|
2004
|
|
|
Guk dakigula, hiztunaren behar komunikatiboak, egitura soziolinguistiko jakin baten arabera eraturiko testuinguru komunikatiboetan mamitzen diren ekintzak dira, eta ekintza horien betekizun aukera hizkuntzen ezarpen logikari darraio. Dakigun horretan zuzen baldin bagabiltza, hiztunaren behar komunikatiboen auzia hiztunaz haraindi dagoen esparru soziolinguistikoaren ezaugarrietan ere erabakitzen da, eta, horrenbestez, kontzeptu hori
|
ezin
dugu hizkuntza jokabidearen dimentsio pertsonal hutsera murriztu. Egin, ordea, halaxe egiten dugulakoan nago, hiztunaren ekintza komunikatiboaz daukagun adigai murrizgarria dela medio.
|
|
2005
|
|
|
giek eta arau-emaileek
|
ezin
dute hizkuntzaren iraupena ziurtatu, erabiltzailerik ez badago.
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, haurren kale erabilera nahikoa handia zen (%34). Orduko gizarte arauaren arabera euskara hauJakina da dakitenen artean baino
|
ezin
dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
Jakina da dakitenen artean baino
|
ezin
dutela hizkuntza batean hitz egin. Beraz, euskararen erabilerak gora egiten jarraituko badu, euskarak euskaldun gehiago behar ditu eta, batez ere, euskara ondo dakiten euskaldunak behar ditu, euskara gaztelania baino erraztasun handiagorekin erabiliko duten euskaldunak, hain zuzen.
|
|
|
alegia, politikak ezin du ordezkatu kulturaren boterea. Politikak
|
ezin
du hizkuntzazko, kulturazko eta historiazko lokarria ordezkatu. Baldin eta, jakina, politika hori ezbaldin bada egiten lehengai dituen hizkuntza, kultura eta oroimen historikoarenhari berean.
|
|
2008
|
|
|
Hori eta horrenbestez, euskaraz ari garen bakoitzean ez gara ari autodeterminatzen, autodeterminazioaren makro izaera euskararen estatus nazionalak determinatzen duelako. Bai baitakigu, zoritxarrez, euskarak
|
ezin
dituela hizkuntza normalizatuaren nazio funtzioak bete, eta funtzio horiek bete ezean, nekez eragin ditzakeela hizkuntza batek herri bat autodeterminatzeko ondorioak. Ez euskal hizkuntza bere hartan hartuta gai ez delako, baizik eta, euskara dagoen estatus etnikoan egonda, bere jardunak ezin duelako nazio efekturik sortarazi.
|
|
|
alegia, asmo politikoaren edukia eta asmo hori hezurmamitzeko darabilgun mintzaira ez direla gauza bat eta bera. Baina, nolanahi ere, ideologia politikoaren mamiak
|
ezin
du hizkuntza kulturaren kontraesana gainditu.
|
|
2009
|
|
|
Etxepare baino lehenagotik datorkidan tradizio erritmiko batean ari naiz; bigarren aukerak, berriz, erritmo hain gure hori puskatzen dit, nahiz euskara batuak bedeinkatutako forma izan. Gramatikak eta arauak
|
ezin
dituzte hizkuntzaren tripak mendean hartu.
|
|
|
Eskolek soilik
|
ezin
dute hizkuntzarik normalizatu...
|
|
|
Ezin ulertuzkoa eta gogorra da, gero, elebidun izateak praktikan eskubide indibidualen murrizketa ekartzea. Erdaldun elebakarrak, hain zuzen ere elebakartasunak berekin dakarren mugagatik,
|
ezin
du hizkuntza aukeratzeko eskubideaz baliatu, ezinbestean baitago behartuta ele bietatik bakar bat erabiltzera. Nahitaezkoa da bere aukera.
|
|
2010
|
|
|
soilik biolentzia politikotik defenda daitezke hizkuntzak. Hizkuntzalariak
|
ezin
du hizkuntza defendatu, hizkuntza garatzen da testuinguru soziopolitikoan, eta katalana ez bada bere lurraldeko hizkuntza komun eta beharrezkoa, ez badugu hiztun elebakarrik, ez badugu, berriz diot, Europako zenbait estaturen antzeko egoerarik, jai dugu. Herbeherearrak eta suediarrak gu baino poliglotagoak dira, eta herbeherear guztiek eta suediar guztiek ez dute menperatzen berena baino askoz indartsuago den beste hizkuntza bat, hemen gertatzen den bezala.
