|
2000
|
|
|
Hartara, eleberriak eta ipuin bildumak izango ditugu komentagai. Era berean, autore askoren artean atonduriko liburuak ez ditugu kontuan izan, gure helburua batik bat idazle berrien lanak ezagutzera ematea izan baita, eta ahal
|
den
neurrian hauen ibilbidea zedarritzea. Beraz, idazle askoren artean eginiko lanak gure asmoetatik haratago daude.
|
|
2001
|
|
|
Eta irakurketez ari garenez, hori izango da ondorengo hitzotan gure hizpide nagusi. Nobela eta testu literario orok irakurtzen
|
den
neurrian bakarrik osatzen baitu bere izatea; azken batean, postestrukturalisten ondoren dakigunez, irakurketa idazketaren beste alderdia besterik ez baita, banaezinezko binomio sortzaile bilakatuz.
|
|
2002
|
|
|
Par. Bainan alda badadi, behar beharreko du bertzelakotzea. Gauza bat higitzen den neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen
|
den
neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen baita, eta halatan bere buruaz differente da.
|
|
|
Par. Bainan alda badadi, behar beharreko du bertzelakotzea. Gauza bat higitzen
|
den
neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen den neurri berean, higitu ala bere lehengo egokera edo estaturik urruntzen baita, eta halatan bere buruaz differente da.
|
|
2005
|
|
|
Pentsatu genuke eleberri lehiaketa edo publiko zabalagoarentzat gaitzagoa litzatekeela. Ipuina malgua eta artifizio literario berezia
|
den
neurrian narratiba lehiaketa askotan genero bakarra izan da, eta gaur egun ere horrelakoxea da.
|
|
|
Duda barik, baina horrek ez du esan nahi ipuin guztiek alegiazko gertaerak, halakoak gertakari fantastikoak direla ulertuta, baino ez dituztenik kontatzen. Narratibaren helburua fikzioak kontatzea
|
den
neurri berean, badakigu jakin egile batzuen asmoa errealitatea kontatzea ere badela, hau da, ez errealitatearen gainean fikzioa egitea, baizik eta izan diren benetako gertaerak bere horretan ematea. Errealitatea literaturan zertan den azaltzea gaitza bezain nabarra izan daiteke baina, behintzat, ikuspegi horrek balio behar digu konturatzeko ipuina genero zabala eta konplexua dela, beste edozein genero bezain zabala eta konplexua, hortaz, bere baitan ezaugarri ezberdinak hartzera behartuta dagoena.
|
|
2008
|
|
|
Testuen aukeraketa egitean zehazten diren irizpideei dagokienez, lehenago ikusi dugu irizpide nagusia izan behar dela curriculumen araberaeuskal literaturako idazle, genero eta garairik esanguratsuenak biltzen dituzten testuak aukeratzea. Dena dela, eta bigarren mailan bada ere, EAEko curriculumean aipatu aipatzen da" ahal den heinean gazteen mundu ikuskera eta testuinguruarekin lotuz" egin behar dela aukeraketa hori, alegia, ahal
|
den
neurrian ikasleei gertuko izan ahal zaizkien obrak aukeratu behar direla (Nafarroako Foru Dekretuan ez da halako zehaztapenik jasotzen).
|
|
|
EAEko curriculumean aipatzen da landuko diren testuek, ahal
|
den
neurrian, gazteen mundu ikuskerarekin eta testuinguruarekin lotura eduki behar dutela; Nafarroako curriculumak ez du halakorik zehazten.
|
|
2009
|
|
|
Zuberoako antzerkiaren oinarria bertsozko testua da, lau bertsoko estrofetan eratuta, pareetan errima eginez. Neurri erriman gutxi gorabeherakoak dira, ez da erraz zenbat silabako bertsoak diren zehaztea, ahoskera eta ahozko lizentzien bitartez hitzak komeni
|
den
neurrira ekartzen baitira. Erriman ere, ahozko literaturako beste genero batzuetan bezala, bigarren eta laugarren bertsoen amaieran hoskidetasuna sortzen da, baina errimak zehatz betetzera jo barik, sarritan atzizkibideak berak ematen dituen amaierak baliatuta, errazera jota.
|
|
|
Litro biko edukia adierazten du. Hala bada, azunberdiak, guztiz erabilia izan
|
den
neurri eratorria bera, litro baten edukiera adierazten du.
|
|
2013
|
|
|
Gabon Eguberrietako afari bazkariak elkarrekin egiten dituzte familiek. Ahal
|
den
neurrian, gainera, menu berezia prestatzen da, lekuan lekuko berezitasunekin. Bada kantu bat menu hori jasotzen duena ere:
|
|
2015
|
|
|
Ez dut uste Santamariaren militantziak inolako mugaketarik suposatzen dioenik juizio bat ematerakoan, eta orain ere erakutsi dit nola arrazonagarria
|
den
neurrian joera politiko batekin koinzidetzeak, ez dioen eragozten beren askatasuna, gure denboran birjintasuna gorde ohi zen arreta ia patolojikoaz zaintzen duen sabio panda batek ez bezala, gai politiko eta konplexu bati buruz erreflexio propio bat egitea.
|
|
2021
|
|
|
Irakurterraza da, eta bera ere aurrez aurre egoten denean erakartzea lortzen du. Idazleekin egoten garenean, eta saiatzen gara ahal
|
den
neurrian idazleekin egoten, eta egia da batzuk oso interesatuta egoten direla. Nik uste dut hori beharrezkoa dela".
|
|
|
Jo, nik ere badakit gaia batzuetan izan daitekeela gogorra. Ahal
|
den
neurrian, horixe, estrategia desberdinak erabili ikasleak lotzeko. Eta hala ere, batzuk egongo dira ordu osoa deskonektatuta, baina bueno, ahal dugun guztia egiten dugu eta estrategia desberdinak erabiltzen ditugu".
|
|
|
Irakasleen ahotsa ekartzen du AIR1 ek, eta horiek prestatzerakoan hobetzeko tarterik ikusten duen arren, bisitak eskatzen duen arreta eskaintzen saiatzen direla dio: " Idazleekin egoten garenean, eta saiatzen gara ahal
|
den
neurrian idazleekin egoten, egia da batzuk [ikasleak] oso interesatuta egoten direla". Hala ere, esan den moduan, arrakasta handiko egitasmoak izan ohi dira horiek.
|
|
|
Parte hartzailearen aburuz, literaturaren didaktikan garrantzitsua da formazio literarioa prozesu gisa ulertzea eta hala proposatzea, HHtik edo LHtik hasita eta Batxilergoraino, eta bide horretan, finkatzen diren helburuak eta egiten diren proposamenak gradualak eta mailari egokitutakoak izatea, eta jakina, metodologia egokien bidez. Zentzu horretan, ahal
|
den
neurrian magistralitatea saihestu behar dela baieztatzen du ikaslearen rola aktibatu ahal izateko, dioenez, literaturaren didaktikak ikasle protagonistak eta parte hartzaileak behar dituelako, baita irakurle aktiboak ere. Tamalez, egunerokoan hori modu orokortu batean nekez lortzen dela dio nolabaiteko atsekabez.
|
|
|
Kanpoko eremuak dituen balio pedagogikoak ere balia daitezke, nahi izanez gero (Sanz eta besteak, 2020). Horrek ez du esan nahi denek baldintza egoki berdinak eskaintzen dituztenik, baina BHko eguneroko erritmoa aintzat hartuz, ikasgela egokitzea oztopo moduan ikus daiteke, baina, errutina inplementatzen dutenek ikasleek ere erabakian nahiz espazioaren antolaketan parte har dezaten proposatzen da finkatu beharreko zerbait da, dagoen testuingurutik abiatu behar
|
den
neurrian. Edozelan ere, liburutegiaren90 rola eta izaera aldarrikatzea aproposa dela iruditzen zaigu, alde batetik, egindako azterketa kualitati90 Aurreko ohar batean aipatutako EPA en harira, esku hartze horietako bat Tutorizatutako Liburutegiena (TL) da.
|
|
|
Edonola ere, bata edo bestea egokituta, xedea toki iradokitzailea, erosoa eta goxoa prestatzea izango da, eta, ahal
|
den
neurrian, ohiko egituratik aldentzea eta hura apurtzea aholkatzen da. Hala, lurrean kuxinetan edo alfonbra/ tapiz baten gainean eserita lor daiteke, edo, behinik behin, zirkuluan eta maila berean egotea bermatzen duen antzeko egituraketa batera joz.
|