2000
|
|
Garai batean ez genituen nortasunak ere gurekin ditugu: hor dago Ertzaintza, gure diruak ere neurri batean guk gobernatzen ditugu eta horrela abantaila asko eta
|
asko
ditugu. Garai batean zeinek pentsatuko zuen Gasteizen lehendakari bat ere izango genuenik!
|
|
Programa zehar lerrokoa da, sexualitatearen jatorria bera bezala. Sexualitatea errealitate multidimentsionala da, dimentsio
|
asko
ditu: grafikoa, psikologikoa, antropologikoa, soziologikoa, hezitzailea...
|
|
Aurrerago, kostaldeko hiria izanik, Castrok ere nozitu zuen 60ko hamarkadako boom turistikoa, baina 70eko hamarkadako krisiak berriro arazoak ekarri zituen hirira. Castroar mordoa hurbildu zen orduan Bilbo Handira lan bila eta egun oraindik,
|
askok
du bizibidea Bizkaian. Azken hamarkadan, aldiz, Bilbo Handikoak izan dira bertara hurbildu direnak, baina kasu honetan etxebizitza merke bila.
|
|
Hor norberak egingo zuen bere interpretazioa. Interpretrazio
|
asko
ditu horrek. Nik, alde batetik, botereak sari horiek eman zizkigunez, bada, distantzia bat markatu nahi izan nuen.
|
|
Prozesua baldintzaturik dagoela? Jakina, Euskal Herrian ez gara libre bizi eta baldintza
|
asko
ditugu baina prozesua serioa da eta euskal gizartea hortaz jabearazi nahi dugu.
|
|
Eta, oraindik hastapenean baino ez garela pentsatzen badugu, bada, pena da. Eguneroko zeregin politikoak gauza
|
asko
du mahai gainean ipintzeko, ekonomia dela, Europaren eredua dela, herri bezala nola jokatu... Eztabaida horiek bigarren maila batean gelditzen dira tamalez.
|
|
Beste metodo batzuk sortu dira. Afrikan esate baterako datazio
|
asko
ditugu oso zaharrak, baina suerte handia izan dutelako. Han hezurren gainean askotan sumendi batek eztanda egin baldin badu hantxe zabaltzen dira errautsak eta errauts horiek tapatzen dituzte.
|
|
Labur bat egiteko dirua izatea beharrezkoa da. Nik proiektu
|
asko
ditut baina soilik diru nahikoa biltzen dudanean burutzen ditut. Madrilen eta Gasteizen proiektua interesgarritzat jotzen dela ikusten dudanean eta, batik bat, diru laguntzak jasotzeko aukera dudala ikustean, orduan hasten naiz lanean.
|
|
Azken urte honetan zenbait lekutan atzera begirakoak egin dizkidate. Nire lanak ordena kronologikoan erakutsi ditut eta, orduan konturatu naiz zein bilakaera egon den, asko egin dut hobera, baina oraindik
|
asko
dut ikasteko. Lau laburren artean koherentzia handia dagoela konturatu naiz.
|
|
Hala ere, aurten deia Ipar Euskal Herrira ozenago iritsi zedin saiatu dira antolakuntzako kideak. " Deialdi nazionala izanik haiek ere kontuan hartu behar ditugu, eta batik bat jakinda herri dantzetan aberastasun handia dutela beraiek eta erakusteko gauza
|
asko
dituztela esparru horretan", dio Juantxo Maya Ereintzako lehendakariak. Horregatik, aurtengo egitarauaren berrikuntzarik nagusiena Lapurditik dator.
|
|
Ordea, euskal gizartearen asmoa eta nahia bere etorkizuna erabakitzea da, eta ezin du etorkizuna eraiki indarkeria aldemenean duelarik. ETAk horretaz datu
|
asko
du. Garbi dago borroka armatua berriz martxan jartzeak faktikoki, taktikoki eta estrategikoki (hain gogoko duen hiztegi horretan) abertzaletasunaren etsaiei mesede egiten diela.
|
|
Pasadizu
|
asko
ditut: hasieran ezer gutxi ulertzen nuen, gero gehiago eta hilabete baten buruan ulertu behintzat egiten nuen.
|
|
Urtain zeritzan boxeolari hura, ospe handiko gizona orduan, Estatu espainiarrean behintzat. Eta horregatik, ahobero xamarra zelako, Francok harrera egin ziolako (ospetsua izaki, azken batean) edo auskalo zergatik, aldeko zein kontrako
|
asko
zituen. Bada, ingeles batekin boxeo rrokaldi bat izan eta, galtzaile atera!
