|
2000
|
|
|
kalian zama
|
artu
,
|
|
|
" Rogers" egitarauari ezezkoa eman diote. Pakezko
|
artu
emanetan asi ezkero eskubide guziak galtzeko arriskua ikusten dute eta batez ere galdu galdua ikusten dute Israel berriz bereganatzeko ametsa. Andik bialik izan baitziran 1948 gn. urtean.
|
|
|
Auetatik, milloi t' erdi pertsonek, mundu guziaren laguntzari esker jaten dute zerbait. Bere artekoak dira Feddayin ak ere, indarkeriaz berea zuten lurra berriz
|
artu
nai dutenak: Palestina (orain Israel dana).
|
|
|
Ez' Batasunaren Kutxak' agindu oraindik eta ez Liturji batzordeak. Egiña ez badago ere, ordea, egiteko bideak
|
artu
nahi ginduzke. ' Arian arian' egin nahi genduke eta ez' egonean egonean'.
|
|
|
" Ez dezaizkiogula bata besteari eman etsaiari eman behar dizkiogun muturrekoak. Orregatik ez luke euskal aldizkari batek senide arteko mutur jokan parterik
|
artu
behar". Hori garbi utzi eta gero, aurrerako asmoak jakitera ematen zituen:
|
|
|
Aldizkari batek erri iritzi hori eztenkatu, esnatu eta landu behar du. Iritzi zuzenen azia erein behar du" eta horretarako" irakurleekin
|
artu
eman aundikoa" izan behar zuenez," sarri jaso behar lituzke irakurleen iritzi, eskutitz, idazki eta eskabideak. Ea danon artean egiten dugun Z. A. Bizi, gaurko, ireki, esnatzaille eta euskalduna".
|
|
|
1949an, Indiak bere independentzia lortu zuenean, maharajak ez ziren ahatik desagertu, aipatu 279 horiek ez, behintzat. Urteak urteak etorri, han jarraitu zuten beren pribilejio guztiekin, harik eta 1970eko" irailaren azkeneko egunetan, Indira Gandhi Lehendakariak, Nehru aundiaren alaba danak, erabaki zorrotza
|
artu
zuan" arte. Zein erabaki?
|
|
|
Ezdaezcontzacotratuba gaurbaicuatabijarececua.Ezdaurtecaeguiten dan tratuba. Ezdanaidanian
|
artu
, tanaidanian ichi eguitenjaconaezcontza cobateguitia.Jaungoicuacbateguindituezcondubac.Bada, munducocascatu ecinleguiz, euracalcarri, escubacemonda, iminideutseenlotugarriti.QuodDeus conjunxit, homononseparet, dinoSanMateo Apostolubac (Icas III, 343).
|
|
|
...ConfesinoOnaedocenbaitgauzaclagundu bear dutseenConfesionariondoeguiñaizateco, Bilbao, 1802Gasteiz, 1803; Cristinaubarenjaquinvidea, Vitoria, 1805; ElCatequistaVascongadoCristauEracasle Euscalduna, CristinaubarenEracuspenaedo Doctrinachristiania.Ceñian aguertu, taadierazo ten dirian astiro itauneeranzunacasChristinaubarenezagueraraelduezquero sinistu, escatu, (c.1802, Argitaratu gabe); eguin, ta
|
artu
biar ditubanac, (c. 1800, Derioko kodizea, argitaratu gabe); CristaubarenIcasbidea (c.1800, Arantzazukokodizea, argitaratugabe).
|
|
|
imintendavenzapijac, edoamitubac, esangura dau: Jesusmaitiari, preso
|
artu
eveengavian, veguijactapetaco, taburlaeguiteco, iminieutseezantrapubac (Icas
|
|
|
Taondo compesaubereezin leitequezala, ariandadotriniaicasi, pecatumor talac ainzat
|
artu
, areequingarbatutapecatucoocasinoeurrecuaiisteecoasmo senduaartuartianEuscal errijetaco... (183).
|
|
|
Aditzbatzuenosagarrilegezagertzenda: goguanirago, tratuban irago, itsu itsuan(
|
artu
/ sinistu/ bizi...), aotan artu, contubanjausi, contubansartu, apapubanvizi, ichanianemon, engainian (berbaeguin...), arpeguijanesan/ ezarri...:
|
|
|
Aditzbatzuenosagarrilegezagertzenda: goguanirago, tratuban irago, itsu itsuan (artu/ sinistu/ bizi...), aotan
|
artu
, contubanjausi, contubansartu, apapubanvizi, ichanianemon, engainian (berbaeguin...), arpeguijanesan/ ezarri...:
|
|
|
/ contu emoquizun;/ escaquizun;/
|
artu
quizun;/ eracus quizun;/ esanquizun;/
|
|
|
Bada, izanic euscalerrijetacogentiacristinautasunandicuaeurentratu,
|
artu
|
|
|
Ariceta... artianarian da... formaezduerabiltzen; bai, ostera, honenordezkoadenartianEcinacertau eveen philisteotarracSansonenItaune illunacceresan gura evan, arian da Sansonenberarenesposiacesanartian: (Icas III, 204).// a ondocompesaubereezin leitequezala, arian dadotriniaicasi, pecatumortalac ainzatartu, areequingarbatutapecatucoocasinoeurrecuaiisteecoasmosendua
|
artu
artian T (Euscal errijetaco... 183).// Ariandacompesoriarentaberarenerichijanguztiacziatzesan artian (Icas III, 162).
|
|
|
eleisacoaceraguin: heriotzarriskuandagoenarielizakoakedoazkensakramentuakeman; (esapidehaudatoretaezgauregunzabalagodabilen, eleisacoak emon/
|
artu
–...);? ¿ Nosvicijagogogoratutenjacu erijotcia, batarenagonijacua, bes tiaren eleisacuaceraguitia, bestiarenseinaeguinecina, bestiarenbularrecogacha, bestiarentorrebateti jaustia edotiro bat emotiaentzutendogunianedoicusten dogunianbaino?. Icas III, (263).
|
|
|
Arri mokorrak
|
artu
ta, gogoa larri, nere bizi osoa barren diet iarri: arpikoz iardun oi dut buru ta belarri gai zakarrok itzuli nairik izar arri
|
|
2001
|
|
|
" Or dagoz or ari dira, egunaz lan egin eta iñularretan ikasten diardutenak. Or, buruausterik gabeko lanaz errezago bizi zitezkeelarik, aurrak ezitzeko lana beren gain
|
artu
dutenak, gure erriak berari dagokion irakaslerik ez daukalako. Or, lantoki eraketak berritu nahiz, diruari uko egin diotenek eta dirutan beren buruak saldu ez dituztenek.
|
|
|
" Praktikoak izan nahi dugu. Nahiago dugu beteko ez dan idealik ez
|
artu
, eta gauzak datozen moduan jasan".
|
|
|
Loari ostutzen zion ordu erdia Iztegiari eskeintzeko. Hogei ta bost urtez etzuan bere lagunekin batere lasai afaltzeko astirik
|
artu
. Afaritakoa artu eskuan puska legorra noski eta, bere gelaraezkutatzen zan,' jan da lan' biak batera egiteko".
|
|
|
Hogei ta bost urtez etzuan bere lagunekin batere lasai afaltzeko astirik artu. Afaritakoa
|
artu
eskuan puska legorra noski eta, bere gelaraezkutatzen zan,' jan da lan' biak batera egiteko". Egingo al zenuke zuk beste hainbeste, irakurle?
|
|
|
Luis Pedro Peña Santiagoren" Arte Popular Vasco". Gai zailla eta era bat atsegiña, Peña jaunak bere gain
|
artu
duana. Baiña ibiltari aundia eta idazle saiatua danez, liburu bikaiña atera zaio.
|
|
|
Euskal sendiak, or, emen eta an, ez du berdin jokatu bere etxea jasotzerakoan. Euskal familiak, bere kezka eta egonlekutzat milla eratara jaso ditu aterpetzat
|
artu
dituan etxeak. Alderdi bakoitzean, bertako giro, eguraldia, diru mailla, gizarte aidea, eta politika begiratzekoak izaten dira, bertako etxeak, ala naiz onela egiteko(...) (XII)
|
|
|
Baietz esango nuke eta gogora dezaket horrelako zerbaiten imintzioak bederen, tabernarako bidean gehienetan, badakartzala Agirre Asteasukoak: " Ecusten dezu lagun urcoa edanean ya chit igaroa, ta osotoro galduco dala convidatzen badezu, ta alaere esaten diozu vecino, hermano, cuñado, ez dezu gaur nere convitea
|
artu
gabe echera bear, brindo cuñado...". Eta lehentxeago:
|
|
|
Ala baña, zori gaiztoan dacuscun bezala, euscaldun guichic necatu nai dù eusquerazco hitzac billatzen, ta bacoitza bere toquian ipintzen. Eusquèrazco hitzàc ongui ezpadirudi, edo oitua ez pada; hurà utzi, aren ordean
|
artu
diteque, arc esan naiduana, adiràzteco adiña dan, beste bat". Barka, mesedez, aipamenaren luzea, ez baitut sartu euskara hobea besteren bizkar erabiltzearren.
|
|
|
Etxepare baino landuagoa, zailuagoa, arinagoa... Baditu burutapen ugari, erderatik
|
artu
arren, euskerara ederki egokitzen dituenak... Gaur den egunean ere lanik aski Oihenarten neurtitzak baino legunagorik, landuagorik, jasoagorik egiten11".
|
|
|
orduban
|
artu
zan?
|
|
2002
|
|
|
Eta Lapatx horretarako prest zegoen: " Sartu ditugu lantegi batzuetan, baiña langilleek ez dituzte ondo
|
artu
. Langille guziak aztoratu izan dira onelako bat ondoan ikusi dutenean.
|
|
|
Ez dut uste zaharren esku egon behar dutenik erantzunkizun aundiko gorabeherak; ez etxean, ez lantokian, ez errian, ez elizan, eta ez iñon. Zaharrek ez dute lanik egin behar, atsedena
|
artu
baizik. Zenbait erantzunkizuneko leku ez da gaztetan egindako lanen sari eta ordain.
|
|
|
Italiar gizon artega onek, umetandik, siniskera guztientzako narda ta erdeiñua izan zuan. Gogoak, oztopo ta esirik izan zezakeanik, ez zuan ontzat
|
artu
nai izan.
|
|
|
" Gure artean bizi zara, gure aldamenean, lur gaiñean, zurea baitda, ta gurea; ume ziñanean ume artean
|
artu
zinduzan ta zu salaturik, lapur artean gurutzean josi zinduzan lur onen gañean; biziekin bizi zara, bizien lur gañean, eder izan zitzaizun ta maite izan zenduzan lurrean; gizazgaindiko biziez bizi zara gizonen lurrean, zure billa dabiltzanentzat ere ikusieziña; agian, ogia eskatzen duan eskalearen tajupean, iñork ere beatzen ez dion eskale itxuran.
|
|
|
" Baiña eldu da berriro gure artean agertu behar duzun garaia, ta gizaldi oni seiñale berri premiatsu ta ukaeziña eman bear diozuna. Zuk dakusazu, Jesu, gure gabezia; zuk dakusazu gure txirotasunaren andia; ezin duzu aintzat ez
|
artu
gure bearrizanaren luzapide eziña, gure larritasunaren egia ta gogortasuna, gure landerreria, gure etsipena: ba badakizu zure laguntasun oi ez bezalakoa dugula premiazko; zure itzulpenaz dugun bearrizana, ba dakizu".
|
|
|
Gure asabak aztuta euken nortzuk zirian eta euren Aberrija zein zan. Gastelarren menpian eta eurakin eikezan
|
artu
emonak gatik eurakin bat eginda lez egozan; dana zan berton erderia, errijetan egozan gixon agindudun gustijak ziran erdeldunak, eta geure euzkera ederrari guda gogorra egiten eutsen. Emenguak be, asi ziran euren (gaztelaren) izkuntzagaz pozik (zoritxarrez gaur be geyenak orretan dagoz, batez be, emakumiak) eta euzkeria, lenengo erdi eta gero ija oso aztu jaken.
|
|
|
Abertzaliak: jarraitu daigun Sabin" ek irakatsi euskun biderik zintzo zintzo; bera
|
artu
daigun eredutzat, eta lan egin daigun gogoz bape gogatu barik; ¡ Jel aldez beti! ¡ Ekin, bildurtu barik Euzkadi osasunez beterik agertu daiten egun zoriontsu baten...
|
|
|
Jorrala" ren 12" an egin ziran baño auteskunde obarik eztakit noiz egin diran. Ezabatze ogi eztau errijak ondo
|
artu
. Ikusiko zenduban irakurle gure erritarrak Bizkai" ko jaurlarijari itxi eutsen idazkija.
|
|
|
Orain deun Kepa aurregunera arte ezkara kontixu etxera etorriko, esan dausku adiskide batek. Tira ba, arrain asko
|
artu
ta ondo ibili.
|
|
|
Artu begijez gure artera etorri ziran guztijak geure eskarrik sutsubenak eurak gaitik ba, ospatu dogu aundikiro jaya; ta izlarijak, Batzokiko Artezkari batza" k ta Sesma" tar Joseba" k
|
artu
begije gure zorijon agurra ain ederto eratu dituelako gauza guztijak. Olantxe jokatu biar dabe jeltzaliak.
|
|
|
" Ama aberrija
|
artu
gogo onez malko ederrok...
|
|
|
Andik gorakoan, estimadu izan eben erriko guztiak, eta batez be mutikoak euren salbatzailetzat
|
artu
ebelako.
|
|
|
" Ez dezagun euzkeldunak yostagailutzat
|
artu
gure elea: ezta izan bear gure aldizkingietako apaingarri bat bakarrik.
|
|
|
" Mañariko"" k ostera," batxu" bakar bat
|
artu
ei dau aurtemein. Ori irakurri dogunian, alako zerbait otu yaku.
|
|
|
A! eskutitzagaz batian argazkitxu bi be,
|
artu
ditugu. Oneitatik batek eleizatxu polita agertzen dausku.
|
|
|
Eta gaurko lantxu au amaituteko, Etxeberria Aita" k Txina" tik diñoskuzan itz eder eta gogoangarrijak ber idatzi daiguzan, eta gogoan
|
artu
betiko.
|
|
|
Oituriari eutsijaz, eta bai biar be, elixako mayordomiak amaiketakua emon eutsen abeslarijai. Batzuk orduantxe
|
artu
eben; bestiak urrenguan artzekotan.
|
|
|
Oitura ona ta zindua baldin ba" da, eztago ezer oberik ondo biziteko. Baña ekandu okerrak azpijan artzen ba" gaitu
|
artu
, ondatuta gagoz. Ez egin barrerik, egija da ta.
|
|
|
Onein guztion ezpanetatik yakin nai geunke urte batzuetatik onuntz" sanantoliñak" ze tayu
|
artu
daben.
|
|
|
Euzkaldun zaarren kantak, bertso berriak, abesti barregarrijak, eta abar. Gazte nai zaar, liortar eta arrantzale... luak
|
artu
baño len!
|
|
|
Sariketok urtero egiteko asmoa
|
artu
dau Lekeitio" ko" Euskaltzaleak". Ori ondo!
|
|
|
Pozik
|
artu
zaitue gure onek, eta erriaren izenez, eskerrak emon gura dautzuez Jai Batzordea" k eta Lekeitio" ko" Euskaltzaleak".
|
|
|
Aberriaren azkatasunaren alde zein bidetaz ezin leiteke jokatu? Mila lanbide
|
artu
giñeiz, beredin arazu eskuetaratu, zeregin ugari egin, lan asko zuzendu.
|
|
|
Zastada andia izan yok gure Aberriak ire eriotzeaz, Errapel adizkide min; andiagoa ostera, ire barruko ta kutun giñanon biotzak
|
artu
dauan atsekabe ukaldia. Beñola benetan abestu uan kanta zoragarri a, oraintsu baten egin uan eskeintza gurena bete dok, eta zearo atan bere, oraingoan.
|
|
|
Ravel-en entzuteak, 1929 gn. urtean
|
artu
zituan gaiñak. Biarritzen eta Baionan, Donostian eta Iruñe zaharrean, eta batez ere, bere sorterrian, Ziburu-n egundoko gorazarreak jaso zituan.
|
|
|
Egia orixe be. Baiña 10 urte bitartean erdereari gustoa
|
artu
ezkero, nok gero euskaldundu barriro? " Lizardi" eskas izan da gure artean.
|
|
|
Gorago aipatu egun artan, etxeko jaunak ondo baiño obeki
|
artu
izan zuan Joxe Mari Iparragirre bere ostatuan. , an bertatik urbil zeukan bizartegira joan zitzaion Bittor, bere asmukide zan Popittori.
|
|
|
" Eguneroko gorabeera latzei aurre emoteko era bat; eta orrelan, lagun urkoaz
|
artu
emon samurragoak izateko modu egokia."
|
|
|
Ortik beste egoera batzuk sortuten dira. Esaterako, beste naziñoakaz edo legerriakaz dituen
|
artu
emonetan be, diruak leen baiño gitxiago balio izatea, sarri askotan.
|
|
|
Baiña lan egiteko edade lar dabenak, zera, zaartu direalako erretirau direanak, zelan euren premiñak bete al izan? Diru sari bardiña
|
artu
eta diru orren balioa geroago ta makalagoa baldin bada?
|
|
|
Etxe zaarren jabe badira, errentak euren gurariaren neurriz jasoterik ez dabe izango. Orren ikusian, askozaz be obeto dagoz ondasun kontuan, etxe barrien jabe direanak; jakiña, errenta barriakaz diru galantak
|
artu
leiezalako.
|
|
|
Irakurle zuurrak egin lei bere maxiaketa sakona. Ez daiala, ostera, Lizardiren umore fiña aintzat ez
|
artu
.
|
|
|
Gari soloetan igaz baiño lur ta azia gitxiago erabilli arren, legerri osoan, igaz baiño gari geiago
|
artu
da, euneko 2,2 inguru geiago. Guztiz, 57,2 milloe kintal metriku, garitan bakarrik.
|
|
|
Orduan, albista eta barri onak jaso genduzan. Zera, askatasuna barriro ezagutu gura ebela; naita komunistak euki aginpide ugelak, euren sistema barruan be, leenagoko modu ta joera gizontsuagoak
|
artu
barri izan zituela.
|
|
|
Eguneroko lanak nekatu egiten gaitu, eta oraingo bizimoduak ba ditu lazkeri ta gauzakeri lar. Gizonari berea izentau arren, gauzak zapaldu egiten dabe gizona, azpian
|
artu
, ito, orrenbaten. Orregaitik, atseden opor billa goaz gu bere.
|
|
|
Ori dala ta, erriko jaiak, Sanantoliñak, ez dabe poz larregirik
|
artu
aurten. Dirua urri ibiltea, illuntasunaren pare da kaialde euskaldunetan.
|
|
|
Ba" dakigu neguba etorriko dana baita bixi ba" gara zartzarua elduko yakuna lepora be, baña bitartian udea da, eta gaztiak gara. Ez pediz iñork txarrerako itzok
|
artu
. Gaztetasuna eta udea gauza onak egiteko, ekintza zinduetan iarduteko gura doguz; ta ez okerrean eta gaistakerijetan ibilteko.
|
|
|
Udatzaliok," veraneante" ok elduten yakuz ba errira. Agurra ta xera ona baño ezta ixaten etorreran, gero, goxetik gabera, iñork susmorik
|
artu
orduko etxe errentia erdi zor itxita ¡ anka! ¡ eginba ba!
|
|
|
Neskatoak bere buruko uleei oratu, eskuan
|
artu
eta lepatxokotik paparraldera aldatu zituan. Igurtzi eta igurtzi hasi zan.
|
|
|
Eztakit lendabizi zer
|
artu
zuan nire maikideak. Baiñan bigarentzat, legatz zati ez aundiak ere, ekarri zizkioten.
|
|
|
Ain zuzen, puxketaren puxketa ori eskuartean
|
artu
ta beingoan, bere legatz zati aizpa aiek gantzutu asmoz asi danean, irrist egin dio limoe bizar ark eta... an zioak, nora eta... gizon biren erdian bazkaltzen ari dan andre gazte eder baten zangoan zegoen nilonezko galtzerdiraiño!
|
|
|
Orduan, artean zurbil zan ene maikide aren masailletan, kolorexirrinta makaltsuaren erraiñuak gorrizka antza
|
artu
zuten.
|
|
|
Jan zuen laister, ori bai, eta goxo zale zaneko antza
|
artu
nion; alako Maritxu bezela.
|
|
|
Aldi hartan ta ez lehenago ta ezta gero ere, ez nuan nik Sonia ederrarekin
|
artu
emanik izan.
|
|
|
Oraingo umeok etxoek aziera onik
|
artu
. Txotxo:
|
|
|
Aitak utzitako lantegietan ardura
|
artu
zuanean, ez zekian ondo Elortza gazteak, lantegi bateko nagusi izateak, alegia, olajabe izateak ohi duan astuntasuna. Amaika buruauste ematen daki ariketa horrek!
|
|
|
Orduan, bakotxa bere tronpea dantzari jarrierazo, eskuagaz
|
artu
eta zirulika ziarduala, tronpearen zanbulua erara parau eitean besoa erabili, eta aukeran dzin! tronpearen gerriagaz dirua jo, eta an joaten zan dirua urrun edo ez ain urrun.
|
|
|
Mailla goreneko gizonen eduz, bariñagar onek, danik aundiena
|
artu
eban gogo betez eta erantzupen osoz, bere nagusitzat: Jaungoikoa.
|
|
|
Gerrate ondo urte lakar, zakar, larderiatsu eta siñistu eziñeko aetan, fedearen eta zuzenaren izenean alako dongakeriak jazo ziranean, latz bait zan ikusten genduana aintzat
|
artu
beharra, ontzat ezetara ere ez, sinismen sendo orren txertu guri geuri ere, barriro sartu euskun bariñagarrak. Zelan ahaztu dohai ezin esan ori?
|
|
|
Or, Arrasaten bere gain
|
artu
zituan zeregin nekatsu eta lardaspean, ez eban betarik eta aukera siñisgarririk izan, euskera lantzen jarduteko, iñoiz orren eragiñaz gogotsu ekin eutsan arren.
|
|
|
" Uarra: Bialdu dozun Euzko Idazti Aldeko arpide agiritxua
|
artu
dogu. " Lauaxeta" egunokaz, beste zeregin batzuetan dabil, oraingo jazokunok guztion laguntzea eskatzen dabe ta.
|
|
|
Uarra. Gatika" n ixan zan omena bide
|
artu
neban zeure agurra. Mila esker aberkide on ori. L.
|
|
|
Uste bako erijotza onek saminduta itxi gaituz. Geure tamal agurra
|
artu
beye bere sendikuak.
|
|
|
Goxian goiz jagi, bazkal iskidan pardeltxuba
|
artu
ta abijau giñan belbil tokirantz. Jatorrak oñez juan oi dira; gu be bai len ixan gintzazanean.
|
|
|
Azkeneko bijok euzkeraz; lenengua gazteleraz. Orain ilebete, lekeitiar antzezlarijak Mundakara juan zirianian ondo be ondo
|
artu
ebezen ezkero, geuk bertokuak, mundakarrak ondo artzia bidezkua dala esan lei.
|
|
|
Aupa, mutilak!... Bizkortu oñak;
|
artu
makilak, ta urrundu miñak
|
|
|
Orain ilabete lekeitiar antzezlari abertzaliak Mundaka" ra juan zirianian beso zabal
|
artu
ebezan, eta domekan emenguak eurekin be beste orrenbeste egin ebela uste dogu. Iraun begi olantxe uri bi onein alkarganako ondo naya, leen lez gero be.
|
|
|
Ia, ba; agintarijok, larregikeri oneiri neurrija ezarten ba" yake. Jazo ta gero negar egin baño oba lenagotik kontu
|
artu
.
|
|
|
Euzkotarrok geure izkuntzeaganako biar dogun zaletasun eta maitasunatzaz itz egin gura neuke. Abertzaletasunari eskar, euzkereak indar aundija
|
artu
dau; baña ez biar leuken ainbat; ezta urrik emon be.
|
|
|
Emen, berriz, irureun urte osoz Ektor, tarren gain izango da erreiñua, Ilia erregiñ opaltzailleak, Marte, gandik izor, aur bikoitzak argitara dakarzkin arteño. Gero Erromul, ek, otseme bere iñudearen larru gorripean pozik, jende aiek
|
artu
ta Marte uriko arresiak irasiko ditu, erromatarrai bere izenez deiturik. Nik ez diet aueri ez agintzemugarik ez eperik jartzen; azkenik ez dun eskubidea emana diet. June gordiña ere, orain itxaso ta lur ta ortze bildurgarriro naspiltzen ari dana, erabakiz oneratuko da, nerekin nasi gauzen artezkari diran erromatar jende togadunei lagunduko die noski.
|
|
|
Berandu bederen begiratu zidan erbail oni; bizarra iñoiz baiño urdiñago mozten nun garaian. Begiratu zidan bai, ta azkenean etorri ere zitzaidan Galatee k utzi ta Amarili k
|
artu
nindunez gero. Ala ere, aitortu bear dut, Galatee k nendukanean ez neukan askatasunaren itxarorik, ezta diruaren ardurarik ere.
|
|
|
Erleak soilik azi oi ditute elkartasunean beren ondorengoak, eurak soilik bizi dira uri etxe bakarrean lege egiñen babesean; eurak bakarrik ezagutu oi ditute aberria ta etxe iainko egiñak; etorkizun dagoen neguaz oroituta, udaroz ari dira lanean eta bildutakoak guztien ianaritzat metatzen ditute. Batzuek iatekoaren ardura dute, ta
|
artu
erabakien arabera, arloetan ari izaten dira: besteak, etxebarnean ertsita, unanu malkoarekin eta zugaitz azalari darion negarrarekin orrazearen oiñarriak egiten ditute, ondoren ezko tenkorra edatzen dutelarik goitik beera; beste batzuk garerdiko erleak ilkiarazten ditute, iatorriaren itxaropena, bestetzuek ezti garbi garbia batzen dute ta nektar gardenez gelatxoak gantzutzen ditute.
|
|
|
Lanak irakin diraki ta ezti urrintsuak elar usaia dario. Kiklopeak burni mokor malguz tximistak egiten itokarrean dabiltzanean, batzuek zezen larruzko auspoekin aizea
|
artu
ta eman ari dira; besteek borontze txistularia uretan sartzen dute; artzuloak durundi dagi inkudean eman ukaldiekin; norgeiagoka neurri berean iasotzen ditute besoak, kurrika aginkariekin burnia irauliz: era berean, (txikiak aundiekin alderatzea bidezkoa balitz) Krekops ko erleak, euki naiak zirikatuta bakoitza bere arloan ari da.
|
|
|
España, edo Siriaco Soldaduac eracutsi, ta eguin balidate videgabe chatarren bat, igarocorra izango zan neretzat; ez nintzan arrituco, ez nuen aserrez chist bat ateraco. Baña zuec, lenengo ta ogueigarrengo Soldadu taldeac,
|
artu
ezquero ambeste mesede Tiberioren escuetatic; batorrec Banderac, ta besteac bere lagun izatea ambeste gudatan, ta ain saristatuac, esquer ederrac ematen dizquiotzute Tiberioren odoleco gaizquiric iñoiz eguin ez dizuenari. ¡ Cein berri onac emango dizquiot nere Aitari beste lecu ascotatic onac baño obeac artzen dituen orduan!
|
|
|
Baiña gero, zenduaren gorpua begiz jo zuenean, eta haren ondoan zegoan emakumearen negarrak eta zotiñak nabaitzean, ezur eta aragizko benetako emakume ederra zala oartu zan, eta bere senarraren eriotza eraman eziñez edo, negar zotinka ari zala. Bere afari ariña
|
artu
, ta illobiratu zan gudari gaztea, ta andera errukarriari emekiemeki mintzatzen asi zitzaion. Bere senarrari buruz egiten zituan negarrak eta zotiñak alperrikakoak zirala erraiten zion, mundutar guztien bidea horixe dala, lenengo hemen, munduan bizi, ta gero, danok azken berdin berdiña daramagula; itz batez esateko, norbaiti samintasunez jota dagonean erraiten zaion guztia.
|
|
|
Etzion baiña gudariari emazteki samindu hurak ezertariko jaramonik egin, bere bular billuzia gero ta gogorrago joten zuen ukabilez; adatseko ille moltsoak eskukadaka atera, ta senar zenduaren gorpu gaiñera egozten zituan. Etzan gudaria baiña horregaitik aspertu; berriz eta berriz ekin zion lehenbiziko itz samur haien antzekoekin, eta gaiñera janaria eta edaria eskiñiz, solasgarri agertu zitzaion, bere alperrikako samintasunak utzi zitzan eskatuz, eta zenduari baiño bere buruari ardura geiago
|
artu
ziezon aginduz.
|
|
|
Gudariak urrengo egunez haretariko gurutze bat gorpurik gabe zegoala oarturik, eta gaiñera zetorkion zigorra susmatuz, alargunari erran zion zer gertatu zan eta epaillearen ebatziari itxaro gabe, berak erhaingo zuela bere burua espataz. Ilda gero, bere gorpua
|
artu
, ta senarraren illobian bertan sartu zezala eskatzen zion alargunari; horretara, senarra ta maitekidea illobi baten egongo zirala betiko. Baiña alargunak gorputza garbia baldin bazuan garbiagoa zuan biotza ta, «eztedilla halakorik gertatu», erran omen zuen; «nik geien maite ukhan ditudan bi gizonak illobi baten sartuta ikustea», «naiago dut zendua gurutzetik behera eskegi, oraiño bizi dana iltzea baiño».
|
|
|
Jobe, ren su lasterra odeietatik egotziz, berak sakabanatu zitun ontziak; baita gezal sabela aize burrunbatsuz naspil azi ere: berak, bular zulatutik sua zerion Aiax zirimol nasian
|
artu
ta aitz mutur zorrotzean maspildu zun. Eta nola ni, urtzien erregiña ta Jobe, ren arreba ta emazte naizen au, ainbeste urtez erri batekin gudaketan?
|
|
|
Norberarengaitik ardurarik
|
artu
ez eta besteak aolkatu naia astakeri dala, itz neurtu gitxitan erakutsi bear dogu. Ara gaia:
|
|
|
Berbaz dagoala mirotz batek bera oarkabe
|
artu
ta il egiten dau, alperrik arrenka dala. Erbiak il agiñean:
|
|
|
«Gizon bat idoroten nabil», eta arin bai arin abiatu zan etxe aldera. Mutiri ark erantzun au burutan
|
artu
ba, eban, auxe igarri bear eutson, zera:
|
|
|
¿ Cér bada? ¿ Macaldu, larga guciari ta iguesa
|
artu
, ardi beldurti, icaracor otsoaren arnasa usaitzen, ta zauca enzuten duténac becela. Ez orrelacoric, ez.
|