|
2000
|
|
|
Bai, bi saio, eta izango dira hiru egindakoak ere, niri ere tokatu zait egun batean hiru saio egitea,
|
baina
ni ziur nago Uztapidek eta Zepaik eta horiek herri batera joanda gaur egungo hiru saio eginda baino askoz gehiago kantatzen zutela. Goizean meza nagusiaren ondoren hasi eta arratsaldeko plazako saioarekin jarraitu eta ez ziren saio luzeegiak izango, baina tabernan, afalondorengoa?
|
|
|
Ni ez naiz berez antsietatera oso emana. Ezagutzen ditut halako pertsonak,
|
baina
ni konparazioz nahiko lasaia naiz. Baina niri gertatu izan zait, hurbildu gazte batengana eta ikusi testu-liburu bat daukala, ikasten ari delako, eta liburu horretan nire argazki bat, eta ez diot proportziorik ikusten, nik ez ditut 400 folio argitaratu urte guzti hauetan.
|
|
|
Udarregirenak edo ikasiak zituen beste norbaiten bertso zaharren batzuk, baina bereak sekula ez. Aitona zena, plazan eta jendaurrean ibili gabea izango zen,
|
baina
nik uste bertsotan egingo zuela: artalde koxkor bat bazen gure etxean, eta oso negu txar batek ardi gehienak akabatu zituen.
|
|
|
Dantzan ere ez nuen ikasi. Gustatu bai,
|
baina
ni gaztea nintzela amona hil zitzaigun eta orduan lutoak eta horrelakoak izaten ziren, eta horrela geratu nintzen dantzan ikasi gabe.
|
|
|
Ez dakit irakurleak zer pentsatuko duen,
|
baina
ni asko dibertitu naiz maltzurkeriak egiten. Oso ondo dago pertsonaiek bizitza propioa hartzea, baina noizbehinka eztena sartu behar zaie.
|
|
|
Pozten nau horrelakoak entzuteak,
|
baina
nik ez dut nobela zeozer handia bezala ikusten. Hamar hilabeteko lan prozesuaren ondoren, nire zatitxo bat bezala ikusten dut.
|
|
|
Gero ipuinaren baitan irakurleak aurki dezake arrazakeriaren aurkako interpretazio bat: inurri gorria bakarrik gelditzen da, inurri beltz pilo batekin topo egiten du eta hauek ondo onartzen dute...
|
baina
nik ez dut zuzenean hori adierazi nahi izan.
|
|
|
Hori antzinako kontua da. Bizkaiera baztertua izan da,
|
baina
nik garbi daukat bizkaitarron erruagatik izan dela".
|
|
|
Nik errespetua diet Anjel Lertxundiri, Saizarbitoriari, Atxagari, Arantxa Urretabizkaiari... Ez dira hain zaharrak,
|
baina
niri dagoeneko klasikoak iruditzen zaizkit. Haiekin konturatu nintzen euskal literaturan bazegoela zerbait.
|
|
|
oso arraroa. Jakina, meritu handia du Mindegiarenak, 51 urte edukita,
|
baina
nireak zer. Egur pixka bat ekarri eta jo eta su egurra txikitzen hasi.
|
|
|
Aizkolari asko dago, baina hor aurrean egoteko derrigor prestatu behar. Donostian bertan 15 gimnasio egongo dira,
|
baina
ni ez naiz joaten, mendian korrika ibili eta egurra ebakitzea nahiago dut. Eta amaitzean" trago" batzuk hartzeko gogoa baldin badut, ez dut ba egingo!
|
|
|
Eskerrak behin eta berriz eman dizkiot tipoari, eta haur baten gisan zeruari so geratu. Tamalez, hodeiek argi jokoen ñabardura guztiak oztopatu dituzte,
|
baina
niri bost. Berrogeita zortzi bat ordu lehenago agertutako zuriska liluragarriagoa zen:
|
|
|
Ez dakit zenbat urte edukiko nituen nik orduan (32 zituen),
|
baina
nik momentu hartan pentsamendu hori izaten nuen, 30 urte bitarte txapelketak jokatu eta gero uztekoa. Gero ikusi da pentsamendu bakarra daukadala, nire gorputzak ezin utzi handia izan duela.
