|
2001
|
|
|
Azterketak bukatu zituelako edo, ez dakit, lasaiago zebilen. Ez zen hainbeste
|
joaten
mendira behintzat eta, nire pozerako, gero eta asteburu gehiago igarotzen zituen etxean.
|
|
2002
|
|
|
Bide garbian zebiltzan zangoak leku erosoan pausatuz. Joxe, itsua izanagatik, mendian ongi zaildua zen, eta mendizalerik finena bezain egoki
|
zihoan
mendi bidean, bidea ikusiko balu bezala. Edonork, begiratu hutsean, itsua zela ez antzemateko moduan.
|
|
|
Baduzu erantzukizun bat, babesleari zor diozuna bete nahi duzu. Baina ni ez
|
noa
mendira babesleengatik igo behar dudala pentsatuz. Ni ez naiz sekula babesleak presionatuta sentitu.
|
|
2004
|
|
|
Ondoren eskuin aldera begiratu eta leihoaren beste aldean dauden haritz gorrituetan jarri du begirada. Haritzak legez, eguzkia ere gorrituz
|
doa
mendiaren atzeko aldean ezkutatzen den heinean. Kotxe barruan ere indarra galdu du argiak, loditu egin da atmosfera.
|
|
2006
|
|
|
Odol berozko iturburu bat
|
doa
menditik behera...
|
|
|
Berritz ohiko irrintzin hura
|
badoala
mendiz mendi.
|
|
|
7 unitatea.
|
Goazen
mendira! 8 unitatea.
|
|
2008
|
|
|
Arnasestuka ari gara. Bedik ume batzuk gurutzatu ditugu, sasiak eta zuhaitz adarrak lepoan dituztela
|
doaz
mendian behera. Ibel go mutikoak agurtu du, baina ez dogon herrietan ikusi genuen protokolo bitxi horren gisan.
|
|
|
Nik kontu errealistago bat kontatuko dizut. Behin bi lagun
|
zihoazen
mendian eta kukua entzun zuten kantari. Bi biek zituztenez txanponak patrikan, segituan hasi ziren ezbaika.
|
|
2009
|
|
|
Hurrengo goizean han
|
joiazan
mendi alderantza gure Libetxu eta Julitxu gaixoak, ogi zati bana jaten ebela, euren baserri maiteari agurka...
|
|
|
Bidean, kamioitik asfaltora jausten dira harri koxkor zorrotzak, mendiaren odol tantak, mendiaren zauritik jaioak. Eta kamioi horietako batetatik erori den meategiaren semeetako batek jo du zure kaskoa txirrindan
|
zoazela
mendian gora. Tok!
|
|
2010
|
|
|
Gobernukoei eta karlisten buruei bost axola zitzaizkien foruak eta euskaldunen kezkak. Engainatuak izan ziren euskaldunak behin eta berriz, poltsa eta diruak bildu zituzten arte beraietaz baliatu ziren, gu zenbat gehiago hil horiek kantari, Engañatu ginduzen
|
joateko
mendira.
|
|
|
Ireki begiak! Piztiak
|
badoaz
menditik! Elurra urtzen ari da!
|
|
2011
|
|
|
Bisitatu ditugun zinemaldietako zuzendariek, zinegileek eta mendizaleek aitortu digute hori», arrazoitu du zinemaldiko presidente Eduardo Martinezek. Pantailaratuko dituzten filmak dira, noski, zinemaldiaren ardatza, baina proiekzioetatik harago
|
doa
Mendi: hitzaldi, erakusketa, ikastaro...
|
|
|
|
JOANA
mendira abiatu da MANEXen bila. MANEX eskalatzetik dator eta harritu egingo da bidean JOANArekin topo egitean.
|
|
2012
|
|
|
Lore magikoa landareen zaintza ere nabarmentzen da. Landan etxe bat zenbait animalia nola bizi diren erakusten die haurrei; Pastel aberatsa «ingurumena eta basoaren habitateko animaliak errespetatzen laguntzen du»,
|
Goazen
mendira! Helburu bera du.
|
|
|
Hunen anaia Joanesekin joanen gira pick up batean Piarre artzain dagon sierrara. Tokien izenik ez nuen altxatu bainan oihan eder batzuetan zehar
|
zoan
mendirako bide hori. Gorago eta argalagoko arbolen artetik bixtaz ikusahalako pazkalekuak agertzen zauzku begietara.
|
|
2013
|
|
|
Aurpegiko bizarra haize bilakatu eta gaztetu egiten da. Ibilian
|
doa
mendian behera, gazte. Aita ez da, ez da aita, bera da hor doana, nekatuta dago eta adarra soltatzen du, zuhaitza desegin eta mendian behera doan Kimu horretan integratzen da, izotza desertuan bezala, ahaztura gogo porotsuan bezala.
|
|
|
–Baina zain ezak heure alaba balitz bezala. Eta egunen batean ezkontzen baduk,
|
doala
mendiko ura bezain garbi. Entzun duk?
|
|
|
Europako mendiak zuriz jantzita eder asko zeuden iragan, Andres de Regil zeharkaldiaren 38 ekitaldia hartzeko. Aurtengoa negu ederra
|
doa
mendiko eskia maite dutenentzat eta elur faltarik ez da inguruotan. Elurra gehiegi kasu askotan eta Regileko antolatzaileek ere hasierako ibilbidea aldatu behar izan zuten.
|
|
|
ekonomia ondo doanean ez da tokatzen eta gauza bera txarto doanean, txarto doalako. Atzera
|
goaz
mendi edo baso publikoen pribatizazioarekin, Itsasertzen Legearekin… Horregatik da gaur inoiz baino beharrezkoagoa aukera berdea.
|
|
|
" Baina zain ezak heure alaba balitz bezala. Eta egunen batean ezkontzen baduk,
|
doala
mendiko ura bezain garbi. Entzun duk?
|
|
|
—Apaizen batek konbentzituko zituen esan nuen. Piarres Lafitteren antzerki lan bat neukan gogoan, Egiazko argia, Lehen Mundu Gerran Verdunera edo Salonikara ez
|
joateagatik
mendia zeharkatu eta Espainiara alde egin zutenen aurka idatzitako obra. Protagonistak fede krisi bat du, zeren emaztea hilzorian utzita abiatu behar izan baitu frontera, eta han, gasagatik, itsu geratu baita.
|
|
|
Ez genukeen gaur poesia asmatuko ez eguerdirantz horixkatuz
|
doazen
mendien hegalen distirak antzaldatzeko era hori, ez azalprintzean kremailerak irekitzen eta ixten denbora labainarazteko modu hau, goizeko zazpietako nasen hotz komunikagarria ez eskuen arteko zapi epeletatik hegaz ateratzen diren agurrak.
|
|
|
Bakea ez da gerla gelditzea, baizik eta justizia zabaltzea. Arranoa
|
doa
mendiz mendi, zuri begira Euskal Herri.
|
|
2014
|
|
|
erdian zihoazela, esan zieten bidea oso arriskutsua zela eta
|
joateko
mendi
|
|
|
Erreka bat aurkitzeko, berrogeita hamar bat versta ekialdera ibili behar, urak Ob eta Jenisei arroen artean banatzen dituen gailur segidaraino. Han, hegotik iparrera
|
doazen
mendi horien oinetan, Tom ibaia ageri da, Oben adar txikia, Tomsk zeharkatzen duena Siberiako ur lasterrik handienetako batean isuri eta galdu baino lehen. Han, ura nasai da nonahi, estepa hezeagoa, tenperatura epelagoa.
|
|
|
Klaseko azkena, zalua eta ezin errexitua, mutiko tzarra. Bere eulitxa jatorritik urrats jauzkaria eta aire lekatsu hori atxiki du, baina metak egitearen bortxaz hiltzen delarik, deabrua tentatzearen bortxaz lehertua da, potzetara sobera
|
joanez
mendiak jaten du. Sinbolo irakur errexa da heriotz eta berpizte hori, denboraren eskema ziklikoan sinesten du.
|
|
|
Behin egin nuen amets
|
banindoala
mendian, bakarka, eta halako batean amildegi baten gainean zegoen egurrezko zubi hauskor bat gurutzatu behar nuela, etxera helduko banintzen. Puskatzeko zorian zegoen zubian abiatu behar nuenean guardako aingerua azaldu zitzaidan, zuzenean gure ohe gainean zegoen iruditik sortua.
|
|
|
|
Goazen
mendi magalera!
|
|
2015
|
|
|
eta ez gara
|
joaten
mendira elkarrekin.
|
|
|
Toyota Tundra lau gurpileko trakzioan
|
zihoan
mendi zorrotz baten aurpegia ebakitzen zuten malda zakarretan gora. Suek eskuineko besoan azkazalak sartu zizkionean, Jerryk marmar egin zuen.
|
|
|
—Inoiz ez daude bakarrik. Taldeka edo bakarka lasterkari
|
doaz
mendietan barna, baina inoiz ez daude bakarrik.
|
|
|
Ez
|
goaz
mendira, ezta gutxiagorik ere.577 Gurea herrietan eta enpresetan lan egitea da, eta badakigu, lan egin eta indarrak batuz gero, gehiengoa lortzeko gauza garela. Gaur gehiengo sindikala ez da ametsa, errealitatea baizik, eta Nafarroan ere iritsiko da, ziur gaude.
|
|
|
Orai,
|
banoa
mendira. Ez dakit berriz etorriko naizen ikusiz ene adina.
|
|
|
Bigarren eguna Andorra lurraldearen aldi zen, jada
|
joaitean
mendi azpiko" tunela" Cadi famatutik iragan eta Urgell herri aldeko Meritxell denboran kartier bat izana, eta orai Ama Birjinaren debozioneari esker, hau Andorrako zazpi parropien patroin ezarriz geroz orotan ezaguna baita, urtero beila handi bat egiten da hor buruilaren 8an.
|
|
2016
|
|
|
Borreroak baditu milaka aurpegi, dio Negu Gorriak taldearen abestiak, eta emakumeen kontrako indarkeriak ere halaxe ditu. Bikotekideek hildako emakumeak edo urteetan jipoiak sufritu dituztenak daude izozmendiaren puntan, baina, hortik abiatuta, zabalduz
|
doa
mendiaren oinarria, emakume guztiengana heldu arte. Mikromatxismo gisa izendatzen diren eta ia garrantzirik eman gabe pasatzen uzten diren komentario eta gertaerak; edota emakume guztiek inoiz sentitu duten beldurra, gauez etxera bakarrik bueltatzean.
|
|
|
Animatu eta irten inurritegitik. Utziozu pentsatzeari eta
|
joan
mendira. Aire zabalak on egingo dizu».
|
|
|
–Orduan, beroa bada, zergatik ez
|
hoa
mendira hamabost egun pasatzera?
|
|
|
Kasualitatez jakin genuenez, ikastetxetik irten eta Mourellera joaten ziren seigarren mailako hiru mutilak, eguraldia oso petrala ez zenean. Ez ziren
|
joaten
mendian ibiltzera edo paisaiaz gozatzera, ez: elizatik haraxeago zegoen Casiña do Bosque tabernara joaten ziren.
|
|
|
Mendizaleak gogotsu
|
doaz
mendian gora, eta ikurrina jarri nahi dute tontorrean. Jarri dute,
|
|
2017
|
|
|
Maisuak hala erantzun zion:
|
zoaz
mendi atzekaldean dagoen herrira eta hango bertso guztiak ikasi itzazu. Ta denborarik galdu gabe, gure gaztea abiatu zan bideetan, ibili eta ibili, luze ibili.
|
|
|
Entzun nire esana, jarraitu nire bideari, beste salbaziorik ez zegok:
|
goazemak
mendien erraietara, atera dezagun ikatza, kobrea, burdina, magnesita; egin dezagun dirutza handi bat, ahaideek errespetua ekar diezaguten, lagunek botak milika diezazkiguten eta handikiek bidean sonbreirua guretzat erantzi dezaten. Huts egiten badugu, nagusi, hobe diagu hilotz eroririk, otsoek, hartzek edo bidera ateratzen zaigun beste edozein piztiak irentsirik, eta bejondeiela!
|
|
|
Lasterka
|
nindoan
mendian behera, behaztopa egin nuen harritza batean eta hankaz gora erori nintzen, azpiko harriak herrestaka eramanez. Eskuak eta zangoak odoletan eta zarramazkaz beterik jarri zitzaizkidan; alkandora urratua neukan.
|
|
|
Senez egiten diozu men inork kasurik egiten ez dion agureari, eta
|
bazoaz
mendian gora, puntako iturrira.
|
|
|
Eskerrak, hainbat egun zituen bota gabe eta ez ginen azkenotan bazter haiek eskiekin zapaltzen genituen lehenak. Arrasto garbiari lotu gintzaizkion, lehenbizi zuhaitz artean, gero ibar zolan, pixkana pixkana garaiera metatzen
|
zihoan
mendi pistan. Ordubetera edo, presa txiki bat jo genuen, hein bereko aintzira preso zeukana.
|
|
|
Ate aurrean dauka aparkaturik mendiko autoa. Piztu motorra eta argiak, eta
|
badoa
mendirantz.
|
|
|
Mendizaleak gogotsu
|
doaz
mendian gora, eta ikurrina jarri nahi dute tontorrean. Jarri dute, haizea indartsu dabil, eta batera eta bestera mugitzen du ikurrina.
|
|
|
“Nora
|
goaz
mendi honetan barna? ”.
|
|
|
Eta bilduko zituzten naski orduan bi hatsez gure zalapartek uzten dituzten keak, pokerrak eta uzkerrak. Oihan hutsa baino biluziago dira egiaz gure bazterrak, aspalditik menturaz, eta pentze sail luzeak
|
doaz
mendi mazeletan gora.
|
|
2018
|
|
|
Eta, aurkitzen ez badugu, erdi oso bat bilatuko diagu.
|
Hoa
mendian gora herriz herri bilatzera. Eta Hirugarren Alabarentzat egokia den gizon bat aurkitzen dugunean, ezkondu egingo ditiagu.
|
|
|
Azken hauetarik zenbait, sortaldeko Pirinioetan, sortu du mendikate amaren zatitze batek eta norabide bera gordetzen dute hamar edo hamabost legoako luzetasunean. Beste ibar handiak laukizuzenak dira eta itxirik, zelaietarantz
|
doazen
mendi bular edo kate bazterren artean. Granitozko adar sare horiek zuhaitzenak bezalakoak dira.
|
|
2019
|
|
|
Mendian behera zihoazen batean entzun zenion. Usoak uxatzeagatik agiraka egin zizun egun horietako bat zen eta haserre
|
zihoan
mendian behera. Eskopeta berria estreinatzen zuen egun horretan, eta ez zuen erabiltzeko aukerarik izan.
|
|
|
Ez
|
joan
mendira aipatutako ordutegian eta beharreko izatekotan, prebentzio neurriak hartu.
|
|
|
Arima hilak...
|
Zoaz
mendira aldarrikatzera... Ostegun izan zen gizona...
|
|
2020
|
|
|
Hau, gure zertasun hau. Hargatik
|
doaz
mendiz Baxenafarroara, bertsolari artzainaren paisaian egotera. Eta ingelesezko kantuei euskarazko letrak jartzen dizkiete, haien artean soilik kantatuko dituztenak.
|
|
|
Pitin bat lasaitzen hasi zenean bi hipotesi daudela esan nion: idazlearen heriotzaren atzean espainiar informazio zerbitzuak egon zitezkeela uste dutela argitaletxekoek, eta ertzainek, berriz, afaltzen egon eta erretegitik behera
|
zihoazenean
mendiko auto batek jo zituela atzetik, seguru asko nahi gabe.
|
|
|
Eskua bekokian jarri nion, baina ez zuen zirkinik egin. . Banindoan itsasoari begira egotera edo
|
banindoan
mendira, eta han bakardadean nengoen bitartean ere bere ahotsa entzuten nuen deitzen zidala eta elkarrizketa luzeak izaten genituen. Galdetzen nion ea berari ere gauza bera gertatzen al zitzaion, baina arraro begiratzen zidan, maite ditugun gizonezkoak arrotz bilakatzen baitzaizkigu.
|
|
|
Mendia ez badoa Mahomagana, Mahoma
|
doa
mendira. Hori dio esaera zaharrak, eta, hain zuzen, hori da BERRIA egunkariak atzotik hedabidearen webgunean martxan jarri duen BERRIA Aretoaren helburua.
|
|
|
Igone Camposek, berriz, berretsi du gorakada etengabean
|
doala
mendiko eskian. Iazko denboraldian jada erakutsi zuen, eskarmentua biltzearekin batera, emaitzak iritsiko zirela.
|
|
|
Baso baten erdiko ibai batean urak trumilka
|
doazenean
mendian behera, ubideko harri biribilek ateratzen duten burrunbak baso guztia gainezkatzen du. Juanak eman didan erantzunak ere halaxe gainezkatu du nire bihotza.
|
|
|
Korrika hasten da herio batean, korri eta korri mendian behera, jakinik edozein momentutan tiro bat entzungo dela, edozein momentutan bere izena idatzia duen bala batek bizkarreko hezurrak hautsiko dizkiola. Lasterka bizian
|
doa
mendian behera, irribarrez.
|
|
|
Autoa zabuka doa bideko harzola hondatuan aurrera, eta bidaiariek giltzurrunak uzten dituzte balantza kolpe bakoitzean, teknikoki errepide esaten zaion baina egiaz galtzada ere ez den kamio zahar hartan. Vila Flaviarako bidean
|
doaz
mendiko errepidetik, eta kilometro bat egiten duten aldiko nabarmenagoa da argitasuna. Hortaz, eguna laster argituko du.
|
|
|
“Noiz
|
zoaz
mendira, Izas? ”, galdetzen didate, “zure ahizpak bai jartzen dituela beherapen onak! ”.
|
|
2021
|
|
|
20.2.1.1a Forma dela eta, aipatzekoa da lehenbizi tiken parean, (r) ik ere badela euskara batuan.
|
Goazen
mendirik mendi; Liburu hauetarik zein hautatu nahi duzu? (cf. liburu hauetatik...); Inguru hauetako mendirik politena Txindoki da... ohikoak dira euskararen eremu gehienean.
|
|
|
Gure etxean oso ohikoa zen mendiaz hitz egitea. Aitak eta osabak gauza asko egin izan zituzten Pirinioetan, baina ez ziren jendeak uste duen bezain beste
|
joaten
mendira. Urtean dozena bat irteera bakarrik egiten zituzten.
|
|
|
Arrazoia argia da: jende gehiago
|
doa
mendira, eta halabeharrez, istripu gehiago gertatzen dira. Estatistika hutsa.
|
|
|
Jendea gehiago
|
doa
mendira, eta halabeharrez, proportzioan istripu gehiago gertatzen dira. Julen Reketa mendi gidariak ere bat egiten du ekuazio horrekin.
|
|
|
Endika Larrazabalek ere igarri du geroz eta jende gehiago
|
doala
mendira azken boladan. “Pandemiak modu batean edo bestean bultzatu egin du zaletasunaren hazkuntza, neurri murriztaile desberdinek kirol jarduera oso eskuragarria bilakatu dute mendia, kirol instalazio asko itxita daudelako edota lagunekin sozializatzeko dugun medio bakanetakoa delako agian”.
|
|
|
Ez baitu lortu Ekuadorkoak. Hirurak nahiko paretsu
|
doaz
mendian gora. Zaila dirudi O' Connor, Lutsenko, Kelderman edo Mas podiumeko borrokan sartzea, aurreko hirukoa baino ahulagoak direlako, eta Tourreko azkeneko astean denak justu antzean doazelako indarrez.
|
|
|
Itxialdian, gobernuaren mezua zen egoteko etxean, baina, mesedez, ateratzeko kanpora pixka batean bazen ere. Ez elkartzeko jendearekin, baina
|
joateko
mendira. Emateko itzuli bat kanpoan.
|
|
|
Janaria ekarriko dut. Ez zaitez herrian gehiegi azaldu; kalexka, etxe parekoa, zuzenean
|
doa
mendira –Hélène besarkatu eta aterantz abiatu zen– Gero arte.
|
|
|
Ez
|
goaz
mendian gora?
|
|
2022
|
|
|
Diferentzia handia dago ipar isurialdea izan edo beste aldekoa. Mendiak ere ematen dio berezitasuna, haizeak hegotik jotzen badu aldapan gora
|
doanean
mendian freskura galtzen du eta beherakoan epeldu egiten da. Hotzena, berriz, ipar mendebaldeko haizearekin izaten dugu; haizea zeharo mendebala baldin bada askoz gutxiago, Galizia aldetik hona mendikate luzea zeharkatzen duelako, baina iparragokoa baldin bada bete betean harrapatzen gaitu.
|
|
|
Leihoen atzeko argiari esker, Omako etxeak antzeman ditzake. Patruila auto bat abiada bizian
|
doa
mendiko auzunerantz. Urrutian, Kortezubitik datorren errepidean, beste distira urdin bat igartzen da.
|
|
|
Cestero korrika
|
doa
mendian gora. Non edo non egon behar du Charok.
|
|
|
Gurpilak apatxen lorratzak leuntzen ditu gainetik igaro ahala, edertu eta findu, buztin gorria atzamarrekin ukitzeko gogoa emateraino. Idiak gurpilari tiraka
|
doaz
mendi bide estuetan behera, eta Patxi mutu doa haien aurrean, apenas esan dion ezer goizean esnatu eta ohetik jaikitzera behartu duenetik. Zerrategira eraman du, tabernarako zerrauts zakuen bila, lehendabizi.
|
|
|
|
Goazen
mendiz mendi Goazen baserriz baserri Maitea non zira Iraultzan ari Duela lau urte bezala Odola eta odola Botatzeko gogoa Egunero berdin Hilak eta heriotza Izenik gabeko lazdura
|
|
|
Mendira joan nahi dut, mendian biziko gara etxe polit batean, gure semea eta sortzekoa den haurrarekin. Goazen,
|
goazen
mendira, goazen bizitzera. Zuk diozu:
|
|
2023
|
|
|
Hamalau horietatik sei dira euskaraz filmatutakoak; nabarmentzekoa da datua. Urterik urte «kopuruan eta kalitatean gora
|
doa
mendiko euskal zinemagintzaren maila», Baraiazarraren esanetan, eta horretan ere bilgune da Mendi Film: «Alde batetik, hor dago beka, eta, bestetik, saiatzen gara urte osoan aurkezten dizkiguten lanen jarraipena egiten eta egileekin hartu emanean egoten; ahal den neurrian, ekoizleak eta sortzaileak kontaktuan jartzen ditugu...
|
|
|
Ez duzu horrelakorik egingo.
|
Zoaz
mendian goiti, hautsa dastatzera eta basa belarrez alhatzera!". Baina Bartomeuren jaiotza bozkariozko eztanda baten modukoa izan zen bezala, poz minaren zirpila baizik ez zen izan Esteveren jaiotza.
|
|
|
Kontakizun osoan bezala, orainaldia erabiltzen du azken eszena marrazteko: " Illunabarra da, eta ez da gelditzen emen anima bat; denak
|
dijoaz
mendia bera kontentuz beterik, euren echeetako sukal chokoetan kontatzera gelditu diran umeai gaur Guadalupen egin dan eleiz punzio ederra".
|