|
2000
|
|
|
Horren arrazoietako bat, abiadura beldurgarrian areagotzen ari den herrialde pobreen kanpo zorra da. Herrialde aberatsek ez dituzte garaiz eskuratzen beren kapitalak, eta herrialde pobreak horien interesak ordaintzera beharturik daude urtez urte, geroz eta zor handiagoa
|
sortuz
eta gurpil zoro horretatik inolaz ere atera ezinik.
|
|
|
Eskari bereziei dagokienez, bulego tekniko bat sortu eta hor landuko dira plan desberdinak. Autoikaskuntza ere landu asmo dute AEK ko didaktikariek, horretarako lantalde berezia
|
sortuz
.
|
|
|
Funtzionamenduak ere bere bilakaera izango du eta alor desberdinetan plangintzak zehaztea bultzatuko da horretarako lan talde bereziak
|
sortuz
. Teknologia berriek ere euren tokia izango dute, informazioaren trukaketa hobetzeko sare bat antolatzeko asmoa baitago.
|
|
|
Neurri handi batean herri xehearengana jo zuten, baina baita iturri literarioetara ere. Ondoren, iturri herrikoiaren estiloa jaso eta literarioarena apaldu zuten, estilo bateratua
|
sortuz
. Grimm anaiek ziotenez, kontatuak ziren ipuinak fidelki transkribatu zituzten.
|
|
|
miliak eta poli-miliak. LAIA ere bitan banatu zen 1977an; batzuek KAS alternatiba taktikoari uko egin zioten LAIA EZ
|
sortuz
. LAIA EZ alderdiak klase autonomia aldarrikatu zuen.
|
|
|
Dantzaldietan orduak betetzeko horrelakoak behar direlako eta jendeak eskatzen dizkigulako. Baina orain arte beti saiatu gara besteetatik bereizten disko guztietan geure geureak diren kantuak
|
sortuz
. Azken honetan aurrerapauso bat eman dugu, lan guztiak originalak baitira.
|
|
|
Niri iduritzen zait Iparraldeko bertsolaritzaren azken bi urteko mugimendua kontuan hartu behar dela, orokorkiago. Duela bi urte abiatua da, giroa
|
sortuz
eta azkartuz joan da, eta horren barruan kokatzen da aipatzen dugun guztia. Nafarroako Txapelketak, agian, ibilbide horren barruan aurrera segitzeko indar berezia ematen du, azken urteetako lorpen handiena da eta.
|
|
|
Herri honetan ikerketa institutu pila bat daude, eta mundu mailan gure aportazio txikiak direnei buruz apenas dagoen ezer, apenas dagoen ikerketa politika kontzienterik herri honetan gai batzuren inguruan. Geure arloan lehen zertzeladetan hasita gaude, baina oraindik ez gara serio abiatu, ikerketa institutu bat
|
sortuz
, adibidez.
|
|
|
Eleberriak irakurtzeko orduan ohituta gauden patroiarekin hautsi egiten du beste bat
|
sortuz
, baina berri honetan galtzeko arrisku handia dago. Irakurlea gogoz hasten da jostorratza eta haria jarraituz, baina hainbeste bira eta jira eman ondoren bidea galdu, interesa erori eta istorioa bera eleberriaren pisu guztia sustengatzeko arazoekin aurkitzen da.
|
|
|
Lehenengo maila narratiboan jarraipen kronologikoa nagusitzen da. Baina, bigarren maila narratiboaren pasarteak tartekatu egiten dira bertan, honela, kanpo analepsiak
|
sortuz
.
|
|
|
Izan ere, ipuin asko oso laburrak dira eta horietan ez dago horrelako zehaztasunetan ibiltzeko lekurik. Haatik, espazioa zehazten duenean ere, leku urrunetara joko du (Tanger, Istanbul,...), honela amets eta irudimenezko munduak geografia egokietan girotuz, mundu iradokitzaileak
|
sortuz
.
|
|
|
Arestian aipatu bezala, ez du batere estilo erraza erabiltzen: esaldi labur eta trinkoak erabili ohi ditu, paradoxa nahiz kontraesan etengabeak
|
sortuz
. Idazleak sorturiko irudi iradokitzaileetan, paisaiak leku berezia du, eta batik bat euriak.
|
|
|
Antza denez, askatasun aldarrikapen hori eleberriaren egiturara hedatu du, denbora zein espazioak askatasunez aldatuz, eta mundu iradokitzailea
|
sortuz
. Horregatik, zenbaitetan giro ilun eta lausotua eratu du, interpretazio anitzerako bideak zabalduz.
|
|
|
" Liburua digresioz josita dago, edozein gai dela eta. Batzutan ekintzak noiz gertatzen diren ahaztu bide zaio idazleari, anakronismoak
|
sortuz
." (El Correo 1997VIII).
|
|
|
Gogoan izan, halaber, Aragoi eta Gaztelako Erregetza biok, edonork dakienez, XI. mende hasieran, Nafarroako Santxo III.ak (Santxo Handia zeritzanak) sortu zituela musulmanei kendu zizkien lurraldeetan, eta bere semeen artean zatitu zituela: Gaztelako erregetza
|
sortuz
Fernando I.arekin eta Aragoikoa Ramiro I.arekin. Nork uste izango zuen horien ondokoak izango zirela Nafarroako erregetza hondatuko zutenak?
|
|
|
Irakurlegoa zaharkituz doa hamabost urtehauetan gutxienez18 Alabaina, egunkariaren erredakzioak ez du ez artikuluenaurkezpena, ez eta bere edukia aldatu. Sud Ouesten zuzendaritzak bere jarduerakdibertsifikatzeko hautua egin du, elkarte berriak
|
sortuz
nahiz jadanik existitzen direnhedabideen elkarteetako parteak erosi edota berrerosiz. Kudeaketa honek metatze prozesu ugari ekarri ditu.
