|
2000
|
|
|
Goazen bada harenganat, ea egia den! ’ Eta eskutik atxiki eta mendozatarren egoitza eder hartarat eraman ninduen, xuxen xuxen. Eta, han, mintzatu zen ama etxeko jaun andereekin, ekarrarazi
|
zuten
haiek zaldizaina, eta amak galdetu zion: ‘Rosak zurekin ihes egiteko asmoa du, baina jakin nahi nuke zuk harekin joaiteko asmorik ba ote duzun... ’ Zaldizainak burua beheititu eta erran zuen:
|
|
|
Gauza da, halako joan etorri urdurietan nenbilela, ama eta arreba ikusi nituela, halako batean, ezkaratzetik irteten. Estura adierazten
|
zuten
haien mugimenduek eta ibilkerek. Nora zihoazen?
|
|
2001
|
|
|
Ehun urte ez dira egunero betetzen, eta Z. ARGIAk editoriala ere eskaintzen zion Pariseko Komunari," Demokrazia" zeritzan editoriala, hain zuzen ere. Eta amaieran, Komuna osatu eta defendatu
|
zuten
haiengatik zioen: " Politikara oso osorik eman ziren.
|
|
|
Izan ere, irakurketak irakurketa, ezin esan baitaiteke nobela honek arrakastarik eduki ez duenik, eta oraindik irakurlerik ezagutzen ez duenik. Garaian burutu ziren irakurketez ari gara batik bat, momentuan euskal irakurleriarekin etendura sortu
|
zuten
haietaz.
|
|
|
Enbataastekariak kristalizatzen zituen pindar horiek oro, eta bistan da, lanaz gain, herrioso izateko, europar kutsuko literaturgintza irudikatzen zela Iparralde honetakosotoetan. Zer erran ikastolen garapenari harriturik begiratzen zioten euskaltzalehaietaz, euskara etxean ikasten zela sinesten eta sinestarazten
|
zuten
haiei buruz?
|
|
|
Berehala gogoratu da. Txomin etxeratu denean, hain zuzen, ari zen letaginak zain harian barrena pasarazten; izan ere, zulotxo bana
|
zuten
haiek, euren jabe ikaragarriak sustraietan txantxarra edo zuelako, nonbait. Erraz pasarazi du, beraz, zaina letagin baten zulotxotik barrena, alderik alde.
|
|
|
saiatu ziren gureganatzen, nahiz haien ahaleginak behar bezain ekarkor ez izan beti. Txikiagoren premiarik ez
|
zuten
haiek, baina eskura zitzaizkidan, halaz guztiz, lehenago eskoletarako prestatu ziren liburuak, Gipuzkoaz eta Gipuzkoaren kondairaz.
|
|
|
Baina baita Iliada ko pasarte askotan ere, esate baterako harresi azpiko borrokaldian, han ere zera dio: " Zeren igaro nahi
|
zuten
haiei hegazti bat etorri baitzitzaien gainetik, arranoak altu egiten zuen hegan eta jendearen gainera ezkerretik zihoan bere hatzaparretan gorri koloreko suge odoldu bat eramanez. Miraria zen artean arnas hartzen zuen sugea bizirik egotea, eta artean ez zuen borrokarako gogoa galdu, atxikitzen zuenari bularrean sakonki kosk egin baitzion, lepotik hurbil.
|
|
2002
|
|
|
Ziur aski, ederki gozatuko nuen 60ko esperimentuekin;" nouvelle vague" mugimendukoekin, adibidez: denak hantxe beren bidearen bila; edota" free cinema" taldekoekin, ahal zutena egiten
|
zuten
haiekin; itzaltzen ari ziren izarrekin eta bandera ziren zinegileekin. Ez dakit estilo nahasiko 60ko hamarkadak gogobeteko ninduen, baina, hori bai, estimatuko nituen zinema espainoleko pelikula batzuk, hala nola, Jose Luis Borau edo Victor Erice zuzendarien izenak goratu zituztenak eta Luis Buñuel bezalako beteranoek inguratu zizkigutenak, eta, egia esan, ohiko eskaintza amerikarra bera ere gustura ikusiko nuen:
|
|
|
Horrez gain, beste zerbait ere aipatu behardugu: Euskal Herriko hiribilduetan, aurreko aztarnak aprobetxatzea bainogustukoagoa
|
zuten
haien ordez egitura berriak egitea (A. Azkarate eta I. GarciaCamino, 1996).
|
|
|
Populazioa gutxitzen hasi zen 1960tik aurrera, larrugileek eta ehiztariek oso preziatua bihurtu zenean. Beren habitatean sartutako gaixotasunek eta aldaketek ere lagundu
|
zuten
haien gainbehera azkarra. Bestalde, Guiradok esan zuen iaz bost katamotz iberiko desagertu zirela harrapatuta, eta horregatik, gidariei eskatu zien kontu handiz ibil daitezela espezie hori dagoen tokietatik igarotzean.
