|
2000
|
|
|
Hori desagertuko da? Oso zaila, euskaraz hitz egiten jarraitzen
|
den
neurrian behintzat. Austria, Baviera edo Suitzako aleman hiztun bati nongoa den nabaritzen zaion bezala... ahaleginak ahalegin euskaldunari ere ahoa zabaldu ahala nabaritzen zaio nongoa den.
|
|
|
Zera lortu litzateke: batetik, inguruan erabiltzen den euskararendako sentiberatasuna izatea, ahal
|
den
neurrian berau ezagutzeko. Umeek eta bertakoek ikusten badute badagoela bertakoa ikasteko interesik, horrek berak dakar bertakoaren prestijioa.
|
|
|
Ez naiz egokiena asmatu dudan esateko... garbi daukadana zera da, bihar hastera ez nuela ez aukeraketa berdina egingo ez berdin idatziko. Historia dinamikoa
|
den
neurrian dinamikoa da historia hori irakurtzen eta berridazten duen idazlea ere. Eta hala izan behar du.
|
|
|
Kontuan hartu behar dugu euskal gizartea ez dela euskal nazionalista, anitza dela, eta espainol nazionalismoa gero eta oldarkorragoa izango dela. ETAren indarkeria desagertzen joaten
|
den
neurrian espainiar oldarkotasuna haundituz joango da. Abertzaleok espainolistak baztertzen ditugun aitzakian bi komunitate sortzeko saioa dago hemen.
|
|
|
Egungo egoeraren balantzeaz gain aurrerantzean jorratu beharreko ildoak eta bultzatu beharreko aldaketak mahaigaineratu dira bertan.Euskalduntzearen egungo nahiz etorkizuneko erronketara egokitzeko AEK k bere egituraren berrikuntza du, batetik, helburu. Bere egitura enpresariala sendotu behar du eta barne funtzionamendua eta komunikazioa hobetzeko ahaleginak aurreikusi dira.Bestetik, ikasleria aldatzen ari
|
den
neurrian, AEK k bere eskaintzaren bilakaera eragin behar du eta Didaktika Taldea berrikuntza garrantzitsuak ezartzeko prestatzen ari da.Modernizaziorako ordua da AEK n.
|
|
|
Idazkera txukuna (ahala
|
den
neurrian behintzat) eta kaleko hizkera uztartzea izan da nire nahia. Gaztea naiz, gazteen moduan hitz egiten dut eta gazteen moduan idatzi nahiko nuke.
|
|
|
Horren inguruan badago ideia bat: hizkuntzan, ahal
|
den
neurrian, libreago egin ahal izatea, desinhibitzea. Nahiko lotuta ibiltzen gara beti idazterakoan.
|
|
|
Lizarrako prozesuaren aurka zeuden guztiek sinbolotzat hartu dute Lizarra, eta Lizarra etsai bihurtu dute. Lizarra etsaia
|
den
neurrian egurra eman diote, izugarrizkoak eman ere. Beraz, gauza hauek antolatzerakoan kontuan hartu behar dugun gauza bat etsaiaren indarra da, izugarrizkoa.
|
|
|
Hartara, eleberriak eta ipuin bildumak izango ditugu komentagai. Era berean, autore askoren artean atonduriko liburuak ez ditugu kontuan izan, gure helburua batik bat idazle berrien lanak ezagutzera ematea izan baita, eta ahal
|
den
neurrian hauen ibilbidea zedarritzea. Beraz, idazle askoren artean eginiko lanak gure asmoetatik haratago daude.
|
|
|
Nazionalitate anitza deritzoguorduan. ...razoak sortu ditu nazionalitatearen ezarpenarenhasieratik, atxikipen sentimenduak lotura juridikoak baino garrantzi handiagoaduelakoan, herritarrei fideltasuna eta atxikimendua eskatzen baitizkio estatuak.Atxikimendua anitza izanez gero, besteren baten bermetan estatuaren interesen aurkako jokabideak eta ekintzak gerta daitezkeela-eta, nazioarteko zuzenbidea nazionalitate anitza arautzen eta, ahal
|
den
neurrian, desagerrarazten saiatu da.
|
|
|
Euskaldun, zaharrek? asmakizun hutsa dela leporatu diete euskarabatuaren bultzatzaileei, eta, neurri batean bederen, arrazoi osoz, politika berria gizaasmakizuna
|
den
neurri bereko asmakizuna baita euskara batua ere. Edo, arestianerabilitako terminoetan esanda:
|
|
|
Estatuak bere polizia aurpegia erakusten zuen, autoritatea erabiltzeko prest agertuz. Baina boterearen eraginkortasuna, legea ez betetzea ezinezko ahal
|
den
neurrian bederen bihurtzean datza (Estatuak herritarra legea apurtzeko ezinean jarri behar du). Alde horretatik, azpimarratu egin litzateke, doako irakaskuntzaren alde egin zen nolabaiteko ahalegina.
|
|
|
hark ere asmatu eta asmatu egin zuen, epiziklo bati bertze epiziklo bat eransten ziola, konplikazioneari konplikazionea, alegia, eta maskarari maskara, eta, zertarako, eta huts egiteko, ororen buruan! Eta ongi dago asmatzea, zeren ni ere asmatzearen alde bainago, baina asmatzen duguna ere adimenduaren galbahetik iraganarazi genuke, metaforak ere bai, baina beti ere jakinik ezen, metaforarik onena, ahal
|
den
neurrian, metaforaren ausentzia dela. Zeren bertzenaz ere baitakigu zer den burugabekeria, eta gizonaren burua zinez baitago apaingarrietarat emanago eta isuriago biluztasunerat baino...
