|
2010
|
|
|
Eta jaio zen Lubis eta segituan ikusi nuen dena ondo joan zela. Baina hurrena Pantxo etorri zen, eta zer esango dut, agian ama batek ez luke
|
hau
esan behar, baina etorri ez balitz hobe. Orain ere ardaila batean dabil, ez da etxetik azaldu ere egiten.
|
|
|
Joanes Etxeberri() Sarako sendagile eta idazleak bere lanak argitaratzeko eta, gehiago dena, Euskara normalizatzeko laguntza eskatu zion Lapurdiko Biltzarrari, baina honek diruz eskas zela aitzakiukatu egin zion. Orduan plazaratu gabe gelditu zen lan batean (1712)
|
hau
zioen Euskararen lurraldeaz (grafia gaurkoturik):
|
|
|
—Ene Duke eta gaurgero ene anaia: pena dut bihotzean
|
hau
esatean baina, lehenbailehen aldegin beharra daukat.
|
|
|
—irakasten zioten, egurra jo bitartean— Ez esan halakorik. Esatekotan, beste
|
hau
esan. Zenbat eta gehiago akabatu hobe!
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, dilema eta desafio franko izan ditu izaera horrek alde profesionaletik, eta borroka estuan dihardu oraindik ere. Ondorengoaren sarrera gisa, honako
|
hau
esango dut: zeinahi dela ere norberaren jarrera euskal nazionalismoari buruz edo ETAri eta hari lotutako indarkeriari buruz, ia ezinezkoa izan da azken mende erdi honetan edozein euskal intelektualentzat gai horiek ahaztea.
|
|
|
Ez naiz lehena
|
hau
esaten duena: XX. mendean grabatutako euskal musikatik disko bakar bat aukeratu banu, disko hori Laboak 1974an argitaratutako Bat Hiru izango litzateke.
|
|
|
Orain hamar urte
|
hau
esaterik ahal bazen Ingalaterrako zaleei buruz, zer esan genezake egun, ustez euskal kantariak estimatu eta ezagutzen dituzten asko eta askori buruz. Egia da Achiary dela, hemen aukeratutakoen artean, gehien eskatzen duena entzuten ari denaren aldetik —zuzenean ez denean, noski— Baina horren ondoren hartzen denak ez du alderik eskatzen duenarekin.
|
|
|
Ravioli platerak mahai gainean zituztenean Marco, serio serio, hizketan hasi zen: begira, Nora, gaur berean guztiz okertu dira gauzak eta
|
hau
esateak min handia egiten badit ere, uste dut elkar ikusteari utzi behar diogula. Zer demontre diozu?, galdetu zuen neskak haserre.
|
|
2012
|
|
|
Jarraitu bide horretatik. Ez nintzateke
|
hau
esatera ausartuko Ama Birjinaren aurrean, baina gure bi santu horiek, Luis Gonzaga eta Sebastian, soldadu izan ziren, eta ez zaizkigu gizonezkoen gauza hauengatik asaldatuko.
|
|
|
Orain egoera penagarri haren memoria nolabait berreskuratzen hasteko historialari horiek liburu hau kaleratu dute, esaten dutelarik trantsizio demokratiko deiturikoan amnesia historikoa egon dela eta" memorizidio" horri aurre egin behar zaiola. Gogoan izan behar baita SSetako nazi haiek zer nolako burla egiten zieten presoei suntsitze esparru haietan
|
hau
esanez: " zuetariko inor bizirik geratzen baldin bada ere, zuetariko inork bizirik mantentzea lortzen badu ere, jendeak esango du zuek kontatzen dituzuen gauzak izugarriegiak direla sinisgarri izateko, aliatuen propagandak asmaturiko zerbait dela uste izango du jendeak eta guri sinistuko digute, dena ukatuko baitugu, eta ez zuei".
|
|
2013
|
|
|
Ez zarela hemengo boxeo elkarteez fidatzen pentsatuko dute askok. Barkatu
|
hau
esatea.
|
|
|
Gure bizitzaren lerroa zer lerro orokorrekin gurutzatzen den. Jakina, nik Renon
|
hau
esatea erretorikoa da. Iraken edo Afganistanen banengo, ez litzateke izango.