|
|
|
MCnicholas doktoreak ohartarazi digunez, arriskuak ere baditu, besteak beste, «Toxicara» akaro bat, zakurrak infektatzen dituena eta adin txikikoen urdailean edo begietan eragina izan dezakeena. Azkenik, txostenaren arabera, azterketan parte hartu zuten haurrek, hamarretik hiruk, beren animaliekin bazkaltzen zutela aitortu zuten, eta% 20k onartu
|
zuten
haiei esker eskuak azkartu egiten zituztela.
|
|
|
Concordia Unibertsitateko Jokabide Neurofisiologia Konduktiboko Ikasketa Zentroko Stephanie Fultonek zuzendutako proiektu honen arabera, hormona horrek, zenbait ekintza egin ondoren, saritzeko sentsazioa gutxituz edo areagotuz jokatzen du portaeran. Zientzialariek arratoien bidez lan egin zuten hipotalamoaren hainbat eskualde elektrikoki estimulatzeko sistema bat konektatuta
|
zuten
haiei. Helburua sari sentsazio hori sortzea edo kentzea zen.
|
|
|
Alarma joan den udaberrian zabaldu zen Suedian. Stockholmeko Unibertsitateko ikertzaileek, langile talde bati egindako analisietan ohi baino akrilamida handiagoa zegoenez, ondorioztatu
|
zuten
haien jatorria ez zegoela produktu kimikoen eraginpean, hasieran uste zen bezala, baizik eta dietan. Gerora egindako ikerketek, apirilaren 24an jakinarazi zutenez, almidoi ugariko produktuen frijitzeei esan zieten kontzentrazioak eragiten zituztela, eta, kasu batzuetan, Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatutako gehieneko mugak baino 100.000 aldiz handiagoak zirela.
|
|
|
" Amodioaren zauriak", erantzun zidan. Zauri sakon hondorik gabeak behar
|
zuten
haiek, txostenak zekartzan ondorioen arabera: drogak, ospitale psikiatrikoa, errehabilitazio programa...
|
|
2003
|
|
|
Zorrak pilatu egin ziren. 1810ean, Thouvenet frantziar agintari militarraren aginduz, etxe guztiek eman behar izan
|
zuten
haien egoera ekonomikoaren berri. Gehienak zorretan zeuden.
|
|
|
Zein ba, aurrean daukazuna barre egin zuten besteek. Hitz egin zuenak ez baina, Unaxek egindako txantxa antzekoa ondo aditu
|
zuten
haiek.
|
|
|
Baina Ameriketako iraultza hura asmatu eta bideratu zuten gizonak ez ziren, ez Hobbesen, ez Spinozaren, are gutiago Bossueten katiximari jarraikitzen, XVII. gizaldian Ingalaterrako John Locke pentsalari liberalak ireki bidea
|
zuten
haiek hartzen.
|
|
|
Bada, jende gazte eta aktiboa zen nagusi Europan. Hala ere, hobetzea nabaritu zutenak izan ziren, batez ere, nekazari handiak eta handiak; nekazari pobreek enclosures4 eta beste fenomeno paralelo batzuekin ez
|
zuten
haien egoera asko hobetzen ikusi. Baina XVIII. mendean zehar demografia krisiak intentsitatea galtzen joateko beste arrazoi nagusia infekzio gaixotasunen eragina populazioan gutxitu zela da.
|
|
|
Gauzak horrela, Johannesburgon aldez aurretik prestaturiko sorgin batzarbaten lekuko izan ginen. Espero zen foro alternatiborik ez genuen ikusi ere egin; goi bileraren dinamika ofizialarekiko jarrera kritikoak azaltzen zituzten taldeek etaerakundeek NASRECetik, politikoki eta ekonomikoki NBei eta Hegoafrikakogobernuari lotuta egon den idazkaritzak antolatutako gizarte zibilaren forotik, haukanpo bilatu behar izan
|
zuten
haien espazioa. Disidentziak kokapen alternatiboakbilatu behar izan ditu bildu ahal izateko, esaterako, unibertsitatea edo alde baterautzitako Shareworld zinema estudioak, besteak beste.
|
|
|
1984ko otsailean herrialde industrializatuetan merkaturatzen hasi zen bertsiorik seguruena beroz tratatzen zen, kutsatzeko arriskua saihesteko. Informazio horien arabera, Cutter Biological sendagai horren bertsio zaharkituaren salmentak garapen bidean dauden herrialdeetan kontzentratu zituen, eta Europako eta Estatu Batuetako agintariek zalantzan jarri
|
zuten
haien segurtasuna. Akusazio horiek bat egiten dute Baycol produktuak Bayerren aurka jarritako ia bederatzi mila kereilekin.
|
|
|
Neure gain hartzen dut erakunde armatu bateko kide izanaren erantzukizuna. Nik ez nuen esku hartu inolako ekintza bortitzetan, ez zuzenean ez zeharka, baina horrek ez nau egiten parte hartu
|
zuten
haiez bestelakoa. Neure ustean, erakundearekin identifikatu eta kolaboratzen genuen unetik, erantzukizun berean ginen.
|
|
|
Kazetarien aurrean. Kazetariek berriz ez
|
zuten
haien erdara mordoilo eta biraoz josia lar ulertzen eta,! Gure aldean noizean behin goikoen baimenik gabe tiroren bat botatzen zela esatea ez zen komeni.
