|
2012
|
|
|
Estatu espainiarraren kasuak arreta berezia merezi du. Udal baliabideen faltak eta indarrean dagoen legediaren ahulkeriak enpresa pribatuen presioari arnasa
|
ematen
diote. Estatuaren administraziopean dagoen lurraldean, uraren kudeaketa pribatizatu egin da jada tamaina orotariko hainbat hiritan, eta Madrilgo Isabel II.aren Kanala (6.000.000 biztanle) edo Bartzelonako Aigües Ter Llobregat delakoa (5.000.000 biztanle) pribatizatuko balira, ur pribatuak nagusitasun ia osoa lortuko luke lurralde horretan.
|
|
|
Gaur egun, gezurra badirudi ere, herri honetan berezkoa dugun hizkuntza ikasteko ordaindu egin behar da. Gainera, bere garaian
|
emandako
pausu egoki batzuk (azterketak gainditzeagatik jarritako bekak, administrazioko langileendako laguntzak eta liberazioak...) oso ondo baloratuak izan arren, eta doakotasunerako bidean ezinbesteko hobekuntzak izan arren, azken urteotan murriztu edota desagertarazi dira krisiaren aitzakipean. Helduen Euskalduntze Alfabetatzea da, euskaltegiok modu egokian bideratuta eta baliabidez jantzita, esparru administratiboan, sozialean eta lan munduan ezagutza hori bermatzeko tresnarik eraginkorrena, baita erabilera eta normalizazioa bultzatzeko ere.
|
|
|
Eta gero gaztelaniaz. Alegia, euskarari lehentasuna
|
emanez
, nahiz eta entzuleen artean Euskal Herritik kanpoko jendea egon. Txalo!
|
|
|
Bai, asmatu duzue, hitzaldiak gaztelaniaz ziren. Badakit, ordea, beste hainbatetan euskaraz ere
|
eman
dituztela, baina betiere “halako tokitik eskatuz gero”.
|
|
|
Gune honetan bertan euskara gehiago erabiltzeko errezeta interesgarri batzuk
|
eman
zituen lehengoan Iñaki Mtz de Lunak. Izan dadila neure hau errezeta zehatz praktiko eta eraginkor baten aldeko proposamena.
|
|
|
Orratzen noranzkoa zein abiadura menderatzen ezinezkoa egiten zaigu, tik tak doinuarekin batera arrasto handirik utzi gabe desagertu egiten baita. Tik tak batek beste tik tak bati
|
ematen
dio segida, egia da eta, gainera, suerta liteke doinu berri hau aurrekoa baino askoz ere afinatuagoa izatea.
|
|
|
Hurrengo egoera orain egun batzuk
|
eman
da: kafe bat hartzeko geratu dira A eta B. A ez da oso eroso sentitzen, denbora luzea eman dute elkarrekin eta lagunek egiten dituzten gauzak egitearena ez du oso ondo eramaten.
|
|
|
Hurrengo egoera orain egun batzuk eman da: kafe bat hartzeko geratu dira A eta B. A ez da oso eroso sentitzen, denbora luzea
|
eman
dute elkarrekin eta lagunek egiten dituzten gauzak egitearena ez du oso ondo eramaten. B k jariotasunez hitz egiten du, A k bitartean, nahigabe, baina tik tak gehiegi entzuten ditu bere buruan.
|
|
|
erantzun onenak eta jokabide aproposak beti berandu (egi) etortzen zaizkigu. Nagusiak hutsaren hurrengoari bezala hitz egin eta hitzik gabe geratzen zara; etxeratzean, ordea, sekulako erantzuna bururatu zaizu, baita adarra jotzen eguna
|
eman
duen horrentzat eta lehendabiziko egunean kasurik egin ez zizun neska/ mutil horrentzat ere hitz egokiak aurkitu dituzu. Hala ere, beti bezala berandu… Denboraren Makina ailegatzen den bitartean, hankabiko gehienok atzerapenarekin bizitzen jarraituko dugu.
|
|
|
Era berean, ENPRESAREANen bitartez, enpresei negozio aukerak handitu nahi zaizkie eta produktu/ zerbitzu berriak sortu nahi dira, euskaratik eta euskaraz. Horrez gain, euskaraz lan egin nahi duten edo eta zerbitzua euskaraz eskaini nahi duten organizazioei erraztasunak
|
eman
nahi zaizkie eta salmentarako gune bat eskaini. Horrek guztiak, gainera, euskararen prestigio soziala areagotzeko eta arlo sozio-ekonomikoan euskararen presentzia areagotzeko balioko du.
|
|
|
Kontua da arratsalde horretan neuri ere horixe bera egitea bururatu zitzaidala: lurretik jaiki, eta bizkarra bermatuta neukan pagoari besarkada handi bat
|
eman
nion. Ez nuen ama lurraren indarra sentitu –ez naiz oso telurikoa, nonbait–, baina oso sentsazio atsegina izan zen, eta lehen besarkada haren ondoren askoz gehiago etorri ziren, gero eta luzeagoak eta, zergatik ez aitortu, gero eta sentituagoak.