|
|
Idazketa konpultsiboa lortu du honetan. Grafikoki puntu gutxi eta koma
|
asko
ditu, pertsonaiaren oroimen erritmoaren arabera doa ipuina aurrera, atsedenik gabe, pertsonaiak oroimena arnasarekin batera bota nahiko balu bezala. Besteetan bezala, doinu hitsa da oraingoan ere, munduan esperantzarik ez dagoela adierazten digu pertsonaiak hasieratik bertatik.
|
|
Honela, liburuan oso gauza interesgarriak esaten badira eta oso ondo idatzita badago ere, ikuspegi triste eta antierromantiko honek funtsik gabe uzten du istorioa une askotan. Hau da, liburuak gora-behera
|
asko
ditu eta soilik pasio azaltzen denean interesgarri bihurtzen da, liluragarri. Besteetan, hoztasunak kalte egiten dio, antierromantizismoa bertute baino gehiago eragozpen bihurtzen da, istorioa urrundu egiten baita.
|
|
Izendapen astronomikoa nagusi da Nafarroan eta agerrera
|
asko
ditu bai Lapurdineta baita Nafarroa Beherean ere; hiruren artean %87 egiten dute. Bizkaian ez daezagutzen mota hau.
|
|
–Aspaldi izan zen hori ordea. Honezkero ahaztuta ere bai, orduko gehienak.Baina gauza jakingarri
|
asko
ditu komentu honek, bai. Gu kaputxinoak bertara etorribaino lehen ere, tenplarioen ospitalea egon ote zen aipatzen dute, Santiago bideanzihoazen erromesentzat eta; elizaren egitura ere, jakinaren gainean egongo zara ez delaedonolakoa:
|
|
–Zuek, berriz, etxe dotore
|
askoa
duzue.
|
|
irrati kanalen kopurua askoz handiagoa da telebistaren esparrukoa baino. Entzuleak ondo daki diala apurtxo bat higituz gero aukera
|
asko
dituela nahi duen irratsaioa entzuteko, eta hau, aparatua oso potentea ez den arren. Gainera, eskaintza erdibiturik ageri da, bi banda nagusi baititugu:
|
|
Hiritar euskaldun anitzek ukan dute hamarkada hauetan irratiaren informazio izaeraren esperientzia zuzena; gainera, esperientzia hori, zenbaitetan, transmititzen den gertakari informatiboarekin bat egiteraino iritsi da. Kasu horietan, une informatiboa gure barne muineraino sartzen da, aldez edo moldez hedabidearen bitartekotza teknikoa bigarren planoan zeharo ostendurik geratuz (gutako
|
askok
dugu gogoan Tejero koronel espainiarraren estatu kolpe ahaleginaren irrati emanaldia, zuzenean egin zena).
|
|
Eta zergatik diogu, hizkuntza egokia?? Badirudi, tesi hau defendatuko duen analisi sasi materialista
|
asko
dugu eskuartean?, hizkuntza ardatz nagusitzat hartuko duen uniformizazioak behar, teknikoari, erantzuten diola (hau da, modernizatze prozesuari aurre egiteko egokiak diren hizkuntzak behar dira eta Estatuak, nazioaren?
|
|
eleberri poliziakoak behar dira, esaten zen, edo erotikoak, edo zientzi fikziozkoak... Zulo
|
asko
zituen gure kulturak, batez ere aldameneko kultura handiagoen aldean, eta denak estali nahi ziren, egin ahalean.
|
|
" jolasak, ingenioak, ironiak, subjetibitatea askatzen dute eta inkontsekuentziara bultzatzen". Alegia, esan nahian bezala
|
asko
duela liburuak jolasetik, jolasa delako askatasun osoa lortzeko era bakarra, eta jolasa delako, azken finean, paradisuaren ispilu. Eta bere teoria egiaztatze aldera, Nietzsche du orain:
|
|
Gauzak horrela, lehenbailehen jarri nuen egitasmoa martxan. Zer xume baina sotil bat zen, militarretik gutxi eta poetatik
|
asko
zuena. Gorrotoak begiak itsutzen zizkidan.
|
|
Orain zure txanda da. Ttikia zara, baina oraindik bizitzeko
|
asko
duzu, eta norbaitentzat erakargarria izan zaitezke zara...". Eta, egia esatera, Teresa da hori esaten didana.
|
|
Autobuseko leihatilatik begira, Dabidekikoa gertatu zenez geroztiko garai ez oso aspaldikoaz oroitu naiz, eta Gasteizko Marañón kafetegian ebaki bat eskatu, eta leiho ondoko mahaian esertzea atsegin izaten nuela, handik oinezkoei erreparatzeko. Kaleko antzeztoki handian, serioxeago ala alaixeago, ez zirudien jendeak arazo
|
asko
zuenik, baina nire antzera egon behar zen arazoz lepo zebilen jendea, eta ni oinezko guztien artean horiei antzematen saiatzen nintzen.
|
|
Gaurko saioaren ezaugarri nagusia epaile aldaketa izan da. Danek argudiatu du lan
|
asko
duela, kosta egiten zaiola bere presidenteari buruz egiten ditugun txantxak onartzea, eta ez daukala behar lukeen bezainbesteko objek  tibitaterik. " Clintonek disapointatu egin nau".
|
|
Ohiko inprimaki bat lineala da, eta egile eta editoreek aurrez erabakitako irakurketa forma batera lotzen dute irakurlea. Sare komunikazioaren bidez, erabiltzaileak aukera desberdinak ditu eta irakurketa aukera anitzen aurrean dago, ez baitago dokumentu bakar bati lotua, baizik eta dokumentu askoren edukien arteko erlazio era
|
asko
ditu hautagai.
|
|
– Ondo, ondo. Ni Tolosan bizi izana naiz eta lagun
|
asko
ditut hemen, baina ez nioke inori enbarazurik egin nahi. Beraz, zuri ondo iruditzen bazaizu...
|
|
– Ez da harritzekoa, ez –esan nuen, gizon hari Lauaxeta zela deblauki onartuz eta, horrenbesterekin, neure burua ere harrituta utziz–, zuek bion arteko solasa goizegi eten zuen heriotzak, artean ere elkarri esateko gauza
|
asko
zenituztela, artean ere etorkizunari itxaropen gazte miragarriz begiratzen zeniotela.
|
|
Mariak, koilaratxoarekin kafeari eraginez, ustez inozentki: " Gaur
|
askok
dutena da", esan zuen. " Badakit askok dutela", esan zuen amatxi zaharrak;" ez da, ordea, orain esatekoa".
|
|
" Gaur askok dutena da", esan zuen. " Badakit
|
askok
dutela", esan zuen amatxi zaharrak;" ez da, ordea, orain esatekoa". Mariak, Xanengana itzuliz:
|
|
Non ote zegoen? Ez baitzuen inguru hura ezagutzen; denbora
|
asko
zuen hirian izan gabe zela. Guztiaz ere, ez zuen Benta Zaharretik oso urruti behar.
|
2001
|
|
Bestela ez litzateke"" izango. Etxe handia da"", erosoa, nahikoa logela eta komun
|
asko
dituena. Lege bat da nagusi etxe hortan:
|
|
Hamar bat urteko mutikoa dugu Riski. Lagun
|
asko
ditu eta bai ikastolan, bai handik kanpo, oso ondo pasatzen dute elkarrekin jolasten eta bihurrikeriak asmatzen... eta egiten. Batzuetan muturtu muturtzen dira ere, baina haserrealdiak ez die gehiegi irauten.
|
|
Etsai
|
asko
zituen Pariseko Komunak, ordea. Demokrazia zuzenaren aurkako guztiak, hitz gutxitan esanda.
|
|
Zuzendari lanetan aritu den Jordi Mesalles katalanak Elvira Lindok 95ean eginiko idazlana pitin bat moldatu zuen testu
|
asko
zuela eta astunegia gerta ez zedin. Olatz Beobide izan du alboan Mesallesek, eta euskarazko moldaketan bera izan da arduradun.
|
|
Bakea jomuga izanda,
|
asko
duzue jokoan.
|
|
Bakoitza bereaz arduratu behar, eta hortan zintzo saiatzen zen Imanol Laspiur. " Euskarak etsai
|
asko
du gaur egun", azaltzen zuen deplauki, baina okerrena, kaltegarriena, zuzenean seinalatzeko: " Zerbait euskeraren alde egin ahal izan eta egiten ez duena.
|
|
Oso talde langilea osatu du, izen gutxiko jendearekin, baina hausteko eta izena egiteko gogo
|
asko
duen jendearekin. Contra edo Javi Morenoren kasua da hori, hona etorri zirenean ezezagunak ziren eta oraintsu Milanek fitxatu ditu.
|
|
Momentu onak baino txarrak gehiago izan omen ziren. Kristoren hotza pasa zuten, baina ibaia oso garbia denez eta urtegi
|
asko
dituenez, piszinan bezala egin zuten igeri. Egunean 40 kilometro egiteko kalkulua egiten zuten, baina abiadura kalkuluak ez zuen balio hainbeste urtegi zegoen tokian.
|
|
Entzuketa da beste batekin elkartu ondoren sortzen den lehen jarrera. Bestalde, haurrak esateko
|
asko
dute eta eskolan badakite bere gauzarik eta pentsamendurik hoberenak eta tentsioak adierazteko aukera izango dutela aniztasunaren bidez.
|
|
ez dakiela non nor ikusi duela gauean tratua egiten, norbaitek arraunlari bat erosi duela, arraunlari batek tongo egin duela». Jendeak jokatzen badu diru
|
asko
duelako da, eta, irabazi edo galdu, isilean pasatzen da.
|
|
24 orrialdeko kazeta bat kaleratuko dute astelehenetik ostiralera, larunbatekoak 32 orrialde izanen ditu eta astelehenekoa kirol berri soilez osatua izango da. Frantsesa izanen da nagusi hasieran, baina poliki poliki euskarak leku gehiago hartzea nahi dute berau ez dadin sinbolikoa izan: «Oinarria finkatzen badugu, beste proiektu
|
asko
dugu pentsatuta. Igandean ateratzea eta euskararen tokia zabaltzea, kasu».
|
|
egin edo ez egin; izan edo ez izan». Musulman eskola bat, hilerri bat... proiektu
|
asko
dituzte buruan, baina mugak ere bai: «Opus Deik agintzen du Nafarroan, itzaleko gobernua da.
|
|
Gure flora eta faunaren kontserbazio egoera aztertzerakoan kontu handiz ibili behar dugu, joera kontrajarri
|
asko
baititugu. Zenbait espezie asko ugaritu da, sai arrea, orkatza...
|
|
Nobela hau irakurtzen hastean, egituraz gain gehien harritzen gaituen alderdia pertsonaiena izan daiteke, dudarik gabe. Bere aurreko nobeletetako pertsonaiekin konparatuz, Hamaika pauso ko pertsonaia
|
askok
badute berezitasun nabarmen bat: izen eta abizenekin aurkezten zaizkigun pertsonaia hauek" erreferente" bat dutela errealitatean.
|
|
Bidaztiak arazo bat du, komunikazio arazoa hain zuzen ere; nola adierazi hitzetan bere begietara etengabe abailtzen diren bizikunen errekastoak, nola zuzendu nahaspilean eta denak batera agertzen zaizkion sentsazio, usain, kolore multzoak? Bidaztiak forma
|
asko
ditu bere luman ezkutuak hitzez deskribatzeko bere bizikizun berria (puntilismoa, espresionismoa), baina gehien erabiltzen duena pilaketa dugu:
|
|
familiako arrain gadiforme
|
askok
dute, denak ere gadido eta moridoen ahaide izaki.
|
|
Olioa berez gantza da %100ean eta, halakotzat, 900 kaloria aportatzen du 100 gramoko. Gantz osasungarria da, dena den, gantz azido intsaturatu
|
asko
duelako (guztirako gantzaren %86, hain zuzen); azido horietan ugariena oleikoa da eta bigarrena linoleikoa (funtsezko gantz azidoa). Dena den, gantz saturatuak ere badauzka oliba olioak, gainerako %14raino.
|
|
Postrean fruta jatea komeni da, egunean gutxienez bi ale eta horietako bat gutxienez zitrikoa edo bitamina
|
asko
duena (kiwia, meloia, marrubiak).
|
|
Elikagaiaren endekapenean edo jatorrizko kalitatearen galeran faktore
|
askok
dute eraginik: eguzki argitara uztea (bitaminen galeran eta gantzen zaharmintzean du eragina), aireko oxigenoarekin kontaktutan egotea (aurrekoak bezalatsuko galera eta aldaketak ondorioztatzen dute eguzki izpiek ere), tenperatura (mikroorganismoak suntsitu, neutralizatu edo izugarri ugalaraz ditzake), hezetasuna (bakterio eta lizunen garapena galarazi edo lagundu egin dezake) eta azidotasuna (bitamina zenbaiten galera minimizatzea errazten du), besteak beste.
|
|
(BRAULIOri) Abantaila
|
asko
ditu, haize egokitua baino merkeagoa da, adibidez.
|
|
Ikus dezakezuenez, edukia zehazteko aukera
|
asko
dugu. Hauek guztiakegokiro lantzeak euskal hiztun batek dituen behar komunikatiboak asetzea dakar, zalantzarik gabe.
|
|
c) Sartu naiz/ Sartu dut. Gaztelaniaz entrar eta meter bezalako
|
asko
ditugun eraberean, badirudi euskarazko joera horiek aditz bakar batekin adieraztea dela.Gure kulturan ekintza bera, inguruko testuinguruari jaramonik egin gabe, izendatzen delako izan daiteke. Hau da kanpotik barrura igarotzeko ekintzariipintzen zaio izena, zer den igarotakoa, nork igaroa den, etab. kontuan izangabe.
|
|
Idazketak, idazleon zorionerako,
|
asko
du intuiziotik, eta hizkuntzaren senetikaskoz ere gehiago dago Otto Petteko hizkera literarioan gramatikakeriatik etaplanifikaziotik baino.
|
|
«... gaur egun, badira argitaletxeen munduan postu nagusiakdituzten emakumeak. Gauzak aldatzen ari dira, baina ni hasi nintzenean, munduhorretan lagun
|
asko
zituen pertsona pribilegiatua zinen edo jai zenuen. Orain, errazagoa da norbaitek zure lana kontuan hartzea.
|
|
Sojak mantenugai
|
asko
ditu eta elikagai gehien lortzen dira. Propietate nutritibo interesgarriak ditu.
|
|
Koipe
|
asko
duten elikagaiek kalte egin diezaiokete garunaren osasunari, energia hornidura murriztean. Jakina denez, gantz ugariko dietek ondorio kaltegarriak dituzte osasunean, besteak beste, obesitatean eta bihotzeko gaixotasunean.
|
|
Ikerketaren egileen iritziz, gantz ugariko dieta batek kalte egin diezaioke garunari, odoleko azukrea kontrolatzen duen intsulinarekiko erresistentzia areagotzen baitu. Intsulinarekiko erresistentzia diabetesaren aitzindaria da, eta, obesitatea diabetesaren arrisku faktore bat denez, kaloria
|
asko
dituen edozein dietak areagotu egiten du diabetearen arriskua. Greenwoodek eta haren lagunek ere aurkitu dituzte aztarnak zenbait giza azterketatan, karbohidratoek oroimena hobetu dezaketela adierazten baitute.
|
|
Eztiaren ezaugarri nagusia fruktosa eduki handia da, gibeleko glukogeno bihurtzen dena, eta prozesu horrek ez du intsulinarik behar. Hala ere, glukosa
|
asko
duenez, eztia diabetesa duten pertsonek kontrolatu beharreko elikagaitzat hartu behar da. Merkatuan dagoen ia ezti guztia berotu egin da, legamien bidezko kristalizazioa eta hartzidura saihesteko.Tenperatura horiek ez dira aski “Clostridium botulinum” en esporak suntsitzeko.
|
|
Horregatik, gauez letxuga plater on bat hartzea gomendatzen da. Gainera, zuntz
|
asko
duenez, asetasun sentsazio handia sortzen du jan ondoren, eta oso kaloria gutxi ematen ditu. Hori dela eta, bereziki aproposa da sarrerako edo goarnizio gisa pisua galtzeko dietetan.
|
|
Letxugak ez du kontserbazio baldintza berezirik behar (nahikoa da leku fresko, lehor eta argitik babestuan gordetzea), baina hozkailuko barazkietan hobeto eta denbora gehiago gordetzen da egunkari paperean (hezetasuna gorde dezan). Airearen oxigenoak bitamina
|
asko
ditu oxidatuta. Hori saihesteko, entsaladarako prestatu ondoren, limoi zuku tanta batzuk bota.
|
|
Kontzentratzen diren elikagaiak Lekaleen ordez ernamuinak erabil daitezke, hobeto digeritzen baitira aldez aurretik galdarraztatu ondoren. Ernamuinduek fruta eta barazkien antzeko nutrizio balioa dute, ur
|
asko
dutelako eta bitamina eta mineral, entzima eta klorofila ugari dituztelako. Prozesu horretan kontzentratzen diren osagaiak oso funtzionalak dira; digestio prozesuak estimulatzen dituzte eta erraz digeritzen dira, antioxidatzaile (bitamina eta) eta magnesio eta kaloria gutxi ematen dituzte:
|
|
100 g soja kimu 30 kaloria dira. Elikagai horien kontsumoa egokia da anemia izanez gero, klorofila
|
asko
baitute, eta ondorio antianemikoak frogatuta daude. Urdaileko arazoak direla eta, lekale egosiak onartzen ez dituztenentzat ere egokia da.
|
|
Establezimendu horietako erakusmahaiak, oro har, tartaz, izozkiz eta pastelez beteta egoten dira, eta ez dute lekurik izaten denborako frutek edo zuku naturalek, haien ordez edari karbonikoak edo azukredun gaseosoak erabiltzen baitituzte. Obesitatea, diabetea edo hortzetako txantxarra dira, besteak beste, elikagai energetikoak maiz kontsumitzearen ondorioz sortzen diren arazo ohikoenak, gantz eta azukre sinple
|
asko
dituztenak. Bestalde, hautatzeko aukerak nahiko mugatuak izan ohi diren arren, kate batzuk beren eskaintza zerrenda zabaltzen hasi dira, eta produktu batzuk osasungarritzat har daitezke gaur egun:
|
|
Horri eguneko gainerako otorduek ekarritako kaloriak gehitzen badizkiogu, guztizko irenstearen kaloria edukia izugarri handituko da, eta, ondorioz, gehiegizko pisua edo obesitatea sortuko ditugu. Era berean, ohikoa da establezimendu horietan esne eta deribatu gutxi kontsumitzea, eta horiek funtsezkoak dira hezur masa behar bezala garatzeko, kaltzio
|
asko
baitute. Establezimendu horietako oinarrizko elikagaia haragia izan ohi da, neurriz hartuz gero, elikagai bikaina baita; elikagai gehiegi jateak, berriz, elikadura akatsa eragiten du, proteina, gantz saturatu eta kolesterol kopuru handia duelako.
|
|
Horrek esmaltearen osotasuna suntsitzen du eta hortzaren gainerako osagaiei eragin diezaieke. Zuku azidoek, hala nola laranjazkoek, pomeloek eta bestelakoek, hortzak hondatzen laguntzen dute, azidotasun maila eta azukre sinple
|
asko
baitituzte. Hala ere, ez ditugu elikagai horiek ekidin behar; garrantzitsuena da ordu artean ez jatea eta gure aho higienea ez zaintzea.
|
|
Misoak isoflabona dauka, eta hori ere odol zirkulazioa hobetzen du. Hala ere, kontraindikatua dago sodio
|
asko
duelako hipertentsio arteriala dagoenean. Gordinik kontsumitu behar da, kozinatzean susperraldi asko desaktibatzen baitira.
|
|
Arroz glutinosoa: Ezaugarri nagusia da aleak, egosi ondoren, elkarri itsatsita geratzen direla, almidoi
|
asko
baitute. Ezaugarri hori ezinbestekoa da txinatar eta japoniar sukaldaritzako plater batzuk egiteko, hala nola sushia.
|
|
Hona hemen oheburuak egiteko eta apaintzeko ideia batzuk. Horietako bakoitzak, era berean, aldaera
|
asko
ditu espazio hori pertsonalizatzeko. Pintatutako paperaren goiburua Paper pintatuko goiburuak hainbat aukera eskaintzen ditu.
|
|
Tamari: Aminoazido ugari eta gatz
|
asko
duelako bereizten da. Elikagaien zaporea indartu eta gai antioxidatzaileak ditu.
|
|
Sodio gutxi dutenez, hipertentsioa kontrolatzeko dietetan sar daitezke, eta eragin diuretiko nabarmena dute. Hala ere, kontuan hartu behar da kontserban merkaturatzen direnek gatz
|
asko
dutela. Zuntz asko izateak erraztu egiten du hesteetako igarotzea, eta, beraz, idorreria izanez gero, aproposa da.
|
|
6 hilabetetik aurrera sartuko dira, gatz mineralen eta zuntzaren bidez. Lehenik eta behin, salda gehitu dakioke biberoiari, eta, ondoren, barazkiak bakarrik purean, esnez osatuak. Hasieran, nitrato
|
asko
duten barazkiak saihestu behar dira, hala nola erremolatxa, espinakak, zerbak eta arbia, egunero sartu gabe. Zenbait kasutan, haur txikitan, elementu horietan aberatsak diren landare birberotuak kontsumitu dituzte, eta haien azala urdindu egiten da, oxigeno garraioari eragiten baitiote.
|
|
Kontsumoaren abantailak eta eragozpenak: Gantz edukia eta bitamina (antioxidatzaile naturala) dituenez, arrisku kardiobaskularra duten pertsonei kontsumitzea gomendatzen zaie; baina kaloria
|
asko
dituenez, neurriz jan behar da gehiegizko pisua edo obesitatea izanez gero. Bestalde, potasio ekarpena oso handia da, eta, beraz, giltzurrun alterazio handiak dituzten pertsonek kiskali egin behar dute beren elikaduratik, potasioa kontrolatzen duen dieta egiten badute.
|
|
Osaera berezi hori dela eta, erraz digestatzen da eta edozein adinetako pertsonen dietan kontsumitzea gomendatzen da. Gainera, burdina
|
asko
duenez, gomendagarria da anemia izanez gero.
|
|
Fosforo kantitate aipagarriak ere baditu, hezurretan eta hortzetan dagoen minerala, nerbio sisteman eta muskulu jardueran parte hartzen duena, energia lortzeko prozesuetan parte hartzeaz gain. Zaldi haragiaren nutrizio ezaugarriak direla eta, elikagai gomendagarria da adin guztietako pertsonentzat, bereziki, pisu gehiegi dutenentzat, kolesterol arazo edo triglizerido
|
asko
dituztenentzat eta anemia ferropenikoa dutenentzat. Xerrak baino gehiago Zaldian ateratzen diren piezak behikiaren antzekoak dira:
|
|
Gainera, giltzurrunetik azukre karga hori kentzeko, gernuan bertan diluitu behar dira; azukreak ur asko arrastatzen du eta pertsona diabetikoak, berriz, asko egiten du pixa (poliuria). Hainbeste ur galtzean, organismoa deshidratatu egiten da, eta diabetikoak
|
asko
du eta asko edaten du (polidipsia). Bestalde, energia iturri nagusia (azukreak) aprobetxatuta, asko estimulatzen da jateko gogoa, eta gehiegi jaten du (polifagia), nahiz eta horrek ez duen arazoa konpontzen, pisua galtzen du eta nekatuta sentitzen da.
|
|
Arantza
|
asko
dituen arren, erraz kentzen dira.
|
|
Kontsumoaren abantailak eta eragozpenak: Freskoa da, sukaldaritzako hainbat prestaketa onartzen dituen arraina, eta hezur
|
asko
dituen arren, erraz kentzen dira. Koipe gutxi duenez, digestioa erraza eta kaloria gutxikoa da, eta, beraz, bereziki egokia da koipe gutxiko eta argaltzeko erregimenetako erregimenetan.
|
|
Eztia: Karbohidrato
|
asko
ditu, eta garrantzitsua da kirolarien dietan. Ez du eragin ergogenikorik.
|
|
Akutua, eskuarki, infekzio motakoa da, elikadura intoxikazio baten ondorioz (bakterioek, birusek, parasitoek kutsatutako elikagai obeizatua) edo organismoko defentsak urritu dituelako (antibiotikoak hartzea, minbiziaren kontrako botikak, GIBak eragindako infekzioa edo beste arrazoi batzuk). Laxanteen abusuak eta elikaduran bat bateko aldaketek ere eragin dezakete, adibidez, zuntz
|
asko
duten elikagaien kontsumoa bat batean handitzeak. Gorozki likidoak behin eta berriz irenstearekin batera, likido eta elektrolitoen galera handiak izaten dira, eta, sarritan, malabsortzio koadro baten ondorio izan daiteke (dietako zenbait elikagai ezin dira aprobetxatu).
|
|
Lehena nahiko kolore argikoa da eta zapore oso delikatua du. Bigarrena lodia eta ilunagoa da eta melaza
|
asko
du. Mendebaldeko soja saltsak kontzentratuagoak eta gazituagoak dira.
|
|
Fruta lehorrarekin, azukre sinple ugarirekin, almidoia duten elikagaiekin gertatzen den gauza bera gertatzen da. Zuku azidoek, hala nola laranjazkoek, pomeloek eta bestelakoek, hortzak hondatzen laguntzen dute, azidotasun maila eta azukre sinple
|
asko
baitituzte. Hala ere, ez ditugu elikagai horiek saihestu behar; benetan garrantzitsua da ordu artean ez jatea eta gure ahoko higienea zaintzea.
|
|
Hipotesi horren arabera, hiru edo lau orduko tratamenduaren ondoren, hiru edo lau orduko tratamenduaren ondoren, partikula batzuk aska litezke, eta, horren ondorioz, erreakzio alergiko bat gerta liteke, eta horrek gaixoen heriotza eragingo luke. Abokatuaren iritziz, “Baxter enpresak gauza
|
asko
ditu argitzeko”, besteak beste, “zerekin” zigilatu ziren dializatzaileak. Matak “ausartegitzat” jo zuen dializatzaileak konpontzea, eta adierazi zuen zigilatutako aparatuak erabiltzeari utzi zaionean “arazoak desagertu egin direla”, eta gogorarazi zuen hiru aldiz eskatu diola Baxterren hiru zuzendari Valentziako Instrukzioko 7 Epaitegiko titularrari egozteko, hark kasua ikertzen baitu.
|
|
Infusioan dagoen landarea bereziki egokia da haurtxoaren digestio zailei, gasei eta bestelako alterazio gastrointestinalei helduenei ere, urdaileko minari dispepsia edo digestio espasmoei aurre egiteko. Hala ere, kontu handiz hartu behar da, anetol izeneko substantzia
|
asko
baitu, eta gehiegizko dosietan ondorio kaltegarriak izan ditzake. Era berean, alkaloide toxikoetan aberatsa den makila estrelatuko anisak faltsutzea kaltegarria izan daiteke.
|
|
Ananaren osagai ez elikagarriak dira ikuspegi dietetikotik garrantzitsuenak: – Zuntz
|
asko
dute. – Entzima bat du, bromelina edo bromelaina, digestio entzimen antzekoa, proteinak digeritzen laguntzen duena.
|
|
Elikaduraren bidez, ahal den neurrian, azido oxalikoaren eta kaltzioaren gernu kontzentrazioa murriztuko da. Beraz, saihestu egin behar dira azido oxaliko
|
asko
duten elikagaiak, nahiz eta gutxitan narritatu egiten diren gernubideak, baita azido oxaliko gutxi duten elikagaiak irentsi ondoren ere (tomateak, zainzuriak, lekak). Kaltzioaren kaltzioaren murrizketa kaltzioaren gernu kanporaketa areagotzen duten subjektuetan adierazitakoa nabarmen murriztuz edo esnekien kontsumoa saihestuz lortzen da.
|
|
bitamina modu naturalean aurkitzen da zitrikoetan (laranjak, mandarinak, pomeloak, limoiak, lima), marrubiak, kiwiak, andere mahatsak, anana, guaiabak eta papaiak. Barazki
|
askok
dute substantzia hori; bitamina gehien dutenak piperrak, tomatea, brokolia, azalorea eta Bruselako azak dira.
|
|
E (mg) 354,0 47,0 3,3 33,5 6,2 9,0 356,0 32,0 2,0 26,4 0,7 Kontsumoaren abantailak eta eragozpenak: Koipe ase
|
asko
duten elikagaiak “gehiegi” kontsumitzeak odoleko kolesterol maila handitzea eragiten du (hiperkolesterolemia). Hala ere, kokoa oso kantitate txikitan eta oso gutxitan jaten den fruta da, eta, beraz, ez du osasunerako inolako eragozpenik sortzen, are gehiago, gure elikadura aberasten du substantzia elikagarrietan.
|
|
Hala ere, kokoa oso kantitate txikitan eta oso gutxitan jaten den fruta da, eta, beraz, ez du osasunerako inolako eragozpenik sortzen, are gehiago, gure elikadura aberasten du substantzia elikagarrietan. Gainera, oso aberatsa da hezurren mineralizazioan parte hartzen duten gatz mineraletan (magnesioa, fosforoa, kaltzioa), eta beste substantzia onuragarri batzuei dagokienez, zuntz
|
asko
du, hesteetako mugikortasuna erregulatzen laguntzen baitu, besteak beste. Kontserbazioa:
|
|
Balio kaloriko txikia duenez, pisua kontrolatzeko dietetan komeni da kontsumitzea. Zuntz
|
asko
duenez, heste mugimendua errazten du, eta, beraz, idorreria kronikoa duten pertsonentzat dira bereziki egokiak. Hala ere, heste gasak pilatzen dituzten pertsonentzat ere oso ahul gerta daitezke.Folato ugari dituenez, Bruselako azak kontsumitzeak anemia prebenitzen edo tratatzen laguntzen du.
|
|
Eta, bigarrenik, “benetan beharrezkoak diren erosketen zerrenda egitea eta horietako batzuk bidezko merkataritzako dendetara bideratzea”. Berme etiketa BM lankidetza tresna eraginkorra dela frogatu da, baina Espainian oraindik ere gainditu gabeko irakasgai
|
asko
ditu. Lehenbizikoa, ohiko merkataritza zirkuituetan sartzeko bidea zabaltzea, jendearengana iristeko eta benetako “zirkulu onuragarria” bultzatzeko:
|
|
Baina bazegoen bere baitan denda uzten lagatzen ez zion zerbait. Dibina erakargarria egiten zitzaion eta bazekien harengandik ikasteko
|
asko
zuela. Horregatik geratu zen.
|
|
Orain badago hindutarrak defendatzeko Shiv Sena deritzan talde bat (Shiva Jaunaren gudarostea). Nazien ezaugarri
|
asko
du. Talde horrek musulman guztiak garbituko lituzke pozik.
|
|
Garai batean, ordea, zazpi uhartez osatutako hiri honek ur
|
asko
zuen, leku zabalak eta zuhaitz ugari. Laurogei metro gora den Rajabai dorretik arte ez zen etxe bat bera ere.
|
|
Indiako limoiak (hindiz ninbu) ttikiak dira eta oso garratzak. Bitamina
|
asko
dute, ordea, eta eztarri urdailentzako txit onak. Oso merke daude gainera.
|
|
Beraz bibliografia âeta badakizue, bibliografia alde batetik zaletasun edo afizio bat da, diru
|
asko
duen jendeari dagokion zaletasunaâ ez da  pobreentzat egina, eta beste aldetik argi ibiliz gero diru franko irabazteko bidea ere bai (istilu askoren iturria izan da eta gure euskal literatura liburuetan leku handia eman zaio). Bibliografiaz kanpora hizkuntzalaritza dago, noski.
|
|
Argi eta garbi dago nolanahi ere ez ginela Aita Villasante eta ni iritzi batekoak. Bekatu
|
asko
genituen apika, baina nork bereak. Eta Euskeran Altube jaunak inor astindu badu, ni astindu nau, ez ditu zenbait euskaltzain astindu.
|
|
2 Ez beza inork pentsa gaurko zenbaiten asmoak erabat baztertzekoak direla deritzodanik, batez ere, errepide horretan bide eta bidexka
|
askok
baitute hasiera. Aita Villasante Kortabitartek azaltzen dituen eran.
|