|
|
|
1990ean, Tours-en, egunero zazpi minutuko albistegia zuen bertako lehen estazioasortu zenetik27, France 5k, 1992tik aurrera bizkorki emendatu zuen bere deszentralizazio politika, estatuaren mugetan tokiko estazio ugari
|
sortuz
, bereziki Tourangelleinguruko telebista eredua erabilita. Mugetako tokiko albistegi batzuek badute, halaber, mugaz gaindiko eta euro eskualdeko bokazioa:
|
|
|
Artezarau honek satelite bidezko telebistan eragin zuzena etaberehalakoa izango zuen, eta hori zela eta gertatu zen, hain zuzen ere, aipatutakoborroka. Lehenik eta behin, 1/ 1997 Errege Dekretuaren bidez, artezarauaren egokitzapen ia zuzena egin zuen gobernu espainiarrak, Erregistro berezi bat
|
sortuz
eratukoziren OSACak zerrendan jasotzeko, eta horrekin bidea irekiz, hortaz, satelite bidezkotelebista digital berriari, zeinerako PRISA Sogecable taldea bakarrik zegoen prestatuta (Canal Plusen esperientziarekin abonatuen gestioan eta Canal Sateliterenarekinemisio modu horren gestioan). PPren gobernuak, orduan, 17/ 1997 Legearen bitartez, baldintzapeko sarbide sistema zehatz baten aldeko apostua egin zuen. Multicryptdelakoaren aldekoa, alegia?
|
|
|
Kultura mailan, garapen eredu horren aurrerakadak kultura ezberdinen amaiera adierazten du (amerikar kulturaren onarpena oinarritzat hartuz) eta halaber, gizaki kontsumidore/ produktorea
|
sortuz
, zeina zori indibidualaren bila dagoen, non, hobeto bizi, ahal izango den, solidaritate, komunitate edo izate sozialik gabe, inperialismo indartsuenaren menpean, honek daramatzan kategoriak, hizkuntza eta kultura onartuz.
|
|
|
hau da,, besteak? ere transferentziagai bihurtzendira; horrela, alde batetik transferentziak ahaide objektura terapeutarengan edoterapeutengan mobilizatzen dira, eta, bestetik, baita senide objektuetara ere, taldeko gainerako kideengan posibilitate transferentzialen sare aberatsa
|
sortuz
.
|
|
|
ETAren lerro politikoa armadaren boterepean kudeatzen zensozietate batean parte ez hartzeagatik zegoen. Txillardegik eta lagun batzuek eztabaidademokratikoaren arte hertsian sartzea hautatu zuten ESB euskal mugimendu sozialistaeta Garai aldizkaria
|
sortuz
. Beraiek izan ziren aitzindari, hein batean, bi urte berantagoTelesforo Monzonekin aitzinean atzerriratuen itzulera erabakiorraren esker, HerriBatasuna izango zenarena.
|
|
|
Bi adar horietatik enborra
|
sortuz
, arbola, biek duten onena aprobetxatuz, Sabinoren asmoa eta Arturoren azterketak oinarri hartuta, egitasmo sendo eta zehaztu bat lordezakegu gaur egun. Nire ustez, oraingoan, Sabinoren asmoa eta sua ametsetatik errealitatera bihurtuko baditugu, geure kultur arloa Campionek jorratutako parametroetanantolatu dugu. Horretan ari garela uste dut honezkero, baina inoiz ez da gehiegi proiektu baten egitura nagusiak berrikustea, gaurko bizitzaren bilakaeran ditugunbaliabide ugaritasunaz baliatuz eta aberastuz.
|
|
|
– Alde batetik, kanpo ezaugarriak deitzen direnak daude, orduko krisialdi sozio historiko politikoarekin zerikusi dutenak, zientziagintzan eragina duten neurrian; adibidez, azkeneko mundu gerra, mundu deskolonizazioa, etab. Hauen ondorioenartean daude, adibidez, hizkuntz ukipenezko egoeraren zabalkundea mundu osora, ukipen egoera tradizionalen ondoan berriak ere
|
sortuz
; baita orokorki zein partikularki hartutako hizkuntzak, beharrezko aztergai bihurtzea gizarte zientzietan; horrela uler daiteke hizkuntzaren inguruan eraikitzen diren zenbait diziplina berriren sorrera: psikolinguistika, soziolinguistika, etnolinguistika, psikosoziolinguistika, edo hizkuntzaren filosofia, soziologia, politika, pedagogia, eta abar.Antzeko zerbait esan daiteke komu nikazioari buruz, zeren eta informazio etakomunikazio teoriak garai horretan hasten baitira beharrezko erreferentziakizaten, baita edozein gizarte zientzietan ere.
|
|
|
Euskera euskaldunen zerbitzuko jarri ezkero, euskaldunen eskubideak errespetatuak dira eta gure nazioa salbaziorako bideanabiatua. Eta eskubidea dugu (nork ez!) Euskadi, ko erresuma
|
sortuz
, gure EuskalHerria' ri eusteko? (1966d, 473).
|
|
|
Pasarte honetan metaforismo modernoak, noiz noiz, barrokismo oparoa biltzendu, epitetoz hornitutako sintagma gozoa
|
sortuz
(arina, eztia, melismaduna, neurtua, maitezko, arnasezko...). Bigarren fasean mintzo poetikoa, irrazionala?
|
|
|
Denaz ere, ez dugu ahaztubehar harrapakaritzaren zibilizazioa ez zela ezinbestez sortu. Alderantziz, nekazaritzatik eta hiritartze prozesutik, harrapakaritzan oinarritu ez ziren bestelako zibilizazioakere,
|
sortuz
sortu ziren. Bukatzeko, konkistaren kulturaz aritzea baino, konkistaren etaharrapakaritzaren, zibilizazioaz?
