|
2000
|
|
|
Kanta paperak ere izaten ziren
|
zuen
etxean...
|
|
|
Analisiak bi funtzio sorrarazi zituen. Lehen funtzioak baieztu egin
|
zuen
etxeko hizkuntza: negatiboki erlazionatua asimilaziorako identifikazio estrategiarekin, eta oposaturik separaziorako identifikazio estrategiarekin.
|
|
|
Moreno haurtzarotik erakarri zuen dramatizazioak, eta gogokoa zuen lagunekin eszenifikazioak egitea. Beraren eta bere biografia aztertu duten egileen iritziz, lehen dramatizazioa lau urte t, erdirekin egin
|
zuen
etxeko sotoan. Han, lagunakzeruan zeudeneko eszena bat antzeztera gonbidatu zituen:
|
|
|
Zeren eta, orainokoan erran ez badizut ere, latsaren goiko aldean bertze urtegi bat baitzegoen, ateska bat zuena, nondik erregulatzen baitzen uraren emana. Eta ura, handik aitzina, harrizko kanal batek bideratzen
|
zuen
etxe aitzineko jardineko iturriraino lehenik, agerian, eta errotako urtegiraino gero, ezkutuan; errotatik ateratzean, berriz, urak bertze kanal batetik egiten zuen, zeina baitzihoan berriro agerian eta jauregi gibeleko paretari atxikirik, latseraino, arestian erran dizudan bezala: kanal hura, batzuetan, lohitu egiten zen, zeren eta lohikeria baita eskrementuen eta bertze mila hondarren emaitza, eta, haien garbitzeko, errotako urtegiko ura husten zen noizik behin, uraren lasterrak haiek guztiak jauregitik urrun zitzan.
|
|
|
Gogoan ditiat oraino haren hondar hitzak: " Biltzar guztian aditu dut —erran ziean— piztien beldur zaretela, zeren Urbiain basoz josia baitago, eta basoetako itzaletarik mehatxatzen zaituztete
|
zuen
etxe aitzinean... Ordea, nola olak zura beharrezkoa izanen lukeen gau eta egun, zeren, herensuge zintzur luzeen idurirat, olak ere ez baitu bere gosea nehoiz asetzen, hala, probetxua eta onura, baldin ene asmoak onartuko bazenituzte, bi aldetarik iritsiko litzaizueke:
|
|
|
Halako orduetan etxera gutitan agertu eta, kaxkotik pasatu ere ez inor izan zitekeenik. Josuk bakan baizik ez
|
zuen
etxean otordurik egiten, eta are gutiagotan eguerdian. Hartaraino, bederen.
|
|
|
Kristinaren aginduak —gonbidapenez mozorrotzen ere ez zen nekatu! —, nahi gabean, hondar egunetako ene ezbaietariko bat argitu zidan: nire andreak bere horretan utzia behar
|
zuen
etxeko zerraila zaharra. Bertze ondoriorik ez zen ateratzen ahal, etxeak hutsik egon behar bazuen —ortziralean ateratzekoa zela erran zidan; arratsaldeko lanaldia bukatutakoan, zehatz mehatz— eta nik harainoko sarbidea izan.
|
|
|
Isabel bidali genuen Zapelen baserrira zertan zen ikus zezan. Siestara joana zela, eta Migelek baloi bat hartu
|
zuen
etxetik. Siestara joanak ziren Ama eta Edurne ere, bazkariaren ondorenak lasaitzera.
|
|
|
Zu ezagutzen zaitudan honetan, beste egoera batean ezagutu ez izana damu dut, baina beldur naiz beranduegi ez ote den. Imajinatzen duzu,
|
zuen
etxean edo Montpellier-en, afari goxo baten inguruan. Baina egoera aldrebestu egin zaizue, eta zaigu, eta ezegiteko bat baino gehiago egitera behartuta sentitu naiz...
|
|
|
Aitonak, orduan, bere tailertxoa eman zion, josteko makinak konpontzeko eta saltzeko zeukana. Sasoi hartan miseria handia zegoen bazterretan, eta jendeak saldu egiten
|
zuen
etxeko josteko makina piezaren bat izorratutakoan. Konpontzeko modurik ez zuten izango; salduta, txatarratarako izanda ere, egun batzuetarako janaria erosteko adina emango zien.
|
|
|
" O la la!", esklamatu zuen; Xan, ura goian behean xurrupitan, zurrun eta zozotuta zegoen;" utzi hortxe", esan zion emakumeak;" nora zoaz?; sartu, sartu, pixka bat lehortuko zara"; azentu arraroa zuen, frantsesa zen agian. Xanek ez
|
zuen
etxea busti nahi, emakumeak ordea, insistitu egin zuen. Komunera lagundu zion, besoan zauri bat zuela ikusi zion.
