|
2000
|
|
|
Bere aitaren urratsak jarraituz, `navarrismo' espainiarzale amorratuenaren ordezkari fidel eta gogorra izan zen Aizpun. Baskongadekin bat egiteko ateak zabalik ikusten zituela eta,
|
Espainiako
Konstituzioari ezezkoa eman zion 1998an, UCD alderdia utzi ondoren. PPrekiko aliantzen aurkakoa ere izan zen hasieran.
|
|
|
PPrekiko aliantzen aurkakoa ere izan zen hasieran. Aitzitik, egungo UPNk
|
Espainiako
Konstituzioaren zaindari bikain gisa agertzen du bere burua.
|
|
|
HONEZ gero irakurleak garbi izan luke Katalunian, orain dela hogei urtetik hona inolako eskandalurik gabe posible izan dena, ez dela hemen ezinezko.
|
Espainiako
Konstituzioaren arabera ez behintzat. Bestela, ez dut ulertzen zergatik inork ez dituen Epaitegi Konstutizionalera eraman Kataluniako 1981 eta 1993ko legeak.
|
|
|
Espainiako 1978ko Konstituzioak indarrik gabe uzten ditu 1839an eta 1876an Gipuzkoa, Bizkaia, Araba eta Nafarroaren aurka ateratako legeak. Pentsa,
|
Espainiako
Konstituzioa bera 140 urte lehenago zegoen gatazka bati buruz ari da hizketan. Horrez gain, Estatutuaren Bigarren Xedapen gehigarriak dioenez, Estatutua onartzeak ez du esan nahi Euskal Herriak bere historian zehar izan dituen eskubideei uko egiten dienik.
|
|
|
Ez dugu asmatu gestioan, baina ideia horri eutsi egin behar zaio. Lizarrako kontzeptuak, gutxienez,
|
Espainiako
Konstituzioa aldatzea eskatzen du, baina baita Frantziakoa ere. Bide hori ez bada, alternatiba bakarra independentzia da.
|
|
|
JOXEMI Zumalabe Fundazioaren aurka Baltasar Garzonek egindako operazioak argi uzten du Estatu espainiarra ideia zigortzeko egiten ari den ariketa. Ez da lehenbizikoa, ez aginte espainiarraren aldetik, ezta Baltasar Garzon epailearen aldetik ere, baina gutxitan aipatu izan da horren argi
|
Espainiako
Konstituzioak jarri duen ordenari desobedientzia zibilez eran tzutea delitu dela Espainian. Froga gisa jaurtitako operazioa ere bada neurri batean, ea zer gertatzen den.
|
|
|
Denborak esango du zer gertatzen den Garzonek espetxeratu dituen bost lagunekin eta bermeaz aske utzi dituen hiruekin, baina akusazioa bera luzatzea ere ez da makala demokratikoa bere burua demokratikotzat jotzen duen estatuarentzat.
|
Espainiako
Konstituzioaren aurka modu baketsuz egitea delitua baino osasungarria izan daiteke euskal herritarrentzat, edo hori pentsatzen dute bederen herritar horietako askok eta askok.
|
|
|
Hala denean, gizon bakoitzak zuzenean, berarekin darama edonora bere foru pertsonala, erkidego edo komunitate baten barnean ezinezkoa baita bestela jokatzea giza eskubideak hautsi gabe.
|
Espainiako
Konstituzioaren Título preliminar delakoaren 1, 2 eta 3 artikuluen aurrean ere ez da zuzena. Bestalde, 1948ko Nazio Batuen Giza Eskubideen Adierazpenak dioena ongi ulertu eta zuzenbidez jokatuz gero inongo politikok ez luke horrelakorik egin behar.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioa: bertan finkatzen baitira lehenik eta behin zein eskuduntza diren esklusiban Estatuarenak edo Autonomia Erkidegoenak, eta zeinbien artean konpartitu beharrekoak.
|
|
|
dela aldarrikatzen du. Hogei urte beranduagoko
|
Espainiako
konstituzioak, bere bigarren artikuluan hau ere,, zatiezintasunaren hastapena, aldarrikatzen duargi eta garbi, batere logikarik ez duen (ez arruntik, ez eta juridikorik ere), nazioa, ren (espainola) eta menpekoak diren bigarren mailako, nazionalitateen, arteko bereizketa kontzeptuala ondorioztatzeko.
|
|
|
Izan ere, espainiar estatuaren gidaritzapean, euskaldunen integrazioa da goitik behera inposatu nahi izan zaigun kontsentsua, Espainian, eroso? bizitzeko kontsentsua, kultura espainolaren kolonizazioaren kontsentsua, gaztelaniaren inposizioaren kontsentsu linguistikoa, diglosia egoera demokratikokibetikotzeko kontsentsua, demokrazia espainolaren pisu maioritarioaren kontsentsua, zeinean euskaldunok beti ere minoritarioak izango garen?,
|
Espainiako
konstituzioaren batasun apurtezin eta sakratuaren barneko kontsentsua... Nori burura dakiokeTxillardegi kontsentsu horren alde agertzea, kontsentsu horri men egitea?
|
|
|
ETXEBERRIA, Kepa Baionako Asteak eta UEU. 2 zk. (1977), 137
|
Espainiako
Konstituzioa eta Euskaltzaindia (Orain eta Hemen). 9 zk. (1979), Baietz urtea gaizki bukatu!
|
|
|
ETXEBERRIA, Kepa
|
Espainiako
Konstituzioa eta Euskaltzaindia (Orain eta Hemen). 9 zk. (1979), 89.
