Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 231

2000
‎jo zuen. Izan ere, familiatik zetorkion Martin Azpilkuetari nafar erregeen alderako jokabidea, baina nafar jatorra zelako, ez frantsesa.
‎Treviñoren aurretiko izena Uda omen zen, eta izen hori ibaitik omen zetorkion . Ondorean bere geografiako izen zerrenda dakar eta argi nabari da kasik izen guztiek euskarazko sustraia dutela.
‎Barrara hurbildu, edatekoa eskatu eta ez zen ordu laurdena ere igaro esku bat nabaritu zuenean bere lepoan. Burua jiratu zuen zerbeza beltza barran utzirik, baina ez zuen eskuaren jabearen aurpegia ikusterik izan, begietara zuzen zetorkion argi batek zeharo itsutu baitzuen Txema. Mozkorren bat seguru asko.
‎Baina, oker ez banago, jauregiari buruz egin dizudan deskripzionean, ez dizut ziega haren berri ere eman, zer zen eta nolakoa zen, ezta nondik zetorkion izen hura ere, eta hori ere ez genuke kontakizun honetan sobera, jakin dezazun zein zen ene beldurra eta ene izu ikara harat sartu aitzin.
‎bata, aita Bartolomerekin aitortu nahi zutenena, luzea, inurriena baino luzeagoa; bertzea, don Frantziskorena, laburra, jondone Pedro Ermitauak bere haitzuloan hartzen zituen bisitariena baino laburragoa; ordea, ikusirik zein betilun ateratzen ziren aita Bartolomerekin konfesatzen zirenak, berehala iragan ziren errenkada luzean zeudenak don Frantziskorenerat, luze zena labur egiten zelarik, eta labur zena luze, minutu guti batzuen buruan. Eta, oroitzen ez badut ere don Frantziskok jarri zuen aurpegia, betilun imajinatzen dut alde batetik, ikusirik zer penitentzia zetorkion gainerat jende uholde harekin, baina baita betilunetik betargirat egiten ere bertzetik, loratzen zitzaiolarik, finean, ezpainetan, irri ezkutu bat, zeina izan baitzitekeen, hitzetarat bihurtua, apezak eliztarrei xuxendu komentario balizkoa, malizios bezain inozenta: " Zer?
‎Eta errotak behar zuen ura, jakina, latsetik zetorkion . Zeren eta, orainokoan erran ez badizut ere, latsaren goiko aldean bertze urtegi bat baitzegoen, ateska bat zuena, nondik erregulatzen baitzen uraren emana.
‎Anitzetan gauza bat bertze batekin nahasten zuen, baina erdiesten ere zuen azkenean, gehienetan bai bederen, bidean sortzen zitzaizkion gaiztasunen eta zailtasunen xitzea eta garaitzea. Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat zetorkion lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago. Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez sortzen ez zirenean, edo berak sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik.
‎" Ez, umea nintzen, eta ez naiz oroitzen, baina ni oroitzen ez banaiz ere, san Jose oroituko da, bai, zeruan, eta hori da inportantena". Eta galdetu nionean ea ba ote zekien nondik zetorkion erranari san Joseren aipua, ezetz ihardetsi zidan, deus ere ez zekiela hari buruz. Ordea, nik banekien.
‎Izan ere, nondik zetorkion piztiari edertasun hura. Zeren gero eta gehiago ulertzen baitut, tigrearen iduri eder hura gogoan, nola anitz erlijionetan erabiltzen dituzten animaliak eta hegaztiak jainkoen errepresentazinoetarako, eta zeren, baldin egia bada —dioten bezala— ezen Jainkoa ezin ikusi dugula, haren behako bakar batek deuseztu eta deseginen gintuzkeelako, berdintsu eta orobatsu gertatzen baitzen tigre harekin, zeinak baitzirudien ezen, begietan su hotz bat zuela, aitzinean zuen etsaia edo ikusle zuhurgabea noiznahi errauts zezakeena, suntsi eta birrin.
‎Aitonaren nekeaz mintzatu natzaizu, eta neke hura zetorkion , bai negozioen munduan izan zuen huts egitetik, zeinaz bertze toki batean xeheroago solastuko bainatzaizu, eta bai bere osasun eskasetik ere, zeren, hezueria zela kausa, gurdi zahar kirrinkatsuak baino herdoil gehiago baitzuen junturetan eta artikulazinoetan, eta zeren baitzuen, halatan, bere buruaren sostengatzen egitekorik aski.
‎Eta bertze hilabete bat egin zuen horrela, apurka itotzen, zizpuruz zizpuru eta hasperenez hasperen, baita kexuz kexu eta garrasiz garrasi ere, hezurretarik zetorkion min biziaren karietarat, tabakoa eskatzen eta ber eskatzen zuela.
2001
‎Leiho gabeko gela txiki batean sartu eta jo eta zigortu egin zuten. Arratsaldero gizon bat zetorkion , lan berriaren sekretuak erakusteko.
2002
‎Arnasa hartu zuen, ozenki. Barnetik zetorkion negar zotina irentsi zuen. Arnasa hartu zuen berriro.
‎–Bueno –sudur ahots oso markatua zuen gizonak. Imanoli, osaba Antxon ikusten zuen bakoitzean, gorila bat zetorkion gogora, horren zergatia oso garbi ez zeukan arren. Haren aurpegi zabal eta gorputz handiarengatik ere izango zen, beharbada– Hementxe.
2003
‎Beharbada senarra jakitun zegoen ordurako edo amenazoka hasia zuen. Beharbada bila zetorkion atzetik, bidean birao isilak jaurti edo mendeku izugarriak aginduz. Baina nik ez omen nuen erruki zirkinik ere egin eta emakumeak, duintasun puntua berreskuratuz, niri bizkar emanik, alde egin omen zuen.
‎Nondik zetorkion ezkutatu behar hori. Monikak ere ez daki galdera funtsezko horri erantzuten.
‎Don Kosmeren iritziz, agintaritza zuzen zuzen zetorkion Jainkoarengandik, eta honek ez zuela sekula abandonatuko pentsatzen zuen: hura lege sakratu eta aldaezin bat balitz bezala, Jainko aldaezinak ezarria.
‎Apaizari eta apaizkeriei, bestalde, ezin ikusi handia zien, baina hori familiatik zetorkion , haren etxekoek horrexegatik egin baitzuten ihes Aretxatik, apaizen otoitzek deabruaren deabrukeriak uxatu ezin zituztelako. Halako suertez, non elizarik ukitzen ez zuten azpildar apurretakoa baitzen Permin Soroetakoa, ez aste gorrian, ez igandeetan, ez eta beste jaiegunetan ere.
2004
‎Ba omen da itxaropenerako motiborik herriaren jarrera eta jarduna ikusita. Hori dela medio, denbora eske zetorkion euskal idazle bat besteari: horretara, euskararen urak bere bidea egin ahala, urak daramatzan gauzaki eta gizakien tasunak euskaldundu egingo direla iradoki nahirik.
