|
2000
|
|
|
Gauza bakarra proposatuko nuke, hemendik aurrerako lehiaketetan oinarri berri bat ezartzea. Gutxi gorabehera
|
hau
esan dezake: debekatuta dago hamar sariketa baino gehiago irabazi dituena aurkeztea.
|
|
|
Hala ere, hauteskundeen emaitzen nondik norakoak azaltzerakoan, zera oroitarazten zuen: " Iparamerikak bere intereseen alde erne ta gizendu erazi duan antikomunismoaren gorputza Chilen sendoki iraun arren, bertako herritarrek ez dute atzera egin bere burua sozialistatzat jotzen duan gizonaren alde autarki gehienak emanaz", eta ondorio gisa honoko
|
hau
zioen: " Chile-ko auteskundeen ondoren bide egokiak oso mugatuak daudela ikusten baldin bada ere(...), bi gauz nabarmentzen dira.
|
|
|
Edozein alderdikeria egiteko gai gara. " Egibarrek
|
hau
esan du, Arnaldok bestea..." betiko istiluaz jendea aspertzen ari da. Alderdietan lau aparatuk agintzen dute, baina horrek ez du esan nahi jendea ados dagoenik aparatu horiek esaten dutenarekin.
|
|
|
–Hoy es general la preocupación que en España se siente por asegurar el mantenimiento y la supervivencia de esta lengua conservada, hablada y transmitida por el pueblo...?. Eta 1918 urtean Oñatin Euskaltzaindiaren sorreran bere aitona zen Alfonso XIII.ak esan zituenak oroitzeaz gainera honako
|
hau
zioen: –Desde entonces la Academia viene laborando ininterrumpidamente en los fines para los que fue creada, fomentando la unidad de una lengua que hablan muchos españoles y que es un elemento importante de la cultura y del acervo nacional.
|
|
|
–Psikoterapeutaal naiz?? Uste dut psikoanalista zutik jar daitekeela eta
|
hau
esan: –Psikoterapeutanaiz?, eta egia izango litzateke, nahiz eta egia osoa ez izan, propioki psikoanalisiadeitzen dugun psikoanalisi purua psikoterapia ez bada ere.
|
|
|
Txillardegik berak Huntaz eta Hartaz liburuan6 ezin argiagozioen: . Ezkertarrek uste dute, beraz, ba dala garaia euskaldun herriak lehenengo aldizbere burua altxa dezan; eta
|
hau
esatean ez dugu milimetro bat ere atzera joan nahi,, lege zahar, bila, denbora, zoriontsu?
|
|
|
–Hizkuntzari ez datxeko nahia, baiña bai izana. Erdaldun < euzko> edo < euzkotar> horietakobatek
|
hau
esan dezake eta pentsa zoritxarrezz < yo soy español, y no vasco>. Baiñaeuskaldun batek, traidorerik zitalena izanik ere, nahi dan bezela pentsatuagatik ere, hau esan du, besterik eziñean:
|
|
|
Erdaldun < euzko> edo < euzkotar> horietakobatek hau esan dezake eta pentsa zoritxarrezz < yo soy español, y no vasco>. Baiñaeuskaldun batek, traidorerik zitalena izanik ere, nahi dan bezela pentsatuagatik ere,
|
hau
esan du, besterik eziñean: < Ni euskalduna naiz; baiña euskaldun española?
|
|
|
lokuzioak adierazten duena azaldu behar da lehenik. Efektu mota horiek definitzeko, honako
|
hau
esan dezakegu: bere egia itxuragatik hots original baten efektu bera, sugestio bera, soinu konbentzionaltasun bera ebokatzen digun irrati hots bat artifizialki sortzea.
|
|
|
Beraz, hori lortzeko, beste bide batzuk aukeratzeaz gain (prentsa, folklorea, etab.), nazionalismoak hezkuntza sisteman izango du borroka fronte garrantzitsuenetariko bat (hauxe da, gure iritziz, euskal nazionalismoaren kasuan gertatzen dena). Gero aztertuko dugun kultura eta nazionalismoaren arteko lotura estuak bultzatzen gaitu
|
hau
esatera, Gellner ek dioenarekin bat eginez:
|
|
|
Estatu Nazioak asimilazio prozesu horretan harturiko lehenengotariko neurrien artean, hizkuntzari dagokiona dugu. Historia, eta Europakoa zehazki, integratze prozesuan hizkuntzak izan duen protagonismoaren berri ematen diguten adibideez josita dago (gaelikoz hitz egiten zuten eskoziarrak XVIII. mendean, bretoiak bretoieraz Iraultza Frantsesaren ondoren, etab.), eta ondorioz honako
|
hau
esan genezake: hizkuntza nazionalak nazionalizatu egiten du.