|
|
|
Diskurtso abertzaleen menpekoegi izan da hamarraldiotan hiztun komunitatearen garapenaren diskurtsoa. Delikatua da
|
hau
esatea, abertzaletasunaren zordun ere bai baita euskalgintza. Bakoitzari berea.
|
|
|
Zurrumurruak eta esamesak ugaritzen ari dira. Batek
|
hau
dio eta besteak hura; zera, aza bezala txikitu zutela, baserria erre zutela edo ez dutela ezer egin. Ez dago egia osoa jakiterik bertara joan gabe.
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, Juan Mateo Zabalaren eskuizkribuko juzgua estd en muy mal bascuencehan hemenka aipatu da, eta mesede eskasa egin dio haren ospeari. Juzgu horren oihartzuna Azkue handiarenganaino ere iritsi zen, eta bere hiztegiaren aitzinsolasean honako
|
hau
diosku (1905), barbarismoen kontrako azalpenen atalean:
|
|
|
Postpornografia identitarioa handik dator, jakina. Pornoari ez dio besterik gabe ezetz esaten, pornoaren anbiguotasuna profitatzen du, honako
|
hau
esango balu bezala: euskal Zera larregizko antzezpen horretara mugatu nahi duzue, jarrai dezagun, hortaz, antzezpenarekin bizi praktika arruntetan, izan gaitezen performance horietan eta asma ditzagun berriak.
|
|
|
Eta den
|
hau
esaten dinat, eta ahaztuz gainera esatea geure lehen larrosak atera direla, zuentzat edo bulegorako gordetzen nituen haietakoak, eta leihotik ikusi dudan zozoak ez zuela beltz beltza ematen arre marroixka baino, esan ez dinadalako, oraindik, orain, berriz, ama hil zaigula eta umezurtz bihurtu garela, amazurtz.
|
|
|
Edariak akabatuko du Isidoro. Agian
|
hau
esateagatik haserretuko zen nirekin.
|
|
2016
|
|
|
—Stefanori dedikatzen zioat su
|
hau
esan zuen Mikelek.
|
|
|
—Sentitzen diat, Pascal, esan nioan. Sentitzen diat
|
hau
esatea hasi zen berriro Ugarte whiski tanta bat ezpainetan hartu eta gero. Bakarrizketa batean ari zela zirudien.
|
|
|
Baina alde batetik diru asko duk, eta bestetik Kropotki eroa dagoelakoa okerra duk, nik berarekin hitz egiten dudanean ez diat inpresio hori jasotzen, asoziala dela bai eta bere orientalismo hori hemen bitxia gertatzen dela ere bai, baina hortik aurrera ez zaidak iruditzen. Eta
|
hau
esaten diat hotz hotzean, hik badakik Kropotkirekin aspaldi honetan gaizki konpondu naizela". Eta Ugartek berriro:
|
|
|
—Ez didazu sinistuko hasi zen Carlos, baina zuk
|
hau
esan baino lehen zurekin La Masiara joateko planak egiten aritu naiz.
|
|
|
—Jorgek
|
hau
dio:
|
|
|
"" Behar espiritual oinarrizkoak asetzea" ez da lortzen, besterik gabe, erlijio bateko kide izanik. Nik apaiz eta gotzainen adierazpen ugari irakurtzen ditut, baita Jorge Frantziskorenak ere; liburuko izakiak dira, eliztarrak zerbait galdeturik, erantzuna izango da" Elizaren magisterioak
|
hau
dio" edo" Hau dugu Lukasen ebanjelioan" ez dira gai gidoitik irteteko; mistikoak ez du paperik behar. Portzierto, apaiz jendearen artean bizitrixteen portzentajea% 88,8 edo da.
|
|
|
—Ertaroko basakeria hori diktadore hain katoliko hark berrezarri zuen. enfin, hitz egin dezagun nire musulman kuttunez, Jacques Jomierrek
|
hau
dioenean ados ez daudenez:
|
|
2018
|
|
|
Azkenik, kontuz ibili behar da geografia kontuekin. Aranak (2006, iv)
|
hau
dio Iruñeko euskarari buruz: " Euskal Herriaren erdialdeko hizkera bat aurkituko dugu, egitura eta ezaugarri gramatikalez" oso nafarra" izango dena.
