|
2000
|
|
|
Xabier Mendiguren Elizegiren aburuz, aldiz, Flaubert-en L´Education sentimentale bezala Gauak eta hiriak heziketa sentimental bat da eta" idazlea horren gaztea izanda harrigarria egiten zaio irakurle zaharxeagoari zein sakon eta barnetik ezagutzen dituen giza erlazioen miseriak,
|
nahi
eta ezinak, mozorro jokoak, jokabide ustelak..." (ikus liburuaren hitzaurrea).
|
|
|
Autoan joateak duen abantaila paisaiaren kolore aldaketez ohartzeko ematen duen aukera aparta da, eta mapa geopolitiko baten gainean irristatzen ari zarela ematen du, autoak erraztasun berberarekin uzten baititu atzean hiriko grisak zein nire ametsetako esmeraldetara iritsi
|
nahi
eta ezin duten berde apalagoko zelaiak, edo garitza zabaletako hori gorriztak. Eta hemen miliatan neurtzen den abiadurak asfaltozko hariz josten ditu Irlandako mapa geopolitikoa osatzen duten kolore desberdinak.
|
|
|
Aspirina, salda beroa eta coca cola baino areago, alkoholaren zurrunbiloak zurrupaturiko belaontziko patroiak ez oroitzea du bakea eta gozoa itzuliko dizkion portu segurua. Bai, nik ere ezagutu ditut hordiak, zigorra zutenak gomutatu
|
nahi
eta ezina. Gutienak, ordea.
|
|
|
Berak esana zuen" bihotzak agindu erara" ondu zituela poemak. Egia da tresneria handirik gabeko poeta dugula, baina halako gardentasunaz mintzo zaigu non lirika sentimental bat osatzen baitu
|
nahiaren
eta ezinaren, grinaren eta lotsaren arteko pultsuan. Pako Sudupek ongi atzemana duen bezala, maitasun galduaren poeta dugu Nemesio Etxaniz, eta bere malkoak, inozoaren muga arriskutsu horretan baldin badago ere, hunkitu egiten gaitu, frustrazioa molde dotorean ematen dakielako.
|
|
2001
|
|
|
Zer esan nezake nik liburu produkzioaz dagoeneko hainbat aldiz esana ez dagoenik? Lerro hauen aurreko solasaldian luze eta zabal agertuko ziren, seguru asko, liburugintzaren okerrak eta makurrak, euskalgintzaren
|
nahi
eta ezinak, kulturgintzaren ajeak eta gaitzak. «Zuek beti kexaka», esango didazu, eta ez duzu arrazoirik faltako, baina, halakoxea da gure mundu ziztrina, gure lanbide zekena, pozak urri eta disgustuak suelto banatzen dituena.
|
|
|
Giltza eskutatik ken eta su batean hasi zen atea ireki nahiz.
|
Nahi
eta ezin. `Hemengo giltzak oteia, gero!
|
|
|
Gainera, oihan horretan errepikapena dago izugarri. Errepikapena niretzat beti dago amesgaiztoarekin lotuta; amesgaiztoa normalean, errepikapen sail batetik atera
|
nahi
eta ezina izaten da. Errepikapenaren eguneroko adibide bat jarriko dizuet:
|
|
|
Ezta ahoan musua emateko intentzioarekin bere gainean abaildu zenean ere. Kuleroak puskatu zizkionean, atzetik zakila sartu
|
nahi
eta ezin horretan, Manu ez zen ikaratu. Panpina estutu eta estutu eta zakilari eman eta eman aritu zen.
|
|
|
(Eta inork uste balu arazo hori jada modatik pasea dela, on luke gogoratzea ez zaigula falta trapu zikin horiek aldizka, eta behin eta berriro, aurpegiratzen saiatzen zaigunik, Adolfo Careagaren hitzaurre mamitsuarekin jadanik bigarren edizioan doan Paginas de Sabino Aranalibu ruan, adibidez, behiala Manuel de Eguileor abertzale" sutsu" hark atera zigun De su alma y de su pluma deitoragarri haren isla. ...an, arazoaren mamira joanez gero, Arana ez litzaiguke arrazistago agertuko garai hartako gainerako espainol eta europar politikariak baino, baina testuinguru horretan juzgatu behar izanez gero ere, ene ustez komenigarria litzateke hori lehenbailehen geuk egin eta geure historiaren puntu ilun hori behin betiko argitzea, Sabino Aranaren gainean zenbait abertzaleren artean oraindik dagoen hagiografia
|
nahia
eta ezin ukituzko tabu absurdo hori erabat baztertuz).
|
|
|
Minesek arratsalde hartan egin zituen negarrak Urrabiara joan izatera, uholdea izanen zuten Endarlatsan. Ama eta Bordako Maripaz ondoan zituen, kontsolatu
|
nahi
eta ezin. Aita eta aitatxi desagertu ziren.