|
|
2001
|
|
|
Orain dekretu berria gauzatu duten berdintsuak hasi ziren bere garaian euskara ahalik eta gehien zokoratu nahian. Betidanik aritu dira zeregin horretan, baina
|
Espainiako
Konstituzioak ematen zuen botere legegilea gauzatzen hasi ahala eman ziren lehenbiziko lege urratsak. 1980an Nafar Parlamentuan Foru Hobekuntzaren Eztabaidarako Oinarriak finkatzen ari zirenean, PSOEk euskararen ofizialtasuna defendatzen zuen Nafarroa osorako eta, egun bitxia badirudi ere, Victor Manuel Arbeloaren ahotik egiten zuen.
|
|
|
Eta
|
Espainiako
konstituzioaren oinetakoan kabi tzen ez eta sartzeko prest ez ginen klaustrofobiko guztiak kriminalizatze aldera espainolek martxan ezarritako motore inkisitoreari" Libertad" esan diote. Oinetakoa ala faxismoa.
|
|
|
Helsinkiko Ituna, 1975; VIII. titulua).
|
Espainiako
Konstituzioak berak armadari ematen dio enkargua bere 8 artikuluan. Horrek herrien eskubideen kontrako eraso zuzena izateaz gain, gizabanakoen eskubideen kontrako eraso garbia suposatzen du, hain zuzen, Euskal Herriak libre izateko duen eskubideen aldekoak fisikoki meha txatzen dituelako.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioak berariaz babesten dituelarik, etxebizitza partikularrak ez du zergatik jasan kanpotiko esku sartzerik: kiratsak, burrunbak, ur filtrazioak, igorpen elektromagnetikoak bezala, auzokideak nahitaez jasan beharrekoak ez dituenez, noiznahi jo ahal izango du epailearengana, erasoari amaiera eman dakion eskatzera.
|
|
|
Euren ideiak ezartzeko baimena dute, baldin eta
|
Espainiako
Konstituzioa eta irakasle, guraso eta ikasleen eskubideak errespetatzen badituzte.
|
|
|
Askatasun osoa, nahi den hizkuntza aukeratzeko. ArcadiEspada kexu da
|
Espainiako
Konstituzioak gaztelaniaren" beharra" jartzen duelako. Ea zer pentsatu behar duen ingeles edo frantses batek, dio.
|
|
|
Demokraziarekin batera, gizarte osoan euskara eta euskal kulturari (eta, azken finean, euskal nazionalismoari) kalte ordain motaren bat zor zitzaielaren mezua zabaldurik zegoen oso. Nazionalistak ez zirenak prest agertu ziren euskalgintzaren arloan beraien pentsakeraz haratago joateko, baina
|
Espainiako
Konstituzioaren eta Estatutuarentestuinguruaren barruan. Amore emate honekin gizartearen egituratzea abertzaleen eskuetan utzi zuten (bidenabar, indarkeria eta terrorismoaren arazoa" anaien artean" konponduko zutelakoan).
|
|
|
Horretan dihardutenak, nire aburuz, legearen kontra ari dira eta gizarte honek behar duen barneo reka hausten dute. Gogora ekar bitzate horiek gizarte honetan arauzko direnak, alegia,
|
Espainiako
Konstituzioak eta horren azpiko lege testuek behin etabe rriro aldarrikatu dutela hizkuntzen arteko ofizialkidetza. Badakigu ofizialkidetza mugatua dela euskararena.
|
|
2002
|
|
|
Bertan, bere garaian EEko partaide, eta egun, inongo alderdirekin loturarik ez izan arren, sozialismo europarrarekin lerratzen den gizon hau Euskal Herriak jasaten duen bortxa egoerari irtenbide errealista eta bidezkoa eskaintzen saiatzen da. Horretarako, euskal alderdi abertzale guztiek burujabetasunaren inguruan dauzkaten ikuspuntuak ohartasunez begiratu eta gero, planteamendu hauei
|
Espainiako
konstituzioak zein nazioarteko zuzenbideak ezartzen dizkien mugak azpimarratzen ditu, SESB eta Yugoslavia ohiko federazioen banaketa, edota Belgika, Irlanda eta Quebeceko prozesuak aztertuz. Arazoari konponbidea bilatzeko, euskal alderdi abertzaleen eta Espainiaren arteko elkarrizketaren alde agertzen da Luis Sanzo.
|
|
|
Talde berriaren ideia politikoen ordezkaria da:
|
Espainiako
Konstituzioaren eta batasunaren defendatzaile sutsua. Jose Maria Bergareche Busquet da lehendakariorde exekutiboa eta talde berriaren kontseilari ordezkaria.
|
|
|
Bestalde, gauza bat da demokrazia formala eta beste gauza bat da berau nola garatzen den.
|
Espainiako
Konstituzioaren Lehenengo tituluan oinarrizko eskubideak aldarrikatzen dira, baina legeztatzerakoan, oinarrizko eskubideetariko batzuk galdu egiten dira batzuetan. Alabaina, sistemari aurre egin dakioke, besteak beste, sistema mantenduz eta bere barrutik gauza batzuk hobetuz.
|
|
|
|
ESPAINIAKO
Konstituzioak edozein autonomi erdikidegoko eskumenak bertan behera uzteko ahalmena ematen dio Espainiako Gobernu zentralari, baldin eta horretarako arrazoi bereziak ikusten baditu. Gero eta gehiago ateratzen den gaia da, eta azken ika mika Circulo de Enpresarios elkarteak bere bazkideei igorritako inkesta baten haritik etorri da.
