|
2000
|
|
|
Ondorioz, errealitate enpirikoarenulerkuntza kontzeptuzkoa heriotza da. Badakigu jakin ez dela beharrezkoa errusinolbat hiltzea bere kontzeptuaren arabera ezagutu eta definitzeko, eta ez dela nahitaezkoahil dadin arte itxarotea
|
bera
ulertzeko. Dena den, Kojeve k zuzen nabaritzen duenez, errusinolaren ulerkuntza kontzeptuzkoak edo zientifikoak azken batean disekzioaeskatzen du.
|
|
|
Bizkaia, jakina, hori baino gehiago bada. Hasteko, eta besterik gabe, euskalgintza
|
bera
ulertzeko modua ere badugu Bizkaia, ziur asko, hamaikatxo" aurreraturena" baino bestelakoa, osterantzekoagoa.
|
|
|
Pentsatu Schubert hil ondoren anaiak haren partiturak zati txikitan puskatu zituela eta konpas gutxiz betetako zati hauek dizipulu maitatuenei eman zizkiela. Pietate seinale gisa, ekintza hau zein
|
bere kontrakoa
ulertzen ditugu: partiturak ez ukitzen eta eskuraezin bihurtzen saiatzea.
|
|
2001
|
|
|
Alabaina, zer esan nahi dugu Saizarbitoriaren nobelak modernoak direla esaten dugunean? Modernitatea, kasu honetan, nobela
|
bera
ulertzeko moduari dagokio. Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntu berriaz mintzo garela esango dugu.
|
|
|
Idazle donostiarraren nobelek berritasun nabarmena ekarri zioten euskal nobelaren bilakaerari. Askotan esan denaren kontra, kontua ez da Txillardegiren nobelek berritasun tematikoa eta Saizarbitoriarenek berritasun formala ekarri zutela, gakoa nobelagintza
|
bera
ulertzeko moduan legoke. M. Butor ek gogoratu bezala (ik.
|
|
|
Dauden guztietatik zeindiren erabilgarrienak eta bakoitzak zertan eragiten duen komunikatzeko momentuan. Bestalde, definizioak landu behar izan ditugu, diskurtsoez hitz egiten dugunean irakasle guztiek gauza
|
bera
uler dezaten.
|
|
|
Alabaina, zer esan nahi dugu Saizarbitoriaren nobelak modernoak direlaesaten dugunean? Modernitatea, kasu honetan, nobela
|
bera
ulertzeko moduaridagokio. Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntuberriaz mintzo garela esango dugu.
|
|
|
Askotan esan denaren kontra, kontua ez da Txillardegirennobelek berritasun tematikoa eta Saizarbitoriarenek berritasun formala ekarrizutela: gakoa nobelagintza
|
bera
ulertzeko moduan legoke. M. Butor ek gogorarazizuen bezala (ik.
|
|
|
Perfumearekiko zaletasuna eta usaimena hezkuntza prozesu bat izango balira bezala gara daitezke, hain zuzen ere, gakoa hitzaren eta objetu baten arteko identifikazioan baitatza. Hau da, Chanel Nº 5 perfumea esaten bada, guztiok gauza
|
bera
ulertuko genuke; baina nolako usainarekin lotuko dugu, perfume horrek sortutakoa inoiz usaindu ez badugu?
|
|
2002
|
|
|
Lehen musuak garrantzi izugarria du, Jararentzat... Eskerrak lagun min bat duen,
|
bera
ulertzeko gai dena.
|
|
|
K. Huysmans...), edo sinbolismo ostean ironia eta mundu subjektiboak iradoki zizkiguten eleberrigile* Lan hau 1/ UPV/EHU 00033.130/ 2001 proiektuaren barnean kokatzen da. ak (Dujardin, Gide...)... edo, H. Jamesen esanak irauliz, eleberriari bere narratibotasuna murriztu zioten hamarkadetako egile esperimentalak (Nouveau Roman...). Guztiak ditugu literatur genero honen bilakaeraren adibide eta mugarriak; guztiak, generoa
|
bera
ulertzeko modu baliagarriak. Azken urteotan, ostera, eleberria/ best-sellerra artekoa izan da eztabaida, N. Mailer eta J. Updikek T. Wolferekin izan zuten eztabaida batean esaten zen bezala, balio literarioak dituen eleberria" gaixorik" baitago merkatuak agintzen duen une honetan.
|
|
|
Horixe proposatzen du Bartolome Clavero historialariak. Bere ustez, Antzinako Erregimeneko gizartea
|
bere baitan
ulertu behar da, eta horretarako, erabilgarriak dira antropologiak garatutakolanabesak. Ikus B. Clavero (1986).