|
|
|
jarraitu du begirada apalduz. Aitor  tzen dut axolagabekeriaz jokatu nuela eta lotsagorritu egiten naiz
|
hau
esatean, baina gure presidenteari nirekin une atsegin askoak igaro zitzakeela agindu nion, ezin argiago agindu ere, arazoen zama pixka bat arintzen lagunduko niola eta, horrekin batera, ez nuela inondik ere haren familiaren estabilitatea kolokan jarriko, nik berarekin egotea aski bainuen; baina presidenteak guztietan uko egin zidan, guztietan adierazi zidan ez zuela nahi. Eta Clintonen aldeko goraipamenekin amaitu du.
|
|
|
1928, op., Hitzaurrearen 10 orr. Orrialde berean, gainera, Carnapek honako
|
hau
dio: " Oinarrizko kontzeptu sinple batzuk aukeratu nituen hortaz, adibidez, sentimen kualitateak eta beren erlazioak" (etzanak jatorrizkoan).
|
|
|
Erantzun hori emanda ere, Zirkuluko gehienak Lewisen kritikaren alde jarri ziren, eta, ondorioz, irteera berrien bilaketari ekin behar izan zioten. Ayerrek, besteak beste, identitate pertsonalaren irizpide ez psikologikoa, fisikalista baizik, onartuz, honako
|
hau
zioen: bere gorputzaren suntsidura baino luzeago bizi den gizon bati buruz mintzatzea autokontraesankorra da.
|
|
|
Irudi hau sinplistegia da. Honako
|
hau
esatea litzateke egokiagoa: Zirkulua ez zen pentsalarien talde monolitiko bat, ezta zentzu tradizionalean ulertzen den doktrina argi bat zeukan eskola filosofiko bat ere, are gutxiago fenomeno bakarra garai hartako Vienako eszenatokian.
|
|
|
(" 1 bat besterik ez dago" esatea beste
|
hau
esatea bezain zentzugabea da: " 2+ 2, hiru orenetan, berdin 4".)
|
|
2001
|
|
|
Kiaaa! Gauzak horrela izanik ere, dirudienez baikortasun puntu batez amaitu nahi zuen gogoeta aldizkariak,
|
hau
baitzioen guztiaren epilogo gisa: " Irudian agertzen diran gazteak eta elektronika makinak zerbait esango ahal digute irekitasunean bizi nahi dugunoi...".
|
|
|
Ez, hori asmakizuna da. Hala ere, gaizki egongo da nik
|
hau
esatea baina, nire irudiko, liburuaren zatirik interesgarriena gudari horren eta bere semearen arteko harremanena da. .
|
|
|
Bai. Gu Lekunberrin bizi gara eta gogorra da
|
hau
esatea, baina Lekunberrin ez da euskal musikarik entzuten, edo oso gutxitan. Nik uste horrekin hautsi behar dela.
|
|
|
ANTONek sorbaldetik heldu du MIREN azken
|
hau
esaterakoan.
|
|
|
Bestetik ezinbesteko printzipio nagusi eta saihestezina gogoratu nahi dut: ikaslearengandik/ ikasleengandik abiatu behar dugu. Eta
|
hau
diodanean, ikasleakokatuta dagoen ingurua esan nahi dut; baita ikaslea euskaltegira hurbiltzendenean dituen espektatibak, helburuak eta berezko motibazioa ere. Hau da, daukagun egoerarekin jokatu behar dugu, ez nahi genukeenarekin.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda amaituko dut.
|
|
|
Ez al digu problematika honek XIX. mendearen amaieratik aurrera bizi izanduguna burura ekartzen? Mende baten ostean literaturzalea izanagatik zintzoa denedozein obserbatzailek honako
|
hau
esan dezake: oraintsu hasiak gara, eta doi doihasiak, problematika hori gainditzen.
|
|
|
Irudia: CONSUMER EROSKI Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), “Osasun ekimen orokorra eskolan” izenekoan, honako
|
hau
dio ikastetxeari: “espazio esanguratsua da osasunari eta elikadurari buruzko ezagutza teoriko eta praktikoak eskuratzeko, haurrek zenbat denbora irauten duten bertan”.
|
|
|
Orain arte, Zaragozako konpainiaren aurkako salaketa bakarra aurkeztu da, irensten zuen gaixo baten heriotza dela eta. Hori dela eta, Bayer ek Espainian duen bozeramaileak
|
hau
esan zuen: “demandaren bat aurkeztuz gero, ikusi egin litzateke izapidetzeko onartzen den”.
