2000
|
|
Bai, bi saio, eta izango dira hiru egindakoak ere, niri ere tokatu zait egun batean hiru saio egitea,
|
baina
ni ziur nago Uztapidek eta Zepaik eta horiek herri batera joanda gaur egungo hiru saio eginda baino askoz gehiago kantatzen zutela. Goizean meza nagusiaren ondoren hasi eta arratsaldeko plazako saioarekin jarraitu eta ez ziren saio luzeegiak izango, baina tabernan, afalondorengoa?
|
|
Padrinoaren ordezkoak, ordezkoaren ordezkoak... piramide horiek ikusten dituzu.
|
Baina
ni «outsider» bat naiz, zentzu horretan eta beste askotan ere bai.
|
|
Ni ez naiz berez antsietatera oso emana. Ezagutzen ditut halako pertsonak,
|
baina
ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan.
|
|
Ezagutzen ditut halako pertsonak, baina ni konparazioz nahiko lasaia naiz.
|
Baina
niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan. Ulertzen dut behar ditugula gure erreferentziak, eta literatura baten historia batean zure halako argazki bat sartu behar dutela, itxusi askoa gainera, ez argazkia:
|
|
Udarregirenak edo ikasiak zituen beste norbaiten bertso zaharren batzuk, baina bereak sekula ez. Aitona zena, plazan eta jendaurrean ibili gabea izango zen,
|
baina
nik uste bertsotan egingo zuela: artalde koxkor bat bazen gure etxean, eta oso negu txar batek ardi gehienak akabatu zituen.
|
|
Dantzan ere ez nuen ikasi. Gustatu bai,
|
baina
ni gaztea nintzela amona hil zitzaigun eta orduan lutoak eta horrelakoak izaten ziren, eta horrela geratu nintzen dantzan ikasi gabe.
|
|
Ez dakit irakurleak zer pentsatuko duen,
|
baina
ni asko dibertitu naiz maltzurkeriak egiten. Oso ondo dago pertsonaiek bizitza propioa hartzea, baina noizbehinka eztena sartu behar zaie.
|
|
Pozten nau horrelakoak entzuteak,
|
baina
nik ez dut nobela zeozer handia bezala ikusten. Hamar hilabeteko lan prozesuaren ondoren, nire zatitxo bat bezala ikusten dut.
|
|
Gero ipuinaren baitan irakurleak aurki dezake arrazakeriaren aurkako interpretazio bat: inurri gorria bakarrik gelditzen da, inurri beltz pilo batekin topo egiten du eta hauek ondo onartzen dute...
|
baina
nik ez dut zuzenean hori adierazi nahi izan.
|
|
Hori antzinako kontua da. Bizkaiera baztertua izan da,
|
baina
nik garbi daukat bizkaitarron erruagatik izan dela".
|
|
Egunkariaren gehigarriarekin batera saltzea ona izan da Morris izena ezagutarazteko eta, pixkanaka, ari da saltzen.
|
Baina
niretzat garrantzitsuena dena, hiztegi honen bidez euskarak erdararekiko duen morroitza kentzen ahal dela erakustea da. Erdaldunek eskuragarri dutena euskarak parekoa edukitzea, eta ahal izanez gero, hobea izatea.
|
|
Nik errespetua diet Anjel Lertxundiri, Saizarbitoriari, Atxagari, Arantxa Urretabizkaiari... Ez dira hain zaharrak,
|
baina
niri dagoeneko klasikoak iruditzen zaizkit. Haiekin konturatu nintzen euskal literaturan bazegoela zerbait.
|
|
oso arraroa. Jakina, meritu handia du Mindegiarenak, 51 urte edukita,
|
baina
nireak zer. Egur pixka bat ekarri eta jo eta su egurra txikitzen hasi.
|
|
Aizkolari asko dago, baina hor aurrean egoteko derrigor prestatu behar. Donostian bertan 15 gimnasio egongo dira,
|
baina
ni ez naiz joaten, mendian korrika ibili eta egurra ebakitzea nahiago dut. Eta amaitzean" trago" batzuk hartzeko gogoa baldin badut, ez dut ba egingo!
|
|
Eskerrak behin eta berriz eman dizkiot tipoari, eta haur baten gisan zeruari so geratu. Tamalez, hodeiek argi jokoen ñabardura guztiak oztopatu dituzte,
|
baina
niri bost. Berrogeita zortzi bat ordu lehenago agertutako zuriska liluragarriagoa zen:
|
|
Ez dakit zenbat urte edukiko nituen nik orduan (32 zituen),
|
baina
nik momentu hartan pentsamendu hori izaten nuen, 30 urte bitarte txapelketak jokatu eta gero uztekoa. Gero ikusi da pentsamendu bakarra daukadala, nire gorputzak ezin utzi handia izan duela.
|
|
Ez dut luzemetrai bat egin nahi, ez dut Estatu Batuetara joan nahi, ez dut enpresa handi batean lan egin nahi... horregatik, ez dut Goya gehiagorik nahi. Asko dira zinean aritu nahi dutenak
|
baina
nik laburrak egitea da dudan helburu bakarra eta ikasten jarraitzea. Lagunek esaten didate nire akatsik handiena handinahirik ez izatea dela, baina badut:
|
|
Mila substantzia daude, batzuek sendatzekoak eta besteak errendimendua hobetzekoak, eta denek berdin ematen dute positibo.
|
Baina
nire ustez denbora asko baino lehen bereizi egingo dira dopinean.
|
|
Nire bizitza pasa dut ijituak bezala, familia eta txakurra atzetik ditudala...
|
Baina
ni leku guztietan egoten naiz gustura, toki txarrik ez da, norberak jakin behar du egokitzen eta nirea nabilen toki guztietan beti gerran ibiltzea da, jendeari buila eta errieta egin eta arraunean ahal den ondoen egitea. Hori da edozein tokitan egin dudana.
|
|
Oso gaizki ikusia egon da" navarrismo" deitzen dena,
|
baina
nik uste ona dela, hasiera bat delako. Nafarroak ez badu kontzientzia hartzen zer den, zer izan den eta zer izan behar duen...
|
|
Bai,
|
baina
niretzat hau guztia lan munduaren barnean dago. Niri asko gustatzen zait musika egitea.
|
|
Orain barre egiten dut ordukoaz: ez dut irakurri Sagastizabalen" Kutsidazu bidea Ixabel" liburua,
|
baina
nire orduko esperientzia ere antzekoa izango zen. Orain oroitzapen goxoa dut, baina orduan ikusi nuen zer den euskara bizia.
|
|
Berez badira horrelako gauzak,
|
baina
nik ez ditut ezagutzen. " Nobela a la carta":
|
|
Interes gutxiko gaia dela diote, ea zer aporta dezakedan nik horretan...
|
Baina
nire iritziz" Baloika" abentura nobela ere bada, eta nolabaiteko mezuak daramatza.
|
|
Horrelakoak esaten zizkidaten, futbolaz gehiegi dela eta liburuan ere gai hori aipatzen dudalako.
|
Baina
nik haurrentzako erakargarria izan zitekeen gai bat aukeratu nahi nuen, haienganako hurbilketaren bila nenbilelako. Eta futbolaren mundutik abiatuta beste zerbait kontatu nahi izan diet. Liburu bitxi bat egin nahi izan dut, ez geldoa.
|
|
Hitzak asko lantzen saiatu naiz disko honetarako eta uste dut eboluzio bat badagoela hor. Beharbada kanpotik ez da horrenbeste nabarmenduko
|
baina
nire idazteko eran eta intentzioan behintzat hori egon da, eta musikan ere bai.
|
|
Unai, Maialen...
|
Baina
nik uste sustraia oraindik ere Amurizaren proposamenean daukala belaunaldi honek. Eta, beharbada, lehenagokoetan Basarri aipatu litzateke.
|
|
Nik nobela oso gutxi irakurtzen dut orain, saiakera eta poesia gehiago.
|
Baina
ni ez naiz poeta. Nik uste hemendik aurrera egingo dudanetik asko saioaren eta narratibaren arteko muga horretan ibiliko dela.
|
|
Nire krisi horretan, pertsonaiak autonomia bat eskatzen ari ziren: " Ondo zagok, hik dena kontrolatzen duk,
|
baina
nik behar diat nire autonomia". Pertsonaia eta gaiari bere bidea utzi nahi nien, idazlearen tutoretza handirik gabe ibil zitezela nahi nuen.
|
2001
|
|
Niretzat errazena aurten Euskal Herrian geratzea litzateke,
|
baina
nire asmoa hemen diskoa aurkeztu eta kanpora ateratzea da, ahalik eta urrunen iritsi eta egindakoa zabaltzea. Uste dut lehen gehiago mugitzen ginela.
|
|
Bat batean beldurraren beldurrez ahoa siku siku jarri zitzaidan! Zezena txikia zen,
|
baina
ni beti izan naiz oso beldurtia!
|
|
Besteak sortzea ere nahi dut, horrek hip hop kultura ere indartuko duelako eta erdaraz dagoen neurrian, euskaraz ere hori izanen delako.
|
Baina
niri gustatuko litzaidakeena da beste euskal taldeak ateratzea.
|
|
. Egia da, ezkerraren kontzeptua aldatu egin da,
|
baina
niretzat ezkertiarra izatea da gizarte hau aldatu nahi duena, sozialismoaren bidean borroka egiten duen pertsona. Jende askok jotzen du bere burua ezkertiartzat, baina bere jokaera ez da ezkertiarra.
|
|
Gaur egun ezkerrak ez du bere izaera eta bere zentzua galdu eta ezkerrak krisi hau gaindituko du baldin eta gai bada bere erronkei aurre egiteko. Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu,
|
baina
nik uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen ari dela eta pixkanaka burua bere lekuan jartzen ari dela.
|
|
Garapenkeria zalantzan jarri behar da erabat eta beste ildo batzuk asmatu. Garapen iraunkorrari buruz ere hitz egin izan da
|
baina
niretzat ia berdina da, garapena eta iraunkortasun hori kontrajarriak dira. Kapitalismoak saltzen diguna da zenbat eta gehiago produzitu banatzeko gehiago izango dugula, baina lehenengo daukaguna banatu behar da; gero zerbait falta bada ikusiko dugu zer egin, baina lehenbizi dagoena banatu.
|
|
Errefuertzoak orain ditut, ez orduan.
|
Baina
nik pazientzia badaukat, oraingo lana onartzeko itxaron ditzaket beste 20 urte, bizi banaiz...
|
|
Niri esaten zidaten" Zergatik panpox" emakume batek bakarrik egin zezakeela, eta ez da egia, gizon batek oso harreman estua baldin badu semearekin, idatz dezake liburu bera. Gure adinekoak oso markatuak gaude,
|
baina
ni dezente intsumisoa naiz, baita marka horrekin ere.
|
|
Badakit horrek gizonak kezkatzen dituela
|
baina
ni ez. Askotan entzuten ditut Lourdes Oiñederra kritikatzen, esanez sari asko irabazi dituela emakumea delako.
|
|
Bolada batean, ez zegoen ongi ikusia zaharrok, eskarmentu pixka bat daukagunok parte hartzea.
|
Baina
ni orain epaimahaikoa izan ohi naiz, eta ikusten ditut ni bezain zaharrak euren lanak aurkezten, eta gazteak hor konpon. Nik uste dut lehiaketak gazteentzat direla, eta modu on bat dela ezagutarazteko eta zure lanak sinesgarritasun pixka bat izateko.
|
|
Ez naiz aditua,
|
baina
nik ongi ikusten dut, lehenengo aldiz gure historian oso adin ezberdinetako jendea ari baikara produzitzen. Ez gazteak bakarrik (gazteak beti egon izan dira), ez zaharrak bakarrik, erdibidekoak... belaunaldi pila bat, bakoitza bere ikuspuntutik, eta hori sekula izan ez dugun aberastasun bat da.
|
|
Nik nire liburuak gutxi kokatzen ditut. Donostian kokatuak daude gehienak,
|
baina
nik buruan eszenatoki bat edukitzeagatik bakarrik, gero ez du axola non gertatzen den.
|
|
" Eraginkortasunaren eredu paradigmatiko gisa gehiegi publizitatu dute.
|
Baina
nik ez dut inondik ikusten artistentzat mesedegarri den proiekturik".
|
|
Museoen eskema tradizionalari jarraituz, eraikin bat egin edo moldatu eta obrak ipintzen dituzte ikusgai. " Bilduma osoa edo zati bat erakutsiko den, behin behineko erakusketak bi edo hiru hilabete iraungo duen... hori da eztabaidatzen dutena" dio Fernando Illanak,"
|
baina
nik ez nuke horretan ordu erdi baino gehiago pasako. Hori ez baita arazoa.
|
|
Korapilo mota bat dira horiek.
|
Baina
nik liburu honetan lortu nahi nuena korapiloak sortzea zen, hau da, soka bakarra neukan eta soka horrekin korapiloz korapilo istorio bat biluztu nahi nuen.
|
|
hemen irtenbide bakarra tiroak botatzea da. Gertatzen dena da gerrara itzultzea oso gogorra dela, eta eurek inork baino hobeto dakite,
|
baina
nik uste momentu honetan ez zaiela beste irtenbiderik gelditzen, zoritxarrez. Zentzu horretan haserretuta daude, baina itxaropena galduta ez, inola ere.
|
|
Izan ere, liburu hau bakoitzak egin beharreko liburua da. Aipatu ditudan gaiak unibertsalak dira,
|
baina
nire ustez guk badaukagu kezka horretan plus bat, euskaldunak izatearena. Eta hortaz dihardu liburuaren bigarren parteak.
|
|
Jon Etxeberriak dioenez," dut gauza bera esan. Tabernan psikologia asko lantzen da,
|
baina
nire kasuan teoria da falta zaidana. Ezin dut bakoitzaren patologia zehatza diagnostikatu".
|
|
Batez ere telebistaren kasuan nabaritu izan dut hori. Norberaren izaeraren arabera izaten da askotan,
|
baina
nire kasuan konfiantza behar izaten dut ingurukoekin gustura lan egiteko. Horregatik ezberdina da niretzat Madrileko telesail batean edo bertako batean lan egitea.
|
|
Gauza batzuetan galdu eta besteetan irabazi,
|
baina
nire tesiak garaile atera direla uste dut. Alderdien antolakuntzari dagokionez karguen agintaldiaren amaiera, primariak, bateraezintasunak...
|
|
Nire ustez Ibarretxe asmatzen ari da bere zeregin horretan, batez ere tentsioa baretzearen alde egiten ari den lanagatik, elkarrizketa eta alderdien arteko jarrera desberdinen hurbiltzea bultzatzen ari delako. EAJk irabazi ditu hauteskundeak,
|
baina
nire ustez garailerik handiena Ibarretxe izan zen; euskal gizarteak oso ongi konektatu zuen berarekin. Badakit EAJn ere, alderdi guztietan bezala, lerro desberdinak daudela, ni Ibarretxeren ildoarekin nago ados.
|
|
Nire esperientzia esparrua murritza da, ziurrenera lanari denbora gehitxo eskaini diodalako,
|
baina
nire eremuan gatazka beraien azpian egiturak ez baizik eta pertsonak daudela pentsatzera iritsi naiz. Elkartzeari uztarketa deitu, erakundearen sortzezko helburuen gainetik erakundearen iraupenari buruzko helburuak bultzatu, independentzia zale bezala agertu baina autonomia zaleen hizkuntza eta ikuspegia erabili erakunde arteko harremanez aritzeko, taktikak eta estrategiak aitzakia hartu helburuak urruntzeko.... guzti horiek, ziurrenera, nire eremu txikian eta zuetako edozeinek duen eremutan ezagutu dituzuen erreferentziak dira.
|
|
Jada bosgarren aldian oso erraz entzuten da diskoa. Hasieran gogorra ematen du eta gogorra da,
|
baina
nik uste" Ikasten" en ildokoa dela, sakonagoa. Entzuteko zailagoa bai, baina behin gustua hartuta, hobea dela uste dut.
|
|
Jendea harritu egin zen lehenengo eta bigarren diskoen artean egon zen aldaketarengatik, eta ez bakarrik zentzu kualitatiboan, estilo aldaketa bat egon baitzen. Noski, bigarrenetik hirugarrenera ez dago hainbesteko aldaketarik soinuaren aldetik,
|
baina
nik uste dut eboluzio bat egon dela eta positiboa dela eboluzionatzea. Nahiz eta arrakasta izan, argi geneukan ez genuela disko bera berriz egin nahi, eta alde horretatik eboluzioa egon da.
|
|
Beno, zenbaitetan ematen ditudan iritziak direla-eta, ziur aski eztabaida sortuko du. Baina horretaz aparte, saiatu naiz euskara erraza erabiltzen, baina ez pobrea; eta datu piloa ematen dut,
|
baina
nik uste irakurlea datuekin ez itotzeko moduan.
|
|
M. MARTORELL. Ez da erraza duten sostengua noraino heltzen den esatea, hori ikerketa soziologikoen bidez egin litzatekeelako,
|
baina
nik egin ditudan bidaietan ikusitakoaren arabera, eta aitortuta Magreba oso gutxi ezagutzen dudala, lege islamiarra indarrean jarri nahi duten talde islamistak erabat minoritarioak dira.
|
2002
|
|
Zahar askok, harako jentillen garaietako' kixmi' ari buztana ikusi bide diote.
|
Bainan
ni ez nau gehiegi larritzen zurrunbillo honek; dan txarrean ere, bigunkeriazko olerkiz estalduriko hutsa baino hobe dugu. Hala ere, giza-zentzuak eskatzen dualako arean, eta gure herri izatearen une garrantzitsu honek eskatzen digulako areago, bide erakor bat billatu behar dugu.
|
|
" Obabakoak" mugarritzat jo behar dela? Soziologiaren ikuspegitik beharbada bai,
|
baina
niretzat" Kamilo Lizardi" argitaratu zen data askoz egokiagoa litzateke. Ez, belaunaldi berriak plazan irabazi du bere lekua, ez txapelketan.
|
|
Telesailean egoteak gainera ez dit beste gauza askorako denbora uzten eta hortaz, mementoz, ez dut uste antzerkia egingo dudanik. " Periodistas" en nirekin lanean ari diren beste aktore batzuk ondo asko antolatzen dira mila gauza batera burutzeko,
|
baina
nik ez dut gaitasun hori. Adina, akaso.
|
|
Afaltzen daudenean telebistaren bitartez beraien etxeetan sartzen diren pertsona horien berri jakin nahi izatea logikoa dirudi, bai.
|
Baina
niri hain zaila egiten zait...
|
|
M. KAZALIS: Ez dakit nora eramango gaituen honek,
|
baina
nik uste ez dagoela kalkulatuta noiz arte iraungo duen edota zer egingo duen talde honek. Hasieran bi edo hiru kontzertu eskaintzea pentsatzen genuen.
|
|
M. zuluaga. Ondo deritzot,
|
baina
niri gustatuko litzaidake injustizia berrien aurrean zein desobedientzia mota garatu behar den azaltzea. Neoliberalismoak duen formulazio berriari zein eran aurre egingo dion.
|
|
Horixe dela zaila.
|
Baina
nik aurkituko banu, esaterako, gosetearen aurka egiteko keinu bat, modu bat, adibidez, saltoki handietan ez erosteko modua, bultzatuko nuke desobedientzia zibil hori.
|
|
Bestalde, Milagrosek gaur eguneko zenbait arazo aipatu du lehentxoago, eta horietaz ere hitz egin genuke, ez dakit hemen edo beste une eta lekuren batean.
|
Baina
ni politikatik at aterako nintzateke, eta azken hogeita bost urteotan egin duguna aztertu genuke, pertsonalki edo taldeka. Egoera honetara zergatik ailegatu garen aztertu genuke.
|
|
Hori da errealitatearen argazki bat.
|
Baina
nik galdera honen erantzuna nahi nuke eduki: zer eta zergatik ez dugun egin hemen baskongadismo omen den hori hausteko edo ahultzeko?
|
|
Denbora librean elizara joaten nintzen. Ez nintzen fededuna,
|
baina
nire barruak askatzeko beharra nuen. Han, txoko batean, nire errosarioa zera izaten zen:
|
|
Esaterako, koordinazioa eta helburu bateratuak izatea.
|
Baina
nire ustez askoz ere deszentralizatuagoak eta sare moduan antolatuak izan behar lukete. Horretarako aukera ematen dute Internetek eta teknologia berriek.
|
|
Agian, batzuek egonkortasun instituzionala bermatu nahi zuten, beste batzuek Udalbiltza eta antzeko prozesuak indartu nahi zituzten... Gaia konplexua da
|
baina
nik uste dut inork ez ziola heldu gure oraingo proposamenarekin markatzen diogun bideari, nahiz eta ez dugun esan nahi guk markatzen dugun bezala heldu behar zaionik. Hala ere, dokumentuan proposatzen ditugun zenbait gairi heldu behar zaiela uste dugu.
|
|
Beno, argi daukat jende askok esango duela liburu honek nire narratibarekin ez daukala zer ikusi handirik.
|
Baina
nire barruan jende asko bizi gara, hiru edo lau ni bai, behintzat: badago idazten ez duen ni bat, familian bizi den beste bat, prosa idazten duen ni bat, eta poesia idazten duen ni bat ere.
|
|
X. AIZPURUA. Bai, ni ere horrekin ados nago,
|
baina
ni ez nago prest bizitzaren 24 orduak euskaraz bakarrik bizitzeko moduko egoeratara soilik mugatzeko. Gasteizen bizi naiz eta zenbait egunetan hala gertatzen da, egun osoa euskara hutsez ari zarela, beste zenbaitetan erdara hutsez.
|
|
Ondo zegoen eta martxa horrek bizitasuna zuen.
|
Baina
nik beste zerbait behar nuen, eta beraz, musika honi begiratu nion. Estetika, soinua, zerbait tradizionalagoa eta klasikoagoa zen eta hori zen gustuko nuena.
|
|
Hura dardara! Amstrongek ilargira iristean minutuko berrehun taupada omen zituen,
|
baina
ni seguru nago saio hartan haren markak hautsi nituela! Bukatu zen, eta ez dakit neure buruari zer esan nion, edo" zailena egin diat" edo" ez diat berriro egingo".
|
|
Ez da niri memoriak esaten didana; baina erratuta egon ninteke, usu bezala. Ezta ere artxibategiak begiratuz hausnartzen dudana;
|
baina
niri ultraeskuin frankistaren beti betiko bandera politikoen «osmosi» arrunta iruditzen zaidana esplikatzeko beste modu batzuk egon daitezkeela onar dezaket, Irailaren 11koaren urteurren bezpera honetan. Migrazio ideologikoen mundua, hori bai konplexua!
|
|
Euskal Herriaren aitortza, Euskal Herriko herrialde desberdinen harremanen sendotzea, autodeterminazio eskubidea... Ez dakit Ibarretxe lehendakariak buruan zer duen,
|
baina
nik esango nuke Legebiltzarraren aginduari jarraituz araudi juridiko berriaren bidetik jo daitekeela, maiatzaren 13an lortutakoaz gain beste pauso bat emanez.
|
|
Komertzio edota ostalaritzari aberastasuna ere ekartzen dio.
|
Baina
nik uste gauza guztien gainetik donostiarrei ilusioa eskaintzen diela Zinemaldiak. Orain urte batzuk Zinemaldi triste bat zegoen Donostian baina hau asko aldatu da.
|
|
Laudioko lehiaketa izan zen irabazi zuen lehendabizikoa. " Lehiaketa zalea izan naiz beti,
|
baina
ni zientzia munduan nenbilen eta lagun batek gomendatuta aurkeztu nintzen lehendabiziko aldiz, probatzeagatik". Harrezkero hogeita hamarretik goratan jaso du saria:
|
|
|
Baina
nik gaur tristura haundi batekin lagun bat agurtu baizik ez dut egin nahi(...).
|
|
Esaterako hezkuntza, edo behartsuei laguntzea, edo zaharrak zaintzea... Beti esaten da egungo gazteek ez dutela bokaziorik,
|
baina
nik uste dut kontrakoa dela. Noiz egon da orain bezainbesteko solidaritatea?
|
|
Hitzaldiak eman izan ditut,
|
baina
nik zerbaitetaz hitz egin banu, interesatzen zaidan literaturaz hitz egingo nuke, ez beste ezertaz. Interesatzen zaidan literatura interesgarria izan daiteke beste batentzat edo ez, baina nik ez dut literaturaz orokorrean hitz egingo edo mugimendu literarioaz.
|
|
Hitzaldiak eman izan ditut, baina nik zerbaitetaz hitz egin banu, interesatzen zaidan literaturaz hitz egingo nuke, ez beste ezertaz. Interesatzen zaidan literatura interesgarria izan daiteke beste batentzat edo ez,
|
baina
nik ez dut literaturaz orokorrean hitz egingo edo mugimendu literarioaz. Nik horretaz ez dakit, beno badakizkit gauza batzuk, baina ez naiz sistematizatzeko gauza.
|
|
Baduzu erantzukizun bat, babesleari zor diozuna bete nahi duzu.
|
Baina
ni ez noa mendira babesleengatik igo behar dudala pentsatuz. Ni ez naiz sekula babesleak presionatuta sentitu.
|
|
|
Baina
ni beste gauza batek kezkatzen nau: hamabi hilabete barru hau Eusko Legebiltzarrera eraman eta han bozketan galtzea, zergatik eta Sozialista Abertzaleak taldekoek kontrako botoa eman dutelako.
|
|
Foru Diputaziora ikastolentzako diru bila joan eta Amadeo Marcok igoal esaten zidan: " Aizu, Garaiko, horrela jarrita ni ere banaiz nazionalista,
|
baina
ni eskuinekoa eta ez daitezela etorri iraultza eta pitokeriekin!". Eta azkenean dirua eman egingo zuen.
|
|
Nik maila pertsonalean hitz egingo dizut, apaltasun faltsurik gabe
|
baina
ni erretirotik mintzo naizela garbi utzita. Hasteko, euskal nazionalismoak konpontzeke zeukan puntu bat abertzaletasunaren eta sozialismoaren dikotomia hori zen.
|
|
Beste batzuek berriz beren adostasun eza azaltzen zidaten egin dizkidaten elkarrizketetan.
|
Baina
nire akats askoren artean dago gauza bera esatea hemen eta Madrilen, eta oso garbi diot euskal populuak nahi duena osoki errespetatzen ez den bitartean ez dela demokrazia aski sakondurik egongo. Beste batzuek, noski, bestela pentsatzen dute, Espainiako populuaren iritzia hartu behar dela aintzat bere osotasunean.
|
|
" Egin bedi protokolo sekretu bat garbi adieraziz alderdi hau independentista dela". Eztabaidak izan ziren,
|
baina
niretzat garbi zegoen alderdiaren helburu bat independentzia zela. Bigarrenik, Estatutua aurrera egiteko estrategian kokatzen zen.
|
|
Bai,
|
baina
ni Madrilera nindoan eta esaten nuen KAS alternatiba onargarria zela. Ikusi zer esan nuen Suarezekin elkarrizketatzen egon ondoren.
|
|
Eta guk 1998an sinestu egin genuen. Gure jendea ETAko jendearekin bildu zenean, guk uste genuen oreka zaileko
|
baina
nik" pultsu fina" deitzen dudan horrekin gidatuz gero bide zuzenetik joango zela. Baina espainiarrek ere ikusi zuten.
|
|
Musikaren bidea bizi nuen orduan, konposatu egiten nuen.
|
Baina
nire helburua ez zen goi mailako musikari izatea. Gizarteari begira egiten nuen musika.
|
|
Orduan agindu ziguten hiria erasotzea, eta ni gustura nengoen, han diru asko, etxe ederrak eta nahi genuen guztia zegoela genekielako. Hirian sartu eta bataila oso latza izan zen,
|
baina
nik ez nuen atxiki eta gobernuko soldaduek harrapatu ninduten».
|
|
Ordea, lehen prentsaurrekoan sartzen naiz, emozionatzen naiz eta egun osoa horretan ahalegintzen naiz.
|
Baina
niretzat izugarri ezberdina da goizeko ariketa literarioa eta egun osoko beste jarduera. Labur esanda, literatura errepresentazioaren arloari dagokio, artearen arloari, eta kazetaritza, aldiz, komunikazioarenari.
|
|
Ez, baina kazetaritza ona den aldetik baliabide literario batzuk jasotzen ditu, literaturatik gauza dezente erabiltzen ditu.
|
Baina
nik ez dut uste, zentzu onean, literatura denik.
|
2003
|
|
Norbaiti irakurri nion behin haurrentzako literatura ona bigarren irakurketarik gabekoa dela, haurrek irakurtze hutsarekin gozatzen dutena, besterik gabe.
|
Baina
ni ez nago erabat ados. Ariel Dorfman idazle txiletarrak, esaterako, haur literatura mundua aldatzeko tresna moduan ulertzen du.
|
|
Gero, honantza itzuli eta mediku horrekin maitemintzen da, baina hiesa datorkio. Nobelaren azkenengo zatian gertatzen da hori, baina hiesa izan zen lan honen abiapuntua, zeren askotan, bizitza gaizki datorkigunean, begiak ixten ditugu,
|
baina
nik egunero kolpatzen gaituzten kaka zahar hauek guztiak kontuan edukita eraiki nahi nituzke nire esperantzak. Nobela oso gogorra da, baina badago ahalegin bat samurtasunaren bidez errealitate gordin izugarri horri buelta emateko.
|
|
Hortik aurrera ia isiltasuna nagusitzen da erresistentziaren jarreran egon direnekiko; gauza gutxi agertzen da eta, gainera, besteek kontatua da. Herritarren borondatea ikertu gabeko gaia da,
|
baina
nik uste dut ikertuz gero erresistentziaren froga asko agertuko liratekeela, zantzuak badaude eta.
|
|
Egunkarietan atzo gertatutakoaz ere ikusten da hori, bakoitzak ditu bere ikuspegiak eta bere interesak, eta interpretazioak horren arabera egiten dira. Objektibitate hitza ez zait asko gustatzen, subjektibitatea denean dagoelako,
|
baina
ni zintzoa izaten ahalegindu naiz liburu honetan, eta lanari ekitekotan gauza bat aterako zitzaidala uste banuen, orain beste bat atera zait, hain zuzen ere topatutako gauza batzuek iritzia aldarazi didatelako.
|
|
Eta ez bakarrik idazleen aldetik, baita euskalgintzan dabiltzan zenbait ustez lagunen ingurutik ere, lan hau nik egin dudalako eta ez haiek. Bada, asko sentitzen dut,
|
baina
niri bururatu zait eta nik eduki dut adorea. Ez dut esango ni besteak baino hobea naizenik, baina behintzat asmoa eta indarra nik eduki dut une zehatz horretan, hori ezin zait ukatu.
|
|
Ez akaso lanik hoberenak eurenak direlako, egon daitezke lan hobeak.
|
Baina
niri asko interesatu zait hauek idazle izateaz gain eduki duten konpromisoa euren garaiarekin eta ni bezalako tipoekin. Azken batean argia bilatzen duzu zu baino listoagoak direnengan, eta hauek bostak dira ni baino listoagoak.
|
|
Azken batean argia bilatzen duzu zu baino listoagoak direnengan, eta hauek bostak dira ni baino listoagoak. Badaude gehiago ere,
|
baina
niretzat hauek izan dira nabarmenenak.
|
|
Eta nik hori bizi nuen egiazkoa balitz bezala: hor bizi nintzen, hor irakurtzen nuen, heziketa ere ahalik eta gehien euskaraz jaso nuen… Gero ateratzen nintzen Elgoibarko nire lagunekin eta inork ez zituen nire erreferenteak,
|
baina
ni unibertso horren barruan bizi izan naiz. Esate baterako, Rikardo Arregi hil zenean txiki txikia nintzen arren, prakamotzetan ibiltzen nintzen oraindik, Mendaroko hiletara joan nintzen, eta han ikusi nuen lehenengo aldiz nire euskarazko unibertsoko akademiko eta idazle haiek benetan existitzen zirela.
|
|
Egia esan, ez dut kritika negatibo handiegirik jaso, eta hori ere kezkagarria da, zeren zer edo zer edukiko du txarra, ez?
|
Baina
niri behintzat balio izan dit ikusteko irakurlego bat badela eta gainera kalitatezkoa dela: benetan segitzen ditu horko gauzak, eta batzuetan nik baino hobeto aztertu ere bai.
|