|
2000
|
|
|
Nire ustez, horixe sentituko zuen honez gero On Jose Mariak, dimisioa aurkeztu ondoren. Baina, oraindik sentitu ez badu, otsailaren 19an, Katedralean, bere agurraren mezan izango naiz, beste
|
asko
bezala, berriro gogorarazteko. Azken sermoi horretan San Pauloren hitzok gogorazi zituen:
|
|
|
Oraingo gizartean, aldiz, ez ote gaude" inorengan" sinistu behar ez den honekin, sufrikario guztiak uxatu beharreko karrera honetan, arras botika eta maila askotako drogetara makurtuegi? Santuen bizitzek, psikoanalista
|
askok
bezala, hitzaren bidez sendatzen dute... baina beste zerbait da aldatu dena. Lehen onartua, bereganatua zuen gizakiak, dena ez zela" larrosa koloreko".
|
|
|
|
Askotan
bezala, besteren proposamenaren untzian polizoi sartuta iritsi nintzen bertara. Fundamentu pittin bat zuten lagunei eskerrak, udaberrian bidaia txartel eta abarrak lotu antza utzi genituen.
|
|
|
Profesionalizazioa behar al da ikerketa munduan? Zaletuekin egin al daiteke, Aranzadin dauden
|
asko
bezala?
|
|
|
Topo egin, huts eginez gainera. Ziurrenera, aldez aurretik beste kasu
|
askotan
bezala. Izan ere, ez ditzagun eskuak burura gai honekin bakarrik eraman.
|
|
|
Hauxe da Gestalt Terapiak jaso zuen lehen eragina, Perls bera, 20 urtez psikoanalista, bere burua 7 urtez analizatzen ibili zen-eta. Beste
|
asko
bezala, Perlsneofreudiano bihurtu zen, bere ikuspuntu propioa sortu zuen arte.
|
|
|
Argitalpen hauek intereshandiko mugimendu psikiatriko bat sorrarazi zuten, harremanek eta berezikifamiliako harremanek paper nagusia zuteneko mugimendu psikiatrikoa. Laing, aipatutako beste
|
asko
bezala, paziente eskizofrenikoekin lan egin ondoren hasi zenfamiliekin lan egiten. Eskizofrenikoen familietan gertatzen zena bere ikuspegitikazaltzeko, mistifikazioaren kontzeptua garatu zuen (Laing, 1976).
|
|
|
Beste giza jarduera
|
askotan
bezala, psikoanalisian ere gatazka garaiak izaten dirajarduera hori eta bere etekinei areagotze berezia eragiten dietenak.
|
|
|
Baina balio positibo horrekin batera, kezkatu egin nau Chillidaren museoa zabaltzeak sortu duen oihartzun mediatiko ikaragarrian, bere obraren inguruko debate handirik ikusi ez izanak. Niri ere gustatzen zait Chillidaren lana, beste
|
askori
bezala, baina aho bakar batek hitz egin du Chillidaren lanaren inguruan aste guztiotan, eta faltan bota dut orain hamarkada batzuk Jorge Oteizarekin sortutako tirabira, haserre eta eztabaidak gaur egun berpiztu ez izana, ez Oteizarekin —ez zuten eta alferrik elkar besarkatu bi artistek, lehenagoko gorabeherak atzean utzi izanaren sinbolo gisa— baina bai Chillidaren obrak dituen kritiko ...
|
|
|
Bestaldetik, ikuspegi baikorrago batean, XIX. mende amaieran eta XX.eko hasieran natur zientzietan, matematikan eta logikan izandako iraultzak aintzakotzat hartuko zituzten serioski. Hau ezin da ahaztu, gai honi buruzko eskuliburu
|
askotan
bezala, Zirkuluak zientziarekiko zeukan lotura ikustea beharrezkoa baita bere ondorio filosofiko garrantzizkoenak uler ditzagun. Ondorio horiek aldez aurretik zegoen zientzien filosofia oinarriztatzailearen aurrean —hots, filosofia transzendental kantiarraren aurrean— emandako erreakzioaren corpusa osatu zutelako.
|
|
|
Gaztetan euskaltzale, abertzale eta ezkertiar sutsua izan nintzen, baina ondoren gero eta epelagoa. Beste
|
asko
bezala. Ohikoena eta errazena egin nuen horretan ere seguru askorik, egokitzen zitzaidana.
|
|
2001
|
|
|
Beste kontu
|
askotan
bezala, publizitaterik onena ahoz ahokoa da, eta Ane Valeronek ez du zalantzarik agertzen: " Etortzen denak errepikatu egiten du, eta gainera bitxikeria bat gertatzen da:
|
|
|
Hori guztia nola batu eta zabaldu iritzi ugari egon arren, itsasoarekiko begirune edo arreta ezak euskara arruntean ere ondorioa daukala uste du Joserra Bilbaok: " Berba normala, espainolezko' estela', itsasontziak uzten duen hori adibidez, Bermeon ugeria esan dugu beti, baturako ugerea da, ur etik dator, ugeterea eta antzeko berba
|
asko
bezala, eta hori guztia galtzeko arriskua dago, eta liburuetan ontziaren lorratza modukoak irakurtzeko".