|
|
|
Inoiz frogatu dudan ardorik hoberena da honako
|
hau
esan nuen, Berasak hizketaldian zehar zerbitzatu zidan ardoa zela eta.
|
|
|
Euskaraz daude: gaur hau egin du, edo
|
hau
esan du, edo hau gogoratu du. Halakoak dira zati gehienak.
|
|
|
Ezta oinarrizko imintzioen berri jakiteko ere: honek
|
hau
esan nahi du, beste honek beste hau.
|
|
|
Nik esango nuke aita Aranak norbaiten historiaren bukaeran, oker ez banago Labayruren Historia del SeñorÃo de Vizcaya liburuaren azken aldean, sartu zuela zenbait berri euskal literaturaz, baina ezin esan daiteke, eta Aita Aranak ere ez zuen hori pentsatzen noski, hori euskal literaturaren historia denik. Lehenbizikoa dirudienez Orixerena da, Orixek euskaraz egin zuena8 Nik ez diot Orixerenari deus kenduko, baina esate baterako
|
hau
esan daiteke: teatrorik ez du aipatzen, Barrutia izan bazen ala ez zen ez da agertzen.
|
|
|
37 Honela, batetik gizonakin eta bestetik gizonekin, edota nukean eta nukeen, e.a. Baina, eta
|
hau
esan beharrean gara, batzuk eta besteak bere aldeko batasuna lortzen saia  tzen dira (K.M.O.).
|
|
|
Azterlanok gaztelaniaz egitearen arrazoia ere aipatu izan du Zavalak inoiz. Esaterako," Pensamiento intuitivo y discursivo en la literatura popular vasca" hitzaldiaren atarikoan, honako
|
hau
dio: " Pero las ideas que deseo verter no sabnaexpresarlas en nuestra lengua de forma medianamente inteligible, ademas de exigirme mas esfuerzo y tiempo del que puedo disponer".
|
|
|
Asko esatea bada ere, nik uste dut gizakiari buruzko nire erantzunaren bila zebilela Kant, ondorengo
|
hau
zioenean:
|
|
|
Kantek, aldiz,
|
hau
dio: gizakiaren fakultate (Vermogen) den arrazoimen huts hori dela ororen iturria, baita ere askatasunarena62, lehenago adierazi dugunez.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda, guregandik ehun bat metrotara zegoen noria zaharrerantz zuzendu zuen hatza.
|
|
|
Baina, jakina, lehen Aita Zaindarien Gazteluko ziega zaintzen zuena lotzeko estola erabili bainuen, eta gero antropofagoekin izandako gorabeheren ondorioz, hori esatea ezinezkoa zen. Bizitzan egoerari egokitzen jakitea dohain handia da, ordea, nik oparo dudan dohaina, eta pasarte hau aldatu nuen, haren ordez beste
|
hau
esanez, eztarriko marranta arintzeko erabili nuen zalantzazko une labur labur baten ondoren: " Baina ez larritu, hemendik alde egiten dudanetik aurrera ez dut atsedenik hartuko derbirako sarrera bat, zer diot bat, bi, bi sarrera lortzen ditudan arte".
|
|
|
Mitxoletak egin bezala," Aleeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeetí!!!" oihukatzea pentsatu nuen, baina hori arriskutsuegi zen, ondorio larriak eta kontrolagaitzak eduki zitzakeen. Orduan, beste
|
hau
esan nien:
|
|
|
Farfaila, zioen ondoko neofitoak, nirea askoz hobea duk. Eta
|
hau
esanda altzoko paper sortaren gainean kolpetxo batzuk ematen zituen.
|
|
|
Arrainek aurpegi guztia janda. Bizkarreko edo besoko tatuajeak honako
|
hau
esaten omen zuen: INFERNUA IRAULTZEKO JAIO NAIZ.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda aldameneko gelara pasarazi ninduen.
|
|
|
Edabea neu naiz. Hemendik atera behar duzue, eta
|
hau
esaten zuelarik, bere gorputz berdearen hanka arteko konkortxo bat seinalatzen zuen, ordura arte oharkabean pasatu zitzaiguna.
|
|
|
Ministroa ongi kalkulaturiko tonu aseptikoaz mintzatu zen oraingoan, ondorengo
|
hau
esateko: Zoritxarrez, gauzak ez dira hain erabaki errazak.