‎Azkenik, euskalgintzari euskal abertzaletasunaren aldetik babes moduan orain arte zetorkion ideologiaren harrobia agortuxea ote dagoen esaka datorkigu Saizarbitoria: –Baina, eta hau da esan nahi nuenaren mamia, denborak aurrera egiten duen neurrian, gero eta zailago egiten da euskarari eustera behartzen duen kontrol ideologiko eta sozialaren defentsa.
‎Are gehiago, aurreiritziak omen dauzkagu auzi honen gainean. Ez dakit oraingo euskaltzainburuak zer iritziko dion afera honi, baina bere aurrekoa, euskara batuaren alde hain lan miresgarria egindakoa ez dirudi euskarari minbizia nondik zetorkion oso ongi ohartu zenik. Ez da sinestekoa euskaltzale hutsaren baitan nola bizi daitekeen era honetako ikusmolderik:
‎Erabilera aukera urria duen hizkuntza bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek. Hala ere, ordea, sehaskatik bertatik zetorkion ahozko mintzairaren ondarea kultura alorrera moldatzeko nekerik hartu ez duen euskaldun zahar ez gutxik ez du inolako lotsarik izaten hitz deitoragarriok jaurtikitzeko: –Zuek egiten duzuen euskara ez da benetakoa?.
‎30 urte zen jada ez ziotela elkarri hitzik egiten, kalkulatu zuen Wittgensteinek. Barrutik zetorkion bat bateko eztul erasoa ezkutatzea lortu zuen. Minbiziak birrinduta zeukan ordurako.
‎Oroimen handiko gizona baitzen. Jakite hura, gainera, primeran zetorkion , zeren eta, taberna bateko jabea eta nagusia izanik, behin baino gehiagotan hurbiltzen baitzitzaizkion bezeroak, baxoerdi edo kopatxo banaren aitzakiarekin, galdera egitera:
‎Aitagandik ote zetorkion Montserrati joera hura. Montserraten aita, izan ere, ez zen enologoa, baina bai entomologoa, intsektu eta tximeleta bildumak egiten baitzituen bere txolarteetan:
‎Baina bere bildumatxo partikularrak egiteko joera hura ez ezik, negozioetarako sena ere aitagandik zetorkion , antza, eta hara zer bururatu zitzaion behin batean gure neskatxari: amorante bakoitzari, errotik bi ile kentzea eta kristalezko kutxatxo batzuetan biltzea:
‎Zeren eta ziur baitzegoen, bestalde, Montse, ehun urtetik gora biziko zela. Amaren aldetik zetorkion ziurtasun hura: honek ere zerbaiten bilduma egin behar eta bere senide eta ahaideen urteak biltzen ez zituen, bada, guztiak ere urtetsuak baino urtetsuagoak, salbuespenak salbuespen...!
2006
‎Garaia eta sendokotea zen, bizia mugimenduetan, begirada zorrotzekoa, argia. Bizar urdinduari ondo zetorkion ahots sarkorrak gozatu zituen nire belarriak.
2008
‎urrutiratze taktiko bat zirudien, amak hoztasun gutxieneko bat beharrezkotzat jotzen zuelako edo, alabaren asmoak eta haren argudioak hobeto zilipurdikatzeko? markesa andereak bai baitzekien, antza, zertara zetorkion Natalia eta zertaz hitz egitera, eta biziki interesaturik baitzegoen gai hartan; alabaina, zuhurtziak halaxe aginduta, isilik jarraitu zuen, alabaren ezpainetatik espero zuèn hitza entzungo zuen ala ez.
‎Eskuak jasoz eta ezpainak mugituz, kaliza bedeinkatzeari ekin zionean don Martinek, beste hitz salda batek irakiten zion buruan Markoxi. Dena batera zetorkion , ez zuen sekula ahazterik izan orduko gertakizuna. Ondo gogoan zuen, zamarekin Nafarroatik pasa eta mandoen gainetik ardo zahagiak jaisten ari zirela, Pellok Erramuni eta berari ahopeka esandakoa.
‎plastikozko poltsa bat eta kartoi mordoa. Hauen gainean etzanda zegoen, eguzki makalak eskaintzen ez zion beroa beheko zuloetatik zetorkion aire epelaren ferekan bilatu nahian. Ia guztiz estalita zegoen, baina galtzerdi gorriak agerian zituen.
‎Izan ere, bilakaera politiko bitxia izan zuen. Hasieran nazionalista izan zen, EAJkoa, etxetik zetorkion tradizioari jarraituz. Urteak igaro ahala, EAE ANVko sortzaileetako bat izan zen, eta, azkenik, alderdi sozialistan bukatu zuen.
‎Hura entzun ahala, amak atzerakako mugimendua eragin zion aurreratua zuèn aurpegiari, alabarekin eta alabak ahoskatutako hitzekin halako distantzia hartu nahi balu bezala; distantzia hark, ordea, ez zirudien urrutiratze apetatsu bat, alabaren hitzekin zerikusirik ez zuena; aitzitik: urrutiratze taktiko bat zirudien, amak hoztasun gutxieneko bat beharrezkotzat jotzen zuelako edo, alabaren asmoak eta haren argudioak hobeto zilipurdikatzeko... markesa andereak bai baitzekien, antza, zertara zetorkion Natalia eta zertaz hitz egitera, eta biziki interesaturik baitzegoen gai hartan; alabaina, zuhurtziak halaxe aginduta, isilik jarraitu zuen, alabaren ezpainetatik espero zuèn hitza entzungo zuen ala ez.
2009
‎Mutiko ttikitan Iruñerako. Aresoarra? autobus zaharra hartzen zueneko oroitzapena zetorkion . Urtean behin edo bitan, igandetako galtza motx eta zapata gogor baina lustratuak jantzi eta hirira abiatzen ziren.
‎Halako ipuinekin bizitzera ohituta, Norak ez zuen aparteko ezer pentsatu Rosak, itsutzen hasi zenetik aste batzuetara, Bartzelonatik etorri eta hurrengo egunean esan zionean, ze pozik nagoen, ze pozik, maitea. Irribarre oparoa zeukan, gutxitan bezalako begi irria, umetutako poza, barrutik zetorkion bizigura. Ile urdin urdina distiratsu, mila eta bat zimur eta denetan argi berbera.
‎Kopetan behera zetorkion adats beltz bat atzera eraman zuen Virginiak. Irribarre batek egin zion ihes.
