Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak
Formularioa garbitu

Emaitzak: 205

2009
‎Poema horretatik irtetean desorden hori txikiagoa bada, esan nahi du poema on bat zela, eta ulertu egin dela. Ez daude kutxa beltz asko , geure bakardadea bertara sartu eta handik nolabaiteko kontsolamenduarekin eta modu ordenatuagoan ateratzen dena. Poesia, beharbada, ez da ezer askorik, baina gogorragoa da neurtitzetatik at dagoen aterperik eza[, más dura es la intemperie de los versos?].
‎Mary Hunter Austin idazleak (Carlinville, Illinois, 1868 Santa Fe, New Mexico, 1934), Jack Londonen eta Ambrose Bierceren laguna izandakoak, artzain eskoziar, frantses eta euskaldun asko ezagutu zituen Kaliforniako San Joaquin Ibarrean bizi izan zen urteetan. Haien bizimoduaz idatzi zuen The Flock (1906) liburuan, Austinek ez du artzainen mundura nostalgiaz begiratzen, iragan denboretako aztarna bat balitz bezala, baizik eta begirunez, bizitzeko eta pentsatzeko modu guztiz desberdin baten eredutzat hartuz.
‎«Irrati txikia» poema ez nuen irakurri Hartforden. Nahiz eta urte asko lehenago idatzia izan. Baina, aitortu behar dut, erabat ahaztuta nengoen poemarekin.
‎Belarririk gabeko gidoilariak garela ematen du? Dirulaguntzak eskatzeko egitasmo asko gaztelaniaz egin behar izaten ditugula ez aipatzeagatik, dirua eman edo ez eman deliberatu behar duten profesionalek askotan ez dakitelako euskaraz. Baina jakina, orain esan ohi den bezala:
‎Ez alferrik: hizkuntzaren egoerak betebehar moral asko eta erreparo gehiegi txertatu du gure psikologia literarioan, idazteari ekiterako orduan.
‎Ordu arte egundo elkar ikusi ez duten hitzak elkarrekin jartzeak ekar lezakeen efektua aztertzen dut. Denbora asko pasa dezaket esaldi baten barnean hiru silabako hitz bat baztertu eta bi silabako baten bila. Bestalde, aurrez erabakitako musika jakin bat eta pintura mota edo pelikula bateko argi konkretu bat bidelagun ditudala ekiten diot lanari:
‎Azken boladan, aitak dena galtzen du. Mutikoak badaki pertsona helduek gauza txiki asko eraman ohi dituztela berekin: betaurrekoak, diru poltsa, penwrite ak, txiskeroak eta giltzak, giltza mota desberdin asko.
‎Begi biribil handia duen tresna, suge moduko tutu luzea duena, makina bizigabe zein izaki bizidun izan daitekeena. Xaboi hautsak bota makinaren ahotik, zapaldu botoi txiki asko errenkan eta esnatu egiten da garbigailua, bera esnatu den bezalaxe. Mutikoak maite ditu zarata haiek:
‎Goiz horretan, mutikoak eskua sartu du patrikan eta aitaren autoko giltzei begira jarri da. Aitatxo asko poztuko da aurkitzen dituenean eta, kontu handiz, sukaldeko mahaiaren atzetik erortzen utzi ditu.
‎Dena dela, nik Piaget aipatu nahi nuen. Lehen esan bezala, liburu asko daude eta zaila da bat aukeratzea. Medizinan, esate baterako, lehen esan dut, Neurología fundamental Barraquer Bordásena edo Psiquiatría Ajuriaguerrarena.
‎1966an egin zuen kanta eder bat katalanez, edo sartu du alemana batzuetan? Hizkuntza asko . Gero, azken diskoetan, ukraniera eta ez dakit zer..
‎Dena dela, bitxia da. Mikelek izan ditu lagun pila bat eta nik uste dut aholku asko eman diotela, baina batzuei kasurik ere ez die egin. Batzuk estimatzen zituen eta beste batzuk ez.
‎Antzerki munduan eta literatura munduan ere harreman asko . Izugarri estuak, esate baterako, Maria Aurelia Capmanyrekin.
‎Oso gustu zabalak zituen Mikelek. Herri musika asko maite zuen. Klasikoa ere gaztetatik entzuten zuen, asko.
‎Juerga izugarria izan omen zen, gaupasa izugarria, gosaldu zituzten baratzetik ekarritako letxugak, oso onak eta hola. Kanta asko entzun zituen egun hartan, baina hiru kanta gelditu zitzaizkion gogoan. Txundituta geratu zen haiekin.
‎Lehen aldia izango da Puerto Ricoko gizona topatzen duena, baina horrek ez du hura bere begietara arrotz bihurtzen. Aitzitik, gauza asko dituzte komunean bi gizonek, jatorri ezberdinekoak izan arren. Azken batean, Dominique eta Puerto Rico­ko laguna historia beraren parte dira, immigrazioarena alegia.