|
|
|
Poltsikoak hutsik zituen-eta, ez zuen hura atzemateko interes partikularrik; hala ere, hura zen ohitura. Eta, edari iragarki txiki bat
|
zuen
etxe aurre batean gelditu zenez, painuelodun emakume batek: " Ostatua han da", esan zuen," elizaren ondoan"; eta, Xan harantza zihoala, emakumeak lagundu zion:
|
|
2001
|
|
|
NASAk ikerketa bat egin
|
zuen
etxe barruko kutsatzaile arruntak bentzenoa eta karbono monoxidoa adibidez neutralizatzeko gaitasuna duten etxe barruko landareak zeintzuk diren jakiteko.
|
|
|
Etxeen batezbesteko tamaina 55 m2 koa zen, eta, ziur asko, familia bakar batekokupatuko
|
zuen
etxe bakoitza. Oro har, etxe gehienetan bi espazio bereizten ziren: batetik, sarrerakoa, dintelduna eta egurrezkoa?
|
|
|
Diru eskasarengatik, emazteak oilo andana hazten
|
zuen
etxe gibelean. Oilategiaren ondoan xerria gizentzen eta bizpahiru untxi hazten zituen.
|
|
|
Pantxok gatuak maite zituen, bereziki gatu beltzak. Abere horiek etxeko jaunak iduri zuten, ez
|
zuen
etxeko nagusiak manatzen; animalia horiek nahi zutelarik jan, denak gizonaren inguruan miauka ari ziren; nahi zirelarik kanpora joan gatu batek borta erakusten zuen. Gizona bere gatuen esklabo bilakatua zen.
|
|
|
Zeenak lan egiten
|
zuen
etxea Bonbaiko Falkland kalean zegoen, horren entzutetsua den Kamathipura auzoan. Auzo horretan argi gorri berdeek fantasma itxura eransten diete zuriz jantzitako eta ezpainak gorri gorri pintatzen dituzten neskatxei.
|
|
|
Ama zuen maitasuna erakusten zion bakarra. Espetxea zen berak ezagutu
|
zuen
etxea, bere etxea. Amarengandik eta espetxetik hastantzeak bihotza urratu zion.
|
|
|
Neba txikiak ere alde egin behar izan
|
zuen
etxetik, Kanchipura ra, Vedak ikastera. Agian, brahmin apaiz egingo zen.
|
|
|
Kamala gizonaren emaztearengana joan zen, justizia eske. Hark modu txarrez bota
|
zuen
etxetik. Orduan herriko nagusiei (panchayat) bere kasuaz auzi egiteko eskatu zien.
|
|
|
Ihes egin
|
zuen
etxetik.
|
|
|
Eta hala ere esperantza zegoen, automatizazioa eta zibernetika aurreratzen ari ziren, laster makinek eginen zuten dena. Atletia ondo, ligako azkeneko hiru partiduak irabazi zituen, Errealak parra egin zuen gol bana kanpoan, eta Osasunak bi eta hiru galdu
|
zuen
etxeko partiduan...
|
|
|
Eskolak ez
|
zuen
etxekoen martirizatzeko eskubiderik, ez, ez eta ez: haurrei bezala, dakigunaz aritzea eska diezagutela argiki, ez gutxiago.
|
|
2002
|
|
|
Anjel Lertxundik,' Mentura dugun artean' liburuan kontatzen du bigarren eskuko liburuak saltzen zituzten denda batean sartu zela behin eta ezagun baten sinadura ikusi zuela liburu bateko kortesiazko orrian. Liburuagatik bainoago, liburuaren ertzetan zeuden ohartxoengatik eraman omen
|
zuen
etxera(...).
|
|
|
Venta Isabel oso aspalditik dago Lizarrusti mendatean; esaten denez, duela 300 bat urtetik hona. Etxea eraiki zuen familiako kideetako baten izena zen Isabel; horrela hartu
|
zuen
etxeak izena, eta horrela gelditu zitzaion, gaur arte. 1990eko azaroaren 26tik 27rako gauean sute batek kiskali zuen, eta ordutik erdi erorita dauden pareta zahar batzuk bakarrik gelditzen zaizkio zutik.
|
|
|
Ezkontide alarguna bizi den bitartean, hildakoak
|
zuen
etxean bizi daiteke, baina ezin du besterendu jabe soilen baimenik gabe, hau da, seme alaben baimenik gabe.
|
|
|
Viatorrek ez
|
zuen
etxe berrian mendirik hartu. Zapuztua izateak buru barrenak kirastu zizkion.
|
|
|
Ez
|
zuen
etxeko alaba errespetatu. Bazekien eta, alaba erraz har zezakeela mende.
|
|
|
Zeren, neskatxa hari gertatu zitzaiona gerta bailekiguke guri ere: buruan zeraman pegarreko esnea saldu eta txitak erosi gogo zituen; hartutako diruarekin azeriak nahi edo ez nahi urdetxo bat eramango
|
zuen
etxera, eta ongi artatu ondoren honen salmentak eman diruarekin behi baten jabe egingo zen; azkenean, buelta batzuen inguruan Boeing konpainia osoa erosteko asmoa zuen. Baina, horretan, irristatu eta pegarra hautsi zitzaion lurra jo ondoren.
|
|
|
Gustukoak zituen bere etxearen kontenplaziozko patxadaldi labur haiek, atsegin zuen jabegoarekiko harrotasun nardagarria. Aurrean
|
zuen
etxea berea zuen, eta ez zekien zer zuen bereago harrizko eraikin zaharkitu hartan, beheko zati osoa hartzen zuen botika, ala goiko solairuetan zegoen ostatua. Periko entzun zuen alboko kaletik gora pasatzen, eta kontrako aldetik kairantz abiatu zen, bai baitzekien beste serenoa, Totorika, sona handiko edatunetakoa zela herrian eta apo apoan agertzen zela bazterrotatik inork birritan deitu barik.
|
|
2003
|
|
|
Bestenaz, abokatu eta idazle erregezale liberala omen zen. Horrela bada, oso giro jantzia eta diru eskasiarik batere ez
|
zuen
etxe batean jaio zen gure olerkaria.
|
|
|
Bertsolaria ez duzue aitona bakarrik izan
|
zuen
etxean...
|
|
|
Leunkiro gidatu
|
zuen
etxerantz, birak oso poliki hartuz eta semaforoetan aurretik geldituz. Hiria ez zegoen zeharo loak hartuta, argixken azpitik gazte jendea igarotzen zen, taldeka, eta noizean behin, haien ahotsek auzoekin ahaztuta zeudela adierazten zuten.
|
|
|
“Nahikoa arrunta da eskuak prozesuaren erdian garbitzea”, gaineratu du. “Dagoeneko jabea
|
zuen
etxe bat saldu zutenen kasuak izan ditugu guk”, epaia. Kontsumitzaileek gehien eskatzen duten beste alderdi bat publizitate falta da.
|
|
|
Kooperatibismoari buruzko VII. Jardunaldian ateratako ondorioen arabera, “bistan da administrazioek alde batera utzi dutela dagokien eginkizuna”, “konformatzen” direlako babes ofizialeko etxebizitzetarako nahitaezko ehuneko batzuk ezarri direlako “dauden tresnak baino askoz ere betearazpen eta kontrol tresna sendoagoak eta eraginkorragoak sortu” beharrean; izan ere, horiek ez dute zigortzen espekulazio xedeetarako lurzorua “atxikitzea”, onura berrien zain. Hala ere, Rajoyk adierazi
|
zuen
etxeen prezioak igotzearen eragile nagusia “eskari kolosal” bat dagoela, eta finantza erakundeek ordaintzeko erraztasun handiak dituztela. Izan ere, haien ustez, hipoteka kredituen errekor guztiak “leundu” egin dira.
|
|
|
Europako Batzordeak atzo erabaki
|
zuen
etxeko animaliek pasaportea izatea 2004ko uztailetik aurrera, Europar Batasunean (EB) bidaiatzeko, amorruaren aurkako txertorik duten kontrolatzeko. Europar Batasuneko herrialde batetik bestera doazen txakurrak, katuak eta hudoak bakarrik egongo dira pasaportea edukitzera beharturik, salbu eta haien jabeak Erresuma Batura, Irlandara edo Suediara joaten badira, beste arau batzuk baitaude.
|
|
|
Horren jakinean izan orduko, fite korrika etxera buruz abiatu zen, bainan denbora asko behar izanen
|
zuen
etxera heltzeko.
|
|
|
Plaza txikiago batera heldu zen. Bazegoen bertan pentsio itxura
|
zuen
etxe bat, baina taberna zen. Itxita zegoen.
|
|
|
Bere adiskidearen fobia, fijazio eta obsesioen kontaduriak ez omen zuen emakumearen lilura itzali, eta iragarrita dauden gertakari ilunek eta halabeharrak bakarrik erakutsi ohi duten puntualtasunarekin alde egin omen
|
zuen
etxetik emakumeak gau batean, etxera etorriko zen senarrari ohar labur bat utzi ondoren.
|
|
|
Gaua heldu zen, eta Perminek, ohi bezala, katu zaintzailea utzi
|
zuen
etxe aurrean, zelatan. Baina beldur apur bat zuen... eta apur bat baino gehiago ere bai, gau hartan beste bederatzi katuekin oheratzea erabaki baitzuen.
|
|
|
Txikitatik ezagutzen dut Antton, eskola lagunak izan ginen eta. Badakit Haurtzaro ikastolan ari dela irakasle, eta aurki behar
|
zuen
etxean.
|
|
|
Joxeren etxean, ordea, ez zen giro. Joxeren anaiak pasa den asteburuan mendira zihoala esanez alde egin
|
zuen
etxetik, eta ez da oraindik bueltatu. Auzoko laguna ere, aurrekoan Irungo haiekin batera azaldu zen hura, desagertu egin da.
|
|
|
Segitzailerik bazuenez ikusteko noizbehinka, laburki itzulikatzen zen. Baina nehork ez
|
zuen
Etxea agentziaren inguruetan sumatu. Irriz lehertu zen goraki, balentria bikainaz espantuka.
|
|
2004
|
|
|
Honek sarraski odoltsua jarri zuen abian. «Azal beltza duen oro akabatu dugu» idatzi
|
zuen
etxera soldadu batek. «Ez haurrik eta ez emakumerik utzi dugu bizirik».
|
|
|
Etxea nahiko handia izan zela ematen zuen, baina lau hormetako bat erortzean berarekin eraman
|
zuen
etxearen zati bat. Sukaldea osorik zegoen, komuna eta gela bat ere bai.
|
|
|
Oraindik bere herrian euskara tokian tokiko hizkuntza bizia zen eta XIX.mendean zehar goian aipatu ditugun euskaltzale sutsuen bizilekua. Baina Bilboaldeko merkatal eta industri giroko burgesiaren mordo handi batek, gaztelania
|
zuen
etxeko hizkuntza, etxe bereko neskamearena euskara izan arren. Gaztelaniaz hasi eta hezi zen baina gazte gazterik, bere Abandoko Euskal Herriaren ikuspegi zabalagoa lortu zuen.
|
|
|
Jon Esnaola azpeitiarra eta Madriletik 20 kilometrora bizi da, Boadilla del Monten, baina Madrilen egiten du lan. Ostegunean goizean goiz irten
|
zuen
etxetik lanera joateko, kotxez, ohi bezala. Irratia piztu nuen, eta ordurako ari ziren esaten atentatua egon zela baina artean hildakoen berri ez zuten ematen.
|
|
|
Kaletar haiek, halere, eta esan dugunez, behereko sozial mailakoak ziren. Ganivet ek ederki esan
|
zuen
etxe dotoreetan sueziera entzuten zela, eta ganbaretan suomiera; baina dinamika guzia eta etorkizuna ganbaretakoek zituztela.
|
|
|
Burua St. Michael Strasseko 67 zenbakian nuen, sekretu bat gordetzen
|
zuen
etxe txuri hartan.
|
|
|
Eta ez zen Felix supermerkatuko plastikozko poltsa gutxi ikusitakoa. Karmelek supermerkatuko plastikozko poltsaz betea
|
zuen
etxea, bertan lan egiten zuen eta. Supermerkatua ixten zutenean beti eramaten zituen etxera zenbait poltsa.
|
|
|
Alejandrok autobusera igotzerakoan egindako gonbitari ezezkoa erantzun zion Felixek. Lehenbailehen heldu nahi
|
zuen
etxera, Karmeleri soldataren igoeraren berri emateko eta haren aurpegian argia nola pizten zen ikusteko.
|
|
|
Barre algara handiak jotzen zituen. Zura lantzen
|
zuen
etxean. Gurutze ederrik egin zuen.
|
|
|
Gabeziak sortu saminetik gogoratu zuen Marckek Carlos ezagutu zuen gaua. Erosi berria zuen sofa gorrian, gorriegian, eserarazi
|
zuen
etxera eraman zuen iluntze hartan. Marcki gorputzak bat batekotasunez eragiten zion pasioaz gain, Carlosek halako xamurtasun beroa sortu zion, deslai eta bakarrik ikusten zuelakoz, hirian galdutako country boy a, eta country boy ak beti izan zituen gustuko, bereaz bestelako bizimodu hark, beti jende bertsuaren artean egote hark, jakin mina pizten ziolakoz.
|
|
|
Ikurrina utzi eta amari agur egitera," Ez besarkatzera, unerik latzenetan ere ez baikinen gure etxean horrelako maitasun erakustaldien zale, sartzera deliberatu nintzen" aitortuko zion Marcki;" Ikurrina ere laxatu nuen, baina atzetik zetorren jendearen bultzada xuabe batek berzuzendu ninduten, jolaseko tren bat deskarrilatzen hasten denean kolpetxo batez karriletan sartzen den bezala". Berriz ikurrinari heltzearekin bat, atzera begiratu
|
zuen
etxea nola urruntzen zitzaion ikusteko, gero eta urrunago, gero eta lausoago, jendearen korronte epelak aurrera akuilaturik.
|
|
|
Epeltasunak bere baitara bilarazi zuen. Hura
|
zuen
etxea, txapa hura, betikoak ziruditen eltze haien bor borra, lurrina, alkohol usaina tabernatik sukalderaino.
|
|
2005
|
|
|
Maiz kexatzen zinen bi bitako txapelketan atzelari eskasa jartzen zizutelako. Deskuiduan atzelari hobeak jarri izan balizkizute zenbat txapel izango ziren gaur
|
zuen
etxean?
|
|
|
Txapelketan zuek eta
|
zuen
etxekoren batek kantatu izan duzue. Nola bizi duzue kasu bakoitzean?
|
|
|
ilobaren bataiora zoan, amatxi baitzen. Argia baino lehen utzia
|
zuen
etxea, ilunarekin, senarrak joatera utziko ez zuelako beldurrarekin! Zorion iturri zen ezkontza hori?
|
|
|
Beste emaztek bezala jatsa pasatzen
|
zuen
etxean (Lk 15,810), ogia egiten (Lk 13,20), denen jauntziak petaxatzen behar zelarik (Mt 9,16), Jesusen paraboletarik ikusten dugun bezala.
|
|
|
Ez al zen, bada, bere jarrera hura justiziazkoa? Gurasoek gerra galdu zuten, bai, baina berak egingo
|
zuen
etxe barruan iraultza!
|
|
|
Hala ere, azpiko inflazioa, elikagai freskoen eta energia produktuen prezioen aldaketa alde batera uzten duena, %1, 3 hazi zen joan den hilabetean, eta hamarren bat jaitsi zen urtetik urterako tasa, eta %2, 8an jarri zen. Petrolioa garestitu egin zen, eta horrek eragina izan
|
zuen
etxeetako erregaietan eta berogailuetan; tabakoa, arropa eta oinetakoak asko hazi ziren udaberri/ udako denboraldi berrian, eta horrek gora egin zuen aurreko hilabetean. Zehazki, jantzien eta oinetakoen prezioak %9, 3 igo ziren; petrolioaren igoerak, berriz, %1, 2 garestitu zituen garraio prezioak, eta %1, 4, etxebizitzaren gastuak, gasaren eta C gasolioaren prezioak igo egin baitziren berogailuetan.
|
|
|
Ama, beste hainbat eta hainbat emakume bezala, aitak prostituziora behartua zuen, etxerako dirua ekar zezan, hala, egunero, ogi zati bana eta zapore gabeko sopa batekin tripa bete zezaten. Askotan ogi oso bat ekartzen
|
zuen
etxera eta guztiek gogoz irensten zituzten mami murtxikaezin haiek. Aitak, berriz, errezo egiten zuen, familia aurrera ateratzeko.
|
|
|
Ez bere buruan eskarmentua hartuta, Ametsek gurasoekin duen harremanean ikusita baizik. Beste ezerk baino gehiago, lehengusuak behin baino gehiagotan kontatzen zion bezala, horrek bultzatu
|
zuen
etxea erosi eta gurasoengandik aldentzera. Harreman ona gordetzeko hobe zilbor hestea moztu eta elkarrenganako errespetuan finkatutako beste tratu bati hasiera ematea.
|
|
|
Egongelan egoten nintzenean Kodak atean agertzen zen; lehen galarazita
|
zuen
etxean sartzea, baina orain, atean ikusten nuenean keinu bat egiten nion, eta berak, trosta arin bat egiten zuen sofaraino eta aspidistraren itzalean etzaten zen, nire oinetatik hurbil.
|
|
|
Alargun gelditu zenean, Milak, zaharrenak, hartu
|
zuen
etxean. Alabarenean baino hobeto ez zela beste inon egongo esan zioten auzokoek, eta ondo egin zuela Milarenera joanda.
|
|
|
Konpetizioa irabazi? Hori ere sekula ez
|
zuen
etxean entzun. Ebanista zuzena izan zela bai, hori bazekien Mateok; kotizatua, hor, Sarrin, eta Eldasen, eta probintzian ere bai.
|
|
|
Belgikan igual. Samuelek esaten
|
zuen
etxe espeziala zela Sorin Firsena. Dena belarra zela Sorin Firsen etxea.
|
|
|
–Ez da asko, baina bidaiarako behintzat izango dugu –esan
|
zuen
etxetik ateratzen ari ginela– Behin han egonda, ikusiko dugu.
|
|
|
taberna batean afaldu eta gero, denak ere muturra berotuta, etxeorde batetik gurdi bat atera, Remigio organista esku-soinu eta guzti gainean eseri, lagun taldekoa baitzuten, eta auzoan aurrera eta atzera ibili zuten, zarata batean, taberna guztietan sartu ateraka, kalearen erdian dantzan...; haietako batek, besteak baino edanagoa edo, bidean harrapatzen zituen etxe guztietako ateak jotzen zituen, auzo guztia esnatu beharrean. Hain zuzen ere, atea jo
|
zuen
etxe haietako batean bizi zen alkatea; haserre, leihora irten zen, kamiseta hutsean, ea nor zebilen ikustera, udaltzainari abisatzeko asmoz gaizki hezi haiek udal ziegan sar zitzala gau osorako eta hurrengo egunean isun bat jar ziezaiela. Alkatearen burua leihoan ikusirik, lagun taldeko batek oihu egin zion:
|
|
|
Haren jokabideak Ebanjelioko pasarte bat ekartzen zidan gogora, elizan behin baino gehiagotan entzuna; Jesus, parabola batean, gizon zuhur batez mintzo da: gizon zuhurrak harkaitz gainean eraiki
|
zuen
etxea; etorri ziren ibaiak, jo zuten haizeek, eta astindu zuten etxe hura, eta ez zen erori, harkaitz gainean oinarriturik zegoen eta; aldiz, beste gizon burugabe batek hondar gainean eraiki zuen etxea; etorri ziren ibaiak, jo zuten haizeek, eta astindu zuten etxe hura, eta baita bota ere, eta hondamendi handia gertatu zen. Adela harkaitz gainean eraikia zegoen, behin baino gehiagotan ikusi ahal izan nuenez; haatik, etxearen alde bat hondar gainean oinarritua ote zeukan susmoa nuen, eta alde hark batzuetan kolokan ipintzen zidan Adelaz nuen irudia.
|
|
|
Haren jokabideak Ebanjelioko pasarte bat ekartzen zidan gogora, elizan behin baino gehiagotan entzuna; Jesus, parabola batean, gizon zuhur batez mintzo da: gizon zuhurrak harkaitz gainean eraiki zuen etxea; etorri ziren ibaiak, jo zuten haizeek, eta astindu zuten etxe hura, eta ez zen erori, harkaitz gainean oinarriturik zegoen eta; aldiz, beste gizon burugabe batek hondar gainean eraiki
|
zuen
etxea; etorri ziren ibaiak, jo zuten haizeek, eta astindu zuten etxe hura, eta baita bota ere, eta hondamendi handia gertatu zen. Adela harkaitz gainean eraikia zegoen, behin baino gehiagotan ikusi ahal izan nuenez; haatik, etxearen alde bat hondar gainean oinarritua ote zeukan susmoa nuen, eta alde hark batzuetan kolokan ipintzen zidan Adelaz nuen irudia.
|
|
|
Apaiza maiz etortzen zitzaion bisitan amari, adore ematera, eta azkenean lortu
|
zuen
etxetik irtenaraztea eta berekin bikario etxeko sotora eramatea. Hilabete haietan, begitan hartu nuen morroi hura; likatsua iruditzen zitzaidan, melenga, ia ia lizuna, ez sexuari zegokionez zuzen zuzenean, baina bai halako sexualitate" sublimatu" tik zetorkion zerbaiten kariaz.
|
|
|
Jendeak udaleko ur hodia erantsi zuen, eta suteari ura botaka hasi ginen. Su-hiltzaileei ere deitu zien norbaitek, baina, iritsi zirenerako, suak jana
|
zuen
etxea. Kanpoko hormak besterik ez ziren geratu zutik; barrua hondakin multzo bat baino ez zen.
|
|
|
lotsa zen, hiriaz, hiriko jendeez, manifestariez, poliziez, guztiez. Nahiago
|
zuen
etxean gelditu, semeak alegia deus ez ekartzen zizkion errege eta printzesen mundua azaltzen zuten aldikariak hostokatuz. Bat batean, nehoiz ez ezagututako bizitzeko izua, duda eta disgustua sentitzen zuen bere baitan, hautsiko zela iruditzen zitzaion, zurubitik uretara jauzi eginen zuela behin betiko:
|
|
|
Ingeniariak hiriburuan daudelako epelean enbatak portu osoa hondatuagatik, pentsatu zuen Laxarok. Guardak ekarritako Renault 4an sartu zen, eta trenbide azpiko tunelerako bihurgunea hartu zutelarik argia ikusi
|
zuen
etxeko sukaldean, maite nauela oraindik emakume horrek.
|
|
2006
|
|
|
Nik nire familia ezagutzen dut, jaiotzetik. Ezker abertzaleko giro batean bizi izan naiz, kontzientzia abertzalea
|
zuen
etxe batean, eta beti giro hori ezagutu dut naturaltasun osoz. Betidanik ezagutu dut hemengo gatazka barrutik, nire familian beti pairatu izan dugulako.
|
|
|
Beti etorri ohi zen bazkari ordutsuan, eta ez zait sekula ahaztuko nola esertzen zen sukaldean, amak txikito bat ateratzen zion eta beti aritzen zen amarekin hizketan, «Junkal, ez zaitez kezkatu, animo, aurrera aterako da...». Gure amak drama bat
|
zuen
etxean, eta ongi oroitzen naiz hark nola tratatzen zuen. Geroztik ni beti saiatzen naiz Don Ramon medikuaren giza alde hura nire egiten, guk gure espezialitatea baitugu, oso teknologia sofistikatuarekin egiten baitugu lan, baina ez badugu pazientearekin denborarik galtzen, ez badiogu esplikatzen zer duen, ez badiogu behar duen goxotasuna ematen, ez gara mediku onak izango.
|
|
|
" La Roque Alric eko biztanleak bi edo hiru halako ziren Joseph Allegre ume zenean. Ia seguru, proventzalera hitz egingo
|
zuen
etxean. Hala ere, eskolara joan zenean frantsesez ikasi zuen irakurtzen eta idazten.
|
|
|
Madrilen, Frankismopean, eta etxe gorri batean. Esan egia, non ezkutatzen ziren
|
zuen
etxean liburuak?
|
|
|
Esan egia, polizia bakarrik ez,
|
zuen
etxean jende gorria ere ibiltzen zen, jende intelektuala, Generalisimoaren kontrako gauzak esanez.
|
|
|
Dan dana egin eben hobeto sentitu zeintezan. Pennaod
|
zuen
etxetik pasa zan betiko errekaduak eroatera, etxekoek bertan daborduko bizi ez zinala esan eutsien, gurasoen heriotzaz geroztik larregi edaten zenduala eta ez egozala prest zure zoroaldiak jasateko; etxekoek bere kanpoa emon deutsue, Jon, Sohütako loba baino ez jatzu geratu, harek gura dozun guztietan hartuko zaitu etxean. Zure oraingo apartamentura joan zanean lurrean topau zinduzan ohestalgietan etxunda, negarrez urtuta.
|
|
|
Ikasle guztiak hunkituta egongo zirela pentsatu nuen, eta gehienakhala zeuden, baina ikasle abertzale batzuei mespretxuzko hitzak entzun nizkienhoztasunik handienaz. Telebistan elkarrizketatu zuten gure irakasle batek telefonodei anonimo bat jaso
|
zuen
etxean: –Eusko gudariak?
|
|
|
Urrutitik gauzek esanahi sekretu eta harrigarriak hartzendituzte. Pessoak esaten
|
zuen
ETXEA. Aitaren etxea, toki bat dela non ez densentitzen.
|
|
|
Selekzioen Futbolaren Mundua. 1982an Munduko Txapelketa Espainiak VHS sendotu
|
zuen
etxeetan, eta espero da Alemania 2006, egin gauza bera pantaila lauko telebistekin. Bi eredu bi teknologiarentzat Pantaila lauetan honekin zerikusirik ez duten bi teknologia berri lehenesten dira izpi katodikoen hodia, 625 lerrotara elektroiak bidaltzen dituena irudia eratzeko pantaila tradizionaletik.
|
|
|
• Duela hori urte arte Guardia Zibilak erabili
|
zuen
etxea okupatu eta urtebeteko lanaren ondotik, uztailaren 29an ireki zuten Leitzako Ateka Beltza Gaztetxea.
|
|
|
Aitak koloretako makina erosita egiten zuen lehenengo argazkia izango zela pentsatu du. Proba egin nahiko
|
zuen
etxean, eta amak ez zuen agertu nahiko etxeko jantziekin eta prestatu gabe.
|
|
|
Goiza ospitalean igaro ondoren, arratsalde osoa egin zuen egunkariko erredakzioan, itxierako txanda egokitu baitzitzaion. Giltza sarrailan sartzerako, Lewisek irekia
|
zuen
etxeko atea. Senarra ate ondoan gabon esaten ikustean, maiordomo ingelesak ekarri zizkion gogora, hain tente ikusi zuen bertan, hain adeitsu, hain adi.
|
|
|
Aukera ona mendietako bakea bilatzen zuen edonorentzat. Hala ere, ez
|
zuen
etxea salduko. Momentuz garbitu eginen zuen.
|
|
|
Etxean elektrizitaterik ez zegoenez, pila mordoa eta gasezko bi kriseilu erosi zituen. Egunaren amaieran, sua egiten
|
zuen
etxe aitzinean bildutako zakar guztiekin. Zenbaitetan, gela haiek garbitu bitartean, etxetik atera eta negarrari ematen zion.
|
|
|
–Jainkoa! –hots egin zuen Geppertek– Desagertu zenean, Philippe Fleury lehen biktimak harrizko iruditxo bat eraman
|
zuen
etxetik. Fleuryk asteburua kanpoan emanen zuela erran zion emazteari.
|
|
|
Hankapalok ere ez
|
zuen
etxeko parketa gehiegi gastatu, egun argiz behintzat, tabernan ematen baitzituen ordurik gehienak, esan dut lehen ere. Gauez, baina, negozioaren pertsiana itxitakoan, oheko izarak zabaltzeko ordua iristen zen, gure auzoarentzat eta konpainian zekarrenarentzat.
|
|
|
Ruthek gorputza eta arima eskaini zizkion gazte alprojari, eta mutilak, jopua lortu duen nagusiaren harrotasunez, mespretxatu egin zuen esklaboaren bihotzean piztu berria zuen su hura. Pisu txiki batean bizi ziren; Ruthek bezero aberatsen baten eskutik lortzen
|
zuen
etxea ordaintzeko dirua, eta Davidek erabili egiten zituen pisua eta pisukidea. Noizbehinka egurtu egiten zuen neska, eta sarriago –ahal zuen gehienetan– adarrak biltzen zizkion; David Blakelyk, erruak eta kontzientzia txarrak estutzen zutenean, Ruthekin ezkonduko zela egiten zuen zin; elkarrekin mozkortzen zirenean, paradisuko ateak irekiko zizkiola esaten zion Davidek Ruthi, baina gero, hurrengo goizean, hurrengo gauean, biharamunean, hurrengo astean... alde egin ohi zuen, bolada batean ez agertzeko.
|
|
|
Hoteleko sarreran bertan postal bat idatzi
|
zuen
etxera –dirua eskuratzeko planean izan zuen porrotari garrantzia kenduz, seguru asko–, prototipoa erabiliz horretarako. Hirurogei bat urteko gizon dotore batek ikusi zuen postal hura nola idatzi zuen, eta liluratuta geratu zen.
|
|
|
–Ilundu baino lehen
|
zuen
etxeetan egonen zarete –agindu zien, boza gora.
|
|
|
Hango emaztekiaren ongi eginari, gaizki eginaren ordaina emana nion. Gehienek bezala, atea bortxatua
|
zuen
etxe horrek ere. Barneko hotsek erakarrita zeharkatu nuen atalburua.
|
|
|
Egunetik arrats, Mariak diru sostengua galdu zuen. Orobat Migel, lurra eta zerua baizik ez zituela gelditu zen, beretako lekurik aurreikusten ez
|
zuen
etxe batean.
|
|
|
Mariaren aita urtebete lehenago hila zen. Haren seme zaharrenak –Mariaren anaia eta Migelen osaba, beraz– hartua
|
zuen
etxearen eta ofizioaren segida. Oraino ez zuenez umerik adinean, iloba berarekin ikastun hartzeko prest zegoen, jana eta etzana sari.
|
|
|
Leihotik begiratzen ari da[...]. Aitak ez
|
zuen
etxera sartu nahi.
|
|
|
Horregatik guztiagatik, amak ez
|
zuen
etxez aldatu nahi. Bere laguna ere alboko kalean bizi zen; bizi zen eta bizi da.
|
|
|
Sendo zetorren. Enara batek hegaldi laburra egin
|
zuen
etxearen teilatupeko habia ezkututik eltxoren baten bila, gero berriro habiara itzultzeko.
|