|
2017
|
|
|
Alabaren begiradak nire intentzioen berri
|
eman
zionean lasaitu egin zen. Mahai gainean zeuden karpetak bata bestearen gainean, eta itsuak nire eskua sentitzeaz batera besotik heldu eta besaulkian eserarazi ninduen.
|
|
|
animatuta eta hordituta zegoen, ardoa edan balu bezala. Azkenean, alde egin behar nuela esan nuenean, ikaratu egin zen, mainak egin zituen ume baten moduan eta, haserre bizi, kolpe bat
|
eman
zuen hankarekin zoruan, bildumaren erdia ere ez nuela ikusi esanez. Ama alabek eginahalak egin behar izan zituzten alde egiten utzi nezan, bestela, trena galduko bainuen.
|
|
|
" Jende guztiak hitz egiten zuen bere ontasunari buruz eta lurralde hartako Printzeak haren berri izan zuenean, astean behin, herriaren kanpoaldean zuen jardinean ibiltzeko baimena
|
eman
zion. Jardina ederra zen eta umeak ezin ziren bertan sartu, beraz, ohore handia zen Bertharentzat."
|
|
|
Enara Printzearengana joan zen eta ikusitakoaren berri
|
eman
zion. Eta Printzeak:
|
|
|
Egun batez, Peretola herrixka ondoan belaz ehizan zebilela, kurrilo bat harrapatu zuen, eta pieza samurra eta sendoa zela ikusirik, bere sukaldariari
|
eman
zion kurriloa labean erre eta afarian zerbitza zezan. Sukaldaria, Veneziarra jatorriz eta izenez Chichibio, tontolapiko galanta zen.
|
|
|
Eztabaida txiki baten ostean, Chichibiok, bere maitale kuttunari atsekaberik ez eragiteko, izterra moztu eta
|
eman
egin zion.
|
|
|
Atea suabe jo ostean, ile urdindun emakume zahar bat agertu zen buruan kofia dotorea zuela. Nire txartela
|
eman
eta galdetu nion baso kontseilaria ikus nezakeen. Harrituta eta mesfidati samar, begiratu bat eman zidan eta gero txartelari so geratu zen:
|
|
|
Nire txartela eman eta galdetu nion baso kontseilaria ikus nezakeen. Harrituta eta mesfidati samar, begiratu bat
|
eman
zidan eta gero txartelari so geratu zen: hiri galdu honetan, etxe zahar honetan, bisitaldi bat gertakaria zen.
|
|
|
Baina ongietorri keinu adeitsu eta espontaneo honi zurruntasun arraroa kontrajartzen zitzaion. Ez zuen urrats bat ere
|
eman
nigana gerturatzeko, eta ni zertxobait harrituta hurbildu egin behar izan nintzaion eskua emateko. Bere eskua estutzera nindoala konturatu nintzen bere eskuek ez zituztela nireak bilatzen:
|
|
|
Poz handia
|
eman
didazu zure bisitarekin esan zuen egundo ahaztuko ez dudan barren barreneko emozioaz. Pozaren pozez izan naiz, azkenean, aditu batekin begiratu ditudalako nire lamina maiteak.
|
|
|
Behingoan, euskaldunok sentitzera kondenaturik gauden inpotentzia horretatik aske. Gaur
|
eman
dut lehen pausoa. Iosuk, horrelakorik ez egiteko esan dit, arriskutsua dela, behin sartuz gero ezin aterako naizela...
|
|
|
Liburua mahai gainean utzi duzu axolagabeki. Chesterfield paketea atera duzu galtza beltzetako patrikatik, zigarro bat ahoratu eta su
|
eman
diozu, birikak kez bete dituzularik. Eta ustekabean, sentsazio arraro batek bildu zaitu.
|
|
|
Ez dakigu ziur gure metara noizbait iritsiko garen, ez dakigu meta hori existitzen den ere. Hamar pausu
|
eman
ditugu. Horietatik lau gibelera eta bat zulora.
|
|
|
Zerraldo erori naiz lurrera. Azken bultzada
|
eman
diot. Ez da mugitu.
