|
2002
|
|
|
Uarra. Gatika" n ixan zan omena bide
|
artu
neban zeure agurra. Mila esker aberkide on ori. L.
|
|
2003
|
|
|
Katekesi gai batzuk euskeratzen parte
|
hartu
neban (eskola barruko katekesia), On Manuel Lekuonagaz eta euskal eleizbarruti arteko talde txiki bategaz. Eta gure Bilboko Kurian argitaratu diran dokumentu batzuk be neure eskuetatik igaro dira, euskera aldetik behintzat.
|
|
|
Baina ez hori bakarrik, Ander. Beste jokabide bat be
|
hartu
neban, liburu horri esker: neure gogo barruko erlijino berbeta guztia euskeraz egiten hasi nintzan, eta hau be mundu barri gozoa izan zan niretzat.
|
|
|
eta zelan erabili behar ete dot, ba, nik egunokaz Ama Birjinari jagokon gai hau? Izan be, ez da gauza erreza damu gurariak asetutea; honetan nenbilela,
|
hartu
neban eskuetan, beste behin, Vatikanoko IIgarren Konzilioko liburua, ta bertan aurkitu neban argitasuna zein bidetatik ibili jakiteko.
|
|
|
Karrerako boskarren edo seigarrenean izango zan, hamasei urte inguruko mutil gaztetxua nintzala. Gogoan dot zelan egin neban gerotxuago" filosofo" nintzala, antzerki antzeko idazlantxu bat, Santa Katalina egunerako(" filosofoen" jaia orduan Seminarioan), eta lan horren gaia Lizardiren Xabiertxoren eriotza tik
|
hartu
neban. Autor dagidan, lotsaz beterik, erderaz (gaztelaniaz!) egin nebala neure lan apal hori.
|
|
|
Hamazortzi urte beteteko nengoan. Orduan erabagi hau
|
hartu
neban: amari asteroastero egingo neutsala eskutitza... eta hori euskeraz egiten hasi nintzan, nik amari zuzenean erderaz berba egiten ez nekialako.
|
|
2005
|
|
|
Edoskitzaroa atsegina izan jatan oso. Hankatxoen atzerapenaz aparte, burezurra, pisua eta luzera neba arreba zaharragoen antzerakoak nebazan, nire aurpegiak kolore ona erakusten eban, irribarre egiten neutsen, batzuei bai, beste batzuei ez, neure gustuaren arabera, neure orduetan
|
hartzen
neban ttittia, inork Miren, Mirentxu dei egiten baeustan, horixe baita nire izena, begiratu egingo neutsan. Umetxo batengandik gehienek itxaron ohi daben guztia nik eskaini eta besteek hartu egiten eben.
|
|
|
Atzerrira joateko erabagia
|
hartu
neban orain urte batzuk eta egia esan orain arte ondo moldatu naz oso hemengo biztanleen hizkuntza eta bizimodura. Oraindik orain atzerritartzat naukie bertakoek eta nik neuk be hatakotzat joten dot neure burua, ez baina sarritan neure herrian bertan sentitzen neban baino atzerritarragotzat.
|
|
2006
|
|
|
Meategian hastea lehenengo urratsa zan. Horregaitik, luzaroan olgeta iraingarriak jasan arren, ez jatan damutu
|
hartu
neban erabagia. Edozer, gure aitaren lanbidea hartu edo etxean geratu baino lehen.
|
|
2008
|
|
|
Seme alabei zor neutsezan umetako kontuok. Halantxe
|
hartu
neban, semea ezkontzen zanerako bildumatxo bat egiteko erabakia eta halantxe emon be, ezkondu zan egun berean.
|
|
|
Bada, ganera, gauza xelebre bat ume denporako kontu honetan: subilostetik abarka bat
|
hartzen
neban eta haren kordelari helduta egoten nintzan atzamarra txupetan. Orduan ulertezina egiten jakun zeremonia hori; anaia arrebek hamaika barre eta burla egiten eustien ohitura harrigarri hori neukalako.
|
|
2009
|
|
|
Gerotxuago jango nebala ta, mahai ondoan itxi neban, ba, katilukada esne zopea. Hiru lau minutu barru
|
hartu
neban katilua esne zopea jateko asmoz. Baina joan eta atrapau eik!, hutsik egoan.
|
|
|
Ez ete etozan, ba, gorriok gau haretan? Fusila alboan itxita, ezin eitekean baina, lo apur bat egiteko asmoa be
|
hartu
neban. Bai zera lorik egin!
|
|
|
Gorriren batzuk izan behar juek horreek!", esan neban kolkorako.
|
Hartu
neban fusila. Zutunik jarri nintzan.
|
|
|
Nik ez dakit Petrak zergaitik ez eustan esango gehiago, berak ez ekialako ez zan izango, baina. Dana dala, beste zeozeren susmoa laster
|
hartu
neban. Bai, Txanton Piperren doministikuaren ondoan egongo zan beste trasteriaren bat be.
|
|
2011
|
|
|
Hurrengo urtean, gizon ahotsaren jabe eginda egongo nintzala eta, aprobea egin eusten. Pozik handienetarikoa
|
hartu
neban, iluntzean, Bernardo Sokobehere abesbatzaren idazkaria etorri eta esan eustanean" Gallas, tenore bigarrena izango zara hemendik aurrera". Esan be, euskeraz esan eustan, nigaz ohi ebanez, Luzaideko semea izanik orain Arizkunen dagoanak.
|
|
|
Emoten deutsat ostikadea baloiari eta ez dau joten, ba, honek, neure eskuman ikusten neban hagea? Oraindino be ez jat kendu guztiz orduan
|
hartu
neban nahigabea!
|
|
|
Atsekabea
|
hartu
neban Apatatik atera ebenean, baina zelan diran gauzak!, nigandik hurrago geratu zan Ibarrurira joanda. Behin baino gehiagotan joan izan nintzan Oromiñoko dotrina umeekin Ibarrurira, Txominen parrokiara.
|
|
|
Jainkoari eskerrak, egun batzuk lehenago Arrate Santutegiko don Pedro Gorostidiren deia
|
hartu
neban irratirako balio eban neskaren bat behar ebala esanez. Joan nintxakon Ireneri eta, esan neutsanean, etxeko baietza eta baimena eskatzera joan zan poz pozik.
|
|
|
Dana dala, esker onez eta pozik
|
hartu
neban omenalditxu hori.
|
|
|
Jatorrak izan ziran, benetan, literatur arloetan nire irakasle izan eitekezan ikasleak. Ondo joan jakun ikastaroa, baina nik hurrengo urterako beste gai bat
|
hartu
neban.
|
|
|
Ordutik aurrera, ahal neban guztia irakurteko ohiturea
|
hartu
neban. Comillasen bertan, Xabier S. Erauzkini, oraindino euskeraz jakin ez arren, bialtzen eutsezan euskal liburu bat baino gehiago irakurteko erea izan neban, eta, batez be, geroko urteetan, euskerea ez ahazteko eta gure Herriaren barri jakiteko, Baionan Lafitte zuzendari zala agertzen zan Herria hartzen genduan.
|
|
|
Baina abadetza ezin daiteke hartu diakono izan ezik. Astebete aurrerago, 1958ko irailaren 21ean,
|
hartu
neban diakonadutza Arantzazun, Inazio Larrañaga Pingliand go gotzainaren eskutik, frantziskotar mordoagaz batera. Gogoratzen nazanez, neugaz batera egin ziran diakono egun horretan Fernando Mendizabal euskal gramatikalaria, Iñaki Bereziartua handik urteetara lehenengo" Gogoeta Aste" etan liturgia zuzenduko ebana eta beste ezagun batzuk.
|
|
|
Zelako poza
|
hartu
neban sariak banatzean Aita Zabaletak, kosken eta luistarren zuzendariak, neuri begira jarri eta kopea emoteko dei egin eustanean. Erabagia futbolari handi biren, hain zuzen be Barinaga gaztearen eta Garate gaztearen eretxiak jasota gero hartu eben eta eurak ondoan egozan, saria hartzera joan nintzanean.
|
|
|
Behin, egiten ziharduala,
|
hartu
neban, eta bidean, beste bategaz batera, jardunean ekin geuntsan. " Hemendik aurrera lagun gaituk!" pentsau neban nirekautan.
|
|
|
Eta alderantziz, oinezkoak euren semaforo gorria igaroten hasten badira, nasai geldituko jatzuz auto gidariak, protestarik egin barik. Nik, behintzat, Italiara autoan behin be ez joateko erabagia
|
hartu
neban.
|
|
|
Benito jarri genduan arduradun nagusi eta Markinan biziten jarri zan, Barinaga itxita. Neuk
|
hartu
neban Barinagako ardura zuzena, beste guztien izenean, Etxebarriko betebeharrak itxi barik, eta, zer esanik be ez, Eskola Laboralekoak. Beste horrenbeste Geriakoa be.
|
|
|
|
Hartu
neban Hendaiako trena eta Parisen nintzan ordu batzuk geroago.
|
|
|
Orain berrogeta hamar urte
|
hartu
neban abadetzako sakramentua, 1958an, hain zuzen be, irailaren 28an.
|
|
|
Euskaltzaindiak, ekitaldi honetarako Aita Lino Akesolori buruzko lan hau eskatu eustanean, oso pozik eta gogotsu
|
hartu
neban jarduna, hainbat urte alkarrekin bizi izan ginan eta.
|
|
2012
|
|
|
|
artu
neban gero beingoan afaritakopatatetatik niretzat gelditurikoa, isil gordeka joan nintzan, ase janda, nire anai arreba alai biokandik alde.
|
|
2013
|
|
|
Oi, hondarrezko emakaitz! Argitaratuta ikusi ezin arren, zuzena iruditu jatan berari eskaintzea, estimazioaren erakusgarri. Geroago, pertsonaiatzat
|
hartu
neban Urtebete itsasargiagazte nobelako kapitulu batean, gerra zibilaren giroko eztabaida politiko baten aitzakian. Pozarren egongo litzateke bera, nik uste, lagun, erkide eta lankide baten eskutik paperezko Eusebio bihurtuta.
|
|
2014
|
|
|
Pertsonaia honetaz lau bat idazlan idatzi ditut aurreko urteetan Karmel aldizkari honetan. Hareetariko bitan Kili kili bera
|
hartu
neban gai; beste bietan, Kili kili pixka bat zeharka agertzen da. Batak Gora Kili kili dau izenburua eta besteak. Kili kili?
|
|
2015
|
|
|
" Barriro ikasten joango naz". Eta Lovainarako bidea
|
hartu
neban.
|
|
|
Uda horretan karta bat
|
hartu
neban seminariotik, esanaz ea prest nengoan Seminario Nagusira arduradun lez etorteko. Nire lehenengoa:
|
|
|
Baina ez nintzan hondinokarren Labayruko zuzendari. Zuzendaritza
|
hartu
neban handik urte gitxira, lau edo bost urtera. Baneukan beharra hemen bibliotekea zuzentzen.
|
|
|
Biak, baina batez be Labayruko Euskal Biblioteka. Nik seminarioko bibliotekearen ardurea
|
hartu
neban 1970 urtean. Konturatu nintzan nire aurreko bibliotekario izan zan Andres Mañarikuak baeukazala halako apal batzuk beteta euskal bildumakaz, euskal liburuakaz.
|
|
|
Hamar urte euskerarentzat. Esaldi hori Israelen
|
hartu
neban, bertako kibutz baten horren antzeko lema bat irakurrita. Israelera joanda nengoan Mikel Zarate eta Julian Olazabalagagaz 1976an.
|
|
|
Handik hiru astera sendotza
|
hartu
neban, konfirmazinoa. Mantarreko umea nintzan.
|
|
|
Ez dot damu
|
artu
neban asmo ta nekia. Neure biotzeko pozik andijenagaz ikusi dot, zelan zabaldu dirian milla bat liburu Naparroa, Gipuzkoa, ta Bizkaijan.
|
|
2016
|
|
|
1969an
|
hartu
neban nik, bateoa, itzulpen munduan, On Manuel Lekuonagaz eta Mikel Zarategaz. Eskolarako Katezis moak?
|
|
2017
|
|
|
Bueno...
|
hartu
neban neure Lambrettea eta bertara joan nintzan. Rivas izeneko perito bat aurkeztu eusten.
|
|
|
Rafael Madariagak itxitako kargua
|
hartu
neban.
|
|
|
Proposatu neutsan eta baiezkoa emon eustan. Lasaitasun galanta
|
hartu
neban!
|
|
|
|
Hartu
neban amorru bat!! Inoiz ez eta behin trajea jantziko, eta komunera bialdu aldatzera...
|
|
|
Orduan Andaluziara joate hutsa be abenturea zan. Nik behin bakarrik parte
|
hartu
neban hango Itzulian. Loroño, Barrutia anaiak eta neu joan ginan.
|
|
|
Modu horretan parte
|
hartu
neban 1955eko Vueltan, baina ez nenbilen gustura. Isidro Salinas lekeitiarra zan orduan gure osagilea, eta harek be egunero galdetzen eustan zelan ninoian.
|
|
|
|
Hartu
neban, baina nire gatxak ez eukan erremediorik... Lasterketa batzuk gehiago korridu nebazan, baina, handik lasterrera bizikletea ixtea erabagi neban.
|
|
|
Lehenengo urtean, André Brulé frantziarrarekin batera heldu nintzan finalera eta neu nagusitu nintzan. Bigarrenean, Emilio Rodriguez
|
hartu
neban menpean. Orduan korredore ezaguna zan.
|
|
|
Traje bat edo narruzko txamarra bat eskeintzen euskuen aukeratzeko. Nik antezko txamarra bat
|
hartu
neban. Honen inguruan, gauza polit bat daukat kontatzeko.
|
|
|
Orain bakarrik falta jat Autzaganen berak neu atzean ixtea..." Holango burutazinoekin nenbilela, Zornotzara heldu ginan. Nik Muxikarantz
|
hartu
neban eta berak zuzen jarraitu eban Durangorantz. Zelango deskantsua!
|
|
|
Egia da indartsu nengoala eta moralez gainezka. Estu
|
hartuko
neban, hori ziur, baina horrek ez dau esan nahi irabaziko neutsanik. Orduan Alfa markako aldagailuak erabilten genduzan eta sarritan emoten euskuezan arazoak.
|
|
|
Han esprinta jo genduan eta neu nagusitu nintzan. Jaisterakoan egoan bihurgune baten laprast egin eustan bizikleteak eta sekulako narrukoa
|
hartu
neban ezker sorbaldan. Lepauztaia (klabikulea) apurtu neban.
|
|
|
Beste egun baten, Durangon be kolpe galanta
|
hartu
neban. Ez dakit zelan, danok batera goazala, txirrindulari batzuk aidean urten genduan.
|
|
|
Neuk be ez dakit zergaitik, baina" ez noa gehiago korritzen" sartu jatan buruan. Ez neukan entrenatzeko gogorik be eta 21 lasterketa oso gitxitan parte
|
hartu
neban. Zorionez, egoera horri bueltea emon neutsan eta 1951a urte oso ona izan zan niretzat, lasterketa asko irabazi nebazan.
|
|
|
Edozein modutan, nik hurrengo eguneko lasterketa neukan buruan, niretzako oso egokia zalako. Jagi nintzan,
|
hartu
neban motxilea eta erropa danak zikin egozan. Berehala bururatu jatan plana:
|
|
|
Baina gauzak trabestu egin jatazan. Aiboako geltokian
|
hartu
neban trena eta Askaora etorri nintzan. Bizikletea hartu eta Atxurirantza noala, gazte batzuk topau nebazan.
|
|
|
|
Hartu
neban bizikletea eta Bermeora joan nintzan, Sollube igon eta gero Mungiatik barriro Sabin Astelarragana.
|
|
|
Ez nekien zer egin. Inork ezelango barririk ez eukanez, etxerako bidea
|
hartu
neban. Goiko landetatik etorri nintzan.
|
|
|
Antonio Leginechek emon eustan saria. Handik aurrera, inguruetako hainbat karreratan parte
|
hartu
neban: Busturia, Mundaka, Arratzu, Morga eta abar.
|
|
|
Gainera, ordurako aita oso makal egoan eta guzti horrek zabaldu eustan bidea Gernikaldetik kanpora korritzen hasteko. Esate baterako, 16 urtegaz, Bilbon parte
|
hartu
neban Frente de Juventudesek eratu eban lasterketa baten. Jose Antonio Aquesolo zan arduraduna.
|
|
|
Hurrengo urtean, barriro parte
|
hartu
neban," Toña y Leguineche" enpresaren publizidadeagaz, baina kasu honetan herritar batek irabazi eban, Juantxu Jauregik. Ni hirugarren izan nintzan.
|
|
|
Gaztea nintzala, Mundakako lasterketa baten parte
|
hartu
neban. Sarduik bere tubularrak emon eustazan eta BH ipinten eban maillota.
|
|
|
Esate baterako, Bilboko kale nagusian egiten zan lasterketa behin baino gehiagotan irabazi neban eta era horretako beste batzuk be bai. Kanporaketa, puntuazinoa eta horrelako probak oso egokiak ziran niretzat, eta Bilbon, besteak beste, Guillermo Timoner
|
hartu
neban menpean. Orduan, Ramon Torres kazetari kataluniarrak Ubietari esan eutsan:
|
|
|
Irun 1954 Espin mallorkarra, Oscar, Guillermo Timoner eta Sidney Patterson, munduko txepelduna, antolatzaileekin batera. ligorra eta ia peralte bakoa. Behin, Sidney Patterson australiarrarekin bikotea osatuz parte
|
hartu
neban. Hau, abiadurako munduko txapelduna zan eta gogoan daukat adibidez, Timoner Espin bikote mallorkarrari irabazi egin geuntsala eta beste frantziar batzuei be bai.
|
|
|
Orduko preparazinoak ez dauka gaurkoarekin konpara zinorik inondik inora. Esate baterako, parte
|
hartu
neban lehenengo Vuelta a Castilla n bidoi bi neukazan. Batean, ura eta bestean ardaoa.
|
|
2018
|
|
|
–itaundu eben barretxoz. Ikara
|
hartu
neban, zer broma ete zen, baina laster pentsatu genduen zeuekaitik izango zela. Geuk be, barreei tonu berean jarraituz, zegokionagaz erantzun genduen:
|
|
2021
|
|
|
Arlo profesionalean, aitatu dot izakeran izan dodan aldaketa inportantea zergaitik izan zan:
|
hartu
neban trebakuntza edo prestakuntzeagaitik. Oso gogoko dodan berba bat enpatia da, eta sinesten dot berba horren esangureak eta aplikazinoak norainoko eragina euki leiken persona baten izakeran.
|
|
|
Enpreseak ipinitako kotxea neukan. Amaitu eta etxerako eguna hurreratu zanean, GMC enpresako zuzendariagana joateko abisua
|
hartu
neban. Juan Canca eban izena, Valentziakoa zan, eta esan eustan:
|
|
|
Bazkal orduan, mahaian loak emoten eustan. Hango betebeharrak egin eta segiduan etxerako bidea
|
hartu
neban. Oinez izan zan hiru ordu laureneko bidea, ez geunkan kotxerik, ez kaminorik eta.
|
|
|
Aitaren familiatik ez ziran hain handiak, baina, batez be, nire aitabitxi eta amabitxi ziran txikienak. Ni, hirulau urtera arte, potoloa nintzala esaten dau ama Teresak, baina, kaskondu nintzanean, altuera handia
|
hartu
neban. Familiako altuena nintzan.
|
|
|
Hiru Kurutzeak, Lemoa Hatxa, Gorbeia eta Saibi. Geroago, Pirinioetara joateko ohiturea
|
hartu
neban, Pirinioetako Gran Facha mendi tontorrean (3005 m). Ezkerretik, Pedro Beobide, Karmelo (ni), Jose Luis Madariaga eta Luis Karlos Bilbao," Bilbo".
|
|
|
Esan dodanez, nik urte eta erdi neukan, Teresa Beobidera heldu zanean. Denporea joan ahala, egoerea normaltzen joango zan, eta Teresa ama moduan
|
hartuko
neban, baina gogoan daukat ez neutsala ama deitzen. Lehenengotan, Teresa deitzen neutsan.
|
|
|
Ba, hortik ekarri dodaz, hobeto ixingo zalakoan hasten naz azaltzen, eta aita hasten da barreka, eta nik
|
hartu
neban asaskualdia! Aitak orduan:
|
|
|
Neuk bere naiago dot guzurra izan dediñ. Baiña nik egitzat
|
artu
neban orduan, erreten iarri iatan barru guztia eta... Zer egingo zenduke zeuk, Pedro Mari, olango estualdi batean?
|
|
2022
|
|
|
Gero, erromeria ostean trago batzuk eginda, ba zeozer… Han kuadrillan, besteak ezer ez eta neu onena. Laster
|
hartu
neban fama Gaztelu eta Abaiño inguruan. Guk Abadiño ez gendun esaten, beti Abaiño.
|