|
|
|
Ekonomialariak ondasunen baliagarritasun balioaren neurri zehatza bilatzenahalegindu dira; porrot egin dute. Ezaguera ekonomikoak ondasunen balioaren bestedefinizio erabat berri bat
|
sortuz
jo du aurrera. Zientzia ekonomiko modernoarenarabera, balio ekonomikoa hertsiki ez baliokoak diren terminoen arteko erlazioa da.
|
|
|
Beraz, logikoki beharrezkoa da bankuek jendeari moneta kopuru batzuk maileguz ematen dizkiotela onartzea, jendeak beraiei maileguz eman ez dizkien kopuruak. Horixe da, hain zuzen ere, Bbankuaren kasua, zeinak L ren alokairua ordaintzen baitu, 100 moneta unitate
|
sortuz
.
|
|
|
Indar hori ez da, inondik inora, lilura hutsa, hain gutxi, ideala?: izan ere, gizakiak, bere gogoeta bidean gauzak bereizi eta antolatuz, proiektu teknikoak osatzenditu; eta, hauek mamitzeko lanak burutu ahala, emaniko mundu naturalaren itxurafuntsean, esentzialki eta zinez aldatzen du, mundu kultural gizatiarra
|
sortuz
.
|
|
|
Irrati estazioak ahalegindu egiten dira identitate marka iraunkorrak ezartzen, programazio original eta ustekabekoaren bitartez emandegiak oinarrian etengabe entzuleria kuota garaiak eduki ditzan, horrela entzuleriaren rakingetan present egon ahal izateko. Panorama honetan bistakoa da lehenbizi ondo ezagutu behar dela irratiaren alorra, erradiografia zehatza eginez, estazioari ondoen dagokion programazioa testatuz, eta era horretan irratsaio eta unitate komertzial desberdinen arrakasta zein den finkatuz, baremoa
|
sortuz
.
|
|
|
Hori dela-eta, ezin da errealitatea ondo jaso edo hauteman; bi gauza desberdin edo gehiagoren arteko nahasketa gertatzen denez, argitasuna galdu egiten da. Lehenbiziko giza komunikazioa artikulatu gabeak diren soinu naturalak
|
sortuz
egiten da: negarra, barrea eta abar.
|
|
|
Euskararako Hiztegiak (1986) definizio hau ematen digu ahotsaz: gizakiaren laringean
|
sortuz
, ahoko hutsunean moldea hartzen duen boza?. Definizio honetan ahots berbaren baliokide bat erabili zen (boza), oso egokia ez dena.
|
|
|
Izan ere, XIX. mendearen azken hamarkadetan emari handiak egin ziren, XX. mendean irratigintza garatzea ahalbidetuko zutenak. Emeki emeki lehenbiziko igorgailu eta hargailuak
|
sortuz
joan ziren. Oliver Joseph Lodge() asmatzaile britainiarrak lehenbiziko irrati hargailua eraiki zuen, Hertz en bobina eta bere txinpart arkua baino sentikorragoa, irratitik komunikatzeko erabil zitekeena.
|
|
|
Sistema komertzialaren eraginkortasuna handia izan zen, publizitateak akuiluturik lehiakortasuna
|
sortuz
. Gogora dezagun 1917an 125 mila irrati hargailu zeudela merkatuan, zortzi urte geroago bost milioi eta erdi aparatu, eta 1950 urtean edo 72 milioi, hau da, familia bakoitzeko bat baino gehiago.
|
|
|
Estatu Batuetan, ostera, urte bi arinago (1923) egina zuten lehen Albistegi Nagusia; Bill Slocum, Herald Tribune ko kazetaria, hamabost minutuko albiste laburrak irakurtzen hasi zen New York eko WJZ estaziotik, ohikoak bihurtuko ziren albistegi laburrak
|
sortuz
. Urte berean H. V Kaltenborn kazeta zuzendaria ere hasi zen antzeko serial informatiboak egiten (Dary, 1970, 12).
|
|
|
Larreen azalera emendatu egin zen, labore lur eta lekua okupatuz, azken hauek ia desagertuz eta paisaia homogeneoagoa
|
sortuz
. Honekin batera, behi abeltzaintza bultzatu zenez, esne behien gorakada eta ardi buruen beherakada ezagutu zen.
|
|
|
Azken urteotako nekazaritza gainprodukzioarekin batera, alanbrezko hesiek hesi naturalen lekua okupatu dute hein handi batean, paisaia homogeneoa
|
sortuz
; baina hesi naturalak egoera onean mantendu dituen haran bakarretakoa da Karrantza.
|
|
|
Ipar mendebaldea kareharrizkoa izaki, ura aise iragazten da lurpera eta ondorioz iturri eta erreka gutxi ageri da. Ordunteko hareharriak, berriz, iragazkaitzak dira eta euri ur gehiena lurrazaletik abiatzen da, errekasto ugari
|
sortuz
.
|
|
|
dituzte, eta urte batzuetan ustiatu ondoren, utzi egin izan dira maiz; honela, erabiltzen diren larreekin batera, abandonatutakoak ere ikusten dira. Halaber, egurra ateratzeko, baso osoak moztu izan dira, kasu onenetan soilgune handiak
|
sortuz
.
|
|
|
Dena den, baso plangintza desegokiagatik, batzuetan ingurugiroan kalte nabarmenak sortzen dira; kalte handienetakoa zuhaitzak mozteko erak eragiten du, lurzoru galeraren eragile nagusia baita. Matarrasan, hau da, zuhaitz guztiak aldi berean moztean, euri urek eraman dezakete lurzorua, higadura larria
|
sortuz
. Bestalde, azalera handiak landatzeko espezie bakarra erabiltzeak, bizileku dibertsitatearen galera eta paisaiaren uniformitatea dakar.