‎Ondoren, mahaiaren inguruan bira egiten zuela, erakutsi zion, lehenik, aitari; jarraian, don Anizetori, zeinak ikusi ahala egin baitzuen aitaren; amari: aitarenka hura ere, mimetismo hutsez; izeba Ernestinari, Maria Bibianari, Adari?; Ada, baina, izoztuta bezala zegoen, jakin bazekien arren zer zetorkion , beldur eszenikoaren mende zegoen, ausaz?, gorputza dar dar batean, hain izan zen handia ikusi eta entzun berri zuenak eragin ziòn zirrara, halako moldez, non Teofilo Maria ere, hitz handien basoan sartu ez beste itsutzeko arriskua zuena, hartaz ohartu baitzen, baita ohartu bezain laster Adari zuzendu ere:
‎Baina eta don Anizeto bere berera zihoan, neskameetako bat puru kaxarekin zetorkion –, eta, purua aukeratu baino lehen, esan zuen:
‎ezkutatzeko; aitzitik: sarjentu galoiarekin batera, soldaduen gainetik egoteko arrazoitzat zituen bere ezaugarri haiek guztiak, halako moldez, non, soldadu erreserba berri bat zetorkion bakoitzean, hasberriei bere abileziak erakusteko beharra nagusitzen baitzitzaion, baita Domingo eta bere kideak iritsi zirenean ere; hala, sarjentuak, eguzki galdak bazterrak astintzen zituèn uda bukaera hartako egun ezin beroago batean. Domingo eta bere kideak kanpamentura iritsi eta handik hilabetera edo?, konpainia instrukziorako zelaiunean bildu, soldaduei sutsu mintzatu?. Aberriak gorputz a... nirea bezalako gorputz arinak, alegia, oraintxe erakutsiko dizuet zergatik??, eta gero, lasterketa labur baten ondoren eskuak lurrean bermatu eta airean bi txilinbuelta jarraian egiten zituela, esan zuen:
‎txikiegia zela, alegia, mapan galdutako puntu bat mundu zabalarekin konparatuta, edo handiegia, ezagutzen ez duenari ezezagun duen oro handiegi gertatzen zaion neurrian, hainbeste ziren Domingok ezagutzen ez zituèn gaiak eta kontuak garai hartan: teknologia berriak eta fabrikazio prozesuak, adibidez, edo langileen mundua, bere harreman korapilatsuekin; atzetik zetorkion susmo hura, aitak urte batzuk lehenago semeak. Gabino sendategian zegoèn garaian, fabrika ikustera eraman zituenetik; bisita hartan. Nazariorena inguru osoko fabrika handiena zen, hirurehundik gora lagun biltzen zituena, ia laurehun!?
‎Lilura hark, baina, kezka bati lotua behar zuen, arnasa ere estutu ez zitzaion, bada!; joan doan denboraren kontzientziatik zetorkion kezka hura Adari, beharbada, zeren, min existentzialaren tuneletan sartzen denean, joan doan denbora ez baita inoiz joaten; aitzitik:
‎Domingori errieta egin ondoren, Adari egitea falta zitzaion: faltaren neurriko eskarmentua eman nahi zion amak, neskak sentitzeko moduko zerbait, beldur baitzen Ada ere Domingo bezalakoa ez ote zetorkion eta ausartegia ez ote zen, neska bat izatearen astungarriarekin gainera; bai, belarrondoko bat emango zion Adari, edo iletik tiratuko ote zion??, gogoratzeko modukoa; sokatik jaitsi orduko, baina, Adak eskuin eskua astindu eta ahoaz putz egin zion, haurrari, jaisterakoan, ahurra erre zitzaion seinale, sokak eragindako marruskaduraz; eta orduan, iritziz aldatu. Ada jaitsi bezain laster, amak ere e...
‎Damasok bazekien, bai, zer zetorkion –lau pertsonen mugimenduen koordinazioa lortzea ere ez zen gero lan makala izango!?, baina, aitaren erabakia tartean zegoela, ez zuen atzera egiterik; esan nahi baita, lau anaiek kuadrupletan ibiltzen ikasteari ekin ziotenean. Teofilo Mariaren agindupean betiere?, halaxe jardun zuela Damasok, gorputza tentsio etengabeko batean murgilduta, gogoa ere arrastaka; saio haietako batean, ordea, bazegoen... orkatila bihurritu ere bai, hanka lurrera botatzerakoan?, non, afalorduan, beldurra menderatua, bai, baina erabat menderatu gabe?, aitari bere desioa agertzera ausartu baitzen, aldez aurretik moldatutako esaldian:
‎Grigorik ohartu behar zuen Nikolai erdi txispatuta zegoela, baina laguna irribarretsu zetorkion , eta, konplimenduzko irribarre bat eginda, halaxe mintzatu zitzaion:
‎Zorionez, alboko eskaileretan gora zetorkion izeba, zeinak galdetu baitzion:
‎arintasun berezi bat, alegia, gorputzean ere igartzen zuena, bizkar gainetik berunezko xafla bat kendu baliote bezala; hala, bada, bazirudien ezen emazteak telefonoaren bestaldetik esaten zizkiòn hitzak sendagarri gertatzen zitzaizkiola Nazariori, haiek haize zurrunbilo batzuk balira bezala, arimaren lurretara sartzen zitzaizkionak, han sei hilabete lehenago errotutako itzala, zoritxarraren eta erruduntasunaren itzal beltz astuna? bere baitatik erauzteko eta urrunera uxatzeko; Nazario Orbek bazekien nondik zetorkion arintasun hura, munstroaren etorrerak ekarri zizkion nekeak eta buruhausteak, eta munstroaren joanak kenduko zizkion?, baina nola, bestalde, Eliza Ama Santu Katoliko Apostoliko eta Erromatarraren aginduetara zegoèn fededun zintzoa baitzen, Elizak alor hartan zioena sinetsi nahi izan zuen, pixka bat ere sinetsi zuen, ausaz, Nazariok Elizaren hitzetan sinesten baitzuen, hitzen esanahian baino gehi... hara, bada, etxeko munstroa bat batean aingeru bihurtua, Elizaren doktrina baitzen bataiatutako haurrak aingeru bihurtzen zirela hil bezain laster, eta hara, bada, nola ehundu zuen Nazariok, beharbada, jantzi ezin dotoreago bat, hitz hutsezko jantzia bazen ere, Nazario ez baitzen, inondik ere, asmakizunetara eta ipuinetara emana?
‎bere adineko mutil gazte bat zen, zaharxeagoa ere izan zitekeena eta ezagun egin zitzaiona, nahiz eta lehen istantean ez zion guztiz antzeman nor zen: mutil hura lau bat metrora zegoen, edo lau bat metrora zetorkion , hobeki?, eta hari ere antzeko zerbait gertatu zitzaion, agidanean, mutilak Domingoren begietan josi baitzituen bereak, Domingok segundo hamarren bat lehenago mutilaren begietan josi zituen bezala: esan nahi baita bi gazteak halaxe joan zirela, begiak begietan josirik, lau metro, hiru metro, bi, bat?
‎zioen?, emakumeak ile luzeko bezain ideia laburreko animaliak zirela? Handik ote zetorkion Teofilo Mariari emakumeekiko jarrera harro bezain urrun hura, emakumearen mundu arrotzaren aurka defendatzeko modu bat ere izan zitekeena. Zenbat ote zegoen bi gazteen jarreretan mespretxutik, beste espezie batekoak ote ziren, zinez, emakumeak??, zenbat lotsatik, zenbat misoginiatik?
‎baina, batez ere, amaren aurkako eta izeba Ernestinaren aurkako gorrotoa sentitu zuen, gezurrari urteetan eta urteetan eutsi ziotelako, eta horrek are min handiagoa ematen zion, emakume haiek zirelako, hain zuzen ere, Adarekin batera, munduan gehien maite zituèn pertsonak; eta ez zion balio gezur hura errukizkoa zela esateak, xehetasun hura inguruabar astungarri gertatzen baitzitzaion, aringarri gertatu beharrean; eta, batez ere, oihu lazgarri bat egiteko gogoa zuen?. Hala ere, hegan egingo dut, bai horixe!??: egiteko puntuan zegoenean, baina, aitaren begirada nabaritu zuen, ahoa istantean itxiarazi ziona, autodefentsazko erreakzio inkontziente batean; aita, izan ere, jarrera abegikorrarekin zetorkion , itxura batean, baina Domingo, piztia inguratuaren antzera sentitzen zena, ez zen aitaz fidatu, bai baitzekien, hartan esperientzia luzea zuen?