|
|
2004
|
|
|
Gero, berehalaxe, domestikatzaileei eraman zien albait arinen domestikatu zezaten. Eta laster ikusi
|
zuten
haiek berebiziko txakur kasta zela horretarako. Hain zuzen ere, irakasten zitzaion guztia ikasten zuen eta behingoan gainera.
|
|
|
Hainbat markako entsalada poltsekin egin zen azterketa, 175 eta 250 g artean bi edo hiru pertsonarentzako errazio bat, eta kontuan hartu ziren osagaien zerrenda eta zein herrialdetatik zetozen, enpresaren identifikazioa, pisu garbia, iraungitze data, gomendatutako kontserbazio tenperatura eta atmosfera babesle baten iragarpena. Osagai nagusia iceberg letxuga zuten entsaladek —beste mota batzuetakoek baino finagoa— “oro har, kalitate organoleptiko okerragoa izan zuten iraungitze egunaren amaieran osagai nagusia eskarola leuna edo kizkurra
|
zuten
haiek baino”. Kalitate “zuzena” Hala ere, OCUren arabera, osagaien kalitatea “zuzena” zen, bai eta “manipulatzean higienea” eta poltsak behar bezala zigilatuta zeuden ere; beraz, narriaduraren sintomak manipulazio baldintza txarrek edo kontserbazio tenperatura desegokiak eragin ditzakete soilik.
|
|
|
Ezin zuen gainetik kendu ametsetan ari zen sentsazioa. Fusio hotza lortu
|
zuten
haiek, Fleischman eta Pons, ez al ziren elektrokimikariak. Oso oker ez bazebilen, bietako bat bai, behintzat.
|
|
|
Aipatu berri ditut marrazki bizidunak, eta esan beharrean nago zer nolako garrantzia izan
|
zuten
haiek nire formazioan: Popeyek, Gadget inspektoreak, Pantera arrosak...
|
|
|
Aldaketa hauek ezinegon handia sortarazi zuten mota guztietako telebista lokaletan. Txikiek eta gizartehelburukoek mehatxupean ikusi
|
zuten
haien jardunbidea ren oinarri garrantzitsua den udal edo eskualde eremua, hiriburu etako telebista komertzial indartsuen mesedetan. Prisa eta Vocento taldeek ere, ordurako estatu mailako kateetanpa rte hartzen baitzuten, mehatxupean ikusten zituzten telebista lokalean egindako inbertsioak.
|
|
2005
|
|
|
Tximinoak, bakezaleak eurak, berritsukeria errefinatuko giroan bizi ziren; Neanderthala, aldiz, mundutik zehar urrats astunekin zebilen, bere inguruan makilakada izugarriak errepartitzen. Ironikoak, tximinoek txantxa egiten
|
zuten
haien bizkar eta arbolaren gainetik intxaurrak jaurtikitzen zizkieten. Beste batzuetan ikaratu egiten ziren, eurek garbi eta osasuntsu landare eta fruituak jaten zituzten bitartean gizakiek haragi gordina irensten baitzuten eta kidekoak hiltzeraino hel zitezkeen.
|
|
|
Aspaldi du gure artzainek uda mendian pasatzen dutela. Apez guziek deitoratzen
|
zuten
haien elizan ez ikustea. Mendez mende, bihi bati ez zitzaion gogoan pasatu bera joan zitekeela mendira, mezaren emaitera artzainentzat.
|
|
|
Interneten hastapenetan, beste genesi ugaritan bezala, gerora beteko ez ziren iragarpenak egin ziren, ulertzeko eta, batez ere, sinesteko lilura askoren premia
|
zuten
haiek, bereziki.
|
|
|
Baina benetan hartu beharreko guztiek parte hartzen
|
zuten
haietan. Ezin jakin.Isunarena gogoratu beharrak zalantzak pizten ditu.
|
|
|
“Medikua presioarekin, tenperaturarekin eta hezetasunarekin lan egitera ohituta dago, baina ez du kontuan hartzen ingurumenaren zati hori, jasaten ari garen zati elektromagnetikoa”, esan zuten. Ikertzaileek uste
|
zuten
haien azterketa infartuaren prebentziorako ekarpena izan daitekeela etorkizunean, eguzki jardueraren pronostikoak kontuan hartuz gero. Gainera, uste dute puntu epidemiologikotik garrantzia izan dezakeela baliabideen planifikazioari dagokionez, bihotzekoak jotzeko joera duen populazio jakin bat dagoelako, eta, orduan, posible izango litzateke haren arretarako baliabideak nola erabili planifikatzea.
|
|
|
Behin egiten hasi eta, badakizu, handia egin nahi zuten, Julianek eta besteak ere bai. Eta txikerra zen Julianen tailerra eta, badakizu, behin egiten hasita, konpetiziorako gainera, handia egin nahi
|
zuten
haiek. Logikoa ere bada hori.
|
|
|
Haren aurpegia masailetik gertu sumatzen nuen, haren ezpainen berotasuna belarrian, haren ile kizkur solte bat nire kopetan kilima eginez, eta eztarrian gora igotzen zitzaidan zoriontasunaren dasta eztia, eta zeruan banengo bezala sentitzen nintzen, eta hantxe geratu nahi nuen betiko, Tabor mendian Jesusen dizipuluak bezala. Ebanjelioaren pasarte hura igandeko mezatan entzuten nuelarik, ederki asko nekien zertaz ari zen, ederki asko nekien zer sentitu zuten Maisuak aukeratutako hiru apostoluek, ederki asko ezagutzen nuen estasiak ahosabaian eragindako dasta eztikara, ederki asko jakin ere zergatik geratu nahi
|
zuten
haiek Taborren betiko, nik ere halaxe nahi izaten nuen-eta poz bete hura sentitzen nuenean: betiko irautea.
|
|
|
Aste bat zuela mendi lehorren erdian kokatu herri batera iritsi ziren. Herriaren atarian geratu zen troparen gehiengoa, hizkuntza ezagutzen
|
zuten
haietariko bi, lekuko arduradunekin solastatzera igorri ondoan. Karriken artetik haur irriak eta ama aspertuen deiak biderkatzen ziren, oilo koloka karakaka zenbait eta txakur txanpak ere bai.
|
|
|
Nola gogoratzen
|
zuten
haien bizimodu makurra:
|
|
|
" Gorria gose, posizioa utzi", eta guk" Gorria gose, posizioa utzi ez". Hondarraren gainean ohitutakoak ziren, belar ziztrinez lurrindutako ur beroa besterik ez zuten hartzen egun osoan, eta ilunabarrean aski
|
zuten
haiek ardi zahar pusketa urri batzuekin, oso gerlari onak ziren, loa ere labur egiten zuten.
|
|
|
Soinujoleak bere entzule lirainei Bolton kapitainaren alaba ote ziren galdetzen zienean barre egin eta kapelua kriketago okertuta aitzina egiten
|
zuten
haietarikoa zen Cecilia Bolton, hori ez nion Werner Hartmanni kontatu baina. Maitemindua egon behar zuen, jakina, porturik portu zihoan ametsez Andoni Olaberen itaunari erantzun barik urruntzen zenean.
|
|
|
Luzeenetik hartu nuen haren ondotik ez pasatzearren. Ez nuen etxera joan nahi, zaborketariak azaldu arte geldituko nintzen kalean, haiek jakiten zituzten istiluetako zertzeladak, zabalik edukitzen
|
zuten
haiendako garbiketan aritzen ziren tabernariek. Odol arrastoak kale nagusian, hiruzpalau metrotara tantak.
|
|
|
Norbaitek galdu nau, oraindik ez dakit nork, bakarra atxilotu zuten eta hura neu. Aurreneko aldia nuen, ez ninduten gogorregi zanpatu, kuartelilloan berriro entzun nuen" influentziak" neuzkala, Lizarriturrik dei eginen zion gobernadoreari, langile ona nintzela, sekula oporra jotzen ez
|
zuten
haiek adinakoa bai noski. Astindu batzuk emanda Ondarretara ekarri ninduten, epaiketaren zain nago.
|
|
2006
|
|
|
Labeguerie izan zen, Raimonen ondoren, gitarra soil batekin zer lortu zitekeen agertu ziguna. Labeguerie, gero, kantuen arrakastaren ondoren, politikan sartu zen, eta sartu
|
zuten
haiek laidoz eta irainez lurperatu zuten handik gutxira, Txipri Arbelbidek Enbatari buruzko bere liburuan ongi esplikatu duen bezela.
|
|
|
Greziarrek Egiptoren jabea bezala ikusten zituzten haien buruak eta ez
|
zuten
haien gailentasuna bertako indigenekin banatu nahi. Indigenak guztiz menpekoak ziren eta erregearen, etxea?
|
|
|
Adibidez, ikusi izan da neskatoen amek harremanaren banaketa izatekoprobabilitatea handiagoa zutela, mutikoen amekin alderatuta (Cox, Paley, Burchinal eta Payne, 1999); bestetik, ikerketa berean bikotearen harremana gehiagokaltetzen zen emakumearentzat zein gizonarentzat neskatoa zutenean. Horrez gain, amek irudi positiboagoa
|
zuten
haien haurraz mutikoa zutenean neskatoa zuteneanbaino, eta aitak ere sentikorragoak agertzen ziren haurrarekiko interakzioanmutikoa zutenean neskatoa zutenean baino. Autore horien ustez, honen azalpenakulturalki mutikoak izateko preferentzian bilatu behar da.
|
|
|
Esaten da haiek izan zirela estatu modernoaren sortzaileak Iberiar Penintsulan. Saiatu ziren Penintsulako bi erresuma boteretsu eta handienak elkartzen koroa bakarraren pean, eta lortu
|
zuten
haien alaba Joanaren, baina batez ere biloba Karlosen garaian. Hala ere, erresuma bakoitzak bere egitura eta instituzioak mantendu zituen, eta konpartitzen zutena koroaren jabe berak izatea zen.
|
|
|
alde batetik aitoren seme alabak (hidalgos), zeintzuek ez duten ozteratea ordainduko (gerrako gastuei aurre egiteko zerga edo zerbitzua), ezta petxa edo eskubiderik (erregearen bestelako mendeko zergak) ere, ohiko morrontzaren kontrako foruen arauak dira, hiribilduei emanak. Jaiotzez ziren aitoren semeak eta hiribilduan ere mantendu egingo
|
zuten
haien izaera. Askeak ziren, zergarik pagatu ez eta inongo beste jaunen mendekoak ez zirenak, izaera juridiko osoarekin, beren jatorrizko oinetxeak bezala (Orella, 2003:
|
|
|
adjektiboak, askatutakoa? esan nahi du, izan daiteke esklabo askatua, adibidez, baina kasu honetan nekazariei buruz ari denez, morroi izandakoak baina askatuak izan diren nekazariez ari da, nekazari aske ez morroiez (azken batean hiri gutun edo foruek morrontza ezabatu egiten
|
zuten
haien barrutian).
|
|
|
Erakunde horrek 2005ean gertatutako hondamendiei eta ekintzei buruz egin duen azterketan, honako hau jaso da: “komunikabideek nabarmen utzi
|
zuten
haien hipokrisia, justizia auzitegiek gaitzetsi egin zituzten beren argudioak, eta giza eskubideen aldeko ekintzaileen taldeak aurre egin zien haien errepresio taktikei”. “Izuaren aurkako gerraren” testuinguruan giza eskubideen aurkako bost urteko erasoaren ondoren, badirudi egoera aldatzen ari dela.
|
|
|
“Human Reproduction” aldizkarian argitaratu ziren aurkikuntzek erakusten zutenez, erretzeko ohitura ez oso zabalduak ez zuen inolako eraginik enbrioiak umetokian hartzen zuen neurrian. Ohitura gehien zuten erretzaileek haurdun geratzeko aukera gutxiago zuten arren, paradoxikoki haurdunaldi anizkoitzen tasa handiagoa
|
zuten
haien artean. Soaresek esan zuen azterketa zabalagoak behar direla tabakoaren osagaiek emakumeengan eragin desberdina duten zehazteko.
|
|
|
Eta beldur zela. Beldur zela Francesco Cencirentzat eta Olimpio Calvettirentzat azken bidaia prestatu
|
zuten
haiek berarentzat ere itzulerarik gabeko txango berbera prestatzen ari ote zitzaizkion. Horregatik zegoela ezkutaturik, ez gaizkile bat zelako.
|
|
|
Ospetsua egin zen gillotinan hil behar zituen biktimei egiten zizkien prediku eta erretolikengatik, gillotinan hil behar
|
zuten
haiei azken unean ere iraultzaren oinarrizko printzipioak goratzen saiatzen baitzen.
|
|
|
Baina horrelako kontuak bere neurrian eta mugetan gordetzea ez da erraza izaten; badakigu triangeluak irudi egonkorrak direla zerbaiti eusteko, oinarri trinkoak hainbat gauzarentzat, baina oso gutxitan direla iraunkorrak hiru ertzetan sostengua duten maitasunak; txantxak eta irribarreak bukatzen joan zitzaizkion Percyri, eta amorrazioak eta jelosiak hartu
|
zuten
haien lekua.
|
|
|
Imos a cociña, esan zidan Carvallok. Jakingo al
|
zuten
haiek biek gurdiko ezkutalekuarena. Zaindu itzak gurdiko oholak, agindu zidan Bernatek.
|
|
|
Usoak nonahi, salto txiki zalapartariak eginez hurbiltzen zitzaizkidan nik zerbait ematea espero balute bezala, eta nik pauso bat eman orduko, atzera egiten
|
zuten
haiek, baina nigandik urrutiratu gabe. Itxura zarpaileko eskale hankabakar bat ikusi nuen San Giustotik irten eta usoei ogi apurrak jaurtitzen.
|
|
|
Gure kale eta plazetan. Madarikatuak, niretzat ez zuten beste izenik lur alemaneko airea pozoitzen
|
zuten
haiek.
|
|
2007
|
|
|
Zer
|
zuten
haiek zurekin?
|
|
|
Gutxi ziren, baina Krutwig, Txilardegi, Kintana eta enparauek gaur egungo euskalgintzaren oinarria ezartzen egin zuten lanaren pisua ez da azaldu beharrik ere. Nora bideratu
|
zuten
haiek ikasitakoa. Historiak berak diosku, hizkuntzaren geroaz biziki kezkatuta, hizkuntza duindu eta garai eta arlo berrietara egokitzeari ekin zioten:
|
|
|
Eredu horren oinarriak ziren, batetik, bi alderdien jokoa (alderdi kontserbadorea/ alderdi liberala); horrela, Espainiako sistema politikoko alderdien sakabanatze endemikoa saihestu zen, Britainia Handiko alderdi bitasuna imitatuz; bestetik, «txandakakotasun» izenekoa, hau da, txandakatze sistema bat erabiliz; horrela, alderdiak boterean txandakatzen ziren. Sistema horretan, alderdiek aldez aurretik adosten
|
zuten
haien artean boterea nola banatu.
|
|
|
Ordura arte, ni bizi izandako bainoago ni egondako etxeak besteenak ziren. Etxea
|
zuten
haiek; nik ez nuen etxerik. Orain, ordea, etxea nuen, etxea genuen:
|
|
|
Baina haren lepo luzeak lehena adierazten du, eta 20 zentimetroko atzaparrak, bigarrena. Aditu batzuen ustez, moluskuek, haziek eta beste dinosauro batzuen arrautzek osatzen
|
zuten
haien dieta.
|
|
|
Otsailean, Nafarroako landa eremuko osasun zentroetako 25 zuzendarik bilera egin
|
zuten
haien lan egoera aztertzeko. Leitzakoa, Doneztebekoa eta Lesakako ere bertan egon ziren.
|
|
|
Lapurreta ahalegin harekin lotzen du poliziak atzoko atxiloketa. Autoa lapurtzen ahalegindu zirenak Capbretongo tiroketan parte hartu
|
zuten
haiek berak zirelako ustea zabaldu zuten polizia iturriek. Frantziako Barne Ministerioak gaur esan du" segurua" dela bi atxilotuak Capbretongo tiroketan izan zirela.
|
|
|
Barruko freskurak nahikoa arindu zion Lisari eldarnio karga. Barrukoek burua ate aldera jiratu
|
zuten
haiek sartu zirenean, eta barrara arrimatutako batek, algara batean," konpainia, zutik! Fidel komandantea!" oihukatu zuen.
|
|
|
Pentsamendu honen bitartez, heldu erdaldun anitzek ahalegin ekonomikoa besterik ez zuten egin behar. Horrela euskararekiko zuten konpromisoa betetzen omen
|
zuten
haien burua zurituz, baina erantzukizun guztia umeek, eskolak eta administrazioak bereganatzen zuten. Horrela izanik, eskola eta hezkuntza publikoarentzat gizartearen nahiak eta itxaropenak betetzea oso zaila zen eta hala da oraindik, pentsamendu horiek oso zabalduta jarraitzen baitute.
|
|
|
Zalantzan jartzen
|
zuten
haiek euskarazko itzultzaile automatiko orokor batek eskain dezakeen zehaztasuna. Hogei urte arlo horretan diharduten aditu euskaldunek zioten gaur egun ez dela posible edozein testuren itzulpen zehatzak egiteko sistema bat lortzea, baina posible litzatekeela arlo jakinetarako, arlo horietako testu corpus handiak egongo balira.
|
|
|
Alferrik guztia, dedio, batzuetan, gizona baino, mandoa izaten daki gizonezkoak. Paperak betetzeko eta paperak betetzeko, besterik ez
|
zuten
haiek, eta nik ezetz eta ezetz, eta halako batean ez dit ba beste belarrondoko bat eman bekain irekidunak.
|
|
|
Izango duzu haien berri, seguru asko, mundu osoko zirkuak kurritutakoak dira eta. Bizkarrezurra
|
zuten
haiek erdibana. Gorputzak zituzten alde banatara jarriak.
|
|
|
Soilik behartzen gintuen ikuskizunen hurrenkera aldatzera, ezen Diccinoren zirkuan beti izaten zen azkena Anne eta Belleren agerpena. Lehenago ere esan dizut zer egiten
|
zuten
haiek: aulki soil batean eseri eta jendearen galderak erantzuten zituzten, lehenbizi batek eta gero besteak, mundu guztiak egiazta zezan bi buru benetako zirela gorputz bakarrean, edo, nahiago bada, egiazta zezaten bi emakume zirela haiek, gorputz bakarrean bizitzen jarrita.
|
|
2008
|
|
|
Egia esan, etengabe dago hor abertzaletasunaren ohikoan txertatuta, ahul, desiratu bezain urrun, manipulagarri, potentzialitatez betetako argi apal eta lauso, adierazbide zehatzetan gauzatu denean, unean uneko errealitatea sakon astindu duena. ELA eta LABen garai bateko jarduera batasuna, Lizarra Garaziko akordioa, Euskal Herria Bai, Nafarroa Bai... gauzatu zirenean indar handiz eragin
|
zuten
haiek ukitutako esparruak. Euskal Herriko lurralde askotako gehiengo politiko eta soziala ordezkatzen duelako da handia bilgune burujabeen eragina, eta hala ez den lekuetan minoria oso garrantzitsu eta baldintzagarri gisa eratzea ahalbideratu duelako.
|
|
|
Horrela uste izan
|
zuten
haiek.
|
|
|
1980ko eta 1990eko hamarkadetan, oso zabalduta zegoen medikuen artean emakumeek ez zutela gaixotasun kardiobaskularrik izaten; uste
|
zuten
haien geneek, hormonek edo sexuak berak babestu egiten zituztela. Behin baino gehiagotan gertatu da bularrean mina zuela, edo ezkerreko besoan mina zuela, edo bihotzekoak eman aurreko ohiko beste sintomaren bat zuela larrialdietara joandako emakume bati urdaileko arazoak dituela esatea, edo lasaigarriak edota depresioaren kontrako botikak ematea.
|
|
|
Bada, iraun
|
zuten
haien oso antzekoak dira gaur egungo ginkgoak. Haien antzera, ezaugarri primitiboak dituzte.
