|
2000
|
|
|
El Paisek, hurbilekoak izan arren, Euskal AutonomiaErkidegokoak ez diren zenbait herriren eta hiriren berri grafikoa dakar eguraldiarenatal berezitura. Horretara, EAEren mugak
|
berak
ere lausoturik agertzen dira begienaurrean. Grafikoki, EAEren lurraldea irudikatzean, etxekoek bezainbeste garrantziadute kanpokoek; baina kanpoko horien artean, Espainiakoak dira nagusi; toponimobakarra da penintsulatik kanpokoa:
|
|
|
Arestian aipatu dugun bezala, juridikoki definizioz desberdinak badira ere, sarritan elkarren sinonimo gisa erabili ohi dira, bai eguneroko jardueran, eta baitatestu akademikoetan ere, frantses eta ingeles testuinguruetan gertatu ohi den bezala, estatu baten kide denaren kualitate legala adierazteko. Brubaker ek
|
berak
ere, auziari beste ñabardura bat gehituz,, hiritartasun nazionala, aipatzen du hiritartasunaeta naziotasunaren arteko loturaz hitz egitean.
|
|
|
eta interes politiko alderdikoirikere ezagutu izan zuela, baina, itxura guztiz, Lauzurikarentzat azaleko eta pasaerakogorrina besterik ez zen hori; euskara bera, ostera, asmaziorik gabeko herritarrenjatorrizko izan modua. Hortaz, behar izanik, Altxamendu Nazionalaren ideia etaasmoak
|
berak
ere zabaltzeko balio zezakeen lanabesa, eta, zer esanik ez, elizkizun etakatekesian erabil zitekeena.
|
|
|
izateko zuten neurria, murrizten ari da geroeta gehiago. Erlazio motari dagokionez, izenak
|
berak
ere?, klase, ustiaketa, alegia, klaseen artekoa dela adierazten digu, ez. Herri, edo. Estatuen?
|
|
|
Ezagutuko ez nuen, ba. Frantsesa irakasten zigun,
|
berak
ere ez zekien askobaina.
|
|
|
Abeltzaintza da gaur egun haraneko jarduera nagusia; garai batean nekazaritzak, harrobiek, meatzeek eta industriak (karobiek, errotek, burdinolek...) beren garrantzia izan zuten, baina denborarekin jarduera horiek baztertuz joan dira. Abeltzaintzak
|
berak
ere, aldaketa nabarmenak ezagutu ditu; lehen ardiak baziren nagusi, gaur egun behiak, eta bereziki esne behiak, haraneko ekonomiaren ardatz bilakatu dira. Honekin batera, esnea biltzeko eta saltzeko modua ere erabat aldatu da.
|
|
|
Hainbat harrapari handi ere, larreetara hurbiltzen dira bazkatzera; haranean hain arruntak diren belatz gorria eta zapelatzaz gainera, kontserbazio egoera larrian dagoen mirotz zuria ere ikus daiteke noizean behinka. Belatz handiak
|
berak
ere, habia inguruko harkaitzetan egin arren, gain hauek sarri askotan arakatzen ditu, ehizaki bila.
|
|
|
Bestalde, Biltzar Legegileko Irakaskuntza Publikorako Batzordeak Talleyrand ek Biltzar Nazionalari proposaturiko plana atzera bota ondoren, aparteko garrantzia hartuko zuen Condorcet ek66
|
berak
ere, Estatuak hartu beharreko nagusigoan sinesten zuen: Estatuak izan behar zuen hezkuntza sistema antolatzearen ardura.67 Zentzu horretan, adibidez, irakaslearen aukeraketak izugarrizko garrantzia izango zuen Condorcet en iritziz, ez baitzuen uste, beste arrazoien artean, irizpide, lokalek?
|
|
2001
|
|
|
76(...) bai guraso eta bai irakaslegoak
|
berak
ere (galdetuz) ez/
|
|
|
76 desberdinak hartzen dituzte/ bai guraso eta bai irakaslegoak
|
berak
ere
|
|
|
Honetan badu, erantzukizunik? moderatzaileak
|
berak
ere. Mintzajarduna aurrera joan ahala, denaden? 20 minututik aurrera, esaterako?, gero eta atribuzio markatzaile gehiagoazaltzen da, aurreragoko eduki tematikoen aipamenak egiten dira, berrartzeak erebai, etab. Horrenbestez, zeresanak bilduago eta onduago agertzen dira, enuntziatuakere luzeagoak direlarik.
|
|
|
Ez. Seguruenik, oinarrizko mailako ikasleak zailtasunak ditu H2n jarduteko.Autonomoa da eta ez du laguntza handirik behar jarduteko, baina erosotasun puntua falta du, eta bere hizkera ez da komunitate euskaldunak normaltzat duena; eta ikasleak
|
berak
ere badaki hori.
|
|
|
Egitarauak
|
berak
ere ebaluagarria eta moldagarria izan du.
|
|
|
Klotario I.ak sortutako Regnum Francorum zelakoa orduko Europako lurraldeindartsuena bihurtu zen. Akitania, ordea, frankoentzat betidanik izan zen buruhauste iturri; Karlomagnok
|
berak
ere ezin izan zuen taxuz konpondu arazo akitaniarra.