|
|
|
Bestalde, udan Bizkaiko Golkoko ur beroenak euskal kostan egoten dira. Arrazoi hau dela eta, eskualdea zeharkatzen duten aire masak hezeagoak izaten dira eta kostako mendiekin topo egitean laino geldikorrak eratzen dituzte sarri askotan, euria
|
sortuz
. Aipatutako fenomeno hau azarotik aurrera desagertu egiten da, udaberri bukaeran berriro agertzeko.
|
|
|
Paleolito ertainaren azkenerako klima hoztu egin zen, klima hotzeko zenbait animalia (sudur tabikatudun errinozerontea eta errenoa esaterako) agertu izanak islatzen duen legez. Klima hozteak gizakia kobazuloen babesa bilatzera bultzatu zuen, lehen giza talde egonkorrak
|
sortuz
.
|
|
|
Aipaturiko autoreek dioten bezala,, con estos textos se educaba a los niños del siglo XIX español y se forjaba la mentalidad del ciudadano de la patria burguesa? 285 Irakurketa orokorra egiteko asmotan edo, hauxe esango genuke: ...en zuen nazio espainiarra eta, beraz, identitate erreferentzia eskaintzen zien herritar espainiarrei, talde edota komunitate nortasuna indartuz (uniformizazioak batu egiten du nazioaren historia); hots, Espainiako herritarrek Espainiako historian asmatua edo ez, hori beste kontu bat da aurkituko zuten espainiar izatearen identifikazio ardatz komuna, sentimendu nazionala, eta kontzientzia nazionala
|
sortuz
eta kohesio nazionala indartuz286.
|
|
|
Urwin en288 hitzak kasu honetara egokituz, hauxe esango genuke: Estatu espainiarraren helburuen artean bere menpean dagoen lurraldearen osotasuna ziurtatzearena garrantzitsuenetariko bat da, eta horretarako bere barnean mugen zilegitasunaren inguruko diskurtso ideologikoa zabaldu behar du, lurralde horren eta herritarren arteko identitatea
|
sortuz
eta indartuz.
|
|
|
delakoaren sorrerarekin (oinarrizko irakaskuntzako irakasleentzako zen. Escuela Normal Central, aren modura); hiru mailatan banatu zen (oinarrizkoa, goi mailakoa eta osagarria); azterketa sistema ezarri zen; zentro pribatuarekiko kontrola ziurtatu nahi zen (buru politikoen baimena eta azterketa publikoa beharrezkoak izango ziren edota gobernuak edozein momentuan hartu ahal izango zuen zentro bat ixteko erabakia); oro har, kontrolak izugarrizko garrantzia izan zuen, horretarako probintzia bakoitzean buru politikoak zuzentzen zuen. Comisión Superior de Instrucción Provincial? izeneko erakundea
|
sortuz
(hemen oinarrizko irakaskuntzako ikuskaritza integratu zen, eta bigarren mailako irakaskuntzarako gobernuko ikuskarien izendatze funtzioa beteko zuen), etab.
|
|
|
naziotzat hartzen zen lurralde osoan, bat izango zen herritar guztiek jasoko zuten irakaskuntza. Ondorioz, herritar horiek berdindu egingo ziren, beren arteko identifikazio elementu komuna
|
sortuz
. Donostian, Sevilla-n edota Girona-n eskola berdina jasotzeak berdindu egiten gaitu, homogeneizatu egiten gaitu; eta, bestalde, Baionan, Paris-en, Brighton-en edota Edun Eideann en eskolak jaso dituzten horiengandik bereizten gaitu, leku horietan irakasten dena ezberdina den neurrian.
|
|
|
Gauza horietaz hizketan geundela, zaratak entzun genituen gure atzean, eta nire aterpetxeko jendea (nirekin parrandan irten zena) oihuka eta arramaka. Gu geunden lekutik besoak, hankak eta buruak ikusten ziren mugimenduan, zirimola itzela
|
sortuz
. Segundo batzuk behar izan nituen erreakzionatzeko, ez bainuen ulertzen zer gertatzen zen (beharbada, eta ez da broma, edan nuen guztiagatik), eta zurrunbilo hartara hurbildu nintzenerako denboratxoa zeraman bertan Duncanek, borrokan zebiltzanak banatzeko ahaleginetan.
|
|
|
Eta argi horren bidetik eta egiaren bidetik, gizonak aitzina egin zezakek, aitzina eginen dik... Eta, bere arimaren geografian mundu berri hori
|
sortuz
eta osatuz doala, mundu zaharra eta mundu zaharraren gezurra baztertuko ditik, ezinbertzez. Baina mundu berriak, bertzalde, hipotesi eta oinarri berriak behar ditik, zeren eta teoria hilemorfikoak ez baitu, praktikan, deusetarako balio jadanik.
|
|
|
Eta halatsu ibili nintzen denbora batez, eta halatsu jokatu nuen, denbora hartan
|
sortuz
joan zitzaizkidan bertze ezbai guztiekin ere. Zeren eta ez bainuen ulertzen, konparazione, nola obrarik gabeko fedeak zerurako bidean jar gintzakeen, nola erraiten baitzuten protestantek, nahiz eta osaba Joanikotek erraiten zidan ezen obren bidetik obratu zituztela katolikoek bekaturik handienak, eta obrarik ez egitea zela, halatan, obra zezaketen obrarik jainkozkoena, hobe zelako, ororen buruan, alfer egoitea ezen ez gaizki egitea; baina ez nuen ulertzen, halaber, nola aita sainduak erabaki zezakeen Erromako eliztarren sinestea eta pentsua goitik behera, nola erraiten eta afirmatzen baitzuten katolikoek, nahiz eta jaun Marcelek erraiten zidan ezen artalde batek artzain bat behar zuela, ardien ez barreiatzeko eta ez galtzeko, eta artzainak erabaki behar zuela, halatan, artaldearen norabidea.