|
|
|
Esate baterako, zenbait pentsalarik argudiatu dute hitz egiten ikasteko ere ezinbestekoa dela lekukotasuna. Lekukotasunik gabe, antza, umeak
|
ezin
du hizkuntzarik ikasi. Gurasoak esan behar dio umeari behi hitzaren bitartez honelako eta halako animalia mota izendatzen dela.
|
|
|
Itzulpen hutsak
|
ezin
du hizkuntza batetik besterako aldea gainditu —ezberdintasun historiko kulturalak ez dira baliokideak—, eta, horrexegatik, hizkuntza berri bat ikasteak ikuspuntu berri bat eskuratzea dakar. Horren lekuko dira, ere, Kanten haritik Cassirerrek idatzitako hitzok:
|
|
|
Eta gauza berbera ikusi dugu ere Europa osoko kanpo politikan, besteak beste, hizkuntza komunitateen eskubideei, nazionalitate arazoei edota gutxiengoen asmo estatalei buruz izandako eztabaida guztietan. Egia da, eta ulertzekoa ere, eztabaida horiek zientifikoak ez diren oztopo askoren zama daramatela, bai, baina horrek
|
ezin
du hizkuntza ikerketa bere obligaziotik aldendu: linguistikak —zientzia eskudun bezala— horrelako galderei erantzuteko beharrezko materiala prestatu behar du eta, batez ere, oinarrizko galderak zuzen planteatu daitezen zaindu behar du.
|
|
|
Mary Annek bezala, ni idazle izatea nahi luke Donaldek. Nire memoriala ikusi zuenean haserretu egin zen pittin bat nirekin" inork ulertu
|
ezin
zuen hizkuntza batean zegoelako". Mary Annek belaunarekin jo du, eta ez du gaiarekin jarraitu.
|
|
|
Harri eta herri independentismo komunista zen, haizeak eraman
|
ezin
zuen hizkuntza batean; Haur besoetakoa degenerazio sexuala zitekeen, lengoaiarik ederrenean kontatua; 100 metro boterearen kontrako hil ala biziko enfrentamendua, eleberriaren egitura objektibitate bila bortxaturik; Zergatik bai, euskal umeen ahozko euskara literatura egina; Etiopia, Bilbo eta euskal herria basamortu legez imajinatua. Ortografia ez zen segurua, hizkuntzak arnasa hartzeko hatxea beharrezkoa zela soilik, eta bakoitzak bere euskara sortzeko eskubidea erabiltzen zuen, gramatika ere emendatzeko dahirra baitzuen idazleak.
|
|
|
Ez zitzaion erosoa egingo, hasieran batez ere, ia ezerezetik eta euskarririk gabe ikasten hasi zenean. Arrifiek ez zioten asko lagundu, susmopekoa izango zen fraide hura inork estimatu
|
ezin
zuen hizkuntza hura urratzen.
|
|
2011
|
|
|
ekologiak espezieak eta haien habitata lotzen ditu. hainbat tresna kontzeptual eta eredu sortu ditu ekosistemak aztertzeko. ekosistema bat hainbat elementuren bat egitea da; bat egite horren helburua da funtzionalki integratutako sistema bat mantentzea. hau da, ekosistemak bereizi egiten ditu elementu nagusiak eta gainerako elementuak. Ideia hori hizkuntzen eremura ekartzen badugu, helburua da hizkuntza ekosistemaren elementu nagusiak zein diren identifikatzea; hau da, hizkuntza batek
|
ezin
baditu hizkuntza handi baten elementu guztiak izan, zer elementu dira funtsezkoak hizkuntza hori gordetzeko eta garatzeko?
|
|
|
Hizkuntza batek
|
ezin
baditu hizkuntza handi baten elementu guztiak izan, zer elementu dira funtsezkoak hizkuntza hori gordetzeko eta garatzeko, dugu. guk ez dugu isolatzerik nahi, ez dugu elebakar izan nahi.
|
|
|
ekologiaren ikuspuntua oinarri hartuta, lagundu beharreko komunitatearen hizkuntza erabili dute lehentasunez. hizkuntza iraunkortasunaren helburua da tirabirak sortzen dituzten paradigmak bateratzea eta behar bezala antolatzea. horrek esan nahi du ekitateak izan behar duela garapen sozialaren eta ekonomikoaren oinarria (gogora dezagun ekitateak ez duela esan nahi berdintasuna, baizik eta desorekatuta dagoena orekatzea). horretarako, hizkuntzapolitikaren gaietan, espazio batzuk legezkotu egin behar dira, espazio horietan euskara eta katalana lehentasunez erabil daitezen. hemen, zuen mankomunitatean, udalerri euskaldunen Mankomunitateak euskara gordetzeko beharrezkoa den habitata sor dezake. horrenbestez, kontua da ekonomia bizigaia eta bideragarria sortzea, eta hizkuntzari dagokionez, pertsonak erraztasunez jardutea. Bestela esanda,
|
ezin
dugu hizkuntza komunitate zoriontsu bat eraiki, baldin eta etengabe ahalegina egin behar bada komunitatearen hizkuntza hitz egiteko. hezkuntza politikek, gizarte politikek eta bestelako politikek bermatu egin behar dute hizkuntza egunerokoan naturaltasunez eta zoriontasunez erabili ahal izatea; hori da, hain zuzen, lortu behar duguna.
|
|
|
–Pentsa dezagun hizkuntz eskubidean: hiztunak nahi duen hizkuntzan jarduteko eskubide gisa, jakina, eskubide indibiduala da hizkuntzarena, baina eskubide indibidual hori
|
ezin
du hizkuntz erkidego baten barruan baizik mamitu, eta, horrenbestez, eskubide hori gauzatuko badu, erkidego horri bideragarritasuna bermatu behar zaio, eta horren guztiaren ondorioz, hizkuntz erkidego hori eskubidedun bihurtzen da modu eratorrian bada ere? .
|
|
|
Oraingoa da inoiz gertatu den aniztasun galerarik ikaragarriena. Izan ere, orain
|
ezin
dute hizkuntza kultura abailduek beren burua beren kasa berritu eta berregin. Aniztasunaren inperatibo etikoak ez du eraginkortasunik erakusten berdinkeria lege duten estatu zulo beltzen aurrean.
|
|
|
Katalanaren kasuak ere argi xamar erakusten du eskolak berak bakarrik
|
ezin
duela hizkuntza gutxitua indarberritu. Eskolan katalanez ikasita ere, eskolaz kanpo hizkuntza horren egoera soziolinguistikoa ahula baldin bada, ikasleek ez dute katalanez egiten eskolatik kanpo (Galindo eta Vila i Moreno, 2009).
|
|
|
Elkarren osagarriak ere izan litezke, ordea, eta hala gura luke Machadok. Hasteko, poetak
|
ezin
du hizkuntzaz baliatu baino; razionalitateaz baliatu baino, hortaz. Poesia egituratu ere razionalki egiten du.
|
|
2012
|
|
|
Hirugarrena hizkuntza gaitasunaren faktorea da. Nabaria denez, hizkuntza bat ezagutzen ez duten pertsonek
|
ezin
dute hizkuntza hori erabili. Hori dela eta, kalean hizkuntza batean gerta litezkeen elkarrizketak bertan dabilen jendearen hizkuntza gaitasunak ere mugatzen ditu.
|
|
|
Zertan datza, ordea, ezkutuko harreman hori? Benjaminek dioenez, hizkuntza bakoitzaren azpian badago ezkutuko asmo bat; asmo hori, ordea,
|
ezin
du hizkuntza bakar batek bere kabuz eskuratu, beste hizkuntzetako asmoekiko osagarritasunezko harremanaren bidez baizik. Osagarritasunezko harreman horren bidez, itzulpenak hizkuntzen arteko, reine Sprache?
|
|
2013
|
|
|
Batzuetan ezer egin gabe irudikatzen ditut biak, eta hori da mingarriena. Biak besarkatuta ikusten ditut eta isiltasunak biltzen ditu euriak bezala, edo ahapeka elkarri zerbait esaten ari dira, besteok ulertu
|
ezin
dugun hizkuntza batean. Beharbada bientzako bakarrik balio duen hizkuntza bat asmatuko zuten, gorputzaren atal bakoitzarentzat izen berri bat, izenlagun zerrenda bat eta aditz bakan batzuk, maitasunaren gorabeherak adierazteko aski.
|
|
|
Erdiak italiarrak zirela erabaki zuen, Euskal Herriko itzulia egin eta etxera zihoazenak. Pare bat eserleku aurrerago, sailkatu
|
ezin
zuen hizkuntza batean mintzo zen bikote bat aurkitu zuen. Nik entzun niezaien saiatu zen, baina ez nuen haien mintzairan hitz bakar bat ere atzematerik lortu.
|
|
2014
|
|
|
Baina joan dira 1.800.000 urte gizakia lurrean dabilenetik, eta izarrek, zaldiek, txepetxek eta gainerako gauza guzti guztiek arrotz jarraitzen dute gurekiko. Segurua da ez dutela Adimen orokor batean partaidetzarik;
|
ezin
dute hizkuntzarik izan; ezin dute ezer iragarri; den dena gugan dago. Presagiorik ez da, beraz?
|
|
2015
|
|
|
Baina, hara, horiek bortxaz bi irakasgaitako irakasleen artean egitekoak dira. " Jakinez EPI hori egiten badugu
|
ezin
dugula hizkuntza bera landu", zehaztu du Pedronek.
|
|
2017
|
|
|
Indigenak altxatu ziren 1932 urtean, orduko diktadorearen aurka, eta milaka hil zituzten. Ezkutuan baino
|
ezin
zuten hizkuntza hitz egin, eta, hala eta guztiz ere, eutsi egin zioten.
|
|
2019
|
|
|
Rueda 2016). 773 EGLZ DCEko buru nominalak Biarritzen emandako hitzaldian euskararen egoera patetismo handiarekin azaldu zuen. Inoiz ez bezalako literatura garapenak
|
ezin
zuen hizkuntzaren odoluste demografikoa saihestu:
|
|
2020
|
|
|
332). Poesia nordikoa guztiz originala iruditu zaio, halaber, esaterako, alemanak ordezkatu
|
ezin
dituen hizkuntzetan mintzo diren nekazari estoniar eta letoniarren ahotan entzun duenean (ibid., Azurmendi 2007d: 97).
|
|
2021
|
|
|
Nork eman dio honelako garrantzia eskolari? Eskola batek
|
ezin
du hizkuntza baten bizi iraupen osoa bere gain hartu. Eta gehituko nuke, euskarako irakasleek ezin dutela hizkuntz sistema, kultura, soziolinguistika, hizkuntzaren historia edota herriaren historia beren gain hartu.
|
|
|
Eskola batek ezin du hizkuntza baten bizi iraupen osoa bere gain hartu. Eta gehituko nuke, euskarako irakasleek
|
ezin
dutela hizkuntz sistema, kultura, soziolinguistika, hizkuntzaren historia edota herriaren historia beren gain hartu. Baina errealitatea hori da, euskarako irakasleek zaindu behar dute ikasleek Nor Nori Nork menperatzen dutela, maskaraden edo libertimenduen zentzua historia zergatia eta mezua, baita Gernikako bonbardaketa, ahantzi gabe mitologia, bertsolaritza eta Ignacio Zuloaga edo Julie Adrienne Karrikaburu nor diren.
|
|
2022
|
|
|
Ez da posible kanpaina batean edo zerbaitetan egotea euskara bultzatzen, eta sare pribatuetan eta publikoetan dena gaztelaniaz idaztea. Horrela
|
ezin
dugu hizkuntza normalizatu.
|
|
|
Baina ez da horrela. Zure lehenengo hizkuntza euskara bada,
|
ezin
duzu hizkuntza horretan bizitzan benetan parte hartu, eta egunero borrokatu behar dituzu hura erabiltzeko zure eskubideak.
|
|
|
Hori Nafarroan oso nabarmena da. Lesbianen elkargunea izan nahi genuen;
|
ezin
genuen hizkuntzarekin hori mugatu. (Ana) Taldearen lehen hizkuntza euskara zela argi izan dugu, nahiz eta bagenekien beste profil batera heltzeko erdara erabili genuela.
|
|
|
Badaki berak jada ezin duela dena jakin, Descartesek, Leibnizek edo Spinozak uste izan zezaketen eran. Haren gogoak
|
ezin
ditu hizkuntza unibertsalaren gakoak eduki, eta pentsalari langile bizitza jada ez da osotasuna berrordenatzeko gauza. Entziklopedia, asmo horren beraren beste bertsio bat izateko helburua ere izan zezakeena, prozesuan eta eraldaketan dela badakien jakintza baten eskuliburu handia da; artisautzatik abiatzen da eta jakintza teorikoetaraino eta momentuko aurkikuntza kultural berritzaileenetaraino hedatzen.
|
|
|
7,7). Azkenik, 6 itemak," Ikasle eleanitzak
|
ezin
ditu hizkuntzak elkarrekin nahastu", adostasun maila oso apala jaso zuen (EA: 1,2; A:
|
|
2023
|
|
|
«Ez ditugu maite, salatu nahi ditugu hizkuntzari Euskal Herri osoan jartzen dizkioten mugak.
|
Ezin
duzue hizkuntzari mugarik ezarri, ezin diozue hitzari bidea itxi». Aldarrikapen horri jarraituz, azaldu zuen euskara izango dela Urmuga zeharkaldi musikatuaren hizkuntza ardatza.
|
|
|
Finean, zera esan nahi du: arteak pentsaerak eta emozioak adierazteko ereduak sortzen ditu, eta ez badugu arte horretara sarbiderik,
|
ezin
dugu hizkuntza horretan pentsatu, maitatu… emozioak ukan. Eta hori da euskaldun bezala gertatzen ari zaiguna.
|