|
2000
|
|
|
Eta astoa edo katua behar zuen osorik —asto osoa edo katu osoa—, zeren eta asto erdiarekin eta katu erdiarekin ez baitzegoen nehorat ere joaiterik, hondamendurat eta ondikorik ondikozkoenerat ez bazen. Eta neure kezka hura ezin azaldu nion osaba Joanikoti, ez niolako, alde batetik, jaun Marcelek enegan
|
zuen
eraginaren aztarnarik eman nahi, eta, bertzetik, banekielako, lehendanik ere, haren ihardespena: egia bat eta bakarra zen, bai, eta hura protestantismoa zen, zientzia beti ere oinarri.
|
|
2003
|
|
|
Bai, badakit horrek ez
|
lukeela
eraginik izan behar lan egiteko nire moduan; banatzeko dagoena ahalik hobekien banatzea dela postarion lana, dena dela ere banatu beharreko jeneroa; eskutitzak bezala gutunak ere txukun banatzea dagokigula guri, eta ez besterik. Badakit hori guztia.
|
|
2004
|
|
|
Ez haatik hutsaltasunean, euskara gizatasunaren osagarri moduan irudikatzen baitigu Xamarrek. Ez dago hemen inkontzientearen zokondo adigaitzetan barrena abiatu beharrik euskarak gugan
|
duen
eragina jakiteko: –Euskara gugandik kanpo zer da?
|
|
|
Bestalde, Estatuaren dimentsio makroa kontuan hartuta, arrunt adigaitza egiten zaigu dimentsio orokor horrek gugan
|
duen
eragin zuzena behar bezain argi konprenitzea. Giza eta gizarte bizitzaren eguneroko baldintzapen eta aukeretan, zer nola uztartzen dira elkarrekiko eraginean gizabanakoaren maila psikologiko mikroa eta maila soziologiko makroa?
|
|
|
Irudipena dut, ez da besterik, baina bada zerbait: irudipena dut, nioen, euskal herri elebidunaren aldeko iritzi horretan ez ote
|
duen
eragin handiagoa erdararen aldeko aukera ideologikoak irizpide soziolinguistikoen zerak baino. Aukera ideologiko horren esanetara makurtuago ikusten dut Salaburu teoriazko jakite alorrean baino:
|
|
|
Boterea harreman eraikitzailea baino areago sustantziaren bat edo delako irudikapenean, alegia. Botereak gure bizitzaren jarduera orotan
|
duen
eragin makroa eta mikroa hautemateko aurreiritzi gaindiezinean. Edota, bestela esanik, gizartearen eta nazioaren egituretan, gertaeretan eta jokamoldeetan boterearen kategoria teorikoa geure gogoeta eginkizunen tresna bihurtzeko ahulezia nabari da paradigma sinplearen aldetik.
|
|
|
Mitxelenaren esanek
|
duten
eragina aipatu dugu arestian, maisuaren esanak, hori eta horrenbestez, izanak bailiren edo. Haatik, gai hauetan euskal maisuaren atzean, beharbada, beste maisu handiago bat idoro dezakegu:
|
|
|
Elebidunaren hizkuntza azturen barrunbeetan aztarrika ibili ondoren, solaskidearen itxurak eta legitimitatearen itzalak
|
duten
eragina aztertuz burutuko dugu hizpide duguna. Itxurarena itxurakeria baino gehiago izan liteke gaurko egoera soziolinguistikoan; legitimitatearen itzala, berriz, hizkuntza estatusaren oihartzun etengabea gerta daiteke euskal hiztunaren praxi linguistikoan.
|
|
|
Eskolak hizkuntzaren jabekuntzan
|
duen
eragina aztertzerakoan, dakigunez, faktore askotxo hartu behar izaten dira gogoan. Eskolaren izari eta jardun mikroa, hori inguratzen duen gizartearen soziolinguistika makroaren parametroetan kokatu behar izaten da hizkuntza joeren indarrak nola dabiltzan ezagutzeko.
|
|
2006
|
|
|
L.A. Horrek guztiak ba al
|
du
eraginik edo zerikusirik erlijioaren arazoarekin. Oker ez banago zu ez zara beti fededuna izan.
|
|
|
–Hiru egun barru, orduan –erantzun zion– Jakina da ilargiak gure eginbeharrean
|
duen
eragina eta indarra.
|
|
2007
|
|
|
Hamelingo xirularia datorkit gogora Txema Viñasprez oroitzean, hark saguekin bezalako eragin hipnotikoa sortzen baitzigun honek gitarra hartzen zuen bakoitzean. Miretsi egiten nuen, lagun handitzat izan nuen, eta ni bide batera nahiz bestera eramateko gaitasuna ere izango zuen, baina, zorionez, hipnosi egoerak amaitu egiten dira halako batean, eta Txemak nigan
|
zuen
eragina ere bai; nire fedea koloka jartzearekin batera, gu denok Txemarentzat bere proiekturako tresna besterik ez ginela iruditu zitzaidan, baina baliteke alderantziz izatea ere, hots, bere proselitismo lanerako instrumentuak ginela kon turatzean hastea nire ordura arteko sinesmena ere zalantzan jartzen. Berdin dio honezkero.
|
|
|
Zenbat erretolika ez ote hituen entzun, mukizu horrek, egurrezko aulki oker horretatik. Ez zekiat zergatik baina jabearen eskuak zakurraren buruan
|
duen
eragin baltsamiko bera izaten zian aulki zaharrak hiregan. Bertan eseri eta apaiz hitz totel baten sermoia ere entzungo huen hik zirkinik egin gabe.
|
|
2008
|
|
|
ia ez
|
zuen
eraginik coraclearen gainean, eta ia segituan Hispaniolaren brankaren kontra arrastatua izan nintzen. Aldi berean goleta buelta ematen hasi zen, bere ardatzarekiko biratuz, astiro astiro, korrontean.
|
|
|
Batere errezelorik ez zeukala ematen zuen, baina bazekien, noski, bere bizia hari batean zegoela demonio traidore haien artean, eta familia ingeles baketsu bati ohizko lan bisita egitera etorri balitz bezala hitz egiten zien gaixoei. Nik uste bere jarrerak
|
bazuela
eraginik gizonengan, ezer gertatu ez balitz bezala tratatzen baitzuten, artean ontziko sendagilea balitz bezala, eta haiek, berriz, marinel arrunt eta leialak.
|
|
|
Izatekotan, interes horiek nazio auzian
|
duten
eragina hartu behar genuke aintzat, nazio arazoaren afera beste auzi guztien gainetik ezartzeko. Baina, horretarako, noski, euskaldun izan nahi izatea goiburu jarri ezean, aise galduko gara edozein bidegurutzetan.
|
|
|
Zer nolako onurak ditu gizakiaren bizimoduan nazio identitatearen baitan bizitza eratzeak? Bizi kalitatean ba ote
|
du
eragin zuzenik naziotasunaren baldintzak egokiak izateak. Erantzunaren ardura Ulises Moulines en eta Joseph Raz-en esku utziko dugu:
|
|
|
Orobat, galera berbera jasan dute munduko estatu behartsuetan kokaturik dauden hainbat etniak eta naziok. Ekonomiaren faktoreak
|
badu
eragina, noski, eragin zuzena gainera, nazio beregainen bilakaeran; haatik, kolonizazio etnokulturala jasan duen gurea bezalako herri batean faktore ekonomikoaren hobekuntzak nazio menderatzailearen eraikuntza dakar, berez eta besterik gabe.
|
|
|
Atzetik bizkor mugituz hurbildu zitzaien eta, jakatik atera zuen aiztoaren kirtenaz, kolpe latza eman zion gizonari loki aldean. Barbosak espero
|
zuen
eragina izan zuen zartadak: ilegorriak eskuak burura eraman eta belauniko jausi zen minaren minez.
|
|
|
Eta egia da, euskaraz argitaratutako liburuak zenbatzen hasten bagara, ez direla gehiegi. Gure literaturak ez
|
du
eraginik izan kanpoan, ez dugu sekula erreferentea izango den literatur lanik sortu, ahozko tradizio aberatsa izan arren.
|
|
2009
|
|
|
Zerua ere estrategia bat da, Epikuroren gogoetak bezalaxe, heriotzaren beldurra gainditzeko. Gero, infernuak bezala, zeruaren mitoak ere, nahitaez bizitza honetatik pentsatua, bizitza honetako esperientziei erantzuten die, eta bizitza honetan
|
du
eragina. Heriotzarekin humanista handiak, kasik umorezkoa ematen du?
|
|
|
Indizioz hartuz gero, kokainak bizpahiru minutu behar
|
ditu
eragiteko. Eta 6 bat aste behar izaten dira drogaren mende jartzeko.
|
|
|
Egiazko bikien artean (obozito berekoak, vrais jumeaux, gemelos) soilik% 13tan gauzatu dituzte biek suizidio ekintzak. Eta egia bada ere biki faltsuen artean (obozito desberdinekoak, faux jumeaux, mellizos)% 0? 7tan besterik ez direla saiatzen biki biak suizidatzen, eta, horrenbestez, onartu beharra dagoen arren genoma berdina edukitzeak
|
baduela
eragina suizidiorako joeran, bistan da, edonola ere, eragin hori aski ahula dela. Franck Bellivier ek Créteil go Henri Mondor ospitalean Psikiatria irakasten du, eta berezilaria da suizidioaren genetikan.
|
|
|
Ikusi dugunez, konparaketaegiteko bidehonek batez ereaztertzendu nolaeraginduenliteraturakbestearteetan, nolajaiodirenhauekharenureta tik, nolajaiozen zinemaren kontagintzanobelaren kontagintzatik.Metodo horrek ezlukebidehandirik zabaldukoJuanMariLekuonarenpoemalibu ruan arteak
|
duen
eragina aztertzekoorduan. Nik esango nuke alderantziz dela, lehenikdelaarteaetaondorenliteratura.
|
|
2011
|
|
|
Berriketan, gauzen izatea eta gauzek guregan
|
duten
eragina aipatu dizkit. Pablo Sastreren liburu bat (Gauzen presentzia uste dut esan duela) biziki gomendatu dit.
|
|
|
Hizkuntza minorizatuaren aldeko hauturik ez dute egingo etorkinek baldin eta hizkuntza hori negozioen, politikaren, zuzenbidearen eta kultura nagusiaren hitza ez baldin bada?. Will Kymlicka, La política vernácula, 2001, 334 or. Estaturik gabeko nazioetan immigrazioak
|
duen
eragina ikertu du, orobat, Montserrat Guibernau k: –Normalean etorkinak ez dira konturatzen estaturik gabeko nazio batera doazela.
|
|
|
Globalizazioaren tsunamiak ez ditu, ordea, estaturik gabeko herri mintzaira eta kultura diferenteak soilik eraitsiko. Etnozidio joeraren epizentroa hedatu izanak, estatu txiki askotako hizkuntzen nondik norakoan ere
|
badu
eragin makurrik. Zantzu kezkagarriak atzeman dituzte hainbatetan.
|
|
|
Ekonomiak, adibidez, ba al
|
du
eraginik gure pentsaeran. Egoera ekonomiko larri batek gure pentsaeraren zerizanean eraginik izango ote luke?
|
|
2012
|
|
|
Zeuri etorriko zitzaizuna entzutea zen? aitaren ahotik eta aita esaten ari zenak zugan
|
zuen
eraginaren arrastorik ere izan gabe.
|
|
|
Uste baino errazagoa da hori. Beste batzuek, aldiz, nahiago
|
dute
eragin zuen martirioa ordainarazi. Hiltzeraino, batzuetan.
|
|
|
Denek ez dute, agian, halako konfiantzarik bere buruarekin, egundokoak esaten hasteko. Osasunaren inguruan eratu den kulturak ere
|
badu
eraginik, eta gure zorigaitzen faktoria erraldoian bada beste hitz bat,, urrun, hitzaren anaikidea, gure desoreka indartzen eta sendotzen duena:
|
|
|
Nirekin zerikusirik ez duen zerbait balego, zergatik kezkatu behar nuke horretaz? Nirekin zerikusirik ez duen ezerk ez
|
du
eraginik niregan. Baina zatiketa horretan sortzen da kezka, esaten dugunean, hau?
|
|
|
hark bere iritzia agertu baino nahiago zuela gu inspiratzea, guk barruan lokarturik daukaguna ateratzeko. Bere bizitzan sortzaile handia den gizonak sormena nahi
|
zuen
eragin guregan, eta ez miresmen akritikoa edo mezu bilketa takigrafikoa. Maisu onaren papera hartuz, gogoeta egitera bultzatu gaitu Benitok, ez harengandik ikas genezan, geure buruaren maisu izan gaitezen baizik.
|
|
|
Bizkarroiek eta ostalariek elkarrekin egin dute eboluzioaren bidaia luzea, ezin konponduzko etsai gisa; badirudi, ordea, ezinbestekoa ere badela lehia hori. Hainbat urtetan gure inguruan gurekin egon diren bizkarroi horiek
|
badute
eragin zuzena guk geuk, umeak batik bat, geure inmuno defentsen sistema behar bezala gara dezagun. Hainbeste belaunalditan elkarri mokoka ibili beharrak izan behar abantaila txikiren bat!
|
|
|
Janak zituzten, nire kontrako ahalegin guztiengatik ere, platereko eduki guztiak, apur batzuk izan ezik. Oharkabean ia, eskuari eragiten nion, plateraren gainean etengabe atzera aurrera eginez; baina, azkenean, beti bateko mugimendu oharkabe hark hasieran
|
zuen
eragina galdu zuen. Gose izugarri hartan, piztiek hatzetan iltzatzen zizkidaten sarritan beren hortz zorrotzak.
|
|
|
Baina pentsa daiteke gizon hori bizirik dagoela, eta ez duela bere burua ezagutarazi nahi, hilketaren errua egotziko ote dioten beldurrez. Orobat pentsa daiteke ideia hori darabilela buruan, hain berandu?, Marierekin ikusi zutela agertu baita aitorpenetan; baina horrek ez
|
zuen
eraginik batere gertaeren unean. Errurik gabeko pertsona baten lehen burutapena erasoaldiaren berri ematea izango zen, eta gaizkileen bilaketan laguntzea.
|
|
|
Banuen halaber gertaera guztiz ohargarri baten berri, alegia, Usher arrazaren leinuak ez zuela inoiz albo adar iraunkorrik sortu; beste hitzetan, familiaren ondorengoak denak ziren zuzenekoak, eta horrelaxe gertatu izan zen beti, oso gorabehera txiki eta laburrekin. Gabezia horrek, egin nuen neure artean, buruan nerabilelarik zeinen antzekoak ziren jabetzaren nolakotasuna eta biztanleena, eta mendeen joanean ez ote
|
zuten
eraginik izan batak bestearen gainean; gabezia horrek, hau da, albo adarreko ahaiderik ez izateak, eta horren ondoriozko aitarengandik semearenganako igorpenak, desbiderapenik batere gabe, parekatu bide zituen bata eta bestea, harik eta, jabetzaren jatorrizko izena aldaturik, «Usher Etxea» izen bitxi eta nahasgarria bihurtu zen arte, erabiltzen zuten baserritarren buruan nonbait familia bera et...
|
|
|
Aldiz, Jainkoari oinaze eta arima estura handia nuela egiten nion otoitz, arriskuz inguratua, eta gauero eguna argitu baino lehen hila eta irentsia izango nintzelakoan; eta adierazi beharra dut, bake, esker on, maitasun eta xerazko jarrera askoz egokiagoa dela otoitz egiten duenarentzat, izuarena eta ezinegonarena baino, eta berehala gertatuko den zoritxarraren beldur den gizona ez dagoela prestatua Jainkoari otoitz eginez bere burua sendotzeko, ez behintzat ohean dagoen gaixoa bekatuez damutzeko dagoena baino gehiago. Ezinegon horiek ariman
|
baitute
eragina, besteek gorputzean duten bezala; eta arimaren ezintasunak gorputzarenak bezain handiak dira, eta are handiagoak, Jainkoari otoitz egitea berez arimaren ekintza baita, eta ez gorputzarena.
|
|
|
Bazela beste sustrai mota bat ere, oso urtsua, baina aski bakana eta zaila aurkitzeko, yahooek irrika handiz bilatu eta oso gogotsu xurgatzen zutena; eta guretzat ardoak
|
zuen
eragin berbera zuela sustrai hark haientzat. Haren eraginez, batzuetan elkar besarkatu, eta beste batzuetan elkar larrutzen zutela; uluka eta irribarreka, berriketan eta zabuka ibiltzen zirela, eta gero loak hartzen zituela lokatzetan.
|
|
|
66. Izarrek giza arazoetan
|
duten
eragina aztertzen duen jarduera.
|
|
2013
|
|
|
–Pentsatzen dut gure identitatea ez dela guk egiten dugun hori bakarrik. Guk gure ingurukoen eta gertuko jendearen identitatean
|
dugu
eragina, eta horiek guztiek osatzen dute aldi berean gure identitatea.
|
|
|
Felix Yusupoff printzeak izututa begiratu zion Rasputini. Pozoiaren indarrak berehalaxe egin behar
|
zuen
eragina, baina bere harridurarako, Rasputinek hizketan jarraitzen zuen beti bezala.
|
|
|
–Pozoiak ez
|
du
eraginik izan, erantzun zion Yusupoff printzeak.
|
|
|
Egia da ez Yazîdek ez berak ez zutela Dorre Bikien txikizioan parte hartu, baina han bazegoen, kausa efektu erlazioaz gain, bertze zerbait: espiritu bat edo anaitasun moduko bat, islamiar guztiak lotzen zituena, antzinakoak, oraingoak eta gerokoak?, halako moldez, non batek egiten zuenak gorputz edo sare osoan
|
baitzuen
eragina; Mendebaldeko minek hil zuten Yazîd, eta bera ere. Hamza, inoiz baino prestago zegoen bizia emateko musulmanen kausa sakratuaren alde?
|
|
|
Gertakari hauek idazlearen geroko estiloan
|
zuten
eragina aztertzen ari nintzen, baina banekien Mareni gustatuko zitzaizkiola. Lepoa pitin bat behartu eta lautada etengabeak ikus zitezkeen dagoeneko leihatilatik.
|
|
|
Egia da ez Yazîdek ez berak ez zutela Dorre Bikien txikizioan parte hartu, baina han bazegoen, kausa efektu erlazioaz gain, bertze zerbait: espiritu bat edo anaitasun moduko bat, islamiar guztiak lotzen zituena –antzinakoak, oraingoak eta gerokoak–, halako moldez, non batek egiten zuenak gorputz edo sare osoan
|
baitzuen
eragina; Mendebaldeko minek hil zuten Yazîd, eta bera ere –Hamza– inoiz baino prestago zegoen bizia emateko musulmanen kausa sakratuaren alde... munduko Dorre Biki guztiak errausteko eta desegiteko: horra bere bizitzaren zentzua!
|
|
2014
|
|
|
...keran nahiago), izotza bezala baina tanto bat leunago azalaren sargoriari kontrajartzeko, eta ziur naiz hau irudikapen hutsa dela, wishful thinking tranpatiaren beste adibide bat baino ez, halere izara zuriek soilik eskaintzen didate freskotasun extra hori aluko ezpain ubelekin aurrez aurre jartzen ditudanean, eta oihala kalitate eta osaketa berekoa baldin bada isuri dioten tintaren ñabardurek ez
|
zuketen arren
eraginik izan ukian, nik hala sinesten dut, ilunegia den nire baitako toki batek hala sinetsarazten didalako, zuriarekin lotura gehiegi eta aldrebestuegiak eta tenkatuegiak eta kontraesankorregiak egiten dituelako nire kontzientziak inkontzienteki; eta ez daukat gogorik batere hori guztia deskorapilatzen hasteko51.
|
|
|
Mirenek ez du joko olinpikoen beharrik, bost axola Bartzelonan edo Londresen izan. Mezu horrek ez
|
du
eraginik izan beregan, bai ordea gosaritarako eskaintzen den kakaoak. Poto horian koilara sartu eta kakao hautsa jango luke, esnearen beharrik gabe.
|
|
|
Conradengan eraginik handiena izan duten idazleak Flaubert, Mallarmé eta Henry James izan dira, baina berak ere izan du eraginik zenbait idazlerengan; besteak beste: Graham Green, George Orwell, William Golding (begi bistakoa da Heart of Darkness [Ilunpeen bihotzean] nobelak Lord of the Flies [Eulien ugazaba] nobelan
|
duen
eragina); eta, Jorge Luis Borges idazle argentinarraren iritziz, Joseph Conrad nobelagilerik gorena zen. Bestalde, T.S. Eliot olerkariak Heart of Darkness (Ilunpeen bihotzean) nobelaren aipu batzuk egiten zituen bere lanetan.
|
|
2015
|
|
|
Errua, izatekotan, bere boza EHtik EAJ EAra eraman dutenena da. Borroka armatuak noski
|
duela
eragina, onerako batzuetan eta txarrerako besteetan. (?) 134
|
|
|
Batzuek ETA sostengatzen zuten baina IK ez; beste batzuek IK bai baina ETA ez; beste batzuek ez bata ez bestea. Dena den, borroka armatuak Ipar Euskal Herrian
|
zuen
eragin apalagoagatik, posible izan zen koalizioan bat egitea. ETAk 1998an su etena iragarri zuenean, AB Lizarra Garaziko Itunaren sinatzaileetakoa zen.
|
|
|
Inoiz ezin zion institutuan «besteen abegiari erantzun» (haiek izan ziren bere hitz lehor baldarrak). Gainerako jendeak halako bi iraunarazi behar izaten zien gauzei; tabakorik merkeena erretzen zuen, txikitua, agureek kaietan erre ohi zutena?; gogor egiten zuen lan, zazpi ordu egunean; oinez zihoazela, zerbaitek norbaitengan
|
zuen
eraginaz aritu zen hizketan, eta Ramsay andrea ez zen esanahiaz zehatz ohartu, hitz bakanak soilik, han hemenka: tesia... beka... irakasle lagun... irakurletza.
|
|
|
Hiru gauak etxetik kanpo pasatu ondoren, lastairan, ez dakigu lastoz edo artazorroz egindako oheak bakarrik balio duten aztikeriarako ala egur zumitzez egindako sommier berrietan ere
|
baduen
eraginik, tokitxo egokia egin eta hantxe ipini bolatxoa.
|
|
|
Aitzindari ezin hobeak izanik, beren lanari nahi filosofiko, zientifiko eta batez ere argitzailea gehitu diote, eta hori beti da eskertzekoa. Ni teknologiari eta horrek gure bizitzan
|
duen
eraginari buruzko hausnarketen bila nabilenetik, pentsamenduaren mapa onak nahi ditut, eta Santamariak eta Azurmendik eman dizkidate batzuk, guk gauza bera egitera zirikatuz.
|
|
|
Hizkuntzak eta imajinazioak eragin handia dute gure jarduera askotan, eta eragin horretan ari dira teknologiak gero eta gehiago sakontzen. Denbora eta espazioa hautemateko moduetan
|
dute
eragina, geure burua eta besteena ikusteko eta sentitzeko eratan, gizaki ez diren izakiekin izan ditzakegun harremanak garatzerakoan, gure gizarteak eraikitzerakoan, ezagutza irabazteko moduetan, gauzak egiteko ditugun eratan eta abar.
|
|
|
Atzean ezkutatzen da, halere, ontasun berezi horren etika susmagarri eta inposatua. Gure protocyborg superheroiak, ez naiz ari Yellow Claw bezalako protocyborg ankerrei buruz?, hain onak eurak, gure mendebalde maitatuan
|
dute
eragina soilik. Supermanek ez du inor salbatzen Afrikan, Sting edo Bono heroiak ahalegindu diren bezala.
|
|
|
Azken batean, kontu jakina da, eginkizunen banaketa: , bihozbera eta?; baina, jakinaren gainean bazaude ere, taktika horrek
|
badu
eraginik zugan, eta ez nolanahikoa.
|
|
|
Zure hitz jarioak
|
badu
eraginik inspektorearengan. Irribarre egin duzu gordean.
|
|
|
Orain, proiektu horrek naziotzat zer ulertzen duen ezarri du, eta, erakutsi dudanez, ez dago adostasunik euskal nazioaren definizioan. Saiakera teorikoa da, baina ukaezina da praktikan
|
duen
eragina ere, ikusi denez eta ikusiko dugunez. Ahalegin horretan, aurreko nazionalismo motei zenbait akats antzeman dizkiet, aurreko puntuan?
|
|
|
–(...) puede comprenderse el proceso de recuperación de la función comunicativa del euskara como resultado del incremento de la función simbólica o participativa de la lengua, es decir, la creciente importancia de la lengua como elemento simbólico central de la definición de la identidad vasca empuja a aquellos sectores sociales que la comparten a intentar recuperar la función comunicativa de la lengua.? Gisa honetako ikuspegiak boluntaristatzat joak izan dira inoiz, ideietan/ kulturan (hortaz, gainegituran, askoren ustez) eta hiztunengan eurengan zentratzen direlako eta aginteak horiengan
|
duen
eragin ia ia erabatekoa (beti ere kritikari horien ustez) gutxiesten ei dutelako. Ildo horretatik doa, adibidez, Paulo Iztuetak (1998) Sanchez Carrioni eginiko kritika.
|
|
|
Eta aurrerago ere (1999: 47), informazioaren gizartean samaldan sartzen ari diren erdarazko komunikabideek
|
duten
eragin erdaltzale gero eta handiagoa, aipatu zuen.
|
|
|
– Ekosistemaren faktore abiotikoek bizidunengan
|
duten
eragina
|
|
|
– Ekosistemaren faktore abiotikoek bizidunengan
|
duten
eragina
|
|
|
eta has gaitezen hainbat egoerak horietan
|
duten
eragina ikertzen.
|
|
|
Bizi ohiturek gure bizi funtzioetan
|
duten
eragina aztertu duzu, eta hainbat hipotesi azaldu dituzu.
|
|
|
1 Bizi ohiturek gizakion bizi funtzioetan
|
duten
eragina aztertzeko, garrantzitsua da ezagutzea nola
|
|
|
bizi ohiturek
|
duten
eragina aztertu duzu. Baita bizi ohitura desegokien ondorioz sortzen diren
|
|
|
– Bizi ohiturek gizakion bizi funtzioetan
|
duten
eragina egoki
|
|
|
– Bizi ohiturek nerbio sisteman
|
duten
eraginaren aurrean nire jarrera adierazten.
|
|
|
Gizakion funtzionamenduaren inguruan aritu zarete, eta gure bizi ohiturek osasunean
|
duten
eraginei
|
|
|
Gogoratu bizi ohiturek gure bizi funtzioetan
|
duten
eragina
|
|
|
Nerbio sistema sinpatikoak erraietako eta odol hodietako nerbioetan
|
du
eragina, eta,
|
|
|
eragin dezakezuela zuek? Zeinetan uste
|
duzue
eragiten duzuela. Zeinetan eragiteko prest zaudete?
|
|
|
–gasen portaeran tenperaturak
|
duen
eragina ondo azaldu badut.
|
|
|
direla. Halaber, ohartuko zineten gure bizitzan
|
dituen
eraginak ez direla nolanahikoak. Unitatearen
|
|
|
horrela, aldaketa klimatikoan
|
duen
eragina gutxiagotu, edota baita etorkizunean espaziora bidaliko
|
|
|
a) Nola murriztuko zenukete kafe ekoizpenak ingurumenean
|
duen
eragin negatiboa?
|
|
|
Ekuadorreko Galapago uharteetan
|
duen
eragina, eta egin ditzagun proposamenak hango turismo
|
|
|
c) Zerrendatu jarduera horrek ingurumenean
|
dituen
eraginak.
|
|
|
batean
|
duten
eragina ahalik
|
|
|
horiek planetan
|
duten
eragina aztertuko
|
|
|
niregan
|
duen
eraginaz hitz egin dezakegu?
|
|
|
|
duten
eragina eta gizarte zibilek legeei erantzuteko
|
|
2016
|
|
|
Marx-ek argiro erakutsi zuen klase egoerak pentsakeran
|
duen
eragin izkutua: konturatu ere gabe geure giza-klaseko seme gara.
|
|
|
Giorgio Bassani idazle italiarra Bolonian jaio zen 1916an, baina familia Ferrarakoa zen, eta hiri horretan igaro zituen haurtzaroa eta gaztaroa, Italiako faxismoaren garaian; judua izanik, Ferrarako orduko burgesia juduaren giroa islatu du bere literaturan, zehaztasun handiko oroimen lana eginez, baina, batez ere, oroimen horri janzkera poetikoa emanez, eresi doinuz hornituz, eta garai haren azterketa historiko politikoa ere burutuz. Dena dela, haren lanetan, ingurune historikoak giza ekintzen poesia azaleratzeko betekizuna dauka, kanpoko gertakariek gizakiaren ariman eta sentimenduetan
|
duten
eraginean sakontzeko. Bestalde, haren literaturaren alderdi politikoa, hain zuzen, judutasunak kontaketan duen garrantzitik ateratzen da:
|
|
|
Aparailu benetan apartekoa omen zen, berak ikertu eta teknikari milandar on batek sartutako «mekanismo» berezi batzuei esker, hain zuzen. Aldaketa horiek soinuaren kalitatean
|
zuten
eragina, bozgorailu bakarretik barik, lau soinu iturri desberdinetatik ateratzen baitzen. Soinu baxuetarako, erdikoetarako eta altuetarako bozgorailu bana zegoen, eta beste bat oso altuetarako:
|
|
|
Hain gara arraroak; hain gutxi dakigu geure garunaz! Beharbada, berrogei urte betetzear egoteak
|
badu
eraginik nigan, nik hala nahi ez arren. Berrogei urte!
|
|
|
Erru sentimendua, oinazea, norbaiti min egin izanagatik halako etsipen sakon bat. Automisofobiak ez
|
du
eraginik politikariengan, batez ere forupekoengan edo immunitate parlamentarioa dutenengan.
|
|
|
Guk ez dugu erabakiko Deban zentrala egingo den edo ez. Diputazioaren nahia da xehetasunez jakitea nolakoak diren halako zentral nuklearren inguruan sortzen diren baldintzak eta ingurumenean
|
dituzten
eraginak. Beharbada, Diputazioak ez du gaiari buruzko baloraziorik egingo, lehiaketara ateratako azterketa honen emaitzak goikoen esku utziko ditu soilik, noski, ondo beharrez.
|
|
|
–Zentrala jarriko balitz, jartzerakoan nahiz gerora, kontrol zorrotz eta iraunkorrak eskatu behar lirateke, zentralak ingurumenaren alderdi guztietan
|
dituen
eraginak kontrolatzeko.
|
|
|
demografia eta haren gainean gehien eragiten duten alderdiak, hala nola segurtasun fisiko eta nuklearra, eta kokalekuaren ezaugarrietara ondoen egokitzen ziren zentral nuklear motak. Zentral nuklearrak ingurunean
|
zuen
eragina neurtzeko, meteorologia ere lehen fasean aztertuko zuen.
|
|
|
Zoritxarrez, ezin izan da daturik eskuratu ondorio horiek zentral nuklearraren eragin eremuan
|
dituzten
eragin espontaneoei buruz.
|
|
|
Zentral nuklearren erradiazioak ez zuela inolako arriskurik eragiten esan zuten. Iberduerokoen arabera, erradiazio hark pertsonengan
|
zuen
eragina garai hartan Madrilen bizi zirenek jasaten zutena baino askoz txikiagoa zen. Adibide moduan, orduan Bilbon bizi zirenek 140 unitate erradioaktibitate jasaten zituztela aipatu zuten; eta esan zuten zentral nuklearretatik gertu bizi zirenek bost jasango zituztela.
|
|
|
Gerora Iberduerok Industria Sailari, Gipuzkoako Gobernu Zibilari eta zeharka Debako Udalari emandako informazio guztia erradiazioaren isurketari eta hark biztanleengan
|
zuen
eragin txikiari buruzkoa izan zen, izugarri teknikoa. Beste alderdi batzuei ez zien heldu, hala nola inguruko biztanleriaren dentsitate handiari nahiz zentralak eskualdeko ekonomian eta garapenean izango zituen ondorioei.
|
|
|
erradiazio ionizatzailea isurtzen zutenez, osasunarentzat ondorio larriak zituztela azaltzen zuen. . Erradiazioak gizakiarengan
|
duen
eraginik garrantzitsuena da aldaketak eragiten dituela genetika edo kromosoma aparatuan?, zioen artikuluak. Ehunka kopia egin zizkioten artikuluari, eta hedapen handia eman zioten.
|
|
|
Zentral nuklear bat egoteak bai
|
baitzituen
eragin psikologikoak ere. Errezeloa eta arbuioa eragiten zuten zentralek, eta, horrenbestez, ingurumenak erakargarritasuna galtzen zuen, bizitzeko nahiz lanerako.
|
|
|
Batzordea ez zen alderdikoia izan; hau da, autonomiari eutsi zion, ez zuen alderdien eraginik. Prozesua hasi zenean, 1973an, alderdiak ez ziren existitzen legez, baina
|
bazuten
eragina.
|
|
|
Labur esanda, ekonomia faktoreak (kostuak) soilik hartu zituen kontuan, ez zituen aintzakotzat hartu gizarteari, biztanleei, segurtasunari eta espazioaren okupazioari eta antolamenduari lotutako beste irizpideak. Zentral nuklearrak erabat seguruak zirela eta arriskurik ez
|
zutela
eragiten esaten zuen. Arrazoiketa horri eutsi zion gatazkak iraun zuen bitartean.
|
|
|
Horregatik, parrokietan egin behar izaten ziren, haietan ez zelako beharrezkoa gobernuari baimena eskatzea. Jendeari kezka handia eragiten zion zentral nuklearrek osasunean
|
zuten
eraginak. Kezka hori, gainera, are gehiago indartzen zuen Jose Allendek bidaltzen zigun informazioak.
|
|
|
Medikuek diote buruko kolpeagatik beste egun bat edo bi eman dudala hemen, badaezpada ere, baina itxuraz ez daukadala lesio larririk. Eta hipotermia orokorra izan zela, baina ez
|
duela
eraginik izan hatzetan edo, ez baitut eman hainbeste denbora ere elur azpian, antza.
|