|
|
2002
|
|
|
Zeharkako desobedientzia hori praktikatu da honezkero, intsumisioan edo mugimendu bakezalean. Ideala litzateke
|
hau
esatea: nahiz zeharkako modu batez ari garen, desobedientzia zibila da jokamolde egokiena hainbat politika ekonomiko eta kulturalen aurka manifestatzeko eta gure objektiboa lortzeko.
|
|
|
Izan ere, gure abiapuntuetako bat zera da: orain dela 500 urte arte Nafarroako erresuma izan zen gune hau, gune sozial, politiko, geopolitiko edo kulturazko hau, gune
|
hau
diot oso anitza da, eta gune hau norbaitek berriro eraiki edo landu nahi badu, aniztasun horretatik abiatu du. Aniztasun horren barruan Erriberak badu garrantzia berezi bat.
|
|
|
hau honela denik uste ez dutelako. Ez dute sinesten guk dioguna, haiek uste dute
|
hau
esaten dugunok garela errudunak, Euskal Herriak honela izan behar duela eta pena bat dela guk bestela pentsatzea.
|
|
|
Kazetaritzaz hitz egiten ari gara eta ematen du gauza bakar bat dela kazetaritza. Hau da, prentsaurreko batera joan, halako batek
|
hau
esan du eta hori ahalik eta egokien kontatuko dut. Hori kazetaritza modu bat da, zoritxarrez, egunerokoa.
|
|
|
Bere maitasuna aitortzeko, badaki ezin diola" izugarri maite zaitut" esan, Corín Telladok esan zuelako lehenago. Horren ordez, honako
|
hau
esaten badio: " Corín Telladok esan zuen moduan, izugarri maite zaitut" bere helburua lortuko du, maiteminduta dagoela jakinaraztea eta, aldi berean, ironia erabiliz, zaharkitutako adierazpena berreskuratzea.
|
|
|
Hau guzti
|
hau
esan ondoren, gure lan honetan euskal eleberriak nahiz eleberri laburrak aztertzeko asmoa dugula esan beharra dugu. Ikusi den modura, bien arteko mugak eztabaidagarriak izanik ere, ipuinaren intentsitatea eta eleberriaren patxada bilatzen duten testuak, hots, eleberri laburrak nahiz eleberriak, izango ditugu aztergai. b) Euskal eleberrigintzaren sorrera eta garapena XX. mendearen lehen erdian.
|
|
|
Goihenetxe Txillardegik artikulu hartan François Mauriac en laudorioa egiten zuen. Aldi berean, Robbe Grillet nouveau roman mugimenduko aita edo aitapontekoari buruz honako
|
hau
esaten zuen: " Robbe Grillet ez da nobelari bat, nobela injeñeru bat baizik"...
|
|
|
Ba zirudian
|
hau
esaten eutsala:
|
|
|
Emerenen begiak gogara ikusi eben Leon. Ingurumari ibili jakon neskatoa, bestetan lez,
|
hau
esan, hori galdetu.
|
|
|
asmo dutenen aldetik. Honako
|
hau
diote: –Ez dakigu bozkatzaileek zein jarrera har dezaketen?, eta mugimendu sozialak eta hiritarren ekimenak ezinegona sortzen die.
|
|
|
Azurmendi, 1999: 9 Elkarrizketa batean, berriz, honako
|
hau
dio: –Gure komunitate etnikoaren hondamen historiko biolentoaren ondoan, komunitate etikoaren hondamena dugu?
|
|
|
artikulua erabili da. Amaieran honako
|
hau
dio, paragrafoaren amaieran irakurleak ere gehi dezakeena: «Pero la idea de Nación no ha muerto del todo e, incluso con sus aspectos problemáticos, encuentra espacios periféricos y formas imprevistas en que revive el ímpetu ilustrado».
|
|
|
Bandoak honako
|
hau
zioen: «Resignado el mando de la autoridad civil, y habiendo secundado las fuerzas de la guarnición el movimiento militar encaminado a terminar con el actual estado de anarquía, y a restablecer el orden en la patria, queda declarado el estado de guerra en la capital y provincia, entrando en vigor todas las disposiciones del Código de Justicia Militar, sometidos a mi autoridad todos los infractores de las mismas y cuantos perturben el orden.
|
|
|
Hori dela eta, imitazioaren joera nagusitu da pertsonengan. Imitazioa diogunean, honako
|
hau
diogu, alegia, pertsonak sekulako ahaleginak egiten dituela, batzuetan jakinda eta beste batzuetan konturatu barik, bere ingurukoen antzera pentsatzeko, portatzeko, janzteko eta bizitzeko.
