|
2009
|
|
|
Ez genuen lortu lan-talde iraunkor eta konprometitu bat mantentzea. Hasieran egondakoek, Roberto Villamayor arkitektoak edo Santos Bregaña diseinatzaileak kasu, lan asko egin zuten, baina lan-talde
|
berriarekin
ez genuen beharrezko inplikaziorik lortu. Arkakuso proiektuaren asmoa ezberdina da, hau da, arkitekturako aldizkari bat Interneten PDF formatuan eskegitzea.
|
|
|
Arkitektoaren irudi berriak hamarkada
|
berriaren
atarian
|
|
|
2 2009 urtea. Arkitektoaren irudi
|
berria
|
|
|
Eskuratuko ote ditu hala aritzeko beharrezko jakintza nahikoak? Baina, egun esan bezala, zenbat arkitekto titulatu
|
berrik
dihardu horrela?
|
|
|
terminoen arteko konbinazioa. Ele
|
berri
hau mamitzeko, gertuko adibide batera jotzea da hoberena; horrela, bada, Bilbo eta Deustu banatzen dituen zubia igaro dugu, Abandoibarran eraikitzen ari den Iberdrola dorreari so, Idom taldearen parte den ACXT makroestudioarekin topatzeko.
|
|
|
Guk ez dakigu horrenbeste kalitatea eta kantitatea lortzeko gakoa non den, agian ingeniaritza batek eman dezakeen oinarria izan daiteke, edota beste edozer. San Mames estadio
|
berria
, edota Marqués de Riscal upeltegietan antzeman daiteke beste kategoria batean jokatzen dela, starsystemeko arauak erabiliz; joko horretan jokalariak arkitektoak, mota guztietako ingeniariak, teknikariak eta project managerrak dira.
|
|
|
Horietatik, Emilio Tuñon, Carme Pinós, Sara de Giles, Marta Cervelló, Patxi Mangado eta Félix Arranzek osaturiko epaimahaiak 128 aukeratu zituzten. Donostiara iritsi
|
berri
den erakusketan, 28 aurkezpen ikus daitezke Arkitektoen Elkargoko aretoan.
|
|
|
Star system
|
berri
honetan murgilduta, arkitektura berezi baten sorrera ikusi dugu. Antzinako, lanbidetik?, egun begi bistan dagoen, irudi saltzaileen?
|
|
|
eta beste hainbeste termino agertzen zaizkigu 40 urte baino gutxiago dituzten arkitektoen hizketan. Arkitektoaren irudi
|
berria
hamarkada bat lanean egonik, eta bere aurretik zeudenak ez bezala, obran oso denbora gutxi eman duenaren teknikariarena da.
|
|
|
Horrek bereziki jo ditu higiezinen enpresak eta eraikuntzaren industria, ez bakarrik inbertsio eta arrisku hartze ugari eskatzen dituztelako, ezpada azaldutako arrazoi guztiengatik (euren prezioa gainestimatua zegoelako, interes tasek kota altuegiak jo zituztenean jendeak hipotekak eskatu eta erosteari utzi ziolako, bankuek ere hipotekak emateko baldintzak arras zorroztu dituztelako,...) etxebizitzaren salmentak itzel egin zuelako behera, eta horrela dirau. Garai txarrak eraikuntza
|
berriko
proiektuetarako, eta horretara dedikatu nahi duten arkitekto hasiberrientzat.
|
|
|
Toki aldaketa horrekin batera, 120 metro karratuko hutsune batek Elkargoa behin betiko kanpoaldera irekitzeko beta emango luke. Bistaratze operazio hori gauzatzeko, Elkargoak lehiaketairekibatantolatuzuen.Bertaraaurkeztuzirentaldeek, zulaketak, erakusleihoak, aurrekontu urriak (Elkargoak 60.000 euroko aurrekontu zorrotz bat betetzeko enkargua egin zuen), irudimena eta tankerako hitzak erabiltzera izan ziren derrigortuak, hurrengo hamarkadari begira Elkargoaren irudi
|
berria
marrazteko abiapuntua emanez.
|
|
|
Iragazkortasuna sortu (espaloi mailako fatxada, ateak kenduta, erabat opakoa zen) eta erakusleiho moduko bat eraiki, hala inguruko eremu urbano
|
berriarekin
harremana lortzeko.
|
|
|
Hondarribian Psilocybenea kontzertu areto, grabaketa estudio eta saio lokalak biltzen dituen zentroaren eraberritzea bukatu
|
berri
duzue. Badirudi proiektu honekin musikaren munduaren eta arkitekturaren arteko, feedback?
|
|
|
(Decorated Shed) moduan aurrexistitzen zen, jatorrian La Herrera inguruko lantegiekin modu maltzurrean mimetizatzea bilatzen zuelarik. Fatxada
|
berri
baten enkarguari erantzuna emanez, eta proiektutik abiatuz, iradokitzen duzun arkitektura parlante izate hori planteatzen da, enpresaren presentzia era eragingarrian transmitituko duena. Ikustezko elementu nagusietan jarritako arretan eta egituraren xinpletasunean oinarrituz, nolabaiteko pertzepzioeta memoria erraztasuna lortzen da.
|
|
|
2008ko urrian. Foro Arquia/ Próxima, ren lehenengo edizioa ospatu zen Valentzian. Ponpaketa estazioaren fatxada
|
berriaren
obra arkitekto gazteek egindako 128 obren artean katalogatu eta RULOT estudioa gertakizun horretan parte hartzera gonbidatu zuten. Zuek, esperientzia hau barnetik ikusi duzuenok, nola ikusten duzue datorren arkitektura?
|
|
2010
|
|
|
Hogeita bost urte bete
|
berri
dituzte elkarrekin lanean, eta hamazazpi pasatu dira Kabiezesen (Santurtzi) sustapen publikoko lehen etxebizitza proiektua gauzatu zutenetik. Egun, Bilbo Zaharra eta Miribilla auzoen artean amaitzear dagoen Babes Ofizialeko Etxebizitza promozio batean dabiltza
|
|
|
Normalean, orube hutsak izaten dira, auzo edo hirigune zaharkitu eta degradatuetan daudenak, forma eta topografia zailekoak.Orube horiei ahalik eta etekin handiena ateratzen zaien bitartean, auzoaren birsorkuntzan eta zaharberritzean parte hartzen dute promozio hauek. Horrela da aztertzen ari garen kasuan, bai eta IMBk Sestaoko La Bariega auzoan amaitu
|
berri
duen beste BOE promozio batean ere.
|
|
|
Horren karian, CONSTRUCCIONES ARIAZAR S.A. enpresak idatzia igorri zion 1963ko abuztuaren 29an Hogar y Arquitectura ko buruari, lanen esleipena eskatuz eta dorreen egitura altzairuarekin altxa zitekeela argudiatuz. Proiektuaren egile eta arduradunek ere egitura
|
berriaren alde
egin zuten, aurrekontua merkeagoa zela-eta. Gutuna jarri zioten aipatu agintariari, baita hark proposamena onartu ere.
|
|
|
Izan ere, hasierako proiektuak zapata bakunak jasotzen zituen. Aldaketak tarteko baina, eta ikerketa geotekniko
|
berri
baten aginduz, zutabe bakoitzaren azpian hormigoi armatuzko pilote bana osatzea deliberatu zen. RODIO motako piloteak dira, 1.000 eta 630 mm-ko diametrokoak, entzepatu bat tarteko zutabearekin bat egiten dutenak.
|
|
|
Gizakien arteko harreman eta elkartze mota
|
berri
horiek ohiko tipologien eraginez baldintzatuta sentitzen dira. Gizartean arti kulatzeko edota beraien biziera eta baliabideak hobetzeko zail WDVXQDN GLWX] WH.
|
|
|
Etxebizitzen eskari errealari moldakaiztasunaren beste on dorio bat oso garestiak eta ezerosoak diren obrak egitea da (nahiz eta promozioa amaitu
|
berria
izan). Erabiltzailea erosi edo alokatu dituen produktu horiekin zoriontsu ez dagoela NRQÀUPDW] HQ GX KRQHN.
|
|
|
Hau guztia nahiko normala iruditzen zaigu, baina, auto
|
berri
bat erosi ostean, norbaitek aldatzen al dio motorra. Beira berriak leihoetan jartzeagatik edota sabaia zulatu eta leiho bat gehitzea gatik ordaintzen al dio langile bati?
|
|
|
Hau J. N. Habraken ek garatu zuen eredua da, eta biztanle ezberdinen tzat aproposa den proposamen berdin baten moldakortasu nean datza. Arazoa, ordea, eraikuntza teknika moldakortasun hori denboran zehar mantentzeko gai izango ote den jakitea da, biztanle
|
berri
batzuek konpartimentazioa traba askorik gabe aldatzea posible izateko.
|
|
|
Bat batean, dentsitate baxuko lurzoruan, eraikigarritasunaren% 65ek etxebizitza publikoa izan behar zuen eta lurzoruaren hiritartzea gauzatu behar zen. Egoera
|
berri
horretan, proiektua ez zen bideragarria.
|
|
|
Christian: Politikariek etxebizitza publikoa lortzeko modeloa aldatu behar dute, gizartearen eskariari konponbide bat aurkitu zaio egungo egoera ekonomiko
|
berrian
. Espainiako Gobernuak zaharberritzearen eta alokairuaren aldeko politika
|
|
2012
|
|
|
2002/ 91/ ECn ezarritako helburuak eta CTEn jasotako haren transposizioa zaharkituta geratu dira dagoeneko. Horregatik, beharrezkoa da erronka energetiko berriak betetzea bermatzen duen araudi
|
berri
bat ezartzea.
|
|
|
Ondorio horrek agerian uzten du denboraldi ez oso urrunean, berriki eraikitako etxe asko energetikoki birgaitu egin behar izango direla Europako baldintza berriekin bat egin ahal izateko. Errealitate hori oraindik ere gehiago areagotuko da, lehendik dauden eraikuntzen egiaztatze energetikoaren prozedura
|
berriarekin
(Certi, cación energética de edi, cios existentes).
|
|
|
Arrazoi horiengatik guztiengatik, hurrengo hamarkadari begira bidezkoa da pentsatzea bulego eraikinak tipologia garrantzitsuenetariko bat izatera pasako direla, horregatik, marko energetiko
|
berrira
lehenbailehen egokitzea izango da datorren urteetako erronka nagusietarikoa. Helburu argi horrekin, fatxadek ezin izango dute zeregin estetiko bat bakarrik betetzen jarraitu, baizik eta energia aurrezteko baliagarria izango den aukera paregabea izan dute moduan, non sistema industrializatu ekoefizienteen integrazioa jorratu beharreko bideetariko bat izan daitekeen (3).