|
|
|
Ez dut luzemetrai bat egin nahi, ez dut Estatu Batuetara joan nahi, ez dut enpresa handi batean lan egin nahi... horregatik, ez dut Goya gehiagorik nahi. Asko dira zinean aritu nahi dutenak
|
baina
nik laburrak egitea da dudan helburu bakarra eta ikasten jarraitzea. Lagunek esaten didate nire akatsik handiena handinahirik ez izatea dela, baina badut:
|
|
|
Oso gaizki ikusia egon da" navarrismo" deitzen dena,
|
baina
nik uste ona dela, hasiera bat delako. Nafarroak ez badu kontzientzia hartzen zer den, zer izan den eta zer izan behar duen...
|
|
|
Bai,
|
baina
niretzat hau guztia lan munduaren barnean dago. Niri asko gustatzen zait musika egitea.
|
|
|
Orain barre egiten dut ordukoaz: ez dut irakurri Sagastizabalen" Kutsidazu bidea Ixabel" liburua,
|
baina
nire orduko esperientzia ere antzekoa izango zen. Orain oroitzapen goxoa dut, baina orduan ikusi nuen zer den euskara bizia.
|
|
|
Berez badira horrelako gauzak,
|
baina
nik ez ditut ezagutzen. " Nobela a la carta":
|
|
|
Hitzak asko lantzen saiatu naiz disko honetarako eta uste dut eboluzio bat badagoela hor. Beharbada kanpotik ez da horrenbeste nabarmenduko
|
baina
nire idazteko eran eta intentzioan behintzat hori egon da, eta musikan ere bai.
|
|
|
Nire krisi horretan, pertsonaiak autonomia bat eskatzen ari ziren: " Ondo zagok, hik dena kontrolatzen duk,
|
baina
nik behar diat nire autonomia". Pertsonaia eta gaiari bere bidea utzi nahi nien, idazlearen tutoretza handirik gabe ibil zitezela nahi nuen.
|
|
2001
|
|
|
Niretzat errazena aurten Euskal Herrian geratzea litzateke,
|
baina
nire asmoa hemen diskoa aurkeztu eta kanpora ateratzea da, ahalik eta urrunen iritsi eta egindakoa zabaltzea. Uste dut lehen gehiago mugitzen ginela.
|
|
|
Bat batean beldurraren beldurrez ahoa siku siku jarri zitzaidan! Zezena txikia zen,
|
baina
ni beti izan naiz oso beldurtia!
|
|
|
. Egia da, ezkerraren kontzeptua aldatu egin da,
|
baina
niretzat ezkertiarra izatea da gizarte hau aldatu nahi duena, sozialismoaren bidean borroka egiten duen pertsona. Jende askok jotzen du bere burua ezkertiartzat, baina bere jokaera ez da ezkertiarra.
|
|
|
Gaur egun ezkerrak ez du bere izaera eta bere zentzua galdu eta ezkerrak krisi hau gaindituko du baldin eta gai bada bere erronkei aurre egiteko. Lehen esan da Hirugarren Munduan ezkerra ez dela horrenbeste aldatu,
|
baina
nik uste dut baietz, ezkerra toki guztietan ari da aldatzen. Porto Alegren argi ikusi da globalizazioaren aurkako mugimendutik ezker berri bat sortzen ari dela eta pixkanaka burua bere lekuan jartzen ari dela.
|
|
|
Garapenkeria zalantzan jarri behar da erabat eta beste ildo batzuk asmatu. Garapen iraunkorrari buruz ere hitz egin izan da
|
baina
niretzat ia berdina da, garapena eta iraunkortasun hori kontrajarriak dira. Kapitalismoak saltzen diguna da zenbat eta gehiago produzitu banatzeko gehiago izango dugula, baina lehenengo daukaguna banatu behar da; gero zerbait falta bada ikusiko dugu zer egin, baina lehenbizi dagoena banatu.
|
|
|
Niri esaten zidaten" Zergatik panpox" emakume batek bakarrik egin zezakeela, eta ez da egia, gizon batek oso harreman estua baldin badu semearekin, idatz dezake liburu bera. Gure adinekoak oso markatuak gaude,
|
baina
ni dezente intsumisoa naiz, baita marka horrekin ere.
|
|
|
Badakit horrek gizonak kezkatzen dituela
|
baina
ni ez. Askotan entzuten ditut Lourdes Oiñederra kritikatzen, esanez sari asko irabazi dituela emakumea delako.
|
|
|
Ez naiz aditua,
|
baina
nik ongi ikusten dut, lehenengo aldiz gure historian oso adin ezberdinetako jendea ari baikara produzitzen. Ez gazteak bakarrik (gazteak beti egon izan dira), ez zaharrak bakarrik, erdibidekoak... belaunaldi pila bat, bakoitza bere ikuspuntutik, eta hori sekula izan ez dugun aberastasun bat da.
|
|
|
Nik nire liburuak gutxi kokatzen ditut. Donostian kokatuak daude gehienak,
|
baina
nik buruan eszenatoki bat edukitzeagatik bakarrik, gero ez du axola non gertatzen den.
|
|
|
Museoen eskema tradizionalari jarraituz, eraikin bat egin edo moldatu eta obrak ipintzen dituzte ikusgai. " Bilduma osoa edo zati bat erakutsiko den, behin behineko erakusketak bi edo hiru hilabete iraungo duen... hori da eztabaidatzen dutena" dio Fernando Illanak,"
|
baina
nik ez nuke horretan ordu erdi baino gehiago pasako. Hori ez baita arazoa.
|
|
|
hemen irtenbide bakarra tiroak botatzea da. Gertatzen dena da gerrara itzultzea oso gogorra dela, eta eurek inork baino hobeto dakite,
|
baina
nik uste momentu honetan ez zaiela beste irtenbiderik gelditzen, zoritxarrez. Zentzu horretan haserretuta daude, baina itxaropena galduta ez, inola ere.
|
|
|
Izan ere, liburu hau bakoitzak egin beharreko liburua da. Aipatu ditudan gaiak unibertsalak dira,
|
baina
nire ustez guk badaukagu kezka horretan plus bat, euskaldunak izatearena. Eta hortaz dihardu liburuaren bigarren parteak.
|
|
|
Jon Etxeberriak dioenez," dut gauza bera esan. Tabernan psikologia asko lantzen da,
|
baina
nire kasuan teoria da falta zaidana. Ezin dut bakoitzaren patologia zehatza diagnostikatu".
|
|
|
Batez ere telebistaren kasuan nabaritu izan dut hori. Norberaren izaeraren arabera izaten da askotan,
|
baina
nire kasuan konfiantza behar izaten dut ingurukoekin gustura lan egiteko. Horregatik ezberdina da niretzat Madrileko telesail batean edo bertako batean lan egitea.
|
|
|
Gauza batzuetan galdu eta besteetan irabazi,
|
baina
nire tesiak garaile atera direla uste dut. Alderdien antolakuntzari dagokionez karguen agintaldiaren amaiera, primariak, bateraezintasunak...
|
|
|
Nire ustez Ibarretxe asmatzen ari da bere zeregin horretan, batez ere tentsioa baretzearen alde egiten ari den lanagatik, elkarrizketa eta alderdien arteko jarrera desberdinen hurbiltzea bultzatzen ari delako. EAJk irabazi ditu hauteskundeak,
|
baina
nire ustez garailerik handiena Ibarretxe izan zen; euskal gizarteak oso ongi konektatu zuen berarekin. Badakit EAJn ere, alderdi guztietan bezala, lerro desberdinak daudela, ni Ibarretxeren ildoarekin nago ados.
|
|
|
Nire esperientzia esparrua murritza da, ziurrenera lanari denbora gehitxo eskaini diodalako,
|
baina
nire eremuan gatazka beraien azpian egiturak ez baizik eta pertsonak daudela pentsatzera iritsi naiz. Elkartzeari uztarketa deitu, erakundearen sortzezko helburuen gainetik erakundearen iraupenari buruzko helburuak bultzatu, independentzia zale bezala agertu baina autonomia zaleen hizkuntza eta ikuspegia erabili erakunde arteko harremanez aritzeko, taktikak eta estrategiak aitzakia hartu helburuak urruntzeko.... guzti horiek, ziurrenera, nire eremu txikian eta zuetako edozeinek duen eremutan ezagutu dituzuen erreferentziak dira.
|
|
|
Jada bosgarren aldian oso erraz entzuten da diskoa. Hasieran gogorra ematen du eta gogorra da,
|
baina
nik uste" Ikasten" en ildokoa dela, sakonagoa. Entzuteko zailagoa bai, baina behin gustua hartuta, hobea dela uste dut.
|
|
|
Jendea harritu egin zen lehenengo eta bigarren diskoen artean egon zen aldaketarengatik, eta ez bakarrik zentzu kualitatiboan, estilo aldaketa bat egon baitzen. Noski, bigarrenetik hirugarrenera ez dago hainbesteko aldaketarik soinuaren aldetik,
|
baina
nik uste dut eboluzio bat egon dela eta positiboa dela eboluzionatzea. Nahiz eta arrakasta izan, argi geneukan ez genuela disko bera berriz egin nahi, eta alde horretatik eboluzioa egon da.
|
|
|
Beno, zenbaitetan ematen ditudan iritziak direla-eta, ziur aski eztabaida sortuko du. Baina horretaz aparte, saiatu naiz euskara erraza erabiltzen, baina ez pobrea; eta datu piloa ematen dut,
|
baina
nik uste irakurlea datuekin ez itotzeko moduan.
|
|
|
M. MARTORELL. Ez da erraza duten sostengua noraino heltzen den esatea, hori ikerketa soziologikoen bidez egin litzatekeelako,
|
baina
nik egin ditudan bidaietan ikusitakoaren arabera, eta aitortuta Magreba oso gutxi ezagutzen dudala, lege islamiarra indarrean jarri nahi duten talde islamistak erabat minoritarioak dira.
|
|
2002
|
|
|
" Obabakoak" mugarritzat jo behar dela? Soziologiaren ikuspegitik beharbada bai,
|
baina
niretzat" Kamilo Lizardi" argitaratu zen data askoz egokiagoa litzateke. Ez, belaunaldi berriak plazan irabazi du bere lekua, ez txapelketan.
|
|
|
Telesailean egoteak gainera ez dit beste gauza askorako denbora uzten eta hortaz, mementoz, ez dut uste antzerkia egingo dudanik. " Periodistas" en nirekin lanean ari diren beste aktore batzuk ondo asko antolatzen dira mila gauza batera burutzeko,
|
baina
nik ez dut gaitasun hori. Adina, akaso.
|
|
|
M. KAZALIS: Ez dakit nora eramango gaituen honek,
|
baina
nik uste ez dagoela kalkulatuta noiz arte iraungo duen edota zer egingo duen talde honek. Hasieran bi edo hiru kontzertu eskaintzea pentsatzen genuen.
|
|
|
M. zuluaga. Ondo deritzot,
|
baina
niri gustatuko litzaidake injustizia berrien aurrean zein desobedientzia mota garatu behar den azaltzea. Neoliberalismoak duen formulazio berriari zein eran aurre egingo dion.
|
|
|
Denbora librean elizara joaten nintzen. Ez nintzen fededuna,
|
baina
nire barruak askatzeko beharra nuen. Han, txoko batean, nire errosarioa zera izaten zen:
|
|
|
Agian, batzuek egonkortasun instituzionala bermatu nahi zuten, beste batzuek Udalbiltza eta antzeko prozesuak indartu nahi zituzten... Gaia konplexua da
|
baina
nik uste dut inork ez ziola heldu gure oraingo proposamenarekin markatzen diogun bideari, nahiz eta ez dugun esan nahi guk markatzen dugun bezala heldu behar zaionik. Hala ere, dokumentuan proposatzen ditugun zenbait gairi heldu behar zaiela uste dugu.
|
|
|
X. AIZPURUA. Bai, ni ere horrekin ados nago,
|
baina
ni ez nago prest bizitzaren 24 orduak euskaraz bakarrik bizitzeko moduko egoeratara soilik mugatzeko. Gasteizen bizi naiz eta zenbait egunetan hala gertatzen da, egun osoa euskara hutsez ari zarela, beste zenbaitetan erdara hutsez.
|
|
|
Hura dardara! Amstrongek ilargira iristean minutuko berrehun taupada omen zituen,
|
baina
ni seguru nago saio hartan haren markak hautsi nituela! Bukatu zen, eta ez dakit neure buruari zer esan nion, edo" zailena egin diat" edo" ez diat berriro egingo".
|
|
|
Ez da niri memoriak esaten didana; baina erratuta egon ninteke, usu bezala. Ezta ere artxibategiak begiratuz hausnartzen dudana;
|
baina
niri ultraeskuin frankistaren beti betiko bandera politikoen «osmosi» arrunta iruditzen zaidana esplikatzeko beste modu batzuk egon daitezkeela onar dezaket, Irailaren 11koaren urteurren bezpera honetan. Migrazio ideologikoen mundua, hori bai konplexua!
|
|
|
Euskal Herriaren aitortza, Euskal Herriko herrialde desberdinen harremanen sendotzea, autodeterminazio eskubidea... Ez dakit Ibarretxe lehendakariak buruan zer duen,
|
baina
nik esango nuke Legebiltzarraren aginduari jarraituz araudi juridiko berriaren bidetik jo daitekeela, maiatzaren 13an lortutakoaz gain beste pauso bat emanez.
|
|
|
Laudioko lehiaketa izan zen irabazi zuen lehendabizikoa. " Lehiaketa zalea izan naiz beti,
|
baina
ni zientzia munduan nenbilen eta lagun batek gomendatuta aurkeztu nintzen lehendabiziko aldiz, probatzeagatik". Harrezkero hogeita hamarretik goratan jaso du saria:
|
|
|
Esaterako hezkuntza, edo behartsuei laguntzea, edo zaharrak zaintzea... Beti esaten da egungo gazteek ez dutela bokaziorik,
|
baina
nik uste dut kontrakoa dela. Noiz egon da orain bezainbesteko solidaritatea?
|
|
|
Hitzaldiak eman izan ditut,
|
baina
nik zerbaitetaz hitz egin banu, interesatzen zaidan literaturaz hitz egingo nuke, ez beste ezertaz. Interesatzen zaidan literatura interesgarria izan daiteke beste batentzat edo ez, baina nik ez dut literaturaz orokorrean hitz egingo edo mugimendu literarioaz.
|
|
|
Hitzaldiak eman izan ditut, baina nik zerbaitetaz hitz egin banu, interesatzen zaidan literaturaz hitz egingo nuke, ez beste ezertaz. Interesatzen zaidan literatura interesgarria izan daiteke beste batentzat edo ez,
|
baina
nik ez dut literaturaz orokorrean hitz egingo edo mugimendu literarioaz. Nik horretaz ez dakit, beno badakizkit gauza batzuk, baina ez naiz sistematizatzeko gauza.
|
|
|
Foru Diputaziora ikastolentzako diru bila joan eta Amadeo Marcok igoal esaten zidan: " Aizu, Garaiko, horrela jarrita ni ere banaiz nazionalista,
|
baina
ni eskuinekoa eta ez daitezela etorri iraultza eta pitokeriekin!". Eta azkenean dirua eman egingo zuen.
|
|
|
Nik maila pertsonalean hitz egingo dizut, apaltasun faltsurik gabe
|
baina
ni erretirotik mintzo naizela garbi utzita. Hasteko, euskal nazionalismoak konpontzeke zeukan puntu bat abertzaletasunaren eta sozialismoaren dikotomia hori zen.
|
|
|
" Egin bedi protokolo sekretu bat garbi adieraziz alderdi hau independentista dela". Eztabaidak izan ziren,
|
baina
niretzat garbi zegoen alderdiaren helburu bat independentzia zela. Bigarrenik, Estatutua aurrera egiteko estrategian kokatzen zen.
|
|
|
Bai,
|
baina
ni Madrilera nindoan eta esaten nuen KAS alternatiba onargarria zela. Ikusi zer esan nuen Suarezekin elkarrizketatzen egon ondoren.
|
|
|
Eta guk 1998an sinestu egin genuen. Gure jendea ETAko jendearekin bildu zenean, guk uste genuen oreka zaileko
|
baina
nik" pultsu fina" deitzen dudan horrekin gidatuz gero bide zuzenetik joango zela. Baina espainiarrek ere ikusi zuten.
|
|
|
Orduan agindu ziguten hiria erasotzea, eta ni gustura nengoen, han diru asko, etxe ederrak eta nahi genuen guztia zegoela genekielako. Hirian sartu eta bataila oso latza izan zen,
|
baina
nik ez nuen atxiki eta gobernuko soldaduek harrapatu ninduten».
|
|
2003
|
|
|
Gero, honantza itzuli eta mediku horrekin maitemintzen da, baina hiesa datorkio. Nobelaren azkenengo zatian gertatzen da hori, baina hiesa izan zen lan honen abiapuntua, zeren askotan, bizitza gaizki datorkigunean, begiak ixten ditugu,
|
baina
nik egunero kolpatzen gaituzten kaka zahar hauek guztiak kontuan edukita eraiki nahi nituzke nire esperantzak. Nobela oso gogorra da, baina badago ahalegin bat samurtasunaren bidez errealitate gordin izugarri horri buelta emateko.
|
|
|
Hortik aurrera ia isiltasuna nagusitzen da erresistentziaren jarreran egon direnekiko; gauza gutxi agertzen da eta, gainera, besteek kontatua da. Herritarren borondatea ikertu gabeko gaia da,
|
baina
nik uste dut ikertuz gero erresistentziaren froga asko agertuko liratekeela, zantzuak badaude eta.
|
|
|
Egunkarietan atzo gertatutakoaz ere ikusten da hori, bakoitzak ditu bere ikuspegiak eta bere interesak, eta interpretazioak horren arabera egiten dira. Objektibitate hitza ez zait asko gustatzen, subjektibitatea denean dagoelako,
|
baina
ni zintzoa izaten ahalegindu naiz liburu honetan, eta lanari ekitekotan gauza bat aterako zitzaidala uste banuen, orain beste bat atera zait, hain zuzen ere topatutako gauza batzuek iritzia aldarazi didatelako.
|
|
|
Eta ez bakarrik idazleen aldetik, baita euskalgintzan dabiltzan zenbait ustez lagunen ingurutik ere, lan hau nik egin dudalako eta ez haiek. Bada, asko sentitzen dut,
|
baina
niri bururatu zait eta nik eduki dut adorea. Ez dut esango ni besteak baino hobea naizenik, baina behintzat asmoa eta indarra nik eduki dut une zehatz horretan, hori ezin zait ukatu.
|
|
|
Azken batean argia bilatzen duzu zu baino listoagoak direnengan, eta hauek bostak dira ni baino listoagoak. Badaude gehiago ere,
|
baina
niretzat hauek izan dira nabarmenenak.
|
|
|
Eta nik hori bizi nuen egiazkoa balitz bezala: hor bizi nintzen, hor irakurtzen nuen, heziketa ere ahalik eta gehien euskaraz jaso nuen… Gero ateratzen nintzen Elgoibarko nire lagunekin eta inork ez zituen nire erreferenteak,
|
baina
ni unibertso horren barruan bizi izan naiz. Esate baterako, Rikardo Arregi hil zenean txiki txikia nintzen arren, prakamotzetan ibiltzen nintzen oraindik, Mendaroko hiletara joan nintzen, eta han ikusi nuen lehenengo aldiz nire euskarazko unibertsoko akademiko eta idazle haiek benetan existitzen zirela.
|
|
|
Baina ez dago interesik! Ez dut esan nahi liburu honena neurgailu zehatza denik,
|
baina
nik gehiago espero nuen. Milara ez da iristen espainolez saldu dena, egin genuen ahaleginarekin:
|
|
|
Petrolioa nazionalizatu zuen, eta blokeoa hasi aurretik ondo banatu zituen irabaziak, ongizatea bultzatu eta ekonomia dibersifikatuz. Irakek garapen handiko urteak ezagutu zituen 70 hamarkadetan,
|
baina
nik esango nuke gaur egun herritarrak aspertuta daudela gerratik gerrara eraman dituen buruzagiekin, inolako oposiziorik izan gabe botere tresna guztien jabe direnekin.
|
|
|
Badaude ezberdintasunak,
|
baina
nik ez nuke esango Hego edo Iparraren artean banatzen direnik. Antzez estilo ezberdina darabilte taldeek euren artean, eta era berean, aktore bakoitzak bere eredua du
|
|
|
" Cuando desperto, el dinosaurio todavia estaba alli" (itzuliezina niretzat, saiatu ere ez naiz egingo). Literatura ez da profanoentzako jolasa,
|
baina
nik nahiko nuke gaurko artikuluan ipuin horren irakurketa posible bat profanoei eskaini, nire ahalmenen arabera, noski; ni ere, neurri batean, profano bainaiz, literaturaren gauza sakratuetan eskurik sartzen ez duen morroia, beraz.
|
|
|
Ikusteko dago,
|
baina
nire usteak botako ditut. Etika berritze bat, nire ustez iadanik gertatzen ari dena.
|
|
|
Gurea euskal produktu bat al da? Ziurrenik Eganena adina euskalduna ez da izango,
|
baina
nik uste bere osotasunean gure produktua euskalduna dela. Gu etengabe euskaraz ari gara.
|
|
|
Beraz, aipatutakoaren arabera gure kultur produktuek elkarren artean izan lezaketen konpetentzia gertaera naturaltzat har lezake norbaitek,
|
baina
nire idurikoz, euskararen mundu ahula tartean dagoenean, logika horrek aurreikustea merezi duten arrisku eta mehatxuak ditu berekin batera. Gaztelania eta frantsesezko kultur produkzioen markoetan, hurbilen ditugunak aipatzeagatik, natural, normal eta nahi bada eboluziorako bixigarri ere izanen da konpetentzia komertziala, baina biziraupena arriskuan duten hizkuntzen kasuan paralelismoak ez du balio.
|
|
|
Adierazteko gauza izatea da kontua, egoera ezberdinetan. Hizkuntzaren" kalitateaz" ari da jendea hizketan
|
baina
nik nahiago dut" kalitate" hitza baztertu eta esan erregistroen eta euskalkien barietatea aberasgarri direla gaur egun.
|
|
|
I.ARRATIBEL. Ados nago zurekin,
|
baina
nik kirolaren arriskuak non dauden agertu nahi nuen. Gauza bat da oinarri kirola eta bestea da lehiakortasuna.
|
|
|
L.M. ZULAIKA. Iñaki, lehen esan duzu gizakia berez dela lehiakorra,
|
baina
nik uste dut lehiakortasun hori hezi eta bidera daitekeela. Jende asko dago kirola ondo pasatzeko, ondo sentitzeko egiten duena.
|
|
|
Lasai behin ere ez. Mila edo milaka saio izango ziren
|
baina
nik, tripa handi honetan kalanbrea edo sentitu, beti. Uztapide zenaren ondoan eta, hiru lau bertso kantatu eta tripako zera hori.
|
|
|
Gaur kultura esaten da
|
baina
nik ez dut ikaragarri ikusten. Bai, ikasi dutenek ikasi dute, baina elkar errespetatzeko ez dago orain orduan baino amorru handiagoa.
|
|
|
Hendaia Hondarribia Irun partzuergoa hor dugu. Arazo guztiak ez dira bitarteko horiekin konpontzen,
|
baina
nik ez ditut gaitzesten, urrats bat gehiago da. Pierrek indarkeria aipatu du.
|
|
2004
|
|
|
Diskoan orkestra doinuak sartzea gutizia besterik ez da izan. Halako formazio eta orkestretarako konponketak egin izan ditut,
|
baina
nire abestietan ez dut inoiz orkestra handi bat izan. Horregatik, papera hartu, idatzi eta gero konposatutakoa hogei pertsonak interpretaturik entzuteko gogoa neukan.
|
|
|
Ezer ere ez. Proposamen hobeak egon daitezke,
|
baina
niri jatorra iruditzen zait hori.
|
|
|
Komunikabideek rol bat betetzen duzue, beharrezkoa »errespetu osoz esaten dut», baina askotan, zoritxarrez, zuen rolak politikarien arteko ika mika sustatzeko balio du. Gizarte mediatiko batean bizi gara,
|
baina
nik harreman pertsonaletan sinesten dut.
|
|
|
\" Nahi duzuen guztia,
|
baina
ni, Barrutiarekin: ' No se hizo para los asnos ezti makatz dultzea', Tontokara intelektualak.
|
|
|
K. AULESTIA. Ongi da, hori da zure ustea,
|
baina
ni so egile hutsaren zeregina egiten ari naiz, bizi garen egoeran aktore bakoitzak egin dezakeena ikusten saiatuz. Horrek ez du esan nahi norbaitek mezulariak bidali ezin ditzakeenik.
|
|
|
PSOE hau ere ez da 1982ko Felipe Gonzalezen alderdi hura, eta ez du hark utzitako zama hori »GAL, ustelkeria...» bizkarreratzen. Nazioarteko politikan ere izango da aldaketarik,
|
baina
ni Estatuko arazoetan oinarrituko naiz batez ere. Zapaterok erreformaren zikloa itxi nahi badu, egunotan Imaz errepikatzen ari den bezala, egoera berria biziko dugu.
|
|
|
Lehenik eta behin aitorpen bat: Zapatero izeneko dinamita kartutxoak guztiok pentsatzen genuena baino bolbora gehiago zuen, eta ez beharbada bere dohainengatik,
|
baina
nik ez nuen pentsatzen Zapateroren hautagaitzak horrenbeste ekar zezakeenik. Zaila da esatea zer berri ekarriko duen, baina dagoeneko esan dezakegu zer oztopatu duen:
|
|
|
Erromatarrak hona iritsi ziren garaian euskara ia Bordeleraino eta Andorraraino iristen zen. Beharbada gehiago ere hedatuko zen lehenago, badira hori dioten tesiak,
|
baina
nire lanean erromatarrak hona iritsi zirenekoa hartu dut abiapuntu, lurraldez lurralde aztertzerako orduan Akitanian, Lleidan, Oskan, Zaragozan, Errioxan, Burgosen zein Sorian non hitz egiten zen eta non ez.
|
|
|
Eta iberierarekin ahaidetasunik izan dezake »nik uste dut baduela, gainera», baina iberieraren jatorria ez zen Afrika, orain esaten dute Europa osoko hizkuntza zaharra dela, eta beraz, iberierak eta euskarak izan dezakete nolabaiteko lotura, baina Afrikarekin inongo zerikusirik ez duena. Bestalde, berbere hizkuntza aitatzen du askok »Tovarrek, adibidez,»
|
baina
nik ez dut uste ahaideak izan daitezkeenik, berberea oso hizkuntza ezberdina delako: kamitikoa da eta egitura oso ezberdina du euskararen aldean.
|
|
|
Hori fakultateko azken urtean izan zen. Ondoren, ikasketak amaitu eta lanean hasi behar nuen,
|
baina
nik euskaraz ikasten eta euskara lantzen jarraitu nahi nuen.
|
|
|
Barkatuko didate donostiarrek,
|
baina
niretzat PPkoak dira josemaritarrak. Jose Maria dute dotrina, Jose Mariak esaten duena da josemaritarren ortodoxia.
|
|
|
Bartzelonan ez da oso maitatua
|
baina
nik uste dut Figo dela horietako bat. Figok, futboletik aparte ere, telebistan ikusten duzu eta nabaritzen da baduela bere pertsonalitatea.
|
|
|
Konpromisorik gabe hasi nahi dut. Agian egin dudana egingo dut,
|
baina
nik nahi izan dudalako berriz ere. Ez behartuta".
|
|
|
Bai, politika da,
|
baina
nik gatazkaren atzaparretatik libratu nahi nuen euskara, gatazkaren atzaparretatik. Neurri batean lortu dugu, baina ez nahi genuen beste.
|
|
|
erdi hutsik edo erdi beteta? Bada, hutsunea badu,
|
baina
nik esango nuke betetzen ari garela. Egin dudan ibilbidean barrena zer ikusi dudan, zer hausnartu behar izan dudan, zer nozitu behartu izan dudan gogoratu eta oso argi daukat.
|
|
|
Herri txiki batekoa naiz ni eta inguru hori hartu nuen nirea agertzeko. Jakina, nire liburuak nahi duena kontatzen dio bakoitzari »nire ustez irakurleak gutxienez ehuneko berrogeita hamarra jartzen baitu liburu bat irakurtzean»,
|
baina
niri islatzea interesatu zitzaidana zen nola Euskal Herrian gauza batzuekin egin dugun amets eta gero amets horiek gaurko errealitatearekin kontrastatzea, amets horiek pixka bat komatxo artean edo jarriz. Hortik sortu zitzaidan lagun koadrila bat, Londres… norbaitek ezin duelako hemen bizi edo ez duelako hemen bizi nahi eta hara joaten delako… Nolabait nire bizipenen isla ere bada nobela, nahiz agertzen ditudan guztiak ez diren nik bizitakoak izan.
|
|
|
Beti ere Escohotadoren arabera, bentzodiazepinek amnesia motaren bat eragin dezakete," berehalako memoriatik epe luzeko memoriara doan informazioaren transmisioa eteten baitute", eta baita depresioa, urduritasuna, eta lo egiteko eta arreta jartzeko zailtasuna ere. " Bentzodiazepinek antsietatea gutxitzen dute, hartzailearengan lasaitasun emozional gisa deskribatu den egoera sortuz» dio Escohotadok»
|
baina
nik bizitza psikikoaren moteltzea esango nioke lasaitasun horri". Alegia, bentzodiazepinak hartzen dituztenak" erraz konformatzen direla", adierazten du Antonio Escohotadok:
|
|
|
Eta inork ez zidan ezer esaten, Franco txarra zenik, euskaldunei min egiten zigula... Ez, inork ez zidan ezer esaten
|
baina
nik banekien kanpoko jendeak gu izorratu egiten gintuela! Donostiara joan eta lotsa ematen zidan euskaraz hitz egitea!
|
|
|
Bada zerbait, gutxi da hala ere. Lehen ere saiakerak egin izan dira
|
baina
nik ez dut kontatzen balio izan digutenik. Oraingo hauek ikusi egin behar nola aterako diren.
|
|
|
Inguruneak pentsarazten dizu ez zarela ezer, eta beti horren kontra egin behar duzu. Zeure buruari zerorrek esan behar diozu,"
|
baina
ni ona nauk, ni ona nauk". Inguruneak ez dizu laguntzen horretan.
|