‎Nire gaurko gogoetak gure inguruko munduaren baikortasunaren barruan ezkortasun maluta asko daudela adierazi nahi du, ezkortasun borobilean erori gabe.
‎Itsuon kasuan, mimika edo errepikapena ez da gauza jakina, guk ikusi ezin ditugun mugimenduak ezin ditugulako errepikatu eta horrela buruz ikasi. Horrek zailtasun asko ekartzen dizkigu gure eguneroko bizitzara.
‎Zuetako batzuek agian horrelako gauza asko gaur egun dauden tresnek egiten dituztela esan diezadakezue, baina kontuan izan: nola moldatuko zinatekete egunero arazo berri askoren kontra borrokatu bazenute, eta egunero eta egunero hamaika arazo berri.
‎Lehenik eta behin, beraiek beste arazo asko dituztelako eta, bestalde, zure arazoak zureak direnez zuk konpondu behar dituzula pentsatzen dutelako.
‎Gainontzekoak zartaginaren inguruan bilduta daude, denek batera kontrolatu nahi dituzte oliotan frijitzen diren patatak. Ume asko dira, eta txikiak. Zenbat urte ote dute, zortzi?
2010
‎Unai Elorriagaren Londres kartoizkoa da liburuaren gainean gauza asko irakurri ahal izan ditugu, eta zaila da gauza berriak esatea. Nik esango nuke Unai gai dela erregistro desberdinak erabiltzeko, eta ematen du estilo propio bat garatzen ari dela.
‎Eta horien artean nabarmentzen dira euskaraz, euskalduntasunaz, gure herriaz egiten diren hausnarketa ugariak. Hari asko aipa daitezke liburu honetan, baina ea zuek zer inpresio hartu duzuen.
‎Hari nagusia bera ezaguna zaigu, bizitzaz aski duen edadekoa, bizitzaren zamak azpian harrapatu duena; badakigu zaintzailearen etorrerak inflexio puntu bat eragingo duela (onerako, ustez), liburuko afera batzuk (lagun minaren alabarena, nagusien artean) nola konponduko diren, narrazioak etsaigo zaharraren konpontzea izango duela helmuga. Erabiltzen diren irudi asko ere ezagun ditugu, errepikatuak izan dira, behin eta berriz: «zigarroaren kea bezala urruntzen dela atzamarren artetik»; «bizitza gurpil bat da, eta gauzak beti errepikatuz doaz»; «konturatzen gara nobela mardul eta luze baten kapitulu bateko pertsonaia baino ez garela».
‎«Kezkarik handienak nire anaietako batek adierazi zituen. Izengoitia erabiltzeko aholkatu zidan, bestela liburuak ate asko itxi ziezazkidakeela ezkontzarako. Horixe da nahi dudana, erantzun nion, nik aukeratzen dudan gizonarekin ezkontzea».
‎Ohitura zen», esan dit. Ezizen asko erabili ditu Jose Luis Alvarez Enparantzak, eta sarrien, Txillardegi delakoa.
‎Ahotsa diodanean munduari begiratzeko modua, adierazteko modua, imaginarioa esan nahi dut. Literaturak denbora asko eskatzen du, barrura asko begiratzea, gelditzea eta egotea. Bertsoaren arriskua, aldiz, teknika hutsean gelditzea da.
‎Bere beste zenbait gogoeta ere interesgarriak dira: «Txapelketak gauza on asko ematen dizkigu, baina beste gauza asko galarazten dizkigu. Nik bertsotan izan ditudan bezala, idazle gisa sei txapelketa izan banitu azken hiru urteotan, idazle gazteen lau txapelketa, Gipuzkoako bat eta Euskal Herri mailako beste bat, seguru asko ariketa jakin batzuetan orain baino hobea izango nintzatekeen, baina horrek ez du esan nahi idazle hobea izango nintzenik».
‎Bere beste zenbait gogoeta ere interesgarriak dira: «Txapelketak gauza on asko ematen dizkigu, baina beste gauza asko galarazten dizkigu. Nik bertsotan izan ditudan bezala, idazle gisa sei txapelketa izan banitu azken hiru urteotan, idazle gazteen lau txapelketa, Gipuzkoako bat eta Euskal Herri mailako beste bat, seguru asko ariketa jakin batzuetan orain baino hobea izango nintzatekeen, baina horrek ez du esan nahi idazle hobea izango nintzenik».
‎Beste batzuetan seigarren ahaleginean etortzen da. Riomundo, aldiz, burua ho­rretan jarrita eta ordu asko sartuta idatzitako nobela da eta aurreko txapelketaren bezperan bukatu nuen. Finalerdia nuen larunbatean eta ostiralean entregatu nuen testua.