|
|
|
Norbaitek hori definizio moduan hartuko balu, berehala konturako da, hala ere, zabalegia dela artea definitzeko tresna gisa, labean ondo egindako legatz bat ere kabituko litzateke-eta artearen atalen batean; eta zabalegia
|
den
neurri berean, muga zorrotzegiak jartzen dituela pentsatzea ere litekeena da, artetzat onartu baikenuke gorrotoa, nazka, barregura maltzurra, inbidia edota egilearenganako lastima sortarazten digun edozein lan.
|
|
|
Liburueta fondo bildumak garrantzi handikoak dira kultura ondarearen alorrean, gizakiari eta bere inguruari buruzko zehaztasun ugari eskaintzen dituztelako, era ordenatuan jasorik jartzen baitira jendearen erabilgai, herritarrak informatzeko, komunikatzeko eta hezteko xedearekin. Helburu horiek behar bezala lortu nahi baditugu, beharrezkoa da zabalkundea egitea eta bilduma propioak eta kanpokoak kontsultatzeko aukera ematea, eta, horretarako, informazio sistema komun bat eratu behar da teknologia berriek eskaintzen dituzten abantailez ahal
|
den
neurrian baliatuz.
|
|
|
Gogoratu besterik ez; anaforikoak eta erreskada luzeak (jatorrizko testuaren ezaugarri agerikoak) premiazko nabarmendu ditugun bakar horietan datoz. Enparauetan ikuspegi estuagotik ibili gara ia beti, diskurtsoaren maila, ahal
|
den
neurrian, galdu gabe.
|
|
|
garrantzizkoena, lehen mailakoa, hemen eta orain behagarria dena deskribatzen duten proposizio faktualek osaturikoa zen. Bigarren mailako sistemaren eginkizuna kontzeptu eta proposizioen kasu aktualentzat eta, batik bat, posibleentzat, legeak ematean zetzan, horretarako haiek, ahal
|
den
neurrian, behagarria denarekin lotuz. Sistema horren helburua argitzearena zen batez ere.
|
|
|
Baina, jakina, bere boterearen ideia moldatuta dago, —herriaren eta subiranoaren— esperientziarekin bat etortzeko moduan. Honetan hipokrisia amiñi bat agertzen dela, gizakiek egiten dituzten gauza gehienetan agertzen dela egia
|
den
neurri berean soilik da egia.
|
|
2001
|
|
|
Edozein enpresak ez du baserri berrien aktiborik. Kaleko bizimodua aldatzen ez
|
den
neurrian baserriak egokitu du bere burua eta enpresa gisa etekinak lortzera jo. Horra errealitatea.
|
|
|
Gizarte Segurantza ez zegoen prestaturik emakumea lan esparruan sartu
|
den
neurri garrantzitsuan sartzeko, eta, 60ko hamarkadako Espainiako Estatuaren gizarte egiturari atxikita geratu da. CESek dioenez, nahiz eta emakumeek lortzen duten estaldura esparrua, sistemaren babes maila eta prestazio kopurua, azken urteotako arau aldaketei esker, zertxobait hobetu den," oraindik ez da lortu gaur egungo gizarte eta lan arloko egiturari behar bezala egokitzerik".
|
|
|
Guda Zibilean Euskadiko Gobernu Autonomoko hirigune izan(" burdinazko gerrikoak" iraun zuen arte), eta gudaoste zaila bizi izan ostean, 60ko hamarkadan bigarren industrializazio eta etorkin uholdea ezagutu zituen. Horrek, diru berriaz gain, urbanizazio, itxura eta kutsadura arazo galantak ere ekarri zituen, gaur egun ahal
|
den
neurrian konpontzen ari direnak.
|
|
|
Bigarren urratsa 2002ko urtarrilaren 1etik otsailaren 28ra bitartekoa izango da, hau da, herrialde bakoitzean ohiko txanpona eta euroa batera erabiltzeko garaia. Epe horretan finantza erakundeek ez dute alderantzizko trukaketarik egingo, kutxazain automatikoek euroak emango dituzte urtarrilaren 1etik aurrera, eta, ahal
|
den
neurrian, merkataritzako guneek, pezetetan edo liberetan ordaintzen bazaie ere, eurotan emango dute itzuli beharreko dirua.
|
|
|
gutxiengoen desagerpen fisikotik (naziek, Stalinek edo Bosnian jazoa) hizkuntza bultzatu eta normaltzeko neurrietara arte mila jarrera daude erdibidean: errepresio bortitza eta asimilazio behartua (Francok edo Mussolinik); askatasuna bai, baina eskubiderik ez (Frantziaren kasua, askatasun indibidualaren ustea, baina gero hizkuntza bakarra da, patois kontzeptua errotuz); ustezko babesa, zenbait laguntza emanez baina ondare
|
den
neurrian begiratuta, hizkuntzari erreparatuz hiztunei eta euren lurraldeari beharrean; eta azkenik, erabateko babesa eta eskubide aitorpena, suedierak Finlandian bizi duena adibidez.
|
|
|
Hots, gure artean nahiko normala da haurrentzat edo gazteentzat idatziriko liburu bat izatea" Begia" ko erreseinan, ohikoak ditugu aldizkari honetan HGL liburuen komentarioak edo liburu horien idazleei eginiko elkarrizketak; «Nabarra» aldizkari berrian ere ez dute inolako eragozpenik «Baloika» gaztetxoen liburua komentatzeko helduen poesia lanen ondoan;" Sautrela" telebista saioan ere egin izan dira HGL inguruko erreportaiak, elkarrizketak, komentarioak... Hau da, euskal kulturan ez dela honelako" diskriminaziorik" ematen, ez inguruko literaturetan ematen
|
den
neurrian bederen.
|
|
|
Eta irakurketez ari garenez, hori izango da ondorengo hitzotan gure hizpide nagusi. Nobela eta testu literario orok irakurtzen
|
den
neurrian bakarrik osatzen baitu bere izatea; azken batean, postestrukturalisten ondoren dakigunez, irakurketa idazketaren beste alderdia besterik ez baita, banaezinezko binomio sortzaile bilakatuz.
|
|
|
Irtenbiderik zuhurrena, gidagailuari sendo eustea da, traiektoria desbideraketak ahal
|
den
neurrian zuzenduz, bat batean azeleratu edo gelditu gabe, inolaz ere.
|
|
|
Isuna ez da galdatu ahal izango Bruselak onartutako errekurtsoak Gortean epaia izan arte eta hori ez da 18 hilabete baino lehen gertatuko; horrenbestez, estatuko agintariek denbora gutxi dute ahal
|
den
neurrian egoera hori konpondu eta isuna saihesteko.
|
|
|
Ahal
|
den
neurrian, haien lana erraztea komeni izaten da, altzariak baztertuz edo koadroak kenduz, laneko denbora (eta, horren ondorioz, fakturako munta) murriztu egingo delako.
|
|
|
Etxeko gastuak ahal
|
den
neurrian murriztea erabakitzen dugunean, horietan zenbait menderaezin direla ohartzen gara, adibidez elektrizitate, ur, gas eta telefoniarena.
|
|
|
Etxeko gastuak ahal
|
den
neurrian murriztea erabakitzen dugunean, horietan zenbait menderaezin direla ohartzen gara, adibidez elektrizitate, ur, gas eta telefoniarena
|
|
|
Haurraren beraren ikuspuntua kontuan izan behar da beti eta, ahal
|
den
neurrian, atsegin izango duen jarduera bat bilatu.
|
|
|
Ahal
|
den
neurrian, beste norbaitek ordezka zaitzala alde egiteko unea iristen denean
|
|
|
1) ikuspegi zaharra, 2) formalista, 3) postmodernoa eta 4) dialektikoa. Izan ere, azken batean, antzeko bilakaera gertatzen arida, gaur egun, jakintzaren arlo eta eremu guztietan, modernitatearen paradigmaaldatzen
|
ari
den neurrian.
|
|
|
d) Elkarlanean, koordinazioan... jardutea, ahal
|
den
neurrian. Elkarlanerako guneposible batzuk:
|
|
|
Sarritan ahaztu egiten zaigu literatura asmazioa dela; asmazioa eta asmazioaren emaitza. Literatura ez da, inondik ere, historiaren sukurtsala, historia ere asmazioa ez
|
den
neurri berean. Historiak gertatutakoaren egia aztertzea eta adierazteadu helburu; eta, neurriren batean, azterketa horretatik bizimoduaren eta giza harremanen legeen nondik norakoa deskribatzea.
|
|
|
berrikuntza sortzendutelako orain arteko ikerketen bilakaeran, gorago esan den zentzuan: motibazioa eta identitate etnolinguistikoa direla teoria nagusiak, ondorenjarrerak direla esanguratsuenak eta, azkenik, eragin txikiaz, bizitasunetnolinguistiko subjektiboa (hautemateak eta usteak). 3) Sare sozialarenteoria ere, psikosoziolinguistikan teoria gisa kontsidera daitekeen neurrian, gizabanakoentzako aukerazko zerbait gertatzen den neurrian (derrigorrezkoa
|
den
neurrian soziolinguistikan sartzen da), teoria nagusia da, bai zuzenean, baita zeharka ere, aldagai soziodemografiko linguistiko eta psikosoziolinguistikoen artean zubi moduan funtzionatzen duelako. Hori guztiaeuskararen testuinguruan, baina, printzipioz, euskal egoeraren antzeko bestelako testuinguruetan ere; horra hor beste mota bateko ikerketa proposamena.
|
|
|
H-ko egoiliarren eta H herrialdearen bereizketa berriro aplikatzen da: H-ko bankuak ez dira batere kaltetuak izan, zeren horien barne zorra beren kanpo zorra hazten
|
den
neurri berberean gutxitzen baita; alta, egia da H herrialdeak, osotasun gisa, H diruko 2 milioi unitateko galera jasaten duela, zeren beraren kanpo zorra ez baita gutxitzen, H diruko 2 milioi unitateko kopuruaren transferra bere kanpo hartzekodunei eman arren. Hots:
|
|
|
Alde horretatik, Zuricheko Unibertsitateak egindako azterlan bat argitaratu du, eta bertan azpimarratzen du haurrak «heldu txikitzat» hartzen direla maiz. Azterlanak argitzen du haurrek arreta berezia behar dutela eta, ahal
|
den
neurrian, garapen bidean dauden herrialdeetara joan ez daitezen gomendatzen du. Nolanahi ere, prebentzio eta tratamendu neurriek gai ordenan egon behar dute, eta ondo ezagutu behar dira.
|
|
|
Sistema hori arrisku larri eta berehalakoen aurrean premiazko arrazoiengatik hartzen da, eta informazioa idatziz eta ahalik eta azkarren helarazten dio Europako Batzordeari, eta Batzordeak gainerako estatu kideei helarazten die. Informazio horretan, eta ahal
|
den
neurrian, fabrikatzailearen edo banatzailearen informazioa behar da produktuaren identifikazioari, arriskuari, egindako proben emaitzei eta merkaturatze kateei buruzko informazioari buruz. Kasu honetan, transmisioa elikadura produktuei buruzko alerta egoerako sarearen bidez egin da.
|
|
|
Ur lurrunaren kontzentrazioak orban beltzaxkak eta lizunak sortzen ditu gainazaletan Batzuetan, berogailuak kondentsazioa eragiten du, eta kristal, ate eta hormetan lurrun gehiegi sortzen da. Ahal
|
den
neurrian, etxebizitzaren barrualdearen eta kanpoaldearen arteko tenperatura aldaketa bortitzak saihestu behar dira. Eraikinaren isolamendu termikoa ere garrantzitsua da hezetasunaren ondorioak arintzeko.
|
|
|
Gaur egun, giza generoaren zoriona bilatzen duen filosofia bat izendatzeko balio du hitzak, askatasunaren eta justiziaren bidez lortu ahal izateko zenbait arau ezartzen dituena. Jarraitzaileek beren elikaduraren orientazioan oinarritutako bizi arauei jarraitzen diete, naturarekin harmonian, eta, ahal
|
den
neurrian, ez dute jaki aizundurik hartzen. Sarritan, atzerapena izaten da horrela elikatutako haurren altueran, pisuan eta mineralen eta bitaminen gabezian.
|
|
|
Hala ere, paziente gutxi batzuek metabolismoaren sortzetiko alterazioa izaten dute, eta horrek oxalatoen hiperprodukzioa (eta, ondorioz, gernu hipersekrezioa) eragiten du. Elikaduraren bidez, ahal
|
den
neurrian, azido oxalikoaren eta kaltzioaren gernu kontzentrazioa murriztuko da. Beraz, saihestu egin behar dira azido oxaliko asko duten elikagaiak, nahiz eta gutxitan narritatu egiten diren gernubideak, baita azido oxaliko gutxi duten elikagaiak irentsi ondoren ere (tomateak, zainzuriak, lekak).
|
|
|
Bestalde, Seteko lehendakariak espainiarren “gizalegezko portaera” ere aipatu zuen, autobusetan edo dendetan gatazkak saihesteko. Ahal
|
den
neurrian, garraio publikora zenbateko zehatzarekin igotzeko eskatu zuen, eta kiosko batek behar adinako aldaketarik ez ote duen ulertzeko. Azken finean, guztiek argi dute merkataritzak ahots abeslaria eramango duela moneta berri bakarrarekin praktika egiteko orduan, batez ere euroaren eta pezetaren arteko bizikidetza aldia hasi eta egun gutxira beherapenak daudenean.
|
|
|
– Ale solteak lortzeko, arroza gordinik berotzen da eta koipe kantitate txiki batean frijitzen da (oliotik gurinera izan daiteke), eta su motelean egosten da, behar den ur kantitatean (normalean, arroz bolumenaren behin eta erdian), egosi gabe edo gordinik gelditu gabe xurga dezan. – Beste prestakin batzuetan, berriz, arrozaren izaera krematsua areagotu egiten da, biratu egiten da egosten den bitartean, ura edo salda gehitzen zaio behar
|
den
neurrian, eta, azkenik, gazta birrindua nahasten da. Risottoak prestatzeko erabiltzen den sistema da.
|
|
|
Zartagin bat erabiliz gero, olioa ez da busti behar, osagaiak hondatzen ari direla adierazten baitu. – Olioarekin kontaktuan jarriko diren elikagaiek ahal
|
den
neurrian lehorrak egon behar dute, urak olioaren deskonposizioa errazten du – Frijitu ondoren, olioa iragazi egin behar da, flotatzen geratzen diren eta oxidatzen eta deskonposatzen laguntzen duten elikagai hondarrak kentzeko. – Komeni da frijitzeko olioa nolabaiteko maiztasunarekin aldatzea.
|
|
|
Azken buruan, testua ongi finkaturik eta ahal
|
den
neurrian argiturik dagoenean, interpretazio oso baten premian izango da: osoa, gure interpretazio kaxkarregiak oso izan daitezkeen neurrian.
|
|
|
Hori dela eta, euskalgintzan hasierako egoerara jo behar dugu ahal
|
den
neurrian. Elebitasunaren aldeko apustua egitea onuragarria dela uste dut, euskararen normalizaziorako hiru erronkei eutsiz:
|
|
|
Ziur nago egoera politikoa lasaituko
|
den
neurrian hizkuntz mapa eta bilakaera gero eta positiboagoa izango dela euskararentzat eta Nafarroako eta Euskal Herri osoko euskaldunontzat.°
|
|
|
Horregatik, organismo bat ezin da mekanismo hutsera murriztu; bizidunak ez dira makinak, bizidun bakoitzaren banakotasuna ezin da adigai determinatuen bidez agortu; horregatik, ez dago Newton bat Biologian Fisikan badagoen antzera. Kanten iritziz, ahal
|
den
neurrian argipen mekanikoa erabiltzen saiatu behar gara, horrekin ezagutza irmoa lortzen baita, baina garbi dauka zenbait agerpenek aukera horri ihes egiten diotela. Beraz, judizio erreflexionatzailean oinarrituta helburutasun bat onar dezakegu, baina soilik zentzu erregulatiboan, organismo biziak nolabait pentsatu ahal izateko.
|
|
|
Baina ezintasun hori ez da psikologikoa eta, beraz, enpirikoa, gure gogamenaren ahalmen berezien ondorio soila, baizik eta egiturazkoa. Gure errepresentazioen baldintza batez ari gara, eta" gure" esaten
|
den
neurrian baldintza subjektiboez ari garela esan daiteke, baina ez gustua edo kolorea subjektiboak diren zentzu berean, zeren ezinezkoa baita oro har espaziorik gabeko errepresentazioa. Ezin da ezer errepresentatu eta, ondorioz, ezagutu, espaziorik gabe.
|
|
|
Eta jainkoa ez da hor zeruan nonbait dagoen izaki gorena. Gugan besterik ez dago jainkotiar izaki hori, ahal
|
den
neurrian hurbildu behar gatzaizkion ideal gisa. Ideiek historikoki gauzatzen den esperientzia baterako batasuna eskaintzen digute, ez historiatik kanpo jauzi egiteko tranpolina.
|
|
2002
|
|
|
Arropa eman duen enpresarekin ez lehiatzeko, ez da inoiz enpresako marka erakutsiko produktuaren salmenta zuzenean. Bestetik, batez ere kirol jantziak direnean ahal
|
den
neurrian, herrialde behartsuetara bidaltzen saiatzen dira.
|
|
|
Badira erdaraz diharduten batzuk ere, Javier Sadaba kasu. Euskal pentsamendua erdaraz ere sor daiteke, eta euskal pentsamendua
|
den
neurrian interesatzen zait. Hau da, Euskal Herriaren problematika konplexua da oso eta erdaraz ekoizten den pentsamendua ere konplexutasun hori interpretatzeko interesatzen zait, neurri horretan hartzen dut.
|
|
|
Diktadura ondorengo urteetan gertatu zena Ramos abokatuak kontatzen duenez aurreko zorrak ordaintzeko Estatu argentinarrak egindako operazioen zerrenda bat da. Operazio horien ardatzetako bat Estatuaren beraren ondasunak saltzea izan da, eta informazioa azaltzen joan
|
den
neurrian joan da handitzen herritarren arteko eskandaloa, Argentinaren zenbat lurralde publiko hipotekaturik dagoen ikusi ahala.
|
|
|
Bilboko tranbia eraikitzeko lanak zatika egiten ari dira horrelako obrek ibilgailuei eta oinezkoei sor diezazkiekeen trabak ahal
|
den
neurrian gutxitzeko. Dena dela, urte bukaera baino lehen hiriko garraio sistema berria abian izango da.
|
|
|
denbora eta beste muga batzuk, zehaztu beharreko batzuk... Baina horiekin guztiekin saiatzen baldin bazara zehatza izaten, oso «egia»ri lotua izaten, oso objektiboa izaten posible
|
den
neurrian behintzat saiatzen baldin bazara era jakin batean forma ematen, zure lan tresnarekin, alegia, hizkuntzarekin jolas egiten, ekinbide horretan literatura etortzen zaizu burura...
|
|
|
Par. Bainan alda badadi, behar beharreko du bertzelakotzea. Gauza bat higitzen den neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen
|
den
neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen baita, eta halatan bere buruaz differente da.
|
|
|
Par. Bainan alda badadi, behar beharreko du bertzelakotzea. Gauza bat higitzen
|
den
neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen den neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen baita, eta halatan bere buruaz differente da.
|
|
|
Guraso edo irakasleek ere aukeraketan eragin dezaketen arren, musikaren pedagogiako adituek diotenez tresnaren lehen aukeraketa ikaslearen beraren zaletasunek eragin behar dute ahal
|
den
neurrian; erakargarri gertatzen zaion tresna aukeratzea komeni da.
|
|
|
Ahal
|
den
neurrian, beti egoitza berera eraman animalia; horrela, bigarren aldian ez zaio hain gogorra egingo hara joatea.
|
|
|
Natura atseden, jolas eta gozamenerako toki egokia
|
den
neurrian gustatzen zaie, besterik gabe.
|
|
|
Ahal
|
den
neurrian ez erabili botatzeko produkturik, hala nola paperezko mukizapi, sukaldeko paper, kartoizko edalontzi eta plater, plastikozko mahai tresna eta abarrik.
|
|
|
Diagnostiko zuzena ahalik eta bizkorren egitea komeni da, tratamendua jartzeko eta ahal
|
den
neurrian gaixotasunak aurrera egin ez dezan.
|
|
|
Aurrera begira, aurrekontuen oreka lortzeko dagoen joera hori (gutxienekodefizita, zerorantz hurbilduz) zabaltzen ari
|
den
neurrian, Europako Ekonomia etaMoneta Batasunaren prozesuan murgilduta dauden EBko estatu kide gehienak, autonomia erkidegoak barne, gastu eta defizit publikoen aurreikuspenak gero etagehiago murrizten ari dira, eta joera hori Hego Euskal Herrian ere islatzen da.
|
|
|
Arlo horretan egokia da kontuan hartzea, azkenez, 1998an Hego Euskal Herrian aurkeztu zen Legegintza Ekimen Herrikoia (LEH), eta gogoratu, baita, EAEkoparlamentu tramiteen ondoren bere babes ahalmena hainbat murriztu dela. LEHan, Birgizarteratzeko Gutxieneko Errenta (Oinarrizko Errenta deitua) Lanbide artekoGutxieneko Soldatararen (LGS) adinekoa izatea eskatzen zen, eta parlamentutikpasa ondoren, LGSren %75ean gelditu da (LGSarekiko alde hori, ahal
|
den
neurrian, foru aldundiek beteko dute). Babestu beharreko gizasemeen adinari dagokionez ere, bada alderik; izan ere, adin nagusiko pertsona guztientzat izatea eskatzen zen (18urtetik gorako guztientzat), baina indarreko legeriak 23 urte eskatzen ditu, ordea.
|
|
|
Hortaz, migrazio arautegien helburu nagusiak etorkinen gizarte eskubideenberme eta benetako lagunkidetasuna izan behar du. Hego Euskal Herriak eremuhorretan duen eskumen gabezia kontuan izanik, gizarte zerbitzuen eremuandauden eskumenak erabili behar dira integrazioa eta benetako berdintasunahedatzeko, eta, ahal
|
den
neurrian, laguntza zerbitzuen banakotasuna gaindituzekintzak unibertsal bihurtzeko (herritartasun eskubideekin lotuz).
|
|
|
Euskararen arloan batik bat, unibertsitateetara hurbiltzen diren ikasleetatik ikasketak euskaraz egiteko prestatuta daudenikasleen portzentajea gero eta handiagoa da. Teknika eta teknologia zientzienalorrean, euskaraz aritzeko tradizio handirik ez dugunez eta gehien gehiena egingabe dagoenez, unibertsitateak eta irakaskuntza behar
|
den
neurrian moldatu beharditugu gizartearen egoera berri horri erantzuteko.
|
|
|
karrerak dira; eta hirugarrenean, soziologia eta eskolak. Helburua da bigarreneredukoak ere poliki poliki edo ahal
|
den
neurrian behintzat hirugarren eredurapasatzea.
|
|
|
ingeniaritza, zuzenbidea, ekonomia eta enpresa zientziak eta abar; bigarren ereduan filologiak, historia eta, batez ere, letretakokarrerak dira; eta hirugarrenean, soziologia eta eskolak. Helburua da bigarreneredukoak ere poliki poliki edo ahal
|
den
neurrian behintzat hirugarren eredurapasatzea.
|
|
|
Hori ahal
|
den
neurrian ekiditeko, irakasle tutoreak beste ikasleekiko harremanak sortzea bultzatu behar luke, eta, horrekin batera, mota guztietakoinplikazioak: ikasleen artean antolatutako posta zerrendan harpidetzeragonbidatuz, proposatzen diren chat saioetan parte hartzera animatuz, telefonoz aritzeko proposatuz, eta abar.
|
|
|
Lan hori irakasleari bidali diezaioke zuzentzeko, edo beste momentu baterako gorde. Ahal
|
den
neurrian, autozuzenketarako gida ere proposatzen zaio.
|
|
|
Azalpenak ere momentu honetan bidaltzen zaizkio. Ahal
|
den
neurrian, eskatutakoari erantzuna eman beharrean, erreferentzia liburuetan non eta nola argitubere dudak azaltzen saiatzen gara, momentuko azalpena baino hurrengo zalantzakargitzeko bideak erakustea interesgarriago iruditzen baitzaigu.
|
|
|
Beraz, ikerketa hutsa ikerketa aplikatua deritzonarekin konbinatu da. Horrek guztiak esan nahi du ezen, ahal
|
den
neurrian, egokitu egin direla arkeologiaren erritmoak eta hiriaren erritmoak. Horrez gain, planifikazio lanetarako, datu arkeologikoak modu egokian, ulergarrian eta praktikoan erakutsibehar zaizkie hirigintza plangintzaren arduradunei.
|
|
|
Eztabaida historiografikoaren ahuleziaren arrazoi nagusiak, nire ustez, bi dira.Alde batetik, historialariok ez ditugu gustukoak norberaren lanari buruzko kritikak, eta, ahal
|
den
neurrian, saihestu egiten ditugu. Bigarrenik, lan hori egiteko baliabideak oso urriak dira.
|
|
|
Oso garrantzitsua da urteko ordainketak ahal
|
den
neurrian doitzea, kenkari fiskalak aprobetxatzeko eta zergen ordainketan aurrezteko.
|
|
|
Kasu guztietan kenkari horiek mugatzen dituzten legezko mugak daude. Horregatik, oso garrantzitsua da, erosketa hipoteka mailegu baten bidez finantzatuz gero, urteko ordainketak ahal
|
den
neurrian doitzea, abantaila fiskal horiek ahalik eta gehien aprobetxatzeko eta, azken batean, zergen ordainketa aurrezteko. Ikus dezagun, orain, zein abantaila fiskal izateko eskubidea duzun zure ohiko etxebizitza erosteko.
|
|
|
Hemen bai, garrantzitsua da zuhurrak izatea; izan ere, hilero kopuru bat jarri behar da egoera horri aurre egiteko eta Ogasunaren ordainketari aurre egiteko zorpetze egoeran ez egoteko. Aurretik azaldutako urrats guztiak egin ondoren, sobratzen den dirua bazkari, arropa, aisia eta bestelakoen gastuei aurre egiteko erabiliko da, ahal
|
den
neurrian familia aurrezteko kopuru txiki bat erreserbatzeari kalterik egin gabe.
|
|
|
Sistemaren su proba maiatzean gertatuko da, eroale batzuk “kopilogile teknologiko” (TCD, ingelesezko siglak) deritzonaren ohartarazpenen mende jartzen direnean. Logurak eta nekeak istripu ugari eragiten dituztenez, INTAko ikertzaileek akordio aitzindari bat sinatu dute Trafiko Zuzendaritza Nagusiarekin, ahal
|
den
neurrian horrelako ezbeharrak saihestuko dituen prototipoa diseinatzeko. Izan ere, kalkulatzen da errepideko istripuen %30 gidaria kontzentratu ez delako gertatzen direla.
|
|
|
Baina ingurumenean modu naturalean edo gizakiaren eraginez, elikagaien bidez gure esposizioa nekez saihets daiteke. Hala ere, minimizatu egin daiteke, ahal
|
den
neurrian eta zentzuz elikatze katean sartzea murriztuko duten ekoizleak eta gainerako teknikariak saiatuz eta kontsumitzen duguna ahalik eta gehien dibertsifikatuz. Azken hori egitea ez da soilik dietistek egiten duten gomendio zentzuzkoa, ez baitago elikagai osorik gure eguneroko nutrizio behar guztiak estaltzen dituen elikagairik, baizik eta toxikologoen aholkua ere bada; izan ere, badakigu (eta jakiten saiatzen gara) zenbait elikagaik ezustekoak ezkutatzen dituztela maiz, metal jakin batzuen gehiegizko edukiagatik, baita kopuru kezkagarriagatik ere.
|
|
|
“Hobe da haur batek ez jatea bere xantaiari uztea baino”, dio aditu horrek, uste baitu ez dela zigortu behar haurra opilak eta litxarreriak kenduz. Izan ere, horiek, freskagarriekin batera, ez diote kalterik egiten haur baten hazkundeari, baldin eta dosi txikitan eta esnea, fruta, barazkiak eta abar barne hartzen dituen dieta orekatu baten barruan eskaintzen bazaie, behar
|
den
neurrian.
|
|
|
Zer da indize gluzemikoa? Odoleko azukre mailari (gluzemia edo glukosa maila) nola eragiten dioten kontuan hartuta kontsumitzen diren elikagaiak sailkatzeko erabiltzen
|
den
neurria da. Indize horrek, batez ere, jan eta bizpahiru ordura odolean gehitzen den azukre kantitatearen erlazioa ezartzen du.
|
|
|
15 edo 30 minutuz irradiatuz, larruazalaren gainerakoa babestuz, larruazaleko lesioak agertuko dira. Baina, «prebentzio onena dio doktoreak – kontrolik gabeko esposizioa gutxitzea eta ahal
|
den
neurrian substantzia fotosentsibilizatzaileak saihestea da». Gainera, eguzki bainuak 11:00etatik 16:00ak arte saihestea gomendatzen da.
|
|
|
Ekonomia Ministerioak erreforma bat prestatzen du hipoteka kredituei buruzko informazio gardentasuna arautzen duen araudiari buruz; izan ere, aurrera eginez gero, erabiltzaileek babes handiagoa izan dezakete hipotekak kontratatzeko orduan. Altxorraren eta Finantza Politikaren Zuzendaritza Nagusiak egindako hipoteka maileguen gardentasunari buruzko Ministerio Aginduaren proiektuaren zirriborroan agertzen
|
den
neurrietako bat da finantza erakundeek maileguaren baldintzei buruz eman behar duten eskaintza loteslea nahitaez kentzea, eta horrek arriskuan jarriko luke erabiltzaileak babesteko zenbait mekanismo. Eskaintza lotesleetan, bezeroak finantza erakundearekin negoziatu dituen mailegu baldintzak jasotzen dira, eta gero eskrituran formalizatzen dira.
|
|
|
Era berean, ondorio hau ateratzen dute: “norbaitek sistema bere osotasunean berrikusi luke” eta, ahal
|
den
neurrian, “jatorrizko kutsadura” saihestu. Beste era batera esanda, zuzenean ibaietara materia organikoaren isurketa mugatzea, eskuarki gizakiena eta animaliena.
|
|
|
Beraz, giza osasunari buruzko datu fidagarrienak istripu kimikoren baten ondoren lortutakoak dira, hala nola Seveso, Bhopal, Vietnamgo gerra, Yhuso edo Yu Cheng. Arazo hori ahal
|
den
neurrian saihesteko, Munduko Osasun Erakundeak (OME) zifra batzuk ezarri ditu dioxinen, furanoen eta dl PCBen toxikotasun baliokidetasunerako, ugaztunak (gizakiak barne), arrainak edo hegaztiak diren. Hala, OMEren (WHO TEF), nazioartean onartutako balioen (ITEF) edo, oraindik ere, Europako zenbait herrialdek bereziki erabilitako balioen (Suedia, esaterako) araberako balioak dituzten taulak lortzen dira.
|
|
|
Kongresuan araua behin betiko egiteko hurbiletik zeuden iturriek ziurtatu zuten hasierako planteamenduek aldaketa handiak ekarriko dituztela Kongresuan, zuzenketen bidez. Orain arte bezala, langileen prerrogatibei eustea izango da adierazgarriena, krisi prozesu batean enpresarekin zuten soldata zorra kobratzeko orduan. Nolanahi ere, Konkurtso Legearen espiritua, ahal
|
den
neurrian, enpresaren jarduerari eta lanpostuei eustea ahalbidetuko duen hitzarmena lortzea da, likidazioa azken baliabide posiblea izango delarik. Izan ere, enpresaren egoera konpontzeko epea ahalik eta gehien murriztea da alderdi garrantzitsuenetako bat, narriadurak are okerrera egin ez dezan.
|
|
|
Apartamentua izanez gero, erreserba bakoitzeko eska daitekeen gehieneko zenbatekoa prezio osoaren %40 da hilabete baino gutxiagorako egiten denean; %25 hilabete baterako erreserbetan; eta %15 gehiago egiten denean. Bidaia egiterik ez dakarren ezbeharren bat gertatzen bada, bertan behera utzi da, ahal
|
den
neurrian, ostatua hartzeko finkatutako eguna baino astebete lehenago. Bestela, seinale gisa emandako zenbatekoa enpresaren esku geldituko da.
|
|
|
Adituen arabera, espainiarren %90 ez dago gustura bere fisikarekin. Denborak aurrera egin ahala, beren gorputzetan akats txiki edo handiak aurkitu dituzte, eta horiek ahal
|
den
neurrian zuzentzen saiatzen dira. Astebete baino gutxiagoan bost kilo galtzea, liposukzioak edo ebakuntza kirurgiko errazetan bularra handitzea agintzen duten dieta miragarriak dira, besteak beste, gorputz perfektua lortzeko aukeratutako metodoak.
|
|
|
Horregatik, aurrena normaltzat hartzea da garai batzuetan lorategiaren itxura beste batzuetan bezalakoa ez izatea. Bai, belar espezie batzuetara jo daiteke, batez ere, ahal
|
den
neurrian, kolore berdearen intentsitatearen galera arintzeko urte osoan zehar. Zein dira espezie horiek?
|
|
|
Alde batetik, literatura multzo bien arteko lubakia berdintzearen kontrako iritzia dudala: uste dut literatura garaiaren eta kontsumokoaren arteko mugak garbi utzi behar direla, ahal
|
den
neurrian, jakina. Literaturaren historiak erakusten duenez, beti existitu izan da antzeko dikotomia bat:
|
|
|
Egia da estatu mailako legeriak muga zurrunak jartzen dituela, bainagu re esku dago zenbait arau ezartzea. Unibertsitateen estatutuez eta autonomi legeez baliatu ginateke, ahal
|
den
neurrian gauzak beste era batera bideratzeko.
|
|
|
Horrez gain, ordea, arrazoi ekonomikoek ere gugandik uxatzen dute neurri hori, gastu handia ekarriko bailuke ezinbestean: argitarako, garbitasun baldintzatarako, airearen berrikuntzarako eta gainerako eginbeharretarako ohikoak diren diru gastuak bikoiztu egingo lituzke bestela ere ankerra
|
den
neurri horrek. Lan egoera oinarrizkoenek agintzen dute, gainera, leotz bakoitzean preso biren edo gehiagoren arteko elkarlana.
|
|
2003
|
|
|
Bera da «Zaraitzuko Hiztegia»ren eta «Zaraitzuko Uskara» liburuaren egilea. Baina kontua ez da euskalki horiek gordetzea, baizik eta ahal
|
den
neurrian berpiztea. Eta horrek luze joko duen arren, egunen batean lortuko dela uste du idazleak:
|
|
|
' bigarren erregistroak' izenekoak edo batere susmagarriak ez diren estatuenak (Kanarietakoak, Man irlakoak...),' betikoak edo tradizionalak', hots, Liberiakoak eta Panamakoak, nahiz eta sail horretan sartzekoak izan daitezkeen, halaber, Bahametakoak (nazionalitate horretako bandera zeukan' Prestige' ontziak) eta Libanokoak eta Gran Caimanekoak, hau da, negozioan sartu berriak diren herrialdeetakoak. Eta, hain zuzen, azkeneko horiekin izan behar da kontu, zeren sinestekoa ez
|
den
neurriraino galtzen baitituzte edo gaizki hartzen arauak, ontziak eta tripulazioak. Bigarren seinalatu ditugunak, aldiz, ontzi bikainak izan ohi dira oro har:
|
|
|
Hemendik aurrera aldizkaria ateratzeko lan egiten duten sei lagunen helburua produktua finkatzea eta kalitatea hobetzea da, euskal irakurleari ahal
|
den
neurrian gauza gehiago eskainiz.
|
|
|
Gure gizartea abertzalea, ezkerrekoa eta biolentzia politikoaren aurkakoa da, herritar askok bat egin dezake Aralarren ideiekin, eta eremu hori landu nahi dugu. Bigarrena, gizarteari gure botoa baliagarria izango dela ohartaraztea da, botoak gure udal eta foru instituzio hauetan gobernatzeko balioko duela instituzioak ahal
|
den
neurrian aldatzeko eta gure herriaren etorkizun hobeago bat lantzen hasteko.
|
|
|
Jardunaldi hauen helburua, negutegi efektua sortzen duen karbono dioxidoa mantentzea edo ahal
|
den
neurrian txikitzea, hondakinen errausketaren ondorioz kanporatzen diren gasak gutxitzea eta garbiago izatea, hondakin erradioaktiboak kontrolatzea eta politika garbizale honen kostuak ebaluatzea eta segitzea da.
|
|
|
Beti aurkitzen du aitzakiaren bat ez aitortzeko bere sexukoak gustatzen zaizkiola. Eta arrazoi horrexek eramango du bizitzan aurkitu dituen bi lagun onenak azalpenik gabe baztertu eta, ahal
|
den
neurrian, betirako ahaztera.
|
|
|
Proposatzen dutena da ahal
|
den
neurrian historiaurreko elikadura jarraitzea, elikagaiak naturatik bilduz edo ehizatuz. Beraz, elikagaiak gordinik hartu behar ditugu, sukaldean prestatu gabe (110°tik gorako tenperaturatan elikagaien kimika aldatzen hasten baita, eta zure gorputzarentzat elikagai hori «gorputz arrotza» bihurtzen da), eta nekazariek landu gabeko elikagaiak hartu behar dira (nekazaritzarekin naturako elikagaiak kimikoki eraldatu baitira).
|
|
|
Era berean, bizimodu erlaxatuagoa egiten ikasi behar da, ahal
|
den
neurrian estresari saihets eginez.
|