‎Gero, Reginaren txanda izan zen? ...batean disimulatu baitzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua, izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen!?, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen. Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua?, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita ezin kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen:
‎Adak nekez uler zezakeen nebaren gogoetabidea. Adari, oro har, soslai ezin garbiagoan agertzen zitzaion artean bizitza?, baina, tximeletaz jositako jertse haietako bat egiten ari zèn garaian, laugarrena ote zen?, aspaldi izandako amets bat oroitu zuen, ezustean, amets egindako egunaren biharamunean ere oroitu zuena, baina geroztik ez; Ada, baina, ez zen ongi oroitzen, beharbada? eta horregatik geldiarazi zuen, ausaz, martxan zuèn ehungailua, mutur batetik bestera abia bizian zihoàn anezkaren ordulari zorabiatua ere geldi?, ea ehunaren gelditasun hartan irudi garbiren bat zetorkion –amesgrama bat?, harik eta, buruz hiruzpalau aldiz ezetz esan ondoren, baietz esan zuen arte, ezpainetan irri bat loratzen zitzaiola; hantxe zuen amets zuèn amesgrama: hantxe, bai, haurrez jositako zelaia, udaberriak hartua!; haurrak, ordea, ez ziren haur diferenteak, bat eta bakarra baizik. Domingo?, zelai ezin berdeagoaren luze zabalean infinituraino biderkatua; handik etorri ote zitzaion, bada, ideia, haurren tokian tximeletak eta txoriak ipiniz?
‎Izan ere, Nikolaik urduri segitzen zuen, itxura batean; Nikolaik, beharbada, gose moduko bat zuen, goseago egin zitzaiona une hartan, abokatuaren ilobarekin izan zuèn eztabaidagatik edo; Nikolaik, gainera, bazekien nondik zetorkion gose hura; urte luzeetan esplotatua izan ondoren, hamar urte bete zituenetik ari zen lanean, eraikuntza enpresa batean lehenik, hamabi orduko lanaldietan, igeltsero, eta harrobi batean gero, pikotxa eta pala?, esplotazioaren arrazoia zuen, hatz erakuslea luzatzera bultzatzen zuena, errudunen bila, esplotatzaileen norabidean beti; horrezaz gain, besoa bi aldiz hautsi zuen, batean aldamio batetik e... esan nahi baita berez erremindua zena are erreminduagoa egin zela, zoritxarren ondorioz; komunista egin zenean, gainera, aurkitu zuen, ongi aurkitu ere, nori leporatu zoritxar haiek, kasualitatetik edo zuhurgabetasunetik haratago zihoazenak:
‎...arrena ote zen–, aspaldi izandako amets bat oroitu zuen, ezustean, amets egindako egunaren biharamunean ere oroitu zuena, baina geroztik ez; Ada, baina, ez zen ongi oroitzen, beharbada... eta horregatik geldiarazi zuen, ausaz, martxan zuèn ehungailua –mutur batetik bestera abia bizian zihoàn anezkaren ordulari zorabiatua ere geldi–, ea ehunaren gelditasun hartan irudi garbiren bat zetorkion –amesgrama bat–, harik eta, buruz hiruzpalau aldiz ezetz esan ondoren, baietz esan zuen arte, ezpainetan irri bat loratzen zitzaiola; hantxe zuen amets zuèn amesgrama: hantxe, bai, haurrez jositako zelaia, udaberriak hartua!; haurrak, ordea, ez ziren haur diferenteak, bat eta bakarra baizik –Domingo–, zelai ezin berdeagoaren luze zabalean infinituraino biderkatua; handik etorri ote zitzaion, bada, ideia, haurren tokian tximeletak eta txoriak ipiniz... denborarekin hiri osoan zehar hegaldatu zirenak?
‎Grigorik ohartu behar zuen Nikolai erdi txispatuta zegoela, baina laguna irribarretsu zetorkion , eta, konplimenduzko irribarre bat eginda, halaxe mintzatu zitzaion:
‎Lilura hark, baina, kezka bati lotua behar zuen, arnasa ere estutu ez zitzaion, bada!; joan doan denboraren kontzientziatik zetorkion kezka hura Adari, beharbada... zeren, min existentzialaren tuneletan sartzen denean, joan doan denbora ez baita inoiz joaten; aitzitik: pilatu egiten da, baita gero eta astunago egiten ere, gero eta minago; eta igaro ziren hamar, hogei, hogeita hamar segundo... eta hantxe jarraitu zuen Adak, begiak ere ia kliskatzen ez zituela, izarrik gabeko gauaren leihoak iduri; eta igaro ziren berrogei, berrogeita hamar eta hirurogei... eta minutu hura igaro zenean doi, halako irri apal bat egin zuen Adak, denboraren zama –tona bat min? – bat batean gainetik kendu eta arnasaren eta atsedenaldiaren eremuan sartu balitz bezala:
‎Ondoren, mahaiaren inguruan bira egiten zuela, erakutsi zion, lehenik, aitari; jarraian, don Anizetori, zeinak ikusi ahala egin baitzuen aitaren; amari: aitarenka hura ere, mimetismo hutsez; izeba Ernestinari, Maria Bibianari, Adari...; Ada, baina, izoztuta bezala zegoen –jakin bazekien arren zer zetorkion , beldur eszenikoaren mende zegoen, ausaz–, gorputza dar dar batean, hain izan zen handia ikusi eta entzun berri zuenak eragin ziòn zirrara, halako moldez, non Teofilo Maria ere, hitz handien basoan sartu ez beste itsutzeko arriskua zuena, hartaz ohartu baitzen, baita ohartu bezain laster Adari zuzendu ere:
‎Eta ez al zion Henri Quessenetek ere inoiz esan, halaber, batere atsegin ez zuèn Schopenhauer filosofoak esan zuela –" pentsalariak betean asmatu zuèn esaldi bakarretakoan" zioen–, emakumeak ile luzeko bezain ideia laburreko animaliak zirela? Handik ote zetorkion Teofilo Mariari emakumeekiko jarrera harro bezain urrun hura, emakumearen mundu arrotzaren aurka defendatzeko modu bat ere izan zitekeena. Zenbat ote zegoen bi gazteen jarreretan mespretxutik –beste espezie batekoak ote ziren, zinez, emakumeak? –, zenbat lotsatik, zenbat misoginiatik... eta zenbat, aldi berean, bere berezko joeratik?
