|
2000
|
|
|
Eskura izatera, orrialdetxo hauetan zehar esandakoa errepikatzeko ausardia hartuko nuke beste behin ere, hauxe gogorarazteko: hiru horiek, alegia, Euskal eta Biblioteka eta Nazionalak, erro errotik bete behar dute euren tituluaren esana, eta Euskal Herriari buruzko oro
|
bertara
bildu, edozein euskarri tartean dela eta, zeresanik ez, Euskal Herriaren naziotasun hori ahaztu gabe.
|
|
|
1 Hormarik gabeko liburutegiak. Hau da, erabiltzailea informazio zentrora
|
bertara
fisikoki joan gabe hari zerbitzuak emateko gai dena. Etxetik edo lantegitik, Internetek eskaintzen dituen medioak erabiliz, erabiltzaileak katalogoak kontsulta ditzake, dokumentuen kopiak eskatu, dokumentu osoen kontsulta egin, eta abar.
|
|
2001
|
|
|
Gai hau bertatik
|
bertara
hilabeteotan eztabaidatzen ari da Europar Kontseiluan. Antonio Vitorinok, Barnearazo eta Justizia batzordeburuak, krimena gainditzeko poliziari ahalik eta aukera gehien eskaini behar zaiela defenditzen dutenen tesia ordezkatzen du eta Informazio Gizartea ren batzordeburu den Erkki Liikanenek, ordea, zerge rta ere datuak sekretupean gorde beharra aldarrikatzendu.
|
|
2002
|
|
|
Apaiz euskaldunak, oraingoz behinik behin, badira, gazterik ez bada ere. Kristauen artean, asko eta asko,
|
bertara
etorri beste lurralde batzuetatik, ondo merezitako zaharsaritzearen bila.
|
|
|
• Euskal gizartearen zerbitzura izan luke, berari atxikia, mundu zabaletik datorkiona jasotzeko gai alde batetik, eta
|
bertara
aporta dezakeena bestetik.
|
|
|
(Baina museoaren kudeatzaileak ez dira oraindik konturatu. Ireki aurretik ere, ia bost urte oker ez banabil,
|
bertara
joan eta kartel eta seinaleak euskaraz, espainolez eta ingelesez zeudela ikusita, horretarako kriterioa zein izan zen galdetu nuen. Euskal Herrian frantsesa askoz jende gehiagok hitz egiten zuela ingelesa baino, eta falta zela.
|
|
|
Ariel Sharon jenerala izan zen ekimen horren arduradun nagusia; herrialde horren hegoaldeko eskualde baten kontrolak hamazazpi urte iraun zuen, eta galera larriak eragin zizkion israeldar armadari. Beiruteko setioan zehar, SharonekSabra eta Xatila palestinar kanpamenduak —armarik gabeko zibilek osatutakoa— kontrolpean zituen bitartean,
|
bertara
sartzen utzi zien kristau libanoar miliziei, gatazka hauen historiako sarraskirik izugarrienetakoa egin ahal izan zezaten.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak Euskaldunak munduan deritzan webgunea eragin bazuen betidaniko diasporari erantzuteko, urtarrilean aurkeztu du Euskal Fundazioak www. basquewo rd.net delakoa, Joseba Intxaustiren ardurapean. Aldi berean, on line jarriberria da nazioarteko ezarpenen esperientziak trukatzeko Intersarea.net; eta gero eta gehiago dira, atzerri aberri, harat honateko enpresa intranet pribatuak, datuak eta planoak ez ezik, pieza eta tresnen irudiak ere bideokonferentziaz bertatik
|
bertara
bailiren ikusi eta aztertu ahal izateko.
|
|
2003
|
|
|
Baina oraingoan 70 lan bildu dituzte, eta jendeari gustatzen zaizkion erakusketa horietakoa antolatu dute. Beharbada ez ditu Madrilen Tizianorenak sortuko dituen jende ilarak eragingo, baina zalantzarik ez museo baten betebehar garrantzitsuena jendea
|
bertara
hurbiltzea dela. Eta hori behintzat lortuko dute Bartolome Bermejo eta beste hainbaten lanekin.
|
|
|
Niri gustatu egiten zaizkit horrelako konbinazioak, eta lankidetzak, itxura batean ura eta olioa ematen baitute Zumeta eta Vida rtek, baina itxura, itxura besterik ez da, eta haratago begiratzen ikasi beharra dago, egunero. Zumetaren obra New Yorken lehen aldiz, 2002ko amaierarekin batera, Haim Chanin galerian, eta zoritxarrez bertan izan ez banintz ere,
|
bertara
bildutakoek kontatzen duteha rritu egin zituela newyorktarrak Zumetaren lanak, ez zutela ezagutzen, eta bide txiki bat zabaldu dela Europazharatago, neurri handi batean artea ren hiriburu ere baden New Yorken. Merezitako bidaia, beraz, telebistan albistea ikusten ari nintzen bitartean, hemen Euskal Herrian bi egunkarik Zumetaren erreprodukzio bat zabaldu zutelaetorri zitzaidan burura, eta berehala eraman behar nuela gainera markoa jartzera, eta hortik pentsatzen abiatuta, ez galdetu nola, Durangoko azoka ere gainean zela hasi nintzen pentsatzen (azaroaren 10 inguruan inauguratuko zuten Zumetaren erakusketa New Yorken, gutxi gorabehera).
|
|
2004
|
|
|
Gauaren atzekaldeaneleb erriaren zati hori gizonareneta Ama Lurraren lotura magiko eta etenezinaren adibide ederra dugu. Poeta lurraren seme sentitzen da, lurrean ditu erroak sustraiturik, eta
|
bertara
itzuli nahi luke, hari lotu eta landatu zuhaitz edo landare bat bailitz. Lurra du ama eta sorleku, eta emakume baten besoetan balitz bezala, lurraren sabel mardo eta idorrean etzana zoriontasun beteenean dago.
|
|
|
Eraikuntza lanak urte berean hasi ziren (2001) eta 2004ko udazkenerako bukatuak egon behar dute. Bildumak
|
bertara
eramateko hilabete batzuk direnez, 2005eko udaberrian irekitzea espero da.
|
|
2005
|
|
|
Euskal Telebistak zenbat bikoizten du, urtean? Bikoiztutako kanpo produkzioaren datuak eskuratu guran EITBra
|
bertara
jo dugu. Joselu Blanco EITBko Programazio arduradunak emandako datuen arabera (2005), azken hamabost urteetan bikoiztutako ordu kopurua hauxe izan da:
|
|
|
San Inazioren ustea horixe izaten zen: non dagoen beharra, jesuita
|
bertara
.
|
|
|
Kontseiluak 2004ko azaroan aurkeztu duen Akordio Sozio-Politikoa arestian esandakoaren antzeko zerbait izan liteke, akordio honetatik kanpo geratu diren zenbait alderdi
|
bertara
bilduko balira. Akordioa bera (Kontseiluaren web orrian bere osotasunean aurki litekeena) aberatsa da oso, hainbat arlo eta neurri kontenplatzen baitu; baina hankamotz samar geratzen da, nire ustetan, lortutako atxikimendua ikusita(" betikoak" esango luke norbaitek, eta betikoak ere ez daudela gehituko nuke nik, Jaurlaritzan kide nagusia izan den alderdi abertzalea falta baita; eta falta honek sakonean zerbaitek huts egiten duela adierazten du).
|
|
2006
|
|
|
Dena dela, beti gorde dezakegu harro punttu hori, eta esan" Euskadin hezkuntza doakoa da"; oso ondo geratzen da hori gure agintarietako bat bisitan doanean, jo dezagun, Herbehereetara, edo Kataluniara
|
bertara
, zertara joan urrutiago. Han hizkuntzari beste pisu bat ematen diote, baina, tira... dotore dago esaldia...
|
|
|
Publizitatean eta komunikazio estrategietan aditu direnen hitzetan, gainera, hala balitz ez luke arrakasta handirik lortuko. Soziolinguistika Klusterretik, duela hiru bat hilabete jardunaldi bat antolatu genuen eta
|
bertara
Publis agentziako Iñigo Fernandez gonbidatu genuen; haren laguntzaz aritu ginen datuen zabalpenaz, sentsibilizazioaz, marketaz, logotipoez eta beste hainbat kontuz.
|
|
|
Uda arratsaldetako bilerak Zestoako Ekain harpearen inguruko baserrian, Natur Zientzien Hiztegiko artikuluez eta lexikoaz eztabaidatzen, Jesus Altuna eta han baitzebiltzan harpeko indusketak egiten:
|
bertara
joan behar Jakineko arduradunek eta Alemaniatik etorria zen Fernandok, gero gaueko ordu sakonetan hori bere Ordiziako etxera eraman eta Jakinekoak beren Tolosako komentura. Hiztegi horren inguruan 1975eko martxoan egindako bost egunetako bileren berri ematen du Jakineko artxiboko txostenetako batek:
|
|
|
Horrela izan zen hasiera. Oso bertatik
|
bertara
bizi izan nituen lehenengo Yakin haren inguruko kontu guztiak. Bastarrika, Bereziartua, Mendizabalekin batera.
|
|
2007
|
|
|
Batzuek Hego Euskal Herrira itzultzea erabaki zuten, beste batzuk Amerikara joan ziren. Arazoak EBBra
|
bertara
heldu ziren, Doroteo Ziaurriz hil zenean 1951n; EBB praktikan desegin egin zen, nahiz eta formalki jarraitu Jose Agerreren zuzendaritzapean. Ordura arteko estrategiak porrot egiteak eta alderdiaren eta Jaurlaritzaren antolaketan izandako krisiek sortarazi zuten hamarkada horribilis aren sentsazioa.
|
|
|
Azken horietatik hasiko gara: abertzaletasunak indar berria hartu zuen Ameriketan; izan ere, hirugarren belaunaldi bat sortu zen (lehena mende hasieran Argentinan, bigarrena 1939koa eta hirugarrena 1950ekoa), exiliatu asko heldu baitziren
|
bertara
eta, gainera, aurreko belaunaldien seme alabak gehiago inplikatu ziren lan politikoetan. Aldizkari politiko berriak sortzeko gai izan ziren, ez bakarrik Ameriketako euskaldunei zuzenduta, baita Euskal Herriko abertzale eta euskaldunei zuzendutakoak ere.
|
|
|
Bilboko sozialista ezaguna, errepublikarren ezintasunarekin gogaiturik, Alfonso XIII.aren semea zen Don Juanen jarraitzaileekin estrategia bateratua adostu zuen Donibane Lohizunen 1948ko abuztuan. Jeltzaleek hasieran ez zuten irtenbidea begi onez ikusi, baina pixkanaka
|
bertara
makurtu ziren, 1949ko martxoan zeharka onartu arte. Don Juanek, ordea, Francorekin biltzea aukeratu zuen eta Prietoren estrategia bertan behera geratu zen 1951ko abuztuan.
|
|
|
Beraz, estatu holding horrek aipatu lurraldeetatik kanpo burutzen zituen inbertsio gehienak. Are gehiago, Bizkaia edo Gipuzkoako edozein enpresak lurralde horietan inbertsio berriak egiteko gobernu zentralari baimena eskatzen bazion, ezetza jasotzea ez zen batere harritzekoa; politika hori zela eta, Araba profitatu zen, euskal enpresa ugari
|
bertara
hurbildu baitziren.
|
|
|
Txomin Agirreren Kresala ko portua tipikoago izaki ordea. Tipikoa, bertatik
|
bertara
" Kantauriko perla" dugu. Klaseak eta klaseak daude Izagirreren munduan.
|
|
2008
|
|
|
Ez nuen ulertu Elgoibarren" Hitzak egin gaitu ezer" bertsolaritzari buruzko erakusketan bisita gidatuak egin nituen arte. Oholtza bat zuen erakusketak, eta haurrei
|
bertara
igo eta bertsolariak imitatzeko eskatzen genien. " Egin bertsolariarena!" animatzen genituen.
|
|
|
Miribillako eskola publikoa (San Frantzisko auzoan, Bilbon), jatorri ugaritako umeak biltzen dituen arragoa, mehatxu modura ikusi du jende dezentek, hainbesteraino non ez baitute euren umerik
|
bertara
bidali nahi; bada ordea eskola hori aukera modura ikusten duen gurasorik ere. Gurasook, irudimena hauspotuta, ekimen txalogarriak egiten ari dira, zenbait boluntario lagun dituztela.
|
|
|
Gurasook, irudimena hauspotuta, ekimen txalogarriak egiten ari dira, zenbait boluntario lagun dituztela. Nere azken horietakoa da; astero joaten da
|
bertara
beste boluntario birekin, 6 urteko 18 ume inguruko talde askotariko batengana: Nekane, Joel, Cristian eta Talia ijitoak, Derian eta Ionut hegoamerikarrak, Fabian Afrika beltzekoa, Kevin txinatarra, Issa sahararra...
|
|
|
Aitor Zabalgogeazkoa algortarra koordinatzaile lanetan dabil bertan. Izana da Txetxenian, izana da Kolonbian, izana Afrika beltzean, hamaika bazterretan, eta tsunamien eta gisako hondamendien ondorioak bertatik
|
bertara
ikusi izan ditu behin baino gehiagotan. Miel Anjel Elustondok egin dion elkarrizketa irakurtzen ari naiz:
|
|
|
Mende hasiera honetan nagusitu diren ahots eta froga ugariei erreparatuta, ezinbestekoa da goi mailako hezkuntzaren eta unibertsitatearen misioari buruzko hausnarketa abian jartzea. Unibertsitatea, gaur egun,
|
bertara
joandako pribilegiatuei zientziak eta ezagutzak irakasten dizkien erakunde bat baino askoz ere gehiago da.
|
|
2009
|
|
|
Zientziaren filosofiaren esparruan enpirismo logikoaren hegemonia ahuldu duen erreakzio akademikoak, 1 batetik, eta teknokraziaren aurkako erreakzio sozial kritikoak, 2 bestetik, bat egiten dute Zientzia Teknologia Gizartea (ZTG) azterketen proposamenetan. Egun, ZTG azterketek esparru finkatua osatzen dute, diziplinartekoa (zientziaren filosofia, historia eta soziologia, zientzia politikoak eta ekonomia barne hartzen ditu), eta zientzia zehatz eta naturalek ere
|
bertara
jotzen dute sozialki kokatutako ikuspuntuen bila. Esparru horren aztergai orokorra Z&Tren gizarte dimentsioa da, bai horien aurrekari eta baldintzapenei, bai ingurumen eta gizarte ondorioei dagokienez (sarrera eta berrikuspen historiko baterako, ikus Gonzalez Garda, Lopez Cerezo & Lujan 1996).
|
|
|
Bera hil aurreko lau bost batzar Ataunen izan ziren Victor jantokiko gela handi batean. Herrialdez herrialde ibili beharrean, hobe zen
|
bertara
, Ataunera, geu denok joatea.
|
|
2010
|
|
|
Orleansen bienal bat antolatzea, honela jendea
|
bertara
erakarri eta hiriak sufritzen zuen egoera ikusarazteko.
|
|
|
entziklopedia soziolinguistikoak, azken urte hauetako argitalpenak... Soziolinguistikan interesa duen pertsonari
|
bertara
joatea gomendatzen diot, beti aurkituko du zerbait berria edo interesgarria.
|
|
|
Horrela, bigarren adiera baten arabera, integrazioa etorkinak eta harrera gizarteak burutu beharreko alde biko prozesua da. Hau da, migratua hartzen duen gizarteak berak, etorkina
|
bertara
egokitzeko erraztasunak eskaintzeaz gain, aldaketarako prestasuna agertu behar du, jarrera aktibo edota irekia izan behar du. Horrek, ezinbestean, etorkinaren ezaugarrien nolabaiteko onarpena eskatzen du, kulturaren arloan, esaterako.
|
|
2011
|
|
|
Francia y España". R.M. Azkue ere
|
bertara
hurbildu zen garai horretan, jadanik euskararen katedraren buru zelarik. Hizlarien artean Adrien Plante zegoen; Societe des Sciences, Lettres et Arts de Pau delakoaren buruak ondoko gaiaz jardun zuen:
|
|
|
" Ezina eginaz ekina". Esan zidatenean ez nuen sinetsi, eta
|
bertara
joan arte sinesgaitza egiten zitzaidan. Baina, bai.
|
|
2012
|
|
|
Hura ikusita, gizon zuriak joan egin ziren eta ni amarekin bakarrik geratu nintzen. Pozik bizi izan ginen hainbat urtez, eta gero eta aldarte hobean zebilen ama, aita etortzekoa zela esaten zuen etengabe, aieru hura bazeukala alegia, eta baita arrazoia izan ere; hilabete batzuk igaro, eta
|
bertara
etorri zitzaigun, bat batean, joan zenean bezala. Eta ni gero eta txikiagoa nintzen, gero eta zoriontsuagoa, eta gau batean sukaldean afaltzen ari ginela, aitak supituki bota zigun ea noiz itzuli behar zuen Ameriketara joandako nire anaiak, eta supituki nor eta anaia agertu zitzaigun atean.
|
|
2013
|
|
|
Hartara, ETBk aztertu eta definitu luke zein den bere egitekoa, gutxienez honako helburuei begira: ...kaldunei telebista zerbitzua ematea; euskaldunen arteko euskararen erabilera sustatzea; elebidun hartzaileak euskararen unibertsoan integratzea; etxe mistoetan bizi diren elebidunengana iristea; ingurune erdaldunetan sakabanatuta bizi diren euskaldunei komunikazio espazio baterako sarrera irekitzea; euskara ikasten ari direnei laguntzea; erdaldun elebakarrei euskararen unibertsoaren berri eman eta
|
bertara
erakartzea; eta abar.
|
|
2014
|
|
|
Kontua da, eskola publikoak ez duela eraikin guztia okupatzen. Eta Hendaiako ikastolaren parte bat
|
bertara
ekartzeko aukera bururatu zaie. Heldu den urteko sartzeko zenbait klase bertaratzea espero dute, horren alde ari dira ikastolakoak, baita Herriko Etxea eta eskola publikoko gurasoen gehiengoa.
|
|
2015
|
|
|
Dirua lortzea helburuetako bat zen, jakina, baina baita jendea inplikatzea ere, eta hor ikaragarria izan zen lortu zena. Eta hori argi ikusi zen uztailaren 15ean, Donostiako Belodromoan egin zen jaian eta
|
bertara
bildu zen jendetzan. Herrietan aurkezten zen aldi berean, kultur talde, sindikatu, eragile sozial, enpresari eta alderdi guztiei ere aurkeztu zitzaien.
|
|
2016
|
|
|
Begien aitzinean dauzkat Hunbelino eta Moises osaba zaharrak, Aturri aitzinean, Santu Espiritu auzunea hondoan daukatela, 1936an. Beharrik hor izan da Beste Aldea,
|
bertara
jotzeko iheska. Schengen aitzin, eta areago, Mitterrand aurretik.
|
|
|
Euskalgintzak instituzionalizazioaren ondorioz lortu ez duen atxikimendua lortu da euskararekiko, neurri batean, kulturgintzari eskerrak Gasteizen. Duela gutxira arte, baskoak kanpotik
|
bertara
bizitzera etorritakoak ziren gasteiztar askorentzat. Orain, berriz, bertan bizi eta euskaraz ez dakitenak.
|
|
2017
|
|
|
2 Euskal Herrira etorrita, honela, Humboldtek" euskal nazioa" eta" euskal hizkuntza" bilatzen ditu, alegia," euskaraz hitz egiten duen nazioa" eta" euskaldunek hitz egiten duten hizkuntza"; izan ere,
|
bertara
etortzeak bakarrik eta besterik gabeez dio ezer bermatzen. Bestela esanda, euskaraz bizi diren horiek ezagutu nahi ditu; hots, euskara biziaren esperientzia eduki nahi du, eta, horrexegatik, bertako hainbat eskualde ez ditu bere bidaien jomuga zuzen bezala ikusten nahiz eta horiek bestela garrantzitsuak diren.
|
|
|
Bertso jardunean ohikoa da distantzia laburrean aritzea. Bazkari, afari, poteo eta taulaz aparteko imajina ditzakezun formatu horietako askotan, bertatik
|
bertara
ari da bertsolaria. Hemen eta orain aldagaia hain da premiatsua, bertsoa bera, eta harekin batera umorea bera ere, urjentziak baldintzatzen dituela.
|
|
|
Bernardo Atxagari entzun nion behin, Bilboko Santutxu auzoko eliza batean eman zuen hitzaldian, Infernua Elizak kontatu digun bezala ezin daitekeela existitu, arinago edo beranduago
|
bertara
ohitu egingo ginatekeelako. Infernuko garrak hasieran mingarri izango litzaizkiguke, noski; baina egunen, urteen eta mendeen joanarekin kiskaltzera ere ohitu egingo ginateke, eta, are, normaltzat eta berezkotzat hartu.
|
|
2018
|
|
|
Argazkia ateratzeko nahikoa. Erregea buru, Espainiako erakundeetako ordezkariak etorri ziren lan horiek bertatik
|
bertara
ikustera. Argazkia ateratzera.
|
|
2020
|
|
|
Oso begirada laburrekoak gara, batzuetan. Bertatik
|
bertara
jarraitzen ditugu gertakariak. Sustraien arrastoa galduta.
|
|
|
Paris munduaren erdigunea iruditu zitzaidan, talaia paregabea, eta hango giro unibertsitarioa guztiz aberatsa. Gogoan dut, esaterako, zer nolako interesarekin segitu nuen bertatik
|
bertara
prozesu luze eta gorabeheratsu baten ondoren Parisen gauzatu zen Vietnami buruzko Bake Akordioa, 1973an.
|
|
|
Kazetaritza titulu berriaren bataioa erreportaje batekin egin nuen. Nikaraguara joan nintzen, gurean halako oihartzuna zuen eta herri txiki eta zapalduen esperantza ordezkatzen zuen iraultza sandinista bertatik
|
bertara
ezagutzera. Entzutera, ikustera, ikastera, ulertzera joan nintzela Nikaraguara nioen erreportajearen atarian.
|
|
2021
|
|
|
Halako ekimenak euskararentzat ezinbestekoak direla dio Pilarek, NOLEGA programaren defendatzaile sutsua dela horregatik. Barakaldon bertatik
|
bertara
konprobatu ahal izan duelako berak hori: euskararen aldeko ekimenek ikasgelak gainditu behar dituzte.
|
|
|
Horiek izozmendiaren punta osatzen dute, eta horren atzean etengabeko xinaurri lana ezkutatzen da, proposamen alternatiboez, hautetsiekin edo teknikariekin egindako bilerez, lekura
|
bertara
egin bisitez eta lan eta ekintza horiek guziak batzen dituen estrategiaren etengabeko lantzeaz osatua.
|
|
2022
|
|
|
Zergatik? Ekologiaren begirada holistikoa, sistemikoa, konplexua, dinamikoa eta diziplinartekoa delako, eta, egungo mundu konplexu, ezegonkor eta aldakorra eraldatzeko edota
|
bertara
egokitzeko eraginkorra eta estrategikoa delako.
|
|
2023
|
|
|
Bertatik
|
bertara
sentitu
|