|
|
|
Ni eskubide historikoez ari naizenean, subiranotasun moduko bat ematen diguten eskubideez ari naiz, eskubide horiek ez datoz
|
Espainiako
Konstituzioaren eta Gernikako Estatutuaren bidetik. Gure eskubide batzuk Konstituzio honen aurrekoak dira.
|
|
|
Horrek
|
Espainiako
Konstituzioaren 2 artikuluarekin talka egiten du, Konstituzioaren aldaketa eskatzen du.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioak emakumeari eta gizonezkoari ezkontzeko eskubidea aitortzen dien arren, indarreko legeriak sexu bereko bi pertsonei elkarrekin ezkontzerik ez die baimentzen.
|
|
|
Legearen aurrean diskriminazio latzena jasan dutenak, hain zuzen ere, sexu bereko kidez osaturiko bikoteak dira: elkarrekin ezkontzeko aukerarik ez dute(
|
Espainiako
Konstituzioaren arabera, gizasemea emakume bakarrarekin eta emakumea gizaseme bakarrarekin ezkon daiteke), eta ezin izan ditzakete izatezko bikoteen hainbat erregistrotan izen emanik dauden bikote heterosexualek bezalako eskubideak, gainera.
|
|
|
1978ko
|
Espainiako
Konstituzioaren arabera, autonomia erkidegoek berengain har ditzakete lurraldearen antolaketari, hirigintzari eta etxebizitzari dagozkieneskuduntzak. Horrez gain, estatuari soil soilik dagozkion eskuduntzen artean ez dulurraldearen antolaketari buruzkoa aipatzen.
|
|
|
EAE bezalaxe,
|
Espainiako
Konstituzioak hala baimenduta eta 1982tik aurrera, Nafarroa Garaia bere lurraldearen antolaketaren gaineko eskuduntza esklusiboaren jabe da. Jakina, kasu honetan ere, eskuduntza horren esklusibotasunamurriztua da, estatu espainolak bere esku baititu, hainbat sektoretan eta tresnaugariren bitartez?
|
|
|
1978ko
|
Espainiako
konstituzioan figura horiek onartuak izan ziren, eta berelehenengo xedapen gehigarrian lurralde foralen eskubide historikoak onartutzatagertzen dira. Xedapen hori nahiko anbiguoa bada ere, horretan oinarritu ziren legegileak Araban eta Nafarroan indarrean zeuden Kontzertua eta Hitzarmen ekonomikoa mantentzeko, eta Bizkaiaren eta Gipuzkoaren kasuan berriro martxan jartzeko, Autonomia Estatutuan jasoz eta lege berriak sortuz.
|
|
|
Gaur egun, hipoteka mailegua ezinbesteko tresna da,
|
Espainiako
Konstituzioak etxebizitza duina eskuratzeko eskubidea ematen baitigu (47 artikulua). Higiezinen merkatuko prezio handiek ezinezko egiten dute ordainketa eskura egitea, eta hipoteka baten bidez finantzatzera behartzen gaituzte.
|
|
|
Eta nola gaztelaniaz" diferente" eta"" desberdinak eta desigualak diren, biak diferenteak, ezberdinak eta bestelakoak, euskaraz ere biak hartu behar dira kontuan, omen: " Baina berehala esan beharra dago,
|
Espainiako
Konstituzioan plasmatu den bikameralismoa ez dela bikameralismo perfektua; eta bai aitzitik, bikameralismo asimetriko eta desiguala", hala dio testuak. " Joan banadi" eta" joaten banaiz" adizkien arteko desberdintasunaz jabetzen ez denak ez omen daki euskaraz, hala zioen serio serio (zenbat gauza ez ote diren esan herri honetan serio serio!) euskara gaztelaniaren ondotik ikasi duen batek.
|
|
|
Nafarroako Foruaren Hobekuntza, jakina denez, ez zen bozkatu. Gernikako Estatutuak bere 6 artikuluan, hizkuntza koofizialak jartzen ditu euskara eta gaztelania(
|
Espainiako
Konstituzioaren 3 artikuluarekin erkaturik espainiera jakitea derrigorrezkoa bada ere, euskara erabiltzea eskubidea besterik ez da eta ezin da inor baztertu ez jakiteagatik), 10 artikuluak kulturazdiha rdu eta azkenik, 16.ak irakaskuntzaren eskumenak garatzen ditu.
|
|
2003
|
|
|
Besteak indarra du eskutik, eta hori aldatu ezean jai dago. Gaiak aktualitate handia du, bistan da, Ibarretxeren plana ere fikzio horren gainean oinarritzen da; baina nola egin berdintasunezkoen arteko ituna,
|
Espainiako
Konstituzioak argi uzten duenean batek soberania duela eta besteak ez?
|
|
|
Prentsako zure azken artikuluetan, 1982ko Euskararen Legeak eta
|
Espainiako
Konstituzioak euskarazko prentsa izateko ematen duten eskubidea aipatu izan duzu. Espainiako legeak berma dezake euskarazko prentsa?
|
|
|
Legeak euskarazko prentsa izateko eskubidea dugula esaten du.
|
Espainiako
Konstituzioak euskara eta espainola, biak, hemen hizkuntza ofizialak direla onartzen du. Hortik aurrera, erakundeei, gizarte eragileei, hiritarrei eta azkenean gizarte osoari dagokion eskubide hori bermatuko duten proiektuak eraikitzea dagokigu herritarroi.
|
|
|
Ibarretxeren proposamenean gaurko marko politikoak eskaintzen dituen tresnen aldeko jarrera ikusten da, tresna horiek jorratuta egin omen daiteke bidea. Nik
|
Espainiako
Konstituzioa eta beste hainbat testu legal errepasatu eta ez dut inongo biderik aurkitzen zuek diozuen bide horretan aurrera egiteko. Guztiz kontraesankorrak dira.
|
|
|
Elkarriri «esploratzaile» taldea ere dei dakioke honezkero.
|
Espainiako
Konstituzioan barrena doan esploratzailea, alegia. Horrenbesterako eman ahal dute Espainiako Konstituzioaren artikuluek?
|
|
|
Espainiako Konstituzioan barrena doan esploratzailea, alegia. Horrenbesterako eman ahal dute
|
Espainiako
Konstituzioaren artikuluek?
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioaren 43.
|
|
|
Hil ala biziko auzietan bakarrik jotzen da honelako prozeduretara; zarataren kasuan, hotsak pertsonen osasunarentzat larriki kaltegarri gertatzen direnean(
|
Espainiako
Konstituzioaren 45.
|
|
|
Gehiegizko zarataren kontrako erreklamazioa ere egin daiteke Epaitegi Konstituzionalean babes errekurtsoa aurkeztuz, norberaren bizilekuaren intimitate eta bortxa ezintasun eskubideak urratzeagatik(
|
Espainiako
Konstituzioko 18.
|
|
|
Hortaz, 5/ 2000 Legearen aurrekaria, eredu zaintzaileari eusten ziona, adingabeari buruzko irudi zaharkitutik eta, aldi beran, Estatu demokratiko eta zuzenbidezkoarekin bateraezina zen iruditik abiatzen zen, gazteen delinkuentziaren gaineko lege aldaketa are premiazkoago bilakatuz. Arlo hau berritzeko premia, gainera,
|
Espainiako
Konstituzio Auzitegiak berak ageri agerian utzia zuen 1991ko otsailaren 14ko epaiak aldarrikatu zuenean 1948ko legea (36/ 1991 zenbakiaz 1991ko martxoaren 18ko EAOn argitaraturikoa) zatika konstituzioaren aurkakoa zela.
|
|
|
Geroenean ere, zehatzaile hezitzaile izaera duen prozedura ezartzen du. Lege berriak horri esleitzen dizkio
|
Espainiako
konstituzio antolamenduak ematen dituen berme guztiak, Konstituzio Auzitegiaren epaiarekin eta Haurraren Eskubideei buruzko 1989ko azaroaren 20ko Itunaren 40 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
Horren ondorioz, argi dago lege organiko honen egokiera, hauxe baita premiazko lege eraldaketa hori. Abiaburu ditu haren idaztea eragin zuten oinarrizko printzipioak (batik bat, adingabearen goreneko interesarena),
|
Espainiako
konstituzio antolamenduaren bermeak eta nazioarteko zuzenbidearen arauak, arreta berezia jarriz Haurraren Eskubideei buruzko 1989ko azaroaren 20ko Itunean. Hortaz, gizarte espainiarrak izan zitzakeen igurikimenak, aldian aldikoak zein iraunkorrak, bete nahi izan dira.
|
|
|
Gizartearentzako prestazioen neurria ezin da ezarri adingabearen adostasunik gabe; ezintasun hori bat dator
|
Espainiako
Konstituzioaren 25.2 artikuluarekin. Neurri horren ondorioz, jarduera zehatz bat burutu behar da, aldez aurretik finkatutako saioetan zehar; jarduera hori onuragarria izango da, gizartearentzat orokorrean nahiz edozein arrazoiren ondorioz beharrizanean dauden gizabanakoentzat.
|
|
|
Gizartea, Kultura eta Erlijioa irakasgaiak, konfesionala ez den aukeran, “ikasleen prestakuntza humanistikoari laguntzea” du helburu, eta, hori garatzean, konbinatu egiten ditu “gaur egungo gizarte egitura, ohitura eta erabileren sustrai erlijiosoak; erlijioen oinarri diren banakako jokabide kodeen eta harreman kodeen arteko desberdintasunak, eta kontzientzien askatasunaren eta erlijio askatasunaren funtsezko garrantzia askatasun eta elkarbizitza sistema politiko baten osagai gisa”. Batxilergoan, Gizartea, Kultura eta Erlijioa irakasgaiaren irakaskuntzak “politikaren, etikaren eta Estatuaren eta erlijioaren arteko harremanak aztertzera behartuko du, bai eta gertakari erlijiosoa
|
Espainiako
Konstituzioan agertzera ere”, ateismoa Estatuko politika gisa edo, are gehiago, erlijio aniztasuna artean, publizitatean eta gizarte komunikabideetan.
|
|
|
Espezie biologiko horren babesa Konstituzioaren arabera legitimoa zen ekintza bat izan zen, baita eskubide edo printzipio konstituzionalak mugatzen ere, hala nola jabetza pribaturako eskubidea, enpresa askatasuna eta ondasunen zirkulazio librea. Bibliografía ARAUDIA
|
Espainiako
Konstituzioa, 1978ko abenduaren 27koa. 1978ko abenduaren 29ko 311/ 1978 BOE.