‎Alberto Manguelek, aspaldi, irakurle onaren mapa egin zuen, hari, gutxi gorabehera, hirurogei ezaugarri berezi erantsiz. Eta kartografia hark argi erakusten zuen ezinezkoa zela irakurle on bat zer den definitzea, eta, hori bai, irakurleek, irakurle onek, irakurtzeko modu asko eta desberdinak dituztela, betiere Manguelen ustez. Adibidez,
‎Idatzitakoak euskal irakurleei obra bat eskaintzea du helburua, eta irakurtzen ez bada, alferrik ari gara ia ia. Begi bistakoa da itzulpen asko oso jende gutxik irakurtzen dituela, edo berandu ailegatzen direla gure merkatura, edo ez dutela galdu euskaraz sortu ez diren literatur lanei oraindik ezartzen zaien errezelo maiz merezi gabea. Eta promozioa ere, ba, zer esan?
‎Literatura sistema ahuletan, berriz, zenbaitetan jatorrizkoak balira legez pasatzen dira itzulpen batzuk literaturaren historiara; horixe gertatzen da euskal literaturaren kasuan obra askorekin: Leizarragaren idazlan gehienak, XVIII. eta XIX. mendeetako erlijio lan asko , Bizenta Mogelen Ipui onac eta hortik aurrera argitaratu ziren alegia gehienak. Eta gogorarazi behar da euskal haur eta gazte literaturan bi herenetik gora itzulpenak direla.
‎XX. mendeko euskal literaturaren egoerara etorriz, Baudelaire bezala (eta Rodríguez Baixeiras bera bezala) idazle asko aritu dira itzulpen literarioak egiten: Orixe, Zaitegi, Ibinagabeitia, Aresti, Lasa, Izagirre, Sarasola, Arrieta, Sarrionandia, Igerabide?
‎Gero profesionalizazioa iritsi zen, Literatura Unibertsala, eta literatura ondarearen itzultze gutxi asko sistematikoa; irauteko asmoz egindako lana.
‎Bazter uzten dut poli­tika, nahiz betiere ontzat ematen dudan irakurlearen kontzientzia politikoa. Herrian bertan ere milaka zozo­keria dabil, mentalitate ustel gaixo asko . Nik besteren mentalitatearekin bat egiten dut, edo ukatu egiten dut.
‎medikuntza au­rrerapenak, espazioko lasterketa? Ez dago XVII. mendea eta XX.a alderatzerik, bistan da eboluzioa, baina pertsonaren gizatasunari kalte egiten dioten birus asko dago. Guri dagokigunez, egoera ez da konponduko, mendeak eta mendeak iraungo dugu horrela Espainiak eta Marokok.
‎Idazle asko ezagutu zenituen garai bateko Tangerren. Harremanak izan zenituen askorekin:
‎«Adiskidea, lehen ere jo diate adarra galanki! Aprobetxategi asko ibili dituk inguruan! Altxa burua!».
‎Sartu baino lehen Toledoko kale estuetan barrena ibili ginen, Xukrik taberna honetan eta hartan geldialditxoak egin nahi zituen moskatel kopatxo batzuk dastatzearren, ordurako ez bide zegoen alkoholis­motik oso urruti. Bere liburuetan ikusten da betidanik edan duela asko, alkohol asko eta denetik, droga asko eta denetik, sexu asko eta denetik, batik bat prostitutak: («Ez dakit nor den ondoan lotan daukadan emakume hau»).
‎Sartu baino lehen Toledoko kale estuetan barrena ibili ginen, Xukrik taberna honetan eta hartan geldialditxoak egin nahi zituen moskatel kopatxo batzuk dastatzearren, ordurako ez bide zegoen alkoholis­motik oso urruti. Bere liburuetan ikusten da betidanik edan duela asko, alkohol asko eta denetik, droga asko eta denetik, sexu asko eta denetik, batik bat prostitutak: («Ez dakit nor den ondoan lotan daukadan emakume hau»).
‎Sartu baino lehen Toledoko kale estuetan barrena ibili ginen, Xukrik taberna honetan eta hartan geldialditxoak egin nahi zituen moskatel kopatxo batzuk dastatzearren, ordurako ez bide zegoen alkoholis­motik oso urruti. Bere liburuetan ikusten da betidanik edan duela asko, alkohol asko eta denetik, droga asko eta denetik, sexu asko eta denetik, batik bat prostitutak: («Ez dakit nor den ondoan lotan daukadan emakume hau»).
‎–Gauza zatar asko entzun ditut Guardia Zibilaz.
‎–Bai. Ofizio asko sortzen dituzte jendearen txorakeriek, eta gurea da horietako bat.
‎XII. mendean, normandiarrek hartu zuten bikingoen lekua hiriburu berrian, batere santua ez zen gure jaioterriko gerrako jaun batek Irlandara gonbidaturik. Euskaldunak be­zala, eta zuluak bezala, eta beste herri asko bezala, be­katuaren aurreko balizko irlandar haiek anaien arteko gatazken zaleak ziren, eta horrek ateak zabal zabal ireki zizkien gure auzokoen irrika kolonialei.