|
|
|
Beste toki
|
askotan
bezala, laborariak gutti tzen ari dira Zuberoan. Arrazoi asko dira egoera hau azaltzen durenak.
|
|
|
Euskal Pilota, Javier Ugarte adituaren esanetan, «lusus pilae cum palma» latindarraren eta «jeu de paume» frantziarraren eboluzioaren emaitza kontsideratzen da, baina hori baino lehen antzinako euskal artzainek (beste herri
|
askok
bezala, zerbait biribila hartu eta botatzea gauzarik naturalena baita) jadanik pilota baten antzeko zerbaitekin boleaz aritzen ziren, mendi edo zelaietan (zoruak, boleaz zenez, ez zuen garrantzirik) eta bata bestearen aurka.
|
|
|
Gaur egun Euskal Herri osoan zehar beste leku
|
askotan
bezala mota guztietako frontoiak aurki ditzakegu, beraien kopurua ezezaguna izateraino bezain ugariak. Mendietan, zelaietan, baserrietan, herrietan, hirietan… bakoitzak egitura eta itxura ezberdina erakusten du, baina, salbuespen gutxi batzuekin, denak inguruko osotasunean ezin hobeto integratuak agertzen zaizkigu.
|
|
|
Agian satira idaztea probatuko dut, oso dibertigarria izan behar du eta; poema gehiago idatziko dut, niretzat oso genero ona delako... Orain arte bi lan egin ditut, beste euskal idazle
|
askok
bezala, eta hemendik aurrera bakarra egingo dut.
|
|
|
desioa, debekua eta abismoaren amaieran dagoen heriotza. Misterio edo fantasiazko narrazio
|
askotan
bezala, argazki baten azterketak erakutsiko dio heriotzaren ikurra lepoan daramaten emakumeok debekatutako desioaren ikurrak direla.
|
|
|
desioa, debekua eta abismoaren amaieran dagoen heriotza. Misterio edo fantasiazko narrazio
|
askotan
bezala, argazki baten azterketak erakutsiko dio protagonistari heriotzaren ikurra lepoan daramaten emakumeok debekatutako desioaren ikurrak direla. Ezin da ukatu nobela honek ikutu melodramatikoak dituena, David Lean ek zineratutako Zhivago Doktorea hartan bezala, tentsioa areagotzeko trebetasunez erabiltzen direnak.
|
|
|
e) Pertsonaia ezagunak (artistak, ipuin kontalariak, kirolariak...) euskaltegiraekartzea. Arlo honetan ere, beste
|
askotan
bezala, ezinbestekotzat jotzen dutelkarlana. Pertsonaien inguruan antolatzen dena, gehienbat euskaltegiarenikuspegitik baino harantzago egin litzateke, gutxienez inguruan euskararen ikaste prozesuan dauden guztiei begira eta horretan ari diren guztiekinelkarlanean.
|
|
|
Horrela, 911 urteak erreakzio musulmanaren lehen seinaleak ikusi zituen. Horrelakobeste kasu
|
askotan
bezala, erantzunak zigor kanpaina edo inbasioa izan behar zuen.Horretarako, Banukasitarrek eta Huesca-ko errege musulmanak beren armadakbildu zituzten. Erasotzaileak iruindarren lurretan sartu ziren Valdonsella tik, gauregungo historialariek kokatu ezin duten Hisn al Barber gazteluraino.
|
|
|
Ekintza belikoa ez zen Iruñeko erresumaren eraginazabaltzeko baliabide bakarra. Europako beste leku
|
askotan
bezala, ezkontza aliantza tresna baliagarria suertatzen zen; eta erabilia izan zen kasu honetan.Aragoiko azken bi kondeak Iruñeko printzesekin ezkondu ziren. Nolabaitekoerresistentzia gorabehera, Galindo Aznar kondeak Iruñeko nagusitasuna onartuzuen.
|
|
|
Erregeez eta aristokraziaz aritu gara orain arte, baina biztanle gehienak kategoria horretatik at geratzen ziren. Erregeen egitandiak goresten zituzten kronikaofizialak alde batera uzten baditugu ere, nekazariak ditugu benetako protagonistak.Laborariek basoetako eta mugetako basamortuak populatu eta kolonizatu zituzten, Europako beste lurralde
|
askotan
bezala, Goi Erdi Aroko nekazaritza hazkundeabultzatuz; aldi berean, monarkia eta botere publikoarentzat giza-talde hori ezinbesteko oinarri soziala izan zen. Berari esker, bere odol eta izerdiaz, musulmanei buruegin eta lurrak konkistatu zitzaizkien.
|
|
|
Miranderen suizidioakIparraldeko literaturaren mugarri bat finkatzen duela agertzen baita orain. Azkenhogeita hamar urteotan Iparraldeko idazkintzak literaturaren konzeptuaren inguruanpairatzen duen, inbisibilitateak?, beste elementu sozio-kultural
|
askotan
bezala, aldaketa sakonak gertatu direla frogatzen digu. Alabaina, ezer galtzekorik ez eta, gaur egun, borondate herrikoi xoil eta nahitara pobrez, zorrik ez diogun arren, ametsetik errealitatera pasatu zen mugimendu polifazetiko zabal haren ondorengoak gara.
|
|
|
Beti ura erabiltzen dugu garbitzeko, eta ur horretan zikinkeria disolbatu behar da. Eta, beraz, karbohidrato hondarrak disolbatzea, mineral
|
asko
bezala, nahiko erraza da, oso hidrofiloa baita. Baina lan hori askoz zailagoa da koipeentzat uretan disolbatzen ez direnak eta disolbatzaile anioniko edo ez ioniko alkalinoak behar dituztenak eta proteinentzat disolbatzaile alkalinoak.
|
|
|
Indiako hiri handietan, Delhin adibidez, gero eta hilketa gehiago dago. Kulturako alor
|
askotan
bezala, gaiztakerian ere indioak Estatu Batuetako eta Europako giroaren antza hartzen ari dira.
|
|
|
Euskara ez zen behin ere izan Ormaetxea zenarentzat, euskaldun
|
askorentzat
bezala, bere txokoko eta auzoko hizkera. Bizkaiera zeharo ikasi zuen. Tormes, ko itsu mutilla eta zenbait olerki lekuko?
|
|
|
Izen ondokoak ematen zidan, ordea, goganbeharra. Beldur nintzen, alegia, idazlan hori ez ote zen, beste
|
asko
bezala, modaren losintxak eragina izango, barrengo eskeak sorrarazia izan beharrean.
|
|
|
hazia, dudarik gabe, aspaldidanik ereina nuen.
|
Askok
bezala, berreuskalduntzea ere ezagutu nuen, fabrikan hasi nintzenean, hizkuntza hori berez baitzetorren ahora batarekin eta bestearekin mintzatzeko6.
|
|
2002
|
|
|
Lapurtar kutsu nabarmeneko plaza honetan arkupedun Herriko Etxea, frontoia, eliza eta baserri moduko etxe tipikoak. Banaka hartuta bat ere ez da gehiegi nabarmentzen, baina orokorrean, Lapurdiko beste herri
|
askotan
bezala, enparantza oso atsegina bihurtzen dute.
|
|
|
Dena den, aktore izan aurretik irakasle ere izan nintzen eskola batean. Beste
|
askok
bezala, mundua hobetzeko ideia erromantiko bategatik hasi nintzen magisteritza ikasten. Gero eskola batean gizarte zientziak, soinketa eta frantsesa irakasten hasi nintzen.
|
|
|
Nafarroako ezker abertzalean aritu diren beste
|
asko
bezala, ezkerreko alderdi ez abertzaleetan aritutakoa da Gulina del Pueyo HBn hasi aurretik. Iruindar honek 48 urte dauzka eta unibertsitateko garaian Larga Marcha hacia la Revolucion Socialista alderdi txikian aritu zen.
|
|
|
Ohikoak esateaz gain, analisi ausart eta zorrotza egin du egun euskal gizarteak bizi duen egoeraz. Eta gizarteko beste eragile
|
askok
bezala, beldur agertu da, Alderdi Poliltikoen Legeak ekar dezakeenaz. Betiko lekuan, beraz.
|
|
|
Nafarroako agintariek beti izan dute argi urtegia bere osotasunean beteko zela eta asmatu dute. Beste gai
|
askorekin
bezala, legea beraientzat ez dela arazo erakutsi dute, uneren batean legea oztopo bada ere berau aldatzeko inolako arazorik ez dagoelako, orain txarra eta desegokia dena biharko ona eta egokia bihurtuz.
|
|
|
Zerberri argitaletxeak kaleratutako «Road movie» Gotzon Hermosillaren idazlanean, egileak, beste gazte euskaldun batzuekin batera, Estatu Batuetan zehar egin zuten ibilaldiaren nondik norakoak agertzen dira. Bere belaunaldiko
|
askok
bezala, Patti Smith, Velvet Underground edo Johnny Thunders bezalakoak entzuten hezi dira, New Yorketik zetozen doinuak entzuten. Estatu Batuetako estoldetan eginiko hainbat film ere gogoan dituzte betirako, eta baita Jack Kerouac, Bukowski eta horiek idatzitakoak ere.
|
|
|
Hasiera gisa, Kortajarena' tar Andoniren" Gaztaro negargarria" dator, non Gerrara joan beharrean aurkitu zen 21 urteko gudari bati gertatutakoa agertzen zaigun. Beste
|
asko
bezala, bere borondatez bihurtu zen gazte hura gudari, garbi zeukalako nork zuen arrazoia, baina baita ere" bera ez bazan aurreratzen derrigorrean eramango" zutelako. Eta Gerra anker hartatik eta hura galdu ondorengo urteetan jasandakoetatik bizirik ateratzea lortu bazuen ere, bereak eta bi pasa ondoren izan zen.
|
|
|
Azken batean, protagonistari alferrikakoa izango zaio sexu eszena sutsuen bidez emaztearen" jabetza" berreskuratzen saiatzea edo bere buruari oraindik" gai dela" erakusten saiatzea, Violeta (bera baino 20 urte gazteagoa) maitalearekin dituen sexu harremanen bidez. Haren adulterioaren azken agertokia," Macho de Guerlain" txartela dagoen telefono kabina, ironikoa da benetan. Detektibe narrazio
|
askotan
bezala, argazki baten handitzeak Violetaren nortasuna agerian uzten dio protagonistari; izan ere, bai Violetak, bai haren ama eta amonak, lepoan baitaramate heriotzaren seinalea. Maitasuna, gorrotoa, desira, intzestua eta heriotza Bihotz bi.
|
|
|
Arrakala Irratia Lekeitioko irrati askea da, 1985ean sortu zen eta, beste
|
askok
bezala, bizipen desberdinak izan eta gero, gaur egun arratsaldero emititzen du FMko 106 MHz-etan; gainerako denboran musika eskaintzen dute, diala okupatzeko23 asmoz. Horrez gain, web orria du Interneten:
|
|
|
Citerior Hispania-ren antzinako forma, beste probintzia
|
askorena
bezala, aldatu egin da pitin bat, zeren Pompeius Magnus-ek Pyrenaeus en eraiki zituen trofeoetan testigatzen bait du 866, oppidum, menderatu zituela Alpeetatik Ulterior Hispaniako azken mugetaraino.
|
|
|
Gaztetxo bat nintzela politikagintzara eraman ninduen, beste
|
asko
bezala, nire grinak, eta han nahigabe ugari etorri zitzaidan, begirunea, emankortasuna eta zintzotasunaren ordez ausarkeria, koipekeria eta diruzalekeria baitziren nagusi. Jardunbide gaizto hartara ohitu gabeko nire gogoak hura guztia arbuiatu egiten zuen arren, hainbeste grina okerren artean goranahiak ustelduta zeukan haatik nire gaztetasun ahula, eta gainerakoen aztura gaiztoekin ados ez nintzen arren, besteak menderatzen zituen ohore irrika berak lotzen ninduen halere hitz gaiztoetara eta bekaitzera.
|
|
|
García Quintana ikastetxeko ikasle batek leuzemia du, eta, hasiera batean, telefonia mugikorreko antena eremu batetik hurbil egoteari egozten zaio, nahiz eta gero ezin izan den harremana frogatu, muin emaile bat behar du bizia salbatzeko. Ez ahizpa, ez haren guraso edo senide zuzenenak ez dira bateragarriak, eta Carla txikiak, 6 urtekoak, Madrilgo Niño Jesús ospitalean jarraitzen du, beste adin txikiko
|
askok
bezala, hezur muineko emaile baten zain, haren immunitate sistema haren antzekoa baita. Eskolan, 2000ko abenduan, erregistratutako lehen minbizi kasua izan zen, eta joan den apirilean, berriz gaixotu zen.
|
|
|
Administrazioak kasu jakin honetarako herritarren segurtasuna eta osasuna bermatzen duten arauak kontrolatzeko jarduerarik ez duela egiaztatu ondoren, agian kaltetuari geratzen zaion erreklamazio bakarra (orain ezin da subjektu ezezagun baten aurka erreklamatu) administrazio permisibo eta arrisku handiko jarduera bat gutxi kontrolatzen duen administrazio baten aurka jarri behar da. Hala ere, eta beste egoera
|
askotan
bezala, konponbiderik onena prebentzioa da, ez konponketa. Esparru juridikoko elikagaien segurtasuneko adituek aspalditik eskatzen dute sistema berrikustea, perretxikoek segurtasun osoz merkaturatu ahal izateko bete behar dituzten baldintza tekniko sanitarioak egoki arautzeko.
|
|
|
Patata frijituak edo patatekin egindako produktuak, bigarrenen barruan. Horrek esan nahi du substantzia horren proportzio aldakorrak hauteman daitezkeela snack sorta zabal batean, frijitu ezagun
|
askotan
bezala, baita zereal txigortuetan ere. Prozesuei dagokienez, akrilamida sortzeko tenperatura optimoa 180 °C ingurukoa dela dirudi, eta erraz lor daiteke labe eta frijitzeko sistema industrial askotan.
|
|
|
Nahiko jan ondoren, beste animalia
|
askok
bezala, zakurrek batzuetan hezurrak lurrazpian gordetzen dituzte, beharruneetan atzera atera eta jateko. Urtxintxek ere, adibidez, gauza bera egiten dute intxaur eta hurrekin.
|
|
|
Bestalde, ez da zilegi hondakinak mendiko zuloetara botatzea. Gipuzkoan, beste probintzia
|
askotan
bezala, hildako animaliak biltzeko zerbitzua bada. Dohainik, gainera.
|
|
|
Honetan ere, beste alderdi
|
askotan
bezala, zakurrak gure aurretik doaz. Badakite behar den tokian orduan xuxen xuxen egoten.
|
|
|
Nola liteke euskaltzale batek bere buruari halako galderarik egitea ere? Nola da posible euskaltzain batek horretan ere, beste gauza
|
askotan
bezala, zalantzarik izatea eta halako nora ezean ibiltzea. Bada, nik zalantzak ditut gaur egun, urteetan eta urteetan gure umeak eredura bidali ondoren, esperientziak erakusten didana kontuan hartzen badut.
|
|
|
Zergatik idatzi dudan, zein helbururekin? Nik ere, jende
|
askok
bezala, zalantzak ditut literaturaren zergati eta zertarakoez; ez dakit literaturak ezertarako balio duen ala ez. Izan ere, bizio edo grinatzat hartzen dut nik literatura, eta ez erabilgarritasun morala edo politikoa duen zerbait balitz bezala.
|
|
|
New York, Kalifornia, San Frantzisko, Los Angeles... oroitzapen asko, bizipen ugari iradokitzen zizkidaten izenak ziren, ordura arte Atlantikoa fisikoki zeharkatzeko aukera inoiz ez eduki arren. Nire belaunaldiko asko eta
|
asko
bezala, Patti Smith, Velvet Underground edo Johnny Thunders entzuten hezi naiz. Nire nerabezaroan orduak eta orduak egin ditut New Yorketik zetozen doi  nuak entzuten.
|
|
|
Hemen ere, beste eginkizun
|
askotan
bezala, diruaren kontua dator.
|
|
|
Batak zein besteak esparru akademiko soilen eskumenak gainditu egiten ditu, eta bideragarritasunaren giltza aukera politikoen arabera dago. Eta, tamalez, politika alorrean elkargunerik finkatu ezinean gabiltzanez, euskalunibertsitatearen arazoak, beste
|
askok
bezala, dagozkion instantzietan planteatu ere egin gabe jarraitzen du.
|
|
|
Nahikoa litzateke egun martxan dagoena aldatzea (asko edo gutxi baino dagoena oinarritzat hartuta)? Une batean" Euskal Herriko Unibertsitatea" sortu zenean batzuen buruan zegoen ideia" Euskal Unibertsitatea" zen, baina, beste gauza
|
askorekin
bezala, lehendik martxan zegoena kopiatu besterik ez zen egin (bere akats guztiekin: administratiboak, cu rricularrak, funtzionalak..., eta beste berri batzuk:
|
|
2003
|
|
|
1977an gehitu zitzaien, beste
|
asko
bezala. BIE izan zen, hain zuzen ere, Espainiako trantsizio garaian, Eusko Kontseilu Nagusiaren eskutik, ikastolentzako lehenengo diru laguntzak lortzearen arduraduna.
|
|
|
Legeetan ere sartzen da, esaterako, dontzeilekiko errespetua. Ez gaurko" payo"
|
askok
bezala (nire errespetu guztiarekin): neskatxek 14 urte betetzen dituztenean euren gurasoek preserbatiboa ematen dietela, ez daitezen haurdun gelditu!
|
|
|
Bilbon, beste herri
|
askotan
bezala, EAJ, EA eta Ezker Batuak lortutako gehiengo absolutuari esker, aukera zuten (dute, oraindik) udala osatzeko herritarrek emandako bozen arabera, hau da, EAJ EAko 12 zinegotzi, PPko 8, PSE EEko 5, IU EBko 3 eta Herria Aurrera plataformako 1 Oso erraza dute. Ez dute ezta Espainiako legedia urratu behar.
|
|
|
Etxetik atera behar izan genuen, su hartu zuelako. Jende
|
askok
bezala, lagunen etxera joan behar izan genuen bizitzera, bolada baterako. Izugarria izan zen.
|
|
|
Ingeles hizkuntza frantsesaren ostean ikasi zuen, etxekoek dioskutenez, baina segitu segituan izan behar zuen. Beste gauza
|
askotan
bezala autodidakta sinetsia eta ekina zenez artean, literaturgintzan, euskal gramatikan, eskulanetan... eta igeri egiten, Frantziako egotaldian edo gudu denboran bertan hasiko zen ingelesarekin, geroago alemanarekin egin zuen bezala. Haren hainbat liburu gordetzen dira Iruñeko etxean, frantsesez, ingelesez eta italianoz, matematikari buruz.
|
|
|
ingeles zaletasuna aitatatik zetorkion. Itsasgizonen artean bereziki, lehenagotik ere ingelesa hizkuntza garrantzitsua zen, ez frantsesa, kultura eta gizarte gune
|
askotan
bezala. Bere aita Juan Pedrok bazekien ingeles:
|
|
|
Hizkuntza kontuetan, eta euskara kontuan berdin, guztiz autodidakta izan zen Oskillaso, bizitzako beste arlo
|
askotan
bezala. Bere bizitza guztian, eta ezkondu aurretik ere, abertzale eta euskaldun giroetan mugitzen zen batez ere, politika militantzia aktiboan sartu barik ordea.
|
|
|
Oraingoan Unaxek ez zion galarazi, eta dorpeki zirrikitua irekirik, itsu egin zuen bidea haragi gogortua atzamar artean izan artean, ia ezustean. Eta gustatu egin zitzaion, zoratu egin zuen goi irristakorra berea sentitzeak, erabiltzen ikasi behar bazuen ere (emakume
|
askok
bezala, denbora luzez, pentsatu zuen Unaxek).
|
|
|
Funtsean, gure galdera, guraso
|
askorena
bezala, hau da: gure seme alabak egunero hartzen dituzten ikastetxeak behar bezain seguru dira?
|
|
|
1907an Alemaniako familia judu batean sorturik, Heidegger, Jaspers eta Walter Benjaminen ikasle eta kide argienetarik zelarik, nazismoari ihesi Frantziara etorri zen 26 urteetan 1933an. Baina frantsesek preso ezarri zuten 1939an, beste jende zuzen
|
asko
bezala, Gurseko gure auzoan, alemana zelako aitzakiaz. Gero, alemanak hurbiltzearekin, 1940 an, frantsesen eskuetarik itzuri zen judua zelakotz.
|
|
|
Ez dute menturaz denek Martinetek bezala ikusten tresna hori, hots bi mailatan artikulatzen den sistemaren itxuran, baina ikerle guztiek aitortzen dute, beste komunikabiderik baldin badu ere gizonak, abere
|
askok
bezala, eta komunikatzetik at, atsegin propiorako adibidez, erabil badaiteke ere komunikabide hau, Hizkuntza dela gizaberearen komunikabide propioa eta lehena, beste abere mota guztietarik gizona bereizten duena.
|
|
|
Beste itxurarik izanen zuen bestela gure fedearen historiak, atxikiago izan balira buruhandi zenbait zentzuaren argiari, beren mementoko interes propioari baino. Kasu honetan, beste
|
askotan
bezala.
|
|
|
Ez dakit zer erran lezakeen, gaur egun, Frantziako Kolegioko Irakasle zenak, ez horren kideko ziren Sartre eta beste humanista handiek, baina pentsu dut beste orduko profeta
|
askok
bezala alda lezakeela bere solasa.
|
|
|
Euskal Herrian, leku
|
askotan
bezala etxeetan pattarren distilapena egiten zen. Geroago, konfiteroek prestatuko zituzten eta azkenean konfiteroek likoristei tratatuak eman zizkietela jakin badakigu.
|
|
|
Herrialde honetan erretzeak duen etsairik handiena prezioa da. Errusia Tabakoarekin, Errusian bizitzako beste esparru
|
askotan
bezala gertatzen da: suposatzen da lege multzo zabal eta luze batek arautzen duela haien erabilera, ahalik eta xehetasun handienarekin, baina errealitatean testuak gutxi aplikatzen dira.
|
|
|
Sánchez Lafuente doktoreak uste du gaitz hori kezkagarria dela, beste gaixotasun infekzioso
|
asko
bezala.
|
|
|
Baina kontua zen 3.Dkoek alaba bat zeukatela, eta umetatik jotzen zuela biolina eta kantatu ere ez zuela txarto kantatzen. Eta musikari
|
asko
bezala batetik bestera ibili zen 3.Dkoen alaba bederatzi urte zituenetik. Hamazortzi urterekin zuzenbide karrera egiten hasi zen arte.
|
|
|
–Barkatu hain argi hitz egitea, baina nire iritzia da. Oskarrek, beste gizon
|
askok
bezala, batere trabarik jarriko ez dion emakumea nahi du ondoan. Isila.
|
|
|
Munduan beste gauza
|
asko
bezala, postarion lana ere izugarri aldatu da azken urteotan, eta ez, hain zuzen, onerako.
|
|
|
Ikasturtea hasi zenetik, behin baino gehiagotan ikusi duk jarrera arreta galdu horrekin, hire ikasgaiaren aurrean erabateko interes falta argiro erakutsi nahi balu bezala. Agian, besterik gabe, iazko apunteak lortu ditik, beste
|
askok
bezala, eta ez dik klasean zertan ezer idatzirik. Horrela egiten dutenek  laster klasera joateari ere uzten ziotek, fonetikarekin asper asper eginda âedo berori jasan ezinik, irakasle jaunaâ.
|
|
|
Hor dauka, gainera, nebulosaren kontu hori, bere senarra izandakoak esan eta egiten duen guztia zuritu ahal izateko. Azken batean, sakabanatzearen eta kartzelako erregimen bortitzaren beste biktima bat besterik ez da, gixajoa, beste
|
asko
bezala. Zurekin ere ulertu itxurak egin zituen azterketaren aitzakia aipatu zenionean.
|
|
|
dantza eta beste tentaldietatik aldendu, eta bizitza espirituala landu. Horregatik, Palacios (Calatayud eta garaiko beste predikari
|
asko
bezala) gogotik ahalegintzen zen misionatzen zuen herri bakoitzean nesken  tzat maistra bat kontrata zezaten. Harrigarria iruditzen zi  tzaion, gainera, zein erraz ikasten zuten neskek irakurtzen.
|
|
|
Zarauzko misiolariak, garaiko beste elizgizon
|
asko
bezala, gogotik saiatu ziren jendeari irakurtzen ikastearen garrantzia ulertarazten. Añibarrok, adibidez, misioetako fruitu nagusietakotzat goraipatzen du irakurketaren bultzada hori bere Escu libruan.
|
|
|
Sarrera horiek, beste
|
asko
bezala, 60ko hamarkadako bukaeran idatzita zeuden, eta Idoia Estornesek gidaturiko talde osatu berriak berridazketa eta egokitzapen lana hasita zuen.
|
|
|
Be rdin dio. Kuestioa da ezen, beste alor
|
askotan
bezala hemen, euskaraz ez dela kontsumitzen. 54 titulu bakarrik atera dira gai multzo honetan.
|
|
2004
|
|
|
Agian, bere gorputza eta anima mintzen zuen bere kide eta herrikide, hizkuntzakidearen babesean nahiago, gure goitik begiratzearekin ematen dugun laguntzaren menpe egon beharra baino. Litekeena da, beste emakume
|
askok
bezala, salaketa jarri ondoren senarrari datozkion ondorioen errudun sentitzea (kartzela, isuna...). Garbi ikusten dugu, egunero, nola datozen emakume jipoituak salaketa kentzera, beldurrez, lehen esandakoaren eraginez gertatzen denaren erru osoa bere gainetik kendu ezinik.
|
|
|
Alegia, informazioa behar da artea ulertzeko. Literaturan eta beste diziplina
|
askotan
bezala gertatzen da: zure ezagutza mailaren arabera informazio gehiago ala gutxiago zeureganatuko duzu.
|
|
|
Iñaki Egañak bera ezagutzeko parada izan du: " Mario Salegik, garai hartan espioitzan ibilitako beste jende
|
askok
bezala, errealitatearen zati bat kontatzen du. Beste zatia berarekin batera joango da hilobira".
|
|
|
Batxilerra, askok egiten zuen moduan, libre egin nuen, geure kontura ikasi eta azterketak Donostian eginez. Eta batxilerraren beste urte bat, Goierrin
|
askok
bezala, Ordiziako Urdaneta akademian egin nuen. Magisterio ikasi nuen, gizarte laguntzaile egiteko asmotan, baina magisterio egin eta gero, eta gizarte laguntzaile egin ordez Filosofia eta Letrak ikasi nuen Deustuko Unibertsitateak Donostian zuen campusean.
|
|
|
Badela legezko nazionalismo bat, beste herriei, beren borondatearen kontra, legerik, kulturarik eta hizkuntzarik ezartzen ez diena; bere kultura propioa gordetzea eta garatzea eta bere interes legezkoak defendatzea besterik nahi ez duena, eta badela beste bat, inposatzailea eta azpiratzailea, gainerakoak fagozitatu nahi dituena eta lehen deskribatuarekin ikustekorik ez duena. Horregatik, Espainiako errepresiotik ihes egin zuten beste euskaldun
|
asko
bezala Venezuelak hartu zintuenean, euskaldun eta venezuelar eredugarria izan zinen. Zeure idatzietan erakutsi zenuen herri harekiko identifikazio sakona, batik bat lagun xumeenenganakoa.
|
|
|
Faltsuak ezin dugu izan. Antzerkirik egiten ez dakigu, beste
|
askok
bezala. Bizitzan ez gara aktore onak.
|
|
|
Guri esaten digute mimatuta gauden aktoreak garela, baina horrelakorik ezer ez! Guk presioarekin egiten dugu lana, beste
|
askok
bezala. Ordu asko sartu behar ditugu, bai telebistan bertan, eta bai etxean.
|
|
|
Eta garai hartako
|
askori
bezala hizkuntzaren bikoiztasun hura gainditzeko euskararen aldeko sugarra piztu zitzaizun barrenean.
|
|
|
Baionatik hain hurbil egoteak ibilbide osoko herrietan biztanle gehien dituena izatera eraman du, hiru mila, hain zuzen. Iparraldeko herri
|
askok
bezala, etxe txiki asko ditu muinoetan eta etxaldeetan barreiaturik.
|
|
|
Beste
|
askotan
bezala, irakatsi ahal izateko aisiaren alorreko hezitzaileak sortu behar dira, horretan prestatuak diren hezitzaileak, beste hezitzaile batzuk sor ditzaten.
|
|
|
Giza harremanetan eta herrien arteko trukean hizkuntzak ezar dezakeen nortasun zeinua dugu gogoeta gai.34 Eta, beste askotan eta
|
askotan
bezala, hizkuntzaren egiteko hori beste inork gutxik bezala irudikatu zigun Mitxelenak. Har dezagun bada bere hitzen dotorezia gozatzeko hutsartea:
|
|
|
Lehendabiziko joerakoen artean Koldo Mitxelena daukagu, beste gai askotan eta
|
askotan
bezala, pentsamendu joera baten buru. Xabier Letek behinola egin zion elkarrizketa batekoak ditugu iritzi hauek.
|
|
|
Gaitegi berberean segituz, ikus dezagun orain euskararen glotopolitikak Euskal Herriaren beraren burujabetzarekin izan lezakeen uztardura. Beste gai
|
askotan
bezala, hemen ere arras bestelakoak ditugu euskaltzaleok iritzi planteamenduak: hizkuntzaren berezko beregaintasun osoan sinetsi dezakeen euskaldunetik abiatuta, hizkuntzaren eta herri burujabetzaren arteko guztizko lotura behar beharrezkoa dela uste duenarenganaino, ez zaigu faltako ñabarduraz jantzitako erdi-biderik.
|
|
|
Saturnino Burguete alkate berriak hala aholkaturik, Blas Marin (Izquierda Republicana ko zinegotzia) ere beste aldera pasa zen. Atzerriko bidea hartu zuten halaber, Tiburcio Azkarate, Pascual Lazkano eta Juan Etxenikek, beste
|
askok
bezala. Erratzuko Manoli Fagoaga eta Manuel Muruzabal, biak nazionalistak, herritik kanporatuak izan ziren.
|
|
|
Inazio Zendoiak Aro Modernoa inork baino hobeto ezagutzen zuen, batez ereEuskal Herrikoa, bere tesia frantziskotarren komentuetako artearen gainean idatzibaitzuen. Gainera, beste
|
askok
bezala, gaztelaniaz lan egitearen oztopoa gainditubehar izan zuen euskaraz eskolak eman ahal izateko, kontuan izanda gure belaunaldiak unibertsitate mailako ikasketak euskaraz egiteko aukerarik ez zuelaizan.
|
|
|
Interesgune intelektual zehatz horren barruan, Protagorasi zor zaizkio gure filosofiaren oinarri bilakatu diren hainbat definizio garrantzitsu. Prometeoren mitoa deiturikoanirakurtzen denez, gizartearen sorreran hitzarmena egin bide zen indarraren legea ahultzeko, gogoratu, beste
|
askok
bezala, Rousseau-k metafora berbera erabiliko duela Modernitateafuntsatzeko?. Orduan sortzen da, orobat, arte politikoa, alegia. Zeusek bidalia, hirietanlaguntasuna eta adiskidetasuna ahalbidetu zuen giza jardueren araudia?
|
|
|
Landa-etxe, baserri edo txalet guztietan, beste etxebizitza
|
askotan
bezala, ezinbestekoa da kontsumo elektrikoaren edo uraren kontagailuak egotea. Batzuetan, gailu horiek lorategi bat edo etxeko sarrera nabarmen afekatzen duten lekuetan egoten dira; beraz, irudimenera jo behar da, espazio hori kutxa bat eta poste antiestetiko bat baino zerbait gehiago bihurtzeko.
|
|
|
pancakeak, fruta, txokolate eta gazta pastelak edo Bakewell opila, marmeladaz estalia, almendrak eta izozkia, eta hainbat ogi mota. Berezko plateren aniztasuna gorabehera, Ingalaterrako gastronomia tipikoa bazterturik ikusi da nolabait, beste herrialde
|
askotan
bezala, janari azkarreko jatetxeak (hanburgesak, pizzak, oilasko frijituak…) era masifikatuan agertu direlako, baita kebab postu asko ere, ogitarteko turkiar tipikoak. Eta otordu azkar mota horrek lotzen ditu, oker ez bada ere, Ingalaterrako janari tipikoa.
|
|
|
Antzina, arraina ketu egiten zen, haren bizitza erabilgarria luzatzeko. beste elikagai
|
asko
bezala, hala nola haragia eta gazta. Ketua orduan, elikagaiak kontserbatzeko metodo bat besterik ez zen.
|
|
|
Nire iritziz beste gauza
|
askotan
bezala honetan ere euskaldunok batzen gaituen bidea jorratu dugu. Gure eguraldi iragarpenak egiteko zer aukeratu, espainolek egin duten itsasoaren zatitzea, frantsesek egin dutena, ala britainiarrek darabiltena aukeratu, frantsesak eta espainolak alde batera utziz?
|
|
|
Beste lagun
|
askok
bezala, hainbat espetxe ezagutu ditut Espainiako Estatuan; Caravanchel, Meco, Valdemoro Puerto I eta II, Badajoz, Murtzia, Herrera, Almeria eta Sevillan eduki naute. Frantziakoan, berriz:
|
|
|
Eta hobe duk eserita itxarotea zutik edo korrika baino, ezta?", eta, begi keinua egiten zidala, irribarrearen eta barrearen arteko adierazpidea egin zidan. Beste
|
askotan
bezala, erotzat hartu nuen mutil hura, gainerako taldekideek hartzen zuten bezala. Nahiz eta inbidia pixka bat ere bagenion, irudipena baikenuen, azpian egon arren, gainean genuela mutil hura, nik hala uste.
|
|
|
Zigarroei tiraka jarraitu zuten,
|
askotan
bezala hitzak kez itoz.
|