|
|
|
1978ko abenduaren 29an
|
Espainiako
Konstituzioa argitaratu zen Estatuko Aldizkari Ofizialean. Hogeita bost urte betetzen ditu egun hauetan indarrean egoteak, gure ordenamendu juridikoaren funtsezko arau gisa.
|
|
2004
|
|
|
Era berean, estatu tresnak erabiliko zituen gaur agirikoa den gainbehera lortzeko. 1978an
|
Espainiako
konstituzioak gaztelera derrigorrezkoa mantendu zuen, euskara eskubidezkoa uzten zuen bitartean eremu batzuetan, era horretara gaztelaniaren ezagutza ziurtatuz guztientzat. Biek ala biek banatu gintuzten, erabaki ahalmena lapurtu eta gure hizkuntzaren galera bizkortu.
|
|
|
Nire ustez Ibarretxeren plana baino gehiago, Kataluniako egoera dela eta, baliteke
|
Espainiako
Konstituzioa »edo Konstituzioaren zenbait puntu» azkenean erreformatuko direla. Erdiesten ahal diren eskumenez gain, balizko erreforma horrek bertze aukera batzuk eskainiko lituzke:
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioa, autodeterminazioaren eta ezkerren galbidea
|
|
|
Bikoiztasun politiko horrek isla zuzena izan zuen
|
Espainiako
Konstituzioan. Izan ere, laugarren xedapen iragankorrean, Nafarroak beste euskal lurraldeekin bat egiteko gainditu zituen baldintzak, Aurreautonomikoaren dekretuan zeuden berberak ziren.
|
|
|
Zein da ETAk
|
Espainiako
Konstituzio egunean »eta inguruan» egin zituen ekintza armatuei buruzko balorazioa?
|
|
|
Francopeko diktadura aldia hondarretan zegoen. Hainbat geroago ekarriko zituzten
|
Espainiako
Konstituzioa (1978), Euskal Erkidegoko Autonomia Estatutua (1979), eta Nafarroarako Foru Hobekuntza (1982) esate baterako. Nobela hau ulertzeko, egin kontu Mikel Zaratek ez zuela ezagutu ez hezkuntzako A, B eta D hizkuntza eredurik, ez Euskal Irrati Telebista publikorik, ezta bera hil eta justu hamar egun geroago Espainiako Hezkuntza Ministerioak, euskara euskal irakaskuntza sisteman sartzea arautuz, publikatu zuen Elebitasun Dekretua ere.
|
|
|
Egin eginean ere, ezin arbuia daiteke honako oharbide hau:
|
Espainiako
Konstituzioaren 24 artikuluari jarraituz, rean, «konstituzio bermeak» dira, Espai legez babes errekurtsoak jar daitezke, gehienak prozesu arazo askori buruzkoak. Prozesuko arazo horiek, aldi beniako Konstituzioaren 123 artikuluaren ikuspuntutik.
|
|
|
Prozesuko arazo horiek, aldi beniako Konstituzioaren 123 artikuluaren ikuspuntutik.
|
Espainiako
Konstituzioaren 161.1 artikuluko b) letra eta 53.2 artikulua kontuan izanik, bideraezina da Konstituzio Auzitegiari kentzea Espainiako Konstituzioaren 24 artikulura bildutako gai guztiak. Hortaz, Konstituzio Auzitegiaren doktrinari erreparatu behar zaio.
|
|
|
Prozesuko arazo horiek, aldi beniako Konstituzioaren 123 artikuluaren ikuspuntutik. Espainiako Konstituzioaren 161.1 artikuluko b) letra eta 53.2 artikulua kontuan izanik, bideraezina da Konstituzio Auzitegiari kentzea
|
Espainiako
Konstituzioaren 24 artikulura bildutako gai guztiak. Hortaz, Konstituzio Auzitegiaren doktrinari erreparatu behar zaio.
|
|
|
Hortaz, Konstituzio Auzitegiaren doktrinari erreparatu behar zaio. Ondorenez,
|
Espainiako
Konstituzioaren arabera, prozesuko gai askoren interpretazioa egiteko, auzialdi bakar eta gorena dago. Beste gai batzuetarako, jarraian aztertuko dugunez, guztiz birmoldatu da legearen intereserako errekurtsoa.
|
|
|
«Konstituzio bermeetan» Konstituzio Auzitegiaren mesederako salbuespenari men egitea bat etor daiteke Auzitegi Gorenaren jarrerarekin, eta, are gehiago, bat etortze hori komeni da.
|
Espainiako
Konstituzioaren 123 artikuluak Auzitegi Gorenari eratxiki dio nagusitasun jarrera orokorra, aipatu salbuespena eratxikitzeko erabiltzen duen argitasun eta enfasi berberarekin.
|
|
|
Laburbilduz, Auzitegi Gorenean kasazio errekurtsoa jar daiteke, honako epai hauek tartean izanik: 1)
|
Espainiako
Konstituzioaren 24 artikuluan aitortutako oinarrizko eskubideei buruzko epaiak izan ezik, probintzietako audientziek oinarrizko eskubideei buruz emandakoak, baldin eta antolamendu juridikoak zenbai arau ezarri baditu prozesuko auzigaiak ebazteko eta epaiek arau horiek urratu badituzte; 2) Probintzietako audientziek bigarren auzialdian emandako epaiak, epaiok arau substantiboak urratu badituzte, e...