|
|
|
Orduan, tximinoa epaile gisa eseri zen haien artean. Bakoitzak bere arrazoiak esan ondoren, tximinoak epai
|
hau
esan omen zuen: «Zuk, otsoa, ez dirudi eskatzen duzuna galdu duzunik; zuk, azelemea, uste dut lapurtu egin zenuela ederki ukatzen duzuna».
|
|
|
Hanibal garailea inguratu eta zorionak ematen aritu ziren gainerakoak; hain gerra gogorrean jardun ondoren egunari geratzen zitzaiona eta hurrengo gaua berak bere atsedenerako hartu eta nekatuak ziren soldaduei ere horrela emateko aholkatzen zioten bitartean, zaldizkoen gudalburu zen Maharbalek ordea, ez zela gelditu behar pentsaturik, honako
|
hau
esan zuen: «Ezta...!
|
|
|
Meteloren egoitzarantz abiatu zen hiru lau bere atzetik zeramatzala, eta han aipatua zioten gazte bilkura aurkitu zuenez, eztabaidan ari zirenen buruen gainetik altxatu zuen ezpata eta honako
|
hau
esan: «Neure gogoarren diotsuet, nik ez dut Erromako herria utziko, eta ez dut onartuko beste erromatar hiritar batek ere utz dezan.
|
|
|
Honako
|
hau
esan omen zuen Gneo Lentulo gudatribunoak zaldi gainean aurretik zihoala kontsula haitz baten gainean odolez beteta eserita ikusi zuenean: «Luzio Emilio, jainkoek gaurko sarraskian errugabe bakar bezala ikusi behar duten hori, indar apurren bat geratzen zaizun bitartean eta neuk ere lagun bezala hartu eta babes zaitzakedan bitartean tori nire zaldi hau.
|
|
|
Orduan honako
|
hau
esan zuen Publio Senpronio Tuditanok: «Nahiago duzue beraz etsairik zeken eta gupidagabeenak harrapa zaitzaten, eta zuen buruen balioa begiz jo eta Erromako hiritar ala aliatu latinoak zareten galdetuz bila dezaten salneurria zuen lotsagorrian eta nahigabean inorentzako ohoreak bilatzeko?
|
|
|
Horiek “zelula eta ehun iturri mugagabea izan daitezke, baina, hortik aurrera, organoak lor daitezke, xenotransplantea baino zientzia fikzio gehiago da”, dio Rafael Máñez Mendiluce Coruñako Juan Canalejo ospitaleko Xenotraslandari buruzko Programaren zuzendariak. Ildo horretatik, Carlos Cordón Cardo patologo molekularrak
|
hau
dio: “gauza bat da gibela bezalako organo sinple bat erreproduzitzea, eta beste bat, bihotza bezain organo konplexua den beste batekin egitea”.
|
|
|
Gaur egungo bizimoduak eragina du telebistako kontsumo ohituretan eta familia harremanetan ere. Deigarria da neskatila batek Adingabeen Defendatzaileari bidalitako gutuna, non
|
hau
esaten baitzuen: “Telebista izan nahi dut, gurasoek ikus nazaten”.
|
|
|
Familia, etsita Jelosia normaletik pasatzen denean eta familiak ez badaki nola aurre egin egoerari, egiturak desorekatu egiten dira eta denak «desenkitatuta» amaitzen dira. Jimenezek dioenez, «gurasoak ohartzen dira eskuetatik ihes egiten dien egoera dela, eta haurraren erreakzio asko ez direla aurrez pentsatuta», eta, beraz, honako
|
hau
esaten du: «Gurasoak jeloskor daude, eta arazoa areagotu egiten dute; izan ere, arreta jasotzen duen edozein portaera indartzen da».
|
|
|
Gurasoek hiperaktibitatea zeharka jasaten dute, askotan beren seme alabentzat bilatzen dituzten entretenimenduetan parte hartu behar izaten baitute. Horrela, seme hiperaktiboa duen ametako batek
|
hau
dio: «Oso urduri zaudenean, parke batera eramaten zaitugu jolasteko, korrika egiteko, salto egiteko… eta, noski, gu ere bai».
|
|
|
Greenpeace talde ekologistak eta Garapen Jasangarrirako Enpresen Munduko Kontseiluak jakinarazpen bateratu bat irakurri zuten, eta Goi bileran parte hartzen duten gobernu guztiei eskatu zieten klima aldaketaren aurka borrokatzeko lege esparru komuna zehazteko. Komunikatuak, asteazken arratsaldean irakurriak, honako
|
hau
zioen: “nahiz eta gure arteko desberdintasunak izan, denok ezagutzen ditugu, zapuztuta sentitzen gara, gobernuek Rioko Goi bilerako konpromisoak aplikatzeko borondate politikorik ez dutelako”.