‎Izan ere, Nikolaik urduri segitzen zuen, itxura batean; Nikolaik, beharbada, gose moduko bat zuen, goseago egin zitzaiona une hartan, abokatuaren ilobarekin izan zuèn eztabaidagatik edo; Nikolaik, gainera, bazekien nondik zetorkion gose hura; urte luzeetan esplotatua izan ondoren –hamar urte bete zituenetik ari zen lanean, eraikuntza enpresa batean lehenik, hamabi orduko lanaldietan, igeltsero, eta harrobi batean gero, pikotxa eta pala–, esplotazioaren arrazoia zuen, hatz erakuslea luzatzera bultzatzen zuena, errudunen bila, esplotatzaileen norabidean beti; horrezaz gain, besoa bi aldiz hautsi zuen, batean aldamio... esan nahi baita berez erremindua zena are erreminduagoa egin zela, zoritxarren ondorioz; komunista egin zenean, gainera, aurkitu zuen, ongi aurkitu ere, nori leporatu zoritxar haiek, kasualitatetik edo zuhurgabetasunetik haratago zihoazenak:
‎Damasok bazekien, bai, zer zetorkion –lau pertsonen mugimenduen koordinazioa lortzea ere ez zen gero lan makala izango! –, baina, aitaren erabakia tartean zegoela, ez zuen atzera egiterik; esan nahi baita, lau anaiek kuadrupletan ibiltzen ikasteari ekin ziotenean –Teofilo Mariaren agindupean betiere–, halaxe jardun zuela Damasok, gorputza tentsio etengabeko batean murgilduta, gogoa ere arrastaka; saio haietako ba...
‎Domingori errieta egin ondoren, Adari egitea falta zitzaion: faltaren neurriko eskarmentua eman nahi zion amak, neskak sentitzeko moduko zerbait, beldur baitzen Ada ere Domingo bezalakoa ez ote zetorkion eta ausartegia ez ote zen, neska bat izatearen astungarriarekin gainera; bai, belarrondoko bat emango zion Adari –edo iletik tiratuko ote zion? –, gogoratzeko modukoa; sokatik jaitsi orduko, baina, Adak eskuin eskua astindu eta ahoaz putz egin zion, haurrari, jaisterakoan, ahurra erre zitzaion seinale, sokak eragindako marruskaduraz; eta orduan, iritziz aldatu –Ada jaitsi bezain la...
‎Putakumea –maiuskulaz–, haren izaera eta haren nortasuna hitz bakar batez definitzeko ez baitzegoen, antza, hitz egokiagorik hiztegian; hain zuen espiritu militarra barneraturik, non, konpainiaren kargua eta ardura hartzen zuenean, egunaren hogeita lau orduetan egoten baitzen soldaduei begia gainetik kendu gabe, haien potroei atxikitako potrozorri bat bezala, haien akatsak azpimarratzen – ¿ qué modo de desfilar es ése?, ¡ el pecho fuera, como María Guerrero, y la cabeza como Juan Oropesa, que la tenía siempre tiesa! –, edo haiei burla egiten – ¡ con maricas así, hasta los moros nos darán al fin por culo! –, biraoka noiznahi, bere burua katoliko apostoliko sutsutzat bazuen ere, ultrakatoliko ultraespainartzat, alegia; sarjentua, beraz, soldaduen gainetik sentitzen zen nor, eta soldaduak izorratzen gozatzen zuen; eta ez zuen, jakina, bere gorputz lerden hura –gihartsua bezain arina– ezkutatzeko; aitzitik: sarjentu galoiarekin batera, soldaduen gainetik egoteko arrazoitzat zituen bere ezaugarri haiek guztiak, halako moldez, non, soldadu erreserba berri bat zetorkion bakoitzean, hasberriei bere abileziak erakusteko beharra nagusitzen baitzitzaion, baita Domingo eta bere kideak iritsi zirenean ere; hala, sarjentuak, eguzki galdak bazterrak astintzen zituèn uda bukaera hartako egun ezin beroago batean –Domingo eta bere kideak kanpamentura iritsi eta handik hilabetera edo–, konpainia instrukziorako zelaiunean bildu, soldaduei sutsu mintzatu –&quo... nirea bezalako gorputz arinak, alegia, oraintxe erakutsiko dizuet zergatik" –, eta gero, lasterketa labur baten ondoren eskuak lurrean bermatu eta airean bi txilinbuelta jarraian egiten zituela, esan zuen:
‎txikiegia zela, alegia, mapan galdutako puntu bat mundu zabalarekin konparatuta, edo handiegia, ezagutzen ez duenari ezezagun duen oro handiegi gertatzen zaion neurrian, hainbeste ziren Domingok ezagutzen ez zituèn gaiak eta kontuak garai hartan: teknologia berriak eta fabrikazio prozesuak, adibidez, edo langileen mundua, bere harreman korapilatsuekin; atzetik zetorkion susmo hura, aitak urte batzuk lehenago semeak –Gabino sendategian zegoèn garaian– fabrika ikustera eraman zituenetik; bisita hartan –Nazariorena inguru osoko fabrika handiena zen, hirurehundik gora lagun biltzen zituena, ia laurehun! – aitak enkargatu bat zuen laguntzaile, aurretik zihoana eta mutilei –Teofilo Mariari, Damasori eta Domingori– esplikazio guztiak emat... labe honek ezaugarri hauek ditu, eta ijezgailu horrek hau, hori eta hura; enkargatuak esplikazioak ematen zizkien, bai, baina Domingok leku guztietara zituen begiak, hona, horra eta hara:
‎bere adineko mutil gazte bat zen, zaharxeagoa ere izan zitekeena eta ezagun egin zitzaiona, nahiz eta lehen istantean ez zion guztiz antzeman nor zen: mutil hura lau bat metrora zegoen –edo lau bat metrora zetorkion , hobeki–, eta hari ere antzeko zerbait gertatu zitzaion, agidanean, mutilak Domingoren begietan josi baitzituen bereak, Domingok segundo hamarren bat lehenago mutilaren begietan josi zituen bezala: esan nahi baita bi gazteak halaxe joan zirela, begiak begietan josirik, lau metro, hiru metro, bi, bat... harik eta Domingoren begiak mutilak kokotsean zuèn oreztaren atzetik joan ziren arte, oreztak izen bat oroitarazten ziola:
‎Zorionez, alboko eskaileretan gora zetorkion izeba, zeinak galdetu baitzion:
‎Istripua goiz erdian izan zen, hamaikak aldean, eta berandu gabe jakin zuen Nazario Orbek albistearen berri, emazteak egin ziòn telefono deiaren bidez; honen hitzak entzuten zituen bitartean, Nazariok betiko itzala nabaritzen zuen, Benjamin Mariaz hitz egiten zioten bakoitzean nabaritzen zuen bezala; egoera hartan, baina, liberazio handi bat sentitzen zuen nagusiki: ...a, bada, bazirudien ezen emazteak telefonoaren bestaldetik esaten zizkiòn hitzak sendagarri gertatzen zitzaizkiola Nazariori, haiek haize zurrunbilo batzuk balira bezala, arimaren lurretara sartzen zitzaizkionak, han sei hilabete lehenago errotutako itzala –zoritxarraren eta erruduntasunaren itzal beltz astuna– bere baitatik erauzteko eta urrunera uxatzeko; Nazario Orbek bazekien nondik zetorkion arintasun hura –munstroaren etorrerak ekarri zizkion nekeak eta buruhausteak, eta munstroaren joanak kenduko zizkion–, baina nola, bestalde, Eliza Ama Santu Katoliko Apostoliko eta Erromatarraren aginduetara zegoèn fededun zintzoa baitzen, Elizak alor hartan zioena sinetsi nahi izan zuen –pixka bat ere sinetsi zuen, ausaz, Nazariok Elizaren hitzetan sinesten baitzuen, hitzen esana... hara, bada, etxeko munstroa bat batean aingeru bihurtua, Elizaren doktrina baitzen bataiatutako haurrak aingeru bihurtzen zirela hil bezain laster, eta hara, bada, nola ehundu zuen Nazariok, beharbada, jantzi ezin dotoreago bat, hitz hutsezko jantzia bazen ere, Nazario ez baitzen, inondik ere, asmakizunetara eta ipuinetara emana...