|
|
|
Besarkada luze baten ondoren haren zuloaren ondoan jarri nituen nik ere ezpainak, eta hitz goxoak xuxurlatzen hasi nintzaion. Zenbat maite nuen aitortu nion, eta eskerrak
|
eman
nizkion nire bizitzara ekarri zuen poz berri harengatik.
|
|
|
Batetik, ‘Eko ibilbideak’ gauzatuko dira, non aditu ezberdinek, irizpide ekologikoak aintzat hartuz, hiriaren bilakaeraren berri
|
emango
duten. “Zuhaitz baten eraztunen metafora erabiliz, sei eraztunetan banatuko dugu hiria, hala nola, alde zaharra eta hemeretzigarren mendeko hedatzea, langile auzoak, auzo berriak, industrialdea, eraztun berdea eta bio eskualdea.
|
|
|
“Zuhaitz baten eraztunen metafora erabiliz, sei eraztunetan banatuko dugu hiria, hala nola, alde zaharra eta hemeretzigarren mendeko hedatzea, langile auzoak, auzo berriak, industrialdea, eraztun berdea eta bio eskualdea. Hauek guztiek, zuhaitzen eraztunek egiten duten moduan, hiriaren historia eta ingurunearen berri
|
ematen
digute”, azaldu du Juan Ibarrondo idazleak eta ‘Eraztunez Eraztun’ proiektuaren sortzaileetako batek. Aipatutako idazle gasteiztarra, Ismael Garcia arkeologoa, Pedro Arriola hirigilea, Carlos Verdaguer arkitektoa eta GEA 21 eko kidea, Goyo Ballesteros biologoa eta GEA 21 eko kidea eta Mónica Ibarrondo biologoa izango dira ibilbide hauen gidariak eta ingurumen edukiak, eduki zientifikoak, ekologikoak eta historikoak emango dizkiote leku bakoitzari, denboran eta espazioan zeharreko bidaia honetan.
|
|
|
Hauek guztiek, zuhaitzen eraztunek egiten duten moduan, hiriaren historia eta ingurunearen berri ematen digute”, azaldu du Juan Ibarrondo idazleak eta ‘Eraztunez Eraztun’ proiektuaren sortzaileetako batek. Aipatutako idazle gasteiztarra, Ismael Garcia arkeologoa, Pedro Arriola hirigilea, Carlos Verdaguer arkitektoa eta GEA 21 eko kidea, Goyo Ballesteros biologoa eta GEA 21 eko kidea eta Mónica Ibarrondo biologoa izango dira ibilbide hauen gidariak eta ingurumen edukiak, eduki zientifikoak, ekologikoak eta historikoak
|
emango
dizkiote leku bakoitzari, denboran eta espazioan zeharreko bidaia honetan. “Ibilaldi artistikoaren ideiak ohitura erromantikoa berreskuratzen du, hau da, artista inspirazio bila naturara irteten zenekoa, eta jasangarritasuna edo ekologia bezalako egungo kontzeptu batzuekin lotzen du”, gaineratu du Ibarrondok.
|
|
|
Botilek lehentasuna eskuratu dute eta zigarroa erretzearena batzuek bakarrik mantentzen duen ohitura da. Ez naiz erretzailea, baina pena
|
ematen
dit guztiok batera zigarroa piztearen ohitura hori galduz ikustea; hortik datorkit egun horretako sentimendu bitxia.
|
|
|
10erako berdinketaren ostean ordea lehiak bi nafarren aldera egin zuen nabarmen. Oinatzek beste pilota lezio bat
|
eman
zuen, tanto sorta polita bilduz airez zein botez egindako erremateekin (guztira hamar tanto amaitu zituen jokaldi bidez), baina baita bikotearekin nola jokatu behar den erakutsiz. Horri esker, pixkanaka Begino Zubietaren parera jarri zen, azkenerako nagusi zelarik.
|
|
|
lagunentzat, lagunak lagun, lau kuiatxo, hiru edo lau tipula, hiru edo lau tomate majo (majo esaterakoan handia esan nahi dut, ez atsegina, atsegina ere izan badaiteke ere), morro piper bat, bi edo hiru piper berde eta arrautza (bat bakoitzeko, bestela esanda; eta, arrautzik nahi ez duenari, ba ez
|
eman
).
|
|
|
Tipulak eta kuiatxoak bere ura botako dute, eta akaso nahikoa izango da ordu laurdentxo horri heldu, eta kuiatxoa egiteko. Edonola ere, lehortu dela ikusten baduzue, lehenago
|
eman
tomatea...
|
|
|
Ia ia eginda dago. Gatza bota, pipermin beltza, kuminoa eta ezkaia ere bai, zuen dastamen papilen eta ohituren arabera, eta azken kolpetxoa
|
emateko
prestatu. Banakako ontzietara atera (ontziek labearen beroari eusteko gai izan behar) anoa bakoitza, ahal den eta lehorren (horretarako asmatu zituen gure zibilizazioak bitsaderak eta halakoak) eta laberatu bost minutuz (horrek apurtxo bat gehiago lehortuko du, eta ondo bero mantendu).
|
|
|
Azpimarratzekoa da, egoera hau posible izateko erraztasunak
|
eman
direla legedi eta izapide mailan. Hona hemen hainbat adibide.
