatua izango zela. Salbamena lortzen ahalegindu zen komentuan, baina sakrifizio guztiak egin arren, infernuak eta deabruak sortutako izuaren mendean bizi izan zen, harik eta justifikatzen gaituen Jainkoaren ideia aurkitu zuen arte.
|
|
Juanak
|
ezin
du ahantzi, bederatzi urtekoa zela, gau minean epaile bat eta eskribau bat indarrez sartu zitzaizkiela etxera, hura gaiztaginen gordeleku bat balitz bezala. Aitak, atxiloketa saihesteko, Arteixora jo zuen, han bainu mineralak hartu behar zituelakoan; hala bada, amak, Josefa MartÃnezek, ozta ozta idaztegira gidatu behar izan zituen:
|
|
Nekazariek ere ondo asko dakite zeinen gupidagabea izan daitekeen natura edonorekin. Izadiarekiko errespetua eta ekologia ezinbesteko kontuak bihurtu dira gizakion burugabekeriak ekarri gaituen gaurko ataka honetatik irten nahi badugu; baina
|
ezin
dugu ahantzi natura bezatu bat, natura beti goxo bat ez dela natura bere osoan. Naturak ez digu ahazten utziko.
|
|
Antzina topagune ziren, eta han, noiznahi, funtsezko garrantzia zuten testuak eta saiakerak aurkitzen ahal zenituen, baina, gaur egun, modan dauden obrentzako hots kaxa bihurtu dira, eta istanteko garraldien pareko arrakasta duten liburuen salmenta dute helburu. Egia bada ere
|
ezin
ditugula ahantzi Pariseko Sorbonatik hurbileko PUF edo Saint Germaineko Le Divan mitikoa (haien lokalak hamarkadetan merkataritzako jarduera errentagarrietarako erabili eta gero, azkeneko hilabete hauetan liburuentzat dira berriz La Hune liburu denda lekuz aldatu dela-eta), begi bistakoa da beste liburu denda asko erabat antzaldatu direla: pixkanaka erudizioa desagerrarazi dute, klasikoen presentzia murriztu FNAC denda katea gogoratu besterik ez dago, beren apalak arrakasta mediatikoak bultzatutako liburu argitaratu berriz betetzeko.
|
|
Lengoaia dramatiko propioaren sortzeak antzerki adierazpenerako baliagarriak diren erreminta guztien ikaspenera bultzatzen gaitu. Gure ikerketa lanak
|
ezin
ditu ahantzi antzerki artean maisu izan diren zenbaitzuk ezta munduko beste parte batzuetako antzerki dantza tradizioak ere. Antzerkiaren labirinto horretan aurkitzen ditugun erremintak interpretatu eta gureganatu ostean, haiekin eraikitzen dugu betidanik imajinatu dugun antzerkia.
|