|
|
|
Izanez ere, gurdia airean eramaki zuen, bere gurpil handiak eta guzi. Garrafoiak dantzan hasi ziren, erori ez erori, eta zaldiak are biziago mugiarazi zituen bere zango ederrak, ikaraturik, ihesi
|
nahi
eta ezin, bazekielako haietakoren batek lurra jo eta puskatuz gero, nagusiaren kolera ez zela itzaliko bere saihetsetan toberak jo gabe, eta orduan oinazeak laino bat hedatuko zuela bere begietan, Martin Joxe nekatzen zen arte.
|
|
2002
|
|
|
Baiña beste batzuena koipetsuegia edo lehorregia dalako banaka banaka erortzen da eta burua leun, disdiratsu, labankor gelditzen zaie. Ilea euki
|
nahi
eta ezin! Alboetan eta atzean ugari eta tinkoa dute; gaiñekoa joan zan.
|
|
|
" Propagandako ile botika guztiak ezertarako ez dute balio". (...) Buru soil gelditzen ari diranak zaitu
|
nahi
eta ezin dutelako. Luzea daramatenak pakean bizi nahi dutelako eta ez zaielako uzten.
|
|
|
Gogorra batzuetan, hunkigarria besteetan. Halakoa da drogaren atzaparretan eroritako neska baten
|
nahia
eta ezina, eta gurasoen sufrimendu jasangaitza islatzen dituen liburu hau. Gainera, «Olga»n agertzen dena ez da asmakizun bat, benetan gertatutako historia baten kontakizuna baizik.
|
|
|
Baina lorik egin ezina izaten dutenen artean, errutinazko ekintza horiek besterik ulertarazten diote burmuinari: iritsi dela berriro ere gaua, lo egin
|
nahi
eta ezina eta horren dakartzan kezka eta egonezina.
|
|
|
Egoera hori, hirurek ikusi
|
nahi
eta ezin ikusi, hirurek begia nahi eta ezin aurkitu, barregarria zen, benetan.
|
|
|
Egoera hori, hirurek ikusi nahi eta ezin ikusi, hirurek begia
|
nahi
eta ezin aurkitu, barregarria zen, benetan.
|
|
|
Mirarik bere jantzi koloretsuek aldarrikatzen zuten moduko hippya izan nahiko zukeen, maitasun librea, askatasuna eta horrelako hitz potoloek adierazi nahi zutena bizi. Baina etsita zegoen ameslari urardotua baizik ez zela;
|
nahi
eta ezinaren irudi bakartia.
|
|
|
Azkenean ibili ezin zela gelditu zen. Ni mendirantz nindoala, berak nirekin etorri
|
nahi
eta ezin. Gixajoak orduan egiten zituen ulu luze, saminak!
|
|
|
Zerbitzu publiko bat eskaintzea da helburu, menturaz programa minoritarioak egin ditugula onartuz, edo ahalik eta jende gehien biltzea, inolako nortasunik gabeko programak ezinbestekoak ditugula aldarrikatuz, besteren pare jartzen ahalegintze hori beharrezkoa ez denean? Elkarrizketak, albistegiak edo dokumentalak jartzen baditugu pantailan batzuek uste dute apalesten dugula telebista, eta euskal mundua gutxiesten, ikusle gutxiago izateko arriskua ekarriko bailuke horrek, baina zerbitzu publikoek badituzte beti beren mugak eta ez dugu ibili beharrik teleikusleen merkatu antzu horretan nor baino nor gehiago,
|
nahi
eta ezin, iragarki eta lehiaketa arruntez bete nahian programazioa. Gainera, horrenbeste libururen irakurtzeko gai den hiritarrez inguraturik bizi garen herri honetan, uste dut kultura zainduko lukeen telebista batek sekulako arrakasta izango lukeela.
|
|
|
Euskal Herrian Atxagak; Moisesek bezala, ikusi du lur prometatu hau baina badaki ez zaiola bertan sartzen utziko. Saizarbitoriaren Bihotz biren taxu sentzasionalista berriak ere masa kultura bihurtu
|
nahiaren
eta ezinaren kalbarioa derakuskigu. Joxean Sagastizabali oraindik produkzio gehiena motzegi gera  tzen zaio.
|
|
|
Chamberlain lehen ministroa eta Churchill akabauko nebazan nik, sumintzen zen Jose Galderrekin mintzatzen zen bakoitzean. Faxisten ankerkeria ez zen
|
nahi
eta ezin dabilenarena. Beranduegi.
|
|
|
Baita Madnerrek ere Bilbon. Agirrek egindako deiaren larriak
|
nahia
eta ezina besterik ez zuen erakusten haren ustez. Bilbo matxinatuen mende geratuko zen luze gabe.
|
|
2003
|
|
|
Koldo Izagirrek apailatu eta Susa argitaletxeak plazaratu duen XX. Mendeko Poesia Kaierak bildumaren azken hamaika olerkarien artean, Juanjo Olasagarre aurkezterakoan, bi etapa bereizten ditu Koldo Izagirrek Sakanako poetaren olerkigintzan. Lehenean, Sakanako errealitate gordinean kokaturik, zanpaketarik gabe eta euskaltasun aurrerazale batean bizi
|
nahi
eta ezinaren eredu bihurtzen du eskualdea. Bi liburutan banaturiko antzezpen handi batek osatzen duen bigarrengoan, ordea, poetaren sentsibilitate anitza hainbat pertsonaiatan gauzatu da, eta haien arteko harremanak dira poesia sortzen dutenak:
|
|
|
–Berarekin hitz egin nahi nikek –esan nion eta barrura abiatu nintzen. Bidean sentitu nuen lehendabiziko aldiz gertakariak martxan jarri izanaren erantzukizuna eta damua, eta gauzak zeuden zeudenean (idazlea bere gordelekuan, Monika nigandik urrun eta idazlearen emaztea bere poltsa zimurrean pistola beltza zeramanean) hobeto zeuden susmoa, denborari atzera eragin
|
nahi
eta ezina, guztiok amildegi baterantz labainean ote gindoazen sentipena eta, azkenik, amiltzen ari garen bitartean bakardadeak eragiten digun izua, esku adiskideak urruntzen ikustean bizi dugun lokamutsa. Monika besarkatu eta isilik luzaz egoteko gogoa sentitu nuen, baina, bere aurrean aurkitu nintzelarik, ez nuen jakin urrats hori egiten, hotz eta zurrun geratu nintzaion begira, eta une batzuk geroago, bera negarrez hastera zihoala ikusi nuenean bakarrik egin nion fereka bat bekokian, ez zen laztanera iritsi, keinu bat gehiago izan baitzen, aurpegia estaltzen zion ilea apartatuz.
|
|
|
Ezin izan nuen, baina sinets iezadazu saiatu nintzela. Geroztik ere gertatu izan zait, kontatu
|
nahi
eta ezin.
|
|
|
Ez zuen horrelako errealitaterik bizi nahi. Biak
|
nahi
eta ezin. Greta eta Ana.
|
|
|
Orain bai.
|
Nahi
eta ezin. Bizitza eta heriotza.
|
|
|
Belarria umeldu dit mingainarekin.
|
Nahi
eta ezin. Gainetik kendu nahi dut.
|
|
|
Berari begira dago, sor sor, mekanoaz pixka batean ahaztuta. Esan
|
nahi
eta ezina antzematen zaio begirada horretan. Zer ari ote da pentsatzen?
|
|
|
3. Erantzun eta eraiki.
|
Nahi
eta ezin. Egitasmo eta garatu beharreko ideien faltan ez dago:
|
|
2004
|
|
|
Pailazo bihurtutako musikaria da T (arte) an ekoizpen etxeak taularatu berri duen Sonata segundu batean... eta piku antzezlanaren protagonista. Patxo Telleriak idatzitako istorioa
|
nahia
eta ezinaren arteko borrokaz mintzo da.
|
|
|
Etenik gabeko porrota baten kronika da literatura, gizakion izaera mugatuaren eta mugarik gabeko utopiaren arteko
|
nahiak
eta ezinak bizi duten lehia kontatzen duen memoranduma. Haatik, literatura ispilua omen, bidegabekeriak baztertzen eta nondik norako zuzenak markatzen laguntzen digun memoria selektiboa, alegia.
|
|
|
Eta oporrak, opor izateko, etxetik eta herritik urrun eman behar; zenbat eta urrunago joan, orduan eta oporrago! Eta horrelakoetan ohi bezala,
|
nahi
eta ezin duena etsipenaren putzutxoan murgiltzen da: ezagutzen dut bere diru kontuengatik ezin, ohi bezala, lagunekin ez dakit nongo apartamentuetara joan, eta gezurra esan diena aparte kanpinera doala zuritzeko.
|
|
|
Bizi
|
nahi
eta ezin biziak itomenaren irudia sorrarazi dio euskal poeta bati. Jakinaren gainekoa omen da gure kasua, badakigula zer gertatzen ari zaigun, eta hori ezjakinaren esperientzia baino makurragoa dela.
|
|
|
Anti etnozentrismo honen zilborra bere kulturaren eta zibilizazioaren ontasunez jantzita, arrain txikiak bere burua haren bazkatik libratzeko ezkutalekuen estrategiak proposatzen dizkiolarik, etnozentrismoa izango dugu hitz salataria. Bizi
|
nahi
eta ezin biziaren aitzinean, madarikazioak jotako hitza aditu du hizkuntza eta kultura menderatuaren ordezkariak. Horrela, hipokrisiaren neurri guztiak hautsita, itsaso zabalean arrain handiak txikia desegin arteko atsedenik hartzen ez duela jakinda, herri kultura apalen inguruan hesiak jarri beharra dago hauek desagertuko ez badira.
|
|
|
Zeren argitan azaldu behar dugu euskal hiztunaren gaitasun komunikatiboaren, esan
|
nahi
eta ezin esana?. Zeri zor zaio euskarazko trebetasunetan komunikazioaren berbaldia behar bezala taxutzeko daukan ezina?
|
|
|
Min hori sentitzeko, min horren arantzak bihotzean eragindako ziztadaz ohartzeko, euskaldun izatearen kontzientzia garatu samarra eduki behar baita. Arantzaren minak bere osotasun eza salatzen dio Joxe Austin Arrietari, izan
|
nahi
eta ezin izanaren tirabira bortitza: –Baina ez naiz euskaldun osoa, lehenago nioen bezala.
|
|
|
Txakolina bezalakoa da euskalgintza: ardo
|
nahi
eta ezina, Bat soziolinguistika aldizkaria, 1999, SEI, 84.
|
|
|
batean, hizkuntza galdua duen euskal nortasunaren kontzientzia; bestean, kontzientzia galdua duen euskal hiztunaren nora eza. Batean,
|
nahi
eta ezinaren borroka; bestean, ahal eta nahi ezaren talka. Dudarik gabe, euskal identitatearen batasuna eragozten duen gizaki eredua ekoitzi du etnozidioaren desorekak:
|
|
|
Haien pozak, kezkak edo atsekabeak ezagutu eta konpartitu nahi lituzke," ahal banu ixtant bat zure soa ezagutu..."(" Met roan"). Eta elkarri hurbildu, komunikatu eta maitasuna agertu
|
nahi
eta ezin horretatik sortzen da, hain zuzen ere, poetaren ezintasuna eta ezinegona.
|
|
|
Manex bere garaiari, bere herriari engaiaturik bizi izan den idazlea izan da, eta haren obra herria ren bizi
|
nahiaren
eta ezinaren arteko gatazkaren emaitza da. Eleberrian nahiz olerkietan gizartearekiko kezka eta konpromisoa aurkitzen ditugu, kritika zorrotza eta salaketa, bai mundu osoan gudarik eta zapalkuntzarik bizi duten lurraldeei dagokienean, bai hurbiletik bizi duen Euskal Herriko errealitate gatazkatsuari dagokionean.
|
|
|
ametsa ez ziotela itzuliko. Amestutako iraultza hark bere buruarengandiko askapena ekar zekioneko esperantza eta heterosexual bihurtu zedineko beharra ezinezko zitzaizkiola ohartzean,
|
nahi
eta ezinaren arteko sarean trabatu zen; bere bizitza ez zuela inoiz irudikatu erabaki behar izan zuen, ametsa kolektiboa baitzen, eta kolektiboan gauzatuko zen banakakoari zegokion afan, nahi eta desira oro. Ohartu zen Lekunberrin egin zuen bidea egitea zela errazena, xenda trazatuari jarraitu, alegia; bere kasuan, ordea, akats bat zegoen, eta akats horrek zeraman orain Londresera; akats horretan zetzan eskura uste izan zuteneko Euskal Herri aske hartako biztanle, aske, esan luke, ez bilakatzeko arrazoia.
|
|
2005
|
|
|
Bost liburu izan zenituen lehenik inongo editorialek ez zizkizunak publikatu. Nola bizi da
|
nahi
eta ezin hori. Nondik bildu indarra berriz idazten hasteko?
|
|
|
Hirugarrenek gaixoari erraina ematera" oso hurbileko lagun maite bat" badator Baimen Batzordera bidali eta galdera gehiago gabe horren erabakia ontzat ematen dute. Azkenik, badira giltzurrun bat lortu
|
nahi
eta ezin duenari" ezagutzen dugu norbait igoal lagunduko lizukeena" esaten diotenak. Lotsarik gabeko mediku trafikatzaileak, alegia.
|
|
|
Horrezaz pentsetan dabil eguzki izpiek esnatuarazo eta berehala. Ikusi ikusten ditu urre koloreko izpiok eta sentidu sentidu leuke urre kolorekoen berotasuna, barrutik daroa eta burruka ixila,
|
nahi
eta ezinaren artekoa hain zuzen be. Ikusten eta ikusi gura dauanaren arteko disoziazinoa, sentitzen dauanaren eta sentidu ezin dauanaren artekoa, horrexek menperatzen dau Sara.
|
|
|
Pentsio sistema ez da justua, ez du horrela izatea
|
nahi
eta ezin izan liteke, gainera.
|
|
|
Alta euskal gaiei loturiko sail egonkorrak sortzeko ahalegina (euskal kroniken saila adibidez) ez zen guztiz gauzatu.
|
Nahi
eta ezin hori euskararekin agertu zen oso argi: aldizkaria, ia osotasunean gazteleraz zegoen, baina euskarari lekua ematen saitu zen, gurari hori, duinki betetzea lortu gabe.
|
|
|
Bitartean beste bat, arropa eranzten hasi zait. Inpotentzia sentitzen nuen neure erraietan,
|
nahi
eta ezina, hiltegira bidean doan animalia banintz bezala, pertsona izateko eskubiderik gabea, zer eta beraiek ez diren arraza batekoa, judutarra izateagatik. Jarraian, nire gorputza ukitzeari ekin diote.
|
|
|
Gehienak pesimistak ziren, baina ez dute etsitzen, eta lanbidea nola hala salbatu nahi dute. Laugarrena, espainiarren etsipena; euren
|
nahia
eta ezina. Bosgarrena, laguntza ezinbestean behar dela; bakoitzari ordain diezaiotela tokatzen zaiona.
|
|
|
patxadaz eta inorako presarik gabe itxaroten dutenak, eta espaloi ertz ertzean, oin puntak errepidean, artega, bekaizkeria eta gaitzespenez hirugarren mota bati begiratzen diotenak. Hirugarren mota hau, hain zuzen ere, semaforoan itxaroten ez dutenek osatzen dute; hauek autoak etor daitezkeen alde bakarrari so egin eta berehala zeharkatzen dute beste espaloitik banatzen dituen errepide tarte laburra,
|
nahi
eta ezin dabiltzanei zapore mikatza utzirik ahoan. Gogoko ditu hiriak gauez hartzen dituen koloreak:
|
|
|
luzatu
|
nahi
eta ezin dut.
|
|
|
Zer zen ba inpotentzia, orpoen ordez, hankapean ezpainak josita zituzten ahoak izatearen inpresio hura ez bazen? Amorrua gainetik kentzeko hankapetik ere oihu egin
|
nahi
eta ezina, aire tragaderak faltan izate hura.
|
|
2006
|
|
|
haiei lagundu
|
nahi
eta ezin,
|
|
|
|
nahiaren
eta ezinaren burrukatoki ekaitzez betea.
|
|
|
Lagunaren konkista horiek, esan dudan moduan, ez ziguten bekaitzik sortzen, eta geure garaipentzat ere sentitzen genituen, neurri batean. Amodio librearen defendatzaile izan arren bikote normaletan genbiltzan gu ordurako, eta Hankapalo, horrenbestez, guk
|
nahi
eta ezin genuen horrexen gauzatzailea zen, gizonezko uztartuen mendekatzaile eta gure koadrilaren ohorearen goratzaile.
|
|
|
Bertsoa egiten saiatu den ez bertsolari orok daki zein ariketa gogorra izan daitekeen.
|
Nahi
eta ezin. Horixe.
|
|
2007
|
|
|
Kurdistango Gobernu Autonomoak ez du arabiarrik nahi bere lurraldean, eta bisarako oso baldintza zorrotzak ezarri ditu berriki guretzat. Gure herrialde barruan emigratu
|
nahi
eta ezin!
|
|
|
Irudia etsigarria da: autogobernuan aurrera egin
|
nahi
eta ezin.
|
|
|
Ez zaizu inoiz gustatu, bere nahia izan da beti, ez zurea. Hil aurretik hitza eman omen zion amamari, balleta egingo zenuela, berak gaztetan egin
|
nahi
eta ezin izan zuelako. Asteburuan izan duzuen liskarraren ondoren, ez da gaur egunik onena halakorik esateko, baina nahikoa dela erabaki duzu, zure oina aurrera eta atzera nola doan begiratzen duzun bitartean.
|
|
|
Horrenondorioz, neurotikoak ez du ongi bizitzen nolakoa izan behar duen. Horrenondorioa histeria (aita bezala faloa izan
|
nahi
eta ezin) edo obsesioa (aita bezala faloa izan edo ez izan) garatzea izan daiteke. Psikosietan, aldiz, Superniakislatzen duen eragin inperatiboa ez da gauzatu, eta, horren ordez, aita funtziosinbolikoa aita errealaren irudira murrizten da.
|
|
|
Gauzak batzuetan nola okertzen diren, ez dago sinesterik.
|
Nahi
eta ezin.
|
|
|
Horixe du horrek, jakin
|
nahia
eta ezin jakina, biak ala biak, eta hori horrela den artean, neuk daukat hura mendean eta koskabiloetatik zintzilik harrapatuta. Beraz, mon ami, izorra dadila pixka batean, eta hori ospatzeko atera ardo zuri berezi bat, dedio, berdin zait Galiziakoa edo nongoa, gaurko egunean azkena izango da eta.
|
|
|
Argia hedatu ahala, edertasunari nekez eusten dion hiriaren
|
nahi
eta ezinak ageri ziren gero eta nabarmenago: aldamioei esker ozta ozta zutik zirauten eraikin dotoreak eta landaretzak irentsitako jauregi txipiak.
|
|
2008
|
|
|
Lerro hauetatik Lasarte Oriako udalari 2007ko Martxoaren 21eko osoko bilkuran adostutako akordioa aurrera eraman dezala eskatu nahi diogu.Bertan Zubietan erraustegia eraikitzearen aurkako baliabide guztiak erabiliko zituela hitzeman zuen.Eta bide batez, Beste kudeaketa eredu bat posible delako, zaborraren zati organikoa bereizita biltzeko konpromisoa har dezala.Ricardo Ortegari EBko zinegotzi eta gobernu batzordeko partaideari eskaera zuzena: ...rian behar diren azterketa, informazio kanpainak egin eta talde desberdinen adostasuna bilatu ondoren, kudeaketa eredu hau martxan jartzera.Herrialde katalanetan posible zela bertatik bertara ikusi genuen, beraiek posible egin badute, gu gutxiago izango ahal gara. Apustu honetan zuk nahi baduzu (gehienetan nahi izatea ez da nahikoa izaten, ahalmena ere indarrean jarri behar da) edo uzten badizute(
|
nahi
eta ezinaren azpian ez ezkutatu) bide lagun izango gaituzu.Erraustegirik ez Zubietan ez inon, kudeaketa eredu berri baten alde.Lasarte Oriako Hautetsi Independistak
|
|
|
Instantzia guztietatik eskatzen zaio euskal hiztunari euskaraz egiteko, eta azpimarratzen da, orain bereziki irmo, euskararen egoeraren erantzule, neurri handi batean, euskaldunen utzikeria dela. Alabaina, Behatokiak milaka adibide jaso ditu urtetan eta duela gutxitik Elebidek ere bai (hizkuntz eskubideak" bermatzeko" erakunde ofiziala); euskara egin
|
nahi
eta ezin duten herritarren kexak jaso dituzte. Agerikoa da hizkuntza erabiltzeko aukerak oso lotuta daudela hiztun kopuruarekin, hau da, zenbat eta hiztun gehiago orduan eta hitz egiteko aukera gehiago.
|
|
|
Familia handi samarra hareek be eta behin, haren ama lagun batzukaz barriketan egoala, honako autua atera eben: ez dakit nongo bikoteak umea
|
nahi
eta ezin ebala ekarri.
|
|
|
Eta Regina, haren betartea fokupean zukeèn kamera ezkutu batek istantean antzemango zion haren ezinegonari, ulerkortasunezko keinu bat egin
|
nahi
eta ezin finkatuko balu bezala, nora ezean gelditu zen, belauna tolestu eta bere adostasuna istantean adierazi bazion ere, Nataliaren ezpainetan irri hautemangaitz bat gorpuzten zen bitartean, orduantxe arindu balitzaio bezala buruko mina pixka bat.
|
|
|
Aitorren ahoan emakume begibeltzaren ezpainetako marrubi zaporeak irauten du oraindik. Musuari erantzun
|
nahiaren
eta ezinaren arteko tirabirak aztoratu egiten du. Eta ez daki egiazko musu baten atarian zegoela ametsetan murgildu den ala, aitzitik, emakume hori ametsetakoa izanik orain ez ote dabilen Maite gabeko mundura esnatzen.
|
|
|
Azken alde horri, alde kontsumitzaile horri, erantzun behar dio Elhuyarren alde sortzaileak. Eta errealitate horretatik, premien,
|
nahien
eta ezinen dialektika horreta tik, abiaturik plazaratu nahi dugu gure gogoeta, gure kezkak eta nahiak zuengana tzeko.
|
|
|
Hitzak ezagun (samarr) ak zaizkigu, baina esanahia ulertezina zaigu sintaxia dela bide, izenen zama izugarriak eta horien arteko lotura nola hala bideratu
|
nahi
eta ezinak sortzen baitu arazoa.
|
|
|
nezko zitzaizkiola ohartzean,
|
nahi
eta ezinaren arteko sarean trabatu zen; bere bizitza ez zuela inoiz irudikatu erabaki behar izan zuen, ametsa kolektiboa baitzen, eta kolektiboan gauzatuko zen oro banakakoari zegokion afan, nahi eta desira oro. Ohartu zen Lekunberrin egin zuen bidea egitea zela errazena, xenda trazatuari jarraitu, alegia; bere kasuan, ordea, akats bat zegoen, eta akats horrek zeraman orain Londresera; akats horretan zetzan eskura uste izan zuteneko Euskal Herri aske hartako biztanle, aske, esan luke, ez bilakatzeko arrazoia, baina beti izaten duk akats bat.
|
|
|
(Moztuta) Kaixo. (Haurrari begira, tristuraz, hartu
|
nahi
eta ezin) Zer moduz dago?
|
|
|
Hirurtekoan zehar, errealistek bonapartetiarren aurkako gerran hain arrakastatsua gertatu zen gerrillaren taktika berreskuratu zuten, eta hau benetako buruhauste bihurtu zen armada erregularreko buruzagientzat.
|
Nahi
eta ezin horren berri Asura koronelaren testigantzak ematen digu: «Desengañado ya de que fatigaba en vano a la tropa, me retiré a las seis y media de la tarde, después de catorce horas de marcha (sin tiempo siquiera para comer el rancho) a la villa de Durango» (Montoya, 1971:
|
|
|
Baina Mentxoven akats larriak edo Euskaltel Euskadiren
|
nahi
eta ezinak ezin ezkuta dezake tropel erdiak atzo egin zuen lan dotorea. Hasi eta bukatu, zoragarria izan zen etapa.
|
|
|
Gustura egon ziren mungiarrak, aire kantatuetan (Maltzeta, Joxek Andreari) eta, batez ere, instrumento hutsezko melodietan (Arin latin, Aldapan). Agurreko kantuan, Akelarre n, Faltriqueirarekin batera Obrint Pas taldeko kantaria, Xavi Sarrià, izan genuen, seguru asko Celtas Cortoseko Jesus Cifuentes kantariaren ordez; Valladolidekoak egon
|
nahi
eta ezin izan zuen azken finez. Bisetan Belardi izan zen behin betirako agurrekoa, entzule guztiak zutik, ekitaldi oso ongi hartuz gero.
|
|
|
|
Nahi
eta ezin. Halaxe aritu zen Arrate Naturhouse ren kontra atzo Logroñon (Errioxa, Espainia), eta galdu egin zuen:
|
|
|
Galarzaren kasua ez da
|
nahi
eta ezina, hobe beharrez uko egitea baino. Iaz bizkarreko minez jokatu eta 22 galdu zuen Kokaren aurka.
|
|
|
Etxean Betis, Recreativo eta Deportivoren aurka jokatu zuen jarraian, eta partida horietan ziurtatu behar zuen mailari eustea. Osasuna
|
nahi
eta ezin aritu zen hiru partidetan, ordea. Hiru partidak berdintsuak izan ziren, Osasuna ez zen aurkaria baino gutxiago izan, baina golak sartzeko egundoko komeriak izan zituen, eta aurkariak gol bat sartzea nahikoa izan zen galtzeko:
|
|
|
Defentsan nahiko ondo moldatu zen Bruesa lehen zatian. Salgadok 18 minutuan lortu zuen lehen saskiraketa, eta Iurbentia
|
nahi
eta ezin aritu zen erasoan. Bigarren zatian zortzi asistentzia eman zituen Salgadok, eta aginte makila hartu.
|
|
|
Alde horretatik, beharra izanez gero, aukera zabala daukagu.Krisia baino gehiago kontrola aipatu behar da, beraz, Andoaingo Udalaren kasuan. Egoera ekonomiko zail honetan, aurrera eraman
|
nahi
eta ezin izango den egitasmorik ba al duzue eskuartean. J.P.G. Udaletxearen eraikin berria egiteko proiektua lantzea nahiko genuke, gainezka egiteko zorian gaudelako.
|
|
|
Osasuna Athleticen antzera dabil:
|
nahi
eta ezin. Nafarrei ere asko kostatzen zaie puntuak lortzea.
|
|
|
Atzo Miarritzeren leloa
|
nahia
eta ezina izan zen. Jokatu nahi zuen talde euskaldunak, baloia ukan zuen, baina ez zuen asmatu jokoari beharrezko abiadura eta bariazioa ematen, Perpinyako defentsa mugitzeko.
|
|
|
60ko hamarkadan artean gazteak zirenei eginiko omenaldiak ere badu bere lekutxoa La lutte finale n (hortik izenburuaren hautua, Internazionaleko bertso berreskuratua). Baina, egia esan, nobelaren garapenean gai honekiko trataera nola eramaten den irakurrita, sarritan aurpegia uzkurtu zitzaidala aitortu behar dut,
|
nahi
eta ezin baten ondorioa agian, eta horren erakusle iruditzen zait artxibo informatikoarekin eginiko mendekuaren kontu hori guztia.
|
|
|
Une askotan
|
nahi
eta ezin ibili nintzen; izan ere, ni modu jakin batean korritzera ohituta nago. Eta iaz, urte bete geldi pasatu ondoren, ba, gihartze lana, esaterako, ez nuen nik nahi bezala egin.
|
|
|
Halere, urterik urte eskubideen urraketen kopuruak gora egitea hausnarketarako elementua da. Euskara erabili, hizkuntza eskubidea baliatu
|
nahi
eta ezin izan duten milaka espedienteren kasuistika kudeatu du.
|
|
|
Eta Regina –haren betartea fokupean zukeèn kamera ezkutu batek istantean antzemango zion haren ezinegonari, ulerkortasunezko keinu bat egin
|
nahi
eta ezin finkatuko balu bezala– nora ezean gelditu zen, belauna tolestu eta bere adostasuna istantean adierazi bazion ere, Nataliaren ezpainetan irri hautemangaitz bat gorpuzten zen bitartean, orduantxe arindu balitzaio bezala buruko mina pixka bat.
|
|
2009
|
|
|
Hori guztia eta beste asko ulertzeko, zuk ondo dakizun moduan irakurle, informatua egon behar da. Argiak ez dizu dena azalduko ez du
|
nahi
eta ezin du, baina bai entresaka garrantzitsua.
|
|
|
Badago hor, bistan denez, kosmopolitismo errogabearen kritika zuzen bat, baina antzeman daiteke, era berean, kanpora zabaldu
|
nahi
eta ezin bat, mundu zabalera egokitu ezin bat. Kinka historiko beretsuan (Lizardik ez bezala, 1936ko gerra aurreko euskal letren pizkundea ezaguKonplexua izan da beti partikularraren eta unibertsalaren arteko dialektika, eta are konplexuagoa ausaz hizkuntza komunitate gutxituen kasuan.
|
|
|
11 Aski da" Txakolinaren ospakuntza" irakurtzea, ardo izan
|
nahi
eta ezin duen txakolinaren sinboloarekin: Gora txakolina/ ta damaidan poza/ ta pozaren hitza/ ta hitzaren bizitza/ ta bizitzaren bitsa/ dugun bizi nahiezko/ bizi gaituen gaitza.
|
|
|
Irlakoek puntuak lotu nahi izan zituzten azken txanpan, eta euskaldunek
|
nahi
eta ezin, etsi behar izan zuten.
|
|
|
|
Nahi
eta ezin
|
|
|
Atsedenaldira arte Osasuna
|
nahi
eta ezin eta bigarren zatia ere antzera hasi zen. Sevilla gorritxoak baino gehiago zen.
|
|
|
Hau da, hau, hormona zirkua! Neskatan egin
|
nahi
eta ezin. Neskatan egiteko bizarra izan nahi, baina hiru ile bakan afeitatu behar.
|
|
|
–Txillardegi Jaunari? poematxoko bizitzaren irakurketa
|
nahi
eta ezinarena bezala (pertsonala), bigarren liburuan. Txakolinaren ospakuntza, ko gai nagusia bilakatu da. –Euskalerria Herri da./ Herri nahi ta ezina./ Nahi ta ezin honek ematen dio bizitza?
|
|
|
Harrokeriarik ez. Bizitza ez da martxa triunfalik,
|
nahi
eta ezina da. Ez da salbazioa, nolabait, salbatu?
|
|
|
|
Nahi
eta ezinaren motiboa orain berriro agertzen denean, jadaneko beste balio bat erakusten du, mingostasunik gabe, jabal jabal eta umo, ez bizi borroka giroan, ia giza existentzia ororen sinonimo gisa baizik: askatasuna mugatua da; mugatuak gara.
|
|
|
Neskatxaren negarrak! Haurra gorde
|
nahi
eta ezin! Gizonak bere eskutan zeukan neskatxa, eta bere emaztearekin ezin zuela hautsi esaten zion.
|
|
|
Emakume serio eta profesionalak dena nire gustura ote dagoen galdetzen dit, norbait hil zaizunean jendeak daukan begirada horrekin. Zerbait egin
|
nahi
eta ezin duenaren begirada horrekin. Eskertzen diot errukia, azalean min biguna egiten badu ere.
|
|
|
Karpa koipeztuta zegoen, betiko zirkua pobrea zen.
|
Nahi
eta ezinaren itxura hartu zioten baina oparia zenez, nebak eskertu egin zion arrebari eta eskutik helduta sartu ziren, sarrerak eskuan. Sarari gustatu egin zitzaion magoaren ikuskizuna, magoa bera bigarren, hirugarren edo batek daki zenbatgarren mailako artista bazen ere.
|