|
2000
|
|
|
Eszenaratzea txukuna da halaber; erritmo egokia du eta jarraitzen da kontaketa. Hala ere, zenbaitetan, testua sobera teatrala ez izanik, testuaren gibeletik
|
doala
iruditzen zaio ikusleari, gertakariekin batera joan edo aurre hartzeko parada galaraziz. Eskertzekoa litzateke beraz, bien arteko solasek antzerkiaren molde garbiagoa balute, ikusleok dena narratzailearengandik jaso beharra izan ez dezagun.
|
|
|
Handienetan behintzat bai. Aragoerarekin ez dakit zer pasatuko den, asturieraz badakit aurrera
|
doala
. Gazteleraz, katalanez eta galizieraz ziur aterako direla.
|
|
|
Gaur eguneko kezkatako bat da, plazetan jendea urrituz
|
doala
. Zergatik ote da hori?
|
|
|
Urtaroen garapenak baldintzatuko ditu gertaerak. Izan ere, narrazioak aurrera egin ahala, maitaleen maitasuna udarara gerturatuz gero piztuz
|
doala
antzemango dugu: udarako argitasuna maitaleen alaitasunarekin bat dator.
|
|
|
Juan Luis Zabalak ere" batzuetan Kafkarengandik gertu, bestetan Borgesen bidetik"
|
doala
aipatzen du. (Egunkaria XI) Bestalde, bi ezaugarri hauek azpimarratu zituen:
|
|
|
Ereinkaria eta Hitzak eta ideiak. Bestalde, pixkanaka liburuen erreseinen kopurua ugarituz
|
doala
azpimarratzekoa da. Hauetan, liburuaren berri emateaz gain, iruzkingileak bere iritzia eskaini ohi du, iruzkingile batetik bestera aldaketak nabarmenak diren arren.
|
|
|
Ondorengo esperientzia eta bizipenak lehen oinarri horren gainean finkatuzjoango dira bizitzan zehar, subjektuak bere buruarekiko duen ideia, mundua etabesteekikoa, harreman dialektiko honen ondorioz osatuz
|
doala
.
|
|
|
Neure esku naiz?. Eta inoiz heldu ez, baizik ibilian ibili nahiago duen Unamunozaleak, plazer (estetiko!) paregabea sentituko du trena ziztu bizian
|
doala
. Bai, berriro norbera da.
|
|
|
Hasteko esan dezagun, irrati leadean albistearen gakoa
|
doala
: gertaera laburbildua.
|
|
|
Irratitik mintzatzea eta mikrofonoa itzalita mintzatze soila, ez dira gauza bera. Gure ahotsa uhinetatik
|
doala
jabetzean, irratia bizitzen ari zarela, esan ohi da; honek bihotzaren taupadak azkartzea dakar, burmuinera doan odola areagotu egiten da eta tentsioa sortzen da irratiko esatariarengan.
|
|
|
Geoffroy saguzarrak, berriz, urte osoa eremu berean igarotzen du. Saguzar honek hegan
|
doala
harrapatzen ditu ur azaleko eta lurreko intsektuak.
|
|
|
Eta argi horren bidetik eta egiaren bidetik, gizonak aitzina egin zezakek, aitzina eginen dik... Eta, bere arimaren geografian mundu berri hori sortuz eta osatuz
|
doala
, mundu zaharra eta mundu zaharraren gezurra baztertuko ditik, ezinbertzez. Baina mundu berriak, bertzalde, hipotesi eta oinarri berriak behar ditik, zeren eta teoria hilemorfikoak ez baitu, praktikan, deusetarako balio jadanik.
|
|
|
—eta, eri erakuslea goititzen zuela, erantsi zuen—: Hala, bada, jakizu, alde batetik, ezen Potosi goiti beheiti
|
doala
eta gaurkoa ez dela atzokoa, zeren egun bateko zilarra biharamuneko hauts bihurtu baitzen —Sibiliatik atera zenetik bere galeoiko hainbat kideren ezpainetarik aditua zuen iritzia aditu zion Joxek aita Zacaríasi ere—, eta zeren, harat joaitea, ondorez, nekea eta gaitza ez ezik, erokeria hutsa ere izan baitaiteke, baita munduko ezpataririk handienarentzat ere, zure entseiuaren fruituak i... Eta jakizu, bertzetik, ezen, Potosirat joan gabe ere, badirela Santo Tomáseko asentamenduaren ondoan etxaldeak edo haziendak, batik bat behi aziendaren hazkuntzari emanak eta zureak bezalako beso indartsuen beharrean daudenak, beren ondasunen begiratzeko eta ordenaren ezartzeko, eta nagusi haietarik bati eskain diezazkiokezula zeure zerbitzuak eta endrezuak...
|
|
|
ATSEDENALDI bat hartu dut, jaun André, hainbat orriren berrirakurtzeko profitatu dudana, eta zer erranen dizut, bada? Gizonon kontuetan gertatu izan ohi den bezala, ene ametsa hagitzez ere urrunago
|
doala
ene ahala baino, eta halatan sentitzen naizela, bide erdian geratu banintz bezala.
|
|
|
Opor sainduetan. Eta dagoneko bi ordu iragan direlarik, erran zioat seme zaharrenari aqua park arraio horretara nahi badu,
|
doala
atsoa zertan den ikustera eta errateko denak esperoan gaituela. Eta agertu duk semea, istant bat gabe, izu antzean agertu ere.
|
|
|
Neurri batean, behinik behin, baliagarria zait. Eta, orduan, horregatik adieraz dezaket orain niretzat auto ilara poliki
|
doala
. Irratia jarri dut.
|
|
|
Erraz aldatzen diren horietakoak dira nire iritziak. Ahoan nuen erantzuna, erlijioaren alde borroka egiteko ez baita inor gazteegi; baina,
|
doala
!, nahiago izan nuen barre egitea. Gogo handirik gabe egin nuen barre; haserre nengoen.
|
|
|
Baina beti amaitzen nuen pentsatzen guztiz imajinaezina zaigula besteen etxe barneko intimitatea eta egunerokotasuna, otsoak usoa noiz irensten duen, noiz hagin zorrotzak erakusten... Ni, itxura batean, hain apal eta otzan ikusirik, nekez imajina nazake inork zenbait eszenatan, esate baterako Dabiden zakila milikatzen, Karkasonatik Baionarako autopistan barrena, bera gidari
|
doala
; edo itsasoko ekaitz betean, Gaztelugatxeko ermita ondoan larrua jotzen, haizeak kanpaiari ero moduan eragiten zion bitartean. Gauza intimoekin jarraituz, nekez imajina dezake inork Dabidek zein gustukoa duen txiza komunontzian eserita egitea...
|
|
|
Antzerkigintzaren bidea ez da orain urte batzuetakoa bezain txarra, esan beharrik ez dago. Aurreko urteko joerari jarraiki, badirudi sendotze prozesua aurrera
|
doala
, ez arinegi, baina bai etengabe. Ez dirudi, beste batzuetan bezala, gehiegi puztu eta lehertzeko arriskurik dagoenik oraingoan.
|
|
|
N murritza izaki, gazteen probaleku eta zailtzeko aukera izateari ere uzten ari zaio antzerki amateurra gaur egun. sIpar Euskal Herriko antzerkigintzan ez da sumatu aurrerapausorik azken urte honetan eta desintegrazioaren bide beretik
|
doala
esan daiteke; nahiz eta taldeek kalitatea<3 ren errekonozimendua lortu izan duten beti, nahiz eta bertako idazleek behin eta berriro sariak jaso, oso esparru txikian eskaintzen dira euren muntaiak eta kasu honetan muga ez da banaketa administratibo hutsa. Ipar Euskal Herrian emanaldiak eskaintzeaz gain, Hego Euskal Herrira ere iritsi lukete, baina urrats hori egitea ezinezkoa dirudi gaur egun. Ea eurak ere azken mohikanoez mintzatzen hasi diren une honetan bertako antzerkigintzari ateak zabaltzen zaizkion.
|
|
|
Dena den, kontuan hartzen badugu aspaldi honetan webgune batzuen jabegoagatik —Terra atariaren kasua adibidez— nolako dirutza ordaindu den eta, beste aldetik, nola igo diren beste batzuen akzioak —nahiz eta oraindik zorretan egon—, ezin dugu pentsatu etorkizuna guztientzako beltza izango denik. Akaso batzuk bide bazterrean geldituko dira denentzako tokirik egongo ez delako, baina ukaezina da etorkizuna hortik
|
doala
eta lehia basati honetatik bizirik ateratzen direnak egingo direla azokaren jabe.j
|
|
|
Bide horretan testu digitalari, klasifikazio eta hipertestu bidezko nabigazioa gehitzen zaio, baita irudi, soinu eta mugimendua ere. Honek profeta berri batzuk sortzen ditu berriz ere, lehengo sistema guztia sistema digital baterantz
|
doala
aldarrikatzen dutenak.
|
|
|
Jakin badakigu Euskal Herria jaioterri duen teatroa ondo
|
doala
txapela buruan munduan zehar, baina Donostiako Victoria Eugenian ikusi genuen zeremonia tristea izan zen gero. Tristea bezain urguilurik gabekoa.
|
|
|
Euskal komeria ondo
|
doala
badakigu. Testigu gara.
|
|
|
Gaur arratsaldean, azaroak 8, patiora jaisteko galeriara irtendakoan, bere poltsak prestatuta ikusi dut Antxon. Kundan
|
doala
esan diote, Martutenera. Bapo!
|
|
2001
|
|
|
Lehenbizi etsipenez; 40 eta 60 urte artean denbora aurrera
|
doala
konturatzen goaz, eta azkenean, 70 urtetik aurrera, jarrera lasaia nagusitu ohi da, heriotza gertu ikusten baita; zure ingurukoen heriotzak bizitzen zoaz eta zure azkenak ez du larregi beldurtzen.
|
|
|
Politikariak jendea erakarri egin behar du bere botoa erdiestearren eta horretarako, askotan, edozein gauza esango dizu baita baldarrena baldin bada ere. PP ko buru den Aznarrek behin eta berriro errepikatu izan du" España va bien" delako lelo hori nahiz eta guk badakigun Espainia ez
|
doala
ondo. Ezta Euskal Herria ere; Euskal Herria ez dabil ongi.
|
|
|
Oraintxe litzateke guk euskaldunok, bat eginez, aurrera jotzeko une aproposa. Egia da ia Espainia guztiko prentsa eta mass media gure aurka ditugula baina egia da baita ere, PP ez
|
doala
ondo eta bere politikoak inkonpetente hutsak direla. PSOEko buruzagia den Zapaterok esan berri du Espainia gaur egun ia gobernurik gabe dagoela eta Aznarrek ez dakiela aldapan behera joatearren pedalei eragiten baino.
|
|
|
" Lur bat haratago" libertatearen sinboloa da, baina Irigoienek edo Joanes Etxegoienek dioenez askotan ez dugu gure burua ezagutzen eta gure buruaren esklabo bihurtzen gara. Irakurleak jakin behar du lur bat haratago
|
doala
, utopiaren bila zabal zabalik. Eta irakurraldi bidaian jasotzen duen eragina bizi duen egoeraren araberako izanen dela:
|
|
|
bata, hemengo iragarle handiek (inbertsio handiak egiten dituztenak) Madrilera edo Bartzelonara jotzea nahiago izatea; bestea, kanpoko bi merkatu horiek profesional onak erakartzeko duten ahalmena (kanpaina eta soldata interesanteenak han daudelako). Bestaldetik, ezin dugu ahaztu publizitate sektorea ekonomia orokorraren atzetik ohi
|
doala
, hau da, herri bateko ekonomia sendoak publizitate sektore indartsua dakarrela. Era berean, publizitatea gure enpresek duten lehiatzeko erreminta izatearren, ekonomia orokor horretarako publizitate sektorea indartsua izatea lagungarria da.
|
|
|
Niri gustatuko litzaidake ETA bera konbentzitzea bere bidetik ez
|
doala
inora. EHkoei eskatzen diet ausartak izatea erabakiak hartzeko.
|
|
|
Hala ere, nik esango nuke liburuaren kalitatearen neurketa lehen zihoan bidetik
|
doala
: denbora pasatzen utzi behar da, alde batetik, liburu batek bere buruari eusten dion ikusteko; bestetik, azterketa kritikoa sakondu behar da, ikuspegi historiko zabal samarrekin, unean uneko modetatik urrunduz; eta, azkenik, irakurlea hezitzeko kultur ekintzak indartu behar dira, hala eskoletan nola kulturguneetan; irakurle jantzia, ohartua, ezinbestekoa da liburu baten kalitatea neurtzeko; irakurle horren lana ezinbestekoa da liburu on bat historian zehar nabarmendu edo klasiko bihurtuko bada.
|
|
|
Kepa, berriz, erdi profesionala da. Ikusten da surfa goraka
|
doala
, eta zenbat eta diru gehiago mugitu, orduan eta profesional gehiago egongo dira.
|
|
|
Monolitoetara hurbiltzen ari garela, bidezidorra gero eta estuagoa bihurtuz
|
doala
, baso baten erdian sartzen da, eta leku gehienetan segitzeko erraza bada ere, bakar batzuetan sasiek oztopatu egin dezakete eta nahastu gaitzaketen bidebanatzeak ageri daitezke.
|
|
|
Bere bizitza axola zitzaion hari, eta bere poemak autobiografikoak dira: ardoa azaltzen duenean, bera horditu delako da; neska batez mintzo bazaigu, berak pertsonalki ezagutzen zuen haragizko pertsonaz ari da; eta Coranari buruz hitz egiten duenean, edota mezkitara ez
|
doala
adierazten badu, bere bizitza ari zaigu kontatzen.
|
|
|
Azken bost urteotan ugaztun eta hegazti mehatxatuen portzentaje osoan aldaketa esanguratsurik izan ez den arren, espezie batzuk arrisku handiagoko kategoriara pasa izanak argi adierazten du arazoa larrituz
|
doala
.
|
|
|
Asociación Nacional de Empresas de Máquinas Recreativas (Aisialdiko Makinen Enpresen Espainiako Elkartea) delako elkarteak nabarmendu nahi du 10 zentimoko pusketa hori ez
|
doala
ez tabernako jabearen, ez makinaren jabearen eskuetara; hurrengo jokaldia egiteko baliagarri geratuko da, beraz.
|
|
|
LEIRE oso apain dago jantzita, kotilloi batera
|
doala
dirudi.
|
|
|
a) onarpen bidez bideratuta dago, luzapen gisa; b) ikus, gainera? antolatzailearen presentzia, ondorengoa aurrekoaren ildo edo orientazioberetik
|
doala
esan nahi baitu; c) bestalde, formulazio berri baten itxura du, hots, ezda aurrekoaren errepikapen hutsa.
|
|
|
b) Hortik hasita, eta gaur egungo egoera soziolinguistikoa ikusirik, ezinbestekotzat jotzen dut normalizazio arlo honi ekitea, beti ere argi izanik, gure lanaikaslearen beharren betetzetik harantzago
|
doala
.
|
|
|
b. Gorantza
|
doala
, kutxaren kontra jo duenean egin du burezurreko haustura.
|
|
|
Pello Lizarralde (Urretxu, 1956), esan bezala, ez da hain autore ezaguna, eta hasteko, esan beharra dago, bere lana errealismotik harantzago
|
doala
, eta ez dela, beraz, gizarte eta une jakin baten testigantza. Un Ange Passe (Isilaldietan) izeneko lanahartu dut bere obraren eredu gisa eta bere obraren berri emateko.
|
|
|
Piarres Ibarrart Baigorriko koblakariaz ari zaigu Piarres Lafitte xotilkieta xehetasunak metatuz: «Bide nabar
|
doala
hemen batto. Tobera batzuen karietara, Ibarrart ekarrarazi zuten Jatsutik Kanboko emazte bertsulari gazte baten lagun.Biek bertsutan behar zituzten, sujeten?
|
|
|
EEBBek beren inportazioak ordaintzen dituzten bakoitzean, atzerritar bankua kreditaturik dago, eta berorren balantze orriaren aktibo aldean idatziriko dolarren kopuruak eurodolarren kopuru bat definitzen du. Eurodolar gordailua atzerritar bankuan dolarretan eginiko gordailu bat denez, bistakoa da eurodolar merkatua handituz
|
doala
EEBBen defizita handitzen den heinean. Izan ere, iparramerikar defizitaren existentzia irudikatua da atzerritar dolarren gordailu positiboetan.
|
|
|
Azpimarra dezagun ezen gaur egungo sistemaren bizioa herrialdeen portaerara baino askoz harago
|
doala
, nazioarteko transakzioak gauzatuak direneko egiturazko moldera iritsiz. Molde horren neutraltasuna nazioarteko merkataritzaren garapen zuzenerako oinarrizko baldintza da, eta hemen zirriborratuko den erreformak egitura hori aldatzera jotzen du.
|
|
|
Esnaera ez da horren eztia izan. Begiak ireki eta berehala, bagoia hutsik
|
doala
eta bere geltokia aspaldi igaro dela ohartu da. Hamaikak eta bost direla.
|
|
|
Norbaitek atera dion topolino bukaezina eskuan. Gaua gaizki
|
doala
pentsatuz.
|
|
|
Tabernaz aldatzea proposatu dutenean etxera
|
doala
jakinarazteko aprobetxatu du horregatik. Etxera, baina nola, harritu dira lagunak, oraindik goiz duk eta.
|
|
|
Hegelen ustea funtsean egia dela dirudi: mundua askatasunaren bidean etengabe aitzina
|
doala
.
|
|
|
Mendeku txikiaren ondoren,
|
doala
hori, zirriborroa litera gainean utzi eta kubertara itzuliko zara. Eguraldi txarra egingo du, haizea gogor, elurra eta kazkabarra bota ahalean, hala ere elur kristal sastakatzaileen menpean geratuko zara istriborrean.
|
|
|
‘Hau Miletoko Tales omen da, ur putzura erortzen. Beste irudi honetakoa ere Miletoko Tales omen da, paseatzen, konturatuko zara neskato bati begira
|
doala
. Eta beste irudi hau ere Miletoko Tales bustita.
|
|
|
‘Elurra da orduan! ’ dio kankailuak, leihora
|
doala
, eta leihoa ireki duenean argitasun beroa sartu da.
|
|
|
Eta hala akabatuko da lehenengo eguna eta proposamena eginen dizut orain, ontziratuta zaudela iradokiko dizut eta itsaso zabalean zehar enbarkazioa abantean
|
doala
. Jadanik duzula bidaia kantzelatu eta dela abiapuntura igerian itzultzeko kareletik salto egin.
|
|
|
Ez duzu zer egin jakingo, eta katastrofeen artean dabilen Buster Keatoni begira geratuko zara, desastrea dela eta eroaren moduan aurrera
|
doala
beti katastrofeak ugalduz, bere aurpegi izoztuarekin, harik eta katastrofeak munduaren akabera ez direla ohartu arte.
|
|
|
Jakintzak erreka jo zuela aldarrikatu  zuen Brunetière k eta geroztik ere horrelako zerbait ematen dute aditzera zenbait albistarik. Gezurretan noski, zoroak berak igarriko baitio jakintza aurrera
|
doala
, onerako edo txarrerako.
|
|
|
Ezin uka mende laurdena
|
doala
, ez gehiago eta ez guttiago, 1956tik 1981era. Halaz guztiz, doubting Thomasen batek (nik neronek, esaterako) gogoeta bidegabekoren bat egin dezake:
|
|
|
Baina ordukoek ez bezalako arretaz jasotzen zituen hitz zaharrak, gutxi erabiliak, eta maiteago zituen beti euskarak berezko dituenak. Ohartzen zen, nonbait, bere kideak gehienetan ez bezala, ez duela aski hizkuntza batek hitzak, beharra sortu ahala, ingurukoetatik hartzea, eta ernal iturria agortu ahala, hizkuntza bera ere agortuz
|
doala
.
|
|
|
0 Hor betidanik, mundura sortu ginenetik bai behintzat, betiko uste genuen gizaldia desagertu da behingoz. Beste berba zorrotzago batzuk erabiliko banitu bizitzarene rdira heldu naizela esan nuke, eta hodeiertzera heltzeko neure tartea halandaze gero eta laburragotuz
|
doala
. Eta esperantzak?
|
|
|
Azken urtean haiekin batera Nagore Atela ere aritu da langile. Hortaz, aro berrian sartzen ari garelarik, plan estrategikoaren aroan hain zuzen ere, eta ni zuzendaritzan egondako denboraren luzean bezala, elkartearen hasieratik idazkari izan den Maite Gonzalez Esnal erretiratzera
|
doala
, bada ordua, nik uste, zuzia besteri ematekoa.
|
|
|
Legitimaterik ezak beste iturburu bat ere badu askorentzat, espainieraren aurka
|
doala
euskararen, katalanaren eta gailegoaren normalkuntza, alegia. Autonomi Estatutuek eman zuten horretarako bide.
|
|
|
1.Urte askotako lanari esker, jarreraz bederen, euskal gizartea euskararen aldeko dinamikan kokatu da. Guztiok dakigu euskararen ezagutza eta erabilera ez direla handitu nahiko genukeen neurrian, berreuskalduntze prozesua motelegi
|
doala
, baina, era berean, kontziente gara gehiengoa ren jarrera ez dela euskararen kontrakoa izan: gurasoek beren seme alabak eredu euskaldunetan matrikulatzen dituzte; gizarte eragile ugari dira beren burua euskalduntzen hasteko oinarriak jartzeari ekin diotenak...
|
|
|
A eta B hautemapenak baditut horrek ez du esan nahi A eta ondoren B datorrela denboran besterik gabe; hau da, etxe bateko teilatua begiratzen badut lehen eta gero sarrerako atea, horrek ez du esan nahi atea teilatuaren ondoren datorrenik erregelaren baten arabera. Bestalde, itsasontzia ibaian behera
|
doala
ikusten badut, hor A B segida determinatua dago, objektiboa da, lehen itsasontzia leku batean ikusten dut eta ondoren beherago, eta hori ezin da atzeraldatu. Honek gertaera objektibo bat ezaugarritzen du, eta ez irudipen subjektibo bat.
|
|
|
Eta ez dut dudarik, ezta ere, gizadi osoa hoberantz, gorantz
|
doala
beti —nahiz eta olatuak/ gorabeherak izan— herrikide maitaleen eguneroko eraginari esker, gizakia maitagai goren, gaindiezin ezarriz gizartearen bizitzan eta arduran. Hori erakusten dute, adibidez, egin ditugun eta egiten ari garen aurrerabideak gizaki ororen onespenari, andrazkoen askatasunari, zaharren tratuari buruz eta abar.
|
|
|
Baina orain, galderaren erantzuna jakin gabe ere –bihotz onekoa, finean–, gogoratzen zaion lehen gauza da Ministroari gaztigua ematea, bere bizitza arriskuan dagoela jakinaraztea. Horretara
|
doala
, ordea, beste ezuste bat pairatu behar du, nik modu honetan idatzi dudana:
|
|
|
eta lodituz
|
doala
nabari dut egunez egun.
|
|
2002
|
|
|
Bere tokia eta bere ekitaldiak izan nahi zituen bere mezuak eta estrategia helarazteko. Finean, Aberri Eguna bere egin eta ezker abertzalearen gehiengoa bere ildotik
|
doala
agerrarazi nahi zuen. Garaziko Aberri Eguna ez da horretarako antolatua izan, ordea.
|
|
|
egoera politikoa asko gogortu da, estatuaren errepresioa Batasunaren kontra zuzendua dago batez ere… horrek egoera asko konplikatzen du. Oso garbi izan behar dugu, errepresioa Batasunaren kontra badoa, gizarte osoaren kontra
|
doala
. Talde politiko bati ahotsa kentzen bazaio, demokrazia eta herri hori gaixo geratzen baita.
|
|
|
Elordietak dioenez," Hipotesiak dira eta ezin da ziur jakin, baina euskararen azentua[+ 2] eredurantz
|
doala
esan daiteke. Gaur egun,[+ 2] eredua da geografikoki eta herri kopuruen aldetik hedatuen dagoena, eta geroz eta gehiago hedatzera joko duela dirudi".
|
|
|
Iparraldean borroka armatuaren erreferente nagusia IK da, eta IK isilik dago. IK ABren ildotik
|
doala
ematen du.
|
|
|
Bihar kalera eroango dot... eta
|
doala
!
|
|
|
Aitor dezagun gizateriaren une esplika ezin batean gaudela eta gauza guztien gainetik, bilakaera positibo baterantz
|
doala
gizakia, konponbidea lortzeko ere denbora asko pasa behar duen arren.
|
|
|
Oraino ere indarrean eta garatuz
|
doala
, agiri estrategiko horixe da, dudarik gabe, egungo ingurumen alorreko politiken ardatzetako bat.
|
|
|
Geroak du hitza. Baina ez da ahaztu behar ezen, modu aktibo nahiz pasiboan, lurraldea egituratuz edo desegituratuz, antolatuz edo desantolatuz
|
doala
egunetikegunera.
|
|
|
Emakumeen artean, ohikoa izan da lan merkatuan sartzean gizonezkoek baino partaidetza txikiagoa izatea 25 urtera arte, eta, bereziki, gizonezkoek baino lehenago lan merkatua uzten joatea (30 urtetikgora). Azken urteotako joerak adin ezberdinetako gizonezkoen eta emakumeenjokabidea parekatzen
|
doala
adierazten du, gazteen jokabidea oso antzekoa izanik, eta adineko emakumeak lan merkatuan luzaroago mantenduz. Dena den, gizonezkoen eta emakumeen arteko aldeak oraindik ere nabarmenak dira; aukera pertsonalen bidez azaldu ezin diren aldeak dira, gainera.
|
|
|
Portaera hori garrantzi handikoa da Nafarroan, euskarofobiaren presioa jasatenari den herrialde honetan, egitate honek argi erakusten baitu oker daudela, egitenari diren politika eginda ere, instituzio ofizialak kontrakarrean jarrita eta tematsukijarrita ere, euskara gora
|
doala
, haien mezuak gizartearen ehunak ez dituela bereknahiko luketen bezainbateko indarrez kutsatu. 2000/ 01 ikasturteko zenbakiekerakusten dutenez, gaur egun, Nafarroan, gurasoen erdiak baino gehiagok euskaraaukeratu dute (%52) eta erdara hutsezko irakaskuntzaren zenbakiak gainditu diralehenengo aldiz, eta Haur Hezkuntzan eta Lehen Hezkuntzan dauden ikasleen %25D ereduan eskolatuak izan dira.
|
|
|
2, Harremanetarako hizkuntzaren plangintzari bagagozkio, esan daiteke, Unibertsitatean prozesua astiroago
|
doala
. Plangintzarik ez egoteak dakar intuitiboki jokatzea eta, sarri, errazkeriara jotzea, batez ere erregistro altuxeagoa eskatzenduten komunikazio ekintzetan, bame txostenetan adibidez.
|
|
|
eta itsasontzia
|
doala
zuzen nire lagunekin, gidaria ni izanez gero.
|
|
|
Harkaitzera iristen ari ziren, bira egin behar zuten lekura heltzear ziren, eta, lehenengo postuan
|
doala
, estropada erdian garaile den Giasek oihuka egiten dio agiraka Menetes lemazainari: –Nora hoa hain eskuinetara?
|
|
|
–Haitzetara, Menetes!? diotso berriro oihuka biraraztearren, baina, ai ene, atzera begiratu eta Kloanto ikusten du bere bizkarretik aurrera
|
doala
haitzetara arrimatuta. Barrualdetik egiten du honek aurrerako bidea, Giasen ontzia eta harkaitz durunditsuen artetik igarota, ababorretik ia ia ukituta; estropadaburuaren aurrean jartzen da bizkor eta itsas zabalean sartzen da harkaitza atzean utzita.
|
|
|
Mutil galant bikaina agertzen da brodaturik. Idako hostotza artetik azkona eskuan duela doa gartsuki lasterka orein zaluak nekaraziz; arnasestuka
|
doala
dirudi. Bat batean Idatik dator Jupiterren armak daramatzan hegaztia eta gora darama erpe kakotuen artean.
|
|
|
Bizitza aski luzea eman zaigu, eta, gauza handiak burutzeko nahikoa luze, dena egokiro erabiliz gero. Baina luxuan eta axolagabekerian joan doanean, ezein gauza onuratsutan eman gabe, azkenean azken gertabeharrak estuturik, joan
|
doala
ohartu ez eta igaroa dela sentitzen dugu. Halaxe da:
|
|
|
– Konstelazioa igarri duen astrologo batek, bosgarren urtera
|
doala
atera dizkik kontuak; hala ere, astoak berak hobeto ezagutuko dik, noski, bere egoera zibila. Eta lege Korneliarraren zigorraren jakinaren gainean egonik ere erromatar hiritar bat mirabetzat sal badezaket, zergatik ez duk erosiko, mirabe on eta zintzo hau oso lagungarri izango zaik-eta etxean zein kanpoan?
|
|
|
bizkor doa irristatuz, itsaso handian bitsa atereaz haize kontra. Pentsatuko zenuke itzulika datorrela ekaitza baretu deneko euri erauntsia, edo airean eramanda
|
doala
haizeak nahiz zirimolak erauzitako harkaitza, edo haize zurrunbilo biribilak gora doazela olatuek elkar erasoan jota.
|
|
|
Gainera, azpimarratu zuen proiektu hori oraindik amaitu ez dela eta azken urteetan 160.000 euro inguru inbertitu dituztela, «gure lurraldea eta ingurumena kontserbatzeko» lanean jarraitzeko. Biodibertsitatea galtzea Kanarietako artxipelagoko biodibertsitatearen egungo egoerari dagokionez, Bakailaoak azpimarratu zuen gero eta «gutxiago»
|
doala
, «garapen neurrigabea eta hazkunde demografikoa lurraldearen konkistan eragina duelako», eta, beraz, zenbait naturgune suntsitzen ari direla. Tenerifeko hegoalderago, Tenerifeko Granadilla de Paga herria jarri zuen adibide gisa.
|
|
|
Gainerako kategoriak Giza kontsumorako merkaturatu daitezkeen gainerako olio kategoriei dagokienez (besteak beste, oliba olioa eta oliba patsa), jatorriaren izendapena da produktuaren etiketan agertu. Badirudi kontsumitzailearen eskubideen aurka
|
doala
egoera hori, eta, Batzordeak eskaintzen dituen oinarriak kontuan hartuta, azken produktuaren ezaugarriekin izan dezakeen akats edo nahasmen batetik babesteko ezarri da; izan ere, “gainerako olio kategoriei” dagokienez, ez dago alde nabarmenik produktuaren jatorriarekin erlaziona daitekeenik. Erregulazio berriak, besteak beste, kontsumitzaileek erosten duten produktuaren ezaugarriei buruzko informazioa behar bezala jasotzeko eta zirkulazioan jartzen diren antzeko beste batzuetatik bereizteko duten eskubidearen babesari eragiten dio.
|
|
|
– edo behar baino zulo sakonagoa egin delako. Hala ere, batzuetan badirudi dena ondo
|
doala
takoa jarri arte, baina zuloan sartu eta osagarria torlojuz gero, baliteke takoa zuloaren barruan biratzea. Izan ere, finkapena lortu nahi den paretak ezin du takoa behar bezala jaso, edo igeltsuaren edo emokaduraren atzean bao bat egon daiteke albeolodun adreilu baten espazioari dagokiona.
|
|
|
Bada jende bihotzgabea. Badira, adibidez, zakurra leihotik behera botatzen dutenak, kotxea abiadura handian
|
doala
. Horrelakoetan erraz da bizkarrezurra edo saihetsa puskatzea.
|
|
|
Etxea du bizitoki eta janleku. Zakurrak nagusiari jarraituko dio, edonora
|
doala
ere.
|
|
|
Pertik errepidea gurutzatu du jada eta eliza aldera doa, ohikoa baino ibilera seguruagoaz. Harriturik nago, sinetsi ezinik Perti antiklerikala, Perti eszeptikoa, Perti zakarra, zer, eta hileta  batera
|
doala
. Elizako atea zabaltzen du.
|
|
|
Zoritxarrez, ezin da gauza bera esan Nafarroan edo Iparraldean dugun egoeraz. Batez ere Iparraldean, bistan da euskara gainbehera
|
doala
, nahiz han ere baden euskara ikasten ari den jendea. Baina hizkuntzaren transmisioa, gurasoengandik umeengana, badirudi hautsiago dela han:
|
|
|
Etorkizunean dibertimenduaren agente izango zirela iragarri zielarik idazleei, Robert Musilek, jakin gabe, idazle mediatikoaren irudiari egiten zion erreferentzia: telebistan pailazokeriak egiten dituena, itxuraz burutsuak diruditen esaldiak egiten saiatzen dena, eta sekulan ez duena ezer kritikatzen, batzuetan hori egitera
|
doala
dirudien arren.
|
|
|
Eta literaturatik kanpo? Sentsazio bat, hainbeste eraso eta kontrakar gaiztorekin euskaldunon erkidegoa sendotuz
|
doala
, eta hain urrun ageri zaigun hodeiertza ez dela sarri askotan sentitzen eta sumatzen dugun bezain ilun. Horra hor, nonbait, euskaldunon erresistentzia grina ostera ere gailen.
|
|
|
Abertzale gisa, baina, gurasoek sarritan esaten zigutena aipatu nuke orain elkar ulertze aldera, askatasuna askatasunerantzako bidean eginez
|
doala
baitzioskuten eurek beti, eta beraiek gaztetan eta bizitzan zehar bizi izandako esperientziak eta jasaniko porrotak ezagututa, legezkoa zela —eta dela— pentsatzea nahikoa gertu gaudela gure helburu nagusitik, hau da, euskaldun jendeak etorkizunera segurtasunez eta esperantzaz begiratu ahal izatetik. Eta izan, hala da nire gardiz.
|
|
|
Anjeles Iztuetak Unibertsitate Legea egingo duela behin baino gehiago adierazi arren (Hik Hasi 63, 21 or.; Gara,, 10 or.;...), 2002kourtarrilaren 10ean Euskal Herrirako Unibertsitate Legea tramitatzeko Herri Ekimenari ezetz borobila eman zaio. Au rretik Nafarroako Parlamentuko Mahaiak gauza bera egin zuenean argi geratu zen bere borondate eza, baina Eusko Legebiltzarreko Mahaiak emandako erantzunean (2002ko otsailaren 5ean) Euskal Unibertsitatea izeneko Lege Proposamenean" Espainiako Estatuaren eskuduntzakurratzen direla" eta Autonomia Erkidegoari dagozkion" eskumenetatik harantzago
|
doala
" irakurtzea kezkagarria da.
|
|
|
Urtea bukatzera
|
doala
, Problemen ebazteko atelierak (PEA) eginaraz daitezke, idatziz aurkeztu problemen ebaztera ekartzen baitute.
|
|
2003
|
|
|
Ados agertu zen" Elkargo autonomoetako erakundeek Europako Hizkuntza Gutxituen Itunak dioena betetzen ez dutenean, estatuen egitekoa dela hori betearaztea" dioen analisiarekin, baina bere ustez," hizkuntzaren normalizazioa, normalizazio politikoarekin etorriko da". Gobernuaren hizkuntza politika" okerreko bidetik"
|
doala
gaineratu zuen, baina" euskararentzat errespetuzko tratuaren" bitartez" gatazka honi osagai emozionala" indargabetzea beharrezkotzat jotzen du" maximalismoak" uxatzeko.
|
|
|
Bide bat proposatzen du, alta, bide biziki zaila du bi muturreko sektoreek zapuztu nahi dutelako. Haatik, ez du zentzurik esatea maximalistek diotena, hau da, planak ez dituela Euskal Herriko herrialde guztiak kontuan hartzen, ezta, bestalde, minimalistek diotena, hau da, plan hau Espainiako batasunaren aurka
|
doala
, nazionalista espainolak direnak, gainera. Frantzian ere, tamalez, halako asko daude.
|
|
|
ezker abertzalearen agintarien baimena, euskalgintzaren baitako gutxieneko adostasun zabala eta botere publikoan zeuden abertzaleen mesfidantza. Bistan da lehena lortu zuela, bigarrena Egunkaria bere eguneroko praktikarekin eskuratuz
|
doala
eta hirugarrena eginkizun dagoela. Bistan da ere Joxemiren Egunkariak aurrera egin ahal izan zuela ekonomi erresistentziaz, militante lanaz eta kudeaketa horretan gogoz kontrako eta ezinbesteko loturak eginez.
|
|
|
J. M. JUARISTI. Nik zinez uste dut ezker abertzalea une honetan egoera kontraesankor batean murgilduta dagoela eta ezker abertzaleak uste baino aurrerago eta azkarrago
|
doala
prozesu hau. Duela aste batzuk Baionako manifestazioan ikusi zen zer nolako eskaerak egiten diren Iparraldean:
|
|
|
Bertsolarien maila goraka
|
doala
ukaezina da. Aurtengoan ezusteko bat baino gehiago izan da, txapelduna, besteak beste, berria baita.
|