‎kaka zaharra!; orain, aldiz, munduko izakirik barregarriena sentitzen zen, eta horrek min izugarria ematen zion; minarekin batera, gainera, aitaren aurkako... baina, batez ere, amaren aurkako eta izeba Ernestinaren aurkako gorrotoa sentitu zuen, gezurrari urteetan eta urteetan eutsi ziotelako, eta horrek are min handiagoa ematen zion, emakume haiek zirelako, hain zuzen ere, Adarekin batera, munduan gehien maite zituèn pertsonak; eta ez zion balio gezur hura errukizkoa zela esateak, xehetasun hura inguruabar astungarri gertatzen baitzitzaion, aringarri gertatu beharrean; eta, batez ere, oihu lazgarri bat egiteko gogoa zuen –" Hala ere, hegan egingo dut, bai horixe!" –: egiteko puntuan zegoenean, baina, aitaren begirada nabaritu zuen, ahoa istantean itxiarazi ziona, autodefentsazko erreakzio inkontziente batean; aita, izan ere, jarrera abegikorrarekin zetorkion , itxura batean... baina Domingo, piztia inguratuaren antzera sentitzen zena, ez zen aitaz fidatu, bai baitzekien –hartan esperientzia luzea zuen– irri baten itxurapean erasorik gogorrenak ezkuta zitezkeela; esan nahi baita, Domingo zain egon zela, aitak noiz pausoa emango, pauso hark erakutsiko baitzion bidea: segundo bat, bi segundo, hiru, lau, bost, sei zazpi... aita, Domingok inoiz ahaztuko ez zituèn hitzak esaten hasi zenean:
‎...itzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua –izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen! –, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen –Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua–, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita ezin kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen:
2010
‎leiho hura, ezinezkorik ezinezkoena ere ahalezko bihurtzen zuena, balak geldiarazteko armadura, adibidez, edo Ama Birjina agertzeko markoa? eta don Antonio inozotasunaren eremuan sartzen; don Antonio, labur esanda, ez zen gizonak gara zezakeèn jakituriaz fidatzen, eta handik zetorkion , beharbada, bere ohitura hura, zutik irakurtzera bultzatzen zuena, letra idatziari nekearen adierazpena erantsi nahian, letra idatziaz, ongi pentsatuaz, fidatzen ez zelako edo?
‎Lehenengo asteetan afarietan tea hartzen zuen baina,, lurretik oso hurbil bizi? denean, hobe zetorkion ardo beltza edatea. Horrelakoa zen borgoina alemaniarrak ediren zuen bidea (1940/II/13).
‎badakizu zertaz ari natzaizun, Damaso... — eta bere mundu mugatuaren araberakoa, bere burua katoliko integristatzat zuenarengandik ezin baitzitekeen bestelakorik espero; bere mundu mugatu hartan, beraz, bazuen leiho bat, mundu mugagabera jotzen zuena: leiho hura, ezinezkorik ezinezkoena ere ahalezko bihurtzen zuena —balak geldiarazteko armadura, adibidez, edo Ama Birjina agertzeko markoa— eta don Antonio inozotasunaren eremuan sartzen; don Antonio, labur esanda, ez zen gizonak gara zezakeèn jakituriaz fidatzen, eta handik zetorkion , beharbada, bere ohitura hura, zutik irakurtzera bultzatzen zuena, letra idatziari nekearen adierazpena erantsi nahian, letra idatziaz —ongi pentsatuaz— fidatzen ez zelako edo...
2011
‎Geroago ondo ikasiko nuenez, ama beti esaneko izango zuen gizon hark, eta burutik pasatu izan zait bere buruaz beste egitera ere laguntzeko prest izango zukeela, hartaraz gero. Ez dakit esanekotasun hura ez ote zetorkion zelulakide izan ziren garaitik, gaztetan elkarrekin ibiliak baitziren biak gizarte libreago baten aldeko borrokan. Baina aita kanpoan zela, artean ezagutzen ez nuela halaxe esaten baitzidaten, kanpoan zela?, garai bateko militante managaitzak, apaizarekin nola edo hala moldatu, eta dotrinan has nendin lortu zuen.
‎Hitz jarioarena, baina, buruargitasunarena bezala?, umetatik zetorkion Honoriori, halako moduan, non galdera ezin zorrotzagoak egiten baitzizkien bai maisuari eta bai apezari, honi bereziki, orain Hirutasun Sainduari buruz eta orain Jonasen baleari buruz.
‎hantxe geratu zitzaion zimikoaren marka? eta hantxe berritzen zitzaion mina, osabaren denda burura zetorkion bakoitzean.
‎Elektrak urrunean zuen pentsakizuna, mortuko haretzetan oinez ibiliz zetorkion gogoa, itsasoko ura astinduz ontzian zihoakion guraria, tren bagoi zaharrean loak harturik iristen ari zen nebaren baitan zeukan ardura.
‎Nola edo hala, aita eta ama batera izateaz gain, haren eta tutorearen senide guztiekin izan zuen sesioa, Reggie lu rrean agertzen hasi aurretik. Hori horrela, Reggieri, etxe minez zegoen bakoitzean, izarren azpian eserita ataripe ilunean, eta gramofonoak «Bihotz, bizitzea ez al da maitatzea?» jotzen zuen bitartean, begi aurrera zetorkion bakarra amatxo zen, garai eta sendo, lorategiko bidexkan tirriki tarraka, hankapean Chinny eta Biddy zituela...
‎Baina Josephineri iruditu zitzaion ez zirela txolarreak, ez zeudela leihoko koskan. Barrutik zetorkion negar hots bitxi, ñimiño hura. Pi pi pi.
‎Gizatasunaren bereizgarri eta ezaugarri oro, legezko eta hegemoniazko gizaki arauetatik aldentzen zen guztia, desbideratze moduan hauteman zuen. Ilustrazioaren doktrina hori ezin hobeto zetorkion nazionalismo jakobinoari. Praxiak bazuen ideologiaren zilegitasuna estatuaren baitako eta mendeko hizkuntza identitateak ezabatzeko.
2012
‎Manuel zuen buruan; haren negar eta besarkadak; haren anaiak. Baina guztiaren gainetik Manuelen amaren irudia zetorkion gogora: esku horiak eta aurpegi makillatuegia.