|
|
|
Hegoaldera orientatuko erreferentzia eraikinen fatxada atal opakoak FAA bat gehituta aldatu izan dira kalkulu berriak egiteko. Eraikin
|
berri
hauen energia eskakizunak LIDER programa erabiliz kalkulatu dira ondoren. Era horretan, aztertutako kasu bakoitzean FAAren erabilerak eskaintzen duen aurrezpen energetikoa ezartzea posible izan da.
|
|
|
Historian zehar etxebizitzak ez dira ondare bezala kali, katu, eta hemendik ez dugu birgaitze prozesua larregi loditzea nahi, baina aurretiko azterketa gomendagarria dela uste dugu eraikina ulertzeko. Obran ere jakituriak eta metodo zientifikoek (arkitektoaren aholkulari gisa) presentzia handiagoa izan behar dute, neurri zuzentzaile gehiago ahalbidetzen dituztelako eta, agian, eraikinaren informazio zehatzagoa lortu daiteke, gero proiektu
|
berrian
eraikinaren izaera ahalik eta gehien mantentzeko. Birgaitze proiektu bat eraikin existentearen dokumentatzea eta ezagutzea da, lehendabizi dagoena ahalik eta sakonen ulertuz, gero garai berrietara egokituz.
|
|
|
Birgaitze eta energetiko hitzetan ez dugu soilik erantzun teknologikoetan pentsatu behar, baizik eta eraikinaren nortasunean eta hiri espazio horren sorreran duten garrantzian ere. Etxebizitzak ondarea dira, egungo hiriaren, eta pasatu
|
berri
dugun aro ekonomikoaren hazia. Ondareak bere garrantzi, sikoaz gain, beste garrantzi handiago bat duelako, iraganaren lekuko, historian zehar ondare bezala elite gutxi batzuen eraikinak identifikatu ditugu, eta horiek garaiko biztanle gutxiren erantzukizuna besterik ez zuten.
|
|
|
Horra hor gizarte industrialaren motor
|
berria
, energiaren morroi bihurtu gaituena.
|
|
|
lurraldea behin betiko aldatu dezakete, eta objektu ederrak edo itsusiak izateak ez du hori aldatuko; Txinan, Hiru Arroiletako presa erraldoiak 100 TWh energia sortuko du, Txinako egungo beharraren% 9, eta haren 2,4 kilometroko luzerak 600 kilometro baino gehiago zabalduko du urtegia. Aski ezagunak dira urtegi
|
berri
horren proiektuak sortutako ondorioak, tartean etxea utzi behar izan duten 1.400.000 lagunen tragedia.
|
|
|
Energia kontsumoa murrizteko eta ingurumenari kalte gutxien egiteko modurik eraginkorrena zaharkitutako eraikinak birgaitzea da. Horrek eraikina bota behar ez izatea esan nahi du, eta birgaitzea era egokian aurrera eramanez gero, eraikina bota eta
|
berri
bat eraikitzearekin dagoen aldea nabarmena
|
|
|
Europar Batasunaren energia politikaren bidaia orri
|
berria
eta horren ondorioak Euskal Herriko garraio eta eraikuntzan
|
|
|
Europako Kontseiluak 2020rako ezarritako helburuen arabera, orduko energia kontsumoak% 20 jaitsi luke 2006koarekin alderatuta, nagusiki e, zientzia hobekuntzei esker. Batzordearen arabera, orain martxan dauden politikekin, kontsumo murrizketa% 10ean geratuko litzateke, eta horregatik Energia E, zientzia Plana 2011 ezarri
|
berri
du (2011c). Aldi berean, Batzordeak landu dituen eszenarioetan, 2050eko energia kontsumoa% 41 gutxituko dela aurreikusten da; are gehiago:
|
|
|
Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron. Eraikinen energia errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin
|
berri
guztiek energia balantze ia nulua izan dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia guztiak eraikinean bertan sortutakoa izan duela, energia fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez: sistema fotovoltaiko, eguzki termiko edota geotermikoaren bidez. Jabetza edo erabilera publikoko eraikinetarako, zuzentarauak 2019ra aurreratzen du energia balantze ia netoaren beharra.
|
|
|
Artikulu zienti, koa: Europar Batasunaren energia politikaren bidaia orri
|
berria
eta horren ondorioak Euskal Herriko garraio eta eraikuntzan
|
|
|
Adibide gisa, 2 irudiko xehetasun guztiek betetzen dute araudia, isolatu gabeko solairuek barne (4). Frantziako araudi
|
berria
laster izango da indarrean (5), zubi termikoak tratatzea manamendu egingo duelarik. Isolamendu eskaera zorroztearekin batera, balio maximoak ezarriko ditu zubi termikoen transmisioarentzat, itxituretan transmitantziarekin egiten den antzera.
|
|
|
Bide estali batek atari ematen die arraunketa ez beste erabilera guztiei lehen solairuaren mailan, behe solairuko joan etorriekin gurutza ez dadin. Oinezko bide horrek, Lezo bideko aldapatik moilarainoko pasabide batekin, bolumen osoa iparretik hegora zeharkatzen duen talai
|
berri
bat osatuko du, parke eta portuaren behatoki izango dena. Eta multzo guztia estaliz, isuri ezberdinekin tolesten diren planoak jarraitutasunean lotzen dituen aluminiozko azal bat egongo da, aurretik igarotzen diren itsasontzien oihartzun formalak dituena.
|
|
|
Izan ere, errazena zera da, markak kritikatzea. Zailena, ekinez, proiektu bidez, Euskal Hiria kontzeptuaren potentzialtasuna bere lekuan birkokatuz, berezkoak zaizkigun elementuekin, marka
|
berria
gure egitea da.
|
|
|
Laburbilduz, Euskal Hiriak, hiri/ lurralde/ gizarte eredu jakin baten marka instituzionala baino, Euskal Herriaren aniztasuna bermatuz eta berau balioan jarriz, analisi prospektibo eta parte hartze prozesuaren bidez, lurralde antolamendua eta herrigintza egiteko kudeaketa kultura eta eredu
|
berri
bat behar du izan aurrerantzean. Kudeaketa eredu horrek lurralde antolaketarako gidalerro estrategikoak markatu lituzke, eragile ezberdinen parte hartzearekin erdietsiak, dagoeneko negoziaezinak diren printzipio aurrerakoi batzuetan oinarriturik egon liratekeenak.
|
|
|
(a) Euskal Hiri posibleak eta bere eszenario edo jokaleku prospektiboak; (b) krisiaren osteko ondorio estrukturalak eta Euskal Hirirako lurralde eredu
|
berri
baten beharraren eskaera zuzena; (c) hiri erregioaren lurralde unitatearen balizko kokapena, lokala eta globalaren ardatz horretan; (d) egungo Euskal Hiriaren ereduan (LAG), desazkundea eta lehiakortasunaren paradigmen dialektikaren ulermen eta praxiak ekarriko lituzketen aldaketak; (e) ekoizpen ereduaren trantsizioaren beharra eta bere erlazioa jasangarritasun, enplegu, talentu eta gizarte ekint...
|
|
|
koak ziren bi paretak eta lur egokia moldatu behar izan ziren. Herri batzuetan, joko zaharra errespetatuz eraiki ziren, baina gehienek pilotaleku
|
berria
eraiki zuten, antzinako pilota jokoa ahaztuz, desagerraraziz.
|
|
|
4 maila: jokoaren bilakaerak bi elementu
|
berri
eransten dizkie aurretik zeudenei frontoia eratzeko
|
|
|
Superetxadiaren ideiak 1933ko Bartzelonako zabalgune
|
berrirako
proposamena iradokitzen du bada...
|
|
|
Gaur egun, gizartearen ikuspegitik eta hiriaren ikuspegitik, mahai gainean ditugun erronka nagusiak bi dira nire ustez: jasangarritasuna eta aro
|
berri
batean sartu izana, informazioa eta ezagutzaren aroan, alegia. Beraz, nik ongi deritzot halako teknologia berriak zerbitzuen kudeaketan txertatzeari.
|
|
|
Ingurumenean jauzi kualitatiboa emateko aukera, hain zuzen ere, bai hiritarren kontzientziazioa eta inplikazioa areagotzeko, bai koherentzia eta zeharlerrotasun handiagoz jokatuz hiri ekologikoagoa bilakatzeko, bai proposamen eta ekintza berriak aurrera eramateko. Aitzitik, apenas ikusi dugu proposamen
|
berririk
hilabete hauetan. Hiritarrekin ez da benetako saiakerarik egin debatea sortu eta inplikazioa lortzeko, ez da beroketarik egin.
|
|
|
Zergatik ez saiatu bilatzen eta amesten hiritarrekin batera kontsumoa eta hazkunde eroa gelditu eta ekonomia eredu
|
berri
eta justuagoa bat ekarriko lukeen beste bizimodu bat. Errealitatea, ordea, gordinagoa da eta PPren udal gobernuak debatea ekidin eta ingurumena gizarte eta pertsonekin lotuta dagoela ahaztuz, kulturartekotasunean, kooperazioan eta elkartasunean atzerapausoak ematen ari da nabarmenki.
|
|
|
Hiriaren mendebal eta ekialdean bi auzo
|
berri
handi eraiki dira bizi bizi azken urteetan. Bi auzo horietan gertatu dena espiritu berdearen eta hirigintzaren arteko kontraesan, inkoherentzia eta talkaren adibiderik garbiena da.
|
|
|
Zorionez eremu hori ez da porlanez bete, baina hiritik Gasteizko Mendietara zabaltzen den eremu osoa babesteko, urbanizazio proiektuei zein eremuko errepide proiektuei (ingurabidea, saihesbidea) uko egin behar zaie eta inguruko herriekin elkarlanean parke naturala izendatu. Modu horretan, Zaldiaran inguruan ezarri nahi dituzten haize errota erraldoiei bidea itxiko zaie, eta fracking bezalako eraso
|
berrietatik
babestuago egongo gara.
|
|
|
Behean, gorriz, planifikatzen ari diren hego saihesbide
|
berria
. Gasteizko HAPO berrirako aurre azterketak (MECSA, 2011)
|
|
|
Ekonomia berdearen bernizean baino ekonomikoa ekologikoan jarri litzateke begirada. Gure ezkerreko begirada kritiko eta berdeak, aldiz, eredu sozioekonomiko
|
berria
eta mundumailako beste garapen alternatiboa behar ditu zutabe, gure hiri eta planetaren norabidea eraldatu dezagun.
|
|
|
Bai hiriak bai paisaiak aintzat hartu dituzte oinarri horretan gertatzen diren prozesu sozial, kultural eta ekologiko guztiak, elkarrekiko eragileak baitira. Begirada
|
berri
honek lurraldean ekologiaren paradigma integratzeko aukera zabaltzen du. Landscape Urbanismek diziplinen gerturatzea proposatzen du, baina ez gaizki ulertu, ez da espazio berdez josi behar hiria edo natura imitatu behar, baizik eta hiria naturaren prozesuekin batera elkarlanean jarri.
|
|
|
James Corner ek, kontzeptu honen oinarriak landu dituen teorikoa Mohsen Mostafavi eta Alex Krieger ekin batera? dio diziplina
|
berriaren
ekarpen nagusia objektuan oinarritutako gerturatzearen ordez prozesuan errotutako hurbilketa aldarrikatzea dela (Corner, 1999: 153).
|
|
|
Lurraldearen osasungarritasun maila izan liteke, hortaz, neurgailu
|
berria
. Hiriaren ohiko betekizunak (etxebizitza, azpiegiturak, ekipamenduak, etab.) funtzio sendagileari lotuta izan dira.
|
|
|
Hiri hondakinen bilketa selektiboa modu
|
berri
batean egiteko ikerketa lana
|
|
|
LABURPENA: Hiri hondakinen bilketa selektiboa modu
|
berri
batean egiteko EHUko Arkitektura Eskolan martxan jarri den ikerketa proiektuaren lehen fasean landutakoa (planteamendu teorikoa eta definizioa) laburbiltzen da artikulu honetan.
|
|
|
Testuinguru horretan, hiri hondakinen bilketa selektiboa modu
|
berri
batean egiteko ikerketa proiektu bat jarri da martxan EHUko Arkitektura Sailaren barnean. Ideia 2012 urtearen hasieran sortu zen helburu argi batekin:
|
|
|
Ideia 2012 urtearen hasieran sortu zen helburu argi batekin: bilketa tasa maila altu bat lor dezakeen sistema
|
berri
bat proposatzea.
|
|
|
Helburu zehatz batzuk lortzeko oinarrizko zenbait baldintza ezarri ondoren, ikasleek, lantaldean, aukera desberdinak landu dituzte. Lan fase honek sistema
|
berriaren
bideragarritasun teknikoa argi eta garbi uzteko balio izan du eta ondorengo faseekin jarraitzeko aukera eman du.
|
|
|
Bigarren fasea gauzatzeko, Ikerketa Talde bat antolatu da Arkitektura Sailaren barnean. Hasi
|
berri
den lan fase honek bi helburu nagusi ditu: sistemaren funtzionamendua proba pilotu baten bitartez bermatu, eta bideragarritasun ekonomikoa osatu.
|
|
|
sistemaren funtzionamendua proba pilotu baten bitartez bermatu, eta bideragarritasun ekonomikoa osatu. Sistema
|
berriaren
ezaugarri eta xehetasunak optimizatzeko balioko duen proba pilotua Zarautzen egiteko eskaera luzatu zaio udalerri horretako Udal Gobernuari. Zarautz aukeratzeko arrazoiak bi izan dira:
|
|
|
Sistema
|
berriaren
ezaugarri nagusiak
|
|
|
Bilketa selektiboa egiteko modu
|
berria
egungo edukiontzien bilketa sistemaren eta zenbait herritan indarrean dauden Garbiguneen kudeaketa eta kontrol sistemaren arteko konbinazio batean oinarritzen da. Beraz, edukiontzien erabilera kontrolatu bat bezala definitu daiteke.
|
|
|
Erreportajea: Hiri hondakinen bilketa selektiboa modu
|
berri
batean egiteko ikerketa lana
|
|
2013
|
|
|
Teknologia ez da berria,
|
berria
dena teknologiaren demokratizazioa da. Tintazko inprimagailuak ia etxe guztietan aurki ditzakegun moduan, aurrerapen teknologikoak eta Do It Yourse! f filosofiak eskuragarri bihurtu dizkio gisa honetako makinak ezagutza tekniko minimoak dituenari.
|
|
|
Sketch Furniture bi teknika
|
berriren
konbinazioaren emaitza da. Motion capture teknika alde batetik, eta lehenago aipaturiko prototipatze azkarreko teknologia bestetik.
|
|
|
Higiezinen merkatuaren burbuila zulaturik, goitik behera aldatzen ari da arkitektura eta hirigintzan lanean dabiltzan arkitektoen lan merkatua. Kolektiboen kontzeptua fenomeno
|
berria
ez den arren, krisiaren eztandak ohiko parametroetatik aldendurik lan egiten duten taldeen eztanda ere ekarri du. Balio bezate horren erakusgarri Arkitektura Kolektiboen Topaketek (Pasaia, 2010), Arquitectura Viva espainiar aldizkariak kolektiboei eskainitako aleak (2012) eta Veneziako Bienaleko Amerikako Estatu Batuen pabilioiak.
|
|
|
Bizibidea aurkitzeko esperantzak erakarrita, immigrazio handia gertatu zen garatu gabeko eskualdeetatik euskal lurralde industrializatuetara. 1956ko Zoruaren Legeari egokitu zitzaion, poligono deritzon hirigintza tresna tarteko, landa lur hiritartu
|
berrietan
auzune berriak eraikitzeko bidea ematea. Poligonoaren garapena, bestetik, Plan Partziala izeneko planeamendu figurari zegokion.
|
|
|
Ohiko ebazpideak poligono batean sakabanaturiko dorre sorta bat zuen oinarri, inguruan ekipamendu programa bat zekarkeena. Antolamendu berriak liluratuta ekin zion arkitekto talde hautatu batek bide
|
berriari
. Arkitekto gazteen lanaren emaitza dira, izan ere, ekarri lanak, sakoneko gizarte aldaketa giroan egiten direnak.
|
|
|
13 solairu, bizitza banako. Bien artean begiratoki bat egokitu eta tarte
|
berri
horretatik hartuko zuen arnas herrigune mukuruak.
|
|
|
XIX. mendearen bukaeran, eta batez ere XX. mendearen hasieran hasi ziren Bilbo aldeko lehen familia aberatsak Bakiora etortzen, uda pasatzera. Familia indianoak, eta Bilboko burgesia
|
berriko
familia dirudunak. Baina tantaka eta oso modu patxadatsuan gertatu zen fenomeno hau, eta herriko berezko bizimoduarekin ez zuen inolako talkarik sortu, herria berez, barnealdean baitzegoen.
|
|
|
1957 urtean suma zitekeen hondartzatik gertu herrigune txiki bat, etxe sakabanatu batzuek eratutakoa, barrualdeko betiko herrigunearen alternatiba moduan. Baina 50eko hamarkadako gune txiki hark hurrengo 20 urteetan jasan zuen boom urbanistikoak ordena eta oreka gabeko herrigune dentso bihurtu zuen, turismoaren egarriak irudikatutako herri
|
berria
.
|
|
|
Ordura arte bainuetxeen bezeroak nagusiki gaixoak izan baziren ere, iturri termalekin lotutako turismoaren sorrerarekin, gaixoak ez ziren bezeroak nagusitzen hasi ziren horien artean eta nagusiki burgesia eta hirietako aristokrazia. Horrekin batera, arkitektoen belaunaldi
|
berri
bat iritsi zen, horien artean Aretxabaletako bainuetxea (1842) eraiki zuen Martín Saracibar arkitekto arabarra dugu. XX. mendearen hasieran turismo termala Euskal Herri osoan hedatuta zegoen.
|
|
|
Orduan bainuetxe asko zaharberritu eta handitu egin ziren etekin ekonomikoa handitzeko, eraikin historikoari eraikin berriak atxikiz. Zati
|
berri
haiek aisialdiarekin lotutako espazioak izan ohi ziren, hala nola hotelak, dantzarako aretoak, jangelak, antzokiak, erabilera anitzeko aretoak, kioskoak, etab. Garai hartan bainuetxe askotan medikuaren eta enpresariaren arteko eztabaidak sortu ziren, bainuetxearen eginkizunaren aurrean ikuspuntu ezberdinak sortu baitziren, alde batetik medikuek bainuetxearen erabilera sendatzailea defendatzen zut...
|
|
|
Horretaz gain, bainuetxeak eraiki zituzten arkitekto askok eraikin industrialak diseinatu zituzten XIX. mendean zehar, garai hartan ohikoa zen neoklasiko eta Art déco estiloan, baina betiere Industria Iraultzak ahalbidetu zituen eraikuntza teknika estandarizatu
|
berriak
aplikatuz. Horrekin batera, bainuetxeak XIX. mendean sortutako produkzio sistema industrialek bereganatu zituzten, ur botilaratzeak, kremak eta osasun gaiak ekoizteko.
|
|
|
Bainuetxe barruan egon ohi zen kapera, estilo neogotikoan eraikitzen zen. Zenbait areto handitan, hala nola jangela, dantza gela edo festa saioekin lotutako espazioetan, estilo mudejar
|
berria
ere erabili zen ferra arkuekin. Bainu eta aldageletako ornamentazioa, mitologia klasikoan oinarritutako eta ur gaiekin lotutako elementu eta animalietan oinarritzen zen (hala nola itsas maskorrak, igelak, tritoiak edo ninfak).
|
|
|
Olinpiar jokoen ostean, ordea, hiria beste liga batean sartu eta txikitasunetik hiria handi egiteko dinamika hori pixkanaka hirigintza planteamendu orokorrek ordezkatu zuten, hiriko sektore handiak eraldatzeari ekinez. Ordura arte agertu ez ziren proiektu estrategiko berriei heldu zitzaien, garraio eta teknologia berriak hiri zentralitate
|
berri
bat sortzeko tresnatzat hartuaz. Aurrerantzean espazio publikoa ez da gehiago hiri proiektu berrien oinarria izango eta, ekonomia globalaren beharrei erantzunez, hiriko zenbait gune balioetsiko dira, bereziki higiezinen, merkataritza eta turismo arloak sustatuz.
|
|
|
Bestalde, hiriaren irudia sinplifikatu nahi honetan, tematizatze prozesu honetan, tokiko memoria anitza eta konplexua desegin egiten da modu isil eta interesatuan, iraganeko langileen borrokaren aztarna oro ezabatuz, eta nortasun
|
berri
eta antzuak inposatuz. Bartzelonan Modernismoaren jauregiak sustatu dira, eta berau ahalbidetu zuen industria azpiegituren memoria guztiz ezabatu (Montaner eta Muxí, 2011:
|
|
|
Hiriak itsasoarekin galdua zuen harremana berreskuratu omen zuen portu zaharra hiriari itzuli zitzaionean. Hori ez da guztiz zuzena, azken batean berreskuratutako lurrak erabilera tertziarioz bete baitziren, eta datozen urteetan lur publiko horien pribatizazioarekin jarraituko da, Barcelonetan luxuzko itsasontzientzako portua ezartzea onartu
|
berri
baita. Proiektuak eskatuko dituen segurtasun hesiek, Bela Hotelaren eraikuntza irregularrak ekarri duen harresiari gehiturik, hiriak itsasoarekin eduki zezakeen harremana moztuko dute.
|
|
|
M.M. Euskal Kostaldeko Geoparkearen esperientzia aipatuko nuke. Horretan, parte hartzean oinarritutako kudeaketa paregabea eginez, hainbat geologia interesgune (GIG) baliatu dituzte bestelako turismoa suspertzeko, hots, turismo
|
berri
bat sortu da inguru horretan: naturari eta giza aztarnari loturiko suspertze ekonomikoa.
|
|
|
naturari eta giza aztarnari loturiko suspertze ekonomikoa. Ingurumen hezkuntzan oinarritutako turismo
|
berria
sustatu dutela esan genezake. Eremu horretan dagoen paisaia eta arroketan idatzitako liburu erraldoia «irakurtzeko» ibilbideak, gidak, panelak, eta abar ahalbidetu dituzte.
|
|
|
Haren hitzetan, sistemen bilakaera aztertzeko orduan bi bide daude; bata tradizionala, non indibiduoak hil, populazioak urritu eta espezieak desagertu egiten diren, eta bestea
|
berriagoa
, organismoen presentzian edo gabezian begia jarri beharrean, organismo kopuruen aldaketan eta aldaketa horien konstantzia mailan jartzen duena. Aztertzen ari garen sistemaren ezaugarrien arabera bietako azterketa bide bat egokiagoa izango da bestea baino, eta gehienetan, kanpoko eragileek aldaketa asko sortzen dituzten sistemak aztertzeko orduan, eta espero ez litezkeen gertaera asko izaten direnean, bigarren bidea egokiagoa izango da.
|
|
|
Nekazaritza partzelazioa betetzen zuten fabrika, bide eta errepideen (lehen aipatutako Peré IV kalea edo Can Ricart fabrika, esaterako) eta Cerdàk proposatu zuen trama ortogonalaren artean gatazka sortu zen. Cerdàren Plana ez zen aurretik existitzen ziren eraikinekin oso jasanbera eta haien ezabapena proposatzen zuen, sare ortogonal
|
berriarekin
kontrajarriak ikusten baitzituen. Cerdá ren lehen planoetan (Plano de los Alrededores de la Ciudad de Barcelona y Proyecto de su Reforma y Ensanche, 1859), argi ikusi daiteke Peré IV kalea ia osorik desagertu egiten dela, Can Ricart fabrikaren antzera.
|
|
|
Azkenean Cerdà Planaren aplikazioa ez zen hasiera batean proposatu zen bezain erabatekoa izan eta aurretik zeuden eraikin industrial asko mantendu egin ziren, hiri sare
|
berrian
integratuz. Peré IV kalea mantendu egin zen eta gaur egun bere ibilbide guztian zehar Cerdàren lauki sarea mozten du diagonalki, karratuak ez diren etxadi bereziak sortuz.
|
|
|
dantza gelak eta teatro txiki bat kokatu ziren. Bigarren fasean, Gibb Square eraikinaren zaharberritzearekin, 100 bat bulego/ estudio
|
berri
sortu ziren. Azkenik 2010ean Zellig eraikinean espazio berriak eta galeriak gaineratu zitzaizkion konplexu guztiari.
|
|
|
Custard Factory arrakastatsua izan da, eta Britainiako arteeta diseinu unibertsitate handiarekin lotura zuzenak izatea (BIAD) arrazoi bat da (Londreseko aldirietan dagoena). Ikus entzunezko hainbat enpresa kokatu dira auzo
|
berri
horretan. Auzoaren berreraikuntza ez da bukatu eta proiektuak handitzen jarraitzen du, eta espazioak okupatzeko itxaron zerrenda dago.
|
|
|
Industria nagusi izan den hirietako periferietan, erdigunean bertan edota ur fronterik erabilgarri eta produktiboenetan Iraultza industrialaren garaitik ezartzen joan ziren egitura zaharren fabrika eta estruktura arkitektonikoak, euren funtzioak aldatuz mantentzeko eta zaharberritzeko joera erlatiboa, hiri postmodernoaren paradigman nahiko
|
berria
izan daitekeela adierazten digu François Choayk; «ondarearen berrasmatzea» hitzekin definitu duen terminora jotzen badugu. Ezen, kulturaren asimilazio sistemek, neurriz eta testuinguruz erabat kanpo daudenean, paradoxa moduan bada ere kontserbatu nahi duten esentzia historiko oro suntsitzen amaituko dute, interpretazio finko eta jakin batzuen menpean izozturik gelditu arte.
|
|
|
Bestalde, XX. mendeko azken hamarraldietan modan izan ziren paisaia etnografikoak ere baditugu, kutsu kulturala omen zuen bidaiari eta bisitari klase
|
berriaren
korronteak nola edo hala posible eginez. Hauen artean ibai zabal batzuen bazterretako paisaia kulturalek eta industriaren ekomuseoek bereganatu zuten sona nabarmena.
|
|
|
Edonola ere, hiri orbana puzten eta puzten zihoan neurrian are eta argiagoa zen fabrikek okupatzen zuten zentraltasuna ibaiko ardatzaren bi erriberetan (ezkerraldean eskuinean baino askoz ugariago). Urteen poderioz libre utzitako espazio horiexek izan dira gerora zentraltasun
|
berriko
guneak, balio erantsiak hamaika eta bat erakarri dituztenak.
|
|
|
LABURPENA: 80ko hamarkadako krisiaren ostean, lantegietako tximiniak bota ahala, eredu espazial
|
berria
agertu zen landa ingurunean, baina hirietatik gertu: teknologia parkea; paisaia idiliko artifizialean kokatutako espazio mugatua zen, aurrez planifikatua.
|
|
|
Transformaziorik ezagunena Europako hiriak goitik behera aldatu zituen industria iraultza izan zen, ziurrenik. Era berean, azken hamarkadetan ekonomia eredu
|
berria
gailendu da mundu osoan, ekonomia postfordista edo industriondokoa, alegia. Ondorioz, langileen jarduerek eta ekoizpen inguruneek bilakaera handia izan dute.
|
|
|
Hortaz, duela hainbat urtetik hona ekonomia eredu
|
berrian
murgildu gara eta, lehen aipatu bezala, egoera horrek eraldaketa sakonak eragin ditu hirietan zein lurraldean. Esaterako, jarduera berriak agertzeak (hirugarren sektoreko zerbitzu aurreratuak, turismoa, logistika edo merkataritza gune handiak) eta ohikoak galtzeak (industria zein denda txikiak) hiria behar berrietara moldarazi dute.
|
|
|
Pricek arkitekturari logika
|
berri
bat ezarri nahi izan zion, life conditwning (Price, 1966) kontzeptupean laburbiltzen dena. Bizitza < < inoiz bukatzen ez den gertakizunen jarioa» bezala ulertuta eta beraz gizartearen etengabeko izaera aldakorra onartuz Zygmunt Baumanek 1999 urtean definitutako modernitatearen likidotasun ideiari aurrea hartuz diseinu espazialaren helburua bizitzarako ingurumen baldintza egokiak eskaintzean zetzan Priceren ustez.
|
|
|
60ko hamarkadan hezkuntza eta denbora librea etorkizuneko gakoak izango zirela aurreikusten zuen Pricek. Paradigma
|
berri
horiek ez dira, ostera, Priceren ikuspegitik abiatu, ekonomia neoliberalak bereak egin baititu (unibertsitateak enpresa bilakatu dira eta aisialdia zerbitzu gizartearen funtsezko kontzeptua da).
|
|
|
Priceren lana ordea ez da maila fisikoan aztertu behar, arkitekturaren izaera aldakorra aldarrikatu baitzuen arkitekturaren irudi ez bukatuaren bidez, espazioaren eragite gaitasuna espazioaren estiloaren gain ezarriz. Arkitekturak jaso beharreko funtzioei kapa
|
berri
bat gaineratu zien, antolaketa espazialaren efektu eraldatzailean eragin eta sustatzearena, alegia.
|
|
|
Garai hartan beste behin ere, hilerri programa horren bitartez heriotza zibilaren (eta sinbolikoaren) kontzeptuaren irudikapena, tokia eta funtzioa berrezartzea lortu nahi zen, Modernotasunaren/ Postmodernitatearen ardatzean Donostiako hirirako nortasun ez simulakriko baten, paisaia baten premiarekin egituratuta. Oteizaren arabera, proiektuarekin zera lortu nahi zuen, portaera
|
berri
bat sortzea zerbitzu moduan, zonalde hori kulturaren eta hirigintzaren aldetik eraldatu eta zabaltzeko politika, museoko Herri Unibertsitate edo parke gisa (5).
|
|
|
denbora mitikorantz abiatzen dena. Hirian, paisaia
|
berriaren
tankera hartzen zuen. Oteizak zioenez,, gizaki izateko modu bat?
|
|
|
Era berean, hilerri larre anglosaxoien funtzionalitatean oinarritutako tratamendu estetikoa izatea agintzen zen eta, amaitzeko, zera adierazten zen: , instalazio eta itxituren estiloak eta formak bisitatzeko moduko parkearen itxura emango diote hilerri
|
berriari
–. Alderdi horiek lehiaketaren Baldintza Agiriaren Hirugarren Oinarrian jasota zeuden eta, argi eta garbi, toki horrek adierazten zuen, genius loci?
|