|
|
|
Hain zuzen ere putzu hauek dira Euskal Herrian izapideetan aurreratuen daudenak, Subillanan daude eta Gasteizko Udalaren baimenak besterik ez zaizkie falta lanei hasiera
|
emateko
. Shesak putzu hauek erabili nahi ditu fracking teknika frogatu eta dioenez, bideragarritasun ekonomiko, tekniko eta ekologikoa neurtzeko.
|
|
|
Azkenik, azpimarratu behar dugu hau guztia biztanleoi informaziorik
|
eman gabe
eta gure iritziak kontuan hartu gabe egin dela. Non dago gardentasuna?
|
|
|
Non dago gardentasuna? Informazio eza eta ezkutuan
|
eman
diren prozesuak onartezinak dira eta oinarri hauetan finkatzen den proiektu bat ez litzateke sekula aurrera eraman behar izango. Bizi dugun garai honetan erregai fosiletan oinarritzen den eredu energetikoa betikotzen duen proiektu bati lehentasuna ematea, akats larria da gutxi batzuen onurarako eta gehiengoaren kalterako.
|
|
|
Informazio eza eta ezkutuan eman diren prozesuak onartezinak dira eta oinarri hauetan finkatzen den proiektu bat ez litzateke sekula aurrera eraman behar izango. Bizi dugun garai honetan erregai fosiletan oinarritzen den eredu energetikoa betikotzen duen proiektu bati lehentasuna
|
ematea
, akats larria da gutxi batzuen onurarako eta gehiengoaren kalterako.
|
|
|
Honekin batera, sortzen diren hondakinen izaera ere toxikoa da eta inondik inora ez dute zehazten zein kudeaketa izango duten. Beste alde batetik teknikaren eskakizun bereziak direla eta izugarrizko ur kontsumoa eta lur galera
|
emango
da. Eta azkenik, azpimarragarria da honek guztiak inguruko herritarrengan eragin dezakeen kaltea osasunean batez ere.
|
|
|
Plazak betez, modu desberdinetan, urtarrilaren 7ko manifestazioan batu ziren indarrak batzeko aukera, aldarrikapen nagusiak herri eta hiri guztietako plazetara eramaten. Herrira mugimenduak beste aldarrikapen asko hartzen ditu kontutan, esaterako iheslariak, isolamendua,.... baina oraingoan hiru aldarrikapenetan jarri izan nahi dugu arreta; preso politikoen gehiengo handiari aplikatzen zaion sakabanaketa politikaren amaitzea, gaixorik eta espetxeetan mantentzen dituzten 14 presoen kaleratzea eta auzitegi konstituzionalak ontzat
|
eman
duen bizi arteko zigorrarekin amaitzea, alegia. ‘Herrira’ mugimendua herriak sortutako mugimendua da; mugimendua, hain zuzen, etengabe mugitu eta mugiarazten egongo delako.
|
|
|
Floren Aoiz, historialari zein idazlea eta EHU ko Ramon Zallo eta Mario Zubiaga irakasleak Burujabetzarako euskal bide orriaz jardungo dira, erabakitze eskubidea lortze bidean
|
eman
beharreko pausoak edota lurraldearen auzia nola bideratu aztertu asmoz. Berria egunkariko Edurne Begiristain izango da mahai inguru honetan moderatzaile.
|
|
|
Arabatakada unibertsitate euskaldun eta herritar baten aldeko jai aldarrikatzailea da. Nahiz eta itxuraz, Euskal Herrian euskal unibertsitateak badaudela
|
ematen
duen, errealitatean hori ez da horrela. Gabezia handiak ikusten dizkiogu hezkuntza sistema honi, eta horiek aldatzeko borrokatzea da gure helburu nagusia.
|
|
|
Guztietan daude ikasleak. Esperientziagatik eta ikasle mugimenduari laguntza
|
emateko
, zenbait ikasle ohi ere aritzen da laguntzen. Zenbait profesionalek ere ematen digute laguntza, betebehar tekniko batzuk existitzen direlako; elektrizitatea, kontratu batzuk legalki erredaktatzeko...
|
|
|
Esperientziagatik eta ikasle mugimenduari laguntza emateko, zenbait ikasle ohi ere aritzen da laguntzen. Zenbait profesionalek ere
|
ematen
digute laguntza, betebehar tekniko batzuk existitzen direlako; elektrizitatea, kontratu batzuk legalki erredaktatzeko...
|
|
|
Ekintzen artean, talde gazte berriei aukera bat
|
ematen
dien Maketa Lehiaketa antolatu ohi duzue eta saria, hain zuzen, Arabatakadan bertan jotzea da…
|
|
|
Epaimahaia kontzertuetako lan taldea da, talde horrek baloratzen ditu. Talde horrek erabaki behar du taldea gai den kontzertu bat
|
emateko
, teknikoki zein beharrezkoa den errepertorioa edukita. Guztiei eskaintzen diegun saria promozioa da, Arabatakadako web orrian milaka lagun sartzen baitira eta irabazleari jaialdiaren lehenengo kontzertua izatea eskaintzen diogu.
|
|
2013
|
|
|
Egin Ayllu Alde Zaharreko auzolagun taldeak pairatu berri duen zigor neurrigabearen albistea
|
eman
du bere webgunean (lagenterula.wordpress.com). Milaka euroko (4000 euro inguruko kopurua aurreikusten dute) kalte ordainari egin behar diote aurre hiriko ostalaritza enpresari talde baten azpijokoak argitaratu eta salatzeagatik.
|
|
|
Orduan, auzo kolektiboak “Como vivís pajaritos” (Zuek bizi zarete, zuek, alproja horiek!) izeneko txostena argitaratu zuen. Argitalpen horretan salatu egin zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua
|
ematen
ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak eman eta euren gorazarre publikoa egiten zutela. Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako.
|
|
|
Orduan, auzo kolektiboak “Como vivís pajaritos” (Zuek bizi zarete, zuek, alproja horiek!) izeneko txostena argitaratu zuen. Argitalpen horretan salatu egin zuten erakunde publikoek lehentasunezko tratua ematen ziotela ostalari talde horri, diru-laguntzak
|
eman
eta euren gorazarre publikoa egiten zutela. Aldi berean, enpresari horiek zorrak zituzten administrazioarekin, desjabetze aginduak, eta zenbait espediente irekita, besteak beste, kontratazioetan ustezko trikimailuak egin zituztelako.
|
|
|
Afera surrealista horren ondorioz, auzo taldeak milaka euroko zigorrari egin behar izango dio aurre; zirimolaren erdigunean dauden adur txarreko txori horiek, berriz, jarraitu dute negozioak irekitzen Alde Zaharrean (izenak lagenterula webgunean kontsultatu); Udalak jarraitu die lehentasunezko tratua
|
ematen
(ARICHek diru-laguntza ukatu zienetik gutxira Ekonomia Sustatzeko Udal Departamentuak eman egin zien); eta ni… ni urkamendiaren ertzean jartzen ari naiz neure burua istorio honen berri kontatzen ari natzaizuelako… Baten batek oraindik zalantzan jartzen bazuen herri honetako justizia zirko bat dela, honatx adibide adierazgarri bat. Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia.
|
|
|
Afera surrealista horren ondorioz, auzo taldeak milaka euroko zigorrari egin behar izango dio aurre; zirimolaren erdigunean dauden adur txarreko txori horiek, berriz, jarraitu dute negozioak irekitzen Alde Zaharrean (izenak lagenterula webgunean kontsultatu); Udalak jarraitu die lehentasunezko tratua ematen (ARICHek diru-laguntza ukatu zienetik gutxira Ekonomia Sustatzeko Udal Departamentuak
|
eman
egin zien); eta ni… ni urkamendiaren ertzean jartzen ari naiz neure burua istorio honen berri kontatzen ari natzaizuelako… Baten batek oraindik zalantzan jartzen bazuen herri honetako justizia zirko bat dela, honatx adibide adierazgarri bat. Nik, neure aldetik, egingo dut neure neurrirako justizia txikia.
|
|
|
Ohiko kultura ikuskizunaren erroetara itzultzeko saiakeratxoa egin du aurten Bertsozale Elkarteak, txapelketa osoan zehar. Bertsoari
|
eman
nahi izan dio garrantzia, ekintza artistikoari; eta horregatik soildu du saioen irudia, komunikazio estrategiak idortu, sinpletu. Alde handia dago orain lau urteko emozioen azpimarratzetik (mendi errusiarra eta beste) aurtengo arrasto horira.
|
|
|
Eskertu egin dugu, bide batez esanda. Baina, BEC ez da hori, ezin zaio tratu hori (bakarrik)
|
eman
, eta Bertsozale Elkarteak badaki hori.
|
|
|
Sigla politikoetatik haratago doan zerbait, zeharo babestuta egon behar dena. Ezinegon hori agertu diegu oposizioko talde politiko guztiei eta udal gobernu taldeari ere agertzeko asmoa genuen baina arlo horren ardura duen zinegotziak ez du erantzunik
|
eman
gure bilera eskaeraren aurrean eta ondorioz alkatearekin egin dugu bilera eskaera, azken honen erantzunik ere ez dugu jaso.
|
|
|
Aurrekoarekin lotuta, Gasteizen euskararen normalkuntzan aurrerapausoak
|
emateko
ezinbesteko tresna bezala ikusten dugu EBPNa eta berau garatzen ordu asko eman ditugu. Adostasun maila zabala lortu du, normalean euskararen inguruan biltzen garen eragileotatik haratago.
|
|
|
Aurrekoarekin lotuta, Gasteizen euskararen normalkuntzan aurrerapausoak emateko ezinbesteko tresna bezala ikusten dugu EBPNa eta berau garatzen ordu asko
|
eman
ditugu. Adostasun maila zabala lortu du, normalean euskararen inguruan biltzen garen eragileotatik haratago.
|
|
|
Beraz, argi gelditzen da Gasteizko udalean agintean dagoen talde politikoak eta alkateak euskarari
|
ematen
dion garrantzia, kromo trukaketa soil baterako baliabidea besterik ez da beraientzat. Eta euskararen nazioarteko eguna ospatzen dugun honetan egingo dituzten agerpen publiko, konpromiso huts eta zurikeriek beraientzat inolako garrantziarik ez dutela azpimarratu behar da.
|
|
|
Indarren batuketa horregatik, Mikel Irizarrek azaldu du sistema horrek
|
emango
lukeela" emaitza bezala Euskal Herrian beste inork antolatu ezin duen komunikazio talde indartsu bat", hain zuzen, euskararentzat ezinbestekoa dena, gaurko hizlari guztiak bat etorri diren bezela. Sistema horrek hiru hanka dituela azaldu du HEKIMENeko Alberto Barandiaranek," hedabideen bultzadarekin, unibertsitateen bermearekin eta administrazioaren laguntzarekin", hain zuzen...