|
|
|
Asteburu libre baten bezpera, zortziak eta laurden jo gabe eta dagoeneko etxeko atariaren parean. Kristinaren ondoan egindako hamabi urteetan hiru lau aldiz baizik ez zitzaidan gisakorik agitu, eta Unai
|
sortuz
geroztik, zazpi urte lehenago, behin bitan baizik ez. Larunbatetan izan ezik, hamarreko bederatzitan, haurrak ordu franko izaten zituen lotan nik etxeko atea inguratu orduko.
|
|
|
Baina enpresa egitura
|
sortuz
antzerki taldeek profesio honetan arituta bizi nahi badute, derrigorrezkoa da kanpora ateratzea. Alde batetik oso ona da, beste lekuetako antzerkigintzarekin parekatzeko aukera ematen baitu.
|
|
|
8 Kymlickak talde etnikoak eta nazionalak ez direla nahastu behar azpimarratzen du behin eta berriro. Lehenengoak inmigrazioaren emaitzak dira, gizarte polietnikoak
|
sortuz
; talde nazionalak, beste alde batetik, estatu baten barnean elkarren ondoan edota elkarrekin nahastuta bizi diren kultura ezberdinetatik jaiotzen dira. Kontuan izanik hurbilen daukagun errealitatea, gure arreta talde nazionaletan kontzentratuko da idazki honetan.
|
|
|
Gerraren hasierak kultura eta gizarte panorama osoa aldatu bazuen, gatazkaren eboluzioarekin batera sasinormaltasun berri bat
|
sortuz
joan zen. Giro horretan eta Iparraldeko intelektualen eskutik, euskal aldizkariak berriro ere poliki poliki sortu ziren.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerra bukatuz gero, euskal atzerriratu asko eta asko, Penintsulara itzuli ezinik, Iparraldean helbideratu ziren. Hor frankismoaren aurkako nukleoak
|
sortuz
joan ziren, hein batean Iparraldeko kultur munduan integratuz. Telesforo Monzon, Manuel de la Sota eta Antonio Armentia horren adibide goiztiarrak izan daitezke, ezen laster Herria aldizkarian kolaboratzaile gisa idazten hasi baitziren.
|
|
|
Esango nuke, sakabanaketa plangintza honetan, nahiz eta agindu orokorrak Madrildik bideratu, kartzela bakoitzeko zuzendaria edo zuzendaritza taldea izan dela leku bakoitzean bere arau propioak ezarri dituena. Zuzendaritza talde horiek izan dira lekuan lekuko tirania propioa ezarri dutenak presoongan eta senide eta lagunengan, beren aburuen araberako jazarpena eta jarraipena eginez, deserosotasuna
|
sortuz
, Madrilekiko helburuetan beren apurtxoa aportatuz. Kartzela bakoitzak bere berezitasun propioak ditu horrela, eta kartzela batean denboraldi luzeagoa edo laburragoa egin izanak ez dauka beti horren araberako eragin zuzena.
|
|
2001
|
|
|
Eta hori nola egiten da? Marko demokratiko nazional batez eta hau egituratzeko parlamentu nazional bat
|
sortuz
. Hori da gure trantsizio proposamenean guk mahaigaineratu duguna eta horri esan diote ezetz EAk eta EAJk.
|
|
|
Ahaztu gabe nekazal inguruko hainbat herritxo inkomunikaturen argi indar eskaerak betetzen dituela. Energia mota honekin Telefonica ere saiatu zen, kabina alternatiboak
|
sortuz
, baina hauetako kabina bat errentagarri izateko hilean 60.000 pezetatik gorako irabaziak izan behar ditu. Beraz, kostako zaigu eguzki plakez osatutako kabina topatzea.
|
|
|
Bertako arduradun Iñaki Bastarrikak hiztegiaren falta dagoela dio: " Gaia ez da gehiegi landu eta beti gabiltza geu
|
sortuz
eta han hemen galdetuz eta gauzak hartuz, nahiko zoratuta hitz teknikoekin. Ez daukagu gaztelaniaz dagoen' Enciclopedia del mar' edo antzekorik".
|
|
|
ELAren ikuspegitik erreforma hau" enpresaburuentzako oparia da eta langileen eskubideen murriztailea". Elorrietaren sindikatuak dionez, erreformak aldi baterako kontratuen ereduei eragiten die eta lanetik kanporatzea merkeago bihurtzen du kontratu mugagabeen eredu berriak
|
sortuz
, gainera, Alderdi Popularraren Gobernuak, gerora, murriztu egingo ditu pentsioak eta langabeziarengatiko laguntzak nahiz negoziaketarako egiturak. Horregatik guztiagatik, beharrezkotzat jotzen du estatu mailako greba, eta prest zegoen grebaren edukiak eta jardueraren zehaztasunak CCOO eta UGTrekin negoziatzeko.
|
|
|
Izan ere, euskal industri eta merkatal motore den hiri honen garapen eta garrantziaren zati handi bat bere kokapenari zor dio. Horrela, Nerbioiren itsasadarra mendez mende Bilboko izaera eta bizimodua moldeatzen joan dela esan daiteke, betidanik barnealdearen eta itsasaldearen arteko komunikazio bide pribilejiatua izan baita; itsasadarrak merkatalgaiak, industriak eta pertsonak erakarri ditu, gaur egun ezagutzen dugun Bilbo Handia
|
sortuz
.