|
|
|
Mugaz bestaldera goaz orain, eroslearengandik apartatu eta sortzailearenganaino egingo dugu jauzi. Publizitatearen azpian, publizitate sortzaileen lanaren azpian, publizitatea
|
bera
ulertzeko joera desberdinak aurkitzen ditugu:
|
|
|
Gezurra, beraz, ezagutzaren eta diskurtsoaren arteko urruntzea edo desadostasuna da; ez egitate/ gertaeren eta diskurtsoaren artekoa. Egitate bati buruz kontatzen duena, baldin eta kontatzen ari den modu
|
berean
ulertzen badu, diskurtsoan igorleak bere egia dio, kasurik onenean errealaren transmisio zuzena, eta txarrenean, pertzeptzio okerra.
|
|
|
UNESCOren ereduaren arabera, garapen bidean dauden herrietan, gehienetan, masa komunikazioa oso egoera eskasean dago; komunikazio sistemak mundu gutxi garatuan ez du azpiegitura egokirik, ezta profesional kualifikaturik, ezta publiko gertaturik ere. Eredu desarrollistak gai horri erantzun gura lioke; hori bai, garapena Mendebalde garatuan ulertzen den modu
|
berean
ulertuta eta praktikatuta.
|
|
|
Munduaren interpretazioa egiterakoan, jakina da gure artean, ezen kulturak berak ezartzen diola gizakiari eredu asko eta asko. Kulturak ematen digu mundua
|
bera
ulertzeko teilatua eta babesa. Kulturak berak esaten dio gizakiari nora begiratu eta nora ez.
|
|
|
Informazioaren Gizartea deitutakoak gizakien arteko aukera desberdintasunak txikiagotu beharrean, areagotu egiten ditu: aro digital modernoak gainesplotazio komertziala erantsi dio informazioari, testuinguru komunikatibo modernoak bizitza pribatuari zor zaion errespetua galarazi du, telekomunikazioen bonbardaketak komunitatearen bizimodu tradizionala desintegratzen du, teleplebiszito ustelek demokrazia
|
bera
ulertzeko moduak distortsionatzen ditu, teknologia komunikatibo berriek erantzukizun soziala eta zerbitzuaren publikotasuna galbidean jarri dituzte... Ez dira, ba, bekatu gutxi.
|
|
|
Ulerkera operazionalean, mezua automatikoki deskodetzen duen osagai komunikatiboa da gizakia. Horren arabera, igorleak eman dion informazioa sortua izan den modu
|
berean
ulertzen du hartzaileak.
|
|
|
Entzun, ikusi edo nabaritu denaren arabera, norberak bere konposizioa egiten du, eta igorritakoa bere modura, bere inferentziazio ahalmenaren arabera ulertzen du. Informazio baten aurrean, munduaren ordez bidaltzen den zeinu multzoaren aurrean, ez dugu denok gauza
|
bera
ulertzen, nork bere inferentzia ahalmena baitu.
|
|
|
igorritako eta hartutako seinaleei aitor tutako esangura berberen arabera gauzatuko da. Egia esan, mezu beraren aurrean zentzu desberdinak hauteman ditzakete entzuleek, hartzaileek; eta, halaxe gertatzen da (liburu bera irakurrita, ez dute irakurle guztiek gauza
|
bera
ulertzen).
|
|
|
Biharamun goizean, Ainhoa jada esna zegoen ama iratzartzera joan zitzaioneko Mugimenduak jabetua zen. Amak umea zela kontuan hartu arren,
|
berak
ulertzeko gisan kontatzea inportantetzat jo zuen. Orduan, altzoan hartu eta erran zion:
|
|
2003
|
|
|
Urdailean korapiloa, izterrak izerdiz edo heze,
|
berak
ulertu zuena esan nahi ote zuen galdetzen zion bere buruari. Beste zer egitea gusta lekioke?
|
|
|
Perminek egun berean ikasi zituen don Estebek bitan jaurti zizkiòn latinezko hitzak, eta, hala, katuekiko sinesmenari uko egin, eta
|
berak
ulertzen ez zituèn hitz haien gainean finkatu zuen bere sinesmen berria, aurrekoa bezain itsua.
|
|
|
–Ezin dut gehiago. Saiatuko nintzela agindu nion Oskarri, ahaleginduko nintzela
|
bera
ulertzen, baina ezin dut.
|
|
|
Landare eta fruituak bezalaxe. Bizitza ere formula
|
berarekin
ulertzen zuen Oskarrek. Eta bat batean dena erori zitzaion.
|
|
|
ekitateari ekinez, uler daiteke, testamentugileak ez duela adierazi adierazi nahi zuen guztia, eta aitona edo amona horrek ilobak seme alabak izatearen kasua aipatu ez arren, ezin ondoriozta daiteke horiei euren gurasoen oinordetza kendu nahi zienik. Gauza
|
bera
ulertu izan balitz zurtz ordezpenaren kasuan, pentsa zitekeen aitak ez zuela kontuan hartu kasu bat: semea edo alaba ama baino lehen hiltzea; azken kasuan, alabaina, errazago da aitonak kontuan hartzea ilobak seme alabak izan zitzakeela hogeita hamar urte bete aurretik, aitak ama semearen edo alabaren ostean hil zitekeela pentsatzea baino, eta horrexegatik, ondorioztatu ahal zen, aitaren asmoa zela ordezkoari deitzea ama semea edo alaba baino lehen hilez gero bakarrik.