|
|
|
Hiriko bizitza administratiboa udaletxearen inguruan mugitzen zen hasiera batean. Eraikin horri dagokionez honako
|
hau
esaten zen: " meriturik handiena erosotasuna eta bulegoek duten kokapen trebea dira; horien artean alondegia azpimarratu behar da, zeinak zabalera eta edukiera egokia dituen merkatarien trafikorako, errege iraganbiderako, zamalanak biltzeko, eta horien guztien joan etorria gauzatu ahal izateko dendak ezarri ahal izateko".
|
|
|
Sistema sozioekonomikoaren sostengua da, ideologiatzat hartzen ez den jakinaren gainekoa. Teleologia horrek gutxi gorabehera
|
hau
dio:
|
|
2019
|
|
|
—Etorri eta ikusi
|
hau
esan zien Raulek.
|
|
|
—Ea zer iruditzen zaizun itzulpen
|
hau
esan zion Eliasi.
|
|
|
Marxen ustez askatasuna ezin da hartu kontzeptu absolutu bezala eta gizakiak ez du inoiz mugarik gabeko askatasun egoera bat ezagutuko. Zertan oinarritzen da Marx
|
hau
esateko?
|
|
|
Ekonomia Politikoaren kritikarako oinarrizko elementuak edo Grundrisse modura argitaratu diren Marxen eskuizkribuen sarreran," M" koaderno lez ezagutzen duguna eta 1857 urteko abuztuaren 23 eta urte hartako irailaren erdialde bitartean idatzia izan zena, honako
|
hau
dio autoreak formazio sozial kapitalistari dagokion gizakiaz:
|
|
|
—Zuzena
|
hau
esanez txibien ogitartekotik azken ahamena jan zuen.
|
|
|
Abisatu zidaten Ilargiaren piramidera ez dela igo behar gauean hain juxtu ere gauzatzen direlako gaiztakeria guztiak, lapurretak, bortxaketak, hilketak. Horrexegatik igo nintzen nerau, eta
|
hau
esan zuen eskuarekin Patriziorengana seinalatuzez zen igo, ez zuen nahi izan ausartu ez zelako edo ez dakit nik zergatik, ezta eguzkiaren sugeraino ere. Han jendea hizketan ari zen, zer egin behar den azaltzen, honela jarri orain, horrela jarri gero, eta nik bitartean galdetzen nion ene buruari:
|
|
|
I never will marry (Ez naiz inoiz ezkonduko) deitzen da eta urteak dira niretzat himno modukoa bilakatu zela. Hitzek
|
hau
diote:
|
|
|
deitzen dena. Eta errepika
|
hau
esaten zidan:
|
|
|
—Hau benetan izugarria da, ignominiaren erreinua da
|
hau
esan zuen Valentziako neskak, guztiz haserretuta. Prentsan irakurria dut badela etakide bat haurra zenean bizitza salbatu zion pertsona erail zuena, eta gero, inri handiagoa posible baldin bada, etakide horrek kristaldegi negozio bat jarri zuela justu erail zuen pertsona horren alarguna bizi zen etxe azpian.
|
|
|
—Baina nik ez dakit-eta ezer zaldiei buruz! eta
|
hau
esatean, berehalaxe etorri zitzaidan gogora ez dakit non ikasitako gaztelerazko haur kanta bat, honelaxe hasten zena: Una hora duerme el gallo, dos el caballo, tres el santo, cuatro el que no es tanto...
|
|
|
Eta
|
hau
esatean egunkari ebakin bat atera zuen karpetatik, boligrafoz idatzia zegoen orri batekin zetorrena, eta biak klip batez eutsita.
|
|
|
—Gero, istorio hura gero eta gehiago itsustu zen, eta halako batean esan dezagun beste norabait joan behar izan nuela" klimaren eraginagatik"
|
hau
esatean, irribarrea luzatu zidan begia keinatuz maltzurki, eta horregatik, azkenean, amaitu nuen Jamaikan, non bertako klima bikaina baita.
|
|
|
(1577) Operu burua, Oporu burua, Oporoburu (azken
|
hau
zioten lekukoek)
|
|
|
—Bai eta, gainera, ez dago ondo. Gure lagun batek beste
|
hau
esaten du hori entzuten duenean: etxe onekoa ez, etxekoak onak.
|
|
2020
|
|
|
Arrebari, berriz, Idazkaritza, Secretariado de direccion egin behar zuela esan zioten. Holako kasuak gogoan,
|
hau
diot: " matriarkatu"," etxekoandre"," ugazabandre" eta abarren kontuak mitoak dira, mistifikazioak.
|
|
|
Lokalak dira gehienak. Barkatuko didate
|
hau
esatea sareko arrantzale sutsuek.
|
|
|
—Ez dakit ezagutzen zenuen leku
|
hau
esan nion. Geratzen den gasolindegi azkenetarikoa da.
|
|
|
—Komisario buru jauna duzu
|
hau
esan zuen polizietako batek.
|
|
|
Eta hitz egiten gauza denetik gogorarazten zaio Kalibani hori, ordaindu beharreko zorra balu bezala. Kalibanek, hala ere,
|
hau
dio William Shakespeareren obran estrainekoz agertzen denean lehen ekitaldiko bigarren eszenan:
|
|
|
Hala dio Treya Wilberrek: " Gorroto dut
|
hau
esatea, baina minbiziagatik izan ez balitz, ez nuen neure barruan hainbeste sakontzeko aukerarik izango". Horri dagokionez, uste dut ados antzean egongo liratekeela Treya Wilber eta Xabier Lete, biak gaixotasunak astinduta, oinaze luzeek hautsita eta sufrimenduaren egoitzetan kateatuta; eta hala ere, bizitzari umilki eskerrak emanez, apaltasunezko onarpenez, baina ez etsipen batean erortzeko asmoz, determinazio irmoz arnasa hartzen jarraitzekotan baino.
|
|
2021
|
|
|
(Eskua kako, etxerako:
|
hau
esaten da zuhur den batendako —batengatik—)
|
|
|
Ikuspegi hau eskaintzen duen proposamenik ez da oraindik sortu. Eta
|
hau
esatean, batetik, Ikastolen Konfederazioa, Kristau Eskola eta Sortzen Ikasbatuaz taldekoek eta, bestetik, EHIGE, Sarean, BIHE taldekoek kaleratutako txostenak ditugu gogoan, eta horietan hainbat puntu baliotsu aurkitzen diren arren, ez bide dira bere osotasunean onartzekoak, talde bakoitzak bere ikuspegia dakarrelako[.]. Euskal curriculumari buruzko diskurtsorik euskaldunena eta onargarriena, inolako zalantzarik gabe, Ikastolen Konfederazioak egindakoa da.
|
|
2023
|
|
|
Horrek maitasunezko poema bat sortu du: maitemintzen da, desiretan egiten du lo, —zaila da
|
hau
esatea, John Donne, zaila da! —, bakardadea ongi heldu zaigu, atarramentua ateratzen dio herio izanen denari.
|
|
|
Beraz, orain artekoa gogoan hartu eta ostruka arrautzei buruzko punturik garrantzitsuenak aletuz, honako
|
hau
esango genuke:
|
|
|
" Marconi". Baina harritu egin zen
|
hau
esan nionean: " Irratiak plazer handia emanik ere, haririk gabeko transmisioek eta irratiak giza bizitzari emandako laguntza handia izanik ere, Marconiren ekarpena ia hutsala izan zen".
|
|
|
—Merkatari guztietan doilorretik gutxien duena
|
hau
dioena da: izan gaitezen bertutetsuak bertutetsu diren ergelek baino askoz ere diru gehiago irabazteko.
|
|
|
Euskaltzain, etnografo eta apaiza Urdiango (N) parrokian urte luzez egon zen, bertan galduriko San Juan eguneko nesken dantza abestua errekuperatu zutelarik (ikus 10). Horren karietara
|
hau
zioen Euskal Herritik telebista programan:
|