|
|
|
Deustuko Erribera, Ibarrekolanda, Elorrieta, Arangoiti, San Inazio eta San Pedro Bilbo hiriko auzoak badira ere, zazpi auzook Deustualdea administrazio arloan Bilboko 1 barrutia legez ezagutzen da osatzen dute. Bertan, han hor hemengo euskara talde eta herri aldizkarien loraldi aroak eraginik eta etorkizuna euskaldunona izan behar duenaren iritziak sinetsirik, berein euskaldun batu zen iaz Berbaizu euskara elkartea
|
sortuz
. Euren xederik behinena Deustualdeko euskaldun komunitatea trinkotzea da, eta helburu horri eutsiz, gizartearen esparru guztietan euskararen normalizazioa lortzeko tresna eraginkorra izan gura dute.
|
|
|
Izan ere, Trebiño euskalduntzeko bidean hazia izango da Arabako ikastolen jaialdi hau. Oraingoz, euskararen aldeko mugimendurik gehien dagoen herrira jo dute arabarrek, baina inguruan ere
|
sortuz
doa euskararen aldeko sentimendua eta konderri osoan suspertu nahi dute euskal giroa.
|
|
|
Marie Claire Salaberri heletarra da Herrikoaren bilakabidea hobekienik ezagu tzen duenetariko bat. Bera da Herrikoa
|
sortuz
geroztiko idazkaria, kontuegilea eta enpresen koordinatzailea. Hogei urteotan Herrikoaren langile ordaindu bakarra izan da.
|
|
|
1939ko otsailean Kataluniatik Frantziarat abiatu zen, Agirre lehendakariarekin baterat. Laster Londresen zen, bertan Eusko Kontseilu Nazionala
|
sortuz
(1941).
|
|
|
Azpi hiri bat
|
sortuz
.
|
|
|
Hain zuzen ere, espazioan definitzen baikara, eta denborari buruzko filosofiari aurre eginez, espazioari buruzko filosofiak munduan dugun tokiaz galdetzen du. Bizitzari buruzko galdera da, eta, zuzenean, munduan gurekin batera bizi direnekin zer nolako loturak eta harremanak eduki ditzakegun adierazi nahi luke, elkarkidetzaren filosofia
|
sortuz
.
|
|
|
Horietako bat, histidina, produktuaren metatze prozesuan zehar hainbat bakteriok eta entzimak hondatu egiten dute bestelako konposatuak
|
sortuz
(histamina, besteak beste: sustantzia honek ba omen du arrainaren freskotasunarekin zerikusirik eta pertsona sentsibleengan alergien sortzaile izan daiteke).
|
|
|
Helburu nagusia: ikasleek ikas estrategiak gara ditzaten, autoikasketabultzatuz, aurrerapenaren kontrola eraman dezaten, beren gramatikapropioa
|
sortuz
, eta aldi berean, atazan zehar egindakoa errepasatuz.Horrela ohar daitezke zertarako egin dituzten jarduera guztiak eta eahasieran proposatutako helburua bete duten. Irakaslearentzako ere tresnaona da, aukera ematen baitio gaizki ulertuak argitzeko edo jardueraosagarriak proposatzeko, ikaslez ikasle.
|
|
|
03 mintegiaren helburua: euskaltegia oinarrizko ekintzagune bilakatzea, euskaltegietarako aplikagarri izan daitekeen talde dinamika egokia
|
sortuz
.
|
|
|
Bestalde, aristokrazia germaniar eta erromatarra deseginez zihoan, aristokrazia berria
|
sortuz
. Hala ere, aurrekoarekiko odol loturak nabariak ziren16.
|
|
|
Giles Brown-ek, op., 44 orrialdeetan dioskunez, ez ziren hain ilun izan batzuk, ezhain argitsu besteak; Duby ren arabera, Goi Erdi Aro osoa kontsideratu da, burdinaren aldi? edo, aldi ilun?; baina berak argiz betea izan zela esaten digu, karolingiar garaian agerrarazten hasiko zenhazkundearen unea
|
sortuz
baitzihoan, (Georges Duby, op., 35 or.).
|
|
|
Behe Erdi Aroko gizarte eraldaketek hiribilduak, espazio antolaketa berria, eta dokumentu idatzien ugaritzea ekarri zituen, ezagupen historiko eta arkeologikorako elementu gehiago
|
sortuz
.
|
|
|
Aipatutako lanean aurkezten den interpretazio proposamenak hilarrien ezaugarriak batu eta kronologikoki artikulatzen ditu, paradigmak
|
sortuz
:
|
|
|
Lehen mugimenduek eragin traumatikoa izan zuten Erromatar Inperioan: hunoak, alanoak, bandaloak, sueboak, etab. mugitu ziren, eraketa politikolaburrak
|
sortuz
.
|
|
|
Horregatik, ezaugarri germaniar bisigotikoak (Penintsulara etorri orduko sortuak eta finkatuak) nahastu egin ziren, Penintsulan momentu horretan bizi zen jendearen ezaugarriekin, horrela, facies? edo bariante ezberdin bat
|
sortuz
.
|
|
|
Aurrekari horietatik Ibañez-ek (1996) taldearteko harremanen ikerketarenizaera polisemikoa azaltzen du, taldea, adibidez, honela ulertuz: a) historia eta kultura amankomunak izateko, taldearen tamaina nahikoa den bezain pronto, taldeadesberdintze prozesu baten ondorioa da, eta b) barne kohesio soziala mantentzeko, homogeneizazio prozesu baten sortzailea, beste taldeen kulturarekin zerikusirik ezduen eta askatasun historiko soziala ematen duen norberaren kultura
|
sortuz
. Horren ondorioz, taldeak eta kategoriak ez dira, naturalki?
|
|
|
Horri esker, karbono atomo askoz osaturiko kateak, zuzenak edo adarkatuak? era daitezke, atomo mota gutxi batzuk erabilita, milioika konposatu desberdin
|
sortuz
.
|
|
|
Bere aztarna propioa utzi du perfumegintzan, Bleu Marine (1963), Geste (1969), Cardin de Cardin (1976) eta historikotzat jo daitekeen Choc (1981) deiturikoaz. Fruituen usainak mango, papaya, ohiko loredun notekin (ylang ylang eta betiber) erabiltzean, aitzindarienetarikoa, txipre frutuidunen multzoa
|
sortuz
.
|
|
|
II. Beste ideia baten arabera, molekula kitzikatzailea hartzaileak xurgatzen du, eta sortzen den konplexuak zelularen mintzaren ioiekiko iragazkortasuna aldatzen du, elektrogenesia
|
sortuz
.
|
|
|
Gaur egun oso ondo saltzen den Eau de Rochas (1970) dugu gure artean. Azken garai honetan aldaketa batzuk sartu dituzte, Mystère (1978), Eau de Rochas pour Homme (1993) eta Tocade (1994) perfumeak
|
sortuz
.
|
|
|
Gobernuaren helburua aparatu judiziala modernizatzea da, horretarako Interneten sare bat
|
sortuz
, epaitegien, administrazio organoen eta organo profesional juridikoen arteko barne komunikazioa ez ezik, herritarren sarbidea ere erlazionatuko dituena. Gainera, informatikako beste tresna batzuk erabiliko dira.
|
|
|
hortzetako txantxarra. Hori gertatzeko, beharrezkoa da, besteak beste, ahoan mikroorganismo kariogenoak eta substratu egokia egotea. Bakterioak hortzaren oinarrian metatzen dira, eta horri deritzo bakterio plaka. Finkatu ondoren, azukreak erabiltzen dituzte, esmalteari eraso egiten dioten azidoak
|
sortuz
eta denboraren poderioz desmineralizatuz. Esmalte ahulduarekin, mikroorganismoak hortz barruan sartuko dira, eta han babestuta geratuko dira.
|
|
|
Ogi azidoa zen, ez baitzuen legamiarik. Egiptoarren artean, K.a. XX. mendea baino lehen egiten zen ogia, eta uste da ustekabean aurkitu zutela hartzidura (aireak garraiatutako onddo basatien eraginez, gari irinaren masa sinplean pausatu ziren, haziz eta testura leunagoko ogia
|
sortuz
). Israeldarrak eta egiptoarrak izan ziren, seguruenik, lehertutako ogia (legamiarekin) egiten lehenak.
|
|
|
Presaka, erdi korrika ia. Berarekin gurutzatu diren ezagun denei zerbait ezkutatzen ari den susmoa
|
sortuz
.
|
|
|
Eguraldia ederra eginen du, itsaso bare eta eguzki betearekin. Bi kolore besterik ez dira izanen, urarena eta elurrarena, urdina eta zuria, baina ezin sailkatuzko konbinazioak eta ñabardurak
|
sortuz
. Eguzkiaren efektuak miresgarriak izanen dira izotzen kontra, izotz batzuek kolore morea hartuko dute itsasoaren berdinean, beste batzuk gorritu eginen dira, barru argia balute bezala.
|
|
|
Gaur egun BCS izenaz ezagutzen dugun teoria horren arabera, supereroankortasunaren jatorria elektroi bikoteek oso tenperatura txikitarako pairatzen duten kondentsazioan datza. Supe re roanko rtasunik ez dagoenean elektroi bakar batek energia galtzen du, ez-purutasunekiko nahiz kristal sarearen bibrazioekiko elkarrekintzaren eraginez, erresistentzia elektrikoa
|
sortuz
; aldiz, elektroi bikoteen kondentsazioa suertatzen denean, horiek energia galtzeko ezintasuna erakusten dute eta erresistentzia elektrikoa nulua bilakatzen da.
|
|
|
deuseztatu ezinezko atomoak eta hutsa. Atomoak banaezinak dira, hutsean barrena aske mugi daitezke eta eite ezberdin askotan bil daitezke sistema konplexuak
|
sortuz
. Atomoak txikiegiak ziren zuzenki ikusi ahal izateko.
|
|
|
Gainera, gizartea ren historia osoan ez da horrelakorikjazo, hots, aldaketa iraultzaile horiek guztiak aldibereange rtatzea. Sortuko diren teknologiek elkarri bortizki eragingo diote ikerketa arlo berriak
|
sortuz
, eta, ziur asko, intelektuaren eta ekonomiaren garapenerako probetxug arrienak beraien arteko gainezarmenak sorturiko eremuak izango dira.
|
|
|
Nola? Euskaraz kalitatezko irakaskuntza eskaini eta gizarte zibilean euskaraz bizitzeko abaguneak
|
sortuz
. Irakaskuntza kalitate eta sinesgarritasun osokoa, hau da, gerogarrenekoan irakaskuntzaho rren hartzailea aintzat hartuko duena gizartea ren barruan.
|
|
|
Baina munduan guk aurkitu ditzakegun errealitate motak edozein direla ere, errealitate oro bi osagairen ondorio da. Batetik, pentsalari edo gizakiek asmatu ez duten muin jakin bat, itxuragabea, mugagabea, sortzailea, etengabe irakiten egonik bere baitatik errealitate berriak
|
sortuz
gainezka egiteko joera duena; mugagabea da, bai handirantz (infiniturantz) bai txikirantz (infinitesimorantz). Baina honek, beste gabe, ez du mundua den gisakoa azaltzen, ezin izango baititugu udareondo eta sagarrondo bat bereiztu, gizon eta emakumea ezberdindu, edo hegaztia eta narrastia.
|
|
|
Hemen bi gertakizunen arteko harremana dugu, bata bestearen ondoren gertatzen da, eta maila horretan denborazko ordena besterik ez dugu; eta, beraz, kategoria baten bidez, kausaren kategoriaren bidez soilik, hain zuzen, ezarri ahal izango da bi gertakizunen arteko harreman objektiboa. Eta azkenik, judizio disjuntibo esklusiboan(" hau ala bestea") komunitatearen kategoria agertzen da, zeren bata edo bestea da egia, eta orduan bataren egiak bestearen gezurra determinatzen du oposaketa
|
sortuz
; bi aukeren artean, beraz, lotura zuzena dago, eta gainera era berean bi alternatibek batera ezagutzaren eremu osoa betetzen dute. Substantziek elkar determinatzen dute kausazko erlazioan.
|
|
|
Argi dago gure lehenengo adierak ez duela hautespen naturalaren bultzakada ukatzen unean uneko izakiengan. Baina hasierako kode iraunkorraren eraginez
|
sortuz
doazen baldintzetara egokitzea denez onartzen du; eta ez, inola, eragile bakar edo nagusi —koderik gabeko— bailitzan. Zigoto bakoitzak bere ama zehatzak eskaintzen dizkion baldintza bereizietara (zigoto/ enbrioi/ fetuak berak ere biziki eragindakoetara, jakina) egokitu behar duen bezala, bere kodearen eraginpean.
|
|
|
Zelan horiek jakin, ez badakigu gure amagan zetzan zigotoan —lehenbiziko zelula bakarrean— non zegoen geu bakoitzaren eraketa miragarria baina jakin jakinekoa (gogoratu arestian esana: gutxi gorabehera eta batez beste 300.000 zelula miragarri segundoko
|
sortuz
eta abar) gidatu zuen eta gaur ere gidatzen dirauen gizaginkode holistiko zehatza, adibidez eskuan egin berri dudan ebakitxoa bere onera eta ni osoaren onera ekartzeko milioika zelula erabiliz ari dena. Nork daki gaur gehiago?
|
|
|
Deklamatu bitartean eskua irudiz kukusoz hanpatu ile zione harroan pasatzen zuen: Joanes Kapatxun hitzekin jostatzen zen galanki, soinuak eta moldeak biderka, behatzaileetan aztoramendua
|
sortuz
. Kasko puntatik oskietaraino so egin nion:
|
|
2002
|
|
|
Orain dela milioika urteko glaziar higadurak eta hortik aurrerako ur higaduraren emaitzak, Pirinioetan aurki daitezkeen bitxikeri natural interesgarrienetako batzuk utzi dizkigu. Izotz eta uholdeek mendi eta bailarak zulatu dituzte, arroilak, haizpitarteak, haitzuloak eta leizeak
|
sortuz
, eta ondorioz abenturazaleari Pirinioko Zuberoa honetan gera dadin nahiko arrazoi eskainiz. Altueran 400 metroraino iritsi eta zabaleran batzuetan 3 metro besterik ez duten arroil hauek Zuberoako erakarpen turistiko garrantzitsuenak izango dira, eta ez arrazoirik gabe, Haizpitarte horien artean ezagunenetan zentratuko gara, albo batera utziz iristeko edo bertatik ibiltzeko zailagoak direnak.
|
|
|
Itxura bitxia duen eliza honen arkitektura (alde batean bi teilatuko kanpandorre garaia eta alboan teilatu maldatsu eta bakarreko eliza) inguruko etxeetakoekin batzen da, osotasun ederra
|
sortuz
. Barrualdea hiru barneluzegotan banatzen da, eta aldarearen inguruko kapitel polikromatuak nabarmentzen dira, Bibliako pasarteak irudikatzen dituztenak.
|
|
|
Enfances & Famillies D' adoption elkartea (EFA) Frantziako Estatuko federakuntza bat da. Departamendu mailan antolatuak daude eta 92 elkarte dira egun. Frantzian, 9.000 familia eta 100.000 engaiatuak izan dira adopzioan mugimendua
|
sortuz
geroztik. Elkarteak ez du adopzioa ekimena erruki gisara hartzen, zerbitzu publiko gisa baizik.
|
|
|
Bere obra guztietan Urriko Iraultza Sozialistaren akatsak salatzen ahalegindu zen Bulgakov, bereziki «Maisua eta Margarita» eleberriarengatik egin zen ospetsu Mendebaldean idazlea, eta «Txakur bihotza»n ere Urriko Iraultza Sozialistaren satira zorrotza egiten du, endokrinologo batek kalean aurkitutako txakur bati egiten dizkion esperimentuak aitzakia direlarik. Hamaika saio egingo dute endokrinologoak eta bere laguntzaileak txakurrarekin, baina esperimentuok ustekabeko ondorioak ekarriko dituzte, buruhauste ugari
|
sortuz
esperimentatzaileei.
|
|
|
Koldo Izagirrek apailatu eta Susa argitaletxeak plazaratu duen XX. mendeko Poesia Kaierak bildumaren azken hamaika olerkariren artean, Tere Irastortzaren poesia aurkezterakoan, bere aurreneko lanean maitale urrundu edo ezezagun bati mintzo zitzaiola gogoratzen digu Koldo Izagirrek, aldi berean azalduz poemari egiten zizkiola bere lan poetikoari buruzko galderak, poesiari buruzko poesia
|
sortuz
. Nolanahi ere, zera azpimarratzen du Izagirrek Tere Irastortzaren olerkigintzari dagokionean, idazteak sortzen duela poetika, ez teoria baten aplikazioak.
|
|
|
22 1980ko hamarkadako eztabaida literarioei dagokienez, bistakoa da lege baldintza berrietan
|
sortuz
zihoazen euskal unibertsitate gune berriek bultzada eman ziotela hausnarketa kritikoari. Gogora dezagun, 1981ekoa dela Euskal Filologiako lehenengo promozioa eta 1989an lortu zutela Iparraldean, Baionako fakultatean, ezagutza ofiziala euskal ikasketek.
|