|
|
|
Egiaztagarritasun printzipioaren arabera, enuntziatu sintetiko (ez analitiko) batek esanahi enpirikoa du soilik behaketazko enuntziatuetatik logikoki ondoriozta daitekeenean. Baina Popperren aburuz, printzipio horrek zientzia enpirikoa
|
bera
ulertzeko eta ezaugarritzeko ahaleginei uko egitera eramaten gaitu, egiaztagarritasuna indukziozko metodoan funtsatzen baita. Hau da, printzipio horri jarraituz, abiapuntua esperientzian egiaztatutako enuntziatuek osatuko lukete, eta, horiei esker eta indukzioz, ondoren enuntziatu orokorretara ailegatuko ginateke.
|
|
2004
|
|
|
Galdera gehiegi dira eta irakurleari bere iritzia osatzeko testuingurua eman beharrean gaude. Hala, hori guztia azaltzeko, legea
|
bera
ulertzetik hasi ginateke.
|
|
|
Orain, goazen auzigai honen inguruko beste alde batera: ez bide dugu euskaltzale guztiok, hizkuntza botereaz dihardugunean, gauza
|
bera
ulertzen. Eztabaida honen funtsa, beharbada, honetan datza:
|
|
|
dugu oihukatzen. Euskal Unibertsitateaz, haatik, ez dugu guztiok gauza
|
bera
ulertzen. Normala da.
|
|
|
Hastapen haietatik bertatik dator, hortaz, gerora metatuz eta metatuz etorri den ikuspegi bikoitzaren kontraesana. . Ez dugu guztiok gauza
|
bera
ulertzen, zioen Larrazabalek.
|
|
|
Aristotelesek erakutsi zuenez, ctika jakite praktikoa bazen ere, politikaren eta ctikarenartean bazegoen lotura. Platonek ere ezin zuen politika
|
bera
ulertu etika alde batera utzita.Dcna den, haien planteamenduetan baziren desberdintasun nabariak. Aristotelesen abuniz, etikak politikaren mende egon behar zuen.
|
|
|
Areago, ikasketarako ahalmena gizakiaren nortasunari dagokion gaitasun gisa hartu zuen eta, bide batez, bakoitzaren izaera definitzekofuntsezko ezaugarri bihurtu zuen. Horrela, bada, gizabanakotzearen bide modernoa irekitzearekin batera Erdi Aroko gizarte estamental eta mailakatuari zegokion ikasleria, eta ildohorretatik gizakia
|
bera
ulertzeko eredua hautsi zuen.Erdi Aroko ikasteko moduak kolektiboak ziren. Monasterioetan, unibertsitateetan, gremioetan eta kofradietan ikasketa antolaketak taldea zuen oinarritzat.
|
|
2005
|
|
|
Debaldeko autobide hau eskotean ordainduko duguna urte mordoan garraioaren hazkunderako azpiegitura ezin egokiagotzat jo dute, eta, bide batez, esku artean dituzten" patata beroak" modu
|
berean
ulertu behar direla erakutsi nahi izan digute. Leitzarango istoriotik ikasiz, Itoiz, Pirinioetako autobidea, AHT eta Pasaiako superportua, besteren artean, gure garapenaren funtsa direla errepikatu digute, esperientziatik ikasita, ea behingoz" orori ez" leloari uzten diogun.
|
|
|
Euskal Herria ulertzen ahal dugu festarik gabe? Bizitza
|
bera
ulertzerik ba al dago festarik gabe. Gizartea osatu zenez geroztik, zaila da lanik gabeko mundua ulertzea eta onartzea.
|
|
|
Inskripzioan jaso ez bada legearen eta erregelamendu honen arabera jaso beharreko inguruabarren bat edo behar besteko argitasunik gabe jaso bada, erregistratzaileak modu
|
berean
ulertuko du akats hori, eta inskripzioa deuseztzat joko du.
|
|
|
Argazkiez gain, elkarrizketa batzuk zentzu
|
berean
uler litezke. Adibidez, 1997ko maiatzaren 11n jeneral tradizionalistari egindakoa, Alardean duen partaidetza pribilegiatuaz esperientzia pertsonalaren inguruan tonu konfidentzialeaneginda ere.
|
|
|
Lehendabiziko pausoa litzateke kazetari esatariak kontuan hartzekoa.
|
Berak
ulertu eta hobeto transmititu. Ivan Tubau k (1993: 52) ondo adierazten du kontu hori:
|
|
|
Humboldten" entziklopedia" linguistiko honen" helburu nagusia", egiaz, hizkuntza guztiekin eta bakoitzarekin aritzeak dakarren onura erakustea izango litzateke eta, honekin, jarduera hori" interes orokorreko estudio garrantzitsu bat" bezala aurkeztea161 Hasieratik kontuan hartzekoa da, baina, ez dela posible era honetako helburu batera iristea, baldin eta hizkuntza
|
bera
ulertzeko eta baloratzeko tankera zuzena ez bada. Honengatik hark, batetik, ezinbestekotzat du" aniztasun linguistikoa, kulturarentzako oztopo kaltegarri bezala, eta hizkuntzen ikaskuntza, hezkuntzarako beharrezko gaitz bezala" 162 ikusten duen hizkuntzaren kontzepzio oro alboratzea.
|
|
|
Agian anaiari kontatu egin ziokeen Raymond Carverren istorioa.
|
Berak
ulertuko zuen.
|
|
2006
|
|
|
Hortxe da,
|
bera
ulertzen eta beraren bidez geure burua aberasten saiatu behar dugu; ez gaitezen saia ezberdintasuna ukatzen edo suntsitzen.
|
|
|
4 edo 5 urte dira Jaime ezagutzen dudanetik, eta elkarrekin lan egiten dugu, barazki onak lortzeko. Hark gu ulertzen gaitu sukaldari moduan, eta guk
|
bera
ulertzen dugu nekazari moduan. Elkar ulertzen dugu beraz.
|
|
|
Gure lana betetzeko, hau da, iruzkin ereduak egiteko, gaien inguruko informazioa bildu behar izan dugu. Informazio hori guztia ez da beharrezkoa iruzkin ereduetarako baizik eta gaia
|
bera
ulertzeko. Hala ere, kasu askotan bertan utzi dugu gaiaren sintesi txiki bat bezala.
|
|
2007
|
|
|
Hasteko, gerra
|
bera
ulertu behar da. Eta estreina, sarraskiak burutzen dituen Khartumgo gobernuaren jokabidea.
|
|
|
Bi hizkera dira azken beltzean bekoz beko daudenak. Literatura ez ezik gizartea
|
bera
ulertzeko manera bi. Telefono konpainiara deitzen duzunean bezala, elkarrizketa etsigarria, robota bestaldean:
|
|
|
Agenda politikoan gure lekua topatu behar dugu, modu honetan euskalgintzak Nafarroan duen lan orokor horren baitan geure eskakizunak txertatu eta arloa gorpuztu behar dugu nafar jendartearen aurrean. Zentzu
|
berean
ulertu behar dugu ikasleak euskaltegietara erraztasunez hurbiltzeko beharrezkoak diren fondoak garatzea beka sistemetarako. Zentzu honetan, Nafarroako hainbat udalen eta mankomunitateren lana aipatu gabe ezin utzi, bertako biztanleei berezko eskubidea duten euskara ikastea ekonomikoki hain pisutsua ez izatea ahalbideratzen dutelako.
|
|
|
(OFF) Bai Islamean bai tradizio katolikoan, edertasunaren eta ongiaren arteko ekuazio moralak seriotasunez eta garrantziz jantzi du garai guztietako arkitektura. â? ¦ Jainkoa
|
bera
ulertzera ere hel gaitezke eraikinen bitartez. Hala esan zuen XI. mendeko filosofo musulman batek, Ibn Sinak:
|
|
|
Bukatzeko, mintzagaiok, norgintza espazio modernoan? kokatuko ditugu,
|
bertan
ulertzekoak baitira.
|
|
|
hitzak edo esaldiak esatea ez da hitz egitea: papagai batek, edo makina automata batek hitzak eta esaldiak ahoska ditzake pentsatu gabe, hotsarazten duena
|
berak
ulertu gabe. Hitzak (hitz hotsak) airatzea ez da hitz egitea; hitz egitetzat pentsamenduzkoa bakarrik har daiteke.
|
|
|
(Apur bat bestelako bide batetik, baina jada Locke-k igarria zuen, nola hitz arruntekin ere likido edo urre hitzekin, esaterako, bakoitzak
|
berea
ulertzen/ pentsatzen duen, edo hitz berdinarekin ideia diferentea duen; zer esanik ez, materia edo, kontzeptu subtilagoekin) 239 Ortega Gasset en berbetan:
|
|
|
Abiapuntuko kontzeptu basiko edo iturrizko hauek Platon-ek modu batean ulertu ditu, Descartes-ek beste batean; Kant-en ikerketa guztia ezagutzaren oinarri apriorizko horren bila hasi da. Baina
|
berak
ulertu duen bezala, orain hau dugu inportantea?, apriori horrek sentsu
|
|
|
Haatik, udaletxea helburu izatea ez zuten denek modu
|
berean
ulertzen, iritsi orduko norbaitek inpentsan balkoiko kristal handia harrikada batez hautsi baitzuen.
|
|
|
Eskubide horiek guztiak aitortzea (ematea?) saihestu nahian dabil Arteta, estaturik ez duen naziorik baden galdera erantzutea kontzienteki saihesten duenean. Hegemonismoari lekua egiten ari zaio, nazioen ontologia ebatzi ezinekoa dela dioenean (Espainiaren salbuespena ere norabide
|
berean
ulertu behar da).
|
|
|
Gizakiak bere nortasuna osatu behar du, hain zuzen bere gaitasun guztien garapena modu proportzional batean bultzatuz, eta bere burua berari dagokion gizataldean modu egoki batean txertatuz. Esan dezakegu, beraz, paideia kontzeptuak —zeina guk hemen ez dugun bere zentzu grekoan zuzenean aztertuko— hezkuntza
|
bera
ulertzeko modu orohartzaile bat islatzen duela, hain zuzen gizakiaren garapen integrala eta harmonikoa bultzatu nahi duen hezkuntza bat.
|
|
2008
|
|
|
XX. mendean zehar aldaketa nabarmenak gertatu dira hezkuntzaren alorrean. Horietan garrantzitsuena hezkuntza
|
bera
ulertzeko ikuspegi berriak ekarri du: egungo hezkuntzaren helburua da ikasleari informazioa transmititzeko tresna izatetik, bizitzarako baliagarri izango zaizkion esperientziak eskaintzeko gunea izatera igarotzea.
|
|
|
Nerabearentzat, bere munduaren zati da gizarte sarea,
|
bera
ulertzen dutenen biltoki, bere taldearen gune.
|
|
|
2 Erregistratzaileak ulertuko du inskribatu beharreko agirien kanpo formak ez direla legezkoak, baldin eta akatsen bat badago, eta, forma ezartzen duten legeei helduta, akatsok agirien baliozkotasuna ukitzen badute; betiere, izan behar dira aurkeztutako agiriek ondorioztatzen dituzten akatsak. Inskripzioan jaso ez bada jaso beharreko inguruabarren bat, edo, jasotzea nahitaezkoa izan ez arren, erregistratzaileak kalifikatu beharreko inguruabarren bat, edo inguruabar hori behar besteko argitasunik gabe jaso bada, erregistratzaileak modu
|
berean
ulertuko du akats hori.
|
|
|
Halakoetan, zergapetze bikoitza gerta ez dadin, nahitaezkoa da zerga egitateak berdinak ez izatea kasu bietan, tributuen objektu berbera izan arren. Horixe
|
bera
ulertu zuen Konstituzio Auzitegiak martxoaren 26ko 37/ 1987 epaian, Andaluzian Gutxi Erabilitako Lurren gaineko Zerga aztertu zuenean. Jakina da Ondarearen gaineko Zergak lurren titulartasuna kargatzen duela, eta lur horien etekinak Errentaren gaineko Zergak edo Sozietateen gaineko Zergak kargatzen dituela.
|
|
|
Asteroko kontua jakinik, eta
|
berak
ulertzen ez zituen gaiez hitz egiteko bero gehiegi zegoela-eta, ez zuten horretan gehiago jarraitu. Solasaldiaren haria desbideratu zuen Mariek.
|
|
|
205 Azkueren hiztegiaren arabera euskalzale ren gaztelaniazko ordaina vascófilo da.
|
Beraz
uler daiteke Azkuek gaztelaniaz vascófilo esatean euskaltzale adierazi nahi zuela.
|
|
|
261273). Nik behintzat, tesina egiteko Zuazoren lana irakurri nuenean, funtsean, eta ñabardurak ñabardura, Villasantek eskainitako azalpenaren ildo
|
berean
ulertu nuen. Horregatik nire aurreko lanean ere (Zalbideren interpretazio berria ezagutu aurretik idatzia) ez nintzen interpretazio kanonikotik aldendu (cf.
|
|
|
Oraindik orain, Eusko Jaurlaritzako eraikin baten zaintzan ziharduen ertzain batek euskaraz zuzendu nintzaionean «kristauez» egiteko esan zidan, «mesedez», hori bai; nire semeek ez dute pediatra euskaldunik izan, hainbatetan muturra okertu dit aurreko zerbitzari publikoak... Antzeko adibide gehiago jar ditzaket eta baita euskaraz bizi nahi duen edonork ere. Manifestuari erreparatuta ez dirudi, Patxi Lopezek eta PSE EEk neure modu
|
berean
ulertzen dutenik euskaraz askatasunez aritzea. Izan ere, «enplegu publikorako sarbideak euskal gizartearen izaera anitz eta elebiduna islatu behar du, hizkuntzaren gaiak ezin ditu euskal hiritarren aukera pertsonalak modu erabakigarrian baldintzatu» dio hitzez hitz dokumentuak.
|
|
|
Arazook okertu egin dira aurtengo maiatzeko hauteskundean errektorearen aurkako botoak aldekoak baino gehiago izan zirenean. Ezetzaren arrazoiak asko eta askotarikoak izan ziren, nahiz eta emaitza ondoen baliatu dutenak ezetzaren aldeko manifestukoak izan, euskarazko gaindosiaren ikurpean Unibertsitatea eta Euskal Herria
|
bera
ulertzeko modua datzala.
|
|
|
Arazook okertu egin dira aurtengo maiatzeko hauteskundean errektorearen aurkako botoak aldekoak baino gehiago izan zirenean. Ezetzaren arrazoiak asko eta askotarikoak izan ziren, nahiz eta emaitza ondoen baliatu dutenak ezetzaren aldeko manifestukoak izan, euskarazko gaindosiaren ikurpean Unibertsitatea eta Euskal Herria
|
bera
ulertzeko modua datzala. Hainbatek galdetu du, 2004an ni buru zuen hautagaitzaren emaitzak gogoan, zergatik ezkerreko abertzaleok ez dugun oraingoan hautagaitza aurkeztu, argi egonda oraingo hautagai bien programak gure unibertsitate eredutik urrun daudela, helburuan eta helbideetan urrun, gehiago edo gutxiago.
|
|
|
[Arrazoi bakarra, arrazoi begibakarra.] Zientziarentzat,
|
berak
ulertu ezin dituen zerak (asmatzeko, sendatzeko... arte onak)" sasi zientifikoak" dira, hots, zientzia izan nahi baina iristen ez direnak; ezin ulertu eta ezin ikusi zera ez zientifiko horiek ez daukatela inolako interesik zientzia izateko, eta eza eza dela eta ez sasi.
|
|
|
Hirugarren maila batean, Aristotelesek errealitate material ustelgarrien eta Ortziko esfera ustelezinen barneko printzipioak ezartzen ditu, alegia, materia eta forma. Horrek ez du esan nahi, hala ere, errealitate guztiek forma eta materia berbera dutenik edo kasu guztietan forma eta materia era
|
berean
ulertu behar direnik. Izan ere, materia bi modutan uler daiteke:
|
|
2009
|
|
|
Besteren esperientzian bilatu zuen Txillardegik euskaltzaleak
|
berea
ulertzeko behar zuen mamia. Apologia alde batera utzita, auzoko esperientziaren argi ilunak azalera ekarri, behatu, neurtu, hausnartu, digestioa egiten lagundu du Txillardegik.
|
|
|
Txillardegiren geografia ezin zorrotzago hautatua da jantzi nahian dabilen euskaltzalearentzat12 Berak jarri gintuen lurralde horiei begira, berak erakutsi lurralde bakoitzeko egoera eta esperientzia ezagutzeko gakoak. Besteren esperientzian bilatu zuen Txillardegik euskaltzaleak
|
berea
ulertzeko behar zuen mamia. Apologia alde batera utzita, auzoko esperientziaren argi ilunak azalera ekarri, behatu, neurtu, hausnartu, digestioa egiten lagundu du Txillardegik13.
|
|
|
|
Berak
ulertzen duenez, Iñigo Urkulluk zuzentzen duen alderdiak jarreraz aldatu du ikusi duelako sozialistek Euskadin bideratu duten akordio politikoa, euren bide erradikala jarraituko ez duen gizarteak onartu duelako.
|
|
|
Alabaina, Jainkoaren uko hutsa sinpleegia, edo gizakia
|
bera
ulertzeko deus laguntzen ez duenegia, iruditzen bazaigu, eta Jainkoa berbak oraindik zerbait signifika lezakeela agian uste badugu, zergatik pribilegiatu Einstein, edo Barth edo Bultmann. Gizon emakume oro ez da Einstein bat.
|
|
|
Baina ni nor nintzen ikusi nahi zuen eta eskertzen zuen bisita. Bai esaten zuenean horixe esan nahi zuen, interesa zuela, ohorea zela
|
beretzat
ulertu gabe ere esaten nuena entzutea.
|
|
|
Ez dakigu aitona horiek inoiz elkartu ote ziren, baina badago aukerarik hori gerta zedin. Hiru bilobek partekatu dute euren arbasoak errespetatzeko, esker emate zirkulu bat burutzeko, eta oroitzapen iraunkor bat osatzeko desira, eta azpimarragarria da nola modu
|
berean
ulertu dituzten, batetik, elkarren arteko historiaren mantentzea eta, bestetik, jatorrizko herrialdetik kanpoko euskal identitatea.
|
|
|
Baina ezberdintasun horiek zergatik gertatzen diren aztertzean ikuspegi ezberdinak daude. Ikuspegiak ez dira kontrajarriak, errealitate
|
bera
ulertzen ahalegintzeko azalpen ezberdin eta osagarriak baizik. Sarreran aipatu dugun bezala, gure helburua hemen, haurtzaro eta nerabezaroan generoaren arabera psikopatologian agertzen diren ezberdintasunak ulertzeko, aldagaiazaltzaileen laburpen eguneratu bat aurkeztea da.
|
|
|
Goi mailako programazio lengoaiak gure lengoaia naturaletik urrun daude, baina konputagailuaren makina lengoaia baino askozaz ere erabilerrazagoak dira. Azken batean, edozein programazio lengoaia erabiltzean, konputagailuari gure ideiak deskribatzen dizkiogu lengoaia horretako adierazpenak erabiliz; konputagailuak, ondoren, makina lengoaiara itzuliko ditu
|
berak
ulertu eta exekutatu ahal izan ditzan.
|
|
|
Pathos ari lotutako irudia ikusten dute. Miresgarria egiten zait naturaren halako irudi eder batean bizitza eta heriotzaren izatea
|
bera
ulertzen dakien kultura. Niri Jesusen berpiztearen irudia baino poetikoago egiten zait egunotako loraldiak hiriko paisaia ematen dion astindua.
|
|
|
Zubietak borrokara lotzeko egindako hautua ulertu nahi du, gizarte bat ulertu nahi du, gizartearekin kultura bat eta kulturarekin arazo bat. Eta besteen jarrera ulertuz
|
berea
ulertu.
|
|
|
" Esan liteke Kosmosaren egiturak bizirik gordetzen duela Goiko Izaki Nagusiaren isla". Bide
|
beretik
ulertu behar da Teilhard de Chardinen liburuak deskubritu izana ere eta jesuita zientzialari hark orduan gugan piztu zuen lilura.
|
|
|
bolada batean behintzat, atzerapausorik ematen ez bada, gaitz erdi. Hala ere, gobernua hasi besterik ez da egin, eta udaletxe nahiz diputazioetara ere oraingo formula zabaldu daiteke aurki;
|
beraz
ulertzekoa da euskaltzale jendea erne egotea, eta beldur izatea ere bai, Euskal Autonomia Erkidegoan ez ezik, baita Nafarroa eta Iparraldean ere, hango elkarteentzako dirulaguntzak zertan geldituko diren.
|
|
|
Eta hortxe Kantek ondorengoei utziko dien ezin itzulizko ondare berria. Horregatik ezinbestekoa zaigu Kant ulertzea, Moderniaren bukaera eta Postmodernia
|
bera
ulertzeko. Baina Kant zerbait gehiago da.
|
|
2010
|
|
|
3. " %58, 2ri ez zaio axola bere aurrean euskaraz hitz egitea, nahiz eta
|
berak
ulertu ez".
|
|
|
Edertasuna ez dugu guztiok modu
|
berean
ulertzen. Baina zergatik egiten zaizkigu pertsona batzuk ederrak eta besteak ez?, zeri begiratzen diogu norbait polita den edo ez erabakitzeko garaian?
|
|
|
Aurreko diskoetan Meluarekin batera lanean aritu zen Mike Batt utzi eta William Orbitekin (Madonna, U2, Blur) egin du lan kantariak. Inolako presiorik gabe lan egin nahi izan dut;
|
berak
ulertu zuen hori eta nik musika tresna dibertigarria izan daitekeela ikasi ahal izan dut. Biok mundu oso desberdinetatik gentozen eta zerbait berria egin nahi genuen. esan du Katie Meluak.
|
|
|
Pentsamendu aurrerakoiak, oro har, beti ulertu izan du berdintasuna bereezaugarrietariko bat dela,
|
bera
ulertzeko moduak oso ezberdinak izan daitezkeenarren. Bestetik, bistakoa dirudi kapitalismoaren logikak, merkatuaren ulermenneoliberal zehatz bat oinarritzat hartuz, desberdintasunak sorrarazten dituela eta, edozelan ere, ekitatearen helburuak erdiestea ez dela egungo gizartearenlehentasunetariko bat.
|
|
|
Baina, oraingoan bestelakoak harrapatu omen du. Nola deituko eta, tarteka entzuten dituen eta
|
beretzat
ulertzeko kostosoak izanik, bere grazia punttua topatzen dien hitz horiek gorde ohi ditu bere" ganbarako almazenean". Horietako bat bide du, nonbait," koantitatibo" hitz hau ere.
|
|
|
XX. mendean zehar aldaketa nabarmenak gertatu dira hezkuntzaren alorrean. Aldaketarik garrantzitsuena hezkuntza
|
bera
ulertzeko ikuspegi berriak ekarri du: egungo hezkuntzak ez du jarraitu nahi ikasleari informazioa transmititzeko tresna soila izaten; bizitzarako baliagarri izango zaizkion esperientziak eskaintzeko gunea ere izan nahi du.
|
|
|
Horren oinarrian, finean," hizkuntz konpetentzia"
|
bera
ulertzeko modu berri bat dago, eta, horrexegatik, interesgarria izan daiteke jada aipatutako Coseriuren" dinamis" kontzeptuari zehatzago erreparatzea, zeinek —esan bezala— hiru azpikonpetentzia edo azpijakite biltzen dituen. Lehenengoa, bada," kongruentzia" logikoari loturiko" konpetentzia linguistiko orokorra edo jakite elokutiboa" da81:
|
|
|
" Prozesu interpertsonalak", bestela esanda," interaktiboa den sistema baten barruan gertatzen dira", eta, horregatik," komunikazioaren zirkularitatearekiko erreferentzia ezinbestekoa da", hain zuzen," testuinguruak partaideen arteko harremana aldiro definitzen duelako" 104 Gure autoreak, zentzu horretan, berriz ere aipatzen du Hallyday, zeinek" ekintza linguistiko" ezberdinak euren dimentsio pragmatikoan kontsideratzen dituen, eta, ondorioz, horiek osatzen duten" jokaldi linguistikoaz" hitz egiten duen105 Helburu orokorra, beraz, ez da hainbeste esaldi ezberdinen egitura gramatikala aztertzea, baizik eta batez ere eraginkor komunikatzeko edota mezuak ulertarazteko gaitasuna egiaztatzea. Azpimarra dezagun, bukatzeko, interakzio didaktikoaren hizkuntzari buruzko Titoneren azterketa funtzional pragmatiko hori, egiaz, teoria linguistikoaren bilakaeraren ondorio dela, bai, baina baita hezkuntza
|
bera
ulertzeko modu komunikatibo berri baten ondorio ere.
|
|
|
Denbora joan ahala, errealitateak erretzen gaitu, doika doika amildegira garamatza. Errealitate honen norabidea aldatzeko ez dugu nehoiz aski ausardiarik izanen ez badugu gureganatzen
|
beraren
ulertzeko eta gainditzeko beste begirada bat, eritasunetik libratua, erran nahi baita beregaina, auto konfiantzan oinarritua, harremanean jendekina, ekintzetan ausarta.
|
|
|
Orekarik gabe geratu zitzaion, plastilina gaizki banatuta, baina ‘m’ a zen! Oliveirari, hala ere, ondoeza geratu zitzaion, besteek gauza bat azaldu eta
|
berak
ulertzeko biderik ez aurkitzearen sentipen nekagarria.
|
|
|
" Gau osoa daukagu" esanez itzuli zen, baso bat ur zekarkidala. Animoa eman zidan gau osoa horrek, eta aldi
|
berean
ulertu nuen L’Obsession de Rosetti hura lehen hitzetik azkeneraino irakurrarazi nahi zidala, han bertan. Psikopata baten aurrean nengoela ikusteko gai zen nire gorputz astrala, baina besteak, berrogeita hiru urteko gorputzak, ordea, ur trago bat edan eta irakurketari berrekin zion, otzan.
|
|
|
Ez nuen txalotu, ordea, nire gogoeten zurrunbiloan sartu baininduen irakurketak. Jendaurrean biluztu nindutelako sentsazioa neukan eta ez nintzen ausartzen gure delegazio txikiko beste kideei begiratzera, beraiek ere gauza
|
bera
ulertu zutela konprobatzeko beldurrez.
|
|
|
Patxi Lopezek adierazi zuen Jaurlaritzak elkarlana eta akordioak bilatzea lehenetsi duela. Ia bi hilabeteko negoziazioen ondoren, idatziaren inguruan desadostasun gutxiago dagoela dio, eta testua
|
bera
ulertzen errazagoa dela uste du.
|
|
2011
|
|
|
Pentsatzen jarrita, ordea, elkarrekiko lilura guztiz da ulergarria: kritikoak idazlearen burua nahi luke ulertu, horrek literatura
|
bera
ulertzen lagunduko diolakoan; idazleak, berriz, kritikariaren burua ulertu nahiko luke, haren mesedea eskuratzeko, lehenik, haren miresmena piztea komenigarri izaten baita (ez beti). Idazlearen kezka betierekoa da: non dago edertasunaren giltza?
|
|
|
Gero egin ditut beste batzuk, semea ulertzen hasi zen garaian, hari zuzenago kontatuz. Kasu horretan ez zen zerbait entzuteko bakarrik, aita zerbait kontatzen ari zela konturatzeko;
|
berak
ulertzeko moduan egindako ipuinak dira. Ume txikiagoentzako ipuinak izango lirateke horiek, lau urte ingurukoentzako egokiak, hain zuzen.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da hausnarketa eskubidea erabiltzeagatik sortutako kostuei dagokienez, baldin eta jaraunsleak jarauntsia arbuiatzen badu.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da, finka bat beste batzuen artean kokatuta egonik, finka horretan sartzeko beste bide bat irekitzen denean.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da agiri edo jasoagiri baten bikoizkinaren atzealdean, bazterrean edo jarraian hartzekodunak idatzi edo sinatutako oharrari buruz, agiri edo jasoagiri hori zordunaren eskuetan dagoenean.
|
|
|
Gozamendunaren industriarako beharrezkoak diren tresna, erreminta eta gainerako ondasun higigarriei buruz, gauza
|
bera
ulertuko da.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da, baldin eta obra kontratatu duenak ezin badu hori amaitu, bere borondatetik kanpoko arrazoi baten ondorioz.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertzen da, zainpeketa zentsuaren kapitalari dagokionez.
|