|
2000
|
|
|
jo zuen. Izan ere, familiatik
|
zetorkion
Martin Azpilkuetari nafar erregeen alderako jokabidea, baina nafar jatorra zelako, ez frantsesa.
|
|
|
Treviñoren aurretiko izena Uda omen zen, eta izen hori ibaitik omen
|
zetorkion
. Ondorean bere geografiako izen zerrenda dakar eta argi nabari da kasik izen guztiek euskarazko sustraia dutela.
|
|
|
Azalpena historikoa da. Norvegia 417 urtez egon zen Danimarkaren menpean(), eta, kulturaren aldetik, eragin nagusia Danimarkatik
|
zetorkion
, ezSuediatik (Suediaren menpean tartean egon zen 91 urtez, eta autonomiahandiz).
|
|
|
Barrara hurbildu, edatekoa eskatu eta ez zen ordu laurdena ere igaro esku bat nabaritu zuenean bere lepoan. Burua jiratu zuen zerbeza beltza barran utzirik, baina ez zuen eskuaren jabearen aurpegia ikusterik izan, begietara zuzen
|
zetorkion
argi batek zeharo itsutu baitzuen Txema. Mozkorren bat seguru asko.
|
|
|
Baina, oker ez banago, jauregiari buruz egin dizudan deskripzionean, ez dizut ziega haren berri ere eman, zer zen eta nolakoa zen, ezta nondik
|
zetorkion
izen hura ere, eta hori ere ez genuke kontakizun honetan sobera, jakin dezazun zein zen ene beldurra eta ene izu ikara harat sartu aitzin.
|
|
|
bata, aita Bartolomerekin aitortu nahi zutenena, luzea, inurriena baino luzeagoa; bertzea, don Frantziskorena, laburra, jondone Pedro Ermitauak bere haitzuloan hartzen zituen bisitariena baino laburragoa; ordea, ikusirik zein betilun ateratzen ziren aita Bartolomerekin konfesatzen zirenak, berehala iragan ziren errenkada luzean zeudenak don Frantziskorenerat, luze zena labur egiten zelarik, eta labur zena luze, minutu guti batzuen buruan. Eta, oroitzen ez badut ere don Frantziskok jarri zuen aurpegia, betilun imajinatzen dut alde batetik, ikusirik zer penitentzia
|
zetorkion
gainerat jende uholde harekin, baina baita betilunetik betargirat egiten ere bertzetik, loratzen zitzaiolarik, finean, ezpainetan, irri ezkutu bat, zeina izan baitzitekeen, hitzetarat bihurtua, apezak eliztarrei xuxendu komentario balizkoa, malizios bezain inozenta: " Zer?
|
|
|
Eta errotak behar zuen ura, jakina, latsetik
|
zetorkion
. Zeren eta, orainokoan erran ez badizut ere, latsaren goiko aldean bertze urtegi bat baitzegoen, ateska bat zuena, nondik erregulatzen baitzen uraren emana.
|
|
|
Anitzetan gauza bat bertze batekin nahasten zuen, baina erdiesten ere zuen azkenean, gehienetan bai bederen, bidean sortzen zitzaizkion gaiztasunen eta zailtasunen xitzea eta garaitzea. Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat
|
zetorkion
lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago. Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez sortzen ez zirenean, edo berak sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik.
|
|
|
" Ez, umea nintzen, eta ez naiz oroitzen, baina ni oroitzen ez banaiz ere, san Jose oroituko da, bai, zeruan, eta hori da inportantena". Eta galdetu nionean ea ba ote zekien nondik
|
zetorkion
erranari san Joseren aipua, ezetz ihardetsi zidan, deus ere ez zekiela hari buruz. Ordea, nik banekien.
|
|
|
Izan ere, nondik
|
zetorkion
piztiari edertasun hura. Zeren gero eta gehiago ulertzen baitut, tigrearen iduri eder hura gogoan, nola anitz erlijionetan erabiltzen dituzten animaliak eta hegaztiak jainkoen errepresentazinoetarako, eta zeren, baldin egia bada —dioten bezala— ezen Jainkoa ezin ikusi dugula, haren behako bakar batek deuseztu eta deseginen gintuzkeelako, berdintsu eta orobatsu gertatzen baitzen tigre harekin, zeinak baitzirudien ezen, begietan su hotz bat zuela, aitzinean zuen etsaia edo ikusle zuhurgabea noiznahi errauts zezakeena, suntsi eta birrin.
|
|
|
Aitonaren nekeaz mintzatu natzaizu, eta neke hura
|
zetorkion
, bai negozioen munduan izan zuen huts egitetik, zeinaz bertze toki batean xeheroago solastuko bainatzaizu, eta bai bere osasun eskasetik ere, zeren, hezueria zela kausa, gurdi zahar kirrinkatsuak baino herdoil gehiago baitzuen junturetan eta artikulazinoetan, eta zeren baitzuen, halatan, bere buruaren sostengatzen egitekorik aski.
|
|
|
Eta bertze hilabete bat egin zuen horrela, apurka itotzen, zizpuruz zizpuru eta hasperenez hasperen, baita kexuz kexu eta garrasiz garrasi ere, hezurretarik
|
zetorkion
min biziaren karietarat, tabakoa eskatzen eta ber eskatzen zuela.
|
|
|
Lasai sentitzen zen han, kalean ez bezala. ...zela, laster argituko zitzaion eginkizunen bat; eta beste egun batez, argi izpi gorrizta haien pean, whiskya lagun, Fontaine abizena heldu zitzaion belarrietara, blues sen  tsual batean bilduta;" ongi, Fontaine, ederki", eta, gorputza jiratu ere gabe, jakin zuen berarekin ari zirela, aspaldi entzun gabea zuen abizen hura berea zela, eta irribarre batez erantzun zion Fontainek agurtzera
|
zetorkion
gizaseme ezagunari: " kaixo, Rimouski, nola zu hemen, nork bidaltzen zaitu?", eta Rimouskik, era berean irribarretsu, baina Fontainen galdera erretorikoak entzun izan ez balitu bezala, maleta bat uzten dio barra gainean kontu handiz," bihar, gaueko hamarretan, 4 moilan, hitz egin bezala", eta lepoaldea estutu zion gero pixka bat, agur gisa segur aski, ez mehatxu gisa.
|
|
|
Gauzei buruz zituen iritziak aldatuz joan ziren, eta orain ezer ez zitzaion arbuiagarri, ezer gutxi etikaz kanpoko; ez zuen, besteak beste, lehenago hain gustuko eta hain beharrezko sentitzen zituen hainbat gauzen faltarik sumatzen, eta segurtasun osoz baieztatuko genuke kontent sentitzen zela bere azal berriaren barnean. Ez zeukan jada errezelorik bere buruaren geroarekiko, kanpotik
|
zetorkion
ia guztiarekiko baizik. Mundu txiki, urrun baten barnean soilik sentitzen zen babestua, marginaltasuna eta delitua iradoki  tzen zuen atmosfera hartan, hain zuzen ere.
|
|
2001
|
|
|
Bere lehenengo nobela garaiko giro urbanoarekin hertsiki lotua azaltzen bazen ere, abortoaren auziaz bat heziketa tradizionalaren itzalez eta hainbat arazoez hitz egiten zitzaigularik, 100 metro izan da irakurle eta kritikariek Saizarbitoriaren nobela" errealistena" kontsideratu izan dutena. Kutsu errealista hori nobelan egiten zen aukera linguistiko bikoitzetik ezezik8 bertan kontatzen zuen istorio nagusiaren nolakotasunetik
|
zetorkion
: garaiko irakurleari ez zitzaion, inondik ere, hutsala iruditu nobelak ETAkide batek poliziarengandik
|
|
|
Ondotik Natacha (6 puntu)
|
zetorkion
.
|
|
|
Izan ere, kanpo/ barne dikotomiak sakontasun modernoetaraerakartzen gaitu. Handik
|
zetorkion
emozioa ere, gorago aipatutako estilo patetikoeta trantzendentean oretuta iristen zaio irakurleari; izan ere, irakurketa horretarakohezita zegoen irakurleak halako transferentzia mota bat jasango zuen. Egia esan, transferentzia edo Artearen instituzioaren estalpean sortzailearen eta hartzailearenartean konpartitutako espiritualitate hori oso osoan fenomeno modernoa da, modernitatearen emaitza eta ondorio.
|
|
|
Leiho gabeko gela txiki batean sartu eta jo eta zigortu egin zuten. Arratsaldero gizon bat
|
zetorkion
, lan berriaren sekretuak erakusteko.
|
|
|
8 Izena eta omena ez beti ona, ezkertiar eta fedegabe izatetik
|
zetorkion
behiala; oraingoaz, berriz, ikus J. Juaristi, El linaje de Aitor, Taurus, Madrid, 1987.
|
|
|
hitz eta esaldi berdinak erabiltze horrek baditu sustrai sakonagoak. Nolanahi ere, Lapurdiko kutsua ez zuen estaltzen Ubillosek; aitzitik, erakutsi egiten zuen era
|
zetorkion
guztian. " Hitz eguiteco mihia", 148, idazten duenean, esate baterako, edota Hamar mandamenduak" versutan, Franciaco guisan"," bai ta bestela ere", 170 s., ematen dituenean.
|
|
2002
|
|
|
ETA K bazekien zer
|
zetorkion
, Batasunak eduki zitzakeen bide guztiak itsutzeko bazekien neurrira egindako lege bat aprobatuko ziotela. Hala eta guztiz ere, ekin egin du eta badirudi jarraituko duela, beraz Jainkoak konfesatuta harrapa gaitzala...
|
|
|
Denetan, gehien gustatu zena Camy izan zelarik (kontsumitzaileen erdiek baino gehiagok hautatua), 7,4 puntu bildu zituen osoko balioztapenean; ondotik La Jijonenca
|
zetorkion
(epaimahaikideen %43k aukeratua) 7,2 punturekin; hurrena Miko (6,7 puntu) zihoan.
|
|
|
Gurutzean josita zegoan ohoin baten senideak, zaindariaren illobirako joan etorriak ongi ikusita, beren senidearen gorpua gurutzetik jeitsi, eta oi zan bezala ilobiratu egin zuten. Gudariak urrengo egunez haretariko gurutze bat gorpurik gabe zegoala oarturik, eta gaiñera
|
zetorkion
zigorra susmatuz, alargunari erran zion zer gertatu zan eta epaillearen ebatziari itxaro gabe, berak erhaingo zuela bere burua espataz. Ilda gero, bere gorpua artu, ta senarraren illobian bertan sartu zezala eskatzen zion alargunari; horretara, senarra ta maitekidea illobi baten egongo zirala betiko.
|
|
|
Halere, honek, jasotako ondarea bailitzan, aitarengandik
|
zetorkion
erromatarren kontrako gorrotoari hain sendo eutsi zion, non arima bera ere hura baino lehenago galdu izango baitzukeen; izan ere, sorterritik kanporatua izan eta atzerritarren laguntzaren beharrean zegoela ere, sekula ez zuen burutik kendu erromatarrekin gudukatzea. Filipo ez aipatzearren, Hanibalek urrutitik erromatarren etsai bihurtu zuena berau, garai hauetan Antioko zen zegoenik eta erregerik boteretsuena, honi borrokarako hain grina handia eragin zion ezen Itsaso Gorritik Italiari gerra egiten ahalegindu baitzen.
|
|
|
Arnasa hartu zuen, ozenki. Barnetik
|
zetorkion
negar zotina irentsi zuen. Arnasa hartu zuen berriro.
|
|
|
–Bueno –sudur ahots oso markatua zuen gizonak. Imanoli, osaba Antxon ikusten zuen bakoitzean, gorila bat
|
zetorkion
gogora, horren zergatia oso garbi ez zeukan arren. Haren aurpegi zabal eta gorputz handiarengatik ere izango zen, beharbada– Hementxe.
|
|
|
Mentxuk
|
zetorkion
algara ito zuen eta seriotasun fermutuaz hurreratu zuen bere kopa Luigirenera. Keinua errepikatu zuen Rafak.
|
|
|
Ezer esan barik iraun zuen Mentxuk segundo batzuetan, baina ez hainbestetan elkarrizketaren jabe izatearren erabiltzen zuen taktikari amore emateagatik, sustrai sustraitik
|
zetorkion
haserre denboraleari badaezpadako hutsartea emateko baino. Kontrolatu uste zituen zentzumenak esku artean lantzen ari zen zigarroari eskaintzen saiatu zen.
|
|
|
Urtebete lehenago aitari zoro deitzearen jolasa egin izan balio, nekez ziratekeen orain legetxe arraunean suabe eta baketan. Mentxuk antzeman uste izan zuen Joseluk eutsi egin ziola probokazioari,
|
zetorkion
erreakzio berezkoari. Bazekien bere jolasok gertu zutela krudelkeria, eta maite zituen hargatik.
|
|
2003
|
|
|
Eta gehiago esan daiteke: ingeles zaletasuna aitatatik
|
zetorkion
. Itsasgizonen artean bereziki, lehenagotik ere ingelesa hizkuntza garrantzitsua zen, ez frantsesa, kultura eta gizarte gune askotan bezala.
|
|
|
Harrapaturik zeuzkan eta bazekien hori. Begiak sumatzerakoan, hotzikara
|
zetorkion
mutilen begi puntutik ahora, eta ondo zekien haiengandik nahi zuena lortu zezakeela. Ez zegoen ziur Ainara eta Karmele ere jabetu ote ziren, baina dena dela ez zen gauza handirik gertatuko; agian lizun hutsa zela pentsatuko zuketen, besterik ez, eta hori ez zen berria izango.
|
|
|
Ama besaulki baten jesarrita zuen zain, aurpegi ilunaz. Neskatilak tua irentsi zuen, gainera zer ote
|
zetorkion
sumatu ezinik.
|
|
|
Ez zeukan presarik; egia esan, ez zekien gau horretan gertatzekoa gerta zedin nahi zuenentz; burua beste arazo batekin nahastuta eta nagi sumatzen zuen. Gainera, aspaldian burura ez
|
zetorkion
galderak agerraldia egin zuen: zein zen beraren benetako nortasuna, nor zen eta nor izan gura zuen?
|
|
|
Artean zutunik, elkarren gorputzetan estuturik, Unaxen izterraren presioa nabari zuen bere sexuan, haren gainetik bultzatzeko amorrua nondik
|
zetorkion
ez zekiela. Baina aldakak eragiteari ezin zion utzi, kuleroan hezetasuna gero eta nabariagoa zela, barneko beroak kiskali beharrean.
|
|
|
Baina, hasieran zioa ondo jakin gabe, iltzaturik zeuzkan begiak eta iragan urrunetik
|
zetorkion
irria ezagutzen joan zenean, negarrari eman zion. Gero haren bularrean uzkurtu eta, bularrean ukabilez joaz batera, marmarka hasi zen:
|
|
|
Arantxa mutu zegoen, hari begira, begien aurre aurrera zelan
|
zetorkion
ikusten. Esku zalantzakor bat barrabilen azpian ipini, ukituan hauek gehiago bildu eta gogortzen zirela, eta bestearekin haragizko iskilua hartu zion, goitik zerizkion tanta gardenak tontor gorritik zabalduz, labainago uzteko.
|
|
|
Arantxak, ezustean harrapaturik, ez zuen astirik izan ahoa ixteko, eta eztulka hasi zen, erdi itota, xanpain jarioa gelditzen ez zelarik. Itolarriak eragindako bat bateko dardarek alutik
|
zetorkion
atsegina areagotzen zioten, baita Unaxi ere.
|
|
|
etxe barnean (estaldura on eta txarrarekin) eta kanpoan (estaldura txarrarekin bakarrik) soinuaren kalitatea baloratu zuten: Philips (4,7 puntu, 5ekiko) lagina izan zen hiru egoeretan kalitate hoberena erakutsi zuena; ondotik Overtech (4,5 puntu)
|
zetorkion
.
|
|
|
Martin Orbek egindako lana eskertuz hasi zuen UEUren zuzendaritzako bidea Baleren Bakaikoa ekonomialariak. 1975etik
|
zetorkion
UEUrekiko lotura, berak prestatutako txostena beste batek irakurri zuenetik. Aurreko bi zuzendariek ez bezala, unibertsitatearekin harreman estua zuen.
|
|
|
Beharbada senarra jakitun zegoen ordurako edo amenazoka hasia zuen. Beharbada bila
|
zetorkion
atzetik, bidean birao isilak jaurti edo mendeku izugarriak aginduz. Baina nik ez omen nuen erruki zirkinik ere egin eta emakumeak, duintasun puntua berreskuratuz, niri bizkar emanik, alde egin omen zuen.
|
|
|
Nondik
|
zetorkion
ezkutatu behar hori. Monikak ere ez daki galdera funtsezko horri erantzuten.
|
|
|
Don Kosmeren iritziz, agintaritza zuzen zuzen
|
zetorkion
Jainkoarengandik, eta honek ez zuela sekula abandonatuko pentsatzen zuen: hura lege sakratu eta aldaezin bat balitz bezala, Jainko aldaezinak ezarria.
|
|
|
Apaizari eta apaizkeriei, bestalde, ezin ikusi handia zien, baina hori familiatik
|
zetorkion
, haren etxekoek horrexegatik egin baitzuten ihes Aretxatik, apaizen otoitzek deabruaren deabrukeriak uxatu ezin zituztelako. Halako suertez, non elizarik ukitzen ez zuten azpildar apurretakoa baitzen Permin Soroetakoa, ez aste gorrian, ez igandeetan, ez eta beste jaiegunetan ere.
|
|
2004
|
|
|
Eraketa aldetik, nobelak berak aitortzen du zorro bat dela, kontakizun, gertaera, ipuin, olerki, kantu eta hausnarketez betea. Egileak bazekien idazkera horrek sortarazten zion desoreka nondik
|
zetorkion
. Hara bestela nobela oso aurreratua, XII. kapitulu hasieran, iratxo idazleak, zelan azaleratzen dituen bere kezkak:
|
|
|
Ba omen da itxaropenerako motiborik herriaren jarrera eta jarduna ikusita. Hori dela medio, denbora eske
|
zetorkion
euskal idazle bat besteari: horretara, euskararen urak bere bidea egin ahala, urak daramatzan gauzaki eta gizakien tasunak euskaldundu egingo direla iradoki nahirik.
|
|
|
Azkenik, euskalgintzari euskal abertzaletasunaren aldetik babes moduan orain arte
|
zetorkion
ideologiaren harrobia agortuxea ote dagoen esaka datorkigu Saizarbitoria: –Baina, eta hau da esan nahi nuenaren mamia, denborak aurrera egiten duen neurrian, gero eta zailago egiten da euskarari eustera behartzen duen kontrol ideologiko eta sozialaren defentsa.
|
|
|
Are gehiago, aurreiritziak omen dauzkagu auzi honen gainean. Ez dakit oraingo euskaltzainburuak zer iritziko dion afera honi, baina bere aurrekoa, euskara batuaren alde hain lan miresgarria egindakoa ez dirudi euskarari minbizia nondik
|
zetorkion
oso ongi ohartu zenik. Ez da sinestekoa euskaltzale hutsaren baitan nola bizi daitekeen era honetako ikusmolderik:
|
|
|
Erabilera aukera urria duen hizkuntza bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek. Hala ere, ordea, sehaskatik bertatik
|
zetorkion
ahozko mintzairaren ondarea kultura alorrera moldatzeko nekerik hartu ez duen euskaldun zahar ez gutxik ez du inolako lotsarik izaten hitz deitoragarriok jaurtikitzeko: –Zuek egiten duzuen euskara ez da benetakoa?.
|
|
|
Kanpionen eragina nabarmena izan zen Luis Arana Goirigan() zeinak bereanaia Sabinori, familiako tradizioz
|
zetorkion
karlistenganako isuria eta zaletasuna aldatueta euskal nazioganakoa txertatu zion.
|
|
|
Zeruari begira zegoen, ametsetan. Itsas haizearen kresal usaina
|
zetorkion
gogora. Azkenaldian, gauero begizta zezakeen ikuskizun berdina.
|
|
|
Bere lehen abentura. Haren ezpainetakoaren zapore samina
|
zetorkion
ahora. Ez zuen inoiz ahantzi neska hura, nahiz eta oroitzeko moduko ezer ez gertatu.
|
|
|
30 urte zen jada ez ziotela elkarri hitzik egiten, kalkulatu zuen Wittgensteinek. Barrutik
|
zetorkion
bat bateko eztul erasoa ezkutatzea lortu zuen. Minbiziak birrinduta zeukan ordurako.
|
|
|
Oroimen handiko gizona baitzen. Jakite hura, gainera, primeran
|
zetorkion
, zeren eta, taberna bateko jabea eta nagusia izanik, behin baino gehiagotan hurbiltzen baitzitzaizkion bezeroak, baxoerdi edo kopatxo banaren aitzakiarekin, galdera egitera:
|
|
|
Aitagandik ote
|
zetorkion
Montserrati joera hura. Montserraten aita, izan ere, ez zen enologoa, baina bai entomologoa, intsektu eta tximeleta bildumak egiten baitzituen bere txolarteetan:
|
|
|
Baina bere bildumatxo partikularrak egiteko joera hura ez ezik, negozioetarako sena ere aitagandik
|
zetorkion
, antza, eta hara zer bururatu zitzaion behin batean gure neskatxari: amorante bakoitzari, errotik bi ile kentzea eta kristalezko kutxatxo batzuetan biltzea:
|
|
|
Zeren eta ziur baitzegoen, bestalde, Montse, ehun urtetik gora biziko zela. Amaren aldetik
|
zetorkion
ziurtasun hura: honek ere zerbaiten bilduma egin behar eta bere senide eta ahaideen urteak biltzen ez zituen, bada, guztiak ere urtetsuak baino urtetsuagoak, salbuespenak salbuespen...!
|
|
|
Carlosen lagunak aurrean zituela, jada erremediorik ez zegoenean
|
zetorkion
ikasgaia, harena izandako mundua ezagutzea. Behin baino gehiagotan eskatu zion hegazkinez ordubetera zegoen gaztaro, amets, iraultza nahi, jakin min pizgarri toki hartara eraman zezan, baina" Zertarako joan nahi duzu hara!?" erantzuten zion.
|
|
|
Kolore eta zaratek zartako batez aterarazi zuten Victoria Stationen herrikerietatik. Autobusak sartu atera zebiltzan etengabe, jende beltza nabar jantzirik, ulertezinak iruditu zitzaizkion aurpegi asiatikoak, emakume hinduak sari gorrikarekin, gazte zuriak kolore biziez jantzirik, 80ko hamarkadako gotikoz mozorroturako arrastoren bat, nerabe batzuen kasete handitik
|
zetorkion
musika danba danbako ezezaguna, eta gidariak autobus bakoitzaren geldialdiak oihuka: Ingalaterran barna gorantz egiten zuten toki haiek:
|
|
|
Tenpluaren atariraino hurbildu zen Bazter, eta hantxe eseri. Zuzen zuzenean
|
zetorkion
mutil gaztea. Ni bezain gaztea, pentsatu zuen Bazterrek.
|
|
|
Ez zen arakatzeko ere gai izan! Autoen babesa bilatu zuen barnetik
|
zetorkion
borrokari ihes egiteko. Citroen Visa bati erreparatu zion.
|
|
|
Ferminen laguntza bilatu zuen, baina Fermin bera bezain hautsia zegoela iruditu zitzaion; jada ez zuen beldurrik, lau egun lehenago sentitutako izu laborria, usain gozo eta laztankor harekin batera begiak lausotu eta hankak dar dar jarri zizkion beldur hura; eta mina ere dagoeneko jabaltzen hasia zitzaion, komisaldegiko atea pasa zuen unetik; halaber, urruti, oso urruti ikusten zituen duela bost egun bizi izandako paranoia haiek; iragan guztia, haurtzaro osoa, nerabezaroko kezka politikoak, Euskal Herria askatzeko egindako bilerak, betaurreko jendeketa irribarretsu hura, azken boladako desirak jostailu hautsiak bailiren agertu zitzaizkion, zentzurik gabeko puskatan barreiaturik. Lokietatik behera
|
zetorkion
izerdi tanta xukatu zuen esku ahurrarekin. Auto barneko airea loditu egin zen.
|
|
|
Askotan irudikatu zuen nola portatuko zen, nola eginen zion aurre Carlosen gabeziari; baina une horretan sentitutako ziztadak, ziztada bakar horrek, Carlosi buruz dena inoiz ez zuela jakinen jakiteak, irudikatu guztiak baino min handiagoa eragin zion. Apalategian bermatu zen
|
zetorkion
zorabioari eusteko. Potoa utzi zuen bestearen ondoan.
|
|
|
Fermin
|
zetorkion
oldarrean, begiak sutan, arrazoiak fifaka. " Hi, hi, hi..." lortu zuen esatea Ferminek haserrearen artetik.
|
|
|
Handik
|
zetorkion
adjetibazio larregizkorako joera, batzuetan nekagarria bihurtzen zena poemak irakurri eta pilatu ahala, baina erabat bestelako sentitzen zena Andolinek berak ahotsa jartzean. Orduan hitz delikatuak aditzen genituen, sonoritate eta sentiera berezia hartzen zuten, lirikotasun ezkutua ziplo deskubrituko bagenu bezala.
|
|
2005
|
|
|
Baina Zapatero presidenteak jakin bazekien gainera
|
zetorkion
uholdeaz eta aurrera egitea erabaki zuen, EHAKren aurka egin gabe. Lehenik eta behin, bere helburu garrantzitsuena PSE EEk emaitza ona izatea zen eta hori lortu du; hori bezain garrantzitsua zen, aldiz, EAJ EAk eta EBk gehiengo osoa ez lortzea.
|
|
|
Orain bizpahiru urte, Fernando Goñik ezuste ederra eman zien ETBko kazetariei, aurrerantzean euskaraz erantzungo ziela iragarriz. Goñiri umetatik
|
zetorkion
euskararengako atxikimendua, baina" pilotari euskaldunenganako inbidiak" ere eduki du eraginik.
|
|
|
Lodikoteak ematen zuen pauso bakoitzeko Rashak bi ematen zituen atzeraka, izuturik. Potoloak pauso neskatxa atzera, potoloak pauso, eta neskatxa ohe batekin trabatu eta etzanda gelditu zen, gauza handi hura gainera nola
|
zetorkion
ikaraz ikusiz. Harri bat bezain gogor gelditu zen uzkurturik eta begiak itxi zituen.
|
|
|
Aitaren irudiaren barneratze gatazkatsuak ekarri ote zion jokabide hura? Haatik, ideologiatik
|
zetorkion
gehienbat sexu askatasuna, eta jokabide hura oso zabaldua zegoen ezkerreko zenbait jenderen artean. Kontua sakonago aztertzea erabaki nuen, psikoanalisiari buruzko eskuliburuak irakurtzea, ea ordena pixka bat ipintzen nuen aieruzko zurrunbilo haren baitan.
|
|
|
Adelaren doinua bakarra zen, berezia. Urte batzuk geroago ulertu nuen nondik
|
zetorkion
; kataluniarra jaiotzez, gu haurrokin ikasi zuelarik euskara, haurtzaroko doinu eta leloak oroitarazten zizkion horrek, eta gurekin ikasten ari zen hizkuntza berrian txertatzen zituen doinu haiek, oharkabean seguru asko. Euskaraz mintzatzeko haren modua benetan eztia egiten zitzaigun, oso eztia, eta aldi berean grazia egiten zigun.
|
|
|
Badakit antzeko galderak egiten zizkiola Adelak bere buruari, nahiz eta ez zizkidan aipaturiko modu horretan adierazten, jakina, ezin zizkion eta modu horretan azaldu ni nintzen nerabe bizargabeari. Hark budismoaren baitan bideratu zuen bere ezinegon existentziala, budismo berezi eta bere erarako baten baitan, eta hortik
|
zetorkion
bakea eta sosegua, hein batean; baina bazegoen Adelaren baitan beste alde bat, bakerik ematen ez ziona, nahiz eta haurrekin zegoelarik eztitasun amatiar edo jolaserako jaidura bihurtzen zuen. Batek baino gehiagok ninfomania egozten zion Adelari, baina ziur nago ez zuela halakorik.
|
|
|
Apaiza maiz etortzen zitzaion bisitan amari, adore ematera, eta azkenean lortu zuen etxetik irtenaraztea eta berekin bikario etxeko sotora eramatea. Hilabete haietan, begitan hartu nuen morroi hura; likatsua iruditzen zitzaidan, melenga, ia ia lizuna, ez sexuari zegokionez zuzen zuzenean, baina bai halako sexualitate" sublimatu" tik
|
zetorkion
zerbaiten kariaz. Garai hartan, ez nengoen haren esanei kasu egiteko, ezta erotuta ere, kristaukeria melengaren argazki ezin doiagoa baitzen apaiz gazte hura nire iduriko, nire barruko herra eta ezinegona bide gogorrago batetik atera beharra sentitzen nuen eta.
|
|
|
Jakin minak zirikaturik, erabat ezezagunak bainituen kontu haiek, galdetu nion ea nondik
|
zetorkion
joera hura.
|
|
|
Eta gehitu zuen, bekokian behera
|
zetorkion
ile kizkur hordigarria atzeratuz:
|
|
|
Nondik
|
zetorkion
Adelari poz hura zoritxarrik zoritxarrekoenean, madarikaziorik madarikatuenean. Oraindik ere ez dut zeharo ulertu.
|
|
|
Baztango izokina eta amuarraina jatera, alegia. Hortik
|
zetorkion
metalen gehiegizkoa. Ederki zekien hori Damianek, Senpek eman eta berak hozkailuan edukitako izokinari egindako azterketaren arabera.
|
|
|
Ala ez? Ala ongi
|
zetorkion
Leoni zure lagunartea. Hori ere ez zenekien argi.
|
|
|
Belardi gaineko pauso bakoitzean ikusi zenuen lurrak ez zuela bat bateko urik xurgatu nahi. Ezin zuela zupatu gainera
|
zetorkion
ur gehiegizkoa. Uztaileko beroak lehorregi zeukala lurra edaten hasteko.
|
|
|
Twista balsa rumba arin arina, dena
|
zetorkion
neurrira eta denean moldatzen zen nesken pareko, Tomasek ezin zuen huts egin, hura gabe baiezkorik ez, jakina zen Antxon eta biok txandakatuko ginela. Lotsagabea zen tratuan Tomas arraioa, nolako irrintziak neskek haren ondoan, burura etortzen zitzaion aurrenekoa esaten omen zien.
|
|
|
Baina zortzi urteko kartzelaldiak eta azken hiru hilabeteetako lanak halako urruntasun modukoan zeukaten murgildua orain. Igandeetan, ukabilak sakelan ibaiko uraren joanari beha gelditzen zenean, ehizarako grina
|
zetorkion
ostera, udazkeneko hego haizearen eskasa, basoaren herdoila, tiraputzaren kolpea sorbaldan eta hegaberaren jaustea sasian. Ez zen oroitzen ez berak ausaz hildako gizonez, ez bere ondoan hildako adiskideez.
|
|
|
Farolaren enborra zeukan bizkarrean, eta mendebalak gordin jotzen zuen arren bokalearen beste bazterreko labarrek asko apaltzen zuten. Uhinik handienek ere ez zioten gain hartzen farolari, goitik ez
|
zetorkion
urik behintzat eta lasai antzera egin ahal izanen zuen lan. Zementuan landatuak zeuden burdinazko uztaietara iritsi zen.
|
|
|
Palada berri bat egiteko gorputza aitzinatzen zuen aldiro neukan bekoz beko bere aurpegia: bekainak zimur, sudur hegalak zabal, matelezurra nabarmen, behakoa nire gorputzaren leku indefinitu batean tinkatua, munduari airea kenduz hanpatzen zuen bularra, eta tiro luzeena ekarriz kasik etzateraino urruntzen zitzaidanean kokotsa atereaz egiten zuen sudurrera putz bisaian behera
|
zetorkion
izerdia kentzeko, beti honat harat berdinean, beti hatsots berdinean. Sufrimenduaren atleta zen Engels.
|
|
2006
|
|
|
Garaia eta sendokotea zen, bizia mugimenduetan, begirada zorrotzekoa, argia. Bizar urdinduari ondo
|
zetorkion
ahots sarkorrak gozatu zituen nire belarriak.
|
|
|
Artilearen lakartasuna eta animaliari zerion berotasuna sentitu nituen. Animalia otzan eta geldi geldi zegoen, ez zuen ezer egiten, ematen zuen bazekiela zer
|
zetorkion
eta onartzen zuela. Labankada emateko puntu egokia bilatzen hasi nintzaion altzairuaren puntaz.
|
|
|
Maletatxoa bularrera eraman eta bi besoekin estutu zuen. Barren hondogabe batetik
|
zetorkion
izua zeukan begietan.
|
|
2007
|
|
|
Frantzia anitza eta dinamikoa itxuratzen zenuen, ez Neuillyko aberaskumearen pare, nazionalista, oligarka, zuria eta gizonkoia non bada ezkonduko dira Frantziako gay eta lesbianak bertan eskubiderik ez badute?. Mendekua eta gorrotoa disimulatzen zituen, amodioa eta Wojtila aita sainduaren" n' ayez pas peur" aipatuz
|
zetorkion
hitzaldi zurrungatsuen perpausetan: ezberdinarekiko herra eta sozial mendekua oroz bat.
|
|
|
Fagor indukziozkoa izan zen denetan hoberena, potentzia horretan olioa 250º C tara eroan zuen bakarra; ondotik Bosch bitrozeramika
|
zetorkion
, olioa 212º C tara berotuta.
|
|
|
Barren barrenetik
|
zetorkion
itoari aurre egiten saiatu zen agurea, alferrik. Zerbait esan nahi zion Lisari, ordea, eta hura konortea galdu aurreko azken hatsean bilduta ekarri zuen:
|
|
|
– Oraintxe arte ez zait bururatu, baina hil dela jakin dudanetik, erretiroa hartzeko bere erabaki bitxi horrek zer pentsatua eman dit. Ezer esan ez zigun arren, ondo jakingo zuen zer
|
zetorkion
. Bestela, inor ez zatekeen ausartuko erretiroa baldintza horietan hartzera.
|
|
|
Azken hari muturrak lotzeko eta agur egiteko asmo hutsarekin elkartu ziren egun hartan, baina kafetegitik irtendakoan, besotik heldu eta intentzioz betetako behako samurretan desegin zitzaion Ainhoa. Aspaldiko lagunak izaki, ustekabean harrapatu zuen Migel eta, gainera
|
zetorkion
entzierro emozionalaren beldurrez, bi pauso egin zituen gibelera.
|
|
|
Ohantzetik jaiki, galtzetako sakelatik Partagas paketea atera eta zigarroa piztu zuen. Irrati zurrumurrua
|
zetorkion
etxeko bazterren batetik eta, barrandan, sukaldera hurbildu zen: bertan zeukan, mandarra soinean, biluzik.
|
|
|
Oihu bat entzun zuen ilunpetan goiti samar eta, burua altxaturik, ile zuriko aitona agurgarriaren aurpegia atzeman zuen karrikara begira. Istant bat behar izan zuen zaharrak ate joka nor
|
zetorkion
jakin arte eta, ohartu zelarik, egoteko agindu zion eskuarekin. Portalera jaitsi eta karrikara jalgiko zela uste zuen Migelek, baina lehengo lekuan agertu zitzaion berriz ere.
|
|
2008
|
|
|
Gozogintzarako zaletasuna familiatik
|
zetorkion
Enric gazteari. Josep Bernat aitonak Espainiako Estatuko lehen gozoki fabrika zabaldu zuen.
|
|
|
urrutiratze taktiko bat zirudien, amak hoztasun gutxieneko bat beharrezkotzat jotzen zuelako edo, alabaren asmoak eta haren argudioak hobeto zilipurdikatzeko? markesa andereak bai baitzekien, antza, zertara
|
zetorkion
Natalia eta zertaz hitz egitera, eta biziki interesaturik baitzegoen gai hartan; alabaina, zuhurtziak halaxe aginduta, isilik jarraitu zuen, alabaren ezpainetatik espero zuèn hitza entzungo zuen ala ez.
|
|
|
Eskuak jasoz eta ezpainak mugituz, kaliza bedeinkatzeari ekin zionean don Martinek, beste hitz salda batek irakiten zion buruan Markoxi. Dena batera
|
zetorkion
, ez zuen sekula ahazterik izan orduko gertakizuna. Ondo gogoan zuen, zamarekin Nafarroatik pasa eta mandoen gainetik ardo zahagiak jaisten ari zirela, Pellok Erramuni eta berari ahopeka esandakoa.
|
|
|
plastikozko poltsa bat eta kartoi mordoa. Hauen gainean etzanda zegoen, eguzki makalak eskaintzen ez zion beroa beheko zuloetatik
|
zetorkion
aire epelaren ferekan bilatu nahian. Ia guztiz estalita zegoen, baina galtzerdi gorriak agerian zituen.
|
|
|
Izan ere, bilakaera politiko bitxia izan zuen. Hasieran nazionalista izan zen, EAJkoa, etxetik
|
zetorkion
tradizioari jarraituz. Urteak igaro ahala, EAE ANVko sortzaileetako bat izan zen, eta, azkenik, alderdi sozialistan bukatu zuen.
|
|
|
Aldiz polo negatiboan latindarra, italiarra, andaluziarra, arabiarra, orientala, meditarraniarra kokatzen ziren. Nondik
|
zetorkion
Azkueri azken polo honekiko bekaitza. Batetik Europan gailen zen ikuspegitik (Ipar aurreratua vs.
|
|
|
Baina kontuan izanik Azkue behin baino gehiagotan egon zela Jesusen Lagundian sartzeko asmotan, ez da dudarik San Inazio Loiolakoa bere beste debozio bat zela. Oroitzekoa da Salamancako seminarioa ere jesuitek zeramatela eta beraz handik bide
|
zetorkion
euskaldun santuarekiko miresmena. Gogo jardunak egitera ere sarri joaten zen Azkue Loiolara, eta Deustuko jesuitekin ere tratu handia zuen (garai batean igandero biltzen zen haiekin442), Bussy, bere Tours-eko konfesorea, ere jesuita izateaz gain.
|
|
|
Azkueren hezkuntzarekiko interesa etxetik
|
zetorkion
: aita Lekeitioko nautika eskolako irakaslea zen, eta bere anaia Alfontsok lan berbera segitu zuen.
|
|
|
Ez zen beraz, hiztegian pasadan egindako ohar bat, Azkueren kezka sendo bat baizik. Noiztik
|
zetorkion
euskalki guztien batasunaren ideia. Badirudi XIX. mendearen azken azken urteetan izan zela.
|