|
|
|
Bestalde, auzitegi nagusietako arlo zibileko eta zigor arloko saletan bidezkoa da prozesuko arau haustearen ondorioz jarritako errekurtso berezia, probintzietako audientziek emandako epaien aurka, garrantzia berezia duten prozesu arazoetan, eta, orokorrean,
|
Espainiako
Konstituzioaren 24 artikuluan aitortutako oinarrizko eskubideak urratzen direnerako.
|
|
|
1978 urtean
|
Espainiako
Konstituzioa argitaratzean, aitortu egin zen, gaztelaniaz aparte, beste hizkuntza batzuk ere ofizialak direla euren autonomia erkidegoetan. Bistan denez, jokatzeko eremu berria eragin du horrek hainbat arlotan, eta, horien artean, prozesu zibilaren esparruan.
|
|
|
Lege hau ematen da
|
Espainiako
Konstituzioaren 149.1.6 artikuluaren arabera estatuari dagokion eskumenaren babespean; horrek ez dio kalterik egingo autonomia erkidegoen zuzenbide substantiboaren berezitasunek ondorioztatutako espezialitateei.
|
|
|
Bourhis:
|
Espainiako
konstituzioarekin euskara mugatua dago, Argia, 2002/7/7.
|
|
|
Kontrakoa esateak inplikatuko luke gure jendartean, normaltzat? hartu litzatekeela euskara ez estimatzea (eta hartaz ideiarik ez izatea), Euskal Herria lurralde gisa arrotz moduan hartzea, etab. Eta hori, gutxienez hizkuntzari dagokionean absurdua da, kontuan izanik euskara jendarteak estimatzen duen ondarea izateaz gain legalki ere hala dela, Hego Euskal Herrian behintzat koofiziala baita, hezkuntzan irakasten baita, eta
|
Espainiako
Konstituzioak berak balio gisa aitortzen baitu (3 3 art.. La riqueza de las distintas modalidades lingüísticas de España es un patrimonio cultural que será objeto de especial respeto y protección?).
|
|
|
Lege horren arabera, Galizian itsas arrantzaren arloko babesa, kontrola, arau hausteak eta zehapenak arautu behar dira. Araua ez da indarrean egongo 2005eko otsailaren 20ra arte, eta
|
Espainiako
Konstituzioaren eta bere Autonomia Estatutuaren arabera Euskal Autonomia Erkidegoak arrantza sektorearen antolamenduaren arloan esleituak dituen arrantza, itsaski bilketa eta akuikultura arloei eta gainerako eskumenei aplikatu beharreko arau esparrua osatzea du helburu. Arrantza baliabideak zentzuz ustiatzearen eta arrantza produktuak modu arduratsuan merkaturatzearen ondorioz, eskakizun eta eskaerei erantzungo dien egungo erregimen operatiboa izateko beharra justifikatuta dago –legearen beraren arabera–, arrantza sektoreak bere ekonomia osoan posizio garrantzitsua duen erkidego batean.
|
|
|
Euskara erabili gura duenari eskubide hori ukatzeak eta itzultzaileak erabili behar izateak
|
Espainiako
Konstituzioa urratzen duen edo ez argitzeko eskaera ofiziala egin zioten Espainiako Auzitegi Konstituzionalari, joan den hilean, Ruth Alonsok, Nekane San Miguelek eta Edorta Herrerak. Hala ere, erakunde horrek ez du erantzunik eman oraindik.
|
|
|
Horretaz gain, Barinatxeko parkingean ezarritako aparkatzeko tasa" konstituzioaren aurkakoa eta baztertzailea" dela uste dute erakundekoek. "
|
Espainiako
Konstituzioaren 14 artikulua urratzen du, denok berdinak garela esaten duena alegia", nabarmendu dute. Izan ere, sopeloztarrek eta Uribe Kostako surflariek (EHSFk eta Udalak sinatutako akordioari esker) tasa ordaindu behar ez dutela salatu nahi dute kontsumitzaileen elkartekoek.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioak 25 urte
|
|
2005
|
|
|
K. GOROSTIAGA. Arlo sozialean, nik nahiago dut zalantzarik gabe
|
Espainiako
Konstituzioa, Europakoa baino. Adibidez, Europako Konstituzioak, 88 artikuluan, dio:
|
|
|
" Langileek eta enpresariek(...) grebarako eskubidea dute".
|
Espainiako
Konstituzioan, greba eskubidea langileek bakarrik dute, enpresariek ez. Europako Konstituzioak greba patronala onartzen du eta hori ez da sekula santan ikusi.
|
|
|
Euskal Herriak uko egin zion
|
Espainiako
Konstituzioari eta horri esker ia hogeita hamar urte eman ditugu esanez Euskal Herriak inoiz ez diola Espainiako Konstituzioari bere onespena eman eta hori izugarrizko argudio juridikoa da. Konstituzioak ez du ezagutzen Euskal Herria eta Europakoak berdin.
|
|
|
Euskal Herriak uko egin zion Espainiako Konstituzioari eta horri esker ia hogeita hamar urte eman ditugu esanez Euskal Herriak inoiz ez diola
|
Espainiako
Konstituzioari bere onespena eman eta hori izugarrizko argudio juridikoa da. Konstituzioak ez du ezagutzen Euskal Herria eta Europakoak berdin.
|
|
|
Konstituzioak ez du ezagutzen Euskal Herria eta Europakoak berdin. Mayor Orejak ikaragarrizkoak bota zituen esanez" orain arte pozik zaudete,
|
Espainiako
Konstituzioari ezetz esan diozue, baina Europako Konstituzioa jarriko delarik, orduan lasai ibiliko gara". Horregatik, PPk ez du inongo arazorik PSOErekin batera Europako Konstituzioaren alde egiteko.
|
|
|
J. ERKOREKA.
|
Espainiako
Konstituzioari buruz aipatu duzuna berreskuratuz, Espainiakoa Konstituzioa da gaurko dogmatika juridikoaren arabera, baina hemen ez gaude Konstituzio baten aurrean, hau itun bat da. Europako Batasunean hainbat itun sortu, antolatu eta eraberritu dute azken urteetan eta hau horietako bat da.
|
|
|
J. ERKOREKA. Espainiako Konstituzioari buruz aipatu duzuna berreskuratuz,
|
Espainiakoa
Konstituzioa da gaurko dogmatika juridikoaren arabera, baina hemen ez gaude Konstituzio baten aurrean, hau itun bat da. Europako Batasunean hainbat itun sortu, antolatu eta eraberritu dute azken urteetan eta hau horietako bat da.
|
|
|
Ez gaude berez Konstituzioa den baten aurrean. Bigarren gauza,
|
Espainiako
Konstituzioaren aurrean guk jarrera bat izatea gure burua espainoltzat ez dugunok logikoa da eta uste dut inork ez duela bere burua ez europartzat. Hor alde nabarmena dago baten eta bestearen aurrean jarrera bat planteatzerakoan.
|
|
|
Europan, biztanleriaren %0, 6 edo %0, 7 gara, oso herri txikia, indarrik, eragin handirik eta erakundeetan presentzia gehiegirik gabe. Beraz,
|
Espainiako
Konstituzioari eta Europako tratatuari eska diezaiekeguna ez dut uste pareka daitekeenik.
|
|
|
Hori horrela da, duda barik, baina euskararen puntu hau garatzea da estatuari eskatu behar diogun horietakoa. Salbuespen eta zalantza guztiekin ematen diogu baiezkoa Itun honi, finean, oraingo egoera baino hobeagoa zabaltzen digulako, eta, aldi berean, honek indartzen duelako guk
|
Espainiako
Konstituzioaren aurka dugun jarrera. Espainiako Konstituzioak onartuko balu, euskara, katalana eta galiziera ofizialak lirateke, automatikoki leudeke Europako hizkuntza ofizialen barruan.
|
|
|
Salbuespen eta zalantza guztiekin ematen diogu baiezkoa Itun honi, finean, oraingo egoera baino hobeagoa zabaltzen digulako, eta, aldi berean, honek indartzen duelako guk Espainiako Konstituzioaren aurka dugun jarrera.
|
Espainiako
Konstituzioak onartuko balu, euskara, katalana eta galiziera ofizialak lirateke, automatikoki leudeke Europako hizkuntza ofizialen barruan. Beraz, ezin diogu eskatu Europari oraindik Estatuaren barruan aldatu gabe dagoena aldatzea.
|
|
|
Hori oso kontuan hartzekoa da.
|
Espainiako
Konstituzioaren onarpen arbuiatzearen inguruko eztabaida oraindik ere bizia da erreferendum hura egin eta 27 urtera.
|
|
|
Aurrerantzean, bereziki Vatikanoko lehen kontzilioak, katolikotasuna nortasun ikur nagusi bihurtu zuen. 1869ko
|
Espainiako
Konstituzioak demokraziaren eta erlijio askatasunaren bidetik jo zuen. Eta gorago aipatu dugun R.
|
|
|
Bestalde, 1808an Konstituzio Foralaren aldeko adierazpena egin zuten Hego Euskal Herriko erakundeetako ordezkariek, Baionan, Napoleonen eraginez eta honen babesean,
|
Espainiarako
konstituzio politiko berria eztabaidatzen ari zirela. Zehazki, beste arabar batek, Ortuño Agirrek, Montehermosoko markesak, erabili zuen Konstituzio Forala kategoria, euskal lurraldeetako ohizko erakundetze publiko eta pribatuaren egituraketa politikoa laburki adierazteko.
|
|
|
Ondoko orriotan zera azaltzen saiatuko naiz: Hego Euskal Herrian, nortasun politikoa foru konstituzio politiko juridikoan oinarriturik indarrean zegoena XIX. mendean barrena aldatzen, berriztatzen eta egokitzen joan zela,
|
Espainiako
konstituzio politiko liberal berriaren arabera. Espainiar nazio politiko konstituzionala erakundetu ahala, Euskal Herrian ere erakundetu zen euskal nortasun politiko berria.
|
|
|
Beraz, 1820an jadanik, batzuentzat Espainiako monarkia katoliko tradizionalaren babesean antolatzen zen egokien euskal nortasun politikoa. Beste batzuentzat, aldiz,
|
Espainiako
konstituzio liberalaren baitan, foruen erakundetzea eta agintearen jarraipena bermatuz, jakina, foruen interpretazio liberala eginez, foru konstituzioa Espainiarako zegoen konstituzio politikoaren pareko zelarik.
|
|
|
Espainiako Parlamentuan onartu zen 1839ko urriaren 25eko legea; Sabino Arana eta ondoko jarraitzaileen arabera, jatorrizko independentziaren amaieraren ikurra izan zen. 1978ko
|
Espainiako
Konstituzioan, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarako delako lege hau indargabetzea eskatu eta lortu zuten parlamentari jeltzaleek.
|
|
|
Hego Euskal Herriko eta Euskal Autonomia Erkidegoko alderdien arteko adostasunak ez du ziurtatzen normalizazio politikorik, baldin eta ondoren Madrilek egoera berri hori onartzen ez baldin badu. Madrilek onartu dezakeen euskal adostasun bakarra
|
Espainiako
Konstituzio sistema kolokan jartzen ez duena da. Egoera honek Zapatero eta Euskadiko Alderdi Sozialistaren mugak non dauden garbi ezartzen du.
|
|
|
Demokrazia konstituzionalak 25 urte bete ondoren, Kataluniako Estatutua aldatzeko proiektuak eskubide historikoak hartu ditu autonomia katalanaren oinarrizko printzipio gisa.
|
Espainiako
Konstituzioak eskubideok babestu, errespetatu eta lurralde foralen kasuan eguneratzeko aukera ematen du. Doktrina konstituzionalaren lehen xedapen gehigarriaren arabera, lurralde historikoak Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroa baino ez dira, lehen hiruren eguneratzeak Euskal Autonomia Erkidegoa sortuz.
|
|
|
Kasu horretan, hiritarrek eta inplikatutako botere publikoek kontsentsua bilatu dute. Horretarako, inork ez du zalantzan jartzen eskubide historikoak hainbat irtenbide eta akordioren ardatz izan daitezkeela
|
Espainiako
Konstituzioaren testuinguruan, baita determinazio askearen kasuan ere. Edonola ere, Gorteetako iritzia zeharo alda liteke baldin eta PSOEko baroiak" seny" katalana edo Zapatero presidentea baino indartsuagoak badira.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioa, Kodeak eta arau judizialak birgizarteratzeaz ari direnean, nola ulertu behar dugu termino hori?
|
|
|
1.2 80 eta 90 hamarkadak:
|
Espainiako
konstituzioa, Europar Batasuna eta Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutuak
|
|
|
80 eta 90 hamarkadak:
|
Espainiako
konstituzioa, Europar Batasuna eta Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Estatutuak. . 17
|
|
|
Bertan, aztertu ziren uztailaren 25eko 8/ 1990 Legea eta Lurzoruari buruzko Legearen Testu Bategina, 1992ko ekainaren 26ko legegintzazko Errege Dekretuaren bidez onetsia. Epaiak adierazi zuen legeotan Jabetza Erregistroaren inguruan jasotako manuak konstituzioaren araberakoak zirela,
|
Espainiako
Konstituzioaren 149.1.8 artikuluaren arabera estatuak duelako horien gaineko eskumen esklusiboa. Edu berean, testu honek gogoan izan ditu Estatu kontseiluaren manuzko txostenak ondorioztatu dituen iradokizunak, batik bat, erregelamenduaren erregistro izaerari buruzkoak, eta estilo autuen inguruko beste batzuk.
|
|
|
BIGARRENA. 1997ko martxoaren 15ean, alegazio idatzi bat aurkeztu zuenerrekurtsogileen aldeak
|
Espainiako
Konstituzioaren 1.1, 9.2 eta 14 artikuluak urratueta bete ez zirela salatuz. Idatzi hartan aurkeztu ziren egintzak eta zuzenbideoinarriak gogoan harturik, errekurtso hau aintzat hartu eta, aldi berean, errekurrituriko ebazpena zuzenbidez hutsean utziko zuen epaia luza zezala eskatu zitzaionAuzitegi honi.
|
|
|
...an gizonezko hiritarkideen baldintza berdinetan parte hartu ahalizateko eskubidearen alde, jaso zuen eskaria aintzat ez hartuta Konstituzioaren 1.1eta 9.2 artikuluetan xedaturikoa urratu eta bete ez zuela zehatz mehatz aldarrikatuz.Eskatu ere egin zitzaion, Hondarribiko Udalak eskari horren aurrean ustez erabakitako ebazpena zuzenbidez hutsean eta ondoriorik gabe gera zedila eta, hala beharbalitz,
|
Espainiako
Konstituzioaren 14 artikulua egiaz betearazteko bidezkotzat jolitezkeen neurri positiboak harraraz zitzala.
|
|
|
|
Espainiako
Konstituzioaren 14 artikuluak berdintasunerako klausula edo oinarriorokor bat xedatzen du eta zehaztu egiten du halaber giza edo kultura arrazoietanbidera litekeen bazterkeria berezi ororen debekua. Aipatzen dituen arrazoi horienartean dago sexua, ezen, Konstituzioaren jurisprudentziak dioen bezala,, ezin baitabere horretan aintzat harturik desberdintasunean oinarrituriko traturakoarrazoia izan?
|
|
|
Izan ere,
|
Espainiako
Konstituzioaren 14 artikuluaren arabera ez da baztertzailebereizkuntzan oinarrituriko tratu oro; alabaina, kasuz kasu arbuiatu ditujurisprudentzia konstituzionalak, aintzat hartu beharreko gizarte errealitatearen, edota, izaera fisiologikoko desberdintasunen, ikuspegietatik aurkeztu nahi izan direnjustifikazioak,/ 1991 Epaia, bai eta, azkenik, gizabanakoen eta giza taldeenaskatasuna eta berdintasuna egiazko bilakatuko dituzten baldintzen sustapenazarduratua den 9.2 artikuluaren araberako aginduekin bat ez datorkeen guztia ere.Halatan,, argi eta garbi ondoriozta daiteke, berdintasunaren printzipioareneskakizunetatik abiatuta, Herri Aginte horien araudi baten edo erabakien etaegintzen zilegitasun konstituzionala.
|