‎Begiak ireki eta ohean eseri zen Julen. Hondartzako gorpua behin eta berriz zetorkion burura. Gizon hura aurpegi arraroa jarriz hil zela irudikatu zuen.
‎Pijama grisa zeraman hark, hau? esan zuela zetorkion behin eta berriz burura. Oraindik epel antzean egongo zen hilotza, hau?
‎Nola lortu ezinbesteko giro lirikoa, Kote emanaldi kideak gitarrari akorde mistikoak erauzten zizkion bitartean bera puzkerrak tarrapatan isurtzen ari baldin bazen? Arazo horretatik ote zetorkion depresioa?
‎Liburuak eta apunteak han hemen loratu ziren, egongelatik komunetaraino, balkoian eguzkipean za hartuz eta zigarrokinak jasoz, edo ohe azpian ahaztuta. Minbizia gorabehera, burua argi zuen, argiegi agian zetorkion gorputz gainbeherarako. Horregatik harritu ninduen neba ikusi nahi izateak benetan gaizki sentitu zenean, aspaldidanik, ia betidanik, bereak eta bi esaten zituelako haren aurka.
‎Ateaz bestaldetik musika eta ahots zaparrada bat zetorkion . Buru barnean zurrunbilo bat balu bezala sentitzen zen Jon.
‎Kostatu bazitzaion ere, Adelinaren eskaintza onartu egin zuen Leirek, benetan ondo zetorkion eta. Haren soinekoaren lore estanpatuen altzoan utzi zuen umea.
‎Eta ongi zetorkion , gainera, hala biontzat prestatzen baitzuen janaria. Bikain moldatu ginen bolada hartan ama eta biok:
‎Laban zorrotzen ziztu hotsa dirudien musika garratz kirrikagarria zetorkion gogora, belarrietara. Izerdi hotza sentitu zuen gorputz osoan.
‎Azkeneko aldia zen. Bere agurrak egitera zetorkion .
‎Adulterio garailearen ironia gaizto guztietan atsegin hartzen zuen. Bere amorantearen oroitzapena zetorkion erakartasun zorabiagarriz; hartara jaurtikitzen zuen bere arima, entusiasmo berri batek irudi hartarantz eramanik; eta Charles bere bizitzatik hain aldendua iruditzen zitzaion, betirako hain ausente, hain ezinezkoa eta deuseztatua, nola hiltzera joango bailitzan eta bere begien bistan agoniatu bailitzan.
‎Ilea kopetan zuzen moztua zeraman, herri txikiko txantre baten antzo, tankera zuhurra eta oso aztoratua. Nahiz eta bizkar zabalekoa ez izan, oihal berdezko bere txamarra botoi belzduna deseroso zetorkion nonbait soinean, eta besomuturretako zuloetatik ezkutur gorriak, biluzi ibiltzen ohituak, ageri zituen. Bere hankak, galtzerdi gorriz jantzirik, tirantez oso tiraturiko praka horizta batzuetatik ateratzen zitzaizkion.
‎Orain bere gerruntzeak ez ziren forradura faltan izaten, ezta alkandorak ere botoi faltan, eta eskierki atsegin zen hautematea arasan artilezko txano guztiak pila berdinetan jasorik. ...zuena beti onartzen zen, nahiz eta emakumeak ez sumatu zein borondateri menperatzen zitzaion txintik ere gabe; eta Leonek supazterrean ikusten zuenean Bovary, afalondoan, bi eskuak sabel gainean, bi oinak suburdinen gainean, masaila liseriketarengatik gorritua, begiak atseginez bustirik, tapizaren gainean herrestan zebilen haurrarekin, eta, besaulkiaren bizkarraren gainetik, bekokian musu ematera zetorkion emakume gerri segail hura:
‎argiak, altzariak, zurezko hormak, eta zorua, pibote puntan disko bat bezala. Ateen ondoan pasatzean, Emmaren soinekoa, barreneko aldean gizonaren galtzei atxikitzen zitzaien; bere hankak elkarren artera sartzen ziren; gizonak berarengana jaisten zituen begiradak, berak harengana jasotzen zituen bereak; lozorroa bezala zetorkion , gelditu egin zen. Berriro ekin zioten; eta, mugimendu arinago batez, Bizkondea, bera eramanez, berarekin desagertu zen lorioaren muturreraino, non, hatsanka, erortzeko zorian egon baitzen emakumea, eta, une batez, burua haren bular gainean pausatu zuen.
2013
‎Kartzelako zuzendariak eskua eman zion alderik aldeko irribarrearekin presoari eta kopetatik beheiti zetorkion izerdi tanta potoloa lehortu zuen eskuaz. Gobernuaren izen ona ez zekien, baina bere lanpostua bederen salbatu zuen.
‎Bere botetako bat aurkitu zuenean, indar handienaz jaurti zuen jeneralaren burura. Honek, gainera zer zetorkion ikusirik, alde batera jiratu zuen burua eta Rasputinen botatzarrak zeramika finez egindako antoisin baten aurka jo eta txikitu zuen hamaika puskatan.
‎Lore arteko kaletik. Tim Burton zetorkion burura Kimuri. Fantasia eta misteriozko herrixka bat zirudien.
‎–Atartea? entzun eta Elorrioko bostehun urteko baserri ederren harrizko atartea zetorkion gogora. Hango hark ez zuen harrizkoekin zerikusirik.
‎Gora begira geratu zen. Ezin zuen burura zetorkion galdera eta sentipen saldoa geldiarazi. Autopista txikia zen bere gogoa hainbeste autorentzat, hainbeste auto galderarentzat.
‎Pentsamendu geologiko poetikoa. Desertuan zegoen, bizitza zaharraren deserta jaten, eta analogia geologikoa zetorkion . Harea harri bilakatzen da noizbait.
‎Bere aitaren geneetarik ote zetorkion , halaber, Ibrahimek estudiante garaian erakutsi zuèn borroka gogoa, poliziaren aurkako manifestazioetan eta. Hartaz ari zenean, erraten zuen:
‎Aldi hartan, izan ere, abertzaletasunak ukitua eta hunkitua sentitu zen. Lehenagotik zetorkion , baina, sentimendu hura: baten batek herriko elizako kanpandorrean ikurrina zintzilikatu zuèn egunetik, beharbada.
‎Abdel Haqqek Mâreden gorpuan iltzatu zituen begiak, baita, iltzatu orduko, ezpainak behin eta berriro mugitu ere?. Har hazala Allahk betiko Paradisuan, Mâred?,. Har hazala???, aurpegieran, amiñika, minezko adierazpidea gailentzen zitzaion bitartean; min hura, gainera, are minezkoago bihurtu zitzaion, belarrietara heltzen zitzaizkiòn oihuez gero eta kontzienteago egin zen heinean, min hark bi iturri balitu bezala: lehenengoa Mâreden gorputik zetorkion , eta bigarrena jendeak bere amorru bizian egozten zituèn mendekuzko oihuetarik, etsai ororen heriotza aldarri, juduena eta yankiena nagusiki.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
etorri gogo 14 (0,09)
etorri buru 11 (0,07)
etorri gainera 5 (0,03)
etorri ahots 3 (0,02)
etorri bakoitzean 3 (0,02)
etorri izen 3 (0,02)
etorri Natalia 2 (0,01)
etorri Teofilo 2 (0,01)
etorri argi 2 (0,01)
etorri arintasun 2 (0,01)
etorri behin 2 (0,01)
etorri bera 2 (0,01)
etorri beste 2 (0,01)
etorri gose 2 (0,01)
etorri halako 2 (0,01)
etorri heriotza 2 (0,01)
etorri hitz 2 (0,01)
etorri hura 2 (0,01)
etorri izeba 2 (0,01)
etorri kezka 2 (0,01)
etorri negar 2 (0,01)
etorri susmo 2 (0,01)
etorri zerbait 2 (0,01)
etorri Felisa 1 (0,01)
etorri Galdeano 1 (0,01)
etorri Honorio 1 (0,01)
etorri Martin 1 (0,01)
etorri Montserrat 1 (0,01)
etorri Nestor 1 (0,01)
etorri adats 1 (0,01)
etorri adierazpen 1 (0,01)
etorri afaldu 1 (0,01)
etorri agian 1 (0,01)
etorri agindu 1 (0,01)
etorri aho 1 (0,01)
etorri ahozko 1 (0,01)
etorri aire 1 (0,01)
etorri aitona 1 (0,01)
etorri aiuma 1 (0,01)
etorri aldiro 1 (0,01)
etorri antzerki 1 (0,01)
etorri arazo 1 (0,01)
etorri ardo 1 (0,01)
etorri arkitekto 1 (0,01)
etorri arrakasta 1 (0,01)
etorri asmatu 1 (0,01)
etorri ate 1 (0,01)
etorri atze 1 (0,01)
etorri atzetik 1 (0,01)
etorri azentu 1 (0,01)
etorri ba 1 (0,01)
etorri bakar 1 (0,01)
etorri bat 1 (0,01)
etorri bero 1 (0,01)
etorri bihozkada 1 (0,01)
etorri bisaia 1 (0,01)
etorri bizigura 1 (0,01)
etorri bizimodu 1 (0,01)
etorri denborale 1 (0,01)
etorri depresio 1 (0,01)
etorri diru 1 (0,01)
etorri edozein 1 (0,01)
etorri ekaitz 1 (0,01)
etorri elkarte 1 (0,01)
etorri emakume 1 (0,01)
etorri epiteto 1 (0,01)
etorri erakartasun 1 (0,01)
etorri ernetasun 1 (0,01)
etorri erran 1 (0,01)
etorri etengabe 1 (0,01)
etorri etxe 1 (0,01)
etorri euskal 1 (0,01)
etorri ezizen 1 (0,01)
etorri ezkutatu 1 (0,01)
etorri ezpain 1 (0,01)
etorri galde 1 (0,01)
etorri gastu 1 (0,01)
etorri gidoi 1 (0,01)
etorri gorputz 1 (0,01)
etorri hainbeste 1 (0,01)
etorri hamar 1 (0,01)
etorri handi 1 (0,01)
etorri handitasun 1 (0,01)
etorri horrelako 1 (0,01)
etorri ideologia 1 (0,01)
etorri ikusi 1 (0,01)
etorri iluntasun 1 (0,01)
etorri indar 1 (0,01)
etorri izerdi 1 (0,01)
etorri jainko 1 (0,01)
etorri jakinarazi 1 (0,01)
etorri jarraian 1 (0,01)
etorri jende 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
etorri arintasun hura 2 (0,01)
etorri gose hura 2 (0,01)
etorri kezka hura 2 (0,01)
etorri susmo hura 2 (0,01)
etorri Teofilo Maria 2 (0,01)
etorri adats beltz 1 (0,01)
etorri adierazpen suhartasun 1 (0,01)
etorri agian herri 1 (0,01)
etorri ahots bakarrik 1 (0,01)
etorri ahots sarkor 1 (0,01)
etorri ahots urratu 1 (0,01)
etorri ahozko mintzaira 1 (0,01)
etorri aire epel 1 (0,01)
etorri aitona buru 1 (0,01)
etorri aiuma ito 1 (0,01)
etorri antzerki zaletasun 1 (0,01)
etorri arazo kemen 1 (0,01)
etorri ardo beltz 1 (0,01)
etorri argi bat 1 (0,01)
etorri argi horixka 1 (0,01)
etorri arrakasta D 1 (0,01)
etorri asmatu ezinik 1 (0,01)
etorri ate bestaldetik 1 (0,01)
etorri azentu eskoziar 1 (0,01)
etorri ba ondo 1 (0,01)
etorri bakar amatxo 1 (0,01)
etorri bat bat 1 (0,01)
etorri bera balio 1 (0,01)
etorri bera ere 1 (0,01)
etorri bero jasanezin 1 (0,01)
etorri beste bat 1 (0,01)
etorri beste pentsakizun 1 (0,01)
etorri bihozkada bat 1 (0,01)
etorri bisaia hura 1 (0,01)
etorri bizimodu gogor 1 (0,01)
etorri buru burdina 1 (0,01)
etorri buru Jokin 1 (0,01)
etorri buru kimu 1 (0,01)
etorri diru hura 1 (0,01)
etorri edozein gauza 1 (0,01)
etorri ekaitz erauntsi 1 (0,01)
etorri emakume gerri 1 (0,01)
etorri epiteto doilor 1 (0,01)
etorri erakartasun zorabiagarri 1 (0,01)
etorri erran San 1 (0,01)
etorri etxe atera 1 (0,01)
etorri euskal idazle 1 (0,01)
etorri ezkutatu behar 1 (0,01)
etorri Felisa bikoiztasun 1 (0,01)
etorri gainera jende 1 (0,01)
etorri gastu Cuenca 1 (0,01)
etorri gogo askatasun 1 (0,01)
etorri gogo behin 1 (0,01)
etorri gogo emakume 1 (0,01)
etorri gogo Mikel 1 (0,01)
etorri gogo mila 1 (0,01)
etorri gogo sei 1 (0,01)
etorri gorputz gainbehera 1 (0,01)
etorri hainbeste zoritxar 1 (0,01)
etorri halako bat 1 (0,01)
etorri halako bizipoz 1 (0,01)
etorri hamar arroa 1 (0,01)
etorri handi behe 1 (0,01)
etorri heriotza guzti 1 (0,01)
etorri heriotza krudel 1 (0,01)
etorri hitz egoki 1 (0,01)
etorri hitz errespetu 1 (0,01)
etorri horrelako jende 1 (0,01)
etorri hura den 1 (0,01)
etorri hura irudi 1 (0,01)
etorri ideologia harrobi 1 (0,01)
etorri iluntasun lagungarri 1 (0,01)
etorri indar hura 1 (0,01)
etorri izen hura 1 (0,01)
etorri izerdi tanta 1 (0,01)
etorri jende andana 1 (0,01)
etorri Martin Azpilkueta 1 (0,01)
etorri Montserrat joera 1 (0,01)
etorri negar hots 1 (0,01)
etorri negar zotin 1 (0,01)
etorri Nestor sudur 1 (0,01)
etorri zerbait beldur 1 (0,01)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia