|
2010
|
|
|
Euskal literatura Elizaren zerbitzuan egon zen luzaroan, XVI. mendetik XX.era behintzat, Alter elizainaren morroi. XIX. mendaren azken partetik hona, euskal literatura Alter politiko abertzalearen mesedean ibili da, baina Alter hau oso ahula izan da,"
|
nahi
eta ezinaren" artean mugitu da. Eta XX. mendearen amaierako Alter politiko iraultzailea ere1358 ahula izan da," ezinaren eta nahiaren" artekoa.
|
|
2011
|
|
|
Urte amaierakoak iraganekoaz balantzea egin eta heldu den urtean ere beteko ez ditugun helburuak zehazteko egun aproposak izaten dira. Horrelako lanetan hasi aurretik, ordea, Stevensonen Eguberrietako Sermoia irakurtzea bezalakorik ez dago, testuak gu guztion
|
nahi
eta ezinen ispilua begi aurrean jartzen digulako.
|
|
|
Horra hor, paper batzuk pantaila batzuk esan genukezirriborratzen hasten garenondako ametsa. Atera
|
nahi
eta ezin dabilzkigun hitzak dantzan jarriko dituen etorria etorriko al da. Bere burua horrelako ataka batean ikusi duenak hobe, nire ustez, Picassoren ateraldi ezagunarekin bat egiten badu:
|
|
2012
|
|
|
Aurreneko egunean bulegoan liburu bat irakurtzen aurkitu zuen, erabat abstraituta; bigarrenean, haserretuta ezkontza eraztuna falta zitzaiolako —ordubete baino gehiago pasa zuen zoko guztiak miatzen eskritorio gaineko paper artean aurkitu arte—; hirugarrenean eta laugarrenean, kautxu bilketaren kontuak egiten.
|
Nahi
eta ezin hartan, luze egiten zitzaion denbora, eta anaia bizkorraren kontsolamendua besterik ez zeukan. Club Royaleko estalpean eserita, anisete kopa eskuan, ozen iristen zitzaion haren ahotsa.
|
|
|
Eta, orduan, bere artean egin du nazkatua dagoela guztiaz: dena bere alde duen etsai baten kontra borrokatzeaz, erreinuburu izan
|
nahi
eta ezin horretan bizi beharraz beti, sekula erdietsi ez dituen tronuak irrikatzeaz...
|
|
2013
|
|
|
.. amaren bularra, haurraren janari; zerbitzuko lanean; Nafarroa, arragoa, argiaren pausaleku;
|
nahiaren
eta ezinaren borroka toki ekaitzez betea; langile baten semea naiz ni, aita bezala langile; kondaira urratu baten oihartzun oihukatua; aurrean papera ta atzean papera, periodikoak leituz ilustratzen gera; gauza denen gainetik, haizea bezala; realak cuatro uno galdu zuen atzo; isil isilik esan dezagun euskaldunen sekretua; ni naiz erreka zikinen iturri garbiak aurkitu nahi dituen poeta tristea; gu...
|
|
|
Bigarren esaldira hurbildu
|
nahi
eta ezinaren inguruan idatzi da ikuspegi ugari, azken urteotan, egile abertzaleen aldetik.
|
|
2014
|
|
|
Gizon arrunt bat, bizitzaren gorabeherengatik, leialtasunez, bide arriskutsu bat hartu beharrean egokitutakoa. Infiltratuak zer aurpegi ote zuen irudikatzen saiatu zen tarte batez; baina halako ezinegon batek, susmoa baino areago deserosotasuna zen zerbaitek —izen bat gogoratu
|
nahi
eta ezin denean bezala— ahalegin hartan kontzentratzea galarazten zion.
|
|
2015
|
|
|
Mallabikoaren ondoren
|
nahiaren
eta ezinaren artean ari izan zen ELA eta LABen harremana: printzipio adierazpen orokorretan bi sindikatu abertzaleek erakusten zuten hurbiltasuna, urruntasun eta konponezin bihurtzen zen eginbidea zehazterakoan, arlo politikoan nola sindikalean.
|
|
|
120. " Irakurleok agian hasi behar dugu idazleei irakurri dizkiegun liburuak eta idatzaldiak sinatzen. Esateko nola jaso genuenpolitikari buruzko hura (zein gero literaturaz zen) Otxarkoagako herriko taberna berrian modu ia klandestinoan, inon zabaltzeko modukoa ez omen zelako (eta nola konplize sentitzen den norbera halakoetan), eta nola bigarren bat jaso genuen modu laxoagoan (laxorik baldin badago ezergure herri arraro honetan) eta nola badugun borroka bat guk denok erantzun beharraren eta
|
nahiaren
eta ezinaren artean; zer kontatzeko, baina (baina).
|
|
2016
|
|
|
Kortazarrek gorago ekarri zalantza modernistaren inguruan Onintzek dagien galdera honela laburbiltzen du: " Sinistu
|
nahi
eta ezin sinistu"; alabaina ezin da esan Onintzek egoera tragikoa azken muturreraino eraman zuenik, fedeak eta sinistu nahi horrek galdera existentzialista garaitzen baitute, eta hargatik modernitatea ez da guziz erabatekoa," Josuri" olerkian agertu zuenez:
|
|
2017
|
|
|
Bestetik, galdera da ea norainoko bizitasuna zuen ordurako Daniel Lizarralde euskal hiztunaren etxeko euskarak, goi mailako testuak ehundu nahian ibiltzeko. Kontuak kontu, nik esango nuke Moskorrak gehiago dirudiela erronka ideologiko bati emaniko erantzuna,
|
nahi
eta ezin bat, eta ez norberaren ataza bat nolabaiteko naturaltasunez betetzea.
|
|
|
Zezena eman eta eman, eta mutilak deus ez egiten, zaku zahar bat balitz bezala ibili zuela. Ingurukoek lagundu
|
nahi
eta ezin; zer zen hura. Don Luis Igoak eman zizkion olioak, hantxe berean.
|
|
|
1962ko eta 1965eko txapelketetako finalekin konparatuta, halako irekitze bat antzematen da bertsolariei jarritako zenbait gaitan eta haiek kantatutako aleetan. Bertsolaritza mundu berrian kokatu nahian ari dela dirudi,
|
nahi
eta ezin. Sinkronia ezatik eta sinkronizatu nahitik:
|
|
|
Aitzitik, hasi eta buka isiltasunerako tarterik uzten ez duena da rock kontzertu onaren paradigma. Horrexegatik da Ramones taldearen It' s alive zuzeneko diskoen eredu, 167 abestien erauntsia bata bestearen atzetik datorrelako, inori arnasa hartzeko betarik eman gabe, eta horrexegatik da rocka gazte grinatsuen erresuma naturala eta odol transfusioak behar dituzten mathusalen askoren
|
nahi
eta ezina.
|
|
2018
|
|
|
Jabe txikiok gizarte maila apalenetako jendearen estualdi franko pairatuta ere, ederki saiatzen ziren ataka hura nola edo hala ezkutatzen, ongizatearen gezurrezko mozorroa jantzita. Hura"
|
nahia
eta ezina" zen. Aberatsenen manerak zituzten eredu, eta haien mailara iritsi nahi zuten, haien esku gidaritza politikoa eta ekonomikoa zegoelako, eta batez ere, arrakasta sozialaren eredua zirelako.
|
|
|
Begi azalaren azpikoa da muina, ikusgai sakratu halako bat. Horretan dautza norberaren
|
nahiak
eta ezinak.
|
|
|
Bakardadeak idatziko ditugu bestea izateko zugandik nigana, jauzi; nigandik zugana, mauzi
|
nahi
eta ezin, ezin eta nahi eutsi eginen diogu haragitik haragitako zuri honi.
|
|
2019
|
|
|
Baina Daisyk hor segitzen du, Texasko suhiltzaileen training tower horren ondoan, arnasa hartu
|
nahi
eta ezin. Frantzisko Asiskoaren arimakidea hurbilean balu ere, lioke aditu.
|
|
2020
|
|
|
—Bai, zeruko jende hori ondo bizi da. Purgatorioan gaudenok, berriz,
|
nahi
eta ezin.
|
|
|
Hau ote da, baso izengabe hau izendatu beharra, hostoek zeruko argi guztia biltzean; eta haizearen zeinu okerrak orbelean ulertu
|
nahia
eta ezina; eta, eder izateaz nekaturik, bazterbidean makurtuz doan lore urdina salbatzeko ametsa. Hau ote da —edo bakean maitatzea— zure mandamentu ulertezinaren sugarra eta nekea.
|
|
|
Sublimearen esperientziak handitasunaren handitasunez ikuslea bere arrazionaltasunaren mugetatik haratago dagoen estasi azalduezin batera bultzatzen du. Gehiegizko edertasun hori minbera izan daiteke, asimilatzen ia ezinezkoa delako sarritan, eta besarkatu
|
nahi
eta ezin dugun handitasun baten aurrean kokatzen gaituelako. Poesiak gainezka egiten diguna adierazteko ere balio du, gainezkaldiari hitzak jarrita sosegatuago sentitzen garelako.
|
|
|
Amildegiari etengabe begiratzen badiozu, azkenean, amildegiak berak begiratzen dizu. Barrura begiratzeak eragin lezakeen mina, ulertu
|
nahi
eta ezina argitzeko eta kanporatzeko bide bat da sorkuntza.
|
|
2021
|
|
|
Gogoan dut
|
nahi
eta ezina.
|
|
|
hori zuen irrika. Itxura guztien arabera, lortzeko atarian egon zen beti,
|
nahi
eta ezin, Nobel sarirako hautagai betiereko horiek bezala. Bere epigrama askotan, erreguka ageri zaigu, koplarik gabe ohore, lausengu eta diru eskean, baina, oro har, berak umorez eta bere buruarekiko ironiaz kontatu zuen bezala, bere esperantzak desilusio handi bihurtzen ziren.
|
|
2022
|
|
|
Oraingoz Barrikadasek lana behar bezala egin duela egiaztatu nahi du eta ez daki nola eskertuko dion lan hori, ez Eugeniari, ez Barrikadasi. Eta berria da sentikizun hori, eskertu
|
nahi
eta ezin. Karlosekin gertatu zitzaion hori, hasieran, Pariseko urteetan eta Hego Amerikako aldiaren lehen urteetan.
|
|
2023
|
|
|
Goiz alban, ertzetik urrun, akiturik jada, doi doi flotatzen eguzki gazte axolagabearen begiradapean, erretze gelako tabakoaren ke laino lodia bailitzan, ate leihoetan haztamuka, zirrikiturik, ihesbiderik, kausitu
|
nahian
eta ezin...
|
|
|
Inork ere ez zekien gu zelan gidatu, ez genekien nola atera depresiotik, eta horixe bihurtu zen gure bizitza: aurreko bizimodura itzuli
|
nahi
eta ezina... Ezerk ez zuen funtzionatzen...
|