|
|
|
XIX. mendeko eleberrigintza errealistari eskatzen zitzaion berbera eskatunahian agertzen zaigu Tx. Lasagabaster goragoko hitz horietan. Baina, ezinbestean, halako nostalgia igurtzi batekin esanak dirudite,
|
berak
ere esaten duenhorretan osorik sinetsiko ez balu bezala.
|
|
|
Zeren, sakontasun eta espiritualitate berbera eragin dezaketen liburuakargitaratzen jarraituta ere, egia da, Borges-ek esaten zuen moduan, ez direla obrakaldatzen, aldatzen direnak irakurleak direla. Nago, hala ere, alderantzizko bidea eregertatzen dela, hau da, idazleak
|
berak
ere irakurtzen ditu bere giroan gizartearenjoerak, eta horrek badu gehienetan ondoriorik idazten diren liburuetan.
|
|
|
izorra dadila. Gaur nik ez dutafalduko, ezta
|
berak
ere. Lehiatila ezkututik makina azpiari begirada bat emanbeharko nioke, hala diote arauek behintzat, baina ez dut horretarako gogorik ere.Urduri jartzen naute beraren irudi zikinak, beraren txandal gorri zabalegiak, gelaerdian paratuta egiten dituen keinuek, noizbehinka botatzen dituen hitzulertezinek».
|
|
|
161). Horrela, idazleari ezinbestekoa zaio tradizioaren erdian idazten duelako kontzientzia izatea, oraineaniragana presente dagoelako kontzientzia alegia, T. S. Eliot ek zioenez, eta berdinSarrionandiak
|
berak
ere: «oraina iraganeruntz luzatzen da, ez dago orainiktradizioari begiratu gabe» (HO, 695).
|
|
|
Perfumearen bilakaera ez da guztiz berdin antzematen pertsonaz pertsona, norberak bere larrua baitu, emozio egoerak barruko kimio harrera aldatzen baitu, eta azken finean kulturak
|
berak
ere parte hartzen baitu.
|
|
2002
|
|
|
Ikerkuntzari dagokionez, kontuan izan genuke ezen, hizkuntzarenerabilerari dagokionez, ezin dezakegula euskara maila zientifikoko aldizkarietakohizkuntza modura aurreikusi, gaztelaniak
|
berak
ere maila horri ezin baitio eutsiingelesaren indarrari. Beste kontu bat da, eguneroko lanean euskararen erabileralaborategiko ikertzaileen artean, oraindik eskasa dena, zaila delako lantoki horietaneuskaldunen kopuru egokia lortzea, erdaldunen artean murgilduta baitaude.
|
|
|
Unibertsitateak
|
berak
ere ikasketa mota ezberdinetan egokitze horihelburutzat ipini luke, hezkuntza orokorrean, pertsonen kulturan etabizitza kalitatean eta, batez ere, etorkizuneko jakintzaren gizartean duen zeregingarrantzitsua inola ere ahaztu gabe.
|
|
|
Nire ustez, argazki labur honetan ederki asko islatzen dira argi ilunak. Urteilun horietan, tartean Mikel Aizpuruk UEUko zuzendari ohiak egindako lanadago?, UEUk lan ikaragarria egin du materialgintzan eta unibertsitatearen euskalduntze alorrean. Mikelek
|
berak
ere aipatu du?. Dudarik ez daukat:
|
|
|
Bihar etzi jaiotzera deiturik dagoen Euskal Unibertsitateak
|
berak
ere, independenteki bizitzera deitua denez, amarengadik apartatzen jakin behar dugaraiz; behin une batetik aurrera, amak ezin dio ezer gehiagorik eman. Fakultatebatean baino gehiagotan horixe da pairatzen ari garena:
|
|
|
ideiaren inguruan egingo dituen argudioetan Foucault-en ekarpenak oso nabarmenak dira. (Melucci k
|
berak
ere aipu batean onartzen du eragina). Ideia horiek gogoko dituenarentzat, Foucault-en ideiak modu egoki eta laburtuan irakurtzeko, ikus:
|
|
|
Baina, eta data bat jarri gura izanez gero, non kokatuko genuke horren jaiotza? Autore bat baino gehiago da 1492 urtean ezarriko zukeena, orduantxe hasi baitzen indarrez kolonialismoaren atzaparkada Mundu Berrian; eta globalizazioak
|
berak
ere badu konkistaren zantzua bere baitan. Zergatik ez jarri, ordea, jaiotze agiri horretan data zaharragorik?
|
|
|
Nazioarteko informazioaren merkaturatze lanetan, irratigintzak
|
berak
ere urrats garrantzitsuak eman zituen: beti ere enpresa handien esku (United Fruit Company, Westinghouse, General Electric, AT&T?).
|
|
|
b) Diskurtso informatiboaren egiturak
|
berak
ere ezaugarritzen du bere burua:
|
|
|
Estiloak
|
berak
ere hitz egiten du balorazioaz:
|
|
|
zenbat aldiz ez ote ditugu faltan bota datu batzuk, protagonista batzuk, iritzi batzuk?? Ausentziak
|
berak
ere markatzen du artikulua.
|
|
|
Zabalkunde kolonial britainiarraren eta hegemonia ekonomiko politiko estatubatuarraren ondorioa da hori. Botere kontzeptuak oso hurbilekoak ditu kolonia eta hegemonia; ildo beretik, hizkuntzak
|
berak
ere oso ondokoak ditu aurreko horiek.
|
|
|
Gizakiak sortu du hizkuntza bere beharren arabera, eta hizkuntza horrek,
|
berak
ere, moldatzen du sortzailearen pentsamendua. Sinbiosi moduko zerbait da gizakiaren eta hizkuntzaren arteko harremana.
|
|
|
Pentsamendua aldatzen den heinean, hizkera bera ere aldatzen da. Hizkeraren aldaketak
|
berak
ere laguntzen die pentsamenduaren aldaketei. Pentsamenduak aurrera egin ahala, garatu ahala, berba gehiago (sakonagoak eta zehatzagoak) behar ditu kanporatzeko, sozializatzeko, komunikatzeko eta ezagun egiteko.
|
|
|
telebista aparatuak, telefonia eramangarriak eta internet loturak munduaren lau bazterretan saldu gura dituzte. Hala ere, den dena ez da urregorria, eta krisiak
|
berak
ere ateak ireki ditu espektatiba horien guztien artean.
|
|
|
Ulerkera eskematiko horretan, igorleak bidaltzen dion mezua hartu eta hartzaileak modu automatiko batean deskodifikatzen du seinalea; hots, igorlearen helburu semantikoa bere osotasunean antzematen duela ulertzen da. Baina, egia esan, makinek barik deskodifikazioa gizakiek egin behar dutenean, deskodifikazioa aktibitate osoa eta konplexua da, kodifikazio bera bezain garrantzitsua dena, hartzaileak
|
berak
ere zentzuaren konstrukzioari ekin behar baitio. Komunikazioan, hartzea ez da, inondik inora, zerbait pasiboa, onarpen hutsa; zerbait biziagoa da.
|
|
|
Mass medietako mezuei arretaz begiratuz gero, erraz konturatuko gara goikoak esan gura duenaz: kazeta artikulu batean, ez du esangura edukiak bakarrik; kontuan hartu behar dira, era berean, jakina, artikuluari ezarritako titulua, orrialdea, kokalekua, tipografia, neurria, eta abar; alegia, artikuluaren testuinguruak
|
berak
ere markatzen du artikulua, eta azken honen irakurketa baldintzatzen du.
|
|
|
Eta, eraginekin segituta, mezuak
|
berak
ere pairatzen du testuinguru sozialaren eragina. Beraz, eraginen mundua uste baino gaitzagoa eta korapilatsuagoa da.
|
|
|
interpretazioan. Gure izate hutsak
|
berak
ere ingurukoengan du bere zirrara, bere eragina; hartara, komunikatzailea da.
|
|
|
Kontzentraziorako joera hori ez da moteltzen; abian da, gero eta indartsuagoa ari da bilakatzen. Komunikazio alorreko enpresen joera oligopoliozale hori dela eta, pluraltasun ideologikoa eta kulturala inoiz baino arrisku handiagoan egon daiteke; kultura aniztasunak
|
berak
ere nozitzen du, nozitu, handia handiagotzearen mina.
|
|
|
Osasungintza, hezkuntza eta zerbitzu sozialetan berehalako ezarpena izan dute teknologia berriek, eta bai Informazioaren Gizarteak
|
berak
ere. Gizarte eredu horretan hezkuntza eta formazioa dira oinarriak.
|
|
|
permititzen eta ahalbideratzen ere. Autore horiei jarraituz, giza komunikazioak eta, hartara, hizkuntzak
|
berak
ere, badu beste eginkizun bat, eta bigarren hori lehena bezain garrantzitsua da: interpertsonala, soziala, beste berba batzuez esanda?; zeregin hori hizkuntzaren beraren berezko eginkizuna da, ete bere helburuen artean dago, lehena dagoen bezala eta hura bezainbeste (besteak beste, komunikazioaren eginkizun sozial horren ardurak ondokoak dira:
|
|
|
amaitzeko, ezin tintontzian ahaztu gizartearen erakundetze administratiboak
|
berak
ere izugarrizko eragina duela hedabideen diskurtsoaren kontrolean eta gidaritzan. Elite tradizionalak dira estatu erakundeetan ondoen kokatutako elementuak, eta horiek diktatzen dituzte legeak eta arauak denentzat, gizarte komunikazio publikoarentzat zein pribatuarentzat.
|
|
|
Negar egiten du bere masaila guriak urratuaz, baina garaileak
|
berak
ere
|
|
|
Onela dio, ta esan bezin azkar uin arroak baretzen ditu, ta odei alkartuak uxaturik eguzkia jartzen du ñirñir. Batera, Kimotoe, k eta Triton, ek, alkarri lagundurik, ontziak askatzen dituzte aitz tuturru zorrotzetatik;
|
berak
ere iru ortzekoz jasotzen ditu, ta barneko ondar pillak agerian jarririk. itxasoa baketzen du; ta, azkenik, gurpil arin dabilkizu ur bizkarrez txairo. Eta askotan uri nagusi baten, zalaparta sortu dala ta, bertako kaxkarrak su bero dabiltza, zuzi ta arriz sekulako barbuilla egiñik, ezin ikusiak esku bakoitzean iskiliu bat jarriaz; baiña olakoetan gizaseme zentzundun eta agurgarri bat apika azaldu ba, ledi, asaldatuak ixillera datoz ta olakoari entzuteko adi adi daude, ta bere itzez gogoak narotu ta biotzak ezti biurtu oi ditu.
|
|
|
Zestio Galo agure lizun eta etxekalteari, doilorkeria salaketa egina zion aspaldi Augustok eta Tiberiok
|
berak
ere kargu hartua zion egun gutxi lehenago Senatuan; hala ere agindu zion bere etxean afaltzera joango zela baldintza birekin: bere ohituretatik bat bera ere ez aldatzea edo kentzea, eta afaria zerbitzatzen neska gazteek jardutea biluzik.
|
|
|
bata asto zaharra zuan zama eraman ezinik, bestea mando herrena, hirugarrena hildakoaren ordezko gorpua, izter zainak ebakita. Potroak edo zituen bakarra traziar bat izan zuan,
|
berak
ere ikasitakoa baino ez zian erakutsi baina. Azkenean, jakina, denek amaitu zitean lepoa moztuta, jendetzak. Gogor, gogor?
|
|
|
Egin ahalak egin zituzten etxekoek emakume hura senarraren illobitik ateratzeko; goseak eta biotz samintasunak il zorira ekarriko zuten leku ilun haretatik itoitzeko, ilki arazteko; baiña etzuten deus ere lortu. Agintariak
|
berak
ere, abañatu zitzaizkion leku hura utzi zezan eskatuz, eta etxeratu zedin otoiztuz; baiña denak uko egin zuten azkenean alargun gaztearen ezetza entzuteaz, eta benetan errukitu ziran berarekin, illobi barnean bost egun luze luzetan ezer jan eta edan gabe ikusirik. Denak erraiten zuten ao batez:
|
|
|
Zuk berriz oraindik bizia duzu, munduen izan diteken bitxirik ederrena, ta bizitza hori zaintzea dagokizu lehenbizi; zure buruari begiratuz, beste aldameneko gauzak oro bertan behera utzi, senarraren eriotza bera ere, gauza hoiekin naste sarturik. Orain, jan eta edan egin bear duzu eta munduko gauzetara biotza; ezin dizu zure senarraren gorpuak
|
berak
ere, beste gauzarik agindu».
|
|
|
Hainbeste eguneko barauez ebainduta aurkitzen zan aurkitu ere alargun gazte hura, eta gudariaren itzak nolabait biotzean ukutuz edo, bere mirabeak bezala
|
berak
ere, gogotsu jan eta edan zuen gizakume gazte haren afaritik.
|
|
|
Baina Venusek mina apur bat eten egiten du maitaketan, eta bertan nahasturiko gozamen bigunak haginkadei eutsi egiten die. Itxaropena baitago sugarraren sorburu izan den hark
|
berak
ere bere gorputzeko garra itzungi ahal izango duela. Naturak, ostera, guztiz kontrakoa gertatzen dela protestatzen du; hauxe da gauza bakarra, edukiago eta bihotza sutzenago dena desioz.
|
|
|
Baina demagun zeuk nahi bezain aurpegi ederra daukala eta Venusen xarma lohadar guztietatik dariola: izango dira, noski, bera bezalakoak; artean bera gabe bizi izan gara, noski;
|
berak
ere itsusiaren zer berdinak egiten ditu eta badakigu egiten dituela, eta gajoa kirats nazkagarriz usaintzen da, otseinek ihes eta ezkutuan barre egiten diotela. Eta bitartean kanpoan utzi duen maitale negartiak atalburua lorez eta girlandaz jazten du eta atezango harroak lurrintzen, eta gizarajoak ateorrietan musuak inkaturik uzten ditu; onartua izanik, ostera, sudurrera letorkiokeen lehen bafadan, hanka egiteko arrazoi jatorrak bilatuko lituzke eta luzaz entseiaturiko elegia panpoxa behera letorke eta bere burua ergeltzat joko luke, maiteari hilkor bati dagokion baino gehiago esleitu diola ikusirik.
|
|
|
Erromatarrak arinkeriaz mugitu zirela eta ez zituela euren ozarkeriarengatik sarean sartu ikusi zuenean, bere amarrua agerian jartzea alferrekoa izan zenez, kanpamendura itzuli zen Hanibal. Han ezin izan zuen egun asko geratu gari gabeziarengatik, eta bai herrialde guztietako nahaspilaz osaturiko soldadu taldeak eta baita gudalburuak
|
berak
ere egunero asmo berriak hartzen zituzten.
|
|
|
Eta zor zitzaien soldata eskatzen zutenek hasieran ahapeka eta gero ozenki oihukatzen zutenez, hasieran gariaren salneurriaren arranguraz eta gero gosearen arranguraz, eta mertzenariek, hispaniarrek bereziki, itzurtzeko erabakia hartua zutelako zurrumurrua zabaldu zenez, Hanibalek
|
berak
ere noizbait pentsatu omen zuen Galiara ihes egitea, oinezko guztiak han utzi eta berak zaldieriarekin ihes egiteko moduan.
|
|
|
morfemak biltzean gertatzen diren aldaketak dira. Fonologiak zuzenean eragindakoak izan daitezke batzuetan (suomieraz, adibidez), ortografiak
|
berak
ere eragin ditzake (ingelesez, esaterako), eta morfologikoak ere aurki ditzakegu (euskaraz, zenbait kasutan); horrexegatik, morfofonologikoak ere deituko dira txostenean, bibliografian aurreko izenez gain morfografemika ere agertu arren. Aldaketa hauen kopurua eta horiek gertatzeko baldintzak arras desberdinak dira hizkuntza desberdinen arabera.
|
|
2003
|
|
|
Beraz, bazuen, bai, nahiko arrazoia NazioBatuen Elkarteak hamarkada Natura Hondamenak Gutxitzeko Nazioarteko Hamarkada izendatzeko. Aurrerantzean ere izango du horretarako arrazoia, ikusten denez globalizazioak ez dakarrelako horien apaltzea, eta gobernu askorenahoan den jasangarritasunak
|
berak
ere ez.
|
|
|
Beraz, energia eta ekologiaren arteko loturak oso estuak dira eta zientzialariaskok (Commoner, Ehrlich bikotea, Schumacher, Daly, Goodland...) edotaErromako Kluba
|
berak
ere, besteak beste, nazioarteko erakundeei gure ereduekonomikoaren hazkundearen muga naturalaz ohartu diete. Horien aburuz, energia iturrien mugaz, errekurtsoen birziklapenaz eta hondakinen metaketaz ezbadira neurri egokiak hartzen biosferaren ekosistemak kale egingo du.
|
|
|
Eztabaida horiek gorabehera, UEUren Hego Euskal Herriko lehen saioa arra kastaz burutu zen, eta horren lekuko dugu garaiko prentsak eskainitako arreta. Gero hain toki urria emango zion Diario de Navarra
|
berak
ere azaldu zuen Larraonan gertatzen ari zena. Arrakastaren beste adibidea dugu Euskaltzaindiak Larraonan egindako batzarra azken ostiralean; han izan ziren, gainera, Francisco Javier Urme neta, berari esker egin ahal izan zen UEU Iruñean eta Valimaña alkateordea, udalaren UEUrekiko atximendua nabarmenduz.
|
|
|
Etxenike sailburuak
|
berak
ere erabili zuen argudio hori 1982/ 83 ikasturtearen hasiera ekitaldian, eta Jesus Mari Txurruka UEUkidearen erantzuna jaso zuen. Egin. Etxenike jaun txit gorenari gutun irekia?.
|
|
|
Artikuluak polemika zabala sorrarazi zuen euskalgintzako sektoreen artean10, eta UEUko zenbait kidek, Jose Ramon Etxebarriak (Fisika hiztegiaren arduraduna) eta Jesus Mari Txurrukak, bakoitzak bere aldetik, euren iritziak eman zituzten11; Mitxelenaren salaketak ukatzeaz gain, beraien ustez «arlo bakoitzeko komunitate zientifikoak berak, erabaki behar du zeintzu hitz erabiliko dituen eta bakoitzarekin zer adierazi nahi duen». UEUk
|
berak
ere plazaratu zuen bere iritzia. UEUren idazkaritza taldearen aburuz, euskararen aldeko dinamikak sortutako premiak erantzuteko erakundea zen UZEI. Haren lanak, hiztegiak alegia, oso baliotsuak ziren, bai UEUn antolatzen ziren ikastaroetan eta mintegietan, bai eta edozein irakaskuntza zentrotan euskaraz lan egin nahi izanez gero ere; bestalde, egindakoaren behin behinekotasunaz jabetuta zeuden egileak, etengabe berritzen baitzituzten beraien proposamenak.
|
|
|
Horren lekuko ditugu Jon Urrujulegiren hitz hauek: «Kultura arloan alkar irentsiko gabiltzala, zozoak
|
berak
ere badakike»13.
|
|
2004
|
|
|
Grekoei laketzitzaien giza helburuen batasuna aurkitzea. Aristotelesek
|
berak
ere ukatu egingo du helburuen artean gatazka sor daitekeela.
|
|
|
Onartu beharra dago, teorizazio hauek agertu arte, interes orokorra aipatuizan denetan ez dela inoiz kontuan hartu gizabanakoen portaerak
|
berak
ere kutsadezakeela interes orokor hori. Neoliberalek argi utzi dute, maila honetan ere, kudeaketa publikoan zein ekonomia sozialeko enpresa edo erakundeetan, hutsegiteaketa akatsak guztiz posibleak direla.
|
|
2005
|
|
|
Premia hari erantzuteko irakasleen etengabeko prestakuntzarako urtekoplangintza (IRAPREST) sortu zen, eta ondotik, 1996 urtetik hona gauzatzen ariden GARATU programa. Bi egitasmo horiek ikusita, beraz, esan daiteke HezkuntzaAdministrazioak
|
berak
ere interesa erakutsi duela arlo honetan. Zalantzarik gabe, formazio programa horien bitartez LOGSEk irakasle espezialisten arloan (musikan, hezkuntza fisikoan, hezkuntza berezian...) zekarren eskakizun berriari erantzunzitzaion hein handi batean.
|
|
2006
|
|
|
Beste ikerketa batzuetan ikusi da depresioak
|
berak
ere fertilitatea ekidin dezakeela (Domar, 1997); horrela, depresio sintomak gutxitzen dituzten interbentzioakhaurdunaldi tasen igoerekin erlaziona daitezke. Depresioak eta beste sintomapsikologikoek haurdunaldia galarazteko duten baieztapenetik abiatuta, Domar etalaguntzaileek (2000) taldeko esku hartze psikologikoa burutu zuten 184 emakumerekin.
|
|
|
Gaur euskaraz mintzo da batez ere Paquita. Bere seme Estebanek hizketanikasi ahala ikasi zuen
|
berak
ere. Oraindik, kalean ikusi dizut?
|
|
|
Milan Kunderarigertatutako gauza bat kontatzen dio bertan. Uste baino lehen, ordea, gutun batjasotzen du
|
berak
ere bueltan: Fernandoren emaztearena da eta, zalantzarik gabe, berak baino askoz hobeto ezagutzen du Kunderaren lana...
|
|
|
Bere ustez, lurraldea XI. mendera arte Arabako konderri handiaren parte izango zen. 1053ko hau izango zen lehen dokumentua bere ustez, zalantzazkoa dena, gainera113 Horrek adierazten digu, batetik, lehenbizi
|
berak
ere uste duela dokumentua ez dela guztiz egiazkoa edo behintzat zalantzan jarri behar dela bere egiazkotasun osoa, eta, bigarrenik, Mañaricúa rekin bat egiten duela datazioari dagokionez. Bestalde, adierazten digu, Durangok izaera propioa zuen arren, nolakoa zen jakitea zaila dela, zeren zalantzazko dokumentu batean oinarritzen baita konde propioa zuela esateko.
|
|
|
Pérez de Urbel ek 822 eta 852ko testuen arteko desberdintasuna azpimarratzean, begiratzen du 852koan hiru leku hauen falta ageri dela, eta ez, ostera, abereak eta liburuak ere ez direla agertzen aipatuta. Aldiz, 852koan datazioan badaude benetako zalantzak
|
berak
ere jasotzen duen moduan eta E. Pastor-ek argi uzten duen moduan (1996: 127).
|
|
|
Hau da, Perez de Urbel ek dio San Petri izeneko monasterio batean egon zela Erramiro II.a: «que puede ser San Pedro de Arlanza o más probablemente San Pedro de Tejada» (hots, Arlanzako San Petri monasterioa izan zitekeela edo seguruago Tejadako San Petri, beraz, egileak
|
berak
ere ez daki ziur). Erregea zeremonia bati babesa ematen ari zitzaion:
|
|
|
Hori dela eta, eskerrak eman nahi dizkiegu bereziki Gidor Bilbaori Poltsaren arduradun gisa izan duen bere pazientzia handiarengatik, atzerapenak atzerapen gugan eta gure lanean sinetsi duelako beti; Nekane Intxaurtza eta Karmele Artetxeri lan honen ardura ere bazutelako, eta UEUko beste langile guztiei. Horrez gain, materialak aurkitzen eskaini digun laguntza eskergagatik eta gure lanaren gorabeherak jasan behar izan dituelako Jon Andoni Fernandez de Larrea jaunari; bere gomendioengatik eta laguntzagatik Ernesto Pastor-i(
|
berak
ere jasan baitu gure lanaren eragina) eta Juan José Larreari bere ohar zehatz eta zorrotzengatik, hirurak Erdi Aroaren Historian espezialistak; eta, azkenik, David Martínez Izquierdo arkeologoari informazioa aurkitzen emandako laguntzagatik eta bere adiskidetasunagatik. Eta orotara gure inguruko guztiei gure tristura eta zama arintzen lagundu digutelako eta gurekin galdu duten denborarengatik:
|
|
|
Eredu honek abantaila bat dauka plano bertikalekoekin alderatuta: proiekzio planoak ez duela inoiz itzalik egiten, horizonteak ezartzen duen eremu berbera mugatzen duelako
|
berak
ere. Beraz, Eguzkia horizonte gainean dagoen bitartean, gnomoiaren itzala plano horizontalaren gainean proiektatuko da.
|
|
|
Publizitatearen Lege Orokorraren artikulu horri (3.a. ri), bestalde, kritika egin zaio babesten duena Konstituzioak
|
berak
ere babesten duelako (EK 20.4 art). Gauza bera esan liteke PLOren 3.1.e. artikuluak dioenaz, arau berezien aurka doan publizitate debekatua jasotzen baitu.
|
|
|
Aipaturiko itzulia lortzearren lankidetza eskaintzeko betebehar abstraktu hori zerbitzu obligaziotzat jo daiteke; xede hori erdiesteko jarduerak behar bezala eginda ere itzulia lortuko ez balitz, errua ez litzateke babestuarena. Izaera hori ezin daiteke alderdien arteko hitzarmen batez alda, PLOk
|
berak
ere arautzen baitu 14 artikuluan, «ez da jarritzat hartuko klausula bat, zuzenean edo zeharka publizitatearen etekin ekonomikoak bermatzeko, edo arrazoi horregatik erantzukizuna eskatzeko».
|
|
2007
|
|
|
Horretarako, Caja Laborala sortuzen. Gaur egun, Aurrezki Kutxaz aparte, MCCk
|
berak
ere finantza euskarrigisa funtzionatzen du.
|
|
|
Merkatuak edo politikakedo komunikabideek bestelako logikak ezartzen dizkiote kulturgintzari eta horreladesitxuratu egiten dute. Ondorioz, biziak
|
berak
ere zentzu adierazkorra galtzenomen du. Kultur kritika hau sobera ezaguna da, Habermas edo Bourdieu renlanetan aurki dezakegu halakorik.
|
|
|
Boterearen jarduna gutxietsi dugu eta eskubideen zuziak itsutugaitu. Nolanahi ere, pentsamendu ahulak
|
berak
ere ez du gaitasun handirik erakutsidimentsio bikoitzeko estrategia horretan. Zer nolako dialektika praktikatzen du, izan ere, printzipioen eta errealitate historikoaren artean?
|
|
|
Nirea osagai pasiboa, berriz, norbera pentsamendu objektu gisa definitu zuenJames ek; hau da, bai beste pertsonek baita gizabanakoak
|
berak
ere hautematenduten Nia. Norbera definitzeko baliagarri diren ezaugarrien ulertze objektiboaridagokio; esate baterako, itxura fisikoa, estatus soziala eta nortasun ezaugarriak.Gaur egun, Nirea Selfaren sinonimotzat hartzen da, eta Niari baino garrantziahandiagoa eman ohi zaio (Harter, 1998).
|
|
|
Elkarrekikotasuna ulertzen dutenean, berriz, aldefisikoetara mugatzen da; hau da, gizabanakoek ekintza bati antzeko ekintza batekinerantzuten diote. Esaterako, haur batek ostiko bat jaso badu,
|
berak
ere ostikobatekin erantzungo dio erasotzaileari.
|
|
|
Zizeronek
|
berak
ere hiru hitzaldi motaz hitz egiten du, baina horren sailkapenak adierazmoldeak hartzen ditu gogoan. Hona hemen hiru horiek, laburrean:
|
|
|
Kazetariak
|
berak
ere gogoan izan behar ditu eredu horiek bere testuak ekoiztean, bere kamara aurreko diskurtsoak prestatzean eta gertakarien oinarrizko arrazoiak azaltzean. Edozerk ez du edonon balio.
|
|
|
Diskurtsoaren arrakasta pertsuasiboan, arrazoiaren indarra bezain erabakigarri gertatu ohi dira bestelako tresna ezlogikoak: nola iturriaren beraren ezaugarri berezkoak azpimarratzen dituztenak, hala komunikazio prozesuetan gara litezkeen lokarri sentimentalak
|
berak
ere. Horretan, bere distiraz dihardu hizlariak.
|
|
|
Baina semantika bera ere bada pentsamendua, ez forma hutsa; hain estu hartu beharrik ez dago. Definizioaren eskutik, argudiatzen lagun lezake semantikak
|
berak
ere.
|
|
|
Giza eta gizarte zientzia gehienetan legez, Argudioaren Teoriak
|
berak
ere badauzka bere oinarri mitoak. Genesi mito horiek kuriosoak izaten dira zientzia guztietan, eta geurean ez da salbuespenik gertatu.
|
|
|
Norbanakoek eragin argia dute gugan, talde bati buruz dugun iritzia sortzeko unean. Eta kontrara, taldeak
|
berak
ere ezaugarritu egiten du kideetariko bakoitza. Era berean, lagun batek bestea ezaugarritzen du.
|
|
|
Eta formarekin ere badu zerikusia etikak. Hizkuntzak
|
berak
ere badu bere etika; edo hala behar luke.
|
|
|
Defentsak
|
berak
ere erasoa eskatzen du. Zeureari eustea ona da, ezinbestekoa, baina besteei ere ziria sartu behar diezu begian.
|
|
|
Adibide horretan, kazetariak harridura azaltzen dio alkateari, manifestazioan aurkitu duela-eta. Alkateak
|
berak
ere nolabaiteko arrazoia uzten du mahai gainean, dioenean «besteen modukoa» dela bera ere, nahiz eta ez dakigun argi, zergatik, joan den manifestaziora.
|
|
|
Batzuetan, konturatuko gara jarraian izandako gertakari batzuek ez dutela kausa komunik; aldiz, beste batzuetan ikusiko dugu badaudela lotuta, eta badutela oinarrizko kausa komuna. Kausen mundua konplexua da oso, eta kausak
|
berak
ere hala izan litezke, alegia nahasiak nahiz konplexuak (Weston, 2004). Hona adibide bat, hiruzpalau ekintza nahasi eta azalbide batean jartzen dituena:
|
|
|
Bestalde, zerga honen inguruan giroa aldatzen hasi da, azkenean gobernu zentralak
|
berak
ere zerga hau erreformatzeko proiektua onetsi duelako. Izan ere, PFEZ aldatuko du, baita SZ ere, nahiz aldaketak oso nabarmenak izango ez diren.
|
|
|
ik., zentzu horretantxe aluditu edo aipatuak, Menéndez Pidal (113), Madariaga (107), Ortega Gasset (133), Maeztu (134), Giménez Caballero (135), falangismoa (108), «hispanidad» kontzeptu faxista (111), esentzialismo espainolista horren erabilera fanatikoa euskaldun edo katalan eta galegoen aurka (111), etab., guztiz ahaztu gabe Menéndez Pelayo eta esentzialismo erlijioso katolikoa (106). Historiografia liberalak
|
berak
ere barnean ezkutatzen duen Espainiaren interpretazio esentzialista da mitoa. Ulermen hoberako, ik. Garcia Isasti, P., La España metafísica, Bilbo 2004.
|
|
|
Hizkuntzarik gabe «ezein kontzeptu ez da posible, beraz ezta zerkirik ere arimarentzat, edozein [zerki] kanpokok
|
berak
ere adigaiak artekoturik bakarrik erdiesten baitu harentzat izate osoa»231.
|
|
|
Biek hala biek Kant-en zentralitatea erliebatu dute. Bestetik, Wilhelm von Humboldt-ek bere Pariseko egonaldietan (1789,) hainbat eztabaida eta solas izan zituen hango filosofoekin? «Ideologoak»?, Garat euskaldunarekin horien artean, eta haiekin ezin izan baitzuen inola burutu, tenorean Alemania eta Frantzia arteko diferentzia intelektual erabakigarria azken finean Kant-ek markatzen zuela, egiaztatu zuen
|
berak
ere, adiera etsigarri batean kasu honetan. Kant gabe Alemania modernoa ez da ulertzen.
|
|
|
eta. Tätigkeit? kontzeptu alemanak ergon eta energeia kontzeptu grekoen bitartez azaldu behar dituela sinestearen egitate nabarmenak, arazo honen inguruan
|
berak
ere hitzartze egoki bat lortzeko borrokatzen zuelaa adierazten du».
|
|
|
|
berak
ere, metaforak dira denak! eta hala ere daukagu, gizon emakumeak errealki existitzen direla, eta adimen eta nahimen bat errealki dutela, agian baita arima, edo izpiritu?
|
|
|
tzialki berdintzat ematen ditu beste gabe Humboldt-en pentsamendua eta estrukturalismoa. M. Ereñok ez du auzikatuko berdinketa hori (aitzitik, ontzat emanez bezala arrazoituko du
|
berak
ere), eta guk ere pasa egingo dugu hemen. Auzi nagusia estrukturalismo versus marxismoa izango dute, Humboldt zeharka harrapatua aurkitzen da eztabaidan.
|
|
|
ez ditu esentziak nominalak bihurtzen], ez dut, beraz, ulertzen zergatik zure lagun horiek etsi etsian ezarri nahi dituzten esentziak
|
berak
ere izenen aukerapean», ik. Giza adimenari buruzko entseiu berriak, loc. cit, 261 (III, 5 kap., § 10) 76.
|
|
|
uste dugu ez dela baliatzen iparraldean (beharbada, ezta hegoaldeko Nafarroan ere); giputz euskaran bai, hiztun nagusi eta onek bai behintzat, batez ere BERA erakuslea; eta gehien bizkai euskaran erabiltzen dugu (eta asko dago behera eginda, batez ere gazteetan), eta hemen bizirik dago hiztun zahar onetan behinik behin BERA, BERAU, BERORI eta pluralean EUROK eta EUREK. Idatzizko erabilerari dagokionez, tradizio handiago dute, Axularrek
|
berak
ere erabiltzen ditu-eta
|
|
|
Ondoko ariketetan galdekari bat edo gehiago ipini ditugu ebatzi beharrezko ariketa bakoitzaren azpian, euskalkietan ez direlako galdekari berberak erabiltzen, eta ez dituztelako ezta erabilera
|
berak
ere.
|
|
|
Ondoko ariketetan galdekari bat edo gehiago ipini ditugu ebatzi beharrezko ariketa bakoitzaren azpian, euskalkietan ez direlako galdekari berberak erabiltzen, eta ez dituztelako ezta erabilera
|
berak
ere.
|
|
2008
|
|
|
Arazoa ez zen, ordea, hemen bukatu, Trifón Baskaran alkateak indargabe utzi baitzuen botazioa, ordezkarien izendapena diputazioaren agindua heldu baino lehen egin zela aitzakiatzat hartuta. Izan ere,
|
berak
ere ekainaren 16ko botazioan parte hartu zuen eta alkatea izanda, ez zuen inolako eragozpenik azaldu. Bozketaren emaitzak kaltetu zuenean, orduan erabaki zuen berriz egitea.
|
|
|
Jose María Alberdi, udaleko kidea izateko inolako interesik ez zeukala aipatzen bazuen ere, apur bat erresuminduta sumatzen da,? «El exponente, contra quien se dirigio mas principalmente el tiro» zioen idatzian?, beharbada Ibarzabal, Pagaegi eta Artonduagak bezala
|
berak
ere udalean jarraituko zuela uste zuelako, bere kasuan sindiko karguan. Baina, interes pertsonalen gainetik, hedatzen ari zen sistema berrian ustelkeria hain bortitz agertu izanak eragiten zion kezka azpimarratzen zuen501, ez dakigu fede onez edo maltzurkeriaz.
|