|
|
|
Behingoagatik lo lasai egin nahi zenuke, zure barnea zulatzen duten pentsamendu horietatik at. Barrena garbi sentitu nahiko zenuke, eguneroko nahaspila horren presentziarik gabe. Irtenbiderik ez duen gauza berari milaka buelta
|
eman
gabe. Arazorik gabe.
|
|
|
Hasieran ez zuen inork sinisten, inork ez baitzuen ezer ikusi, entzun bakarrik. Nola izan zitekeen, guri bizia
|
eman
ziguten gizon berberek, lurrean zuloa egin eta landatu gintuztenek, basakeria hori egitea?
|
|
|
Han gu bezalako pinu asko zeuden, batzuk siku siku eginda, beste batzuk ez hainbeste. Bakoitzak bere istorioa zuen; ondokoak kontatzen zidan bera dendan egon zela denbora guztian, ez zuela inork erosi eta azkenean bota egin zutela, beste batek umeak su
|
eman
ziola eta horrelako gauzak. Arrazoi batengatik edo beste batengatik denek amaitu zuten zakarrontzian eta han geunden, berriro ere kamioi batean, nora gindoazen jakin gabe eta hori galarazteko zer egin jakin gabe.
|
|
|
Inork haren berri ematen ez zionez, halako batean, Ataulf Tarqquusek buelta erdia
|
eman
eta Jainkoarren! Non da kartazala!
|
|
|
Berak, aurrerago joan nahi zuen. Moërgell enpresako jabeek ontzi horretan agintzeko botere absolutuak
|
eman
zizkioten egun beretik, helburu bakarra baitzuen berak: Moërgell enpresaren betiereko lidergoa lortzearena, hain zuzen.
|
|
|
Bien bitartean Dubiok buelta erdia
|
eman
zuen, poliki poliki, txokolatez bustiriko kruasana baino aurpegi gozoagoa ageriaz. Hain zegoen gustura, non ahozabalik, zoriontasunezko listu lerro bat beirazko zubi garden legez zerion, poltsikoan gordeta zuen kartazalean ainguratzen zena.
|
|
|
Gau osoa
|
eman
zuen esna.
|
|
|
Balbeko leihoan begi urdin batzuk ikusi zituela iruditu zitzaion, bere amesgaiztoko begiak bezalakoak. Buelta
|
eman
nahi zuen ikusi zuena gezurtatzeko, gorputza ez zen mugitzen ordea. Bere ametsean bezala, ez zeukan adorerik begietara begiratzeko.
|
|
|
Elkarrizketa bukatuta berriro ere isiltasuna beraiekin batu zen. Egoera hari aurre egin ezinik amore
|
eman
zuten; baso erdia amaitu bitartean hari ikusezinari eusten iraun zuten. Ondoren etxerako bidea hartu zuten elur maluta berrien azpian.
|
|
|
Bazekien herritar horietako bat izan zitekeela hurrengoa, barruko mezulari ezezagun batek esaten zion. Baso erdiari azken tragoa
|
eman
eta Maialenengana biratu zen beste bi baso erdi eskatzeko. Bi begi urdin haiek inoiz baino urdinagoak iruditu zitzaizkion Puskasi eta ordaintzean begirada bi putzu urdin haietan finkatu zuen segundo batez.
|
|
|
Halako batean, Krutzger jaunak bere informazio sareen bitartez jakin zuen, kartazal hura Recquio izeneko kontu emaile batek,
|
eman
ziola Dubiori, Zuzendaritza Nagusira eraman zezan. Hor eten zen haria.
|
|
|
Nire hartza da Joakin. Bularraren kontra estutu nuen eta musu
|
eman
ondoren. Loak hartu ninduen itxuraz, zeren begiak irekitzean, jada gaua egun bilakatua zen.
|
|
|
Orduan konturatu ziren bere gurasoak zoritxarra heldu zela bere alabarengana. Mota guztietako belar botikak
|
eman
zizkioten osatu zedin, baina alferrik izan zen.
|
|
|
Ostadarraren argia... ezinezkoa da argi hori esku tartean izatea, beraz, ezinezkoa da maite dudan mutil bat aurkitzea. Benetako zoritxarra nirea eta nire familiari
|
eman
diodana!
|
|
|
Amesgaiztotik izerdi patsetan eta arnasestuka esnatu zen Puskas. Bihotzak taupada bizkorrak ematen zizkion, eskuek dardara beldurti bat zeukaten eta buruak ezin zuen lasaitzeko agindurik
|
eman
, ametsetatik bueltan oraindik ametsean zerbait utzi bazuen bezala esnatu zen. Maindirea izerdiarekin bustita zegoen, jantzita zeuzkan kantzontziloak bezala.
|
|
|
Bazkaldu ostean ohean etzanda lo hartu zuen ordu erdian argazki zaharrak ikusten ari zela. Goizaldea eta goiz guztia
|
eman
zuen argazki haiek ikusten. Ordu erdi beranduago, esnatu zenean garai bateko apaizaren argazkia zuen eskuetan.
|
|
|
Txirritak eta Uztapidek hogeita hamabostean enpate gelditu ziren, eta Ustapidek esan zion,"(...) beno Txirritari
|
eman
txapela, ni gaztea naiz eta badaukat astia gero eta" nola da posible joku baten ondoren, zelan enpate, ez delako benetan neurtu daitekeen zerako bat, pelotan, frontoian, badakizu tantoa egiten denean ba erraza da neurtzen, baina bertsoan nola neurtzen dezu?
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan espresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nire burua ulertzen, nire burua espresatzeko modua
|
eman
dit, eta esan liteke jada nire barruaren parte den zerbait dela bertsoa.
|
|
|
Niri gertatu izan zait hitzaldi bat
|
eman
behar dudanean, edo klase bat eman behar dudanean, edo zerbait inportantea egin behar dudanean, Bertigoa bilatzea, bertigo puntu bat bilatzea, nire onena eman ahal izateko, besteak harritzeraino. " Joder ez duk ezer prestatu?"," eske igual behar diat ez prestatzea nire onena momentu horretan eman ahal izateko.
|
|
|
Niri gertatu izan zait hitzaldi bat eman behar dudanean, edo klase bat
|
eman
behar dudanean, edo zerbait inportantea egin behar dudanean, Bertigoa bilatzea, bertigo puntu bat bilatzea, nire onena eman ahal izateko, besteak harritzeraino. " Joder ez duk ezer prestatu?"," eske igual behar diat ez prestatzea nire onena momentu horretan eman ahal izateko.
|
|
|
Niri gertatu izan zait hitzaldi bat eman behar dudanean, edo klase bat eman behar dudanean, edo zerbait inportantea egin behar dudanean, Bertigoa bilatzea, bertigo puntu bat bilatzea, nire onena
|
eman
ahal izateko, besteak harritzeraino. " Joder ez duk ezer prestatu?"," eske igual behar diat ez prestatzea nire onena momentu horretan eman ahal izateko.
|
|
|
Niri gertatu izan zait hitzaldi bat eman behar dudanean, edo klase bat eman behar dudanean, edo zerbait inportantea egin behar dudanean, Bertigoa bilatzea, bertigo puntu bat bilatzea, nire onena eman ahal izateko, besteak harritzeraino. " Joder ez duk ezer prestatu?"," eske igual behar diat ez prestatzea nire onena momentu horretan
|
eman
ahal izateko. Behar diat bertigo hori sentitu igual kalitate gorena emateko".
|
|
|
Nik esan izan dut bertsolariak asko ematen duela, asko
|
eman
beharra dauka etengabe galdetzen ari zaio jendea bertsolariari, eskatzen bere iritzia, eta ari da bere sentipenak eta bere argudioak ematen ezta. Niri horrek pentsarazten dit bertsolariak asko elikatu behar duela.
|
|
|
Asko jantzi, jende askorekin egon, asko entzun, nik badaukat urte batzutan hori egin izanaren kontzientzia, asko entzun. Bertsolaria herriz herri dabil, jende asko ezagutzen du, entzun egin behar du, jendeari, egin behar du nolabait esanda tenperatura hartzen egon etengabe, pertsona ezberdinei, jendeari, gizarteko geruza ezberdinei, eta nik uste dut irakurri ere bai, kultura arlotik jantzi egin behar duela, gero zerbait
|
eman
ahal izateko.
|
|
|
Ni bertsoaren bidez eta bertsoaren inguruan expresatzen naiz. Eta bertsoak lagundu dit ere nere burua, ez dakit, ulertzen edo nere burua expresatzeko modua
|
eman
dit eta bai, izan liteke nere barruan parte dan zerbait da bertsoa.
|
|
|
Eta bazterrei
|
eman
zaiezu
|
|
|
Nik uste aurtengo txapelketa oso oso simbolikoa izan dela, eta hor hartu du indar handia eta jendearengan ere, nik uste, hainbesteko emoziok sortu dituela horregaitik. Belaunaldi aldaketa bat
|
eman
da, bisualizatu da nahiz eta plazetan emana zen belaunaldi aldaketa hori. Txapelketan eta holako eszenario berdingabe baten eman da errelebo horren irudia. Andoni Egañak txapela utzi du eta hurrengo belaundiak hartu du txapela.
|
|
|
Belaunaldi aldaketa bat eman da, bisualizatu da nahiz eta plazetan emana zen belaunaldi aldaketa hori. Txapelketan eta holako eszenario berdingabe baten
|
eman
da errelebo horren irudia. Andoni Egañak txapela utzi du eta hurrengo belaundiak hartu du txapela.
|
|
|
Azken aulkia da hutsik dagoena. Bertara zuzendu txamarra bertan kolokatu, aulki ondoan dagoen ur boteilari txagoxka
|
eman
eta mikrofono ingurura zuzentzen da.
|
|
|
2009ko abenduko 13an BEC-en
|
eman
zen bertsolari txapelketako finaleko irudiak.
|
|
|
Final horretan
|
eman
zen jendetzaren irudiak ikusiko ditugu.
|
|
|
Ederki
|
eman
ere!
|
|
|
" Depresioaren aurkako pilulak hartzeko motiborik ez dut ikusten. Gertaera malerus batek min
|
eman
dezake, baina soluzioa ez da kimikoa". Emaitza, aldiz, ezin ikusgarriagoa; eta zalantzan jartzen dizu, segun ze kasutan, e postaren erabilera bera.
|
|
|
Ez berari bakarrik, noski. Baina emakume musaren paper tradizionalki pasiboa baliogabetu zuten, ama eta prostitutaren polarizaziotik harago zihoan eredu ordura arte ezezagun bat sortu zuten, genero gailenei bizkar
|
eman
zieten, pinturari eta eskulturari, besarkatzeko argazkilaritza, bideogintza edota performancea. " Hala ere, esaten didatenean, konplimendua da niretzat".
|
|
|
" Pamiela bezalako argitaletxe batean ateratako liburu batek aukera asko dauka kasurik egin ez diezaioten. Ez dago aitzakiarik, liburuak dendetan daude, prentsako jendeak jasotzen ditu; orduan norbaitek
|
eman
behar du azalpenen bat". Las pirañas eleberriaren oihartzuna aipatu diot:
|
|
|
" Chirbesek egin zuen nigatik ahal izan zuen guztia. Oroitzen dut Kritikaren Saria
|
eman
ziotenean nola joan zitzaizkion TVEko kazetari batzuk. Hasi zen nitaz hitz egiten, geldiarazi zuten arte".
|
|
|
Ez da generoan fedea galdu dudala: 1974tik idazten ditut egunerokoak, balio didate oraindik pentsatzeko; baina beste erabilgarritasun bat
|
eman
nahi diet, ez hain engainagarria".
|
|
|
Marianne Breslauer argazkilari alemanak Euskal Herrian zehar egin zuen bidaia 1933ko udaberrian, Annemarie Schwarzenbach idazle suitzarrarekin batera. Iruñea helburu, sei bat egun
|
eman
zituzten bazterrotan, eta hamabi argazki atera guztira. Berlinera itzuli zirenean, ordea, gauzak ez zeuden partitzean utzi bezala.
|
|
|
Tira, musika entzun bai, baina ez naiz ezein talderen jarraitzaile sutsua, ez ezein musika estilo edo eskolarena. nuke, nire inguruko jende askok legez, orduak eta orduak
|
eman
musikaz hitz egiten. Kontzertu bat ere aspaldian ez dut zapaldu.
|
|
|
Kontzertu bat ere aspaldian ez dut zapaldu. Gehienetan, gainera, plazera
|
eman
baino enbarazu egiten dit musikak, idaztean, adibidez, edo tabernan, mintzaidearen ahotsa baino altuagoa jartzen dutenean. Zer esanik ez garraio publikoan, albokoak mundu guztiak entzuteko moduan daramanean, nahiz eta kaskoak belarrietan sartuta izan.
|
|
|
Eta nire ohorearen mesedetan esango dizut, hasiera batean, zentzudun, errefusatu egin nuela artikulu hau idaztea. Baina etxeko diskografiari begiratu azkar bat
|
eman
, katalanez egindako pop album multzoa ikusi eta baietz esan nion Gorka Bereziartua lagunari. Egiten zidan bigarren artikulu proposamena zen gainera.
|
|
|
" Pertsonalki, nahiago dut underground oinarria duen pop katalana, eta katalanez egiten den mainstream musikak kutsatu gabea. Ez ahantzi azken horrek inoizko bandarik eskasenetako batzuk
|
eman
dituela, urrunago joan gabe, Sopa de Cabra, Sangtraït eta Sau". Kontxo, nik hemen 90etako talde bat aipatu nahi nuen, Els Pets, pop kanta eder askoak konposatu zituen banda, gaur egunean jarraitzen duena orain bi urte argitaratu zuten azken diskoa, Com anar al cel i tornar eta gaur egunekoen aitzindaritzat har daitekeena nahiz eta gutxik aitortuko dizuten hori.
|
|
|
bestea zen Manolo Garcia. Bada, bakarka eta katalanez hasi zenetik lehen saiakera herabea alde batera utzita, 1997an, Hoquei sobre pedres lanarekin emaitza ezin interesgarriagoak
|
eman
ditu Portetek. Azkena, 2007koa, bikaina da, Matem els dimarts i els divendres, behin eta berriro entzuteko modukoa.
|
|
|
Ordura arte sekula ez zitzaien bururatu. Baina pixatokiko gizon batzuekin lortu zituen sosak
|
eman
zizkionean, Stilitanok erabaki zuen lagunak La Criollan lan egitea. Gustatuko litzaizuke emakumez janztea?, esan zion Genetek belarrira.
|
|
|
Cafè Moka ondoan zegoen POUMekoen egoitza. Poliorama teatroa, Reial Acadèmia de les Ciències de Barcelona, eraikin horren teilatuan
|
eman
zituen Orwellek hiru egun hiru gau, bizitzako lazgarrienak. Bertatik ikusi zuen, Bartzelonan lehen aldiko, iritsi zenetik itsasoa.
|
|
|
Lehen kolpean
|
eman
dezakeenaren kontra, aspaldikoak dira auzoa existitzearen zantzuak: Antso Abarkarena zegoen, eta orain Carlos V.aren izena daraman gazteluaren bueltan osatu zen hiribilduaren aurrekoak.
|
|
|
2,3 milioi pertsonak
|
eman
dute botoa Kataluniako independentziari buruzko galdeketan. Azaroaren 9an jazotakoaren kronika egin du Aritz Galarragak Bartzelonatik; kolegioz kolegio ikusi, entzun eta sentitutakoa ekarri digu hona.
|
|
|
Auzora bueltatu gara, etxekoek
|
eman
behar dute bozka. Ireki eta hiru ordura, ilara berdina kolegio aurrean.
|
|
|
Ferrariko ekipajearekin jantzita etorri den gizon bat kasurako, auskalo Seat autoa atean aparkatuta. Adineko emakume batek
|
eman
digu gakoetako bat izan daitekeena: politikari lapurrik ez edukitzeko balio badu behintzat.
|
|
|
Dagoeneko ezagutzen dute eguneko bigarren datu ofiziala: 1.977.531 katalanek
|
eman
dute 18:00etarako bozka. Nabari zaie aurpegietan poza, berdin nabaritzen zaie nekea, eta ondo egindako lanaren harrotasuna.
|
|
|
Are kontuan hartzen badugu ez dela jende profesionala, baizik eta, esan dugu, bolondresa. Hara Gracia auzoko kolegio batek 2014ko azaroaren 9an
|
eman
duena: Bai Bai 3.695; Bai Ez 416; Bai Zuri 45; Ez 111; Zuri 33; Beste 78 Eta, besteren gainetik, 4.378 auzotarren parte hartzea.
|
|
|
Errekonozimendua edo, 2003an iritsi zitzaion Ramari: Urrezko Lehoia
|
eman
zioten Veneziako biurtekoan, zazpi hamarkadatan zehar egindako lanagatik. Hartara, goitik behera betetzen dira Carol Ramaren kasuan, Guerrila Girls kolektibokoek aipatzen zituzten iragarpen haiek guztiak:
|
|
|
Paul B. Preciadoren testura itzuliko gara, Elearaziko lagunek osoki euskarara ekarri duten horretara eta ondo pentsatuta, nik ere ekar nezakeen osoki hona, bestelakoekin
|
eman
beharrean alamena. Erakusketa" minoritarioei" arrisku bat ikusten die:
|
|
|
Ziklo bat itxi berri du Miguel Sanchez Ostiz idazleak (Iruñea, 1950). El Escarmiento, La sombra del Escarmiento eta El Botín argitaratuta, bukatutzat
|
eman
du 36ko Gerrak Nafarroan eragin zuen txikizioaren kontaketa. Baztertuak zituen hamaika proiektu berriz hartzeko moduan izango da hemendik aurrera.
|
|
|
Zaharra zure zain zegoen, aihotza eskuetan, ezkaratzeko ilunpetan. Egun santu osoa pattarra edaten
|
eman
zuen... eta joanda zegoen. Hilko zintuen, ziur...
|
|
|
Esate a gaitz bat ite un kristaua, ur lasterrian makila bat bezala joate ala bea bakarrik txar gehio eta okerruk itea. Eta Maria Angula maarikatua re altxa eta isil isilik, ezkutuka jun tzan herriko errebalea; eta hilerrian sartu eta aztarrika hasi zen egun hartan lur
|
eman
tzioten hildako baten hilobian; eta tripak atera zizkon, etxian tripakik, pipermin eta guzti, prestatzeko.
|
|
|
Behin, ez bi, lau libera luma jaitsi zituen herrira. Txinatarrek berrogeita hamar sukre
|
eman
zizkioten.
|
|
|
Ez zioten babesteko astirik
|
eman
. Ezta oihu egiteko ere.
|
|
|
Gau osoa
|
eman
zuen Chancho rengok orbel artean botata. Hilda ez; hiltzen.
|
|
|
Arfonsok eskuin begia galdu zuen, baina, burezurrean
|
eman
zion ezproikadaz, bertan utzi zuen etsaia akabatuta.
|
|
|
Egunak
|
eman
zituzten ibaiak astiro zeharkatzen: lautadako lur malguetan ubideak irekiz, gero eta zabalagoak ziren lur beroetan.
|
|
|
Ez baitziren horrela oldartzen! Ia etsipena
|
eman
nion neure buruari nire gaiztakeriagatik. Handinahizko irrikak eraginda, harropuzkeriatan hasi nintzen:
|
|
|
Ekuadorra iristean, Cuencan jarri zen bizitzen, han bizi baitzen Walter Nussbaum, aitaren anaia, naziek agintea hartzean ihesi etorria. Ihesi atera zenean, bizikleta bat
|
eman
zion opari Heinrich-i. Hamasei urte zituen une hartan.
|
|
|
Walter-ek beso zabalik onartu zuen Heinrich. Lana
|
eman
zion. Etxean hartu zuen.
|
|
|
Gizonak zuloa egin eta emakumeak erretilu batez ateratzen zuen lurra. Jatekoak eta ahaleginak beroa
|
eman
zioten Heinrich-i.
|
|
|
Hildakoari atseden
|
eman
ziotenean lurraren eta txotxez bertan egin zuten gurutzearen azpian, egiteko guztiak burutu eta gero, gauaren isiltasuna erori zen berdexka, bubonikaz jantzita bien gainera. Une hartan elkarren beldur zirela zirudien.
|
|
|
Gau osoa
|
eman
zuten tigre amaren zain. Oso berandu utzi zuten txabola.
|
|
|
Norekin joan ote zen? Ez zion inoiz bizimodu txarrik
|
eman
. Hori bai, orain harrapatuz gero, akabatu egingo zuen.
|
|
|
Ezin nun eaman. Ikusi ut... titia
|
eman
yot. Oin hil nazazu ta kitto.
|
|
|
Atzea
|
eman
eta atera egin zen emakumea. Hartu zituen Heinrich-ek ogitxoak, izoztuak bezainbat gogorrak, eta atarira irten zen astiro.
|
|
|
Sua piztu eta charquia134 jan zuten. Zenbat gau
|
eman
zituzten hala, mendian! " Tigrero" izatea zen haien ogibidea.
|
|
|
Joaquín Gallegos Lara() Guayaquilen jaio zen erabat sustrai eta ingurune kreoleko sendian. Aitaren aldetik, XIX. mende hasieran Espainiatik joan eta urte gutxiren buruan Ekuadorri hainbat profesional eta intelektual
|
eman
zizkion familiakoa zen. Amaren aldetik, berriz, independentziaren aldeko borroketan nabarmendu ziren hainbat heroi ekuadortarren ahaidea zen.
|
|
|
Tarte horietan ezagutu zituen Demetrio Aguilera Malta eta Enrique Gil Gilbert kideko idazleak ere, laster lankide eta idazle lanetan gogaide izango zituenak. Uda bateko oporrak Guayaquilen
|
eman
zituela-eta, hara azaldu zen, baita, geroago Joaquínen emaztea izango zen Nela Martínez Espinosa, Cuencako (Ekuador) neska gaztea ere.
|
|
|
Idazteko zaletasuna eta lana! bazter utzi gabe, 30eko hamarkada hasteaz bat, buru belarri hasi zen politikan: 1931n Juventud Comunista n izena
|
eman
eta langileekin bat eginik jardun zuen urte haietako borroketan nazio osoan. Joan etorri horietan eskuz esku jardun zuen Nela Martínez Espinosa gaztearekin eta hartu emana ezkontzan burutu zen 1935ean177 Bikote bizitzak, ordea, hilabete batzuk bakarrik iraun zuen.
|
|
|
Ez zen, alabaina, Joaquín" alderdi aparatu" ko gizona, ez zen horretatik bizi; kultura aldizkarietarako idazten zituen artikuluetatik baizik eta, horrek bizitzeko adina ematen ez zuenez, han hemenka ematen zizkioten lanetatik: hartxintxarra garraiatzen zuten kamioien kontrolatzaile, liburutegiko laguntzaile, bulego ofizialetako administrari, udal igerilekuko txartel saltzaile, besteak beste; betiere baldin eta agintean zegoen unean uneko politikoari ongi irizten bazitzaion, aldaketak
|
eman
ahala, sarri gertatzen baitzen lana ere galtzea.
|
|
|
Elkarren begirune zintzoan oinarritutako harreman hura 1945ean amaitu zen, garraiatzailea ezkondu zenean. Idazleak, bere aldetik, egitekoari ekitean agindutako laguntza
|
eman
zion Juani eta, lortu zion lanari esker, atera ahal izan zuen aurrera bere familia.
|
|
|
Ezta gutxiago ere! Itzulpen honek, horregatik, haren borondateari jaramon egin eta nolabaiteko irtenbidea
|
eman
behar izan dio eta, konturatuko zinenez, hala egiten saiatu naiz herri hizkeran eman ditudan pasarte ugarietan, herriak berak, zenbaitetan zuzen egon ez arren, darabiltzan esaera esamoldeak erabili ditudanean.
|
|
|
Ezta gutxiago ere! Itzulpen honek, horregatik, haren borondateari jaramon egin eta nolabaiteko irtenbidea eman behar izan dio eta, konturatuko zinenez, hala egiten saiatu naiz herri hizkeran
|
eman
ditudan pasarte ugarietan, herriak berak, zenbaitetan zuzen egon ez arren, darabiltzan esaera esamoldeak erabili ditudanean.
|
|
|
Urteek, halere, bere tokian jarri dute gure idazlearen eta talde osoaren ekarpena eta gaur egun Ekuadorko nobelagintzaren une eta ekarpen aipagarrienetakotzat hartzen dira idazlanok eta egileok. Apustu handia izan da niretzat jokaera hain bitxi hori euskaraz
|
eman
eta euskal irakurleari gerturatu eta ezagutzera ematea.
|
|
|
Gizartean, politikan eta ekonomian bezala, Ekuadorko literatura ere bide berriak ireki beharreko kinkan ikusten dute gure idazleak eta kidekoek. Horri begira elkartzen ziren kultura gizon eta emakumeak Joaquínen ganbaran eta horretarako sortu zuten Grupo de Guayaquil izena
|
eman
zioten idazle taldea.
|
|
|
Hastapeneko urratsak une hartan hedatuena zen modernismoaren bidetik
|
eman
bazituen ere, egileak eten egin nahi du harekin, oso bestelako bidetik jotzeko; eta urte gutxiren buruan, idazkera goitik behera aldaturik ageri zaigu: aditzera eman nahi duena esaldi laburretan jantzita dakar, kaleko hitz eta hizkeran eta" kakografian"!, ahal bezain apaingarri eskasenaz.
|
|
|
Hastapeneko urratsak une hartan hedatuena zen modernismoaren bidetik eman bazituen ere, egileak eten egin nahi du harekin, oso bestelako bidetik jotzeko; eta urte gutxiren buruan, idazkera goitik behera aldaturik ageri zaigu: aditzera
|
eman
nahi duena esaldi laburretan jantzita dakar, kaleko hitz eta hizkeran eta" kakografian"!, ahal bezain apaingarri eskasenaz. Hala ere, aldian aldian pasarte oparoak azaleratzen zaizkio hainbat paragrafotan, literatur" eskolako" modu eta moldez idatzirik.
|
|
|
Hala ere, aldian aldian pasarte oparoak azaleratzen zaizkio hainbat paragrafotan, literatur" eskolako" modu eta moldez idatzirik. Susmoa dut" ezin" zuela beste erara aditzera
|
eman
barruan sortzen zitzaion literatur etorria eta arnasa. Irakurleari kutsatu nahiez deskribapenetan hariltzen du, bereziki, modernismotik edan zuen idazkera akademikoa.
|
|
|
Taldekideekin batera, ordura arte ikusi gabeko ahalegina egin zuen herri hizkerara hurreratu eta zuzenean jasotzeko. Literatur balioa
|
eman
nahi zion herri hizkerari, berori delako berarentzat hizkuntzaren arnasa; eta hitza letra egin nahi duenak iturri horren jarioari zor diolako bere emaria.
|
|
|
Hiztegietan eta adituen artean egindako ahaleginek arrastorik
|
eman
ez badigute ere, hitza kokatuta dagoen testuinguruak argi uzten du hegazti mota bat adierazten duela.
|
|
|
Andeetako kultura duten herrietan, ahoan listuz edo ur gozotan beratutako artale xehatua hartzituz egiten den" chicha" edo edari mota. Chicha egiteko prestaketa
|
eman
zaion artoari ere aplikatzen zaio.
|