|
|
|
Hala ere, NBEk berak “Munduko baliabideak 2002” txostenean onartzen du “naturako turismoak, neurri handi batean, ez dituela betetzen definizio horretan inplizitu dauden gizarte erantzukizuneko idealak”. Era berean, honako
|
hau
dio: “baliteke ekoturismoko aukera gisa merkaturatzen diren helmuga eta bidaiak gehiago izatea ingurumenari mesede egiten dioten ostatuak eskaintzea, erkidegoaren garapena, kontserbazioa edo turismo hezkuntza baino”.
|
|
|
Azaltzen dutenez, “historia bat kontatzeko ez da ezagutza berezirik behar, baizik eta interesa, konpromisoa eta haurrak une batez non dauden ahaztarazi nahi izatea”, azaltzen dute. Alde horretatik, honako
|
hau
diote: “haurrek oso ondo hartzen dute, baita gurasoek ere.
|
|
|
Genetika Ikertzaileen kalkuluen arabera, gaixotasun horietako gehienek kausa genetikoa dutenez, Giza Genoma Proiektuak itxaropenak areagotu zituen. Manuel Posadak, Olio Toxikoaren Sindromeari eta Gaixotasun Arraroei buruzko Ikerketa Zentroko zuzendariak,
|
hau
esan du: “Bi lesio genetiko mota daude.
|
|
|
Baso bat sagardo jaso zuen, eta ezpainetara hurbildu. Azken unean, ordea, edan gabe urrundu, eta mahai gainean utzi zuen– Ez nuen sekula usteko
|
hau
esango nizuenik. Baina uste dut...
|
|
|
Andres Illana, Euskadiko Otso Elkartekoa zuzen dabil
|
hau
esatean: " Lehendabizi, otsoak izan diren garbi jakin behar da".
|
|
|
Gurekin egonda ez zeukak zertan arriskuan egon eta
|
hau
esanik, Txantoi txikia alboko arkupera aldendu zen, orduantxe ailegatutako beste batzuengana.
|
|
|
Lertxundik, Epaltzak, Saizarbitoriak, Atxagak... eta datozen zenbait gazte berrik orrialde ederrak eman dituzte argitara, eta denak arroila berrira begira jarri gaituzte. Egun inoiz baino hobeki idazten da, nire ustez, euskaraz. Baina, diodan berriz ere, anitz gelditzen zaigu ikasteko oraindik Axular batengandik, esate baterako, nahiz
|
hau
esatea ez dakidan nik oso zuzena den politikoki, hemen ere denetarik baita. Euskaldun peto peto diren batzuek ez dute aparteko gogorik gure klasikoengana jotzeko.
|
|
|
Batzuek berehala hartu dute beren probetxurako mezu horren zati bat, mezuaren osotasuna atzenduz, eta berehala hasi dira goi mailara eramaten txokokeriarik handienak, horrela hobetuko delakoan euskara, konturatu gabe euskara motela erabili beharrean gizarte moderno batean barregura sortzen duen hizkera bitxi bati irekitzen dizkiotela ateak. Beharbada zuk ere entzun dituzu holako gauzak behin edo behin, bai baita
|
hau
esateko joera duen jendea, nahiz Zuazok baino argumentu motelagoak erabiltzen dituzten. Baina nik ez dut uste hori inondik inora ere hala den, ahultze horren arrazoiak sakonagoak baitira.
|
|
|
nik neuk ez dut sekula santan erabili" partidua", baina bai" partida". Eta ez naiz bakarra, zeren Hondarribian entzun nion Atxagaren eleberri batetik ihes egindako baten itxura zuen norbaiti
|
hau
esaten egunkaria erosten ari nintzen dendan: "!
|
|
|
Baina,
|
hau
esanda, zenbait ñabardura erantsi liratekeela uste dut. Alde batetik, literatura multzo bien arteko lubakia berdintzearen kontrako iritzia dudala:
|
|
|
Horixe ba. Dena dela, azpimarra daiteke fenomeno hau ez dela gure literaturaren ondare bereizgarria; kontrakoa dirudien arren, Ian McEwan idazle britainiarra ez zen euskal literaturaz ari, honako
|
hau
esan zuenean: " Idazle on batek bere tradizioa barneratu egin behar du, berarekin eten ahal izateko.
|
|
|
Kontua da adiskide baten, Kirmen Uriberen, adierazpen batzuk irakurri ditudala duela gutxi, eta haiek eskainiko didatela atal honen abiapuntua (edo aitzakia), horretarako amarru dialektiko bat egin dudan arren, idazle ondarrutarra ez baita, azken batean, kritikatuko dudan poeta motaren eredu (poeta askori gertatzen zaiena aztertzeko oso esanguratsua den arren). Honako
|
hau
esan zuen Uribek: " Poesia ez dut irakurtzen esaten duen idazle bat, nire ustez, ez da serioa".
|
|
|
Eta gauzak ez baitziren 1930era arte aldatu,
|
hau
esan daiteke: Flandriako Unibertsitateetan irakats hizkuntza frantsesa izan zela mendebetez, bertako nederlandera bazterturik egon zelarik.
|
|
|
Lehenengo hurbilketa batean
|
hau
esan daiteke: Friburgoko Fakultate guztiak bikoiztuta daudela.
|
|
|
Eta gu gatxezkion irakaskuntzaren alorrari dagokionez, eta ondoko lerroetan xehekiago azalduko denez,
|
hau
esan bide daiteke: lehenengo bi zikloetan, oro har, be rtakonazio hizkuntza hartu ohi dela irakats tresnatzat.
|
|
|
Ez naiz ekonomia publikoaz bakarrik ari, pribatuaz ere bai (esaterako, hor ditugu aurrezki kutxak, hainbat kooperatiba eta enpresa berezi...). Badakit
|
hau
diodanean zertaz ari naizen, oinarri ekonomiko sendoak behar baititu unibertsitateak, ez martxan jartzeko bakarrik, aurrera begira garatzeko batez ere.
|
|
2003
|
|
|
Kontrastea bilatzean beste batzuetan. J. Artetxek, Kurl obrari eginiko erreseina laburrean
|
hau
dio: " Las ilustraciones y la misma portada, a tono con el sano humor del texto un humorismo de raigambre inglesa son del mismo autor." 31
|
|
|
Eztago txarto leku
|
hau
esan zuan Martinezek txaloka orkestari begira. Baina edozein leku dago ondo zurelako neska batekin.
|
|
|
Laztana, jarraitu geinke geureagaz, ala kaiku horrena amaitu artean itxaroten egon dogu? eta
|
hau
esanda batera Unaxek ozenki musukatu zuen Ainhize aho aldean.
|
|
|
Eta
|
hau
esanda albora etzan zen, Unax gainean jar zedin. Honek musukatu egin zuen, eskuak nikiaren barrutik sartuta, bularretakoa askaturik zegoela.
|
|
|
Elikaduraren historia orokorki, ia landu gabe dagoen gaia da, eguneroko bizitzaren ardatzetako bat bada ere. Gizakiaren biziraupena suposatzen duen aktibitatea da jatea,
|
hau
esanez ezer berririk ez diogun arren; Lemery k 1702an definitu zuen bezala, elikagaia «gure gorputzaren zati solido eta likidoen galera berreskuratzeko gai den edozer» da. Honela, ekonomiak arazo berbera landu izan badu ere, azken pausua ahaztu da, janarigintza.
|
|
|
151 Urtarrilean erabaki zen B Titulua lortzeko ikastaroa berriro ematea eta 4 zutabeari, hots, arratsetako saioei, indar berria ematea, gai nagusitzat unibertsitatea hartuz. Anaitasuna-n argitaratu tako beste artikulu batean Eztetzaga k honako
|
hau
esan zuen:
|
|
|
bere agurra bidali zion UEUri. Manuel de Irujok izenpetutako telegraman, legebiltzarkideek honako
|
hau
zioten:
|
|
|
1980an, Eusko Legebiltzarrerako lehen hauteskundeetarako prestatutako programak (gaztelania hutsean) honako
|
hau
zioen unibertsitateari buruz: Espainiako legedia garatuko zuen Eusko Legebiltzarraren arauen arabera antolatu behar zen sortu berria zen Euskal Herriko Unibertsitatea.
|
|
|
Langile Batzordeek demanda judizial bat aurkeztu zuen, segurtasun neurririk ez izateagatik prestazioen errekargua eskatuz. Epaiak dioenez, ez zen egin arriskuen ebaluaziorik, ez prebentzio planik, ez azterketa mediko espezifikorik, nahiz eta kalteak 1994az geroztik hauteman ziren, eta honako
|
hau
dio: “enpresak arriskuak saihestu eta lanpostua langilearen egoerara egokitu behar zuen, benetako arriskuak prebenitzea baita kontua, ez soilik legezkoak”.
|
|
|
Ingeniaritza genetikoari esker, gaixotasun jakin batekiko erresistentea den gene bat sar daiteke, eta, hala, genetikoki eraldatutako organismo bat (GEO) sor daiteke. Mahmoud Solh ek, FAOko Landare Ekoizpen eta Babesaren Zuzendaritzaren titularrak, honako
|
hau
dio: “nekazaritzarako gero eta lur gutxiago dagoenez, bioteknologiaren teknika modernoek hautaketa eta hobekuntza metodo tradizionalen eraginkortasuna osatu eta hobetu lezakete, nekazaritza ekoizpena handitzeko”.
|
|
|
Gaineratu duenez, “itsas ekosistemak hondatuta daudenez eta, ondorioz, marrazoak elikatzen dituen fauna desagertu egin denez, marrazoak beren habitatetik atera behar dira elikagai bila”. Hala ere, Gómezek ez ditu beste arrazoi batzuk baztertzen, eta honako
|
hau
dio: “ez dio irudimenari ihes egiten pentsatzeak marrazoari atentzioa emango ziola windsurfeko taularen azaletik igarotzeak, une hartan turista frantsesak erabiltzen baitzuen”.
|
|
|
Testuinguru horretan, elikagaien segurtasuna ez da batere ona. Hala aitortu du berriki Jacques Diouf FAOko zuzendariak, eta
|
hau
esan du: «Gaur egungo erritmoan, 100 urte baino gehiagoko atzerapena duen Elikadurari buruzko Munduko Goi bileraren helburua lortuko dugu, 2150 urtetik hurbilago 2015etik baino, eta hori guztiz onartezina da».
|
|
|
Hala ere, batzuetan ez da beharrezkoa puntu horietara joatea. Ribadesellan (Asturias) uda igarotzen duen Estefanía Pellinek
|
hau
esan du: “guk erraz kentzen ditugu txapapote hondarrak eguzki kremarekin.
|
|
|
Hitz horiek bat datoz Jrekin. L García Paredes oporretan dago Nojan (Kantabria), eta
|
hau
dio: “Hondarrean pasatuz gero, oinak ia beti zikintzen dira, baina oliba olioarekin eta gasatxo batekin ondo ateratzen da.
|
|
|
Prestige ren marea beltzak eragindako kalteak “oso ziur asko” gaindituko ditu “Exxon Valdez” ontziak eragindakoak, 1989an 40 mila tona petrolio gordin isuri baitzituen Alaskan, Barrié de la Maza Fundazioko hainbat arlotako 40 adituk egindako ikerketa baten arabera. Galiziako azterketa ekonomikoetarako erakunde pribatu honen txostenak, 600 orrialde baino gehiagokoak, honako
|
hau
dio: “oso litekeena da kalteak “Exxon Valdéz” delakoaren istripuak eragindako kalteak baino handiagoak izatea, kutsaduraren hedadura, kaltetutako eremuko arrantza jardueren garrantzia eta poluzioaren kontzentrazioa direla eta”.
|
|
|
Ildo horretatik, dio “protesi testuratuak lauak baino hobeak direla, geruza gehiago baitituzte”. Era berean, honako
|
hau
dio: “duela 20 urteko inplanteak ez ziren txarrak, baina kapsularatzeari uko egiteko %20ko eragina zuten; gaur egungoak, berriz, ez dira %3ra iristen”.
|
|
|
Interesgarria da, halaber, urriko kontrolean lortutako balioak aurreko hilabeteetakoen oso antzekoak direla egiaztatzea. Bestalde, honako
|
hau
dio: “gure laborategiak egindako azterketaren emaitzak bat datoz Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Elkarteak (AESA) argitaratutakoekin”.
|
|
|
Hipotesi hori egiaztatzeko, ikertzaileek zenbakizko eredu bat egin zuten, espezie bakoitzaren alderdi asko jasotzen zituena, hala nola, azkar ugaltzen diren, zenbat denbora bizi diren eta zenbat leming kantitate jaten duten. Helsinkiko Unibertsitateko IIkka Hanskik, Olivier Gilg ekin batera, honako
|
hau
dio: «Leming en zikloak arazo hutsala dirudien arren, herri naturalek zuzentzen dituzten indarrak ulertzeko dugun gaitasuna egiaztatzeko modu bat da».
|
|
|
Bertan 2003ko denboraldian korritu duen taldetik, Mercatonetik, aske gelditzeko eskatzen zuen Albizuk. UCIk bidalitako erantzunean honako
|
hau
dio: Albizuk Euskaltel Euskadi taldearekin sinatu dezake, baina kontratuan klausula bat ipini dute.
|