|
|
|
Terrazako turistek, bien bitartean, sinesgogor so egiten
|
zuten
haienganantz, zer egin ez zekitela. Bat edo beste telefonoz deitzen hasiak ziren.
|
|
|
(OFF) Hasierako Flash Gordonen (ON) filmek ez zuten efektu berezi bikainik. â? ¦ (OFF) Ez
|
zuten
haietan diru askorik gastatu, baina pertsonaiek sinesten zuten egiten zuten hartan. Eta nik oso gogoko nituen.
|
|
|
22 Zarauzko Itxaropenan S. Unzurruntzagak esaten didanez, dotrinaren bat atera
|
zuten
haiek ere, baina argitalpenari gerra-aurreko urtea emanez, bestela aurkitzen zituzten era gozpenak saihesteko.
|
|
|
Zentzu horretan, Azkuek Dreyfus afera tratatzea anekdota mailan ere utz zitekeen. Anekdota interesgarria, erakusten baitu Euskalzaleren burua garaiko polemika nagusiei adi zegoela, baita intelektualen sorrera «ofiziala» markatu
|
zuten
haiei ere. Baina zentzugabea litzateke Dreyfus auzia ukitzearen arabera ebaztea Azkue intelektuala ote zen ala ez.
|
|
|
Batean hitza zentzu lausoan hartzen da eta historiako garai desberdinetan egon diren pentsalari, jakitun eta berariaz adimena edo intelektua baliatu duten pertsona multzo zabal eta heterogeneoari aplikatu zaie intelektual izena. Bereziki ideien bidez arlo publikoan eragiteko bokazioa zutenei, hau da, aginte zuzena eskuratu gabe gobernuan eta gizartean eragin nahi
|
zuten
haiei. Ildo horretan, Grezia klasikoko filosofoak, Israel zaharreko profetak, Erdi Aroko santuak, Errenazimenduko humanistak, Aro Berriko predikadoreak, Ilustrazioko filosofoak eta beste hainbat aipatu dira intelektual gisa.
|
|
|
Haien papera kontuan hartzen zenean, familiaren barnean kokatzen zen, ugalketa arloko funtzioen hedapena bezala (Izzard, 1985). Emakume etorkinei buruz eta migrazioetan duten parte hartzeari buruz egin ziren lehenengo ikerketetan, arrazoi sozialek justifikatzen
|
zuten
haien bizileku aldaketa, adibidez, alarguntasuna, banantzea edota nahi gabeko ezkontza sahiestea (Vicente, 2006).
|
|
|
Aurkikuntza horrek bidea ireki lezake gaixotasuna zabaltzeko aukerak diagnostikatzeko, baita metastasia saihesteko edo tratatzeko botikak prestatzeko ere. Kaliforniako (Estatu Batuak) Lawrence Berkeley laborategiko Termumi Kohwi Shigematsu buru zutela, aurkikuntzaren ardura zuten zientzialariek bularreko minbizia zuten emakumeen 2.000 lagin aztertu zituzten, eta, gainera, haien historia klinikoari esker, xehetasunez ezagutu
|
zuten
haien bilakaera. Gene horren jarduera handiagoa zen, hain zuzen, gaixotasunetik denbora gutxien iraun zutenetan.
|
|
|
Haiek kontzientzia hartu zutela gai horrekin, eta, orduan, neurriak hartu zituzten. Heterosexualek uste
|
zuten
haiei ez ziela eragiten. Gaur egun, hiesa gehiago zabaltzen da heterosexualen artean, homosexualen artean baino.
|
|
|
Izan ere, 1970eko eta 1980ko hamarkadetan kurduen kontrako hainbat operazio zuzendu zituen Saddam Husseinen gobernuak. Milaka eta milaka lagun kanporatu zituzten beren herri eta etxeetatik, eta arabiarrek hartu
|
zuten
haien tokia. Kurdu eta turkmenoei lana ematea ere debekatu egin zuen Husseinek.
|
|
|
Atzera egin
|
zuten
haien kalkulu politikoek huts egin zutela ohartu zirenean: Beni, Pando, Santa Cruz eta Tarijako kontsulta autonomikoetan izandako emaitzen ondoren egin zuten atzera.
|
|
|
Besteak beste torturak jasandako herritarrak, GALek hildakoen senitartekoak eta euskal presoen senitartekoak joan ziren lekuko gisa deklaratzera. Epaimahaiak utzi zien neurrian, beren salaketa egin
|
zuten
haiek ere.
|
|
|
Normalean, telebistak audientziengatik borrokatzen dira; nik ez dut esango ETB3k audientziarik nahi ez duenik, baina uste dut beste helburu batzuk dituela. Ikus entzule finko batzuk lortu nahi ditu, aurreko egunean ETB3 zenbatek ikusi zuten horri halako garrantzirik eman gabe; ikusi
|
zuten
haiek zer nolako produktua ikusi zuten, hori da gakoa. Esfortzua kalitateari zuzenduta doala uste dut.
|
|
|
Donostia aldean ez dute ozen esan, baina haserre samar daude Iurbentiaren aurka epaileek egin zuten lanarekin. Balantza ez
|
zuten
haiek desorekatu, Bruesaren partida kaskarrak baizik, eta horregatik ez dira sobera kexatu. Iurbentiak egurra eman zuen bere saskipean, eta epaileek emateko baimena eman.
|
|
|
FSLN Nazio Askapenerako Fronte Sandinistaren aldeko manifestariekin egin zuten topo, izan ere. Ordubete lehenago hasi
|
zuten
haiek beren protesta partikularra.
|
|
|
Gaua koban pasatu
|
zuten
haiek ere, eta goizean goiz abiatu ziren gora, ilargi betearen argia baliatuz. «Handik gora aspertzeko betarik ez du ematen mendiak.
|
|
|
collage moduko auto bat izatea, metal astunez eta plastiko merkez egindakoa, gasolina zurrupatzaile amorratua zena, eta errepideak hondatzen eta ingurumena kutsatzen zituena. Are gehiago, laster batean apurtzen ziren, ospe txarra zeukaten baina gasolina kontsumoari zegokionez eraginkorragoak ziren eta ingurumena gutxiago kutsatzen
|
zuten
haiek baino askoz ere lehenago.
|
|
|
Eta honen bultzatzaile nagusia, gainera, botere zibila izan zen (eta ez Inkisizioa); izan ere, ehiza honen benetako helburua konkista ondorengo matxinaden kontra egitea eta herritarrak kontrolatzea zen. Konkistatzaileen gustukoak ez ziren guztiei sorginkeria leporatzen zieten, eta, hartara, bidea libre
|
zuten
haiekin nahi zutena egiteko. Prozesurik lazgarrienak Pirinioetan eman ziren eta, adibidez, 1525ean 80 sorgin erre zituzten arratsalde batean.
|
|
|
Hilez gain, beste 700 zauritu izan ziren gutxienez. Mediku iturrien arabera, gehienak oso larri heldu ziren erietxeetara, eta ez
|
zuten
haiek artatzeko leku nahikorik, ezta baliabide aski ere. Izan ere, Israelek hilabeteotan lurraldeari ezarritako blokeoak bertako osasun zerbitzuak neurri handi batean gutxitu ditu.
|
|
|
Baina amodioaz idazten
|
zuten
haiek
|
|
|
amodioaz idazten
|
zuten
haiek.
|
|
|
Zentzu horretan, Azkuek Dreyfus afera tratatzea anekdota mailan ere utz zitekeen. Anekdota interesgarria, erakusten baitu Euskalzaleren zuzendaria (Azkue) garaiko polemika nagusiei adi zegoela, baita intelektualen sorrera" ofiziala" markatu
|
zuten
haiei ere. Baina zentzugabea litzateke Dreyfus auzia ukitzearen arabera ebaztea Azkue intelektuala ote zen ala ez.
|
|
2009
|
|
|
Bestalde, beti izan dut sekulako errespetoa eta admirazioa kontrabandistentzako. Muga ezkutuka pasatzen
|
zuten
haiez bada mitologia bat...
|
|
|
Orain dela aste batzuk Euskara batua, bizkaiera eta zuberera izenburuko artikulua argitaratu zioten Mikel Hernandez Abaituari erabili.com web-gunean. Idazki horrek hausnarketa asko eragin zizkion Unai Brea kazetariari, zeintzuen fruitua aldizkari honetan bertan argitaratutako Euskara bitan zatitu nahi
|
zuten
haiek (Argia, 2183 zenbakia) artikulua izan baitzen. Hona hemen Hernandez Abaituaren ihardespena.Argi eta garbi esan nahi dut, ezer baino lehen, nire asmoa ez dela inoiz izan euskara bi edo hiru zatitan puskatzea, ezta Euskal Herria ere.
|
|
|
Ageriko arrazoiengatik, Jose Antonio Ardanza EAEko lehendakari ohiaren txaleta da adibide ezagunena, baina ez bakarra. Cañoren iritziz, orain dela 30 urte Urdaibai porlanez estali gura
|
zuten
haiek segitu dute eurena egiten, apalago bada ere, han hemenka. Eta kritika zorrotza egin dio alderdi jakin bati:
|
|
|
–Bizibeharrak ondo zaildutako jendearen artean iratzarri nintzen(?). Dena
|
zuten
haiek morrontza. Obligazioa zuten lanaren jaun, erlijioaren jaun, ohitura eta usadioen jaun(?).
|
|
|
Lanak, eginbeharrak, arazoak betiko menpetasunean zerabiltzan gizon eta emakumeen tartean. Dena
|
zuten
haiek morrontza. Obligazioa zuten lanaren jaun, erlijioaren jaun, ohitura eta usadioen jaun.
|
|
|
Pisua utzi behar izan genuen gauza serio jarri eta Txaber Soto del Realen sartu zutenean. Gurasoek giro horretatik aldenduta nahi ninduten (auskalo zer imajinatzen
|
zuten
haiek) eta etxera itzularazi ninduten. Gasteiztik Donostiara eta buelta egin behar izan nuen handik aurrera egunero, karrera bukatu arte.
|
|
|
Zarautzen bertan. Zer zela eta jokatu behar
|
zuten
haien ondorengoen ondorengoek beste modu batean argentinar batekin. Herriko plazan norbaiten burua haga puntan mantentzea zen kontua.
|