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak
|
emandako
datuen arabera, Ertzaintzak genero indarkeriagatik mehatxatutako 4.746 emakumeri ematen die" babes aktiboa", genero indarkeriako edo etxeko indarkeriako egoerei aurre egiteko. Araban 575 emakumeri, hain zuzen.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak emandako datuen arabera, Ertzaintzak genero indarkeriagatik mehatxatutako 4.746 emakumeri
|
ematen
die" babes aktiboa", genero indarkeriako edo etxeko indarkeriako egoerei aurre egiteko. Araban 575 emakumeri, hain zuzen.
|
|
|
Gasteizen, Udaleko gizarte zerbitzuek
|
emandako
datuen araberan lehen aldiz indarkeriaren biktima izan diren 193 emakumek jaso dute arreta. Iaz kopuruak gorantz jo zuen, 231 kasu berri zenbatu baitziren Aurten, ordea, jaitsi egin da.
|
|
|
Iaz kopuruak gorantz jo zuen, 231 kasu berri zenbatu baitziren Aurten, ordea, jaitsi egin da. Aurten lehen aldiz arreta
|
eman
zaien emakumeen batez besteko adina 35,5 urte da (iaz 38,4),% 53,4k nazionalitate espainiarra dute,% 48,3k tratu txar emozional/ psikologikoak jaso dituzte, eta % 42,6k tratu txar fisikoak.
|
|
|
Gizarte Gaien Sailaren bitartez, Udalak genero indarkeriarekin lotutako arazoak dituzten 535 emakumeri
|
ematen
die arreta. Gasteizen eta Araban genero indarkeriaren biktimei arreta emateko hainbat programa dago, Gasteizko Udalak eta Arabako Foru Aldundiak antolatutakoak.
|
|
|
Gizarte Gaien Sailaren bitartez, Udalak genero indarkeriarekin lotutako arazoak dituzten 535 emakumeri ematen die arreta. Gasteizen eta Araban genero indarkeriaren biktimei arreta
|
emateko
hainbat programa dago, Gasteizko Udalak eta Arabako Foru Aldundiak antolatutakoak. Arreta psikologikoa emateko programetatik 679 pertsona igaro dira aurten.
|
|
|
Gasteizen eta Araban genero indarkeriaren biktimei arreta emateko hainbat programa dago, Gasteizko Udalak eta Arabako Foru Aldundiak antolatutakoak. Arreta psikologikoa
|
emateko
programetatik 679 pertsona igaro dira aurten. Emakumeei laguntza juridikoa emateko programan 119 eskaerari erantzun zaie eta 23 izan dira urtean zehar GPS Atenpro programa erabili dituztenak.
|
|
|
Arreta psikologikoa emateko programetatik 679 pertsona igaro dira aurten. Emakumeei laguntza juridikoa
|
emateko
programan 119 eskaerari erantzun zaie eta 23 izan dira urtean zehar GPS Atenpro programa erabili dituztenak. Horrekin batera, erasotzaileei arreta emateko programa bat ere badago eta aurten 39 gizonekin jardun da.
|
|
|
Emakumeei laguntza juridikoa emateko programan 119 eskaerari erantzun zaie eta 23 izan dira urtean zehar GPS Atenpro programa erabili dituztenak. Horrekin batera, erasotzaileei arreta
|
emateko
programa bat ere badago eta aurten 39 gizonekin jardun da.
|
|
|
Zer moduzko harrera izan zenuen Gasteizen
|
emandako
hitzaldia?
|
|
|
noski eta hori nabaria da. Aurrekoan Hirineten urteurrenean Andra Mari Zuriaren enparantzan hitzaldia
|
ematera
etorri nintzenean txundituta geratu nintzen, ostiral arratsalde bat zen, eguraldi oso ona egiten zuen eta hala ere, bertan 200 bat lagun elkartu ziren euskararen inguruko hitzaldi bat entzutera. Nik uste horiek sintomak baina zerbait gehiago direla edo nolabait aurrera doan prozesu baten sintoma baikorrak direla.
|
|
|
Zapotekera hutsez ari ziren, Oaxaca eskualdeko bertako hizkuntzaz, baina tarteka publikoak gaztelaniaz oihukatutako leloei esker sumatu ahal izan nituen andre kementsu horien jardunaren nondik norakoak. Nire ondokoari arreta
|
eman
zion espainol batzuk ikustea espainolen aurkako elkarretaratze batean eta horrela jakinarazi zidan. Nik, noski, euskalduna naizela argitu nion.
|
|
|
Madrilgo Hitzarmenak edo Hirutariko Hitzarmen gisa ezagutzen den orduko erabaki injustu eta ilegalak sortu duen Saharar Herriaren oinaze eta atsekabe luzea konpontzeko ez dute ezer egin ez UCDko, ez PSOEko ezta PPko orain arteko gobernuek. Are gehiago, zein baino gehiago saiatu dira ehunka mila pertsona erbestera eramateko, ihes egin ezin edo nahi ez zutenak milaka ere desagerrarazteko, torturatzeko, ilegalki atxilotzeko eta era guztietako beren giza eskubide oro ukatzeko balio izan dituzten armak
|
ematen
aritu dira. Estatu espainolak bi mila kilometro luze baino gehiago duen harresi militarra eraikitzeko baliabide ekonomikoak lortzen lagundu du lotsarik gabe eta okupazio ilegitimoa edo baliabide naturalen ustiaketa ilegala babesteko laguntza diplomatiko eta politikoa osoa eman dio Marokoar erregimen antidemokratikoari.
|
|
|
Are gehiago, zein baino gehiago saiatu dira ehunka mila pertsona erbestera eramateko, ihes egin ezin edo nahi ez zutenak milaka ere desagerrarazteko, torturatzeko, ilegalki atxilotzeko eta era guztietako beren giza eskubide oro ukatzeko balio izan dituzten armak ematen aritu dira. Estatu espainolak bi mila kilometro luze baino gehiago duen harresi militarra eraikitzeko baliabide ekonomikoak lortzen lagundu du lotsarik gabe eta okupazio ilegitimoa edo baliabide naturalen ustiaketa ilegala babesteko laguntza diplomatiko eta politikoa osoa
|
eman
dio Marokoar erregimen antidemokratikoari.
|
|
|
Aurreko ikasturtean sortu zen Gasteiz Gure Hezkuntza plataformak Wert ministroaren LOMCEri" ezetz borobila"
|
ematen
dio eta Euskal Herrirako hezkuntza sistema eredu propioa aldarrikatzen du. Jaio zenetik, plataforma osatzen duten hezkuntza komunitateko parte hartzaile guztiek, hots, hainbat guraso, ikasle eta langilek, eragile ezberdinek, herritarrek eta bestek, lege honen edukiak aztertzeko, eztabaida zabaltzeko, beharrezkoa den hezkuntza sistemaz hausnartzeko eta proposamenak partekatzeko bilerak egin dituzte eta horrez gain, eta asmo berarekin, eskoletan ere eskaini dituzte hitzaldiak.
|
|
|
Agerraldi bat egin du Jorge Fernandez Diaz Espainiako Barne ministroak, operazioaren berri
|
emateko
. Herrira" ETAren tentakulua" dela esan du, eta berretsi Madrilek ez duela erakunde armatuarekin negoziatuko.
|
|
|
Gizajoak ez zekien, nonbait, debeku horretatik salbuetsita daudela hiru metrotik gorako zabalera duten espaloiak. Baina bost axola berari legeak zer dioen, araudi berriak aitzakia
|
ematen
dio bere frustrazioa azalarazteko eta inork eman ez dion autoritatea txirrindulariari aurpegiratzeko. Egun batetik bestera kaleko usadio onen zaindari bilakatu da, barruan daraman polizia esnatu egin da.
|
|
|
Gizajoak ez zekien, nonbait, debeku horretatik salbuetsita daudela hiru metrotik gorako zabalera duten espaloiak. Baina bost axola berari legeak zer dioen, araudi berriak aitzakia ematen dio bere frustrazioa azalarazteko eta inork
|
eman
ez dion autoritatea txirrindulariari aurpegiratzeko. Egun batetik bestera kaleko usadio onen zaindari bilakatu da, barruan daraman polizia esnatu egin da.
|
|
|
“Eusko Jaurlaritzak kontzertazio moduluak murrizteko erabakiaren aurrean, itunpeko irakaskuntzako patronalek murrizketa hauen zama nagusiena sektoreko langileen bizkar jartzea erabaki zuten, inolako elkarrizketa eta negoziaziorik izan gabe eta soldatak murriztuz”, salatu dute. Horrekin batera, “auzitegiek instantzia gorenetan langileen ordezkarioi arrazoia
|
eman
dietenean ere, patronalek bata bestearen atzetik etorri diren epaiak betetzeari uko egin diete behin eta berriro, oraindik ere 2013an zor dituzten kopuruekin gertatzen den moduan”, gaineratu dute.
|
|
|
Sindikatuen arabera, ikastetxe hauetan sortu den “egoera larrian ardura zuzena Eusko Jaurlaritzarena da" eta horregatik, bitartekaritza lana egin dezan eskatzen diote, “gatazka honi konponbidea aurkitu eta hezkuntza sistemari eta langileen egoerari egonkortasuna
|
emango
dion irteera bidea aurki dezan”.
|
|
|
Lagun artean pote batzuk hartzen jaio zen ideia da Siberia Rock jaialdia. 21 eta 24 urte arteko neska mutil batzuk, Gasteizeko rock taldeak ezagutzera
|
emango
lituzkeen jaialdi bat antolatzeko gogoekin. Orduan, udalaren Gazteriaren saileko “Haziak” lehiaketaz izan zuten berri eta euren proiektua aurkeztea erabaki zuten.
|
|
|
Proiektua zerotik prestatu behar izan genuen, gauza asko eskatzen zizkiguten lehiaketara aurkezteko, detaile guzti guztiak. Buelta asko
|
eman
genizkion eta azkenean oso ondo geratu zitzaigula uste dugu. “Haziak” ekoei gustatu zitzaien ere, eta hemen gaude orain.
|
|
|
Zaila baino, lana
|
eman
digu. Zerrenda erraldoi bat egin genuen talde guztiekin eta gero banan banan galdetzen.
|
|
|
Gainera gure jaialdia Azkenarentzat kantera moduko bat izatea nahi dugu. Denborarekin Azkenan jo dezaketen taldeak ezagutzera
|
eman
nahi ditugu.
|
|
|
Zuberoako historia hurbilean zeresan ugari
|
eman
zituen gasbidearen aferak. Eta, horretan oinarrituta, ezohiko polizia nobela idatzi zuen Itxaro Bordak:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, momentuz eta arrisku egoerarik
|
eman
ezean, barbakoa egiteko aukera egongo da zenbait lekutan. Sua pizteko debekuak 17 aisialdi guneetan dauden adreiluzko, harrizko eta porlanazko barbakoei ez die eragingo, tximinia dutenei alegia.
|
|
|
Gazteleraz egitekotan, euskarak presentzia minimo bat izan du. Talde lanak izan dira (gutxienez bi pertsonen taldeak) eta irailaren 15a baino lehen izena
|
eman
.
|
|
|
Izen
|
ematea
: ekainaren 15etik irailaren 15era.
|
|
|
Udaberrian bidaian hasia izan banintz, non egongo ote nintzake orain udan? Akaso hobe dut buelta askorik
|
ematen
ez badiot, nahasiak ditut barrenak eta, hemen nago eta listo. Baina eta zerk errotu nau hemen?
|
|
|
Hitzarmena sinatu eta ondorengo urteetan, Osakidetzako langileen lan eskubideetan aldaketak
|
eman
ziren baina hauek ez ziren gure hitzarmenean islatu lan baldintzak hobetzea suposatzen zuelako.
|
|
|
Azken urte hauetan ordea,
|
ematen
ari diren aldaketek murrizketak dakartzate eta kasu honetan garbiketako kontratak, Araban GARBIALDI eta MASTERCLIN, aldaketa hauek aplikatzen ari dira, langileentzat onak zirenean aplikatzen ez zituztenean.
|
|
|
Orain pausu bat aurrera
|
eman
dute, eta hitzarmenaren indarraldia bukatu denez eta berriro negoziatu behar dela aprobetxatuz, dauden eta egongo diren murrizketak guk sinatzea nahi dute hitzarmen berrian.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailari bilera eskatu diogu egoeraz informatzeko eta mediatzeko gatazka honi bukaera
|
emateko
|
|
|
Ez, hori ez. Antza denez Martinen arrebak institutua utzi behar izan zian aitari bihotzekoak
|
eman
eta etxera dirua ekartzeko lanean hasi behar izan zialako. Ez, beste Eneritz bati buruz ari ninduan.
|
|
|
|
Emango
zizkieat, hire partez.
|
|
|
Enpoderamendu, subjektu, hegemonia, artikulazio. Denboraren poderioz gero eta zarata gehiago duten hitzak, Iñigo Aranbarrik
|
ematen
zion zentzuan. Bestela, galdetu zuen buruari (eta hau esango dut zuen irakurle tipologia zehazteko ausardiarekin) testu honen lehenengo lau hitzak irakurri eta ez dizuen halako asperdura bat eragin; zera bat...
|
|
|
Berriro matraka bera, baina hainbeste errepikatzeak hitz horiei
|
emandako
lizun usaina kentzeko helburuarekin. Lan gaitza, zinez:
|
|
|
horregatik egingo dut edozein arrazoi emale patxadazalek, modu aski kobardean, egingo lukeena. Hau da, tesi bat bota, ilustratzeko adibide erdi graziosillo bat
|
eman
, eta aire.
|
|
|
Guztira bost dira, beraz, erakunde horri dagozkion 2011ko salaketak. Foru Aldundiari buruzko erreklamazioak hain gutxi izateak zer pentsa
|
ematen
du.
|
|
|
Araban euskaldunak egon badaude, baina ez dira oso euskaltzale eta berdin zaie zerbitzua zein hizkuntzatan
|
ematen
zaien.
|
|
|
Lanaren aurrerapen bat
|
emango
da ekainean Udako Ikastaroetan, Kike Amonarrizek zuzenduko duen ikastaroan “Hizkuntza normalizazioa eta hedabideak: etorkizuneko erronkak” Eta azken emaitza udazkenean aurkeztuko zaie sektoreari, erakunde publikoei eta gizarteari.
|
|
|
Badira hiru urte, sistema bereran krisia, bereziki, jasaten ari garela eta, horren ondorioz, inoiz ezagutu ez dugun miseria egoera eta atzerapausoak
|
ematen
ari dira. Gainera, orain ikusten ari garena etortzeke dagoenaren lehen adierazlea baino ez da.
|
|
|
Beraz, nik ez nuke esango greba hau momentu berezian heltzen denik; baina egoera ekonomikoak berak erantzunak eskatzen dizkigu eta, kasu honetan, erantzunak greba orokorraren forma hartu du. Zalantzarik gabe, aurrerago bestelako erantzunak ere
|
eman
ditugu, diseinu honekin edo beste batekin; baina argi dago edukietan eta aldarrikapenetan bat egingo dutela.
|
|
|
Tamalez, sindikatuek orduan esaten genuena berretsi du errealitate gordinak. Euskal Herria emergentziazko egoeran dago eta egoera honen aurrean erantzun eraginkorrak
|
eman
ahal izateko bestelako alternatiba politikoa eraiki behar da.
|
|
|
Lehenik eta behin, erantzuna
|
eman
behar diogu hitzarmen kolektiboen defentsari, uztailaren 7an nolabaiteko indargabetze orokorra etorriko baita; hori, beraz, premiazko borrokatzat izango dugu. Oso borroka gogorra izango da patronalaren jarrera itxia dela kontuan hartzen badugu.
|
|
|
Garoñaren luzapena eskatzeko epe berria
|
eman
diote Nuclenorri
|
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluak epe berria
|
eman
dio Nuclenorri Garoñaren luzapena eska dezan. Erabakia hartzeko lau bilera egin ditu kontseiluak eta, azkenik, PPko bi kontseilariek eta CIUkoak aldeko botoa eman dute; PSOEko kontseilariek, berriz, kontra azaldu dira.
|
|
|
Segurtasun Nuklearreko Kontseiluak epe berria eman dio Nuclenorri Garoñaren luzapena eska dezan. Erabakia hartzeko lau bilera egin ditu kontseiluak eta, azkenik, PPko bi kontseilariek eta CIUkoak aldeko botoa
|
eman
dute; PSOEko kontseilariek, berriz, kontra azaldu dira.
|
|
|
Honen aurrean, efizientzia teknologikoan sinetsi eta gure despilfarroan iraun dezakegu, gehiegikeriazko bizitzak
|
ematen
dituen plazerei eutsiz, edo trantsizio itzel bat has dezakegu. Eta trantsizio itzela zer den ez dago oso garbi ezta ere.
|
|
|
Eta trantsizio itzela zer den ez dago oso garbi ezta ere. Orotariko kalkulu kontraesankorrak badauden arren,
|
demagun
energia kontsumoa %60an edo murriztu genukeela, eta energia berriztagarrien ekoizpena ia zortzi aldiz biderkatu. Portzentajeak altuak dira bai, baina kontsumo murrizketarena ez omen da ikaragarria, ez ginateke kobetara itzuli behar, antza duela 30 bat urteko energia kontsumo kopurua da, ohitu gintezke, eta gainera gaur egun teknologia askoren efizientzia handiagoa da.
|
|
|
Noiz hasi zinen Gaztelagunean eta zergatik? Gasteizko lagun batek gomendioa
|
eman
zidan irailean eta izena eman nuen jarraian. Nire herrian euskara talde batean nabil eta hemen ere nire aportazio txikia egin nahi nuen eta jende berria ezagutu.
|
|
|
Noiz hasi zinen Gaztelagunean eta zergatik? Gasteizko lagun batek gomendioa eman zidan irailean eta izena
|
eman
nuen jarraian. Nire herrian euskara talde batean nabil eta hemen ere nire aportazio txikia egin nahi nuen eta jende berria ezagutu.
|
|
|
Zaraobe Institututik Lanbide Heziketa euskaraz bultzatu behar genuela argi izan dugu hasieratik. Urte pilo igaro dira hezkuntza mailan eta hainbat aurrerapenak
|
eman
dira ereduen arloan etab. Baina, euskarazko Lanbide Heziketaren eskaintza, gaur egun, ziurrenik, %10 %11ra ez da iritsiko. Beraz, Lanbide Heziketari dagokionez, euskarazko formatuan eskaintza oso urria zela ikusi genuen eta Zaraobetik prest agertu ginen erronkari aurre egiteko.
|
|
|
Une honetan administrazioak
|
ematen
duen aukera hauxe da: ikasle kopuruaren arabera, ziklo mistoa ateratzea; hau da, ziklo horren modulu batzuk erdaraz eta beste batzuk (ordu kopuru gehienak biltzen dituenak) bikoiztuta, euskaraz eta gaztelaniaz, aukeratutako ereduaren arabera.
|
|
|
Tamaina handiko lan hori Zumetak eta Carmelo Ortíz de Elgueak elkarrekin egin zuten Argia barrura erakusketan —Artiumek antolatua— egon zen ikusgai. Hasierako proposamena aldatuz joan zen, eta margolanetik ateratako elementuei bizia
|
eman
eta soinu banda bat gehitzeko ideia sortu zen (musika, margolariaren adiskide zen Mikel Laboaren Gernika izan behar zuen, noski, bere bertsio sinfonikoan). Horrela hartu zuen film laburraren itxura.
|