‎Orain musugorriak diren asko zurbilak izango dira gero; urrutiko herrialdeetako kale latzetan ibiltzera bida­liak izango dira mendi muinoetan, zingiretan, erreketan aske mugitu diren asko; plan on askok lur joko dute; dirua gogotik irabazi duten askok ez dute hura gastatzeko iraungo; haur asko jaioko da eta haien bataioan ez da ize­na emango dien aitarik izango. Musugorriak diren haiek musu zurbilak izango dira, niregatik, eta, horregatik guz­tiagatik, ondo ordainduak daudela pentsatuko dute».
‎Hamar urtez naziorik gabe lasai asko bizi izanak esplika dezake, gutxienez maila batean, zergatik axola zaizkidan hain gutxi nazioak eta hainbeste hizkuntzak.
‎dokumentu ederrak dira gramatikarako eta hiztegirako. Gramatikarako, zalantzazko kasuetan adibideak atera daitezkeelako; hiztegirako, solasean normalean azaltzen ez diren hitz asko aurkitzen direlako. Hona heldu eta ordainsari txiki bat hitzeman dut poesiengatik.
‎Aurresandakoa besterik ez zen gertatu 1916an.29 Charles de Foucauldek poesia tuaregei amaiera eman orduko, tribuak altxatzen ari ziren. Djaneteko gotorlekua hartzeko borrokak izan ziren, Agadez eraso zuten, eta frantsesen beste posizio militar asko .
‎Eta bukaeran: «Nire exekuzio egunean ikusle asko nahi nituzke ikusi, gorroto oihuak botako dituzte­nak harrera gisa». Heriotza dugu aipagai hasieran, erdi erdian eta baita bukaeran ere.
‎Armand Davidek hainbat urte eman zituen Txina aldean, baina ataza ebanjelikotik libe­ratu zuten, lan naturalistikoetan murgil zedin. Kontua da panda maitagarriaz gainera beste espezie asko deskubritu eta aztertu zituela. Esaterako, Armand David primerako ornitolo­goa zen, eta 1877an Les oiseaux de la Chine argitaratu zuen:
2011
‎Mikel eta biok, Agurtzane, ordurako 15 urtekoa?, Izaro, ia 10?, Kirru, gure txakur «semi Alaska», eta, jakina, traste guztiak? Bero handia pasatu genuen, eta marmoka asko ikusi, eta oso ongi pasatu genuen Ses Salinesen, osaba izebekin, lehengusuekin eta Dardanekin, hau da, Kirruren lehengusu «Alaskarekin» («Luis Bastida» izena jarri zioten bastidatarrek, itsasontziko bidaia zakurrentzako kaiola ikaragarri haietako batean egin beharrik ez izateko?). Bidaiako beroaren ondoren, Kirru piztu egin zen Mugiroko Bentan, abuztua izana­gatik freskura eta kolore grisa baitziren han nagusi.
‎Irudi asko eman litezke Giderenak Afrikan, nondik irakurtzen dugun.
‎«Kamioi batek anitzez hobekiago eginen luke lana. Baina erregaiak eromenezko prezioa egiten du, eta bananadi asko daukagu: beltza, bananaz dabilen motorra da.»
‎Urtua kateatua. Zinkean jarriak, bazter batean, hustu erdian dagoen whisky botila baten aurrean, Bertinik eta Londresek gauza asko esanak dizkiote elkarri, itxuraz.
‎Lorategian hazten dituen loreak bezain bizirik dago, indarberrituta («Iruditzen zait oroitzape­nak lore lehorrak direla,[?], eta nik benetako loreak sortu nahi ditut, ez ordezkoak» [47]). Eta lorazainez ari garelarik, Vita Sackville West() gogoratu genuke, batez ere, bere All Passion Spent (1931) eleberria, 3 Mariakekin antzekotasun asko baititu. Hamabi urte zeramatzan Urretabizkaiak ele­berririk argitaratu gabe, hamabi urte Koaderno Gorria (1998) gogoangarrian amatasunaren eta konpromiso politikoaren arteko ezinezko harremanez mintzatu zitzaigunetik.
‎«zer esan dezaket nik ibaian arropa garbitzen duen emakumearen izenean?». Izan ere, Spivakek ibaiko emaku­mearekin gauza asko zituen komunean (etnizitatea, ge­neroa), baina, intelektual ona legez, ezin zuen ahaztu Britainia Handian hezia eta Columbia Universityko irakaslea izanik, mundu pribilegiatuaren parte zela bera, hots, emakumea errekara kondenatua zuen mun­du pribilegiatuaren parte. Gauzak horrela izanda, zer egin dezake intelektualak?
‎Aitzitik, Mendebaldeak «bestea»ri buruz esandakoaren logika berean inskribatzen da.3 Mariak lanaren kasuan, Urretabizkaiak historia alternatiboa eskaintzen digu, eta alternatiboa dela diot adineko emakume jakin batzuen ikuspuntutik eraikia delako. Horrek ez du esan nahi adineko emakume guztiek nobelako protagonisten antza dutenik, baina badira haien moduko emakume asko gure literaturan tokirik izan ez dutenak. Horregatik da Urretabizkaiaren nobela ausarta, zahartzaroari buruzko topiko eta estereotipoen kontra doalako.
‎Era berean, pinturetan idatzitako elkarrizketak eta onomatopeiak lurtarrak ziren, ez zegoen kutsu jainkotiarrik. Neke intelektualik gabeko diskurtso artistiko horrek azkar asko bereganatu zituen kritika­rien laudorioak. Ikusle eta erosle berriak azaldu ziren, bizi zutenaren isla eta ispilu baitziren margolanak; oso iparramerikarrak ziren, oh yeah!
‎Gaur nioke garraio publikoak eskatzen duen kortesiari eutsi, autoa bezain mekanikoa dirudien masak gaizki darama sufrimenduaren antzezpen groteskoa, nuke zotinka negar egin, egin dudan eran, bolantea sorbalda laguntzat, interbentziorik gabe, nahigabe egin dut, bat batean gauza asko ari naiz egiten gaur nahi gabe, brageta irekitzea bat, trenean nukeen zerbait, nahigabe eta oharkabean indarka hasi zaidanari lekua egiteko, sabela seinalatzen didan energia bat, martxa aldatzen dudanero laztanduko banu bezala. Euria ari du, bustitzen ari naiz eta trabaturik dago kristala igotzeko mekanismoa; honek dagoeneko ez du nire alkazar izaniko makina bera ematen, nire usaina aireztatzen du haize bustiak; teorian familiaren autoa zen, baita emaztearena eta semearena ere, baina ez dut halakorik sentitzerik lortu, harremana estuagoa da nire eta autoaren artean, sarri lehia bat, egia delako, goizero giltza jiratzen dudanean, motorrak baino hausten ez duen isiltasun goiztiarrean, ingurura begiratzen dudala, arriskuari arnasa hartzeko, batzuetan kikildu egiten nauena egun osorako, zakila loditzen didana bestela, ez egun osorako, baina bai egun osoari eraginez.
‎Uste dut ez ginela leku txarrean eta garai txarrean jaio. Tolosan jaiotzearen bentaja zen gauza asko eskura genituela: eskola bera, dendak?
‎Hori niretzat oso inportantea izan da gerora. Bidaiatu dudanean, nekazari herri asko , artzain kultura asko ezagutu ditut, eta txikitako gauzetara joaten zait beti oroitzapena. Gaur egun Bolivian edo Marokon edo beste herrialde pobre batzuetan ikusten ditudan gauzak, nik herriko baserrian ezagututakoak dira:
‎Hori niretzat oso inportantea izan da gerora. Bidaiatu dudanean, nekazari herri asko, artzain kultura asko ezagutu ditut, eta txikitako gauzetara joaten zait beti oroitzapena. Gaur egun Bolivian edo Marokon edo beste herrialde pobre batzuetan ikusten ditudan gauzak, nik herriko baserrian ezagututakoak dira:
‎Ari zitzaizkidan esperientziak pilatzen, eta horregatik hasi nintzen eskoletan­ eta hitz egiten. Diapositiba emanaldi asko eskaini izan ditut eskoletan, eta asko gustatzen zait herri txikietara joatea. Horrelako galderak egiten dizkiot neure burua­ri:
‎Ni ez naiz nor eredu berriak inori erakusteko, baina egarri bat sortua zait, eta bide horri sakonago heldu behar zaiola iruditzen zait, ez bakarrik artista plastikoei eta musikariei «letra» apaingarri edo hurbilketa girokoak eskainiz, baizik eta sortze prozesuan berean inplikatuz. Musikariekin lan asko egin izan dute poetek gure artean, batik bat kantau­toreekin, Javier Muguruzaren estilo errezitatibo poetikora iristeraino. Musika klasiko garaikidearekin, ordea, uztartu ezin bat edo gertatzen zaigu; hala ere, Beñat Achiary egiten ari den lanak bide bat erakusten du, oso landua, eta aurrerantzeko ereduetan kontuan izatekoa; kantu inprobisazioaren, hitzaren eta esperientzia estetiko zuzenaren (performance mistiko bat edo) eredu harrigarriak lantzen baititu; beste bide bat Jean Louis Hargous, Miren Aranburu, Chris Martineauk eta beste zenbait musikarik jorratua, musika, plastika eta hitza uztartuz, non jazz a, musika garaikidea eta musika herrikoia uztartzen diren performance edo esperimentazio giro harrigarrian.
‎Gaizki dagoenaz zerbait esan dezan galdetuta, gizarteak irakaskuntzaren aurrean duen ikuspegia aipatu dit, aldatu litzatekeelako, hezkuntza sistemaren bidez lortzen dena gehiago baloratuz. Helburu errealagoak planteatu behar omen dira, eta bestalde, sistema barrutian dauden inertzia asko alda­tzeko ahaleginak egin lirateke, eta oraindik hain akademiko diren funtzionamendu asko eta asko praktikoagoak, aktiboagoak egin lirateke.
‎eskolak ez omen du inor adok­trinatu behar, eskola ez omen da politizatu behar? bada, orain beraien jendea eramango dute eskolara (biktima mota bat), hemen biktima jende asko izan dela kontuan hartu gabe eta biktima askoren oroimena hanka azpian hartuz.
‎Beraz, alde horretatik baikor da. Aldatu, gauza asko aldatu direla dio, eta haur eta gazte literatura zabaldu egin dela, garai batean pentsatuko ez genukeen neurriraino. Kalitatean ere asko irabazi omen da, bai testuen eta bai ilustrazio eta materialen aurkezteko eran.
‎M. C.: Urdin asko . Egun grisa izango zen agian, eta horrelakoetan urdin asko ateratzen dira mendietan, batez ere urrun badaude.
‎Urdin asko. Egun grisa izango zen agian, eta horrelakoetan urdin asko ateratzen dira mendietan, batez ere urrun badaude.
‎M. C.: Harmonika asko gustatzen zait txikitatik. Aitak jotzen zuen.
‎Duela ez asko , senarra eta biok baso batean sartu ginen, eta haren barru barruan txabola bat ikusi genuen. Makila, toldo pusketa eta plastikoekin egina zegoen, ez oso urruti erreka ziztor batetik, eta inguru guztian hesitxo bat zeukan arrantzale sareekin egina.
‎Anekdota hu­tsean geratuko zen kontua, eskuizkribua ikusi zuten lagun batzuek adoretuta, eta aldaketa garrantzitsu batzuk eginda, handik gutxira Ali­ce, s Adventures in Wonderland argitaratu izan ez balu. Aurrekoa baino askoz landuagoa dagoen testu horretan, Carroll elementu asko uztartzen saiatu zen: haur kontakizuna, garai­ko hezkuntza sistemaren kritika, kantu herrikoi askoren parodiak, matematika eta logika eta, oroz gain, literaturaren historian inflexio puntu bat markatuko zuen nonsense edo zentzuga­bearen erabilera.
‎Alice neskatoak beste izen asko izan ditu mundu osoan, nekez aurki baitaiteke itzulia izan ez den tokirik: Alizia, Alica, Elisi, Ani, Marie, Alicia, Alenka, Alicio, Liisan, Alisa, Eilíse, Alis, Alicja, Lísa?
‎Ijon Tichyren bidaiekin eta paradoxekin, eta miretsi Lemen begirada zorrotza gizarte garaikideko ajeekiko, zeinak, tamalez, ez baitira hainbeste aldatu azkeneko berrogeita hamar urte hauetan zehar. Izan ere, egileak saihestu behar izan zituen burokratis­moaren eta estatalismo itsuaren gaitz asko bizirik, eta biderkatuta, topa ditzakegu gaur egungo gizarteetan, eta zer esanik ez merkatu ekonomia global askeari buruz ari garenean, Lemek irudikatzen zuen hiperkapitalismo haren antzekoagoa dena gaur, akaso, 1950eko eta 60ko hamarraldietan baino, ipuinok idatzi zituenean.
2012
‎Egun batetik bestera, famili ura Letxu kaletik mendiko auzo batera joan zan bizitzera, eta entzuna det zergatik. Naparrak sartu eta etxe asko utsik gelditu ziran. Gogoan det To­losa medikurik gabe, ba denak alde egin zuten, bildurrez.
‎Ezin izan nintzen joan elizara. Jende asko espero genuela eta aitak bere ondoan nahi izan ninduen goizean goizetik.
‎»Pixkanaka beste batzuk iritsi ziren, armak utzi gabe, eta ikusirik Aitak hogeita hamahiru emakume bazirela jadanik, haietako bat gatibua, eta Ignacioren emaztea ere han zela, zeraman pinolea eta zezina eskaini zizkien. Gehienek oparia onartu zuten, eta Aitak bizimodu gupidagarri hura uzteko konbentzitu nahi izan zituen eztiro, hala jarraitzera erremediorik gabe Infernura joango zirela esanez; aldiz, jais­ten baziren, onura asko agindu zizkien bai espirituarentzat bai gorputzarentzat, eta espainiarrek ez zietela minik egingo hitzeman zien, ezta zigortuko ere. Nahiz arretaz entzuten ziotela ikusi, espainiera ulertzeko gai baitziren haietako asko, hala ere be­rak esandakoa haien hizkuntzan errepikarazi zion interpreteari.
‎Liburu hau idaztean konturatu nintzen batek ez duela nahi duena ahazten. Eguneroko edo gutunetan agertzen diren gertakizun zein pertsona asko erabat ezezagunak egiten zitzaizkidan; gorde nahi ez nituen oroitzapenek, ordea, bizi bizirik jarraitzen zuten: sentimenduek, esaldiek, gertakizunek?
‎Poli-miliak eta beste gauza asko pasa ziren historiara eta garai hartan osatu nuen hiztegi erotikoa.
‎Urrestillan jaio nintzen 1954ko uztailean. Gauza asko ditut gogoan, asko. Etxekoak, la­gunak, erlijioa eta eskola ziren gure sustrai nagusiak.
‎Hitzaldi asko ematen ziren, jende dezente inguratzen zen eta pelikula bat geneukan testuingurua, informazio oinarrizkoa, markatzeko. Nahiz eta borroka armatuaren aldeko iritziak ere egon, boterea indarrez hartzeko alternatiba bat posible balitz bezala (soldadus­ka entrenamendu bat izan zitekeela eta abar), normalean kontzientzia objekzioaz edota ez biolentziaz hitz egiten zen, Gandhiren eta Martin Luther King-en ildotik.
‎Nik neuk asko aprobetxatzen nuen denbora, amaren gomendioei jarraituz. Kalera irten ginen egunaz, (abuztuaren 11), gogoan dut lehenengo poz kolpea zerua ikusteak eman zidala, handia iruditu zitzaidan, urdin zegoen, eta dantzan joan nintzen etxera kontentu asko . Objekzioari zegokionez, hiruzpalau urtez nire kausa izan zen intentsitate handiz edo ertainez, eta konplitua nuen neure partea.
‎Artea eta margolaritza gustatzen zitzaizkion, pintore ona izan zen. Aktorea eta, bereziki, zine zuzendari ospetsua, sari asko jasotakoa eta zinemagintza­ren historian betiko geratu diren hainbat filmen zuzendari. Estatubatuarra, baina irlandar jato­rrikoa, alkoholak ematen zion topera bizitzeko beharrezko zuen gasolina.
‎Orduan modan zegoen pentsatzea literaturak mundua alda dezakeela. Beste idazle asko , ordea, liburu hau irakurri ondoren, antikomunista sutsu bilakatu ziren, horrelako indarra baitauka obra honek.
‎Gero eta eredu zailagoak izan ziren, baina, behin teknika ikasita, egiteak hasieran zeukan desafio kutsu hura galdu zuen, eta zaletasun hori pixkanaka motelduz joan zitzaidan, erabat alde batera utzi nuen arte. Jada, urte asko igaro dira holakorik egin gabe, baina, halere, ale batzuk eta besteen argazkiak behintzat gorde ditut.
‎Eta ez naiz bakarra. Mun­duan zehar azken ehun urteotan narrastienganako zaletasunak gora egin du, eta, ondorioz, antzina etxe abereekin gertatu zen bezala, oraintsu arte basati hutsak ziren espezie asko otzandu eta etxekotu dira. Giza hautapenaren eraginez, gainera, kolore eta irudi aldetik ere, basokoak baino animalia ikusgarriagoak lortu dira, eta horien hazkuntzaz gero eta bibliografia ugariago publikatzen da.
‎«Hau zeuk erosi behar didazu», esan zidan irribarrez. Prezioa galdetu eta, zenbat balio zuen esan zidanean, ezetz erantzun nion, hura, enetzat bederen, diru asko zelako.
‎Gabriel ni baino 13 urte zaharragoa zen, eta, jakiturian zein esperientzian, alde handia zeramakidan. Beragandik gauza asko ikasi nituen euskaraz, euskal kulturaz, literaturaz eta politikaz ere. Garai hartan, gerra ondoko etorkin ugariengatik, bazen Bilbon halako gaitzespen sozial bat kanpotar eta, bereziki, galiziarrenganako.
‎Ez nekien zergatik. Ordu asko ziren ezkutatzeko, eta hantxe bertan, makurturik, susmatu nuen hark guztiak kontrolatu nituen ondorioak izango zituela.
‎Niretzat Durasen Maitaleako itzalpeko departamentuaren antzeko zerbait izan zen ni baino zaharragoa zen neska haren etxea. Egunero pelikula bera ikusten genuen, ez dakit zehazten zein, non zegoen kokatua, zertaz zen; kortinak gogoratzen ditut, kortina asko zeuden, oheak ere bai, aktore guztiak ziren beltzaranak, eta ez zuten bainujantziaren markarik behar luketen lekuetan. Ahoa zabalik ikusten genuen.
‎Gerora, hamasei bat urte nituela sabelaren ahoan loratu zen narrazioaren hazia izango zen perpaus madarikatua, hil baino lehen amonak oparitu zidan albornoz harekin batera; el otro día se tiró una vieja al lago y se mató, ume baten ahotan; baina frankismo betean hasi eta nire bizitza kolpatzera iritsi zen narrazio hura hasteko, gezurrei neurria hartzen ikastea falta zitzaidan, eta jainkoek ere esaten zituztela noizean behin. Gertaeren sintaxia ikasi eta elipsiak perpausa zehatzez isiltzen hasi arte, urte asko falta ziren, eta ordura arte, familia bazkarietan barre egin genuen gezurrak esaten ikasi omen nuen aldi hartaz, beste hainbesteren gerizpean, amona ezkutatzen zidatenak.
2013
‎jardun horretara, baina ezsosak irabaztearren. Egia da, gure medikua beste euskaltzale ezagun asko baino dezentegutxiago mugitzen zen orduko ekitaldietara. Iduri eta Aldudeko berezko urruntasunaketa diru faltak Etxepare guztiz isolatu dutela, hau da, orduko euskal mundutik at mantendu zutela.
‎Bai. Extremaduran gozo asko egiten da, izugarri onak gainera.
‎Aurrena Bartzelonan, gero Zarautzen utzi ziguten panteoi batean, eta gero honetara pasatu zen. Zenbait jende asko mugitu zen: Zumetak bere burua eskaini zuen hilarria egiteko, eta Artze anaiek han idatzitako poema egin zuten.
‎Haien señorita nintzen. Bera artzaina zen, laguntzaileak zituen, eta buru asko . Herrietan izaten ziren dantzaldi haietako batera joan, eta maitemindu egin ginen, 18 urterekin.
‎A. M.: Berari buruz gauza on asko esan nitzake, eta txarrik bat ere ez. Semearena pasa, eta hor egon zen bera beti, egun bakar batean ez ninduen bazterrean utzi.
‎Hilabete eskas izango zen nire semea, Jon, hil zutela, asasinatu zutela, eta guri burua ireki ziguten. Jende asko etortzen zen etxera, esan dizut. Egun batzuetan bi litro ardo ere edaten ziren, eta oraintxe bertan bazoaz, ardorik ez dago, inori ez zaigu gustatzen eta.
‎B. A.: Bolada horretan opari asko , dei asko izan al zenituen?
‎B. A.: Bolada horretan opari asko, dei asko izan al zenituen?
Emaitza gehiago eskuratzen...
Aldaerak
Lehen forma
Argitaratzailea
Konbinazioak (2 lema)
Taula kopiatu
asko egon 15 (0,10)
asko egin 13 (0,09)
asko ukan 13 (0,09)
asko eman 5 (0,03)
asko ezagutu 5 (0,03)
asko ikusi 4 (0,03)
asko entzun 3 (0,02)
asko ibili 3 (0,02)
asko pasa 3 (0,02)
asko aipatu 2 (0,01)
asko aldatu 2 (0,01)
asko bildu 2 (0,01)
asko bizi 2 (0,01)
asko eduki 2 (0,01)
asko ekarri 2 (0,01)
asko eraman 2 (0,01)
asko ere 2 (0,01)
asko esan 2 (0,01)
asko eskatu 2 (0,01)
asko etorri 2 (0,01)
asko galdu 2 (0,01)
asko ikasi 2 (0,01)
asko irakurri 2 (0,01)
asko jaso 2 (0,01)
asko kontatu 2 (0,01)
asko agindu 1 (0,01)
asko aldarte 1 (0,01)
asko argitaratu 1 (0,01)
asko ari 1 (0,01)
asko aritu 1 (0,01)
asko askatasun 1 (0,01)
asko atera 1 (0,01)
asko atze 1 (0,01)
asko aurkitu 1 (0,01)
asko baino 1 (0,01)
asko bakarrik 1 (0,01)
asko bera 1 (0,01)
asko bereganatu 1 (0,01)
asko bezala 1 (0,01)
asko bortxatu 1 (0,01)
asko deskubritu 1 (0,01)
asko erabat 1 (0,01)
asko erabili 1 (0,01)
asko erre 1 (0,01)
asko errenkan 1 (0,01)
asko eskaini 1 (0,01)
asko esku 1 (0,01)
asko espero 1 (0,01)
asko falta 1 (0,01)
asko gainbehera 1 (0,01)
asko galarazi 1 (0,01)
asko gaur 1 (0,01)
asko gaztelania 1 (0,01)
asko gelditu 1 (0,01)
asko geratu 1 (0,01)
asko gertatu 1 (0,01)
asko gorde 1 (0,01)
asko gu 1 (0,01)
asko gustatu 1 (0,01)
asko haize 1 (0,01)
asko heldu 1 (0,01)
asko hortxe 1 (0,01)
asko hutsik 1 (0,01)
asko iduritu 1 (0,01)
asko igaro 1 (0,01)
asko irabazi 1 (0,01)
asko iragan 1 (0,01)
asko iritsi 1 (0,01)
asko itxi 1 (0,01)
asko itzulpen 1 (0,01)
asko jaio 1 (0,01)
asko jan 1 (0,01)
asko karlista 1 (0,01)
asko konpartitu 1 (0,01)
asko kotizatu 1 (0,01)
asko lehenago 1 (0,01)
asko lohitu 1 (0,01)
asko maite 1 (0,01)
asko mugitu 1 (0,01)
asko nahi 1 (0,01)
asko ni 1 (0,01)
asko oroitu 1 (0,01)
asko oso 1 (0,01)
asko otzandu 1 (0,01)
asko poztu 1 (0,01)
asko sartu 1 (0,01)
asko sistema 1 (0,01)
asko sorrarazi 1 (0,01)
asko sortu 1 (0,01)
asko utzi 1 (0,01)
asko uztartu 1 (0,01)
Konbinazioak (3 lema)
Urtea

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia