|
2000
|
|
|
Ondorioz, errealitate enpirikoarenulerkuntza kontzeptuzkoa heriotza da. Badakigu jakin ez dela beharrezkoa errusinolbat hiltzea bere kontzeptuaren arabera ezagutu eta definitzeko, eta ez dela nahitaezkoahil dadin arte itxarotea
|
bera
ulertzeko. Dena den, Kojeve k zuzen nabaritzen duenez, errusinolaren ulerkuntza kontzeptuzkoak edo zientifikoak azken batean disekzioaeskatzen du.
|
|
|
Bizkaia, jakina, hori baino gehiago bada. Hasteko, eta besterik gabe, euskalgintza
|
bera
ulertzeko modua ere badugu Bizkaia, ziur asko, hamaikatxo" aurreraturena" baino bestelakoa, osterantzekoagoa.
|
|
2001
|
|
|
Alabaina, zer esan nahi dugu Saizarbitoriaren nobelak modernoak direla esaten dugunean? Modernitatea, kasu honetan, nobela
|
bera
ulertzeko moduari dagokio. Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntu berriaz mintzo garela esango dugu.
|
|
|
Idazle donostiarraren nobelek berritasun nabarmena ekarri zioten euskal nobelaren bilakaerari. Askotan esan denaren kontra, kontua ez da Txillardegiren nobelek berritasun tematikoa eta Saizarbitoriarenek berritasun formala ekarri zutela, gakoa nobelagintza
|
bera
ulertzeko moduan legoke. M. Butor ek gogoratu bezala (ik.
|
|
|
Dauden guztietatik zeindiren erabilgarrienak eta bakoitzak zertan eragiten duen komunikatzeko momentuan. Bestalde, definizioak landu behar izan ditugu, diskurtsoez hitz egiten dugunean irakasle guztiek gauza
|
bera
uler dezaten.
|
|
|
Alabaina, zer esan nahi dugu Saizarbitoriaren nobelak modernoak direlaesaten dugunean? Modernitatea, kasu honetan, nobela
|
bera
ulertzeko moduaridagokio. Laburki esanez, nobelaren idazketari garrantzia ematen dion ikuspuntuberriaz mintzo garela esango dugu.
|
|
|
Askotan esan denaren kontra, kontua ez da Txillardegirennobelek berritasun tematikoa eta Saizarbitoriarenek berritasun formala ekarrizutela: gakoa nobelagintza
|
bera
ulertzeko moduan legoke. M. Butor ek gogorarazizuen bezala (ik.
|
|
|
Perfumearekiko zaletasuna eta usaimena hezkuntza prozesu bat izango balira bezala gara daitezke, hain zuzen ere, gakoa hitzaren eta objetu baten arteko identifikazioan baitatza. Hau da, Chanel Nº 5 perfumea esaten bada, guztiok gauza
|
bera
ulertuko genuke; baina nolako usainarekin lotuko dugu, perfume horrek sortutakoa inoiz usaindu ez badugu?
|
|
2002
|
|
|
Lehen musuak garrantzi izugarria du, Jararentzat... Eskerrak lagun min bat duen,
|
bera
ulertzeko gai dena.
|
|
|
K. Huysmans...), edo sinbolismo ostean ironia eta mundu subjektiboak iradoki zizkiguten eleberrigile* Lan hau 1/ UPV/EHU 00033.130/ 2001 proiektuaren barnean kokatzen da. ak (Dujardin, Gide...)... edo, H. Jamesen esanak irauliz, eleberriari bere narratibotasuna murriztu zioten hamarkadetako egile esperimentalak (Nouveau Roman...). Guztiak ditugu literatur genero honen bilakaeraren adibide eta mugarriak; guztiak, generoa
|
bera
ulertzeko modu baliagarriak. Azken urteotan, ostera, eleberria/ best-sellerra artekoa izan da eztabaida, N. Mailer eta J. Updikek T. Wolferekin izan zuten eztabaida batean esaten zen bezala, balio literarioak dituen eleberria" gaixorik" baitago merkatuak agintzen duen une honetan.
|
|
|
Mugaz bestaldera goaz orain, eroslearengandik apartatu eta sortzailearenganaino egingo dugu jauzi. Publizitatearen azpian, publizitate sortzaileen lanaren azpian, publizitatea
|
bera
ulertzeko joera desberdinak aurkitzen ditugu:
|
|
|
Munduaren interpretazioa egiterakoan, jakina da gure artean, ezen kulturak berak ezartzen diola gizakiari eredu asko eta asko. Kulturak ematen digu mundua
|
bera
ulertzeko teilatua eta babesa. Kulturak berak esaten dio gizakiari nora begiratu eta nora ez.
|
|
|
Informazioaren Gizartea deitutakoak gizakien arteko aukera desberdintasunak txikiagotu beharrean, areagotu egiten ditu: aro digital modernoak gainesplotazio komertziala erantsi dio informazioari, testuinguru komunikatibo modernoak bizitza pribatuari zor zaion errespetua galarazi du, telekomunikazioen bonbardaketak komunitatearen bizimodu tradizionala desintegratzen du, teleplebiszito ustelek demokrazia
|
bera
ulertzeko moduak distortsionatzen ditu, teknologia komunikatibo berriek erantzukizun soziala eta zerbitzuaren publikotasuna galbidean jarri dituzte... Ez dira, ba, bekatu gutxi.
|
|
|
Entzun, ikusi edo nabaritu denaren arabera, norberak bere konposizioa egiten du, eta igorritakoa bere modura, bere inferentziazio ahalmenaren arabera ulertzen du. Informazio baten aurrean, munduaren ordez bidaltzen den zeinu multzoaren aurrean, ez dugu denok gauza
|
bera
ulertzen, nork bere inferentzia ahalmena baitu.
|
|
|
igorritako eta hartutako seinaleei aitor tutako esangura berberen arabera gauzatuko da. Egia esan, mezu beraren aurrean zentzu desberdinak hauteman ditzakete entzuleek, hartzaileek; eta, halaxe gertatzen da (liburu bera irakurrita, ez dute irakurle guztiek gauza
|
bera
ulertzen).
|
|
2003
|
|
|
–Ezin dut gehiago. Saiatuko nintzela agindu nion Oskarri, ahaleginduko nintzela
|
bera
ulertzen, baina ezin dut.
|
|
|
ekitateari ekinez, uler daiteke, testamentugileak ez duela adierazi adierazi nahi zuen guztia, eta aitona edo amona horrek ilobak seme alabak izatearen kasua aipatu ez arren, ezin ondoriozta daiteke horiei euren gurasoen oinordetza kendu nahi zienik. Gauza
|
bera
ulertu izan balitz zurtz ordezpenaren kasuan, pentsa zitekeen aitak ez zuela kontuan hartu kasu bat: semea edo alaba ama baino lehen hiltzea; azken kasuan, alabaina, errazago da aitonak kontuan hartzea ilobak seme alabak izan zitzakeela hogeita hamar urte bete aurretik, aitak ama semearen edo alabaren ostean hil zitekeela pentsatzea baino, eta horrexegatik, ondorioztatu ahal zen, aitaren asmoa zela ordezkoari deitzea ama semea edo alaba baino lehen hilez gero bakarrik.
|
|
|
Egiaztagarritasun printzipioaren arabera, enuntziatu sintetiko (ez analitiko) batek esanahi enpirikoa du soilik behaketazko enuntziatuetatik logikoki ondoriozta daitekeenean. Baina Popperren aburuz, printzipio horrek zientzia enpirikoa
|
bera
ulertzeko eta ezaugarritzeko ahaleginei uko egitera eramaten gaitu, egiaztagarritasuna indukziozko metodoan funtsatzen baita. Hau da, printzipio horri jarraituz, abiapuntua esperientzian egiaztatutako enuntziatuek osatuko lukete, eta, horiei esker eta indukzioz, ondoren enuntziatu orokorretara ailegatuko ginateke.
|
|
2004
|
|
|
Galdera gehiegi dira eta irakurleari bere iritzia osatzeko testuingurua eman beharrean gaude. Hala, hori guztia azaltzeko, legea
|
bera
ulertzetik hasi ginateke.
|
|
|
Orain, goazen auzigai honen inguruko beste alde batera: ez bide dugu euskaltzale guztiok, hizkuntza botereaz dihardugunean, gauza
|
bera
ulertzen. Eztabaida honen funtsa, beharbada, honetan datza:
|
|
|
dugu oihukatzen. Euskal Unibertsitateaz, haatik, ez dugu guztiok gauza
|
bera
ulertzen. Normala da.
|
|
|
Hastapen haietatik bertatik dator, hortaz, gerora metatuz eta metatuz etorri den ikuspegi bikoitzaren kontraesana. . Ez dugu guztiok gauza
|
bera
ulertzen, zioen Larrazabalek.
|
|
|
Aristotelesek erakutsi zuenez, ctika jakite praktikoa bazen ere, politikaren eta ctikarenartean bazegoen lotura. Platonek ere ezin zuen politika
|
bera
ulertu etika alde batera utzita.Dcna den, haien planteamenduetan baziren desberdintasun nabariak. Aristotelesen abuniz, etikak politikaren mende egon behar zuen.
|
|
|
Areago, ikasketarako ahalmena gizakiaren nortasunari dagokion gaitasun gisa hartu zuen eta, bide batez, bakoitzaren izaera definitzekofuntsezko ezaugarri bihurtu zuen. Horrela, bada, gizabanakotzearen bide modernoa irekitzearekin batera Erdi Aroko gizarte estamental eta mailakatuari zegokion ikasleria, eta ildohorretatik gizakia
|
bera
ulertzeko eredua hautsi zuen.Erdi Aroko ikasteko moduak kolektiboak ziren. Monasterioetan, unibertsitateetan, gremioetan eta kofradietan ikasketa antolaketak taldea zuen oinarritzat.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Herria ulertzen ahal dugu festarik gabe? Bizitza
|
bera
ulertzerik ba al dago festarik gabe. Gizartea osatu zenez geroztik, zaila da lanik gabeko mundua ulertzea eta onartzea.
|
|
|
Humboldten" entziklopedia" linguistiko honen" helburu nagusia", egiaz, hizkuntza guztiekin eta bakoitzarekin aritzeak dakarren onura erakustea izango litzateke eta, honekin, jarduera hori" interes orokorreko estudio garrantzitsu bat" bezala aurkeztea161 Hasieratik kontuan hartzekoa da, baina, ez dela posible era honetako helburu batera iristea, baldin eta hizkuntza
|
bera
ulertzeko eta baloratzeko tankera zuzena ez bada. Honengatik hark, batetik, ezinbestekotzat du" aniztasun linguistikoa, kulturarentzako oztopo kaltegarri bezala, eta hizkuntzen ikaskuntza, hezkuntzarako beharrezko gaitz bezala" 162 ikusten duen hizkuntzaren kontzepzio oro alboratzea.
|
|
2006
|
|
|
Hortxe da,
|
bera
ulertzen eta beraren bidez geure burua aberasten saiatu behar dugu; ez gaitezen saia ezberdintasuna ukatzen edo suntsitzen.
|
|
|
4 edo 5 urte dira Jaime ezagutzen dudanetik, eta elkarrekin lan egiten dugu, barazki onak lortzeko. Hark gu ulertzen gaitu sukaldari moduan, eta guk
|
bera
ulertzen dugu nekazari moduan. Elkar ulertzen dugu beraz.
|
|
|
Gure lana betetzeko, hau da, iruzkin ereduak egiteko, gaien inguruko informazioa bildu behar izan dugu. Informazio hori guztia ez da beharrezkoa iruzkin ereduetarako baizik eta gaia
|
bera
ulertzeko. Hala ere, kasu askotan bertan utzi dugu gaiaren sintesi txiki bat bezala.
|
|
2007
|
|
|
Hasteko, gerra
|
bera
ulertu behar da. Eta estreina, sarraskiak burutzen dituen Khartumgo gobernuaren jokabidea.
|
|
|
Bi hizkera dira azken beltzean bekoz beko daudenak. Literatura ez ezik gizartea
|
bera
ulertzeko manera bi. Telefono konpainiara deitzen duzunean bezala, elkarrizketa etsigarria, robota bestaldean:
|
|
|
(OFF) Bai Islamean bai tradizio katolikoan, edertasunaren eta ongiaren arteko ekuazio moralak seriotasunez eta garrantziz jantzi du garai guztietako arkitektura. â? ¦ Jainkoa
|
bera
ulertzera ere hel gaitezke eraikinen bitartez. Hala esan zuen XI. mendeko filosofo musulman batek, Ibn Sinak:
|
|
|
Gizakiak bere nortasuna osatu behar du, hain zuzen bere gaitasun guztien garapena modu proportzional batean bultzatuz, eta bere burua berari dagokion gizataldean modu egoki batean txertatuz. Esan dezakegu, beraz, paideia kontzeptuak —zeina guk hemen ez dugun bere zentzu grekoan zuzenean aztertuko— hezkuntza
|
bera
ulertzeko modu orohartzaile bat islatzen duela, hain zuzen gizakiaren garapen integrala eta harmonikoa bultzatu nahi duen hezkuntza bat.
|
|
2008
|
|
|
XX. mendean zehar aldaketa nabarmenak gertatu dira hezkuntzaren alorrean. Horietan garrantzitsuena hezkuntza
|
bera
ulertzeko ikuspegi berriak ekarri du: egungo hezkuntzaren helburua da ikasleari informazioa transmititzeko tresna izatetik, bizitzarako baliagarri izango zaizkion esperientziak eskaintzeko gunea izatera igarotzea.
|
|
|
Nerabearentzat, bere munduaren zati da gizarte sarea,
|
bera
ulertzen dutenen biltoki, bere taldearen gune.
|
|
|
Halakoetan, zergapetze bikoitza gerta ez dadin, nahitaezkoa da zerga egitateak berdinak ez izatea kasu bietan, tributuen objektu berbera izan arren. Horixe
|
bera
ulertu zuen Konstituzio Auzitegiak martxoaren 26ko 37/ 1987 epaian, Andaluzian Gutxi Erabilitako Lurren gaineko Zerga aztertu zuenean. Jakina da Ondarearen gaineko Zergak lurren titulartasuna kargatzen duela, eta lur horien etekinak Errentaren gaineko Zergak edo Sozietateen gaineko Zergak kargatzen dituela.
|
|
|
Arazook okertu egin dira aurtengo maiatzeko hauteskundean errektorearen aurkako botoak aldekoak baino gehiago izan zirenean. Ezetzaren arrazoiak asko eta askotarikoak izan ziren, nahiz eta emaitza ondoen baliatu dutenak ezetzaren aldeko manifestukoak izan, euskarazko gaindosiaren ikurpean Unibertsitatea eta Euskal Herria
|
bera
ulertzeko modua datzala.
|
|
|
Arazook okertu egin dira aurtengo maiatzeko hauteskundean errektorearen aurkako botoak aldekoak baino gehiago izan zirenean. Ezetzaren arrazoiak asko eta askotarikoak izan ziren, nahiz eta emaitza ondoen baliatu dutenak ezetzaren aldeko manifestukoak izan, euskarazko gaindosiaren ikurpean Unibertsitatea eta Euskal Herria
|
bera
ulertzeko modua datzala. Hainbatek galdetu du, 2004an ni buru zuen hautagaitzaren emaitzak gogoan, zergatik ezkerreko abertzaleok ez dugun oraingoan hautagaitza aurkeztu, argi egonda oraingo hautagai bien programak gure unibertsitate eredutik urrun daudela, helburuan eta helbideetan urrun, gehiago edo gutxiago.
|
|
2009
|
|
|
Alabaina, Jainkoaren uko hutsa sinpleegia, edo gizakia
|
bera
ulertzeko deus laguntzen ez duenegia, iruditzen bazaigu, eta Jainkoa berbak oraindik zerbait signifika lezakeela agian uste badugu, zergatik pribilegiatu Einstein, edo Barth edo Bultmann. Gizon emakume oro ez da Einstein bat.
|
|
|
Baina ezberdintasun horiek zergatik gertatzen diren aztertzean ikuspegi ezberdinak daude. Ikuspegiak ez dira kontrajarriak, errealitate
|
bera
ulertzen ahalegintzeko azalpen ezberdin eta osagarriak baizik. Sarreran aipatu dugun bezala, gure helburua hemen, haurtzaro eta nerabezaroan generoaren arabera psikopatologian agertzen diren ezberdintasunak ulertzeko, aldagaiazaltzaileen laburpen eguneratu bat aurkeztea da.
|
|
|
Pathos ari lotutako irudia ikusten dute. Miresgarria egiten zait naturaren halako irudi eder batean bizitza eta heriotzaren izatea
|
bera
ulertzen dakien kultura. Niri Jesusen berpiztearen irudia baino poetikoago egiten zait egunotako loraldiak hiriko paisaia ematen dion astindua.
|
|
|
Eta hortxe Kantek ondorengoei utziko dien ezin itzulizko ondare berria. Horregatik ezinbestekoa zaigu Kant ulertzea, Moderniaren bukaera eta Postmodernia
|
bera
ulertzeko. Baina Kant zerbait gehiago da.
|
|
2010
|
|
|
Pentsamendu aurrerakoiak, oro har, beti ulertu izan du berdintasuna bereezaugarrietariko bat dela,
|
bera
ulertzeko moduak oso ezberdinak izan daitezkeenarren. Bestetik, bistakoa dirudi kapitalismoaren logikak, merkatuaren ulermenneoliberal zehatz bat oinarritzat hartuz, desberdintasunak sorrarazten dituela eta, edozelan ere, ekitatearen helburuak erdiestea ez dela egungo gizartearenlehentasunetariko bat.
|
|
|
XX. mendean zehar aldaketa nabarmenak gertatu dira hezkuntzaren alorrean. Aldaketarik garrantzitsuena hezkuntza
|
bera
ulertzeko ikuspegi berriak ekarri du: egungo hezkuntzak ez du jarraitu nahi ikasleari informazioa transmititzeko tresna soila izaten; bizitzarako baliagarri izango zaizkion esperientziak eskaintzeko gunea ere izan nahi du.
|
|
|
Horren oinarrian, finean," hizkuntz konpetentzia"
|
bera
ulertzeko modu berri bat dago, eta, horrexegatik, interesgarria izan daiteke jada aipatutako Coseriuren" dinamis" kontzeptuari zehatzago erreparatzea, zeinek —esan bezala— hiru azpikonpetentzia edo azpijakite biltzen dituen. Lehenengoa, bada," kongruentzia" logikoari loturiko" konpetentzia linguistiko orokorra edo jakite elokutiboa" da81:
|
|
|
" Prozesu interpertsonalak", bestela esanda," interaktiboa den sistema baten barruan gertatzen dira", eta, horregatik," komunikazioaren zirkularitatearekiko erreferentzia ezinbestekoa da", hain zuzen," testuinguruak partaideen arteko harremana aldiro definitzen duelako" 104 Gure autoreak, zentzu horretan, berriz ere aipatzen du Hallyday, zeinek" ekintza linguistiko" ezberdinak euren dimentsio pragmatikoan kontsideratzen dituen, eta, ondorioz, horiek osatzen duten" jokaldi linguistikoaz" hitz egiten duen105 Helburu orokorra, beraz, ez da hainbeste esaldi ezberdinen egitura gramatikala aztertzea, baizik eta batez ere eraginkor komunikatzeko edota mezuak ulertarazteko gaitasuna egiaztatzea. Azpimarra dezagun, bukatzeko, interakzio didaktikoaren hizkuntzari buruzko Titoneren azterketa funtzional pragmatiko hori, egiaz, teoria linguistikoaren bilakaeraren ondorio dela, bai, baina baita hezkuntza
|
bera
ulertzeko modu komunikatibo berri baten ondorio ere.
|
|
|
Ez nuen txalotu, ordea, nire gogoeten zurrunbiloan sartu baininduen irakurketak. Jendaurrean biluztu nindutelako sentsazioa neukan eta ez nintzen ausartzen gure delegazio txikiko beste kideei begiratzera, beraiek ere gauza
|
bera
ulertu zutela konprobatzeko beldurrez.
|
|
|
Patxi Lopezek adierazi zuen Jaurlaritzak elkarlana eta akordioak bilatzea lehenetsi duela. Ia bi hilabeteko negoziazioen ondoren, idatziaren inguruan desadostasun gutxiago dagoela dio, eta testua
|
bera
ulertzen errazagoa dela uste du.
|
|
2011
|
|
|
Pentsatzen jarrita, ordea, elkarrekiko lilura guztiz da ulergarria: kritikoak idazlearen burua nahi luke ulertu, horrek literatura
|
bera
ulertzen lagunduko diolakoan; idazleak, berriz, kritikariaren burua ulertu nahiko luke, haren mesedea eskuratzeko, lehenik, haren miresmena piztea komenigarri izaten baita (ez beti). Idazlearen kezka betierekoa da: non dago edertasunaren giltza?
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da hausnarketa eskubidea erabiltzeagatik sortutako kostuei dagokienez, baldin eta jaraunsleak jarauntsia arbuiatzen badu.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da, finka bat beste batzuen artean kokatuta egonik, finka horretan sartzeko beste bide bat irekitzen denean.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da agiri edo jasoagiri baten bikoizkinaren atzealdean, bazterrean edo jarraian hartzekodunak idatzi edo sinatutako oharrari buruz, agiri edo jasoagiri hori zordunaren eskuetan dagoenean.
|
|
|
Gozamendunaren industriarako beharrezkoak diren tresna, erreminta eta gainerako ondasun higigarriei buruz, gauza
|
bera
ulertuko da.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertuko da, baldin eta obra kontratatu duenak ezin badu hori amaitu, bere borondatetik kanpoko arrazoi baten ondorioz.
|
|
|
Gauza
|
bera
ulertzen da, zainpeketa zentsuaren kapitalari dagokionez.
|
|
|
Infekzioak eta intoxikazioak eragin ditzakete. Nahiz eta bi terminoetan gauza
|
bera
ulertzen den askotan, egia esan ez dira. Infekzio batean, organismoan ugaltzen diren mikroorganismo patogenoek eragiten dute gaixotasuna, hala nola birusek, bakterioek edo parasitoek; intoxikazioa, berriz, elikagaian modu naturalean dauden edo modu artifizialean gehitzen diren toxinek eragiten dute.
|
|
|
Gogoeta honen hasieran goragune bila musikaz pentsatzen jarri garenean, XX. mendeak soinu eremuan izan duen aldaketaz aritu gara. Baita grabaketa eta hedatze teknologiek musika
|
bera
ulertzeko orduan izan duten zenbait eraginez ere. Adorno gisako zenbait pentsalarik esana dute grabaketaren asmakuntza eta Schoenbergek eraikitako mugimendu atonala ezinbesteko gertakari bateratuak izan zirela musika jasoaren barruan gertatutako modernizatze prozesuan, mende horretako atzeragabeko iraultzaren barnean.
|
|
2012
|
|
|
Horretxegatik ausartuko ginateke esaten egitura parentetiko bidez agertzen diren xehetasun eta iruzkinak askotan oinarrizko enuntziatuan agertzen direnak baino eragingarriagoak direla eta inolaz ere ez alde batera uztekoak (Dafouz Milne 2001). Hondarrik hondarrean esatariak bere bereak dituen iruzkin eta hausnarketen hari solteak dira, testua
|
bera
ulertzen eta nola ulertu behar dugun adierazten digutenak.
|
|
|
Baina, suspertzen ari da pixkanaka pixkanaka. Terapia taldeak laguntza ematen dio egoera hori gainditzeko eta
|
bera
ulertzen dutela sentiarazten dio, taldekide guztiak esperientzia beretik pasatu baitira. Horrek Idoiari lagundu egingo dio susperraldian berriz gaixotu ez dadin. g) Martari, orpoaren proba?
|
|
|
Inondik ere ez maila berean, ordena bada, naturazko hierarkia: ingurumena (lurraldea, zentzu zabalean hartuta) da oinarria (baliabideak eta gozabideak neurriraeskaintzen dituena); gizartea dago horren barruan, lurraldea okupatu eta beramodu batean edo bestean baliatuz; eta ekonomiak luke azkena, ekonomiazirkularra, naturaren fluxuak erreferente hartzen dituena, gizartearen zerbitzurakoa.Zer esanik ez da, gaur ekonomia, edo
|
bera
ulertzeko modu ekonomizista, jarri duelamerkatu ahalguztidunak piramidean nagusi, mendean hartuta, merkantzia aldakormodura, gizartea eta lurraldea. Hortaz, Euskal Estaturako bidea eta bidaia egin nahibaditugu bestelako estatua lortzeko apustua izan behar da gurea, bestelako erronkahelburu:
|
|
|
Horren ondorioz, nola ez, Bilboren historiarekin lotuta joango da lana. Gai zentraltzat artea edukiko badugu ere, agertuko zaizkigun paisaiak hiri honetan kokatuta egonik, ezinbestekotzat jotzen dugu artearen garapena
|
bera
ulertzeko, gizartearen egoeraz gain historiaren zertzelada batzuk behintzat ematea.
|
|
|
Egon, badaude, sarrera biko taulak, Vennen diagramak, histogramak, sektore diagramak eta bestelako grafikoak. Hala ere, zailtasunak ez datoz bakarrik notazioetatik eta sinboloetatik; izan ere, sinbolo horiek erabiltzeak eta matematikak berezko duen hizkuntza
|
bera
ulertzeak ere, argudioek arrazoibide abstraktuaren ahalmena erakusten baitute, zailtasun dezente sortzen dituzte.
|
|
|
3 Hizkuntza idatzia ikaslearengandik hurbilago dago, baina, aldi berean, beste zientzietatik edo beste arloetatik ateratako egoera batzuk planteatzean, arlo edo zientzia horien hiztegi propioaren hitz tekniko eta ezezagunen aurrean jartzen zaio ikasleari; horrela, egoera testuingurudunean, lehendabiziko urratsa egoera
|
bera
ulertzea zen, gero eredu matematikoaren bidez ebatzi ahal izateko. Beraz, matematikak eskaintzen zituen adibideak askotarikoak eta aberatsagoak ziren, ez hainbeste matematikaren baitatik sortuak?, baina ikasleari zailtasun berriak ekartzen zizkioten.
|
|
|
– Hori
|
bera
ulertu dudala esan behar nian, Dupont. Zorrotz zaintzen dugula badakiela.
|
|
2013
|
|
|
104). Ez du hala behar, ikaskuntza
|
bera
ulertzen baita elikatze eta berrelikatze prozesu bat bailitzan. Urratsez urrats aurrera egiteko aukera ematen du horrek, eta urrats bakoitzaren edukiak zehaztu eta lantzekoa.
|
|
|
Berriz ere, gorago aipatu bezala, gerlaz behar bezala mintzo ez zirenak etxean edo gerlatik urrun zeudenak ziren. Gauza
|
bera
uler daiteke ondoko pasartetik:
|
|
|
Bigarren talde honek, gramatikari garrantzi handiagoa ematen dio lehenbizikoak baino. Lehenengo taldekoek zuzen hitz egiteko eta idazteko behar omen dute gramatika, eta bigarrenekoek, hizkuntza
|
bera
ulertzeko oinarritzat hartzen dute. Ikasle askok erabili dute, oinarri?
|
|
2014
|
|
|
«Badago modua frogatzeko ez zela beharrezkoa izan, edo neurriz kanpokoa izan zela, edo nahi den bezala esan. Lekua
|
bera
ulertzea da gakoa». Paco Etxeberria auzi medikua izan zen, segadaren ondoren, Espainiako Poliziak hildako lau lagunei autopsia egin ziena.
|
|
|
Egitekoa orain alemanek hori (nazioa) gaizki, h. d., frantsesek baino guztiz bestela ulertzen dutela, erakustea izango da. Errealitate nazionala
|
bera
ulertzen da gaizki, hitza ulertzen da gaizki, hitz berarekin errealitate diferenteak adierazten dira gaizki?. Nazioaren kontzeptu tradizionalak ez baitie mesederik egiten, apologista frantsesak nazioarekin (lehendik bazegoen pendura bati lotuz) Estatua adieraztera etorriko dira.
|
|
|
Ez erranarekin dut arazo handiena, hau esentziala delako bertsolaritzarekin hartzen den plazerean eta, noski, ez da hau kontabilizatzen ahal onerako edo txarrerako, ez dutelako denek gauza
|
bera
ulertzen. Aski zahar diren horiek oroituko dira Sorozabal eta Euskitzek ukan zuten gai hartaz:
|
|
2015
|
|
|
' Retribution' Dan Swano musikari suediarrak bere onena eman du, beste behin. Hard rock progresibo atsegina.DIE ANTWOORD.' Donker Mag' Hegoafrikatik AEBetara iritsi dira, musika eta bizitza
|
bera
ulertzeko duten modu bereziarekin. Hip hopa, elektronika, sexua eta anabasa.KEPA MATXAIN.
|
|
|
ELE tresnaren nondik norakoekin hasi aurretik, LZParen ezaugarriak azaltzen saiatuko naiz labur. Azken baten, dokumentua
|
bera
ulertu behar da, gero ELE tresna nola aplikatu dugun ulertzeko.Zuetako batzuei ezagun egingo zaizuen tresna da Lurralde Zatiko Plana, LZPa, beste batzuek ordeaez duzue honetaz ezer entzun. Lurralde antolaketaz ari garenean, garrantzitsua da bere tresnenarteko egitura hori, lotura hori ulertzea.
|
|
|
ELE tresnaren nondik norakoekin hasi aurretik, LZParen ezaugarriak azaltzen saiatuko naiz labur. Azken baten, dokumentua
|
bera
ulertu behar da, gero ELE tresna nola aplikatu dugun ulertzeko.Zuetako batzuei ezagun egingo zaizuen tresna da Lurralde Zatiko Plana, LZPa, beste batzuek ordeaez duzue honetaz ezer entzun. Lurralde antolaketaz ari garenean, garrantzitsua da bere tresnenarteko egitura hori, lotura hori ulertzea.
|
|
|
Baina, goian adierazi dugun bezala, 32 urte hauetan gizartea etengabe aldatzeaz gain, hezkuntza
|
bera
ulertzeko era ere aldatu dela konturatu gara, tartean Antzuolako Hezkuntza Komunitatearena. Izan ere, tesi gaia izan den hezkuntza estilo honen protagonistak jubilatu edo jubilatzear daude.
|
|
|
Deskribapenaren arabera, ordenagailuen euskara irakaslea naiz eta robotena ere izan ninteke. Gainera badira beste frikie batzuk ordenagailu eta robotei ahotsa
|
bera
ulertu eta ekoizten irakasten dietenak, eta oso ahots sexidun robotak ditugu egun.
|
|
|
Horregatik, gaiaz labur hitz egin ostean isildu egin zen. Josebak jarraitu zuen, ados zegoela gaitzat sistemarentzat desegokiak ziren jarrerak eta ideiak hartzea, nahiz eta, gehitu zuen, ziur zegoela Aretxabaletak eta berak ez zutela gauza
|
bera
ulertzen ez sistemaz ez desegokitasunaz. Bistakoa da Josebak joera argia duela Aretxabaletarekiko distantziak markatzeko, beste enbor bateko ezpala dela frogatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Nire ustez, zaila dirudi, batetik, identitatea
|
bera
ulertzeko eta definitzeko moduak aldatu direlako; bestetik, identitatea osatzeko prozesuak ere, egun ezberdinak direlako.
|
|
|
Hori guztia, zalantzan diren estatuak eta boto emaileak eskuratzeko, balantzak baten edo bestearen alde egin dezan: swing states edo estatu birakarietan izango da azken borroka, estatuz estatu.Horregatik, estatu birakarien garrantziaz ohartzeko, AEBetako hauteskundeen sistema
|
bera
ulertu behar da. Estatubatuarrek ez dute presidentea zuzenean aukeratzen:
|
|
|
Hala, beste bide bat suposatzen du literatura aztertzeko ikuspegi tradizionalarekiko, zeinak literatura tradizio literario bakoitzaren begi estuetatik ikertzen zuen. Literatura konparatua adiera murriztaileagoan ulertzen da gaur egun ere, literatur ikerketarako metodologia zehatz gisa, baina Goetheren Weltliteraturtikhasten den ildo luzeak metodologia bat baino zerbait sakonagoari egiten dio erreferentzia, literatura
|
bera
ulertzeko moduari besteak beste. XX. mendeko 50 hamarkada bukaeran garatutako, literatura konparatuaren krisia?
|
|
|
edo, problemak? entzutean ulertuko genukeena
|
bera
ulertzen. Normalean, lehen kasuan, arazo orokorragoak eta sozialak?, bigarrenean, jende konkretuen arteko tratu edo harremanetako gorabeherak?, eta hirugarrenean, nolabaiteko (adis) kidetasuna dutenen arteko arazoak?
|
|
2017
|
|
|
Baina postmodernismoaren giltzarria ez da berez epistemologikoa, ontologikoa baizik. Izan ere, postmodernismoak errealitatearen zerizana
|
bera
ulertzeko ere modu berri bat proposatu du, ontologia berri bat, alegia, mundu honetako izate zein entitateak esentziez beharrean barne diferentziez osaturik dakuskiena. Hori guztiari buruz ari gara, beraz, postmodernismoaren mundu ikuskera berria harira ekartzean.
|
|
|
Areago, lurreko beste bizidunen ezagutza mugez mintzatzen gara, jakin gabe nolakoa den, ezta geure buruaren jarduera edota, neurobiologoen ikuspegitik? burmuinaren egitura ere.Ildo beretik, egia al zuen Wittgensteinek esan zuenean lehoiak hitz egiteko ahalmena balu gu ez ginatekeela
|
bera
ulertzeko gauza. Wittgensteinen hitzen arabera, animalien bestelakotasuna errotikoa da.
|
|
|
Akatsa konpontzeko bidean gara baina oraindik gauza asko dago egiteke: munduak ulertu behar nau eta mundua
|
bera
ulertu behar dut neuk ere.
|
|
|
Ez dakit zergatik, baina uste dut hasi dela ni ulertzen. Uste dut hasi naizela
|
bera
ulertzen.
|
|
|
Lekutzea, tokian tokikoari arreta jartzea, alegia, begiztatzen zaigu erabakiak hartzeko gaitasun berreskuratzeko modu bakarra. Horregatik, herrigintza mota honek, ez du soilik herritarra/ eskubideak eta boterea/ autoritatea aldagaietan arreta jartzen, era berean lurraldearen inguruko hausnarketa dakar, eta gurean, hiruak barne hartuz, herria, subjektu kolektiboa
|
bera
ulertzeko modu berriak.
|
|
|
Ezin da zure iritzia eta ikuspegia onartzea eskatzera behartu, besteen izaera eta libreki eginiko hautaketaren aukera
|
bera
ulertzen eta onartzen ez duzun bitartean.
|
|
|
Gauza bat argi zuen Minak buruan: mexikarrek ez zutela
|
bera
ulertzen, ez eta berak mexikarrak ere. Hango hura beste mundu bat zen, beste ohitura batzuk eta beste jokabide batzuk zituena.
|
|
|
Halere, hor sinonimia osorik ez da izaten. Adibidez," toki batean gizarteko problemak direla" esaten denean, ez da" jendarteko problemak" edo" problemak" entzutean ulertuko genukeena
|
bera
ulertzen. Normalean, lehen kasuan" arazo orokorragoak eta sozialak", bigarrenean" jende konkretuen arteko tratu edo harremanetako gorabeherak", eta hirugarrenean" nolabaiteko (adis) kidetasuna dutenen arteko arazoak" izaten direlako.
|
|
2018
|
|
|
nola dagoen emozionalki, arreta non duen kokatua, eta barne nahiz kanpo faktoreak (sabeleko mina daukadan edo eguraldi txarra egiten duen). Eduki intelektualak jaso eta eraikitzeko orduan, faktore ugari hartu behar dira kontuan, baina adimena
|
bera
ulertzen badugu adimen anitz moduan (adimen espaziala, gorputz adimena, musikala…), elkarrekin erlazionatuta dauden adimen interdependenteak izateaz gain, gorputza ez da tresna hutsa eduki intelektualak jaso edo islatzeko, baizik eta gorputzaren bitartez ere beste adimen mota batzuk garatzen eta eraikitzen dira. Inportantea da nola gorpuzten ditugun edukiak, baina baita ere nola azaleratzen ditugun gorputzetik.
|
|
|
3 Dena den, salbuespen ageri diren herri horietan azterketa sakonagoa egitea oso interesgarria izan daiteke, askotan joeratik kanpo edo mugan dauden egoerek joera
|
bera
ulertzen laguntzen baitigute.
|
|
|
Izan ere, urte haietan Euskal Herria eta euskal herritarrak goitik behera aldatu ziren, munduaren parte zabal bat eta mundutarren parte zabal bat aldatu ziren noranzko eta hein bertsuetan. " Gerra osteko urte amiltsu haietan gizakia eta bizitza
|
bera
ulertzeko modua aldatu zen", idatzi du Alaitz Aizpuru garai eta gertakari haietan aditu den filosofia arloko ikerlariak (2015). Ez dira nolanahiko kontuak, funtsean, eredu sozioekonomiko, politiko eta kulturalaren bestelakotzea:
|
|
|
Legitimazioa nork eta zeren arabera merezi duen definitzen duen hizkuntza ideologia nagusiak jatorrizko hiztuna izan du hiztun legitimoaren eredutzat (Woolard, 1998, 2008), eta profil bati berez emana zaiona, besteak irabazi beharra dauka. Alabaina, legitimo sentitzea bera gako izanik hiztun berrion aktibaziorako, legitimazio prozesua
|
bera
ulertzea estrategikoa da hizkuntza biziberritze prozesuan eragiteko.
|
|
|
Koblakariak eskatu zituen Martin Larraldek, ahanzturaren kontrako konbatienteak. Galde
|
bera
ulertzen diogu Joseba Sarrionandiari ironikoki dioenean:
|
|
2019
|
|
|
eta bestelako alderdi zenbait osatu ondoren. Azken batean, ez genuen aurrera egin beraiek esan arte, bai, honetan islatuta ikusten dugu guk
|
bera
ulertzeko genuen modua?. Eta, zentzu horretan, oso Moiori egindako liburu bat izan zen, aurkezpenean bertan ikusi zen moduan?.
|
|
|
Kontuak kontu, Moiok, transparentzia ariketa eta biluzte akzio batean (gerora pentsatu izan dudana, norbaitek
|
bera
ulertzeko ariketa desesperatua ez ote zen izan), bere egunerokoak utzi zizkigun lokalean, denon begietara. Horregatik nindoan egun horretan lokalera,, interbentzio?
|
|
|
Rituales de la lengua en el espacio (1988) liburua. Urte mordoa izan arren, gaurkotasun handiko gakoak eskaintzen ditu Korrika
|
bera
ulertzeko. Azken urteetan zenbaitargitalpen egin dira gaiaren inguruan ere, artikulu formatuetan edota ikus entzunezkoetan, etabatik bat esperientzia konkretuak dituzte mintzagai.
|
|
2020
|
|
|
Aspaldiko lagunak gara, elkarren proiektuen zaleak ginen hasieran eta berauen partaide bilakatu gara gerora. Musika izan da beti batu gaituena, baina baita
|
bera
ulertzeko modua ere, sortzeko orduan zein bizitzeko filosofia bezala.
|
|
|
Genesis P Orridgek bizitza
|
bera
ulertzen zuen esperimentu gisa, eta ikuspuntu hori sormenera nahiz bere bizitzara eraman zuen. Hala, 1993an, Jaqueline Breyer artista ezagutu zuen —Lady Jaye izenarekin arituko zena—, eta genero trantsizioari lotutako Pandroginia proiektua jarri zuten martxan.
|
|
|
Ez dira ergelak, baina ez dira bera baino askoz argiagoak ere. Munduan ibiltzeko beste modu bat dutela, horixe, eta bera seguru asko ez da inoiz iritsiko haiek ondo ulertzera, eta badaki haiek ere ez direla inoiz iritsiko
|
bera
ulertzera, ezta saiatuko ere.
|
|
|
Baina, bestela, inguruko kezka eta arazoei lotuta ikusten du bere burua; inguruaren ‘taupada’ jaso eta papereratzea baita Rodriguezen literatur helburua. Azken urteetako aldaketa soziopolitikoek, gainera, ahalbidetu dute zabaltze bat, berak ere sumatu duena eta politika
|
bera
ulertzeko beste moduen alde egin duena. Era berean, euskararekiko engaiamendua ezinbestekotzat du, euskaraz idaztea erabaki politikotzat jotzen baitu.
|